Tika Ibilubu Tira Me Mar Pa Jehovah?
Tika Ibilubu Tira Me Mar Pa Jehovah?
“Adag yo me bwola-gu ducu.”—Jab. 119:128.
1, 2. (a) I yenyo tira wek io ka ma i mito cito iye, kodi lok ango me ciko dano ma iromo bedo iye ki pwoc, dok pingo? (b) kodi lok ango ma Jehovah ciko kwede jo ma gitiyo pire, dok pingo?
GO KONG ni: mitte ni omyero icit ka mo. Pi nongo tira, ipenyo laremi mo ma genne ma ngeyo yo ma cito kunnu. Ka tye ka nyuti yone, en romo wacci gin ma kit man: “Gwokke pe i ngak i yo ma opokke ca-ni. Lanyutte rwenyo dano. Dano mapol gilubo ci girweny woko.” Mono ibibedo ki pwoc pi lokke-ni ci ilubo lok ma en ociko in kwede? I yo mogo, Jehovah bene obedo calo laremi meno. En miniwa tira matir i kit ma waromo o kwede ka ma wamito cito iye ma en aye kwo ma pe tum-mi, dok en bene cikowa pi jami mogo maraco ma romo miyo wakwanyo yo mapat.—Nwo. 5:32; Ic. 30:21.
2 I pwony man ki ma bilubone, wabinyamo lok i kom jami mogo ma laremwa, Lubanga Jehovah, ocikowa i komgi. Omyero wiwa pe owil ni Jehovah cikowa kit man pien paro pirwa dok marowa. En mito ni wao ka ma wamito cito iye-ni. Cwinye cwer ka en neno dano gidonyo i timo jami mogo maraco ma miyo girweny woko. (Ejek. 33:11) I pwony man, wabinyamo lok kom jami maraco adek. Me acel obedo gin ma bino abina i kwowa, me aryone a ki i cwinywa. Me adekke obedo gin mo ma pe waniang iye maber; ento rac adada. Omyero waniang gin ma jami magi gubedo ki dong kit ma Wonwa me polo pwonyowa me kwerogi. Lacoc acel me Jabuli owaco bot Jehovah ni: “Adag yo me bwola-gu ducu.” (Jab. 119:128) In tika iwinyo kit meno? Kong wanenu kit ma watwero medo adage meno kun waketo i tic.
Pe Ilub “Kor Lwak”
3. (a) Pingo rac me lubo kor luwot mukene ka itye ki akalakala i kom yo mene ma myero ilubi? (b) Cik ma iye lac ango ma nonge i Nia 23:2?
3 Ka itye ka cito ka mo mabor, ngo ma itimo ka itye ki akalakala i kom yo mene ma myero ilubi? Iromo bedo ki atematema me lubo kor luwot mukene—tutwalle ka ineno jo mapol gitye ka kwanyo yo acel moni-ni. Lubo yo ma kit meno pe genne. Pien ni, twero bedo ni luwot meno nongo pe gitye ka cito ka ma in imito cito iye-ni, nyo ni gin bene nongo gurweny woko. Ma lubbe ki lok man, kong wanenu gin ma pire tek ma nonge i cik ma kimiyo ki Luicrael me kare ma macon. Kiciko jo ma onongo gitiyo calo lungol kop nyo calo lucaden i kot pi rac pa ‘lubo kor lwak.’ (Kwan Nia 23:2.) Labongo akalakala, pe bedo gin matek bot dano ma tye ki roc me ye gin moni pi lyeto ma luwotgi keto i komgi, miyo gingolo kop alenga. Ento mono, lok madok i kom lubo kor lwak-ki kwako ngolo kop keken? Pe kumeno wacel.
4, 5. Kiketo lyeto i kom Yocwa ki Kaleb nining me lubo kor lwak, ento ngo ma oweko gin gukanyo?
4 Ki lok ada, lyeto ma bino me lubo “kor lwak” romo makowa i cawa mo keken. Romo bino atura, dok kanyone twero bedo tek. Tam kong, me laporre i kom lyeto ma giketo i kom Yocwa gin ki Kaleb. Gin onongo gubedo i kin co 12 ma gucito ka roto lobo ma Kiciko Pire. I nge dwogogi, jo apar i kom co magi gumiyo ripot marac ma turo cwiny dano. Gin guwaco ni jo mogo ma gibedo i lobo ca gitye cog co ma gubedo likwayi pa Jo Nepil, ma gubedo litino ma lumalaika ma lujemo gunywal ki anyira pa dano. (Acak. 6:4) Lok man onongo pe tye kakare. Cogi co magi onongo kityekogi woko i kare me Pii Aluka cencwari mapol ata angec, ma wa acel mo pe odong. Ento, kadi lok ma kore bene pe twero myelo kom jo ma niyegi nok. Ripot marac ma lurot piny apar-ri gumiyo onyayo lworo ki myel kom oyotoyot i kin dano. Ma pe otero kare, polgi onongo gitye labongo akalakala ni donyo i Lobo ma Kiciko Pire-ni kit ma Jehovah owaco kwede bikelo peko i komgi. I kare me rucurucu meno, ngo ma Yocwa ki Kaleb gutimo?—Wel 13:25-33.
