1-2. (a) Pingo omyero jo ma pud gunyomme nyen gugen Jehovah? (Jabuli 37:3, 4) (b) Gin ango ma wabinyamo i pwony man?

TIKA dong icok nyomme, onyo pud wunyomme nyen? Ka tye kit meno, ci labongo akalakala mo nongo itye ki miti madwong me nongo mit pa kwo kacel ki ngat ma imaro tutwal-li. Ngene kene ni, nyom bino ki pekone dok tye tam mapol ma pigi tego me amoka. Gin ma wutimo ka wutye ka kato ki i peko kacel ki tam ma wumoko bigudo yomcwiny ma wubibedo kwede i kwowu pi mwaki mapol. Ka wujenge i kom Jehovah, ci wubimoko tam me ryeko, wat i kinwu bibedo matek, dok wubibedo ki yomcwiny. Ka wucayo tam ma Lubanga miyo, ci kadi ningo wubikato ki i pekki i nyomwu dok pe wubibedo ki yomcwiny.—Kwan Jabuli 37:3, 4.

² Kadi bed pwony man kicoyo tutwalle pi jo ma pud gunyomme nyen, ento binyamo ariya ma jo munyomme ducu gitwero kato ki iye. Bitito pwony ma watwero nongo ki i labol pa co ki mon ma lugen me Baibul. Labol magi me Baibul biminiwa pwony ma watwero tic kwede i kabedo mapatpat i kwowa, kadiwa i nyomwa. Wabineno bene gin ma watwero pwonyo ki bot jo mogo me kare-ni ma gunyomme.

3-4. Ariya ango ma jo munyomme nyen gitwero kato ki iye?

³ Jo mogo gitwero cuko cwiny jo ma pud gunyomme nyen ni omyero gukwo kit ma pol pa dano gikwo kwede. Me labolle, lunywal kacel ki wadi gitwero cako keto lyeto  i kom jo munyomme me cako nywalo lutino cutcut i nge nyomme. Nyo lurem kacel ki wadi gitwero cuko cwiny jo ma pud gunyomme nyen me gero otgi ki pongone ki jami mabeco.

⁴ Ka pe gugwokke, luot manyen-ni gitwero moko tam ma weko gidonyo i banya madit adada. Man biweko mitte ni laco ki dakone guti pi cawa malac adada wek gucul banya meno. Twero mitte ni gubed i dog ticgi pi cawa malac ma weko pe gibedo ki cawa me kwan pigi kengi, woro pi jo me ot, kacel ki tito kwena. Luot man gitwero cako keng cokke kun gitiyo makato wang cawa me tic wek ginong cente madwong nyo wek pe gurweny dog ticgi. Ka gutimo meno, ci gibikeng mot mamwonya adada me medo ticgi pi Jehovah.

5. Gin ango ma ipwonyo ki i labol pa omego Klaus ki dakone Marisa?

⁵ Labol pa dano mapol nyuto ni ka waketo cwinywa i kom yenyo jami mapol ci pe wabibedo ki yomcwiny. Nen kong gin ma omego mo ma nyinge Klaus ki dakone Marisa gupwonyo ma lubbe ki lok man. * I acakki me nyomgi, gin ducu onongo gitye ki dog tic ma gitiyo iye nino ducu wek gibed ki cente madwong kacel ki jami me kom mapol. Ento onongo pe gitye ki yomcwiny me ada. Klaus owaco ni: “Onongo watye ki jami me kom mapol makato ma wamito woko, ento onongo pe watye ki yub mo me medo ticwa pi Jehovah. Ki lok ada, kwowa onongo opong ki par dok onongo kare ducu wabedo ma waol.” Twero bedo ni in bene ineno ni keto cwinyi i kom jami me kom pe kelo yomcwiny me ada. Ka tye kit meno, pe iwek cwinyi otur. Kwano lanen mabeco pa jo mukene twero konyi me timo alokaloka ma mitte ni itim. Mukwongo, kong wanenu gin ma wegi odi gitwero pwonyo ki i labol ma Kabaka Yekocapat oweko.

