Pe Wubed Ka Neno ‘Jami Ma Wuweko Angec’

“Pe tye dano mo ma mako kweri dyang, ka dok neno ngeye, ma biromo bedo i ker pa Lubanga.”​—LUKA 9:62.

IN IROMO GAMONE NINGO?

Pingo myero wapo “wunu i kom cik a Lot”?

Jami adek mene ma myero wagwokke pe wabed ka tamo pigi?

Wan watwero wot kacel ki dul pa Jehovah nining?

1. Lok ango ma Yecu omiyo me poyo wiwa, dok man twero kelo lapeny ango?

 “KONG ipo wunu i kom cik a Lot.” (Luka 17:32, Baibul me leb Lango) Lok man me poyo wic ma Yecu owaco mwaki 2,000 angec-ci, pire tek botwa wa i kare-ni bene. Ento gin ango ma onongo Yecu tye ka wacone? Onongo pe dok mitte ni kitit pire atita bot Lujudaya. Pien gin onongo gingeyo maber adada gin mutimme i kom dako pa Lot. I kare ma tye ka ngwec ki i Codom kacel ki jo me ode, en pe owinyo cik ma Jehovah omiyo ni pe gulokke gunen ngegi, man oweko en olokke odoko wir kado cut.​—Kwan Acakki 19:17, 26.

2. Gin ango mumiyo dako pa Lot olokke oneno ngeye, dok ngo ma otimme i kome?

² Ento pingo kono dako pa Lot olokke oneno ngeye? Onongo mono tamme tye i kom jami ma gitye ka timme angec? Tika en oneno ngeye pienni onongo pe ki niye? Nyo ni en mono onongo mito dok cen ka gamo jamine ducu ma eweko i Codom? (Luka 17:31) Kadi bedi ni en onongo tye ki tyen lok me neno ngeye, kwero winyo cik oweko dako pa Lot orwenyo kwone. Tam kong lok man! En oto i nino meno kacel ki jo maraco ma onongo gikwo i Codom ki Gomora. Meno aye gin ma oweko Yecu owacci: “Kong ipo wunu i kom cik a Lot.”

3. I yo ango ma Yecu onwoyo kwede ni pe myero wabed ka neno jami mukato angec?

³ Wan bene watye ka kwo i kare ma mitte adada ni pe myero wabed ka neno jami ma weko angec. Yecu onwoyo lok man ma pire tek-ki i kare ma ogamo lapeny pa laco mo ma openye ka etwero dok cen wek ecik lupacone ma peya edoko lalub kor Yecu. Yecu owacce ni: “Pe tye dano mo ma mako kweri dyang, ka dok neno ngeye, ma biromo bedo i ker pa  Lubanga.” (Luka 9:62) Tika Yecu pe onyuto niango nyo ogamo lapeny pa laco-ni i yo marac? Pe kumeno, Yecu ongeyo ni laco-ni openyo peny meno wek ewe tic. Yecu owaco ni ngat ma weyo (pango) tic pa Lubanga nongo tye ka “neno ngeye.” Tika obedo bal ka ce ngat ma tye ka pur cung manok i kine mukene ci lokke neno gin ma i ngeye nyo kong keto kwerine piny ci neno ka ngete? I yo aryo magi ducu, tamme ngak woko ki i kom gin ma myero en obed ka timone dok man twero balo ticce woko.

4. Gin ango ma myero wacik wangwa iye?

⁴ Ma ka keto tamwa i kom jami mukato angec, omyero wacik wangwa i kom jami ma pud tye anyim. Nen kong kit ma kinyuto kwede ka maleng i Carolok 4:25: “Myero inen anyim atir, dok icik wangi me neno jami ducu ma tye anyim.”

5. Tyen lok ango ma romo konyowa wek pe wanen ngewa?

⁵ Watye ki tyen lok matir mumiyo omyero pe walokke ka neno jami ma dong waweko angec. Tyen lok ango? Man aye “kare me agikki.” (2 Tem. 3:1) Pe wakemme ki tyeko jo maraco keken ento lobo-ni lung kacel ki yub me kare-ni. Ngo ma romo konyowa wek kodi gin mutimme i kom dako pa Lot-ti pe otimme i komwa? Mukwongo, omyero kong wange jami mogo mudong angec ma waromo lokke ka nenogi. (2 Kor. 2:11) Kong dong wanenu gin ma jami magi gubedo ki dong kit ma waromo gwokke kwede wek pe waket cwinywa i komgi.

