LAGONY ME NONGO YOMCWINY I KWO ME OT
Ka Latinni Tye ki Goro
CARLO: * “Wodwa Angelo tye ki two Down syndrome. Twone-ni kwanyo kerowa, wiwa ol, dok cwinywa nongo pe yom. Go kong kero ma itiyo kwede me gwoko latin ma kome yot, ci nya meno tyen miya acel. Two-ni i cawa mukene keto nyomwa ka mading.”
MIA: “Wek ipwony Angelo ki jami mogo mayot, mitte ni myero ikany dok idi cwinyi adada. Ka dong anongo ni aol, ci akemo maka oyotoyot adada i kom cwara Carlo. I kine mukene tamwa pokke i kom lok moni, ma weko wacako gwenyo lok i kinwa.”
Wii tika po i nino me nywalle pa latinni? Ibedo ki miti madit me tingone. Ento, pi lunyodo calo Carlo ki Mia, yomcwinygi orubbe ki par i kare ma kiwacigi ni latingi kome lit nyo tye ki goro.
Tika itye ki latin ma tye ki goro? Ci iromo paro kit ma ibigwoko kwede. Ka tye kit meno, ci pe iwek cwinyi otur. Lunyodo mukene calo in bene dong guwok ki i kodi pekki ma kit man i yo maber. Nen kong pekki adek ma iromo rwatte kwedgi ki kit ma ryeko ma nonge i Baibul twero konyi kwede.
PEKO ME 1: INONGO TEK ME YE NI LATINNI TYE KI GORO.
Lunyodo mapol cwinygi tur ka guniang ni latingi kome lit. Juliana, mego mo ma bedo i lobo Mexico owacci: “Pe onongo aromo ye i kare ma dokto owacci wodwa, Santiago, tye ki cerebral palsy [two wic].” Omedo ni “man oweko wiya oballe adada.” Jo mukene giwinyo calo mego man me lobo Italy, ma owaco ni, “An aye ayero me nywal kadi bed onongo pe ber pi dako ma tye i mwakana-ni me
nywal.” En bene omedo ni, “Kombeddi-ni akoko ange ka aneno woda tye ki pekki ma bino pi two Down syndrome.”Ka inongo ni konyi pe dok in labal, ci nge ni tam ma kit meno pore. Two onongo pe i yub pa Lubanga wacon. (Acakki 1:27, 28) En pe ocweyo lunyodo ki kero me ye oyotoyot gin marac. Ma nyutti “cwinyi romo tur” pi yotkom pa latinni. Tero kare wek ilweny ki kodi cwer cwiny man kun iye kit kwo ma itye iye.
Ento ka itye ka kok i komi kekeni ni in aye ikelo goro i kom latinni kono? Wii myero opo ni pe tye ngat mo ma ngeyo maber kit ma remo pa lunyodo, kabedo murumowa, ki jami mukene gigudo kwede yotkom pa latin moni. Ki tungcel bene, iromo kok i kom dakoni nyo cwari. Pe ipit kodi tam man i cwinyi. Jami olo twero wot maber ka wuribo cingwu wun aryo-ni kun wuketo cwinywu i gwoko latinwu ma kome lit-ti.—Latitlok 4:9, 10.
TAM: Niang two pa latinni. Baibul wacci: “Gitwero gero ot pi ryeko, dok pi niang matut miyo cung matek liking.”—Carolok 24:3.
Itwero nongo ngec mapol ki bot ludaktari ki dong ka i kwano bukke ma loko i kom two pa latinni. Itwero poro kit me niang two pa latinni ki pwonyo leb manyen. Pi tyen mukwongo ibinongo tek, ento motmot itwero pwonyone.
Carlo ki Mia, ma kiloko i komgi i acakki-ni, gucito bot doktogi kacel ki dul mo ma tiyo i kom two pa wodgi pi nongo ngec mapol. Gin guwacci: “Man okonyowa me niang peko ma onongo wabirwatte kwede ki bene jami ma ngat ma tye ki two Down syndrome romo timone.” Gumedde ni: “Waniang ni wodwa kara romo bedo ki kwo maber i yo mapol calo dano adana. Man okweyo cwinywa adada.”
TEM TIMO MAN: Ket cwinyi i gin ma latinni romo timone. Go pulan me timo jami kacel macalo jo me ot. Ka latinni otimo gin mo maber, pwoye cutcut dok inyut yomcwinyi pi tutene.
PEKO ME 2: IWINYO NI IOL DOK NGAT MA MYERO I LOK KWEDE PE.
Iromo tamo ni gwoko latinni ma kome lit-ti tyeko keroni ducu. Jenney, mego ma bedo i lobo New Zealand, owacci, “Pi mwaki mogo i nge niang ni woda tye ki two spina bifida [ma mako oguro ngec], ka atemo timo tic mogo me ot anongo aol ci acako koko.”
Peko mukene twero bedo ni iwinyo ni itye keni. Ben tye ki wode mo ma tye ki two muscular dystrophy ki Asperger’s syndrome. Ben owaco ni: “Pol pa dano pe giniang kwo ma watye iye.” Iromo bedo ki mitti me boko lok ki ngat mo. Ento, inongo ni pol pa luremi gitye ki lutino ma komgi yot. Pi meno, inongo ni tek tutwal me tito lok ma i cwinyi botgi.
TAM: Peny pi kony. Dok ka kimini, jol. Juliana, ma kiloko i kome malo-ni oye ni, “I kine mogo an ki cwara lewic makowa me penyo pi kony.” Ento en omedo ni: “Waniang ni kara wamito kony ki bot jo mukene. Ka jo mukene gikonyowa, wanongo ni pe watye kenwa.” Ye dok bed ma cwinyi yom ka laremi macok nyo dano mo acel me ot openyo me bedo kacel ki latinni i ka namo nyo cokke i Ot me Ker. Baibul wacci: ‘Ngat ma larem bedo ki mar i kare ducu, dok tye omego ma ginywalo i kare me peko.’—Carolok 17:17.
