1, 2. (a) Tic ango ma lakwat onongo timo i kare pa jo Icrael? (b) Lunyodo gitye calo lukwat nining?

 I KARE pa jo Icrael, lukwat onongo gitiyo matek adada. Gin onongo pe gikanyo lyeto ki ngico keken ento bene onongo gigwoko romigi ki i kom lee tim mager kacel ki lukwo. Lukwat onongo gingiyo romigi kare ki kare dok gikonyo ma komgi lit nyo guwane. Gin onongo giparo tutwalle pi lutino romi pien pe gitek calo romi ma dong gidongo.​—Acak. 33:13.

² I yo mogo, lunyodo ma Lukricitayo bene gitye calo lukwat pien ginyuto kit ma rom aroma. Gin gitye ki tic me pito lutinogi kun ‘gipwonyogi dok ginyebogi ki kit mabeco ma Jehovah pwoyo.’ (Ep. 6:4) Man tika obedo tic mayot? Pe! Jo matino gitye ka kemme ki bwola pa catan kun bene gilwenyo ki rocgi. (2 Tem. 2:22; 1 Jon 2:16) Ka itye ki lutino, itwero konyogi nining? Kong dong wanenu jami adek ma iromo timone me kwayo lutinoni​—ngegi, pitgi, ki dong tirgi.

3. Te lokke ngo pi lunyodo me ‘ngeyo’ lutinogi?

³ Lakwat maber ngiyo romine ki acel acel me niang ka komgi yot. In bene iromo timo gin acel-li pi lutinoni. Baibul waco ni: “Myero inge kite ame rommi tye kede aber.” (Car. 27:23) Me timo man, pire tek ni iniang jami ma lutinoni gitimo, ngo ma gitamo ki bene kit ma giwinyo kwede ki i cwinygi. Itwero timo man nining? Yo maber loyo aye me boko lok ki lutinoni kare ki kare.

4, 5. (a) Ngo ma lunyodo gitwero timone me konyo lutinogi wek gutit gin ma i cwinygi? (Nen cal ma tye i pot karatac 17.) (b) Ngo ma dong itimo wek lutinoni gubed agonya me lok kwedi?

⁴ Lunyodo mogo dong guniang ni boko lok ki lutinogi tek ka guo mwaka apar ki wiye pienni pe gimito tito tamgi kacel ki gin ma i cwinygi. Ngo ma itwero timone ka meno aye gin ma tye ka timme i kom lutinoni? Ma ka diyo wodi nyo nyari me lok kwedi pi cawa malac kun wunyamo lok i kom jami ma pigi tego, lok kwede ka nongo en tye agonya. (Nwo. 6:6, 7) Oromo bedo ni myero itute matek me timo jami kacel ki latinni. Itwero rwene (lat), tuko, nyo tiyo tic me ot kacel ki lutinoni nyo tingogi ki mutokani. Ka lutinoni gitye agonya, ci gibinongone ni yot me tito kit ma giwinyo kwede ki i cwinygi.

⁵ Ka latinni pud pe mito lok kwedi kono? Itwero temo gin mukene. Me labolle, ma ka penyo nyari kit ma ninone owoto kwede, itwero lok i kom kit ma megi owoto kwede. Man twero miyo en bene loko i kom kit ma ninone obedo kwede. Onyo, me niang kit ma latinni tamo kwede i kom gin moni, peny peny ma weko en pe keto cwinye i kome kekene. Iromo penye kit ma lureme gitamo kwede i kom gin moni. I ngeye, itwero penye pi tam ma en romo miyone bot lureme.