KWO MABER MUKATO ANGEC

6. Pingo omyero pe wawek wiwa obed ka po i jami ducu mukato angec?

⁶ Tam marac ma waromo bedo kwede aye ni ka wacako tamone ni kwo onongo ber i kare mukato angec. Kare ducu wiwa pe twero po i kom jami ducu. Man twero weko wacako nenone ni i kare mukato angec pekowa onongo nok dok bene wamedo kado ni kwo onongo mit aboka lam ma wamiyo nen calo jami onongo ber mada kun pe. Tam ma kit man twero weko wacako gomo kwo mukato angec. Ento Baibul cikowa ni: “Pe myero iwac ni, pingo jami me kare macon mukato angec ber kato me kare man?” Peny macalo man nyuto ni ipe ki ryeko.” (Latit. 7:10) Pingo tam ma kit man rac adada?

7-9. (a) Gin ango mutimme i kom Luicrael ki i Ejipt? (b) Gin ango ma Luicrael guneno ma okeligi yomcwiny? (c) Ngo ma oweko Luicrael gucako koko ange ki dong nguru?

⁷ Nen kong gin mutimme i kom Luicrael i kare pa Moses. Kadi bed Luicrael onongo gubedo calo welo i lobo Ejipt, ento i nge to pa Yucepu, Luejipt “gukelo ludito ma loyo tic me romogi [Luicrael] ki tic madwong.” (Nia 1:11) Kibedo ka neko jo pa Lubanga dok nekke obedo calo nek lumuku i kare ma Parao otemo neko lutino co ducu. (Nia 1:15, 16, 22) Man aye gin mumiyo Jehovah owaco bot Moses ni: “Dong atyeko neno atwom pa jona i Ejipt, ka dok awinyo kokogi i kom ludito ma loyo ticgi.”​—Nia 3:7.

⁸ Tika iromo tamo yomcwiny ma Luicrael gubedo kwede i kare ma gua calo jo ma gitye agonya me weko lobo ma gubedo iye i opii? I yo me aura adada,  gin guneno teko pa Jehovah i kare ma en okelo kwede Gemo Apar i kom Parao ma lawaka kacel ki lwakke. (Kwan Nia 6:1, 6, 7.) Ki lok ada, pe ni Luejipt guye keken ni gua woko ento guruyogi ni gua kun giminigi bene lwak jabu ki ryal calo iwacci jo pa Lubanga “guyako jo Ejipt” ayaka. (Nia 12:33-36) Luicrael dok gubedo ki yomcwiny madit i kare ma guneno ka Parao ki lumonye gitum i Nam ma Kwar. (Nia 14:30, 31) Neno gin ma kit man nen calo pud dong ojingo niyegi ya!

⁹ Ye lokke tek ma pe wacce, pien i nge kare manok keken ma kilarogi kwede i yo me tango, Luicrael gucako koko ange ki nguru mapol. I kom gin ango kono? Cam mamwa! Guol woko ki gin ma Jehovah minigi ci gucako nguru ni: “Pud wapo pi rec ma yam wacamo nono i Ejipt, ki pi okwer ki okono ki kitunggulu maboco ki kitunggulu matino ki kitunggulu matik-ki; ento i kare-ni kero komwa dong peke, dok gin mo bene dong peke, kono nyo manna man ma waneno kome-ni.” (Wel 11:5, 6) Ada, kit me nenogi onongo dong olokke woko​—wigi onywene ma onongo gimito dok cen i lobo ma gubedo iye i opii-ni! (Wel 14:2-4) Luicrael gubedo ka neno jami mukato angec dok bene gurwenyo cwak pa Jehovah.​—Wel 11:10.

10. Pwony ango ma wanongo ki bot Luicrael me kare ca?

¹⁰ I kare-ni, pwony ango ma wanongo ki i gin mutimme i kom Luicrael-li? Ka watye i peko, omyero pe waket tamwa i kom jami mogo watamo ni giber ma gukato angec​—kadi wa mutimme ma peya wapwonyo lok me ada. Kadi bed ni pe rac me lwodo lok i kom jami mutimme angec ma giminiwa pwony nyo bedo ka poyo wiwa kekenwa, ento omyero wabed ki neno mupore i kom jami ma dong gukato angec. Ka pe watimo kumeno, ci kwo ma watye iye-ni pe biyomo cwinywa kun wacako tamo me dok cen i kwo mukato angec.​—Kwan 2 Petero 2:20-22.