5 Gin pe gulubo kor lwak. Kadi bed ni lwak onongo pe gimito winyo lokgi, co aryo magi gutito lok ada dok gumoko iye—kadi bed kibwurogi ni kibinekogi kun kicelogi ki gweng! Gin gunongo tek cwiny-nyi ki kwene? Ngene kene ni, polle obedo pi niyegi. Jo ma gitye ki niye gineno maber apokapoka ma tye i kin lok ma nongo tere pe ma dano giwaco ki cikke maleng pa Lubanga Jehovah. Co aryo magi lacen gutito kit ma onongo giwinyo kwede i kom kit ma Jehovah ocobo ki cikkene ducu. (Kwan Yocwa 14:6, 8; 23:2, 14.) Yocwa ki Kaleb gumoko i kom Lubangagi ma lagen, dok onongo pe gitamo me cwero cwinye pi tyen lok me lubo kor lwak ma niyegi nok. Pi meno gucung matek, ma guweko lanen maber atika piwa i kare-ni.—Wel 14:1-10.
6. I yo ango ma waromo winyo lyeto me lubo kor lwak?
6 In tika kine mukene iwinyo lyeto me lubo kor lwak? Jo ma gupokke woko ki Jehovah dok gicayo cikke ma lube ki kit pa dano gipol mada i kare-ni. Ka odok i lok kom galowang ki mato yamo, jo magi gicwako tam ma konygi pe-ni me medde. Giromo rido lok ni tim me tarwang, gero, ki me tyet ma dwong tutwal i purogram me telebijon, filim, ki vidio pe balo gin mo. (2 Tem. 3:1-5) Ka itye ka yero galowang ki mato yamo piri ki jo me oti, mono iweko jo mukene ma gitye ki cwiny ma ngoligi kop ma ye gin mo keken-ni aye gidoro cwiny-nyi ma ngoli kop? Meno mono pe nongo i atirre rom ki lubo kor lwak?
7, 8. (a) ‘Ryekowa me poko kin gin maber ki marac’ twero pwonye nining, dok pingo pwony ma kit meno konyo makato jemo ka lubo cik mapol matego? (b) Pingo inongo ni lanen pa Lukricitayo ma bulu tye me yomcwiny?
7 Jehovah ominiwa mic mo ma pire tek me konyowa moko tam ki diro—‘ryekowa me poko kin gin maber ki marac.’ Ento, omyero wapwony ryeko magi ki “ketone i tic.” (Ibru 5:14) Lubo kor lwak pe pwonyo tekowa me tam; kadi bene jemo ka lubu cik mapol matego ma lubbe ki cwiny ma ngoliwa kop pe bipwonyowa. Meno aye gin mumiyo, me laporre, pe ki ryeyo nying filim, buk, ki kabedo me intanet bot jo pa Jehovah ma myero pe guti kwede. Kit ma lobo-ni lokke oyotoyot-ti, nying jami ma kit meno doko gin ma okato i nge kare manok keken. (1 Kor. 7:31). Ma dong rac loyo, onongo gengowa tam ki diro i kom cik ma igi lac me Baibul kun walego iye, ka dong wamoko tam ma lubbe ki cik meno ma igi lac-ci.—Ep. 5:10.
8 Ngene kene ni, tamwa ma wamoko ma jenge i kom Baibul kare mukene romo weko pe kimarowa. Lwak romo keto lyeto i kom Lukricitayo ma bulu ma gitye i cukul me neno ki timo jami ma jo mukene-ni gineno nyo gitimo. (1 Pet. 4:4) Pi meno, ber mada me neno Lukricitayo matino ki madongo ma giporo niye pa Yocwa ki Kaleb ki kwero lubo kor lwak.
Pe Ilub ‘Tammi ki Gin ma Wangi Neno’
9. (a) Ka watye ka cito i cafari, pingo twero bedo rac botwa me lubo keken ka yo ma cwinywa mito? (b) Pingo cik ma nonge i Wel 15:37-39 onongo ber pi jo pa Lubanga ma gukwo i kare macon?