6. Ngo ma lunyodo myero gutim wek guter kare kacel ki lutinogi kun bene giweko lok kwedgi obed yot?

⁶ Ki lok ada, ka imito ni lutinoni gutitti gin ma i cwinygi, pire tek ni iter kare kacel kwedgi kun bene iweko lok kwedi bedo yot. Ka lunyodo kare ducu gilungo wigi ka cobo mitigi, ci lutinogi pe gibitito pekkigi botgi. Ento ngo ma lunyodo myero gutim wek lok kwedgi obed yot? Pe iwac awaca ni “iromo lok kweda cawa mo keken.” Lutinoni myero gunge ni pe ibitero pekkigi calo gin ma konye pe dok bene pe ibiloko doko gin madit. Ma lubbe ki lok man, lunyodo mapol ginyuto lanen maber. Kayla, ma mwakane tye apar wiye abongwen owaco ni: “Aromo lok ki babana i kom gin mo keken. En pe ngolo lokka dok pe ngolo kop i wiya ento tero ite ka winyo lokka. I ngeye, en miya tam maber loyo.”

7. (a) Lunyodo gitwero tero lutinogi i yo mupore nining ka odok i lok calo winye me nyom? (b) Lunyodo gitwero cwero cwiny lutinogi nining?

⁷ Kadi bed ni itye ka lok i kom jami mogo ma lok iye tek, calo winye me nyom, gwokke pe me ciko latinni kare ducu ento pire tek bene me pwonye yo mupore i kom kit ma myero oter kwede ngat ma en tye ka winye kwede. Me lapore, ket kong ni icito i ot cam ci kimini karatac ma wacci gwokke ki camo cam mo keken ma i ot cam meno pien tye ki awola. Labongo akalakala, ibiweko ot cam meno ci iyenyo mukene. Lutinoni bene gibitimo gin acel-li ka gubino boti ka nongo tam ento icikogi acika. (Kwan Jo Kolocai 3:21.) Ma ka meno, tergi i yo mupore. Laminwa mo  ma pud tidi ma nyinge Emily owaco ni: Ka lunyodona giloko kweda ma lubbe ki mito awobe, pol kare gin gititta jami mabeco keken. Gin giloko tutwalle i kom yomcwiny ma bino pi ngeyo ngat moni ki nyomme. Man oweko anongo yot me lok kwedgi ma lubbe ki lok meno. Ki lok ada, amito ni gunge ngat mo keken ma atye ka winye kwede ma ka mungo lokke.”

8, 9. (a) Adwogi maber ango ma bino ka lunyodo gidiyo cwinygi ka winyo lok pa lutinogi? (b) Adwogi maber ango ma in dong inongo ki i winyo lok pa lutinoni?

⁸ Ma lubbe ki gin ma Kayla owaco-ni, itwero nyutone ni lok kwedi yot ka ce idiyo cwinyi ka winyo lok pa lutinoni. (Kwan Yakobo 1:19.) Mego mo ma tye lanyodo ma tye kene ma nyinge Katia owaco ni, “I kare mukato angec onongo pe adiyo cwinya i kom nyara. Onongo pe amiye kare me tyeko lokke. I kine mukene onongo aol tutwal me winyo lokke nyo pe amito ni oyela. Kombeddi ma dong aloko kita, nyara bene oloko kite. En dong tye agonya me titta gin ma i cwinye.”

⁹ Meno aye bene gin mutimme i kom wego mo ma nyinge Ronald, ma nyare tye mwaka apar ki wiye. En owaco ni: “I kare ma en owacca ni gimitte gin ki awobe mo i cukul, wanga otugi lokke cut. Ento i kare ma atamo pi kit ma Jehovah diyo kwede cwinye dok nyuto kwede niango i kom luticce, atamo ni omyero kong awek nyara otit lok ma i cwinye ma peya amine tira. Cwinya yom ni atimo kumeno! Pi tyen mukwongo, aniang kit ma nyara winyo kwede ki i cwinye. I kare ma en otyeko lokke, anongo ni dong yot me lok kwede i yo me mar. Obedo me ur ni en ojolo tira ma amiye. En owaco ni ebiloko kite.” Ka iloko ki lutinoni kare ki kare, man bikonyi me niang tamgi ki kit ma giwinyo kwede ki i cwinygi. Macalo adwogine, ibikonyogi me moko tam mabeco i kwogi. *

10, 11. Ngo ma itwero timone me konyo lutinoni wek pe gurweny woko i yo me cwiny?

