Gin Gunongo Meciya!
Gin Gunongo Meciya!
“Watyeko nongo Meciya.”—JON 1:41.
1. Gin ango ma oweko kiwaco ni: “Watyeko nongo Meciya”?
JON LABATIJA onongo tye ocung kacel ki lupwonnyene aryo. I kare ma Yecu tye ka bino tung botgi, Jon owaco ni: “Nen Latin-romo pa Lubanga!” I ngeye, Anderiya gin ki lapwonnye lawote gulubu kor Yecu dok gutyeko dyeceng lung kacel kwede. Lacen, Anderiya onongo ominne, Cimon Petero, ci otere bot Yecu i nge titte ni: “Watyeko nongo Meciya.”—Jon 1:35-41.
2. Wabinongo adwogi maber nining ka wamedde ki neno lok pa lunebi i kom Meciya?
2 I nge kare, Anderiya, Petero, kacel ki jo mukene gunongo kare me kwedo Ginacoya ma okonygi me tito ki cwinygi ducu ni Yecu me Najaret aye Meciya ma kiciko pire. Niyewa i kom Lok pa Lubanga ki dong Danone ma Kiwiro bijing ka wamedde ki neno lok pa lunebi i kom Meciya.
“Nen ka Kabakawu Bino”
3. Lok mene pa lunebi ma gucobbe i kare ma Yecu tye ka donyo ki twon deyo i Jerucalem?
3 Kitito ni Meciya bidonyo ki twon deyo i Jerucalem. Lanebi Jekaria owaco ni: “Wubed ki yomcwiny madwong, wun jo Cion! Wugo kijira, wun jo Jerucalem! Wunen Kabakawu bino botwu; ki wayo me loyo lweny, kun obedo i wi kana ki mwolo, i wi latin kana.” (Jek. 9:9) Laco Jabuli ocoyo ni: “Lubanga omi gum [mot] i kom ngat ma bino i nying Rwot [Jehovah]!” (Jab. 118:26) Pe tye yo mo ma onongo Yecu twero yubo kwede gin ma lwak gutimo-ni. Ento, pi cobo lok pa lunebi, lwak meno gudange ki yomcwiny kun gimedde ameda. Ka itye ka kwano lok meno, go calle i wi kun iwinyo dwan me yomcwinygi.—Kwan Matayo 21:4-9.
4. Tito kong gin mutimme ma lubbe ki cobbe pa Jabuli 118:22, 23.
4 Kitito ni kadi bed jo mapol bikwero Yecu kun nongo gin ma nyuto ni en Meciya tye, ento en pire tek bot Lubanga. Kit ma kitito kwede con, jo ma pe giye lanyut man ‘gucayo Yecu dok gukwere bene woko.’ (Ic. 53:3; Mar. 9:12) Ento, Lubanga omiyo laco jabuli owaco ni: “Got ma lugedo gukwero, en aye odoko got madit me twok ot. Man Rwot [Jehovah] aye mutimo.” (Jab. 118:22, 23) Yecu onyutu ginacoya man bot lumonene ma gubedo ludini, dok Petero owaco ni meno ocobbe i kom Kricito. (Mar. 12:10, 11; Tic. 4:8-11) Yecu odoko “got me twok ot” me kacokke pa Lukricitayo. Jo ma pe gingeyo Lubanga gukwere woko, ento en ki “bot Lubanga obedo got me wel ma en [Lubanga] oyero.”—1 Pet. 2:4-6.
Gidote dok Giwek ke Niyak!
5, 6. Gin ango ma kitito con dok ocobbe ma lubbe ki doto Meciya?
5 Kitito ni dano ma bedo kacel ki Meciya aye bidote. Daudi oloko calo lanebi ni: “Kadi larema maber atika ma yam ageno, ma ocamo kwonna bene, en aye dok olokke ka timo gin marac i koma.” (Jab. 41:9) Ngat ma camo kacel ki lawote onongo kitamo ni gin gubedo lurem. (Acak. 31:54) Pi meno doto Yecu kit ma Juda Iskariote otimo kwede-ni obedo cwiny marac adada. Kun tito pi kit ma lok ma Daudi oloko macalo lanebi ocobbe kwede, Yecu oloko i kom ngat ma bidote kun waco bot lukwenane ni: “Pe aloko man i komwu ducu; angeyo jo ma dong ayero; ento wek ginacoya ocobbe kakare, ni, ‘Ngat ma camo kwon kacel kweda otingo opunye i koma.’”—Jon 13:18.
