1. Peko ango ma pol pa wan dong wayelle kwede?

 TIKA dong kare mo iketo yub me cwiny ento i ngeye inongo ni tek adada me cobone? b Ka tye kit meno, ci pe itye keni. Me labolle, Philip onongo mito dongo rwom me legane kun lego teretere, ento onongo yelle me nongo cawa me lega. Laminwa Erika onongo yubbe tye me o con pi cokke me cito i tic me pwony; ento onongo pud o let pi cokke ducu. Omego Tomáš oyelle tyen mapol me kwano Baibul cakke ki i acakkine me o i agikkine. En owaco ni: “Onongo pe anongo mit pa kwano Baibul kulu. Atute tyen adek, ento kare ducu onongo ao i buk pa Lulevi ci agik woko.”

2. Pingo omyero pe wawek cwinywa otur ka watye ki yub me cwiny ma pud pe wacobo?

² Ka itye ki yub mo ma iketo ento peya ityeko cobone, pe iwek cwinyi otur. Kadi wa cobo yub mo ma nen tidi mito kare ki tic matek. Kit macalo pud itye ki miti me cobo yubbi, man nyuto ni itero watti ki Jehovah calo gin ma pire tek dok imito miyo bote gin maber loyo ma itwero. Jehovah pwoyo tuteni matek. Ngene kene ni, en pe keto gingi ni omyero icob gin ma pe itwero. (Jab. 103:14; Mika 6:8) Pi meno, ka itye ka keto yub, yer yub ma itwero cobone. I nge keto yub, ngo ma itwero timo me cobone? Kong dong wanyamu tam mogo.

3. Pingo bedo ki miti pire tek?

³ Pire tek adada ni ibed ki miti matek me cobo yubbi. Ka itye ki miti matek, man weko itiyo matek me cobone. Watwero  poro miti ki yamo ma coro yeya wek oo ka ma mito cito iye. Ka yamo omedde ki kodo, ci lakwang yeya bio ka ma mito cito iye. Dok ka yamo meno kodo matek, ci en twero o oyotoyot. I yo acel-lu, ka watye ki miti matek, ci wabitwero cobo yubwa oyotoyot. Omego mo ma nyinge David ma bedo i lobo El Salvador owaco ni, “Ka itye ki miti matek, ci ibitute matek. Itute matek wek gin mo pe ogengi ki cobo yub ma itye kwede.” Dong, ngo ma itwero timone wek ibed ki miti matek?

4. Gin ango ma watwero lega pire? (Jo Pilipi 2:13) (Nen bene cal.)

⁴ Leg Jehovah wek okonyi me dongo miti. Jehovah twero tic ki cwiny mere maleng me tugo mitini me cobo yubbi. (Kwan Jo Pilipi 2:13.) I kare mogo, waketo yub pien nongo wangeyo ni omyero watim, dok meno obedo gin maber. Ento twero bedo ni pe watye ki miti me cobone. Meno aye gin mutimme i kom laminwa mo ma nyinge Norina ma bedo i Uganda. En onongo oketo yub wek enong latin kwan me Baibul, kadi bed mitine me cobo yub man onongo pe tek pien onongo pe tamo ni ebedo lapwony maber. Gin ango ma okonye? En otito ni: “Acako lego Jehovah nino ducu ni okonya me dongo mitina me kwano Baibul ki ngat mo. Ma lubbe ki legana, abedo ka tute me dongo dirona macalo lapwony. I nge dwe mogo manok, aniang ni mitina odongo matek. I mwaka meno, acako kwano Baibul ki dano aryo.”

5. Ngo ma watwero tam iye ma bikonyowa me jingo mitiwa me cobo yubwa?

⁵ Lwod lok i kom gin ma Jehovah otimo piri. (Jab. 143:5) Lakwena Paulo olwodo lok i kom kica ma pe opore ma Jehovah onyuto bote, dok man otugo cwinye me tic matek pi Jehovah. (1 Kor. 15:9, 10; 1 Tem. 1:12-14) I yo acel-lu, ka imedde ki lwodo jami ma Jehovah otimo piri, ibibedo ki miti matek me cobo yubbi. (Jab. 116:12) Nen kong gin ma okonyo laminwa mo ma i lobo Honduras me cobo yubbe me doko painia marii. En owaco ni: “Atamo matut i kom kit ma Jehovah mara kwede. En okonya me nongo jone. En paro pira dok gwoka bene. I kare ma atamo i kom jami magi, mara pi Jehovah odongo matek dok onongo amito ni atute matek me doko painia.”