6. Yekocapat oketo i tic cik ma iye lac ma tye i Carolok 3:5, 6 nining i kare ma dul mony madit obino ka lweny i kome?

⁶ Wun wegi odi, tika i cawa mukene wuwinyo ni ticwu dwong tutwal? Ka tye kit meno, ci wutwero nongo pwony mapol ki i labol pa Kabaka Yekocapat. Macalo kabaka, Yekocapat onongo tye ki tic me gwoko ber bedo pa rokke! Gin ango ma en otimo me cobo ticce madit man? Yekocapat otimo jami ducu ma en twero me gwoko jo ma tye i te locce. En ogero cel me gwoko gangi mapatpat me Juda dok obedo ki lumony ma welgi kato 1,160,000 kulu. (2 Tekwaro 17:12-19) Lacen, Yekocapat okemme ki ariya madit adada. Dul mony madit adada ma onongo tye iye jo Ammon, jo Moab, kacel ki jo ma gia ki wi got Ceir gubino ka lweny i kome, jo gange, kacel ki rok me Icrael. (2 Tekwaro 20:1, 2) Yekocapat otimo gin ango?  En olego Jehovah pi kony ki teko. Man onongo rwatte ki tira me ryeko ma tye nonge i Carolok 3:5, 6. (Kwan.) Lega ma Yekocapat olego ki mwolo madit adada ma kicoyo i 2 Tekwaro 20:5-12, nyuto kit ma en onongo geno kwede Wonne me polo ma lamar. Jehovah odok i lega pa Yekocapat nining?

7. Jehovah ogamo lega pa Yekocapat nining?

⁷ Jehovah oloko ki Yekocapat kun tiyo ki Lalevi mo ma nyinge Jakajiel. Jehovah owaco ni: “Wun wubed i kabedowu, wucung iye mot, wek wunen kit ma Rwot [Jehovah] bilarowu kwede tin.” (2 Tekwaro 20:13-17) Ki lok ada, meno pe obedo yo ma jwi dano lwenyo kwede! Ento tira meno pe oa ki bot dano; oa ki bot Jehovah. Yekocapat oketo genne i kom Jehovah ci olubo tira meno kore ki kore. I kare ma en ki jone gucito ka rwatte ki lumonegi, jo ma en oketo anyim ka telo monnye pe obedo lumony ma ludiro adada i telo lweny, ento luwer ma pe gitye ki jami lweny mo keken i komgi. Jehovah ogwoko cikkene bot Yekocapat; En oloyo lumone magi woko.—2 Tekwaro 20:18-23.

8. Gin ango ma wegi odi gitwero pwonyo ki i labol pa Yekocapat?

⁸ Wun wegi odi, wutwero nongo pwony ki i labol pa Yekocapat. Wutye ki tic me gwoko jo me odiwu, pi meno wuti matek me gwoko ki miyo jami ma mitte pi jo me odiwu. Ka peko tye, itwero winyo calo itye ki kero me cobo peko meno piri keni. Ento pe omyero ijenge i kom keroni kekeni. Me ka meno, ka itye ka lega keni, leg Jehovah pi kony. Medo i kom meno, leg ki cwinyi ducu ka itye ka lega kacel ki dakoni. Yeny tira ki bot Jehovah kun ikwano Baibul ki bukke ma dul pa Jehovah omiyo, dok iket i tic tira ma inongo. Jo mukene pe guromo cwako tam ma imoko ma jenge i kom Baibul, dok guromo wacci ni imoko tam me mingo. Guromo wacci ni, cente kacel ki jami ma cente twero wilo aye bimiyo gwok maber loyo pi jo me otti. Ento wi myero opo i kom labol pa Yekocapat. En ogeno Jehovah dok onyuto genne ki i jami ma en otimo. Jehovah pe oweko laco meno ma lagen-ni, dok en bene pe biweki matwal. (Jab. 37:28; Ibru 13:5) Gin ango mukene ma jo munyomme gitwero timone wek gibed ki kwo me yomcwiny?

9. Gin ango ma watwero wacone madok i kom lanebi Icaya ki dakone?

⁹ Lanebi Icaya ki dakone guketo tic pi Jehovah obedo gin ma pire tek loyo i kwogi. Icaya onongo obedo lanebi, dok dakone nen calo bene onongo tye ki ticce macalo lanebi, pien Baibul lwonge ni “lanebi ma dako.” (Ic. 8:1-4) Macalo jo munyomme, Icaya ki dakone guketo worogi pi Jehovah obedo gin ma pire tek loyo i kwogi. Man pud dong obedo lanen maber ya pi jo munyomme i kare-ni!

10. Kwano lok pa lunebi me Baibul i yo matut twero konyo jo munyomme nining me moko tamgi me tic matek pi Jehovah kit ma gitwero?

¹⁰ I kare-ni, jo munyomme gitwero keto tic pi Jehovah bedo gin ma pire tek loyo i kwogi. Gitwero jingo gengi i kom Jehovah ka gikwano lok pa lunebi me Baibul kacel dok gitute me neno kit ma lok magi kare ducu gicobbe kakare. * (Tito 1:2) Giromo  tam i kom gin ma giromo timone me konyo cobo lok mogo pa lunebi me Baibul. Me labolle, gitwero konyo cobo lok ma Yecu otito ni kwena maber me ker-ri kibitito i wi lobo ducu ma nongo agikki peya obino. (Mat. 24:14) Ka luot moni gitye labongo akalakala mo keken ni lok pa lunebi me Baibul bicobbe, ci gibimoko tamgi me tic pi Jehovah matek kit ma gitwero kwede.