6 Kitito ni ngat ma bidoto Meciya kibimiye cekel 30 me ryal—wel ma kicato ki opii! Kun tiyo ki Jekaria 11:12, 13, Matayo onyutu ni gidoto Yecu pi wel lim meno matidi tutwal-li. Ento pingo Matayo dok owaco ni “lanebi Jeremia oloko” pire wa yam con? I kare pa Matayo, buk pa Jeremia nen calo onongo tye mukwongo i kin bukke mogo me Baibul ma bene tye iye buk pa Jekaria. (Por ki Luka 24:44) Juda pe otiyo ki cente man ma en onongo i yo marac-ci, pienni obolo cente meno i ot pa Lubanga ci ocito odene woko.—Mat. 26:14-16; 27:3-10.
7. Jekaria 13:7 ocobbe nining?
7 Kitito ni kadi wa lupwonnye pa Meciya bene gibiket woko ata. Jekaria ocoyo ni: “Go lakwat, wek romi guket woko ata.” (Jek. 13:7) I Nican 14, 33 K.M., Yecu owaco bot lupwonnyene ni: “I dyewor matin, wun ducu wubitenya woko kena, pien yam gicoyo ni, Abigoyo lakwat, ci romi biket woko ata.” Dok otimme kit meno kikome, pien Matayo omiyo ripot ni “lupwonnyene gubwote [Yecu] guringo woko.”—Mat. 26:31, 56.
Kidote dok Giune
8. I yo ango ma Icaya 53:8 ocobbe kwede?
8 Kitito ni kibipido i kom Meciya kun kingolo to i wiye. (Kwan Icaya 53:8.) I kwar piny me Nican 14, Lukiko pa Lujudaya gucokke kacel, gutweyo Yecu ka gumiye i cing Gabuna Pontio Pilato laloc pa Luroma. En openyo Yecu ento onongo ni balle mo pe. I kare ma Pilato onongo mito gonyo Yecu, lwak gudange ni: “Gure woko!” kun giwaco ni myero kigony Barnaba laco ma labal-li. Pi mito cobo miti pa lwak, Pilato ogonyo Barnaba, omiyo ni kipwod Yecu kun miye ni kigurre.—Mar. 15:1-15.
9. Ngo mutimme i kare pa Yecu kit ma kitito kwede i Jabuli 35:11?
9 Kitito ni lucaden ma lugoba gibimiyo caden me goba i kom Meciya. Daudi, laco Jabuli owaco ni: “Caden ma cwinygi rac gikati ka maleng pi tito lok i koma, kun gipenya pi gin ma pe angeyo.” (Jab. 35:11) Lok pa lanebi-ni ocobbe kakare, pien “Ajwagi [Lulamdog] madito ki jo ma i Lukiko ducu guyenyo lok me caden me goba i kom Yecu wek gineke woko.” (Mat. 26:59) Ki lok ada, “Lwak lucaden mapol gubedo ka kelo lok goba i kome, ma lokgi ducu pe rwatte.” (Mar. 14:56) Lumone pa Yecu ma giyenyo yo me nekke onongo pe giparo pi loko lok goba.
10. Tit kong kit ma Icaya 53:7 ocobbe kwede.
10 Kitito ni Meciya bibedo laling i nyim jo ma gudote. Lanebi Icaya otito ni: “Yam giune, giketo can i kome, ento en pe ongamo doge me loko lok mo; calo latin romo ma gitero ka nekone, dok calo romo ma oling i nyim lunyar yerre, kit meno en pe ongamo doge me lok.” (Ic. 53:7) I kare “ma ajwagi [lulamdog] madito pa Lubanga ki ludongo gudote, en pe ogamo iye gin mo.” Pilato openyo ni: “Pe iwinyo kit lwak adot mapol ma gidoti kwede-ni?” Ento “Yecu pe odok iye lok mo kadi ki acel i lok ducu ma gikelo i kome; man omiyo laloc ouro twatwal.” (Mat. 27:12-14) Yecu pe oyeto jo ma gudote.—Rom. 12:17-21; 1 Pet. 2: 23.
11. Gin ango mutimme me cobo Icaya 50:6 ki Mika 5:1?
11 Lanebi Icaya otito ni kibiuno Meciya. Lanebi ocoyo ni: “Aloko ngeya bot jo ma goya, dok bene aloko lema bot jo ma telo yer tika; pe akano wanga woko ki lewic ki i laa ma gingulo iye.” (Ic. 50:6) Mika owaco con ni: “Gitye ka goyo lem laloc me Icrael ki odoo.” (Mika 5:1) Me moko cobbe pa lok magi pa lunebi, Marako ma ocoyo Jiri bene owaco ni: “Jo mukene gucako ngulo laa i kome [Yecu], kun giumo wange woko, ka gidonge kwede, ma kun giwacci, ‘In ma lanebi-ni, tuc ba,’ ki lutic-gu gupoto i kome kun gipale ki cinggi.” Marako owaco ni lumony “gucako goyo wiye ki gayi, ka gingulo laa i kome-gu, kun girumo conggi [ki cac] me miye woro.” (Mar. 14:65; 15:19) Yecu pe otimo gin mo me tugo kit anywar man.
