Cit atir i jami ma tye

Cit atir ka ma nyuto lok ma tye iye

GIN MUTIMME I KWO

“Apwonyo Jami Mapol ki Bot Jo Mukene!”

“Apwonyo Jami Mapol ki Bot Jo Mukene!”

ONONGO abedo lamony matidi adada pa lobo France. Dul monywa onongo gitye ka lweny i kin godi me lobo Algeria. Lweny onongo okur matek i kabedo meno. I dyewor mo acel ma piny col licuc, onongo atye ki muduku madit i cinga kun atye ka kuro piny an kena ma akanne woko i nge gutiya me kweyo. Cutcut awinyo kor tyen mo ci lworo omaka adada. Onongo pe amito neko ngat mo dok pe amito to bene, pi meno, acako adange bot Lubanga pi kony ni, “Lubanga! Ai, Lubanga!”

Gin mutimme meno oloko kwona adada pien meno aye kare ma acako tute me ngeyo Lubanga. Ento ma peya amedde ki tittiwu gin mutimme i dyewor meno, wek kong atittiwu gin mo ma otimme i koma i kare ma an pud latin matidi ma otugo cwinya me yenyo Lubanga.

PWONY MA ANONGO KI BOT BABANA

Kinywala i mwaka 1937 i Guesnain, i taun mo ma pol pa dano gitiyo tic me golo lonyo ki i te ngom, i tung kumalo me lobo France. Babana onongo bene obedo lagol lonyo ki i te ngom, dok en opwonya ni pire tek adada me tic matek. Babana bene opwonya me kwero tim me ngolo kop alenga. En oneno ni pol pa lutic ma gigolo lonyo ki i te ngom onongo kiterogi marac dok ka ma gitiyo iye keto kwogi ka mading, dok en onongo mito konyogi. Pi meno, en ocako ribbe ki dul mapatpat ma gilwenyo pi twero pa lutic ma gigolo lonyo ki i te ngom. En bene cwinye onongo cwer adada pi tim gobagoba i kin padi ma en neno i kabedowa. Polgi onongo gitye lulonyo dok gikwo kwo ma yot ento pud gipenyo pi cente ki cam ki bot lutic ma lucan. Babana iye owang matek i kom padi magi ma oweko en pe opwonya gin mo keken ma kubbe ki dini. Ki lok ada, onongo bene pe waloko i kom Lubanga.

Ma amedde ki dongo, an bene acako kwero tim me ngolo kop alenga. Gin acel ma onongo aneno ni rac adada aye ni, pol pa dano onongo ginyuto cwiny me apokapoka i kom dano ma gua ki i lobo mukene ci gubino ka bedo i lobo France. An onongo atuko odilo ki lutino pa jo ma gua ki i lobo mukene dok anongo mit pa ribbe kwedgi. Medo i kom meno, mamana onongo a ki i lobo Poland, ento pe lobo France. Onongo amito ni dano me kaka ducu gubed kacel ki kuc dok kitergi marom.

ACAKO TAM MATUT I KOM TYEN LOK ME KWO

I kare ma atye lamony

Gamente ocoya i mony i mwaka 1957. Meno aye kit ma ao kwede wa i kin godi ma i lobo Algeria i dyewor ma piny col licuc ma aloko pire con-ni. I nge dange ni “Lubanga! Ai, Lubanga!” pe aneno lamonewa, ento aneno kana me tim aye! Man pud dong okweyo cwinya ya! Kadi bed kit meno, gin mutimme i dyewor meno​—kacel ki lweny man bene​—oweko acako tam matut i kom tyen lok me kwo. Pingo watye kany? Tika Lubanga paro piwa? Tika wabibedo ki kuc ma rii i lobo?

I kare ma atye ka yweyo ki i mony, i gang pa lunyodona, arwatte ki Lacaden pa Jehovah mo. En omina Baibul ma kilwongo ni La Sainte Bible, ma tye i leb French dok Katoli aye gugonyo, dok acako kwanone i kare ma adok cen i lobo Algeria. Tyeng ma oguda adada ki iye obedo Niyabo 21:3, 4. Tyeng man kwanne ni: “Kabedo pa Lubanga dong tye bot dano . . . En bijwayo pig wanggi woko ducu. To bene dong bibedo pe, kadi kumo nyo koko, nyo arem, pien gin macon dong ducu gurwenyo woko matwal.” * Onongo peya aneno gin macal ki man ka mo keken. Abedo ki ur madit kun apennye kekena ni, ‘Tika lok man tye ada?’ I kare meno onongo pe angeyo gin mo keken madok i kom Lubanga nyo Baibul.

I kare ma atyeko ticca me mony i mwaka 1959, arwatte ki Lacaden mo ma nyinge François, ma opwonya lok ada mapol ki i Baibul. Me labolle, en onyuta ki i Baibul ni Lubanga nyinge Jehovah. (Jab. 83:18) François bene otitta ni Jehovah bigiko tim me ngolo kop alenga woko ki i lobo, biloko lobo doko paradic, ci cobo lok ma i Niyabo 21:3, 4.