6. Gin ango mukene ma twero konyowa me dongo mitiwa me cobo yubwa?

⁶ Ket cwinyi i kom mot ma ibinongo ka icobo yubbi. Nen kong gin ma Erika, ma kiloko i kome con-ni, otimo me cobo yubbe me gwoko cawa. En owaco ni: “Aniang ni atye ka keng jami mapol pien abedo ka o let pi cokke me cito i tic me pwony. Ento ka ao con, ci abibedo ki kare me moto omege ki lumege kacel ki boko lok kwedgi. Abibedo bene ki kare me winyo tam ma  twero konya me dongo dirona kacel ki nongo mit pa ticca me pwony.” Erika oketo cwinye i kom adwogi maber ma bino pi gwoko cawa, dok en ocobo yubbe meno. Adwogi mabeco ango ma itwero keto cwinyi iye? Ka yubbi tye me dongo rwommi me kwano Baibul nyo legani, tam i kom kit ma meno biweko watti ki Jehovah jing kwede. (Jab. 145:18, 19) Ka yubbi tye me dongo kit pa Lukricitayo, ci ket cwinyi i kom kit ma meno bikonyi me dongo watti ki jo mukene. (Kol. 3:14) Pingo pe ico piny tyen lok ducu mumiyo imito cobo yubbi meno? Kare ki kare, bed ka ngiyo jami ma icoyo-ni. Tomáš, ma kiloko i kome con-ni, owaco ni: “Ka atye ki tyen lok mapol me cobo yub moni, ci miyo atute matek me cobone.”

7. Gin ango ma okonyo Julio ki dakone me cobo yubgi?

⁷ Ter kare kacel ki jo ma gibicuko cwinyi me cobo yubbi. (Car. 13:20) Nen kong gin ma okonyo omego Julio kacel ki dakone me cobo yubgi me kobo ka ma can lutit kwena tye iye. Julio owaco ni: “Wayero lurem ma gucuko cwinywa me cobo yubwa, dok onongo wanywako kwedgi yub ma watye kwede. Jo mapol i kingi onongo dong gucobo yub macal ki megwa, pi meno onongo gitwero miniwa tam ma konyo. Luremwa onongo bene gipenyowa kit ma yubwa tye ka wot kwede, dok onongo gicuko cwinywa ka mitte.”

8. Ngo ma romo timme ka ni wati i kom yubwa i nino ma wawinyo ni watye ki miti keken? (Nen bene cal.)

⁸ Ki lok ada, wan ducu watye ki nino mogo ma wawinyo ni wape ki miti me tic. Tika man tyen lokke ni pe watwero tic i kom yubwa? Pe tye kit meno. Me labolle: Yamo ma kodo matek twero coro yeya wa i kabedo ma cito iye. Ento, teko pa yamo bedo ka lokke, dok i nino mukene, yamo nongo ocung oling mot. Tika man tyen lokke ni lakwang yeya dong pe twero medde ki wotte? Pe tye kit meno. Me labolle, yeya mogo gitye ki injin; mukene gitye ki opol. Lakwang yeya twero tic ki injin nyo opol me medde ki wotte. Watwero poro mitiwa ki yamo. I nino mogo, mitiwa bedo matek ma loyo nino mukene. Dok i nino mukene, wawinyo ni wape ki miti mo keken me cobo yubwa. Dong ka ni wati i kom yubwa i nino ma watye ki miti keken, ci pe wabitwero cobone. Ento kit macalo lakwang yeya yenyo yo mukene wek emedde ki kwango yeya kadi yamo pe, wan bene watwero tute me cobo yubwa kadi bed wawinyo ni wape ki miti. Ngene kene ni man pe bibedo yot. Ento ibibedo ki yomcwiny ka icobo yubbi. Ma peya wanyamo gin ma watwero timone, kong wanyamu lapeny ma twero bino.

