1, 2. (a) Pingo pire tek ni ‘wamine i lego Lubanga’? (b) Lapeny mene ma omyero wapenye kwede ma lubbe ki lega?

 LACO mo ma onongo tiyo i dyewor owaco ni: “Cawa ma dong nino bwoyo iye ngat moni aye obedo okogweno nyo ibayi.” Jo mukene ma bene gubedo ma wanggi twolo i dyewor giye lok man. I kareni, Lukricitayo gitye ka rwatte ki peko ma kit meno pien gin gitye ka kwo i kare ma pud dong rac loyo i dyewor me lobo pa Catan-ni. (Rom. 13:12) Rac adada ka wanino woko i yo me cwiny i kareni! Pire tek ni ‘wabed ki wic makwiri’ ki dok walub tira me Baibul ma wacci “wumine i lego Lubanga.”​—1 Pet. 4:7.

² Ma lubbe ki kare ma watye ka kwo iye-ni, ber me penye kekenwa ni: ‘Tika amine ki cwinya ducu ka odok i lok me lega? Tika alego kit lega mapat pat dok bene adiyo cwinya? Tika obedo kita me lega pi jo mukene, nyo tika legana kwako jami ma amito ki gin ma konya keken? Lega twero konya nining me nongo larre?’

3. Kit lega mapat pat ango ma myero waket cwinywa iye?

³ I waragane ma ocoyo bot jo Epeco, lakwena Paulo oloko i kom “kit lega mapatpat.” (Ep. 6:18, Baibol pa Katoli) Ka watye ka lega, pol kare wakwayo Jehovah ni ominiwa jami ma wamito ki dok ni okonywa ki cobo pekkiwa. Ngat ma ‘gamo lega-gu ducu’ winyo legawa ka wakwaye pi kony. (Jab. 65:2) Kadi bed kumeno, omyero bene waket cwinywa i lego lega mapat pat. Lega magi kwako miyo pak, pwoc ki dong bako dog.

4. Pingo omyero wapak Jehovah i legawa tyen mapol?

⁴ Watye ki tyen lok mapol mumiyo omyero wapak Jehovah i legawa. Me labolle, ka watamo i kom “tic matego ma en otiyo” ki dok “ditte  madwong makato ducu-ni,” weko wamiyo bote pak. (Kwan Jabuli 150:1-6.) Ki lok ada, tyeng abicel ma gitye i Jabuli 150 cuko cwinywa tyen 13 kulu me pako Jehovah! Laco Jabuli mukene onyuto mar matut pi Lubanga kun wero ni: “Apaki nino ki nino tyen abiro pi cikki ma tye atir.” (Jab. 119:164) Labongo akalakala, Jehovah opore me nongo pak. Pi meno, omyero wapake i legawa “nino ki nino tyen abiro,” ma man te lokke ni tyen mapol.

5. Nyuto cwiny me pwoc i legawa konyowa nining?

⁵ Miyo pwoc bene tye yo acel ma pire tek me lega. Paulo ocuko cwiny Lukricitayo me Pilipi ni: “Pe wubed ki par i kom gin mo, ento i lok ducu wumi Lubanga onge gin ma wumito i lega ki i bako dogwu kacel ki miyo pwoc bene.” (Pil. 4:6) Pire tek ni wapwo Jehovah ki cwinywa ducu i legawa pien man bikonyowa pe me bedo calo jo me loboni ma ‘pe gimiyo pwoc mo.’ (2 Tem. 3:1, 2) Lobo-ni opong ki jo ma pe gitye ki cwiny me pwoyo jami. Ka pe wagwokke, wan bene watwero cako bedo calo gin. Pwoyo Lubanga i lega konyowa me bedo ma nongo wayeng ki dok pe ‘wabedo ka ngur angura, ma wapyem apyema’ tekke gin mo pe oyomo cwinywa. (Juda 16) Medo i kom meno, ka luwi odi gimiyo pwoc bot Jehovah i legagi, man cuko cwiny mongi kacel ki lutinogi me bedo ki cwiny me miyo pwoc.

6, 7. Bako dogwa i lega te lokke ngo, dok watwero bako dogwa bot Jehovah pi jami mene?

⁶ Lega me bako dog kwako mine i lega ki cwinywa ducu. Pi jami mene ma watwero bako dogwa iye bot Jehovah? Watwero timo man ka kitye ka unowa nyo watye ka lweny ki two ma oketo kwowa ka mading. I kare ma kumeno, wabako dogwa bot Lubanga ni okonywa. Ento magi mono aye kare ma watwero bako iye dogwa bot Jehovah keken?

⁷ Nen kong gin ma Yecu owaco i legane ma lubbe ki nying Lubanga, Ker pa Lubanga, ki dong Miti pa Lubanga. (Kwan Matayo 6:9, 10.) Loboni opong ki jo ma kitgi raco, ki bene gamente mapat pat pe gitwero miyo bot jo ma gitye i te locgi jami ma gimito. Pi meno, pire tek ni waleg wek kilony nying Wonwa me polo, ki dok ni Ker-re ojwa loc pa Catan ki i lobo. Man bene kare me bako dogwa bot Jehovah wek mitine otimme i lobo kit ma timme kwede i polo. Pire tek dong ni wamine i lego Lubanga, kun walego kit lega ducu mapat pat.