Par bene pi yotkomi. Kit macalo ambilec ma tero lutwo i ot yat kibedo ka medo moone-ni, in bene myero idwok keroni ki camo cam ma tye ki moje, ryeyo ler, nongo yweyo muromo wek imedde ki gwoko latinni. Javier, ma wode tye langolo owaco kuman ni: “Woda pe romo wot, pi meno atemme me camo cam mabeco. Pien an aye acoro en ki lela pa lungolo!”
Iromo nongo cawa nining me yubo yotkomi? Lunyodo mukene gileyo gwoko lutinogi aleya. Man weko lanyodo acel nongo cawa me yweyo ki dok ngat acel timo jami mogo ma mitte. Pe myero ibal cawa i jami mogo ma konygi pe ento tii ki cawa meno me yubo yotkomi. Mayuri, mego mo ma bedo i lobo India owaco ni, “Motmot ingiyo woko.”
Lok bot laremi mo ma igeno. Kadi wa luremi ma lutinogi komgi pe lit giromo kweyo cwinyi. Iromo bene lega bot Lubanga Jehovah. Lega tika ada twero konyi? Yazmin ma lutinone aryo gitye ki two cystic fibrosis [ma mako ot yweyo], oye ni, “Tye cawa mukene ma abedo i lyeto magwar adada ma weko awinyo ni nen calo abito atoya.” Ento en omedo ni: Jabuli 145:18.
“Alego bot Jehovah pi nongo kwe cwiny ki kero. Man weko anongo ni aromo medde anyim.”—TEM TIMO MAN: Ngi odoco cam ma i camogi, tyen adi ma iryeyo iye ler, ki cawa ma itero i nino. Tem neno kit ma iromo dwoko kwede piny cawa ma ibalo i jami mogo ma konygi pe wek iyub yotkomi. Tim alokaloka i yubbi ka ce mitte.
PEKO ME 3: ICWALO CAWA DUCU KACEL KI LATINNI MA KOME LIT-TI KUN IWEKO LUOTTI MUKENE.
Ka latin moni kome lit, man gudo cam ma jo me ot gicamo, ka ma gicito iye, ki dong cawa ma lunyodo gicwalo ki latin acel acel. Macalo adwogine, lutino mukene-ni gitamo ni pe kiparo pigi. Medo i kom meno, lunyodo giromo lungo wigi i gwoko latin ma kome lit-ti keken ma weko peko donyo i nyomgi. Lionel, wego mo ma bedo i Liberia owacci: “I kine mukene min ota kok ni en etimo tic ducu kene kun an pe aparo apara kulu pi wodwa.” Lionel omedo ni: “Man weko atamo ni en pe wora, dok i kine mogo agamo lok gero gero.”
TAM: Wek lutinowu gubed ki gen ni wuparo pigi, wugo pulan me timo jami mogo ma yomo cwinygi. Jenney, ma kiloko i kome con-ni owacci: “I kine mukene, watimo gin mo ma gudo cwiny latin kayowa, calo cito i hotel ka camo dek ma en maro adada.”
Me gwoko nyomwu, wulok dok wuleg kacel macalo laco ki dako. Aseem, wego mo ma bedo i lobo India, ma wode tye ki two Seizures [alili nyo kwikwing], owaco ni: “Kadi bed i cawa mukene dakona ki an waol dok cwinywa balle, waketo yub me bedo kacel, lok, ki dong lega kacel. Odiko ducu, ma peya lutinowa guco, wanyamo kacel tyeng mo olo ki i Baibul.” Luot mukene giloko gin aryo keken ma peya gucito ka buto. Lok i kinwu wun aryo ki dong lega ma a ki i cwinywu bijingo nyomwu ka jami odoko lyet mac apoka. (Carolok 15:22) Luot mo acel guwaco ni, “I kin jami ma wiwa pe biwil iye i kwowa aye obedo kare ma onongo kwone tek adada.”
TEM TIMO MAN: Pwo lutinoni mukene-ni pi kony mo keken ma gimiyo bot latin ma kome lit-ti. Kare ki kare, nyut ni imaro lutinoni, cwari nyo dakoni kun ipwoyogi.
BED KI GEN
Baibul cikke ni cokcok-ki Lubanga bijwayo two kacel ki goro ducu ma yelo jo matino ki madito. (Niyabo 21:3, 4) I kare meno, “pe tye dano mo ma bedo i lobowa ma biwaco ni, ‘An koma lit.’” *—Icaya 33:24.
Ento pi kombeddi-ni, itwero nongo adwogi maber kadi bed latinni tye ki goro. Carlo ki Mia ma kiloko i komgi i acakki-ni guwaco ni: “Pe iwek cwinyi otur ka jamine tye ka doko alibany. Ket cwinyi i kom jami mabeco madok i kom latinni, pien jamine gipol ata.”
^ para. 3 Nying ma i pwony man kiloko.
^ para. 29 Iromo kwano cikke mukene ma Baibul miyo ma lubbe ki yotkom i dul me 3 i buk me Baibul Mono Ada Pwonyo Gin Ango? ma Lucaden pa Jehovah aye gucoyo.
PENYE KEKENI NI . . .
-
Ngo ma atye ka timone me gwoko yotkoma, kit ma awinyo kwede ki i cwinya, ki dong watta ki Jehovah?
-
Awene ma agiko kwede pwoyo iye lutinona mukene-ni pi kony ma gimiyo?