1-2. (a) Awene ma watwero nongo ni tek me timo kica ki ngat mo? (b) Doreen onyuto kica nining?

 TIKA inongo ni tek me timo kica ki jo mukene? Pol pa wan wanongo ni tek, tutwalle ka ngat mo oloko nyo otimo gin mo ma ocwero cwinywa matek. Ento, tye jami mogo ma watwero timo wek wajuk bedo ki kiniga ma gengowa ki timo kica. Me labolle, nen kong gin mutimme i kom laminwa mo ma nyinge Doreen, a ma otimo kica i rwom ma lamal adada. I mwaka 2017, Doreen kacel ki jo gange gulimo Gang Kal Madit pa Lucaden pa Jehovah ma pud kiyabo nyen i Warwick. I kare ma gitye ka dok cen gang, deribwa mukene mutokane otang ci obino oyoko mutoka pa laminwa-ni. Doreen owille woko i cawa meno. I kare ma en ocako ngeyo kome, oniang ni lutinone gunongo awano marac dok ni cware, Brian, oto woko. Ka en otamo i kom gin mutimme, Doreen waco ni, “Cwinya otur dok wiya onywene adada.” Lacen, en oniang ni i kare me akciden meno, deribwa ma oyokogi-ni onongo pe omer, gin mo pe onyweno wiye, dok cim nyo jami mukene pe owiro tamme. Pi meno, laminwa-ni olego bot Jehovah pi kuc i cwinye.

² Kimako deribwa-ni ci kot ocako pido i kome pi neko cwar Doreen. Ka kot omoko ni en oneko nek, ci onongo kibitweye woko. Ento, latic mo me kot otito ki Doreen ni gin ma en biwaco i kare me miyo cadenne aye bimoko ka ce kibitweyo laco man nyo pe. Doreen owaco ni: “Awinyo calo ngat mo oyabo wang bura ducu ci oonyo kado pong galan iye, pien onongo mitte ni alok i kom gin ma pud dong lit loyo mutimme i kwona.” I nge cabit mogo manok keken, Doreen ocito i kot me miyo cadenne i nyim laco ma okelo peko malit man  bot jo gange. Gin ango ma Doreen owaco? Doreen olego langolkop ni otim ki laco man kica. b I kare ma en otyeko lokke, langolkop ocako koko. Langolkop owaco ni: “Pi mwaki 25 ducu ma dong atiyo macalo langolkop, peya awinyo lok ma kit man i ot kotta. Peya awinyo ka jo gang pa ngat ma kitimo bal i kome gibako doggi ni atim kica ki labal-li. Jo mukene ma angolo kopgi pe gitiyo ki lok me mar kacel ki timo kica.”

3. Gin ango ma otugo cwiny Doreen me timo kica?

³ Gin ango ma okonyo Doreen me timo kica? En olwodo kit ma Jehovah timo kwede ki kica. (Mika 7:​18) Ka watye ki pwoc matut ni Jehovah otimiwa kica, meno bitugo cwinywa me timo kica ki jo mukene.

4. Gin ango ma Jehovah mito ni watim? (Jo Epeco 4:​32)

⁴ Jehovah mito ni watim kica ki jo mukene ki cwiny maber kit ma en bene timiwa kica. (Kwan Jo Epeco 4:​32.) En mito ni wabed atera me timo kica ki jo ma gucwero cwinywa. (Jab. 86:5; Luka 17:4) I pwony man, wabinyamo jami adek ma twero konyowa me timo kica ki jo mukene.

