1. Latitlok 3:1, 7 pwonyowa gin ango?

JO MOGO i kinwa gimaro lok. Mukene gimaro ling alinga. Ginacoya me wi lok me pwony man nyuto ni tye kare me lok ki kare me ling aling. (Kwan Latitlok 3:1, 7.) Kadi bed kit meno, watwero mito ni omegiwa ki lumegiwa mogo olo gulok mapol. Dok watwero bedo ki miti ni jo mukene gulok manok.

2. Anga ma tye ki twero me moko piwa awene ma myero walok iye ki kit ma myero walok kwede?

² Lok obedo mic ma a ki bot Jehovah. (Nia 4:10, 11; Yabo 4:11) I Baibul, en konyowa me ngeyo kit ma watwero tic kwede ki mic meno i yo maber. I pwony man, wabinyamo labol me ginacoya ma bikonyowa me ngeyo kare mupore me lok ki kare me ling alinga. Wabineno bene kit ma Jehovah winyo kwede i kom gin ma wawaco bot jo mukene. Ento mukwongo, wek kong wanyam kare mene mupore piwa me lok.

3. Ma lubbe ki Jo Roma 10:14, awene ma omyero wabed atera me lok i kom Jehovah ki Kerre?

³ Omyero kare ducu wabed atera me lok i kom Jehovah ki Kerre. (Mat. 24:14; kwan Jo Roma 10:14.) Ka watimo kit meno, nongo watye ka lubo lanen pa Yecu. Tyen lok acel ma pire tek mumiyo Yecu obino i lobo aye me tito bot jo mukene lok ada i kom Wonne. (Jon 18:37) Ento myero wiwa opo ni kit ma waloko kwede bene pire tek. Dong ka watye ka lok ki jo mukene i kom Jehovah, bedo ber ka watimo meno “ki mwolo dok ki woro,” dok omyero wanyut ni waparo pi kit ma giwinyo kwede. (1 Pet. 3:15) Meno biweko  pe waloko aloka ki dano-ni keken, ento bene wapwonye dok watwero gudo cwinye.

4. Ma lubbe ki Carolok 9:9, lokwa twero konyo jo mukene nining?

⁴ Luelda omyero pe gulwor lok ka guniang ni omego nyo lamego mo mito tira. Ngene kene ni, omyero guyer cawa mupore me lok wek lewic pe omak ngat meno. Gitwero kuro wa i cawa ma nongo jo mukene pe. Luelda kare ducu gitute me lok i yo ma nyuto woro bot dano ma gitye ka lok kwede-ni. Ento, pe myero gulwor nywako cik ma igi lac me Baibul ma twero konyo jo mukene me timo jami ki ryeko. (Kwan Carolok 9:9.) Pingo pire tek tutwal ni wabed ki tekcwiny me lok ka mitte? Wanenu kong labol aryo mapatpat: I labol mukwongo, onongo mitte ni wego mo omi tira ki awobene, dok i labol me aryone, onongo mitte ni dako mo otit bot ngat ma onongo bidoko kabaka i anyim ni omoko tam marac.

5. I kare mene ma Lalamdog Madit Eli oling alinga kun onongo mitte ni oloki?

⁵ Lalamdog Madit Eli onongo tye ki awobene aryo ma en marogi matek. Ento, awobene aryo magi onongo pe gitye ki woro pi Jehovah. Onongo gitye ki tic ma pire tek macalo lulamdog ma gitiyo i kema me woro. Ento, gutiyo marac ki twerogi kun onongo pe ginyuto woro pi gitum ma dano tyero bot Jehovah, dok gitimo abor atyer ka maleng. (1 Cam. 2:12-17, 22) Ma lubbe ki Cik pa Moses, awobe pa Eli onongo gupore me aneka, ento Eli obedo ka lok kwedgi ki mwolo dok oweko gumedde ki tic i kema me woro. (Nwo. 21:18-21) Jehovah otamo ningo i kom kit ma Eli otero kwede awobene? En openyo Eli ni: “Pingo iworo lutinoni makato an?” Jehovah omoko tamme me neko awobe aryo maraco-ni woko.​—1 Cam. 2:29, 34.