9. Tika omyero wamedde ki tute me cobo yubwa kadi bed wape ki miti me cobone? Tit kong.

 ⁹ Jehovah mito ni wati pire ki yomcwiny dok labongo dic mo. (Jab. 100:2; 2 Kor. 9:7) Dong tika omyero wamedde ki tute me cobo yubwa me cwiny kadi bed wape ki miti? Nen kong labol pa lakwena Paulo. En owaco ni: “Acano koma, kun bene aloye calo opiina.” (1 Kor. 9:25-27) Kadi wa i kare ma Paulo onongo pe ki miti me timo gin ma Jehovah mito, en odine kekene me timone. Tika Jehovah cwinye obedo yom ki gin ma Paulo otimo pire? Ada cwinye obedo yom! Dok Jehovah omine mot pi tutene.—2 Tem. 4:7, 8.

10. Adwogi maber ango ma wanongo ka wamedde ki tute me cobo yubwa kadi bed wawinyo ni wape ki miti me tic?

¹⁰ I yo acel-lu, cwiny Jehovah bedo yom me neno ka watute me cobo yubwa kadi bed wape ki miti me timone. Cwinye bedo yom pien en ngeyo ni kadi bed i kare mogo pe wamaro tic meno, ento watimo pi marwa pire. Kit macalo Jehovah ogoyo kwede laa i kom Paulo, En bene bigoyo laane i kom tutewa. (Jab. 126:5) Dok ka wawoto ki neno kit ma Jehovah goyo kwede laane i komwa, ci watwero cako dongo miti pi tic meno. Laminwa mo ma a ki i lobo Poland ma nyinge Lucyna owaco ni: “I kare mogo, nongo ape ki miti me cito i tic me pwony, tutwalle ka awinyo ni aol. Kadi bed kit meno, yomcwiny ma awinyo i nge cito i tic me pwony obedo mot ma lapore pe.” Kong dong wanenu gin ma watwero timo ka wape ki miti me tic.

11. Jehovah twero konyowa nining me medde ki tic me cobo yubwa?

¹¹ Leg pi cwiny maleng. Cwiny maleng twero konyowa me dongo kit mogo ma mitte wek wamedde ki tute me cobo yubwa, tutwalle ka tic moni tek nyo ka wape ki miti me timone. Pi meno, leg Jehovah pi cwiny maleng wek okonyi me dongo nyig ma nyak pi cwiny maleng dok meno biweko idongo kit mabeco ma mitte me medde ki tic me cobo yubbi. (Luka 11:13; Gal. 5: 22, 23) David, ma kiloko i kome con-ni, otito kit ma lega okonye kwede. En onongo tye ki yub pe me keng kwanne pire kene. Pi meno, en olego Jehovah pi cwiny mere maleng wek emedde ki tute me cobo yubbe. En owaco ni: “Ki kony pa Jehovah, abedo ki kare me cako purogram maber me kwan pira kena kare ki kare labongo keng.”

12. I yo ma nining ma cik ma iye lac ma nonge i Latitlok 11:4 konyowa kwede me cobo yubwa?

¹² Pe ikur kare mupore. I lobo-ni, pe wabibedo ki kare mupore me timo jami kit ma wamito. Ka ni wakur kare ma kit meno, ci pe wabicobo yubwa. (Kwan Latitlok 11:4.) Omego mo ma nyinge Dayniel owaco ni: “Kare mupore maber pe tye. Pi meno, pe omyero wabed ka kurone, ento wacak mere ma tic.” Omego mo i Uganda ma nyinge Paul omiyo tyen lok mukene ma oweko omyero pe wabed ka diro kare me timo jami anyim. En owaco ni: “Ka wacako mere ma tic kadi bed pe yot, wamiyo ki Jehovah gin mo ma en twero goyo iye laane.”—Mal. 3:10.

13. Adwogi maber ango ma wanongo ka wacako ki cobo yub matinotino?

¹³ Cak ki yub matinotino. Twero bedo ni wape ki miti pien waketo yub ma nen calo cobone tek adada. Ka meno aye gin mutimme i komi, ci tika itwero ngweko i yubbi matinotino? Ka yubbi tye me dongo kit moni, pingo pe kong icak ki nyutone i yo matinotino? Ka yubbi tye me kwano Baibul wa i tyekone, ci tika itwero cako ki kwan pi cawa manoknok?  Omego Tomáš, ma kiloko i kome i paragraf mukwongo, oyelle matek ki yubbe me cobo kwano Baibul i mwaka acel. En owaco ni: “Aniang ni onongo atye ka kwano cura mapol mukato kare woko nino ki nino. Pi meno amoko tamma me temone odoco, ento i wang-ngi, onongo akwano tyeng mogo manok nino ducu kun atero kare me lwodone. Macalo adwogine, acako nongo mit pa kwanna.” Pien Tomáš ocako nongo mit pa kwano Baibul, en ocako kwan pi cawa malac. I agikkine, en okwano Baibul wa i tyekone. c