Ogwoko Gennene Wa Ito
12. Jabuli 22:16 ki Icaya 53:12 gucobbe nining i kom Yecu?
12 Kitito kit ma kibiguro kwede Meciya. Daudi, laco jabuli owaco ni: “I yo, dul pa jo ma gin lutim maraco gugura woko dyere, gicalo lwak gwogi [labwor] ma gugura woko dong gucobo cinga ki tyena woko ducu.” (Jab. 22:16) Ngat ma bene ocoyo Jiri Marako omiyo ripot i kom gin mutimme ma lukwan Baibul gingeyo maber adada, ni: ‘Giguro Yecu i kom yat i cawa adek me odiko.’ (Mar. 15:25) Onongo bene gitito con ni Meciya kibikwane i kin lubalo. Icaya ocoyo ni: “En dong omine kene me to woko, mumiyo gikwane kacel ki lubalo.” (Ic. 53:12) Ocobbe kit meno ni “gigure [Yecu] kacel ki luyak mogo aryo, dano acel tung lacuc ki acel tung lacam.”—Mat. 27:38.
13. I yo ango ma Jabuli 22:7, 8 ocobbe kwede i kom Yecu?
13 Daudi oloko macalo lanebi ni kibingalo Meciya. (Kwan Jabuli 22:7, 8.) Kingalo Yecu i kare ma kigurre i kom yat, pien Matayo owaco ni: ‘Jo ma gimol gikato ki ka ngete gubedo ka yete, kun giyengo wigi, ma giwacci, Nye, in ma imuko ot pa Lubanga woko, ci igero pi nino adek-ki, dong ilarre keni ba! Ka ce in Wod pa Lubanga, lor woko piny ki i kom yat.’ I yo acel-lu bene, lulamdog madito, lupwony-cik, kacel ki ludongo gubedo ka ngale kun giwaco ni: ‘Yam bedo ka laro jo mukene, pe twero larre kene. En kabaka pa jo Icrael do; wek olor piny ki i kom yat, ci wabiye en. En geno Lubanga, wek Lubanga kong olare kombeddi, ka mitte; pien yam owacci, An a Wod pa Lubanga.’ (Mat. 27:39-43) Ento, Yecu okanyo lok magi ducu ki deyo. Man pud dong tye lanen maber botwa ya!
14, 15. Tit kong kit ma lok acel acel pa lunebi ocobbe kwede i kom Meciya ma lubbe ki ginarukane kacel ki mine kongo vino mawac.
14 Kitito ni kibibolo kwir pi poko ginaruka pa Meciya. Laco Jabuli ocoyo ni: “Gipoko ginarukana woko i kingi, gibolo kwir pi bongona.” (Jab. 22:18) Meno aye gin mutimme, pien ‘i kare ma dong lumony pa Luroma guguro Yecu i kom yat, gupoko bongine woko i kingi kun gibolo iye kwir.’—Mat. 27:35; kwan Jon 19:23, 24.
15 Kitito ni kibimiyo kongo vino mawac kacel ki keda bot Meciya. Laco jabuli ocoyo ni, “Gumiya kwir marac ma ka cam, dok i kare ma orwo pii oneka gumiya kongo vino mawac ni amati.” (Jab. 69:21) Matayo wacciwa ni: “Gumiye [Yecu] kongo vino ma girubo ki keda ni omati, ento i kare ma obilo, pe oye matone.” Lacen, “dano acel i kingi oringo okwanyo amor, ci oluto i kongo vino mawacce, orwako i wi tal lagada, ka omiyo bot Yecu ni omati.”—Mat. 27:34, 48.
16. Tit kong kit ma Jabuli 22:1 ocobbe kwede.
16 Kitito ni binen calo Lubanga otenyo Meciya woko. (Kwan Jabuli 22:1.) Ma lubbe ki lok pa lanebi, “i kom cawa abongwen Yecu odange ki dwan ma longo ni,.‘Eloi, Eloi, lama cabaktani?’ ma te lokke ni, ‘Lubangana, Lubangana, itenya woko pingo?’” (Mar. 15:34) Yecu onongo gire pe orwenyo niyene i kom Wonne me polo. Lubanga otenyo Yecu i cing lumonene pien okwanyo Gwokke ma en miyo wek kitem Kricito i yo ducu. Dong koko ma Yecu okok kwede-ni ocobo Jabuli 22:1.