6. Pwony ango ma wanongo ki bot Eli?

⁶ Watwero nongo pwony ma pire tek ki bot Eli. Ka waniang ni laremwa nyo watwa mo oturo cik pa Lubanga, omyero walok kwede, kun wapoyo wiye i kom rwom me kwo ma atir pa Jehovah. I nge meno, omyero wanen ni en onongo kony ma mitte ki bot luelda ma Jehovah ocimogi. (Yak. 5:14) Pe wamito ni wabed calo Eli, kun nongo waworo laremwa nyo watwa makato Jehovah. Tekcwiny mitte me lok ki ngat ma mito tira, ento tutewa twero  nyako nyig maber. Nen kong apokapoka ma tye i kin labol pa Eli ki dako mo ma Laicrael ma nyinge Abigail.

7. Pingo Abigail oloko ki Daudi?

⁷ Abigail obedo dako pa laco mo ma olony adada ma nyinge Nabal. I kare ma Daudi ki jone onongo gitye ka ngwec me laro kwogi ki i cing Kabaka Caulo, gin gubedo i tim kacel ki lukwat pa Nabal dok gugwoko romine ki bot luyak. Nabal tika onyuto pwoc pi konygi? Pe. I kare ma Daudi openyo Nabal ni ominigi cam ki pii mo, kiniga omako Nabal ci otugge i komgi magwar. (1 Cam. 25:5-8, 10-12, 14) Macalo adwogine, Daudi omoko tamme me neko co ducu ma i ot pa Nabal. (1 Cam. 25:13, 22) Onongo kitwero juko peko man nining? Abigail oniang ni man kare maber me lok, pi meno en obedo ki tekcwiny me cito ka rwatte ki co 400 ma gukeco, kec onekogi, dok gitye ki jami lweny i komgi.

8. Ngo ma wapwonyo ki i labol pa Abigail?

⁸ I kare ma Abigail orwatte ki Daudi, en oloko ki woro kacel ki tekcwiny, dok i yo ma oweko Daudi oloko tamme. Kadi bed pe Abigail aye okelo peko man, en okwayo kica bot Daudi. En owaco ni engeyo ni Daudi obedo dano maber dok bitimo gin ma atir. (1 Cam. 25:24, 26, 28, 33, 34) Calo Abigail, wan bene wamito tekcwiny me lok ka waneno ngat mo tye ka cito ka poto i bal. (Jab. 141:5) Omyero wanyut woro, ento omyero bene wabed ki tekcwiny. Ka wamiyo tira ma mitte i yo me mar, wanyuto ni wan lurem me ada.​—Car. 27:17.

9-10. Gin ango ma myero luelda wigi opo iye ka gitye ka miyo tira bot jo mukene?

⁹ Pire tek tutwal ni luelda gubed ki tekcwiny me lok ki jo me kacokke ma gukwanyo yo ma pe tye atir. (Gal. 6:1) Ki mwolo, luelda giniang ni gin bene gitye ki roc  dok nino mo gibimito tira. Ento luelda pe giweko meno gengogi ki juko jo ma gimito tira. (2 Tem. 4:2; Tito 1:9) Ka gitye ka miyo tira bot ngat moni, gitute me tic ki micgi me lok me pwonyo ngat-ti ki diro kun bene gidiyo cwinygi. Gimaro omegigi, dok mar meno tugo cwinygi me konyogi. (Car. 13:24) Ento gin ma pire tek loyo botgi aye me kelo deyo bot Jehovah ki cwako rwomme me kit ma atir kun gigwoko jo me kacokke ki i gin ma twero balo niyegi.​—Tic 20:28.

¹⁰ Nio wa i paragraf man, wanyamo kare ma opore piwa me lok. Ento, tye kare mogo ma omyero waling alinga. Ariya ango ma watwero kemme kwede i kare ma kit meno?

