1, 2. (a) Gin ango ma twero timme ka pe wajukke kenwa? (b) Pingo mitte ni wanyam lok i kom jukke ken?

JEHOVAH twero konyowa me jukke kenwa. (Jo Galatia 5:22, 23) Jehovah twero jukke kene. Ento wan pe watwero pien watye ki roc. Ki lok ada, pekki mapol kare-ni tye pien dano pe gitwero jukke kengi. Man twero weko ngat moni galle ki timo gin ma pire tek nyo weko en pe timo maber i gang kwan nyo i dog tic. Ngat ma pe jukke kene twero tic ki leb ma bit, bedo lamero, ki kiniga, keto kenye kene, bedo ki banya mapol, opii pa jami marac, i buc, ki cwercwiny, nongo two ma kobo i buto ki dong ic ma pe oyubbe iye.​—Jabuli 34:11-14.

² Jo ma pe gijuke kengi gikelo peko i komgi kengi nyo i kom jo mukene. Dong nen ka maleng ni kero pa dano me jukke kengi tye ka medde ameda ki dok piny. Man pe myero owek wabed ki ur pien Lok pa Lubanga owaco con ni meno bibedo kit pa dano ma nyuto ni watye ka kwo “i kare me agikki.”​—2 Temceo 3:1-3.

3. Pingo mitte ni wajukke kenwa?

 ³ Pingo mitte ni wajukke kenwa? Tye tyen lok aryo ma pigi tego. Me acel, jo ma gijukke kengi gibedo ki peko manok. Weko bene gibedo ki wat maber i kingi, pe gibedo ki par nyo turcwiny. Me aryo, wek wabed lurem Lubanga, myero wacung matek i kom atematema dok wagwokke ki dongo miti maraco. Meno aye gin ma Adam gin ki Kawa pe gutimo. (Acakki 3:6) Dano mapol bene i kare-ni gitye ki peko pien nongo pe gijukke kengi.

4. Gin ango ma twero cuko cwiny ngat mo ma tye ka tute me lweny ki miti maraco?

⁴ Jehovah niang ni watye ki roc dok ni tek adada botwa me jukke kenwa. Ento en mito konyowa me lweny ki miti maraco. (1 Luker 8:46-50) Macalo Laremwa ma lamar, en cuko cwiny jo ma i kine mukene ginongo tek me juko kit ma giwinyo kwede kacel ki mitigi. I pwony man, wabinyamo kit ma Jehovah jukke kwede kene. Wabinyamo bene labol mogo i Baibul, mabeco ki maraco, ki dok wabinyamo jami mogo ma twero konyowa.

5, 6. Labol mene me jukke ken ma Jehovah oweko botwa?

⁵ Jehovah jukke kene i yo ducu pien en pe ki roc mo keken. (Nwoyo Cik 32:4) Ento wan watye ki roc. Kadi bed kumeno, myero walub lanen pa Jehovah me jukke ken. Man bikonyowa me ngeyo gin me atima ka cwinywa ocwer. Labol mene ma ginyuto ni Jehovah jukke kene?

⁶ Tam kong i kom kit ma Jehovah odok i kom jemo pa Catan i poto me Eden. Nen calo adot ma Larac-ci omoro i kom Lubanga oweko luticce ma lugen ma i polo gubedo ki ur, kiniga, dok gurwenyo woro ma onongo gitye kwede i kom Catan. Gwok nyo in bene iwinyo kit meno ka itamo i kom pekki ma Catan okelo-ni. Ento Jehovah odok iye i yo mupore. En ogamo lokke i yo matir. Jehovah kare ducu obedo ka juko kinigane kun dok i jemo pa Catan i yo mupore. (Nia 34:6; Yubu 2:2-6) Pingo? Jehovah oweko ni kare kong okati pien en pe mito ni kijwer ngat mo keken ento “mito ni jo ducu guo i ningut.”​—2 Petero 3:9.