Pwony magi onongo tye kakare dok ogudo cwinya adada. Ento bene cwinya ocwer matek adada i kom padi dok onongo amito jukogi pi pwonyo jami ma pe tye i Baibul! Nen calo onongo pud atamo calo babana dok onongo amito juko tim me ngolo kop alenga cutcut. Onongo pe amito kuro Lubanga. Onongo amito timo gin mo oyotoyot!

François ki lurema ma Lucaden gukonya me juko akemona. Gin gutitta ni ticwa macalo Lukricitayo pe obedo me ngolo kop i kom dano ento obedo me minigi gen kun watitigi kwena maber me Ker pa Lubanga. Meno aye tic ma Yecu otimo dok tic ma en omiyo ki lulub kore me timone. (Mat. 24:14; Luka 4:43) Onongo bene mitte ni apwonnye me lok ki dano ki diro dok ki mwolo kadi bed niyegi pat. Baibul waco ni: “Latic pa Rwot myero obed ngat ma pe da atata, myero obed ngat ma lakica bot dano ducu.”​—2 Tem. 2:24.

Atimo alokaloka ma mitte ci anongo batija macalo Lacaden pa Jehovah i mwaka 1959 i gure mo me adwol. Ki kunu, arwatte ki lamego mo ma nyinge Angèle, ma cwinya omaro. Acako limo kacokke ma en tye iye ci wanyomme i mwaka 1960. En obedo dako maleng, dok mot mamwonya ma oa ki bot Jehovah.​—Car. 19:14.

I nino nyomwa

APWONYO JAMI MAPOL KI BOT JO MARYEK DOK GITYE KI NGEC

Pi mwaki mapol anongo pwony ma pigi tek ki bot omege ma giryek dok gitye ki ngec. I kin pwony ma pigi tego ma anongo aye ni: Wek wacob tic mo keken matek, mitte ni wabed jo mamwol dok waket i tic tam me ryeko ma nonge i Carolok 15:22, ma waco ni: “Yub ma giyubo ma kong gipenyo tam bot jo mapol cobbe kakare.”

I tic me limo adwol i lobo France, 1965

I mwaka 1964, acako neno ada pa lok meno. I mwaka meno, acako tic macalo laneno me adwol, kun alimo kacokke mapatpat wek acuk cwiny omege dok akonygi me dongo i yo me cwiny. Ento onongo atye ki mwaka 27 keken dok ngecca nok adada. Pi meno, pe abedo ka timo jami mogo i yo maber. Ento atute matek me nongo pwony ki iye. Ma dong pire tek loyo ducu, anongo pwony ma pire tek ki bot ‘lumi tam’ ma gitye ki ngec madwong.

Wiya pud po i kom gin mutimme i kare ma pud acako tic me limo adwol acaka. I nge limo kacokke mo i boma me Paris, omego mo mutegi i yo me cwiny openya ka etwero lok kweda kena. Agamo ni, “Ayela mo pe.”

En openya ni, “Louis, ka daktar ocito i gang ma latwo tye iye nongo en ocito ka limo anga?”

Agame ni, “Latwo meno do.”

En owacca ni: “Igamo kakare. Ento, aneno ni itero cawa malac ki jo ma gitye ka timo maber i yo me cwiny keken, calo wonkom pa luelda. Kacokkewa tye ki omege ki lumege mapol ma cwinygi otur, ginyen i ada, nyo gin lulewic. Cwinygi bibedo yom adada ka ikwanyo kare me bedo kwedgi, kadi wa cito i gangigi ka cam.”

Apwoyo tam ma omego meno omina adada. Marre pi romi pa Jehovah ogudo cwinya adada. Dong kadi bed pe obedo yot me ye ni atimo gin ma pe tye atir, acako lubo tira ma en omina-ni cutcut. Apwoyo Jehovah pi omege ma kit man.

I kine ka mwaka 1969 ki 1973, kicima me neno wi Dipatmen me Poko Cam i gure aryo mapatpat ma kwako lobe mapol i Colombes, Paris. I gure madit me mwaka 1973, onongo mitte ni wapit dano 60,000 pi nino abic! Lworo omaka matek. Ento dok aye, gin ma okonyowa me cobo tic man obedo Carolok 15:22​—penyo tam ki bot luryeko. Apenyo tam ki bot omege ma gutegi i yo me cwiny ma onongo gitye ki ngec i kom yubo ki poko cam. I kingi onongo tye iye lucat ringo, lupur pot dek, lutedo, kacel ki jo ma gitye ki ngec i wilo jami. Watiyo kacel kwedgi me cobo tic man madit adada-ni.