11. Gin ango ma Pricikila ki Akwila gubedo ki kare me timone, dok pingo?

¹¹ Jo ma pud gunyomme nyen gitwero nongo pwony ki bot Pricikila ki Akwila, ma gubedo luot ma gin Lujudaya ma onongo gibedo i boma me Roma. Gin onongo guwinyo kwena maber madok i kom Yecu ci gudoko Lukricitayo. Labongo akalakala mo, gin onongo guyeng ki kwo ma gitye kwede. Kadi bed kit meno, kwogi olokke atura i kare ma Laloc Madit Kalaudio omiyo rukca ni Lujudaya ducu myero gua woko ki i Roma. Nen kong kit ma meno oloko kwede kwo pa Akwila ki Pricikila. Onongo mitte ni gua woko ki i kabedo ma gungi iye, gunong ot manyen, dok gucak biacaragi me yubo kema odoco i kabedo manyen. Tika alokaloka magi madongo dok matek-ki onongo biweko pe gitiyo matek pi Jehovah? Nen calo ingeyo lagam me lapeny meno woko. Ki i ganggi manyen ma i Korint, Akwila ki Pricikila gucako konyo kacokke dok gutiyo kacel ki lakwena Paulo me jingo utmege ma kunu. Lacen gukobo i taun mukene ka ma can lutit kwena onongo tye iye. (Tic 18:18-21; Rom. 16:3-5) Onongo gitye ki tic mapol i kwogi dok cwinygi yom!

12. Pingo jo munyomme myero guket yub ma kwako ticgi pi Jehovah?

¹² Luot me kare-ni gitwero lubo lanen pa Pricikila ki Akwila kun giketo pi Ker-ri bedo mukwongo i kwogi. Kare maber loyo pi omego ki lamego moni me lok i kom yubgi pi anyim obedo i kare ma nongo pud gitye ka winye pi nyom. Ka jo munyomme giketo yub me tic pi Jehovah dok gitute matek kacel me cobo yub meno, ci gibedo ki kare me neno kit ma  Jehovah konyogi kwede i kwogi. (Latit. 4:9, 12) Nen kong gin mutimme i kwo pa Omego Russell ki dakone Elizabeth. Russell owaco ni, “I kare ma watye ka winye pi nyom, wanyamo yub ma watye kwede me tic pi Jehovah.” Elizabeth owaco ni, “Wanyamo lok meno con wek lacen ka wakemme ki tam mapatpat ma mito amoka, ci wabineno ni tam ma wamoko pe bigengowa ki cobo yubwa.” Kwo pa Russell ki Elizabeth oweko gubedo angonya me kobo i cula nam ma kilwongo ni Micronesia ka ma can lutit kwena tye iye.

13. Ma lubbe ki Jabuli 28:7, adwogi maber ango ma wabinongo ka wageno Jehovah?

¹³ Calo Russell ki Elizabeth, luot mapol guyero me kwo kwo ma pe mito jami mapol kun bene pe giluto wigi i timo jami mapol i lobo-ni wek gibed ki kare muromo me tito kwena maber-ri ki pwonyo dano. Ka jo munyomme guketo yub me timo jami ducu ma gitwero pi Jehovah dok gutute me cobo yub meno, adwogine bibedo maber adada. Gibineno kit ma Jehovah bigwokogi kwede, gengi i kome bidongo, dok gibinongo yomcwiny me ada.—Kwan Jabuli 28:7.

14. Lakwena Petero kacel ki dakone gunyuto nining ni gigeno cikke ma tye i Matayo 6:25, 31-34?

¹⁴ Jo munyomme bene gitwero nongo pwonyo mapol ki i labol pa lakwena Petero ki dakone. I nge dwe abicel ma en orwatte ki Yecu pi tyen mukwongo, onongo mitte ni lakwena Petero omok tam ma pire tek. Petero onongo tiyo macalo lamak rac me gwoko jo me ode. Pi meno, i kare ma Yecu olwongo Petero me bedo lalub kore, onongo mitte ni Petero otam i kom jo me ode ma peya en omoko tam meno. (Luka 5:1-11) Petero omoko tamme me wot kacel ki Yecu i ticce me pwony. En omoko tam me ryeko adada! Dok watye ki tyen lok maber ma moko ni dako pa Petero ocwako tam meno. Baibul nyuto ni i nge cer pa Yecu, dako pa Petero obedo ka wot ki Petero i kare mogo. (1 Kor. 9:5) Labongo akalakala mo, kit macalo en obedo dako ma Lakricitayo maber, Petero obedo ki tekcwiny me lok agonya i kare ma omiyo tira bot co ki mon ma Lukricitayo. (1 Pet. 3:1-7) Onen ka maleng ni, Petero ki dakone gugeno cikke pa Jehovah ni En bigwokogi ka guketo pi Ker-ri obedo mukwongo i kwogi.—Kwan Matayo 6:25, 31-34.