14. Angola ngola mene ma watwero kemme kwede?

¹⁴ Ki cwercwiny, kadi bed watye ki miti madwong me tic nyo walubo yubwa kore ki kore, pud angola ngola twero bedo tye. Me labolle, “jami ma timme atura” twero kwanyo cawa ma omyero wati kwede me cobo yubwa. (Latit. 9:11) Watwero kato ki i peko mo ma turo cwinywa dok weko wawinyo ni kerowa nok adada. (Car. 24:10) Kit macalo watye ki roc, waromo timo gin mo ma weko bedo tek me cobo yubwa. (Rom. 7:23) Nyo watwero winyo ni waol woko. (Mat. 26:43) Ngo ma romo konyowa me loyo jami ma ngole atura?

15. Ka angola ngola obedo tye, tika meno tyen lokke ni pe dong wabitwero cobo yubwa? Tit kong. (Jabuli 145:14)

¹⁵ Wi opo ni angola ngola pe tyen lokke ni omyero dong igik tuteni me cobo yubbi woko. Baibul tito ni watwero kato ki i peko teretere. Ento, tito bene ka maleng ni, pud watwero medde ki tute me cobo yubwa, tutwalle ki kony pa Jehovah. (Kwan Jabuli 145:14.) Omego ma nyinge Philip, ma kiloko i kome con-ni, owaco ni: “Pe aketo cwinya i kom tyen adi ma pe acobo yubba. Me ka meno, aketo  cwinya i kom tyen adi ma atute me cako tic i kom yub meno odoco.” David, ma kiloko i kome con-ni, owaco ni: “Atute me neno angola ngola pe macalo peko, ento macalo kare me nyuto ki Jehovah ni amare matek.” Ada, ka imedde ki tute me cobo yubbi kadi bed timone tek, inyuto ki Jehovah ni imito yomo cwinye. Jehovah pud dong cwinye bedo yom ya ka oneno tuteni me cobo yubbi!

16. Pwony ango ma itwero nongo ki i angola ngola ma otimme i kwoni?

¹⁶ Nong pwony ki i angola ngola man. Tam i kom gin ma okelo angola ngola meno, dok ipennye kekeni ni, ‘Tika mitte ni atim alokaloka mo me gengo angola ngola mukene?’ (Car. 27:12) Ento i kare mukene ka inongo ni cobo yubbi tek adada, ci man twero nyuto ni iketo yub ma pe opore piri. Ka iwinyo calo man aye gin ma tye ka timme i kwoni, ci tam i kom yubbi meno odoco wek inen ka pud opore piri. d Jehovah pe bitamo ni konyi pe ka pe icobo yub ma onongo pe twerre boti.—2 Kor. 8:12.

17. Pingo omyero wiwa pe owil i kom jami ma dong wacobo?

¹⁷ Wi pe owil i kom jami ma dong icobo. Baibul waco ni “Lubanga gire pe ye gin ma pe tye kakare, wiye pe biwil i kom tic ma yam wutiyo.” (Ibru 6:10) Pi meno, in bene myero wi pe owil i kom jami ma dong icobo. Tam i kom yub mogo ma dong icobo. Me labolle, dongo watti ki Jehovah, tito ki jo mukene lok i kome, nyo nongo batija. Kit macalo idongo i yo me cwiny dok icobo yubbi i kare mukato, pud itwero medde ki tic matek me cobo yubbi i kare-ni.—Pil. 3:16.

18. Gin ango ma omyero wiwa opo me timone ka wawoto ki tic me cobo yubwa? (Nen bene cal.)

¹⁸ Ki kony pa Jehovah, itwero cobo yubbi, calo lakwang yeya ma oo ka ma cito iye ki yomcwiny. Ento wi opo ni, lukwang yeya mapol bene ginongo mit pa wotgi. I yo acel-lu, ka iwoto ki tute me cobo yubbi, pe myero wi owil ki nongo mit pa neno kit ma Jehovah konyi kwede dok goyo laane i komi. (2 Kor. 4:7) Ka pe iilo cingi woko, ci ibinongo mot madwong makato.—Gal. 6:9.