8, 9. Pingo pe omyero wangol kop i wi Petero kacel ki lukwena mukene-ni pien gunino woko i poto me Gececemane?

⁸ Kadi bed ni lakwena Petero ocuko cwiny Lukricitayo me ‘mine i lego Lubanga,’ en pe otimo meno i kare mo i kwone. En onongo tye i kin lupwonnye ma gunino woko i kare ma Yecu tye ka lega i poto me Gececemane. Kadi bed ni Yecu owaccigi ni ‘wuki piny dok wudi cwinywu i lega,’ gin pe gutimo meno.​—Kwan Matayo 26:40-45.

⁹ Ma ka ngolo kop i wi Petero kacel ki lukwena mukene-ni pienni pe gukiyo piny, wiwa myero opo ni gin onongo guol woko pi jami ma gutimo i nino meno. Gin onongo gubedo ka yubbe pi nino me Kato dok gukwero i  otyeno meno. Ci Yecu ocako kwer me Cam me Otyeno pa Rwot, kun weko lanen me aluba ma lubbe ki kit ma myero kikwer kwede Nipo me tone i kare me anyim. (1 Kor. 11:23-25) Baibul wacci “i kare ma dong gutyeko wero wer, gua gucito i wi got Jeituni.” Me o kunnu, gin guwoto olo to i bor piny kun gikato ki i gudu me Jerucalem. (Mat. 26:30, 36) Oromo bedo ni cawane onongo dong okato cwiny dyewor woko. Ka onongo watye i poto me Gececemane i dyewor meno, nen calo wan bene onongo wabinino woko. Ma ka daa i wi lukwena ma onongo guol woko-ni, Yecu owaco ni “cwiny kikome mito loyo abita pa Catan, ento kom aye nyap.”

10, 11. (a) Pwony ango ma Petero onongo ki i gin ma otimme i kome i poto me Gececemane? (b) Gin ma otimme i kom Petero-ni gudi nining?

¹⁰ Wi Petero pe owil i kom gin man ma otimme i poto me Gececemane-ni. En onongo pwony ma pire tek pien pe omine i lego Lubanga. Con kong, Yecu owacci: “I dyewor matin, wun ducu wubitenya woko kena.” Cutcut Petero owacci: “Kadi ka jo mukene ducu gibitenyi woko, ento an pe abitenyi ata.” Yecu odok iye ni Petero bikwere tyen adek kulu. Ki tekcwiny, Petero dok ogamo ni: “Kadi bed mitte ni myero ato kacel kwedi, pe abikweri.” (Mat. 26:31-35) Ento, lok pa Yecu ocobbe i kare ma Petero okwere woko. Petero “okok ki cwercwiny madwong” i kare ma oniang gin ma etimo.​—Luka 22:60-62.

¹¹ Petero onongo pwony ki i gin mutimme i kome-ni dok man okonye pe me keto gen mukato kare woko i kome. Nen calo lega okonyo Petero me timo man. Ki lok ada, Petero aye omiyo tira ni “wumine i lego Lubanga.” Tika watye ka lubo tira meno? Medo i kom meno, tika ‘wadiyo cwinywa i lega’ me nyuto ni wajenge i kom Jehovah? (Jab. 85:8) Wiwa bene pe myero owil i kom tira ma lakwena Paulo omiyo ni: “Ngat mo ma tamo ni etwero cung myero ogwokke wek pe opoti.”​—1 Kor. 10:12.

12. Pingo Nekemia tye lanen maber botwa?

¹² Nen kong Nekemia ma otiyo macalo ladit ma loyo lok i kom kongo vino ma Kabaka Aritakcec onongo mato i kine ka mwaka 450 ma peya kinywalo Kricito. Nekemia oweko lanen  maber adada pien en olego ki cwinye ducu. Pi nino mapol, en obedo ka ‘ri kec ma pe camo cam kun bedo ka lego Lubanga’ pien Lujudaya ma i Jerucalem onongo gitye i kwo matek. (Nek. 1:4) I kare ma Aritakcec openye gin mumiyo wange nen ki can, ‘cutcut Nekemia olego Lubanga me polo.’ (Nek. 2:2-4) Adwogine obedo ningo? Jehovah ogamo legane dok okonyo Jone. (Nek. 2:5, 6) Man pud dong ojingo niye pa Nekemia ya!

13, 14. Ngo ma myero watim me jingo niyewa ki dok pe me ye ni Catan otur cwinywa?