¹⁰ Lakwat maber ngeyo ni romo mo keken ma i dwol twero barre ki i kin luwote. Romo moni twero cako camo lum mulot ka macok ki romi luwote.  Motmot, en dire nio ka opokke woko ki luwote. I yo acel-li bene, latin twero cako lubo motmot yo ma keto watte ki Jehovah ka mading, kun mako lurem maraco nyo galowange ki jami maraco adada. (Car. 13:20) Ngo ma itwero timone wek gin ma kit man pe otimme?

¹¹ Ka itye ka pwonyo lutinoni, pe igalle me konyogi ka ce iniang goro ma gitye kwede. Konygi me dongo kit mabeco ma gitye kwede. (2 Pet. 1:5-8) Iromo tic ki woro pi jo me ot me timo meno. Ma lubbe ki yub man, Ticwa me ker me Oktoba 2008 owaco ni: “Kicuko cwiny luwi odi ducu me cobo tic ma Jehovah ominigi me neno ni yub me kwan macalo jo me ot kilubo.” Tika itye ka tute matek me tic ki yub man me kwayo lutinoni? Bed ki gen ni lutinoni gitye ki pwoc madit atika pi tuteni me konyogi i yo me cwiny.​—Mat. 5:3; Pil. 1:10.

12. (a) Adwogi maber ango ma jo matino gunongo ki i woro pi jo me ot ma bedo kare ki kare? (Nen bok ma wiye tye ni “ Gitye ki Pwoc Madit pi Woro pi Jo me Ot.”) (b) Adwogi maber ango ma dong inongo ki i woro pi jo me ot?

¹² Tam kong i kom gin ma Carissa, ma tye mwaka apar ki wiye, owaco ma lubbe ki kit ma yub me Woro pi Jo me Ot okonyo kwede lupacone. “Cwinya yom ni wabedo piny kacel ci waloko. Man konyo me jingo wat ma i kinwa dok weko wapo i kom jami mabeco. Babana tute matek me nenone ni wabedo ki Woro pi Jo me Ot kare ki kare. Cuko cwinywa adada pien en pe tero calo gin me tuko​—dok man bene konya me terone calo gin ma pire tek. Ki bene, man miya tyen lok maber me wore macalo wora ki ngat ma tela i yo me cwiny.” Laminwa mo ma pud tidi ma nyinge Brittney owaco ni: “Woro pi jo me ot onyika cok bot lunyodona. Konya me niang ni gimito winyo pekkina dok giparo pira. Konyowa me bedo ma nongo wanote kacel liking macalo jo me ot.” Man nyuto ka maleng ni pito lutinoni i yo me cwiny​—kun itiyo tutwalle ki woro pi jo me ot​—obedo yo ma pire tek me bedo lakwat maber.  *

13. Itwero cuko cwiny latinni nining me tic pi Jehovah?

¹³ Lakwat maber tiyo ki odoone me kwayo ki dok gwoko romine. Gin acel ma pire tek ma en mito timone aye me tero romine i “lum mabeco i kakwat maberre.” (Ejek. 34:13, 14) Macalo lanyodo, tika itye ki miti acel-li? Imito tiro lutinoni wek guti pi Jehovah. Imito ni lutinoni gutam calo laco jabuli mucoyo ni: “Cwinya bedo yom me tiyo gin ducu ma imito, ai Lubanga; amako cikki dok agwoko tye i cwinya.” (Jab. 40:8) Jo matino ma gidongo pwoc ma kit man i cwinygi gibidyero kwogi bot Jehovah ci gibinongo batija. Ada, gin gitwero timo man ka dong guteggi ma gitwero moko tamgi pigi kengi dok nongo gitye ki miti me tic pi Jehovah.