17. Jekaria 12:10 ki Jabuli 34:20 gucobbe kakare nining?
17 Kitito ni kibicobo Meciya ento pe kibituro cogone. Jo ma gibedo i Jerucalem “gineno ngat ma gicobo.” (Jek. 12:10) Dok Jabuli 34:20 waco ni: “[Lubanga] gwoko cogo ma i kome ma ber wek kadi acel mo pe otur woko.” Me moko lok magi, lakwena Jon ocoyo ni: “Ngat acel i kin askari ocobo lakngete ki tong; ci oyotoyot oa iye remo ki pii. Ngat ma ceng oneno [Jon] obedo caden, lok ma en obolo tye ada, . . . meno ducu otimme wek ginacoya ocobbe kakare ni: ‘Cogone mo pe gibituro.’ Dok dul ginacoya mukene waco ni: ‘Gibineno ngat ma gicobo.’”—Jon 19:33-37.
18. Otwere nining wek kiyik Yecu i kin lulonyo?
18 Kitito ni kibiyiko Meciya kacel ki lulonyo. (Kwan Icaya 53:5, 8, 9.) I kare ma piny dong oyuto i Nican 14, “dano mo ma lalonyo me Arimataya ma nyinge Yucepu,” openyo Pilato wek kimiye kom lyel pa Yecu, ci kimiye. Matayo omedde ni: “Yucepu okwanyo kom Yecu, ci oboyo woko ki bongo camanini maleng-nge, ka opyelo i lyelle kikome manyen, ma yam onongo okwinyo oroko i i got; ci ongilo got madit oloro ki dog lyel, ka dong oa ocito gire.”—Mat. 27:57-60.
Wupak Kabaka ma Tye Meciya!
19. Ngo ma otimme ma lubbe ki cobbe pa lok pa lanebi ma tye i Jabuli 16:10?
19 Kitito ni kibicero Meciya woko. Daudi ocoyo ni: “In [Jehovah] pe ibitenya ata i lobo pa jo muto.” (Jab. 16:10) Tam kong kit ma mon gubedo ki ur kwede i kare ma gubino i boro ka ma kiyiko iye kom Yecu. Ki kunnu gin gunongo lamalaika ma oruko kom macalo pa dano, ma owaco botgi ni: “Pe wubed ka urone; wun wubeyenyo Yecu me Najaret ma giguro i kom yataria-ni [yat]. En dong ocer woko, pe dong tye kany. Kong wunen ka ma gipyelo iye kome.” (Mar. 16:6) Lakwena Petero owaco bot jo ma gubedo tye i Jerucalem i nino me Pentekote 33 K.M. ni: “[Daudi] yam oneno gin ma bitimme i anyim ka oloko bene i kom cer pa Kricito ma Lubanga oyero ni, pe gitenye ata i lobo pa jo muto kome bene pe otop.” (Tic. 2:29-31) Lubanga pe oye ni kom Wode me amara otop i lyel. I yo me tango, kicero Yecu woko i cwiny!—1 Pet. 3:18.
20. Lok ma kitito con ma lubbe ki loc pa Meciya ocobbe nining?
20 Kit ma kitito kwede con, Lubanga owaco ni Yecu aye Wode. (Kwan Jabuli 2:7; Matayo 3:17.) Lwak gupako Yecu kacel ki Ker ma tye ka bino-ni, dok cwinywa yom me lok i kom Yecu ki dong locce ma bikelo mot mapol. (Mar. 11:7-10) Cokcok-ki Kricito bityeko lumonene woko ducu ka en ‘lwenyo pi ada, mwolo dok pi gwoko kit ma atir.’ (Jab. 2:8, 9; 45:1-6) Locce bikelo kuc ki kwo ma yot i wi lobo lung. (Jab. 72:1, 3, 12, 16; Ic. 9:6, 7) Wod me amara pa Jehovah, Yecu Kricito, dong tye ka loc i polo macalo Kabaka. Watye ki twon mot madit atika me bedo Lucaden pa Jehovah ki dong tito bot jo mukene lok me ada magi!
In Iromo Gamone Ningo?
• Gidoto Yecu dok bene kiweke niyak nining?
• Jami mene ma kititogi ma lubbe ki guru Yecu i kom yat?
• Pingo iye labongo akalakala ni Yecu aye Meciya ma kiciko pire?
[Peny me Kwan]
[Cal ma tye i pot karatac 15]
Donyo pa Yecu i Jerucalem ocobo lok mene pa lunebi?
[Cal ma tye i pot karatac 17]
Yecu oto pi balwa, ento i kare-ni en tye ka loc macalo Kabaka ma obedo Meciya