7. Gin ango ma watwero pwonyone ki i kom labol pa Jehovah?

⁷ Labol pa Jehovah pwonyowa me tam matut ma peya waloko ki dok watimo gin mo oyotoyot. Pi meno ka imito moko tam ma pire tek, myero kong itam iye matut. Leg pi ryeko wek ilok nyo itim gin matir. (Jabuli 141:3) Ka kiwango iwa, yot tutwal me timo gin mo ki kiniga. Meno aye oweko jo mapol gikoko ange ka guloko nyo gutimo gin mo labongo kong tam iye!​—Carolok 14:29; 15:28; 19:2.

8. (a) Watwero nongo labol maber me jukke ken ki kwene? (b) Ngo ma okonyo Yucepu me cung matek i kare ma dako pa Potipar otemme me bite me donyo i tim me buto kwede? (Nen cal ma tye i pot karatac 3.)

⁸ Labol mene ki i Baibul ma nyuto ber pa jukke ken? Ngat acel ma itwero tam i kome aye Yucepu wod pa Yakobo. En ocung matek i kom atematema i kare ma tye ka tic i ot pa Potipar ladit wi mony pa Parao. Dako pa Potipar oneno kom Yucepu “nen mabulobulo, dok mwonya matek,” dok otemme tyen mapol me diyo Yucepu wek obut kwede. Ngo ma okonyo Yucepu me cung matek? En nen calo kong olwodo lok i kom ngo ma twero timme ka ce eye me donyo i tim me buto ki dako pa Potipar. I kare ma en omake ki bongone, Yucepu omwomme oweko bongone i cinge. Yucepu owaco ni: “An dok acore ka tiyo bal madit marac kuman ningning, kun atimo wa bal i kom Lubanga kulu?”​—Acakki 39:6, 9; kwan Carolok 1:10.

9. Itwero yubbe nining me cung matek i kom atematema?

⁹ Ngo ma wapwonyo ki i labol pa Yucepu? Ka kibitowa me turo cik pa Lubanga, omyero walweny matek i kom abita meno. Jo mukene ma peya gudoko Lucaden pa Jehovah onongo gin lucam malac, lumero, lumat taa, jo ma gimaro tim tarwang, lutic ki yadi maraco, ki dong tim maraco mukene. Kadi wa i nge nongo batija, jo mogo pud cwinygi pukke me timone. Ka man otimme i komi, tam kong i kom kit ma bigudo kwede ki wati ki Jehovah ka idok i timmi macon. Tem niang i kom jami ma weko cwinyi bedo ka pukke ci inen kit me gwokke ki iye. (Jabuli 26:4, 5; Carolok 22:3) Ka gin ma kit meno otimme i komi, leg Jehovah pi ryeko kacel ki cwiny me jukke ken.

10, 11. (a) Ngo ma timme i kom jo matino ma gitye i gang kwan? (b) Gin ango ma twero konyo Lukricitayo matino me cung matek wek pe gutur cik pa Lubanga?

¹⁰ Gin ma otimme i kom Yucepu-ni bene timme i kom Lukricitayo matino i kare-ni. Labol acel obedo Kim. Luwote onongo giwakke pien ni gibuto ki co i tum pa cabit. Kim nongo pe ki gin me aboka ki luwote. En owaco ni meno bedo ngat ma kwone pat weko “iwinyo calo idong cen dok itye keni,” dok luwote ki i gang kwan onongo gitamo ni en laming pien epe ki awobi ma en winye kwede. Ento Kim onyuto ryeko. En onongo ngeyo ni miti me donyo i buto ka pud itidi twero bedo tek adada. (2 Temceo 2:22) Luwote mukene onongo gipenye ka  ce ada en peya orwatte ki ngat mo keken i buto. Man omine kare me tito pingo en pe eye rwatte i buto. Watye ki awaka i kom bulu ma gin Lukricitayo ma gucung matek pe me donyo i tim me tarwang, Jehovah bene tye ki awaka i komgi!