11. Lapor mene ma Yakobo otiyo kwede, dok pingo lapor man rwatte?

¹¹ Twero bedo tek adada me juko lebwa. Laco Baibul ma nyinge Yakobo otiyo ki lapor ma rwatte i kare ma tye ka lok i kom ariya man. En owaco ni: “Ka ce inen ngat mo pe roco i gin ma en loko, ci dano-nu nongo dano maber twatwal, twero loyo kome ducu. Wan warwako nyonyo i dog aguragura wek guwinywa, ci wawiro komgi ducu dok tung ka ma wamito.” (Yak. 3:2, 3) Nyonyo man tye ki tol ma kitweyo i wi aguragura ci bute mukene kirwako i doge. Ka langwec ki aguragura otelo tol ma okubbe i kom nyonyo man, en twero tiro wi lee nyo juko ngwecce woko. Ka langwec-ci pe omako tol meno matek, ci aguragura twero ngwec ata dok romo weko ginongo awano. I yo acel-lu, ka pe wajuko lebwa, watwero kelo peko mapol. Kong dong wanenu kare mogo ma nongo mitte ni “watel tol” nyo wajuk lebwa.

12. I kare mene ma mitte ni “watel tol” nyo wajuk lebwa?

 ¹² Ngo ma in itimo ka iniang ni omego nyo lamego mo tye ki ngec ma myero kigwok obed mung? Me labolle, ka irwatte ki ngat mo ma bedo i lobo ka ma kigengo iye ticwa, tika cwinyi mo biti ni ipenye wek otitti kit ma gitye ka tiyo kwede ticwa i lobo meno? Ngene kene ni, wapenyo man ki cwiny maber. Wamaro omegiwa dok watye ki miti me niang gin ma tye ka timme i komgi. Medo i kom meno, wamito ni waleg pi pekogi kikome. Ento, man aye kare ma myero “watel tol” nyo waling alinga. Ka waketo dic i kom ngat mo ma tye ki ngec ma myero obed mung, ci nongo pe watye ka nyuto mar​—bot ngat meno ki bot omegiwa ki lumegiwa ma gitye ki gen ni en pe bituco lok i kom ticgi. Ki lok ada, pe tye ngat mo i kinwa ma mito ni emed peko i kom omegiwa ki lumegiwa ma gibedo i lobo ka ma ticwa kigengo woko. I yo acel-lu, pe tye omego nyo lamego mo ma bedo i lobo ma kit meno ma mito ni etuc kit ma Lucaden me lobogi gitye ka timo kwede ticgi me pwony ki jami mukene ma kwako kwo pa Lukricitayo.

13. Kit ma kitito kwede i Carolok 11:13, gin ango ma myero luelda gutim, dok pingo?

¹³ Tutwalle luelda aye myero gulub cik ma iye lac ma tye i Carolok 11:13 kun gigwoko lok me mung. (Kwan.) Man twero bedo tek, tutwalle ka laelda-ni obedo ngat munyomme. Jo munyomme gigwoko wat i kingi bedo matek ka giloko kare ki kare, kun ginywako tamgi, pargi, ki kit ma giwinyo kwede i cwinygi. Ento laelda ngeyo maber ni omyero pe etuc “mung” pa jo me kacokke ma en ogwoko. Ka en otimo meno, en rwenyo gen pa dano me kacokke i kome dok balo nyinge. Jo ma kicimogi pi tic i kacokke myero gubed “jo ma pe doggi aryo,” nyo lugoba. (1 Tem. 3:8) Nyo ni, pe myero gubwol jo mukene nyo gubed jo ma gimaro kwoto nying. Ka laelda mo maro dakone, ci en pe bimedo yec mapek i wi dakone ki titte ngec ma myero en pe onge.

14. Dako pa laelda twero konyo cware nining me bedo ki nying maber?

¹⁴ Dako pa laelda twero konyo cware me bedo ki nying maber ka en pe keto dic i kom cware me lok i kom jami ma myero obed mung. Ka dako oketo tira man i tic, nongo en pe tye ka konyo kor cware keken, ento bene tye ka nyuto woro bot jo ma cware tye ka gwoko munggi. Dong ma pire tek loyo, en yomo cwiny Jehovah pien nongo en tye ka konyo me gwoko ribbe ki kuc me kacokke.​—Rom. 14:19.

