1. Ngo ma nongo watye ka lok iye ka watiyo ki lok man ni “ada”?

“IN IPWONYO ada nining?” “Idongo i ada?” “Irii i ada pi kare ma rom mene?” Twero bedo ni dong kipenyi ki lapeny magi, nyo in aye ipenyo ki jo mukene. Tyen lokke ngo ka wawaco ni “ada”? Pol kare watiyo ki nyig lok man me lok i kom niyewa, tic ma watimo ma kwako worowa, ki yo me kwowa. Jo ma gitye i “ada” gingeyo gin ma Baibul pwonyo dok gikwo ma lubbe ki cik ma igi lac me Baibul. Macalo adwogine, pe giye pwony goba pa dini mukene-ni dok gitye ka nongo adwogi maber i kwogi kadi bed gitye ka kwo i lobo pa Catan.​—Jon 8:32.

2. Ma lubbe ki Jon 13:34, 35, gin ango mukwongo ma twero tugo miti pa dano me ngeyo ada?

² Gin ango ma okwongo tugo mitini me ngeyo ada? Gwok nyo obedo kit mabeco pa jo pa Jehovah. (1 Pet. 2:12) Nyo mar ma ginyuto bot jo mukene. Pol pa dano guneno meno i nino mukwongo ma gubino i kacokke, dok wigi po i kom mar man loyo gin mo keken ma kipwonyo i wi abam. Man pe tye me ur pien Yecu owaco ni lupwonnyene kibingeyogi ki mar ma ginyuto i kingi. (Kwan Jon 13:34, 35.) Ento, wek wabed ki niye matek, tye jami mukene ma mitte ni watim.

3. Gin ango ma twero timme ka niyewa i kom Lubanga ojenge i kom cwiny me mar ma Lukricitayo ginyuto keken?

³ Niyewa pe myero ojenge i kom cwiny me mar ma Lukricitayo ginyuto keken. Pingo? Ket kong ni laye lawoti mo​—man romo bedo laelda nyo lapainia mo—​otimo bal madit. Nyo ket kong ni omego nyo lamego mo ocwero cwinyi adada? Nyo ngat mo ma ongak ocako waco ni wan wape i  ada. Ka gin ma kit man otimme, tika ibijuko tic pi Jehovah woko? Pwony ma wanongo tye ni: Ka idongo niyeni i kom Lubanga kun ijenge i kom tic pa jo mukene me ka dongo wati ki Jehovah piri kene, ci niyeni bibedo legelege. Kit ma iwinyo kwede pi Jehovah ki jone twero konyi me dongo niye i rwom mo olo. Ento pire bene tek adada me kwano Baibul, niang gin ma itye ka pwonyone ki dok timo kwed wek imok piri keni ni gin ma itye ka pwonyone-ni obedo lok ada madok i kom Jehovah. Myero bene imok piri keni ni Baibul tye ki lok ada i kom Jehovah.​—Rom. 12:2.

4. Ma lubbe ki Matayo 13:3-6, 20, 21, jo mukene gitimo ngo ka gin mo otemo niyegi?

⁴ Yecu owaco ni, jo mukene gibijolo ada “ki yomcwiny,” ento niyegi bikwe woko i kare me atematema. (Kwan Matayo 13:3-6, 20, 21.) Twero bedo ni onongo pe guniang ni bedo lalub kor Yecu bino ki ariya kacel ki pekki mapatpat. (Mat. 16:24) Gwok nyo gutamo ni bedo Lakricitayo miyo ibedo labongo peko mo​—kun nongo Lubanga bedo ka kwanyo pekkigi woko. Ento i lobo man ma opong ki roc-ci, peko wang ma obedo tye. Kwo twero lokke, ci weko irwenyo yomcwiny woko.​—Jab. 6:6; Latit. 9:11.

5. I yo ma nining ma omege ki lumege mapol gitye ka nyuto ni giye ni gitye i ada?

⁵ Omege ki lumege mapol gitye ka nyuto ni giye ni gitye i ada. Pingo watwero waco kit meno? Niyegi pe tagge kadi bed laye lawotgi mo owango cwinygi nyo otimo gin mo ma pe rwatte ni Lakricitayo omyero otim. (Jab. 119:165) Kare ki kare ka gurwatte ki atematema, niyegi jing matek ento pe doko goro. (Yak. 1:2-4) Itwero dongo kodi niye matek kit meno nining?