I mwaka 1973, an kacel ki dakona kilwongowa me cito ka tic i Betel ma i lobo France. Tic me acel ma kimina ki kunu onongo tek adada. Onongo mitte ni acwal bukkewa bot utmegiwa ma gitye i lobo Cameroon i Afrika, ka ma kiketo kigeng i kom ticwa cakke i mwaka 1970 me o 1993. Onongo pe angeyo ka abicobo tic man. Nen calo omego ma doro wi ticwa i lobo France oneno lworo ma atye kwede, pien en ocuko cwinya kun waco ni: “Utmegiwa ma i lobo Cameroon gimito cam me cwiny adada. Omyero wapitgi!” Dok meno aye gin ma watimo.

I cokke mo i lobo Nigeria ki Lucaden me Cameroon, 1973

Awoto tyen mapol i lobe macok ki Cameroon me rwatte ki luelda ma gia ki i lobo meno. Omege magi onongo giryek dok cwinygi tek adada. Gukonya me nongo yo me cwalo bukke i lobogi wek omege ma i Cameroon gubed ka nongone kare ki kare. Jehovah ogoyo laane i kom tutewa. Ki lok ada, pi mwaki 20, jone ma i lobo meno pe gukeng kadi Wi Lubele acel nyo gajeti ma onongo kitiyo kwede i cokke me dye cabit dok kati dwe ki dwe ma kilwongo ni Our Kingdom Service.

I mwaka 1977, wan ki Angèle wacito i lobo Nigeria ka limo luneno me adwol kacel ki mongi ma gua ki i Cameroon

APWONYO JAMI MAPOL KI BOT DAKONA ME AMARA

Cakke i kare ma wabedo ka winye, abedo ka neno wat macok ma Angèle tye kwede ki Jehovah. Kite mabeco odongo omedde ameda i nge nyomwa. Me labolle, i dyewor ma wanyomme iye kikome, en openya ni aleg bot Jehovah dok atitte pi mitiwa me tic pire ki kerowa ducu macalo jo munyomme. Jehovah ogamo legawa meno.

Angèle bene okonya matek me keto genna i kom Jehovah. Me labolle, i mwaka 1973 ma kilwongowa me cako tic i Betel, onongo pe amito cito pien amaro tic me limo adwol. Ento Angèle opoyo wiya ni wan wadyero kwowa bot Jehovah. Ci dong pe omyero watim jami ducu ma dulle penyowa me timone? (Ibru 13:17) Aye lokke meno labongo pyem mo! Pi meno wacito i Betel atir. Dakona obedo dako maryek, dok ma niang, ma maro Jehovah adada. Kite magi ojingo wat i kinwa dok okonyowa me moko tam mabeco i mwaki ducu ma wanyomme-ni.

Kacel ki Angèle i Betel ma i lobo France

Man ma dong wati woko-ni, Angèle pud tye ka medde ki konya macalo dako maber adada. Me labolle, wek wabed ma wapore me cito i cukul ma dulwa yubo, ma polle kidorogi i leb Muno, wan ki Angèle wacako tute matek me pwonyo leb meno. Pi meno, wakobo i kacokke ma kiloko iye leb Muno kadi bed onongo dong watye ki mwaka 70 ki wiye i kare meno. Pi tic madwong ma atye kwede macalo lamemba me Komitti me Jang Gang me France, pwonyo leb mukene obedo tek adada. Ento an ki Angèle wakonnye i kinwa. Man ma dong watye ki mwaka 80 ki wiye-ni, pud watye ka medde ki yubbe pi cokkewa i leb Muno kacel ki leb French. Watute matek bene me nywako i cokke ki ticwa me pwony kacel ki kacokkewa. Jehovah ogoyo laane i kom tutewa me pwonyo leb Muno.

Mot acel madit adada ma wanongo obino i mwaka 2017. Wan ki Angèle wabedo ki mot me cito i Cukul pi Lumemba me Jang Gang Kal ki Mongi, ma obedo tye i Watchtower Educational Center i Patterson, New York.

Adada, Jehovah obedo Lapwony Madit Loyo. (Ic. 30:20) Pi meno, pe tye me ur ni jone​—kadi guti nyo pud gitino—​ginongo pwonnye ma pud dong ber loyo! (Nwo. 4:5-8) Aneno ni, jo matino ma giwinyo lok pa Jehovah ki lok pa omege ki lumege ma gitye ki ngec gimoko tam ma atir i kwogi dok gidoko lutic pa Jehovah ma lugen. Carolok 9:9 poyo wiwa ni: “Pwony dano maryek, ci ryekone bimedde ameda; pwony dano ma kite tye atir ci en bimedde ameda ki pwony meno.”

Kare ki kare, wiya pud po i kom gin mutimme i dyewor ma onongo atye kena i kin godi ma lobo Algeria mwaki ma romo 60 angec. I dyewor meno, onongo pe angeyo ni abibedo ki kwo me yomcwiny adada kit man. Apwonyo jami mapol ki bot jo mukene! Jehovah omina kacel ki Angèle, kwo me yomcwiny adada. Pi meno, wamoko tamwa me medde ki nongo pwony ki bot Wonwa me polo kacel ki bot omege ki lumege ma gimare dok gitye ki ngec ki ryeko.

^ para. 11 Baibul me leb Acholi.