¹³ Ka wadiyo cwinywa i lega kit ma Nekemia otimo kwede-ni, ci man bikonyowa me bedo ki niye matek. Catan kica pe i cwinye dok en lwenyo i komwa ka oneno ni wagoro. Me labolle, ka ce watye ka lweny ki two nyo tur cwiny, watwero cako tamone ni Lubanga neno cawa ma watero i ticwa me pwony dwe ki dwe-ni calo gin ma konye pe. Jo mukene i kinwa gilwenyo ki tam maraco, gwok nyo pi gin mo mutimme con i kwogi. Catan mito ni watam ni konywa pe. Catan tiyo ki diro wek cwinywa otur, dok man miyo niyewa doko goro. Ento, ka ‘wamine i lego Lubanga,’ man twero jingo niyewa. Ki lok ada, ‘niye ma obedo calo kwot-ti bikonyowa me neko mac ki i kom atero ma Larac bayo.’​—Ep. 6:16.

¹⁴ Ka ‘wamine i lego Lubanga,’ ci pe wabibedo ata calo labul wic, atura calo ngok gwok. Ka warwatte ki atematema, wiwa myero opo i kom lanen pa Nekemia ci waleg bot Lubanga cutcut. Watwero ciro atematema ki kony ma a ki bot Jehovah.

15. Lapeny mene ma myero wapenye kwede ma lubbe ki lega pi jo mukene?

¹⁵ Yecu olego pi Petero wek niyene pe odok goro. (Luka 22:32) I cencwari me acel, Epapira ma obedo Lakricitayo ma lagen-ni olubo lanen pa Yecu kun lego matek pi utmegine me Kolocai. Paulo ocoyo dok man bikonyowa wek wacung matek i niye ka ce atematema oturuwa botgi ni, “En po piwu kare ducu i legane matek, wek wubed jo muteggi, kun wuniang maber i gin ducu ma Lubanga mito ma pe wukalo akala wacel.” (Kol. 4:12) Bedo ber ka wapenye kekenwa ni: ‘Tika alego matek pi omegina ki lumegina ma itwok lobo ducu? Tika kare ki kare alego pi luye luwotwa ma gitye ka deno can pi peko ma poto atura? Awene ma agiko iye lega pi jo ma gitye ka tic matek i dul pa Jehovah? Tika dong alego cokcok-ki pi ngat mo ma i kacokke pienni tye i kwo matek?’

16. Tika legawa pi jo mukene pire tek? Tit kong.

¹⁶ Ka walego bot Lubanga Jehovah pi jo mukene, ci en twero konyogi. (Kwan 2 Jo Korint 1:11.) Jehovah pe gamo mere lega agama tekke jo mapol ma giwore gulego bote pi gin moni teretere. Ento en cwinye yom me neno ni giparo pi luwotgi ki cwinygi ducu ka en tye ka gamo legagi. Pi meno, omyero water lega pi jo mukene calo gin ma pire tek. Calo Epapira, omyero waleg matek pi omegiwa ki lumegiwa me nyuto ni wamarogi dok waparo pigi ki cwinywa ducu. Timo meno bimedo yomcwinywa, pien “yomcwiny madwong makato tye i miino loyo i gamo.”​—Tic 20:35, Baibol pa Katoli.

17, 18. ‘Mine i lego Lubanga’ konyowa nining?

¹⁷ Ma peya Paulo owaco ni “dyewor dong cok tum, piny dong mito ru,” en ocoyo ni: “Wungeyo kare ma wutye iye, ni, kare dong oromo myero wuco woko ki i wang nino. Pien larrewa dong onyiko cok twatwal, kato ma i kare ma yam wakwongo ye iye Rwot-ti.” (Rom. 13:11, 12) Lobo manyen ma Lubanga ocikke pire-ni dong cok, ki dok larrewa dong onyiko cok tutwal. Omyero pe wanin i yo me cwiny, dok bene pe myero waye gin mo keken obal cawa ma watye kwede me lega bot Jehovah. Ma ka meno, omyero ‘wamine i lego Lubanga.’ Timo meno bikonyowa me ‘lubo kit kwo maleng ki me woro Lubanga,’ kun nongo wakuro nino pa Jehovah. (2 Pet. 3:11, 12) Kit me kwowa binyuto ka ce ada watye ka bedo ma wangwa twolo i yo me cwiny ki dok waye ni agikki me lobo-ni dong cok adada. Pi meno, ‘walegu Lubanga ma pe wakeng.’ (1 Tec. 5:17) Walubu bene lanen pa Yecu kun wayenyo kabedo ma oling wek waleg bot Jehovah. Ka ce watero cawa muromo i lega bot Jehovah, ci wabinyikke cok bote. (Yak. 4:7, 8) Man bikeliwa mot madit atika!

¹⁸ Ginacoya wacci: “Yecu yam ocwalo legane bot Lubanga, i kare me kwone i lobo man, en aye bot ngat ma yam twero lare ki i to, kun bako doge ma pe twere ki koko ki pig wange, ci Lubanga bene owinye pi mwolone.” (Ibru 5:7) Yecu obako doge i lega dok bene ogwoko gennene bot Lubanga nio wa i to. Macalo adwogine, Jehovah ocere ci omiye mot me kwo i polo. Wan bene watwero bedo lugen bot Wonwa me polo kadi bed warwatte ki atematema madit ma rom mene i anyim. Ada, watwero nongo mot me kwo ma pe tum​—ka ‘wamine i lego Lubanga.’