6. Lukricitayo me cencwari me acel gutimo gin ango me dongo niyegi?

⁶ Lukricitayo me cencwari me acel gudongo niyegi i kom guti me ngecgi madok i kom Ginacoya kacel ki pwony pa Yecu Kricito, ma en aye “lok ada me kwena maber.” (Gal. 2:5) Lok ada man kwako pwony ducu ma waye iye macalo Lukricitayo, ma i kine tye iye pwony i kom ginkok kacel ki cer pa Yecu. Lakwena Paulo onongo ye ni pwony magi tye ada. Pingo? Pien en otiyo ki Ginacoya me ‘moko ni Kricito onongo myero onen can dok ocer woko ki i kin jo muto.’ (Tic 17:2, 3) Lukricitayo me cencwari me acel gujolo pwony magi dok gujenge i kom kony pa cwiny maleng me niang Lok pa Lubanga. Gin gutimo kwed me moko ka pwony magi jenge i kom Ginacoya. (Tic 17:11, 12; Ibru 5:14) Pe gudongo niyegi i kom kit ma giwinyo kwede keken, dok pe gutiyo pi Jehovah pien onongo giwinyo maber ka gitye kacel ki luye luwotgi. Me ka meno, niyegi onongo jenge i “ngec ma atir i kom Lubanga.”​—Kol. 1:9, 10, NW.

7. Niyewa i kom lok ada me Baibul bitimo gin ango piwa?

⁷ Lok ada ma tye i Baibul pe lokke. (Jab. 119:160) Me labolle, lok ada man pe lokke ka Lakricitayo lawotwa mo ocwero cwinywa nyo otimo bal madit. Dok ka watye ka rwatte ki pekki, lok ada man bene pe lokke. Pi meno omyero wange pwony me Baibul maber adada dok wabed ki gen ni pwony magi tye ada. Ka watye ki niye matek i kom gin ma Baibul pwonyo, ci wabibedo lugen bot Jehovah i kare ma nongo kwo tek. Itwero jingo genni nining ni itye i ada?

8. Kit ma kinyuto kwede i 2 Temceo 3:14, 15, ngo ma okonyo Temceo me moko ni en tye i ada?

⁸ Temceo onongo ngeyo ni etye i ada. En ongeyo meno nining? (Kwan 2 Temceo 3:14, 15.) Minne ki daane aye gubedo jo mukwongo ma gupwonye “coc maleng ma yam gicoyo.” Ento labongo akalakala mo, en bene okwanyo karene me kwano coc magi. Macalo adwogine, en ‘oye’ ni coc magi tye ki lok ada. Lacen, Temceo, minne, kacel ki daane gungeyo pwony pa Lukricitayo. Labongo akalakala mo, Temceo obedo ki yomcwiny pi mar ma lulub kor Yecu onongo gitye kwede, dok en obedo ki miti matek me ribbe ki omege ki lumege ma i kacokke wek ekonygi. (Pil. 2:19, 20) Kadi bed kit meno, niyene pe ojenge i kom kit ma en winyo kwede i kom dano luwote, ento niyene onongo jenge i kom lok ada ma onyikke cok ki Jehovah. In bene myero ikwan Baibul dok itim kwed wek iniang dok imok tam ma tye atir i kom Jehovah.

9. Pwony adek mene ma pire tek ma mitte ni omyero imok piri keni?

⁹ Me cakone, omyero kong imok piri keni pwony adek ma pigi tego ma tye i Baibul. Mukwongo, omyero imok ni Jehovah aye Lacwec ma ocweyo jami ducu. (Nia 3:14, 15; Ibru 3:4; Yabo 4:11) Me aryo, omyero imok piri keni ni Baibul obedo kwena pa Lubanga bot dano. (2 Tem. 3:16, 17) Ki dong me adek, omyero imok ni Jehovah tye ki dul pa jo ma gitye ka wore i te tela pa Kricito dok Lucaden pa Jehovah aye gubedo dul meno. (Ic. 43:10-12; Jon 14:6; Tic 15:14) Wek iniang dok imok pwony adek magi, pe mitte ni inge jami ma tye i Baibul kwicikwici. Mitini myero obed me tic ki “tekoni me niang” wek ijing tammi ni itye i ada.​—Rom. 12:1, NW.