¹¹ Baibul bene tito botwa labol pa jo ma gudonyo i tim me tarwang. Dok nyuto adwogi marac ma bino ka pe wajukke kenwa. Ka gin ma otimme i kom Kim-mi tye ka timme i komi, tam i kom awobi ma laming ma kicoyo lok i kome i Carolok cura 7. Dok tam bene i kom Ammon ki adwogi marac ma obino pi bal ma en otimo. (2 Camuel 13:1, 2, 10-15, 28-32) Lunyodo gitwero konyo litinogi me dongo kit me jukke ken ki ryeko i worogi me otyeno pi jo ot.

12. (a) Yucepu odiyo cwiny i kom omegine nining? (b) Kabedo mene i kwowa ma mitte ni wadi cwinywa?

¹² I nino mukene, Yucepu dok onyuto lanen maber me jukke ken. Man otimme i kare ma omegine gubino ka wilo cam i Ejipt. Me niang gin ma tye i cwinygi, Yucepu pe otucce botgi. I kare ma dong pe twero diyo cwinye, en ocito ci okanne woko wek pe ekok i nyim omegine. (Acakki 43:30, 31; 45:1) Ka omego nyo lamego mo ocwero cwinyi, lubo lanen pa Yucepu me diyo cwiny twero konyi pe me loko nyo timo gin mo ma weko ikoko ange. (Carolok 16:32; 17:27) Twero bedo ni kiryemo wati mo ki i kacokke. Ka tye kit meno, ci myero ijukke keni pe me bedo ka ribbe kwedgi labongo tyen lok mo ma pire tek. Man pe twero bedo yot. Ento twero bedo yot ka ce wi opo ni meno itye ka lubo lanen pa Jehovah ki dok lubo cikke.

13. Gin ango ma watwero pwonyo ki i jami ma gutimme i kwo pa Kabaka Daudi?

¹³ Wanongo pwony bene ki i labol pa Kabaka Daudi. I kare ma Caulo gin ki Cimei gucwero cwiny Daudi, kiniga pe omakke nyo pe otiyo ki twerone i komgi. (1 Camuel 26:9-11; 2 Camuel 16:5-10) Ento Daudi i kine mukene onongo pe jukke kene. Wangeyo man ki i gin ma otimme i kin en ki Batceba ki dok kit ma en odok kwede i kom yet pa Nabal. (1 Camuel 25:10-13; 2 Camuel 11:2-4) Wanongo pwony ma pigi tego ki i gin ma Daudi otimo-ni. Me acel, luneno i dul pa Lubanga myero gubed ki cwiny me jukke ken wek pe gunywar twero ma gitye kwede. Me aryo, ngat mo pe myero otam ni en obar got ma pe etwero donyo i atematema.​—1 Jo Korint 10:12.

14. Ngo ma otimme i kom omego mo acel, ki dok pingo kit ma wadok kwede i kom gin ma kit meno pire tek adada?

¹⁴ Ngo ma itwero timone me medde ki dongo cwiny me jukke ken? Tam kong i kom gin ma otimme i kom Luigi.  Mutoka mo ogoyo dud mutokane. Kadi bed ni deribwa-ca aye ma otimo bal ento en obedo ka dange i wi Luigi dok otemo lweny i kome. Luigi olego bot Jehovah wek cwinye opye mot dok otemme me juko kiniga pa ngat ma ogoye-ni. Ento laco-ni pud omedde ameda ki dange i wiye. Pi meno, Luigi ocoyo ngec madok i kom mutoka pa laco-ni ci oa woko ma laco-ni pud tye ka dange. I nge cabit acel, Luigi onongo tye ka dok ka limo dako mo ma en otito kwena bote. Cware en aye ogoyo mutokane! Lewic omako laco-ni adada ci okwayo kica pi balle. En oye me kubbe ki insurance company pa Luigi wek kiyub mutokane. Laco-ni oye me nywako i kwano Baibul dok omaro adada. Pi meno, Luigi oniang kit ma pire tek kwede pe timo gin mo ki kiniga ki dok kit ma adwogine onongo twero bedo rac kwede ka onongo pe ejukke kene.​—Kwan 2 Jo Korint 6:3, 4.