JAMI MA WAJALOGI CON

11. Jo mukene gineno jami ma gujalogi con nining?

¹¹ Tye me cwercwiny ni jo mukene gineno jami ma gujalo i kare mukato angec calo jami mabeco adada. Gwok nyo con ibedo ki kare me medde ki kwan i rwom mamalo, dog tic madit nyo cente mabup ento imoko tammi pe me medde kwede. Utmegiwa mapol gutenyo i ngegi dog tic ma onongo ginongo iye cul maber i biacara, galowang, pwony ki dong tuko mapat pat. Ginongo ni kare dong okato malac ento agikki piny pud pe. Tika ibedo ka tamo i kom gin ma onongo twero timme ka pe ibed ki cwiny me jalo jami magi?

12. Paulo onongo neno jami ma ejalogi angec nining?

¹² Lakwena Paulo ojalo jami mapol wek edok lalub kor Kricito. (Pil. 3:4-6) En mono oneno jami ma ewekogi angec-ci nining? En owaco botwa ni: “Gin ducu ma yam atamo ni konya, kombeddi dong anenogi macalo gin ma konygi pe, pi Kricito.” Pingo? Paulo omedde ki lokke ni: ‘Adada, tye gin mo maber makato, en aye ngeyo Rwotwa Yecu Kricito; meno aye gin mumiyo aneno jami ducu macalo gin ma konygi pe. Pi Kricito omiyo  alokke adoko lacan jami ducu, dok anenogi calo yugi, wek anong Kricito.’ * (Pil. 3:7, 8) Calo ngat ma dong obolo yubgi woko, Paulo pe dok lacen okok ni erwenyo jamine, en pe okoko ange pi tic mogo me lobo-ni ma en otenyogi ingeye. En oneno-ni gubedo jami ma konygi pe.

13, 14. Wan watwero lubo lanen pa Paulo nining?

¹³ Gin ango ma bikonyowa ka ce wacako bedo ki tam ni wakeng jami mabeco? Walubu lanen pa Paulo. I yo ango? Tem kong neno jami ma pigi tego ma itye kwede i kare-ni. Ityeko dong moko wat maber ki Jehovah dok bene itye ki rekod ma nyuto ni itye lagen bote. (Ibru 6:10) Gin ango ma nonge i lobo-ni ma itwero porone ki mot me cwiny ma watye kwede i kare-ni ki bene i anyim?​—Kwan Marako 10:28-30.

¹⁴ Paulo dok oloko i kom gin mukene ma twero konyowa me medde ki bedo lugen. En owaco ni: “wiya bedo ka wil i gin mukato angec, kun alaro gin ma tye anyim calo dano ma tye i ngwec me pyem.” (Pil. 3:13) Paulo onyuto yo aryo ma pigi tego. Mukwongo, wiwa myero owil woko i kom jami ma wawekogi ngec wek pe wabal kerowa ki cawawa kun pe waparogi. Me aryone tye ni, calo langwec ma dong cok ki dog tol, omyero wamedde anyim kun waciko wangwa atir i kom mot ma tye anyim.

15. Adwogi ango ma wanongo ka walwodo lok i kom lanen pa lutic ma gubedo lugen bot Lubanga?

¹⁵ Ka walwodo lok i kom lanen pa lutic ma gubedo lugen bot Lubanga​—bedi con nyo i kare-ni​—lanengi-ni twero konyowa me medde anyim ma ka neno jami ma wawekogi angec. Me labolle, ka ni Abraim gin ki Cara gubed ka tamo pi paco me Ur, “kono gunongo yo me dok cen iye.” (Ibru 11:13-15) Ento gin pe gudok kunnu. I kare ma Moses oweko kwo maber i lobo Ejipt, en oweko kwo ma Laicrael mo keken pe omedo ki oweko. Ento inongo ni pe tye rekod mo ma nyuto ni en obedo ka tamo pi jami magi. Ma ka meno, Baibul wacciwa ni “en otamo ni yet ma giciro pi Kricito obedo lonyo madit makato lonyo ducu ma tye i Ejipt, pien onongo ociko wange kun neno mot me kare me anyim.”​—Ibru 11:26.

JAMI MARACO MUTIMME ANGEC

16. Jami ma gutimme angec gitwero gudowa nining?

¹⁶ Pe jami ducu mutimme con gitwero bedo ber. I cawa mukene tam twero bwoyowa woko pi bal mogo ma watimogi con. (Jab. 51:3) Watwero bene pud winyo lit pa tira mogo matego ma kiminiwa. (Ibru 12:11) Jami ma pe tye atir kadi bed ada nyo watamo atama​—twero weko tam bwoyowa woko. (Jab. 55:2) Gin ango ma watwero timone wek kodi tam magi pe owek wabed ka tamo pi jami mukato angec? Kong wanenu jami adek.