10. Medo i kom ngeyo lok ada, ngo mukene ma omyero watim?

¹⁰ Ka dong imoko piri keni lok ada adek magi madok i kom Lubanga, Baibul, ki jo  pa Lubanga, ci mitte ni ibed atera me tic ki Ginacoya me moko lok ada man bot jo mukene. Pingo? Pien macalo Lukricitayo, watye ki tic me pwonyo lok ada bot jo ma giye winyo lokwa. * (1 Tem. 4:16) Ka watute me konyo jo mukene me ye lok ada ma tye i Baibul, ci wajingo niyewa i kom lok ada magi.

11. Labol ango ma lakwena Paulo owekkiwa macalo lapwony?

¹¹ I kare ma lakwena Paulo obedo ka pwonyo dano, en “otemo ywayo tamgi wek guye Yecu ki lok ma okwanyo ki i cik pa Moses ki buk pa lunebi.” (Tic 28:23) Watwero lubo lanen pa Paulo nining ka watye ka pwonyo jo mukene ki lok ada? Pe omyero watitigi atita keken gin ma Baibul pwonyo. Omyero wakony lutino kwanwa me Baibul me tam matut i kom gin ma gipwonyo ki i Baibul ka giwoto ki nyikke cok ki Jehovah. Wamito ni guye lok ada, pe ni pien gimarowa ento pien gumoko pigi kengi ni jami ma gitye ka pwonyo i kom Lubangawa ma lamar-ri tye ada.

12-13. Lunyodo gitwero konyo lutinogi nining me bedo i ada?

¹² Lunyodo, labongo akalakala mo wumito ni lutinowu gubed i ada. Wutwero tamo ni ka lutinowu tye ki lurem mabeco i kacokke ci gibidongo i yo me cwiny. Ento, ka wumito ni lutinowu gumok pigi kengi ni gitye i ada, ci bedo ki lurem mabeco keken pe romo. Mitte ni gubed ki wat macok ki Lubanga dok gumok pigi kengi ni gin ma Baibul pwonyo aye ada.

¹³ Ka lunyodo gimito ni gipwony lutinogi lok ada i kom Lubanga, ci omyero gunyut lanen maber ki bedo jo ma gimaro kwano Baibul pigi kengi. Lunyodo omyero gukwany kare me lwodo lok i kom jami ma gipwonyo. Ka gutimo kit meno, ci gibibedo ki kero me pwonyo lutinogi me timo gin acel-li bene. Kit ma gipwonyo kwede lutino kwangi me Baibul mukene-ni, mitte bene ni gupwony lutinogi me tic ki jami me kwedo lok ma tye nonge i Intanet, kacel ki bukke ki vidio. Ka gutimo meno, ci gibikonyo lutinogi me maro Jehovah ki dok me geno “lagwok ot ma lagen dok maryek” macalo ngat ma en tye ka tic kwede me konyowa niang Baibul. (Mat. 24:45-47) Lunyodo, pe mitte ni wupwony lutinowu ki lok ada me Baibul mayot keken. Konygi me dongo niye matek kun wupwonyogi “tam ma Lubanga okano i iye ka matut” i yo ma rwatte ki mwakagi kacel ki kerogi me niang.​—1 Kor. 2:10.

14. Pingo omyero wakwan lok pa lunebi me Baibul i yo matut? (Nen bene bok ma wiye tye ni “ Tika Iromo Tito Tyen Lok pa Lunebi Magi?”)

¹⁴ Lok pa lunebi obedo but Lok pa Lubanga ma pire tek ma konyowa me dongo niyewa i kom Jehovah. Lok pa lunebi mene ma okonyo jingo niyeni? Twero bedo lok pa lunebi mogo madok i kom “kare me agikki.” (2 Tem. 3:1-5; Mat. 24:3, 7) Ento lok pa Lunebi mukene mene ma dong ocobbe ma twero jingo niyeni? Me labolle, tika itwero tito kit ma lok pa lanebi ma nonge i Daniel cura 2 nyo i Daniel cura 11 ocobbe kwede i kare mukato dok pud tye ka medde ki cobbe? * Ka niyeni jenge i kom Baibul, ci bibedo ma tek ma pe twero tur. Nen kong labol pa omegiwa ma guwok ki i aunauna malit i lobo Germany i kare me Lweny me Wi Lobo me II. Kadi bed onongo pe giniang lok pa lunebi ducu ma kwako kare me agikki, gin gubedo ki niye matek i kom Lok pa Lubanga.