9 Gin marac me aryone ma wabinyamone-ni a ki i cwinywa. Waromo porone kit man: Ka onongo itye i cafari me cito ka mo, itamo ni iromo weko lubo yo ma kinyutti ci icako lubo yo ma cwinyi mito—yo ducu ma nen calo bimini ineno jami ma nenogi mit? Ngene kene ni, lubo kodi tam ma kit meno bigengi woko me oo ka ma imito cito iye-ni. Ma lubbe ki lok meno, nen kong cik mukene pa Jehovah bot Luicrael me kare macon. Jo mapol i kare-ni giromo nongo ni cik me keto tol ma bullu i kom jira me twok dog bongogi obedo gin ma niang te lokke tek. (Kwan Wel 15:37-39.) Ento tika ineno ber-re? Lubo cik ma kit meno okonyo jo pa Lubanga me pokke woko kun ginen mapat ki lurok ma orumo ngetgi ma pe giworo Lubanga. Meno onongo pire tek me nongo ki bedo ki cwak pa Jehovah. (Levi. 18:24, 25) Ento, cik meno bene onongo twero nyuto cwiny mogo maracu ma twero gengowa me oo ka ma wamito cito iye, kwo ma pe tum. I yo ango?
10. Jehovah onyuto niango matut i kom kit ma dano gitye kwede nining?
10 Nen kong lok ma Jehovah owaco bot jone macalo tyen lok me cik meno: ‘Pe wulub tamwu nyo cwinywu kenwu ki gin ma wuneno, ma wumaro lubo pi mitiwu kenwu me tarwang.’ Jehovah tye ki ngec matut i kom kit ma dano tye kwede. En ngeyo maber kit ma gin ma wanenogi bito cwinywa oyotoyot. Baibul cikowa ni: “Cwiny dano en aye gin ma bwolo dano ma kato gin mukene-gu ducu, opong ki gin marac adada; anga ma twero niang iye?” (Jer. 17:9) Dong ineno, kit ma lok ma Jehovah ociko ki jo Icrael onongo opore kwede? En onongo ngeyo maber ni gibineno jo ma lukamfiri ma gurumo ngetgi ci cwinygi biterogi i kom gin ma guneno. Guromo bedo ki atematema me kwo calo lukamfiri meno kun gitamo, giniang dok gitiyo calo gin.—Car. 13:20.
11. I yo ango ma jami ma wawinyo nyo waneno twero bwolowa?
11 I karewa-ni, yot tutwal ki cwinywa ma pe genne-ni me bwolowa i kom jami mogo ma waneno nyo ma wawinyogi. Watye ka kwo i lobo ma jone ducu tamgi tye me cobo miti me kom. Dong wan watwero keto i tic cik ma iye lac ma tye i Wel 15:39 nining? Ket kong ni: Ka jo ma wubedo kwedgi i cukul, i gang tic, nyo i kabedoni girukke i yo ma omo cwiny dano, itamo ni meno twero gudi bene? Mono itamo ni itwero bedo ki atematema me ‘lubo cwinyi ki dok wangi’ kun gin ma ineno-ni bwolo in? Itamo-ni cwinyi twero cako bwoli me rukke i yo marac calo gin?—Rom. 12:1, 2.
12, 13. (a) Ngo ma omyero watim ka wangwa terowa i neno jami ma myero pe wanen? (b) Ngo ma twero konyowa wek pe waket jo mukene i atematema?
12 Omyero wadong tekowa me jukke ken oyotoyot. Ka wangwa terowa i neno jami ma myero pe wanen, ci wiwa myero opo i kom tam ma Yubu omoko i cwinye, winye ma en obedo kwede gin ki wange—tam matek ma en omoko pe me neno dako mo ma pe mege ki wang me miti. (Yubu 31:1) I yo acel-lu, Kabaka Daudi omoko i cwinye ni: “Pe abiketo kit [gin] mo marac i nyima me aluba.” (Jab. 101:3) Gin mo ma twero balo cwinywa ma ngoliwa kop nyo balo watwa ki Jehovah nongo ki tung botwa obedo “kit [gin] mo marac.” Meno twero bedo iye atematema ma bitowa me bedo ka nenone kun omo cwinywa me timo gin marac.
13 Ki tung cel, wan pe wamito ni wadok calo “[gin] mo marac” bot jo mukene ki ketogi i atematema me tamo tam me timo gin marac. Pi meno watero tira me Baibul pi rukke maber ki bongo ma kelo woro calo gin ma pire tek. (1 Tem. 2:9) Wek warukke kit meno, omyero watam pi cwiny pa jo mukene ma ngoligi kop ki kit ma gineno kwede kodi ruk moni-ni, kun waketo tam ki ber bedogi anyim makato megwa. (Rom. 15:1, 2) Kacokke pa Lukricitayo gitye ki mot me bedo ki jo matino alip mapol ma ginyuto lanen maber i yo man. Pud dong gimiyo wabedo ki awaka madit pi kwero ‘lubo cwinygi ki wanggi,’ kun giyero me yomo cwiny Jehovah i jami ducu ma gitimo—kadi wa i yo me rukgi!