14, 15. (a) Lunyodo ma Lukricitayo myero gutim gin ango? (b) Pingo latin ma raa ogoyo twero bedo ki akalakala i kom lok ada?

¹⁴ Ento, ngo ma itwero timone ka lutinoni pe gitye ka dongo i yo me cwiny kun bene gibedo ki akalakala ka Lucaden pa Jehovah gipwonyo lok ada? Tute matek me konyogi wek gudong mar pi Jehovah i cwinygi ki dok pwoc madit pi jami ducu ma en otimo. (Yabo 4:11) Lacen ka dong gitye atera, gibimoko tamgi pigi kengi ka myero giwor Lubanga.

 ¹⁵ Ento, ka lutinoni gucako bedo ki akalakala i kom lok me ada kono? Itwero kwayogi nining kun ikonyogi me niang ni tic pi Jehovah obedo yo maber loyo me tic ki kwogi dok bikelo botgi yomcwiny marii? Tem niang gin mumiyo gitye ki akalakala. Me lapore, tika wodi pe ye pwony me Baibul nyo kece pe ki tekcwiny me tito pi niyene bot luwote? Tika nyari tye ki akalakala i kom ryeko ma i cik pa Lubanga, nyo kece tamo ni jo mukene pe gimito ribbe kwede?

16, 17. I yo macalo mene ma lunyodo gitwero konyo lutinogi wek lok ada odok yo me kwogi?

¹⁶ Ngo ma itwero timone me konyo lutinoni wek pe gubed ki akalakala i kom lok ada? Tam acel ma lunyodo mapol gunongo ni konyo aye me penyo latingi ki lapeny calo: “In ineno ni bedo Lakricitayo yot nyo tek? Adwogi maber ango ma inongo? Bedo Lakricitayo miyo irwatte ki pekki macalo mene? In itamo ningo i kom adwogi maber ma wanongo i kareni ki ma wabinongo i kare me anyim? Tika pigi tego loyo pekki ma warwatte kwedgi?” Ngene kene ni myero ipeny lapeny magi i yo me kica ento pe omyero ikwangi akwana nyo ipeny calo lapilida. Ka wutye ka lok, itwero nyamo Marako 10:29, 30. Twero bedo ni bulu mogo gicoyo piny pekki ma girwatte kwede ki adwogi maber ma ginongo. Ka gucoyo piny, man twero konyogi me niang pekkigi ki dok yo me cobogi. Ka wakwano buk me Baibul Pwonyo ki ‘Mar pa Lubanga’ ki jo ma gitye ki miti, ci dong pire tek adada me kwano buk magi ki lutinowa! Tika itye ka timo meno?

¹⁷ Lacen, lutinoni gibimoko tamgi pigi kengi i kom nga ma gibitic pire. Pe itam ni gibijolo niye-ni ajola. Gin myero guwek lok ada odok yo me kwogi. (Car. 3:1, 2) Ka latinni tye ka nongo ni tek me timo meno kono? Konye me lwodo lok i kom lapeny mogo calo: “Atwero ngeyone nining ni Lubanga tye? Ngo ma nyuto bota ni Jehovah paro pira? Pingo aye ni cik pa Lubanga kelo bota adwogi maber?” Nyut ni itye lakwat maber kun itiro latinni nyo lutinoni wek gumok pigi kengi ni yo pa Jehovah aye ber loyo. *​—Rom. 12:2.

18. I yo ma nining ma lunyodo gitwero lubo kwede lanen pa Jehovah, Lakwatwa Madit Loyo?

¹⁸ Lukricitayo ducu gimito ni gilub lanen pa Lakwat Madit Loyo, Jehovah. (Ep. 5:1; 1 Pet. 2:25) Lunyodo myero gunge romigi ma gin aye lutinogi dok gutute ki kerogi ducu me tirogi wek gunong mot ma Jehovah oyubo pigi. Pi meno, kwa lutinoni kun ipwonyogi me lubo yo me ada!