PE ICA KIT MA IWINYO KWEDE

5. Ma lubbe ki Carolok 12:18, watwero winyo nining ka ngat mo ocwero cwinywa?

⁵ Cwinywa twero cwer adada pi gin ma ngat mo oloko nyo otimo i komwa, tutwalle ka ngat meno obedo laremwa macok nyo watwa. (Jab. 55:12-​14) I kare mogo, watwero bedo ki akemo nyo cwercwiny madwong adada ma weko wawinyo calo kicobowa ki pala. (Kwan Carolok 12:18.) Watwero tute me diyo akemowa nyo cayo kit ma wawinyo kwede. Ento ka watimo meno, twero bedo calo kicobowa ki pala ci waweko pala ogak i wang bur meno. I yo acel-lu, pe waromo tamo ni cwinywa bicang ka wacayo acaya.

6. Watwero dok iye nining ka ngat mo ocwero cwinywa?

⁶ Ka ngat mo ocwero cwinywa, pol kare i acakkine wabedo ki akemo. Baibul gire ye ni kiniga twero makowa. Ento, cikowa ni pe omyero wamedde ki bedo ki akemo. (Jab. 4:4; Ep. 4:​26) Pingo? Pien kit ma wawinyo kwede pol kare gudo kit ma watimo kwede ki jami. Dok kiniga pol kare pe kelo adwogi maber. (Yak. 1:​20) Wi opo ni, kiniga bino macalo adwogi me gin ma kitimo i komwa, ento watwero yero pe me mako kiniga i cwinywa.

7. Ka kiterowa marac, watwero winyo arem cwiny i yo mapatpat ango?

⁷ Ka kiterowa marac, watwero bene winyo arem cwiny i yo mapatpat. Me labolle, laminwa mo ma nyinge Ann owaco ni: “I kare ma onongo pud atidi, babana okwero mamana woko ci onyomo lapidina. Awinyo calo kikwera woko. I kare ma babana onywal ki lapidi-ni, awinyo calo lutinogi guleyo kakara woko. Adongo ma awinyo calo pe kimita.” Laminwa mo ma nyinge Goreti otito kit ma en owinyo kwede i kare ma cware otimo abor: “Cwara onongo obedo larema nicakke ma wabedo lutino. Wabedo ka tic kacel macalo lupainia! Cwinya otur adada.” I agikkine, kenygi oket woko. Dok laminwa mo ma nyinge Naomi owaco ni: “Pe agoyo i wiya kulu ni cwara onongo twero cwero cwinya kit man. Dong i kare ma en otucca ni ebedo ka neno cal macilo i mung, awinyo calo en ngat ma lagoba dok ladwala.”

8. (a) Tit kong tyen lok mogo mumiyo omyero watim kica ki jo mukene. (b) Adwogi mabeco ango ma wanongo ka watimo kica? (Nen bok ma wiye tye ni “ Ka Ngat mo Otimo Gin Marac Adada i Komwa Kono?”)

 ⁸ Pe watwero doro gin ma jo mukene giloko nyo gitimo i komwa, ento watwero doro kit ma wadok kwede iye. Dok pol kare yo maber loyo me dok iye aye me timo kica. Pingo? Pien wamaro Jehovah dok en mito ni wabed jo ma timo kica. Ka wamako akemo dok wakwero timo kica, ci waromo timo gin mo me mingo kun bene wabalo yotkomwa. (Car. 14:17, 29, 30) Nen kong labol pa laminwa mo ma nyinge Christine. En owaco ni: “Ka akemo omaka nyo cwinya tye ka cwer, abedo ma ajude ajuda. Dok bene acamo cam ma pe ber pi yotkoma. Pe anino maber, dok anongo tek adada me doro kit ma awinyo kwede, dok man gudo kit ma atero kwede ki cwara kacel ki jo mukene.”

9. Pingo omyero wajuk bedo ki akemo?

⁹ Kadi bed ngat ma ocwero cwinywa-ni pe okwayo kica pi balle, pud watwero yenyo yo me cang. Nining? Goreti, ma kiloko i kome con-ni owaco ni: “Otero kare, ento atute me jwayo akemo ma onongo atye kwede i kom cwara macon-ni. Macalo adwogine, atye ki kuc madwong adada.” Ka wajuko bedo ki akemo, ci pe waweko keccwiny doro kit ma watero kwede ki jo mukene. Watimo bene gin mo maber piwa, ma en aye ni, wajuko tam i kom lok meno ci wamedde anyim ki kwowa. (Car. 11:17) Ento gin ango ma omyero itim ka pud iwinyo ni pe itye atera me timo kica?