15, 16. Kwano Baibul twero konyo in kacel ki jo me oti nining me dongo kit me jukke ken?

¹⁵ Kwano Baibul ki dok lwodo lok i  kom gin ma wakwano kare ki kare twero konyo Lukricitayo me dongo kit me jukke ken. Wi opo i kom gin ma Lubanga owaco bot Yocwa ni: “Buk man me cik pe bia ki i dogi, ento ibibedo ka lwodone i cwinyi dyeceng ki dyewor, wek igwokke ka lubo gin ducu ma gicoyo iye-ni. Kit meno bimiyo nyimi bedo maleng, ka dok ticci ducu bicobbe kakare.” (Yocwa 1:8) Ento kwano Baibul twero konyowa nining me dongo kit me jukke ken?

¹⁶ Wapwonyo ni Baibul tye ki labol ma nyuto kit ma watwero nongo kwede adwogi maber ka wadongo kit me jukke ken ki dok adwogi marac ma twero bino ka pe wadongo kit meno. Jehovah oweko kicoyo labol magi wek okonywa. (Jo Roma 15:4) Bedo me ryeko ka wakwano dok watamo matut i kom gin ma wakwano. Temme me niang kit ma gin ma itye ka kwano twero gudi kacel ki jo me oti. Leg Jehovah wek okonyi me keto tira ma a ki i Lokke i tic. Ka iniang ni itye ki goro ka mogo, myero iye. Ci leg dok itute matek me loko kwoni. (Yakobo 1:5) Kwed lok i bukkewa wek inong tam mogo ma gitwero konyi.

17. Lunyodo gitwero konyo lutinogi me dongo kit me jukke ken nining?

¹⁷ Itwero konyo lutinoni nining me dongo kit me jukke ken? Lunyodo gingeyo ni lutinogi pe kinywalogi ki kit meno. Pi meno mitte ni myero gupwony lutinogi ki kit mabeco kun ginyuto ki i lanengi. (Jo Epceo 6:4) Ka ineno ni latinni pe ki kit me jukke ken, penye kekeni ka ce itye lanen maber botgi. Itwero nyuto lanen maber ka iwoto i ticwa me pwony, i cokke, ki dok bedo ki woro pi jo me ot kare ki kare. Dok pe iwek lworo omaki me kwero gin ma pe opore! Jehovah oketo wang coo ki Adam gin ki Kawa. Wang coo magi onongo twero konyogi me woro twero me loc pa Jehovah. I yo acel-li, ka lunyodo gipwonyo ki dok ginyuto lanen maber bot lutinogi, ci man konyogi me dongo kit me jukke ken. Gin ma pire tek ma itwero pwonyo ki lutinoni aye me maro twero me loc pa Lubanga ki dok lubo cikke.​—Kwan Carolok 1:5, 7, 8.

18. Pingo myero wayer luremwa ki ryeko?

¹⁸ Kadi bed ni wan lunyodo nyo pe, wan ducu myero wayer luremwa ki ryeko. Ka luremi gimaro Jehovah, gibicuko cwinyi me keto yub me tic pi Jehovah mukwongo ki dok gwokke ki i bal. (Carolok 13:20) Lanen maber ma ginyuto bicuko cwinyi me dongo kit me jukke ken calo gin. Lanenni bene bicuko cwinygi. Ka wadongo kit me jukke ken man bikonyowa me nongo cwak pa Lubanga, bedo ki kwo maber ki dok nywako jami mabeco ki jo ma wamarogi.