15. Pwony ango ma inongo ki i gin mutimme i kom Omego Tiago ki dakone Esther?

¹⁵ Ka dong wunyomme pi mwaki mogo olo, wutwero medde ki dongo mitiwu me medo ticwu pi Jehovah nining? Yo acel aye ki nongo pwony ki i labol pa jo mukene ma gunyomme. Me labolle, itwero kwano pwony ma katti kare ki kare ma wiye tye ni “Gin Gumine Kengi.” Pwony ma kit man okonyo Omego Tiago ki dakone Esther, ma gia ki i lobo Brazil, me dongo miti matek me tic ka ma can lutit kwena tye iye. Tiago otito ni: “I kare ma wabedo ka kwano kit ma Jehovah obedo ka konyo kwede luticce i kare man, wan bene wabedo ki miti me neno kit ma Jehovah twero tirowa ki konyowa kwede.” Lacen gukobo i lobo Paraguay, ka ma gitye ka tito kwena i kin jo ma giloko leb Portuguese nicakke i mwaka 2014. Esther owaco ni: “Wang ginacoya acel ma wamaro adada obedo Jo Epeco 3:20. Tyen mapol, waneno ka lok meno cobbe i ticwa pi Jehovah.” I waragane meno bot Lukricitayo ma i Epeco, Paulo ocikke ni Jehovah biminiwa makato  gin ma wapenyo pire. Cikke meno dong ocobbe tyen mapol!

16. Jo ma pud gunyomme nyen gitwero penyo tam ki bot angagi ka gitye ka ngiyo yub ma gimito keto i kwogi?

¹⁶ I kare-ni, jo ma pud gunyomme nyen gitwero nongo pwony ki i labol pa luot ma gupwonnye me jenge i kom Jehovah. Jo munyomme mogo dong gutiyo kacel pi mwaki mapol macalo lupainia, Lubetel, nyo i tic pi kare malac mukene. Pingo pe wupenygi pi tam ka wutye ka ngiyo yub ma wutwero ketone me tic pi Jehovah? Man obedo yo mukene ma wutwero nyuto ni wutye ka geno Jehovah. (Car. 22:17, 19) Luelda bene gitwero konyo jo ma pud gunyomme nyen me keto yub me tic pi Jehovah kacel ki cobone.

17. Gin ango ma otimme i kom Omego Klaus ki dakone Marisa, dok pwony ango ma wanongo ki botgi?

¹⁷ I kare mukene nongo wamito medo ticwa pi Jehovah i yo mo, ento en twero tirowa me tic pire i yo mukene mapat. Nen kong gin mutimme i kwo pa Klaus ki dakone Marisa, ma waloko i komgi i acakki me pwony man. I kare ma dong gunyomme pi mwaka adek, gua woko ki ganggi ci gujalle me tiyo tic me gedo i jang gang kal me lobo Finland. Ento guniang ni pe kibiye ni gubed kunu pi dwe makato abicel. I acakkine cwinygi otur. Ento ma pe ori i nge meno, kilwongogi me cito ka pwonyo leb pa Luarab, dok i kare-ni gitye ki yomcwiny me tito kwena bot jo ma giloko leb pa Luarab i lobo mukene. Ka Marisa otamo i kom gin mutimme man, en owaco ni: “Abedo ki lworo me timo gin ma onongo peya atimo dok onongo mitte ni agen Jehovah ki cwinya ducu. Ento aneno kit ma Jehovah okonyowa kare ducu i yo ma pe wabyeko kulu. I nge kato ki i jami magi ducu, genna i kom Jehovah ojing odoko matek.” Kit ma labol man onyuto kwede, itwero bedo ki gen ni Jehovah kare ducu bimini mot ka igene ki cwinyi ducu.

18. Gin ango ma jo munyomme gitwero timo me medde ki geno Jehovah?

¹⁸ Nyom obedo mic mua ki bot Jehovah. (Mat. 19:5, 6) En mito ni jo munyomme gunong mit pa mic man. (Car. 5:18) Wun jo ma pud wunyomme nyen, pingo pe kong wungi gin ma wutye ka timo ki kwowu? Tika wutye ka timo jami ducu ma wutwero me nyuto ki Jehovah ni wutye ki pwoc pi mic ma en ominiwu? Wuleg bot Jehovah. Wuyeny Lokke pi cik ma igi lac ma wutwero keto i tic i kwowu. Wulub tam ma Jehovah ominiwu. Wutwero bedo ki gen ni wubibedo ki kwo me yomcwiny ka wuketo tic pi Jehovah obedo mukwongo i kwowu!