KIT ME JUKO BEDO KI AKEMO NYO KECCWINY

10. Pingo omyero waye ki kare me kato wek okonywa me juko bedo ki akemo nyo keccwiny? (Nen bene cal.)

¹⁰ Ngo ma twero konyi me juko bedo ki akemo nyo keccwiny? Yo acel aye ki ye ki kare me kato. I nge nongo kony me ot yat, ngat ma onongo awano marac adada mito kare malac me cang maber. I yo acel-lu, twero tero kare wek wabed atera me timo kica ki cwinywa ducu.—Latit. 3:3; 1 Pet. 1:​22.

11. (a) Lega twero konyi nining me bedo ngat ma timo kica? (b) Pwony ango ma inongo madok i kom timo kica ki i vidio me werwa ma kiryeyogi-ni?

 ¹¹ Leg kun ipenyo Jehovah ni okonyi itim kica ki ngat meno. c Ann, ma kiloko i kome con-ni, otito kit ma lega okonye kwede. En owaco ni: “Alego Jehovah ni otim ki wan ducu ma i pacowa kica pi jami ma watimo nyo waloko ma pe tye kakare. I ngeye, acoyo waraga bot babana kacel ki dakone manyen-ni kun atittigi ni atimmigi kica woko.” Ann oye ni timo meno pe obedo yot kulu. Ento en owaco ni: “Abedo ki gen ni ka atute me lubo lanen me timo kica pa Jehovah, ci man bitugo cwiny babana gin ki dakone me pwonyo lok i kom Jehovah.”

12. Pingo omyero wagen Jehovah me ka geno kit ma wawinyo kwede? (Carolok 3:​5, 6)

¹² Gen Jehovah, ento pe kit ma iwinyo kwede. (Kwan Carolok 3:​5, 6.) Jehovah ngeyo gin maber loyo piwa. (Ic. 55:​8, 9) Dok en pe bipenyowa me timo gin ma biwanowa. Pi meno, ka en ocuko cwinywa me bedo jo ma timo kica, ci watwero bedo ki gen ni timo meno bikeliwa adwogi maber. (Jab. 40:4; Ic. 48:17, 18) Ki tungcel, ka wageno kit ma wawinyo kwede, ci pe wabibedo ki kare me timo kica kulu. (Car. 14:12; Jer. 17:9) Naomi, ma kiloko i kome con-ni, owaco ni: “I acakkine, atamo ni pe mitte kulu ni atim kica ki cwara pi neno cal macilo. Abedo ki lworo ni en bicwero cwinya odoco nyo ni wiye biwil woko i kom arem cwiny ma en okella. Atamo kekena ni, Jehovah niang kit ma awinyo kwede. Ento acako tamo ni kadi bed Jehovah niang kit ma awinyo kwede, ci meno pe tyen lokke ni en ye tamma magi. En niang kit ma awinyo kwede dok en ngeyo ni tero kare me juko bedo ki akemo, ento en bene mito ni abed ngat ma timo kica.”

KIT MA WATWERO BEDO KWEDE KI NENO MA ATIR

13. Ma lubbe ki Jo Roma 12:18-​21, gin ango ma omyero watim?

¹³ Ka watimo kica ki ngat mo ma ocwero cwinywa, omyero wamok tamwa pe me ling alinga. Ka ngat meno obedo omego nyo lamego, ci omyero watute me yubo wat i  kinwa. (Mat. 5:​23, 24) Me ka bedo ki keccwiny, wayero me timo kica. (Kwan Jo Roma 12:18-​21; 1 Pet. 3:9) Gin ango ma romo konyowa me timo meno?