Pe Ilub Kor “Gin Atata”
14. Lok ango ma Camuel omiyo me ciko dano i kom lubo kor “gin atata”?
14 Ket ni itye i dye nam mo madit adada. I kare ma wutye i dye nam man, wangi oneno gin mo calo cula nam matidi kun gin mo pe. Ngo ma twero timme ka wuweko yowu pi cito i cula nam ma bene pe-gu. Cito i gin meno ma kore pe-ni twero rwenyo kwowu! Jehovah ngeyo peko meno maber. Nen kong labol acel. Luicrael onongo gimito ni gibed calo lurok ma orumo ngetgi, ma kabaka ma dano aye onongo loyogi. Miti meno, i adane obedo bal, pien nongo rom ma gukwero Jehovah macalo Kabakagi. Kadi bed Jehovah oye ni gubed ki kabaka ma dano, en oweko lanebine Camuel ocikogi magwar i kom lubo kor “gin atata.”—Kwan 1 Camuel 12:21.
15. I yo ango mapat pat ma Luicrael gubedo ka lubo kwede jami atata?
15 Mono Luicrael gutamo ni kabaka ma dano olo kome tye, genne, dok kato Jehovah? Ka kumeno, ci gin onongo gitye ka yenyo gin atata! Dok man onongo bikelo peko me lubo jami ma korgi pe pa Catan. Kabaka ma dano onongo biterogi oyotoyot i tim me woro cal-gu. Luwor cal gitimo bal me tamo ni jami ma kome tye—lubange ma kiyubogi ki i kom yat nyo kidi—nongo dok olo komgi tye, gigene, dok gikato Lubanga Jehovah ma kome pe-ni, ma ocweyo jami ducu. Ento kit ma lakwena Paulo ocoyo, cal apaya-gu “pe gin mo.” (1 Kor. 8:4) Pe gitwero neno, winyo, lok, nyo timo gin mo. Iromo nenogi ki gudogi, ento ka ni iwor mo, nongo i adane itye ka lubo gin atata ma kelo mere peko keken.—Jab. 115:4-8.
16. (a) Catan bito dano i kare-ni me lubo kor gin atata nining? (b) Pingo wawaco ni jami me kom obedo gin atata, tutwalle ka iporo ki Lubanga Jehovah?
16 Catan pud tye ki diro me bito dano wek gulub jami atata. Me laporre, en obwolo jo mapol me keto gengi i jami me kom calo gin ma gwokogi. Cente, jami, ki dong tic ma mucarane lamal romo nen calo gin ma kelo adwogi maber. Ngo ma jami me kom laro dano ki i iye, ka kom dano lit, can lim tye, nyo peko ma poto atura otimme? Ngo ma gikonyo kwede dano ka giwinyo ni kwo tek, ma gimito tyen lok, tira, ki lagam me lapeny madongo me kwo? Kwe cwiny ango ma gimiyo ka dano oto? Ka waketo genwa i kom jami me kom pi cobo mitiwa me cwiny, ci iwa obiwang. Jami me kom pe gilaro ngat mo; gubedo gin atata. I nge kare malac, pe giromo gwokowa kadi i yo me kom, pien pe gitimo gin mo me juko cek pa kwo pa dano nyo two ki to i kare-ni. (Car. 23:4, 5) Lubangawa Jehovah pud dong obedo Lubanga ma tye ada ya! Watwero nongo gwok ka wabedo ki wat matek kwede keken. Man obedo twon mot madit atika! Pe omyero wawek en pi lubo gin atata.
17. Ngo ma imoko me timone madok i kom jami maraco ma watyeko nyamogi-ni?
17 Pe mono watwero waco ni watye ki mot me bedo ki Jehovah macalo Laremwa ki Latirwa i wotwa me kwo? Ka wamedde ki lubo cik ma en ocikowa kwede i kom jami maraco adek-ki—lwak, cwinywa, ki gin atata—ci romo bedo ni wabio ka ma wamito cito iye, kwo ma pe tum. I pwony ma lubo man, kong dong wanenu jami adek ma Jehovah cikowa kwede wek okonyowa me dago ki dok kwero yo me goba ma miyo jo mapol girweny.—Jab. 119:128.
In Itamo Ningo?
In itwero keto i tic cik ma igi lac ma gitye i Ginacoya magi nining?
• Nia 23:2
[Peny me Kwan]
[Cal ma tye i pot karatac 11]
Tika dong ibedo ki atematema me lubo kor lwak?
[Cal ma tye i pot karatac 13]
Pingo rac tutwal me lubo cwinywa?
[Cal ma tye i pot karatac 14]
In tika itye ka lubo gin atata?