15. Jehovah owinyo nining i kom lurem Yubu adek-ki, dok pingo?

¹⁵ Watwero nongo pwony mapol ki i buk pa Yubu i kom kit me lok ki kare mupore me lok. I kare ma Yubu okato ki i pekki mapatpat ma oturo cwinye, co angwen gubino me cuko cwinye ki mine tira. Co magi gutero kare malac labongo loko gin mo. Co adek i kingi gubedo Erifaji, Bildad, ki Jopar. Nen ka maleng ki i lok ma gin guwaco lacen ni pe gutiyo ki kare man me lwodo kit me konyo Yubu. Me ka meno, gubedo ka tamo kit ma gitwero nyuto kwede ni Yubu otimo gin mo marac. Guwaco lok mogo ma tye atir gire, ento pol pa lok ma guwaco i kom Yubu ki Jehovah onongo pe lok ada dok pe nyuto kica. Gin guwaco ni Yubu obedo dano marac. (Yubu 32:1-3) Jehovah odok iye nining? Kiniga omake matek i kom co adek magi. En olwongogi ni luming dok oweko gupenyo Yubu ni oleg pigi.​—Yubu 42:7-9.

16. Gin ango ma wapwonyo ki i lanen marac ma Erifaji, Bildad, ki Jopar gunyuto?

 ¹⁶ Wanongo pwony mapol ki i lanen marac ma Erifaji, Bildad, ki Jopar gunyuto. Me acel, myero pe wangol kop i kom omegiwa. (Mat. 7:1-5) Me ka meno, omyero wawiny lokgi ki diro ma peya waloko. Wabiniang kwo ma gitye ka kato ki iye keken ka watimo kit meno. (1 Pet. 3:8) Me aryo, ka wakwanyo kare me lok, omyero wanen ni lokwa tye ada dok nyuto kica. (Ep. 4:25) Ki me adek, Jehovah tye ki miti i kom lok ma waloko.

17. Gin ango ma watwero pwonyo ki i labol pa Eliu?

¹⁷ Laco me angwenne ma olimo Yubu obedo Eliu, ma wat pa Abraim. En oling mot i cawa ma co adek mukene-ni onongo gitye ka lok. Labongo akalakala mo, en ociko ite ka winyo lok ma guloko pien lacen en obedo ki kero me nyuto kica dok bene omiyo tira ma okonyo Yubu me loko tamme. (Yubu 33:1, 6, 17) Gin ma onongo pire tek loyo bot Eliu obedo ilo nying Jehovah, ento pe keto deyo i kome kekene nyo i kom dano mukene. (Yubu 32:21, 22; 37:23, 24) Ki i lanen pa Eliu, wapwonyo ni i kare mogo, omyero waling alinga kun wawinyo lok. (Yak. 1:19) Wapwonyo bene ni ka watye ka miyo tira, mitiwa ma pire tek loyo myero obed me kelo deyo bot Jehovah, ento pe i komwa kekenwa.

18. Waromo nyuto nining ni watero mic me lok calo gin ma pire tek?

¹⁸ Watwero nyuto ni watye ki pwoc pi mic me lok ka walubo tira me Baibul madok i kom kit ma myero walok kwede ki kare mupore me lok. Solomon, kabaka maryek adada, ocoyo ni: “Lok ma giloko kakare obedo calo jabu ma gimwono i kom ryal.” (Car. 25:11) Ka waciko itwa ka winyo lok pa jo mukene dok watamo ma peya waloko, ci lokwa bibedo calo gin mo ma kiyubo ki jabu kacel ki ryal​—ma welle tek dok leng. Dong, kadi bed waloko madwong nyo manok, lokwa bidongo jo mukene, dok cwiny Jehovah bibedo yom i komwa. (Car. 23:15; Ep. 4:29) Man aye pud dong yo maber loyo ma watwero nyuto kwede pwoc pi mic man mua ki bot Lubanga-ni!