14. Gin ango ma omyero watute me timone, dok pingo?

¹⁴ Jehovah yero me neno kit mabeco ma ngat moni tye kwede. Omyero watute me lubo lanen pa Jehovah ki keto tamwa i kom kit mabeco ma ngat ma ocwero cwinywa tye kwede. (2 Tekwaro 16:9; Jab. 130:3) Pol kare, yot botwa me neno gin ma waketo cwinywa iye. Ka waketo cwinywa i kom kitgi mabeco ci wabineno kitgi mabeco, tye bene kit meno pi kitgi maraco. Ka waneno kitgi mabeco, ci bibedo yot piwa me timmigi kica. Me labolle, omego mo ma nyinge Jerad owaco ni, “Anongo ni yot me timo kica ki omera ka atamo i kom jami mabeco mapol ma amaro i kome, me ka tamo i kom bal ma en otimo.”

15. Pingo pire me tito ki ngat ma ocwero cwinyi ni ityeko timme kica woko?

¹⁵ Gin mukene ma pire tek me atima aye tito ki ngat meno ni ityeko timme kica woko. Pingo timo meno pire tek? Nen kong  gin ma Naomi, ma kiloko i kome con-ni owaco: “Cwara openya ni, ‘Tika dong itima kica?’ I kare ma ayabo doga me wacce ni, ‘Atimmi kica,’ Lok oloya woko. Aniang ni pud peya atimme kica ki cwinya ducu. I nge kare mo, abedo ki kare me wacce nyig lok aryo magi ma pigi tego-ni, ‘Atimmi kica.’ I kare ma awacce lok meno, cwara okok ki pig wange. Abedo ki ur ni timo man oweko cwara obedo agonya kweda dok an bene abedo ki kuc i cwinya. Cakke i kare meno, apwonnye me geno cwara odoco dok watye lurem ma gipoko pyer ngwen.”

16. Gin ango ma ipwonyo madok i kom timo kica?

¹⁶ Jehovah mito ni wabed jo ma timo kica. (Kol. 3:​13) Kadi bed kit meno, timo man pe twero bedo yot. Ento watwero timone ka pe wacayo kit ma wawinyo kwede kun watute me juko bedo ki akemo. Timo man bikonyowa me bedo ki neno ma opore.​—Nen bok ma wiye tye ni “ Jami Adek ma Twero Konyi Wek Itim Kica.”

TAM I KOM ADWOGI MABECO MA BINO PI TIMO KICA

17. Pingo omyero watim kica ki jo mukene?

¹⁷ Watye ki tyen lok mapol me bedo jo ma timo kica. Kong wanyamu tyen lok mogo. Mukwongo, walubo lanen pa Wonwa Jehovah ma obedo lakica, dok wayomo cwinye. (Luka 6:​36) Me aryo, wanyuto ni watye ki pwoc ni Jehovah otimiwa kica. (Mat. 6:​12) Dok me adek, wabedo ma komwa yot, dok wagwoko watwa ki jo mukene bedo matek.

18-19. Adwogi maber ango ma romo bino ka watimo kica?

¹⁸ Ka watimo kica ki jo mukene, watwero nongo mot ma onongo pe wabyeko kulu. Me labolle, nen kong gin mutimme i kom Doreen, ma kiloko i kome con-ni. Laco ma oneko cware-ni onongo tye ki pulan me kwanyo kwone kekene i nge pido i kome, ento Doreen onongo pe ngeyo man i kare ma gitye ka pido. Ento, laco-ni obedo ki pwoc madit adada pi kica ma Doreen onyutte ma oweko en ocako kwano Baibul ki Lucaden pa Jehovah.

¹⁹ Watwero nongo ni timo kica ki ngat mo obedo gin ma pud dong tek loyo ma wabitimone​—ento twero bene kelo mot mapol adada. (Mat. 5:7) Dong omyero watute matek me lubo lanen me timo kica pa Jehovah.