17. (a) Pingo Paulo owacci etye ngat ma ‘matidi twatwal ki i kin jo pa Lubanga ducu’? (b) Ngo ma okonyo Paulo wek tamo pi bal mukato angec pe obwoye woko?

¹⁷ Bal ma watimo angec. Lakwena Pa ulo owacci ebedo ngat ‘matidi twatwal ki i kin jo pa Lubanga ducu.’ (Ep. 3:8) Pingo en otamo kumeno? En owacci “pien yam aketo can i kom jo pa Lubanga muye Kricito.” (1 Kor. 15:9) Tika iromo tamo kit ma Paulo owinyo kwede i kare ma en orwatte ki jo mogo ma yam eunogi i kare mukato angec? Ma ka weko ni tam magi maraco-ni obwoye woko, Paulo oketo cwinye i kom kica ma kinyuto bote. (1 Tem. 1:12-16) Man omiyo Paulo obedo ki yomcwiny dok okonye me medde i ticce me pwony. I kare ma Paulo owacci emito ni wiye owil woko i kom jami mukato angec-ci, i kine onongo tye iye bal ma en otimogi con. Wan bene ka waketo tamwa i kom kica ma Jehovah onyuto botwa, ci pe wabiweko paro pi bal ma watimogi i kare mukato angec kwanyo kwerwa woko motmot. Watwero tic ki kero ma watye kwede i tic pa Jehovah.

18. (a) Gin ango ma twero timme ka pe wabedo ki neno mupore ma lubbe ki tira ma kiminiwa? (b) Ma lubbe ki ye tira, watwero lubo lok pa Solomon nining?

¹⁸ Tira malit. Ka ce watye ki atematema me kwero tira mogo ma kiminiwa kono? Man pe bikeliwa arem keken ento twero weko niyewa doko goro​—miyo ‘cwinywa tur.’ (Ibru 12:5) Kadi bed wakwer tira moni cutcut nyo waye ka dok lacen wakwero woko, ducu rom aroma​—pe wabinongo adwogi maber ki iye. Pire tek tutwal ni walubu lok ma Solomon owaco ni: “Mak pwony [tira] ma gimiyoni-ni matek, pe iwek obwoti; gwok maber, pien meno aye kwoni.” (Car. 4:13) Calo ladwo mutoka ma lubo lanyut me yo, omyero waye tira ma kiminiwa, waket i tic, dok wamedde ameda anyim.​—Car. 4:26, 27; kwan Jo Ibru 12:12, 13.

19. Wan watwero lubo lanen me niye pa Kabakuk gin ki Jeremia nining?

¹⁹ Jami ma pe tye atir kadi bed ada nyo watamo atama. I kine mukene watwero bedo ki tam calo pa Kabakuk ma okok bot Jehovah pi ngolo kop, pien en onongo pe tye ka niang gin mumiyo Jehovah oye ni jami mogo ma pe tye atir obed ka timme. (Kab. 1:2, 3) Pire tek adada ni myero walub lanen pa lanebi meno ma owaco ni: “Pud abibedo ki wakke pi Rwot [Jehovah], abinyatte ki yomcwiny pi Lubanga lalarra.” (Kab. 3:18) Dok bene calo Jeremia ma okwo wacon-ni, omyero wabed ka “kuro” kun wanyuto niyewa ducu i kom Jehovah, Lubanga ma ngolo kop atir, kun wageno ni jami ducu bicobbe kakare i karene kikome.​—Koko 3:19-26.

20. Wan watwero nyuto ni wiwa po“i kom cik a Lot” nining?

²⁰ Watye ka kwo i kare mo dok pat tutwal. Jami ma dongo tye ka timme dok bene mukene mapol pud gitye anyim. Wageno ni wan ducu ki acel acel wabiwot kacel ki dul pa Jehovah. Omyero walubu tira me Ginacoya ma waco ni waciku wangwa atir i kom gin ma tye anyim ento pe wabedu ka tamo pi gin mukato angec. Ka watimo kumeno, ci wabinyuto ni ada wan kara wapo “wunu i kom cik a Lot”!

[Lok ma tye piny]

[Peny me Kwan]