15-17. I yo ma nining ma kwano Baibul ojingo kwede utmegiwa ma gukato ki i aunauna i te loc pa pati me Nazi?

¹⁵ I kare ma pati me Nazi tye ka loyo lobo Germany, omegiwa ki lumegiwa alip mapol kicwalogi i kam me aunauna. Hitler kacel ki ladit mo i gamentene ma nyinge Heinrich Himmler onongo gidag Lucaden pa Jehovah adada. Ma lubbe ki lok pa laminwa mo, Himmler owaco bot gurup pa lumege ma gitye i kam me aunauna ni: “Jehovahwu-ni twero loc i polo, ento i lobo kany wan aye watye ka loc! Wabineno angagi ma gibibedo ka loc nakanaka, wun kece wan!” Ngo ma okonyo jo pa Jehovah me bedo lugen?

¹⁶ Lutino Kwan me Baibul magi onongo gingeyo ni Ker pa Lubanga ocako loc i mwaka 1914. Pi meno, pe gubedo ki ur ni gukato ki i aunauna magwar. Ento, jo pa Jehovah onongo gumoko tamgi matek ni  pe tye gamente mo keken ma twero juko cobbe pa yub pa Lubanga. Hitler onongo pe twero juko woro me ada nyo keto gamente ma twero loyo Ker pa Lubanga. Utmegiwa onongo gitye ki niye matek ni kadi ki ngo wang ma loc pa Hitler ogik.

¹⁷ Niye matek pa omegiwa ki lumegiwa magi pe opoto nono. I nge mwaki mogo manok, gamente me Nazi otur woko. Heinrich Himmler omayo kome woko kadi bed en aye onongo owaco ni “i lobo kany wan aye watye ka loc.” I kare ma en tye ka ngwec, orwatte ki Omego Lübke ma onongo yam obedo lamabuc ma en ngeyo. Ki tur cwiny madit adada, Himmler openyo Omege Lübke ni: “Latin Kwan me Baibul, ngo ma dong bitimme kombeddi?” Omege Lübke otito ki Himmler ni Lucaden pa Jehovah onongo guniang wa con ni gamente me Nazi bitur woko dok kibilarogi. Himmler​—ma onongo loko marac adada i kom Lucaden pa Jehovah-ni, doge otwo woko. Ma pe orii i nge meno, en odene woko. Pwony ango ma wanongo? Kwanwa me Baibul, ma kwako kwano wa lok pa lunebi ma iye, twero konyowa me bedo ki niye matek i kom Lubanga ki me cung matek ka watye ka kato ki i aunauna.​—2 Pet. 1:19-21.

18. Kit ma kitito kwede i Jon 6:67, 68, pingo wamito “ngec kikome ki niang matut” ma Paulo ocoyo pire-ni?

¹⁸ Wan ducu omyero wanyut mar pien mar aye moko ni wabedo Lukricitayo me ada. Ento bene wamito “ngec kikome ki niang matut.” (Pil. 1:9) Ka pe, ci wabiweko ‘yamo me pwony mapatpat wirowa dwokowa tungi ki tungi; dok ryeko pa dano ki lok ma giporo me goba’ kadi ma a ki bot jo mungak bibwolowa. (Ep. 4:14) I kare ma lupwonnye mapol me cencwari me acel gujuko lubo Yecu, lakwena Petero otito genne matek ni Yecu “tye ki lok me kwo ma pe tum.” (Kwan Jon 6:67, 68.) Kadi bed i kare meno Petero onongo pe niang jami ducu, en omedde ki bedo lagen pien en oniang lok ada madok i kom Kricito. In bene itwero jingo niyeni i kom gin ma Baibul pwonyo. Ka itimo kit meno, niyeni bimedde ki bedo matek, dok ibikonyo jo mukene me dongo niye matek.​—2 Jon 1, 2.