1. Pingo lutic pa Lubanga pe gibedo ki ur ka gitye ka deno can?

 TIKA itye ki ur me ngeyone ni ibikato ki i “can mapol” ma peya inongo mot me kwo ma pe tum? Twero bedo ni pe. Kadi bed ni pud itiyo pi Jehovah pi kare manok nyo mwaki mapol, ingeyo ni kwo i lobo pa Catan-ni tek adada.​—Yabo 12:12.

2. (a) Can mene ma Lukricitayo giwok ki iye mapat ki can ma mako dano ma gitye ki roc? (Nen cal ma tye i pot karatac man.) (b) Anga ma tye ka kelo can i komwa, dok wangeyo man nining?

² Medo i kom can ma “mako dano ducu” ma gitye ki roc, Lukricitayo bene giwok ki i can mo mukene mapat. (1 Kor. 10:13) Can ma nining? Gin giwok ki i aunauna magwar pien gilubo cik pa Lubanga. Yecu owaco bot lulub kore ni: ‘Latic pe bedo dit makato laditte. Ka yam giuna, wun bene gibiunowu.’ (Jon 15:20) Nga ma tye ka kelo aunauna man? Labongo akalakala, Catan aye tye ka kelone, ngat ma Baibul lwongo ni “labwor ma kok” ma tye ka “yenyo dano me amwoda” tutwalle jo pa Lubanga. (1 Pet. 5:8) Catan bitic ki yo mo keken wek lupwonnye pa Yecu pe gugwok gennegi. Nen kong gin mutimme i kom lakwena Paulo.

3-5. (a) Aunauna ango ma Paulo owok ki iye i Licitra? (b) I yo ango ma lokke madok i kom can mapol ma tye anyim-mi cuko cwiny?

³ Kiunu Paulo tyen mapol pi niyene. (2 Kor. 11:23-27) Aunauna ma kit meno otimme i Licitra. Kipako Paulo gin ki Barnaba ni gubedo lubanga i kare ma gucango laco mo ma kinywalo ma tye langolo. Gin gubako doggi bot lwak ma cwinygi onongo yom-mi ni pe myero guworgi. Ento, i nge kare manok keken, Lujudaya mogo ma gitye ki cwiny me adegadega gubino ci gunyweno wi dano ki lok goba. I ngeye cutcut, tam pa dano olokke woko! I cawa meno, lwak gucelo Paulo ki got kun giweke ma dong cok to.​—Tic 14:8-19.

⁴ I nge limo Derube, Paulo gin ki Barnaba “gudok cen i Listra, Ikonio ki Antiokia ma tye i lobo Picidia, ma giwoto ki jingo cwiny loyee, wa gicuko cwinygi ni gumedde i yee. Gin guwaco ni, ‘myero wawok ki i can mapol wek wadony i ker pa Rubanga.’” (Tic 14:21, 22, Baibol pa Katoli.) Ka itamo mot, lok meno tye me ur mada. Cwero cwiny adada ka itamo i kom wok ki i “can mapol.” Paulo ki Barnaba ‘gujingo cwiny lupwonnye’ nining i kare ma guwacci myero guwok ki i can mapol?

⁵ Wanongo lagamme ka wanyamo lok ma Paulo owaco. En pe owaco mere awaca ni ‘myero wacir can mapol’ ento owaco ni ‘myero wawok ki i can mapol wek wadony i ker pa Rubanga.’ Pi meno, Paulo ojingo cwiny lupwonnye kun tito botgi ni bedo lagen kelo adwogi maber. Man pe obedo bwoyo ngor. Ada, Yecu owaco ni: ‘Ngat ma ciro kun diyo cwinye nio i agikki bilarre.’​—Mat. 10:22.

6. Mot ango ma tye pi jo ma giciro aunauna?

⁶ Ka waciro aunauna, ci wabinongo mot. Pi Lukricitayo ma kiwirogi, gin gibinongo mot me kwo i polo ma pe gitwero to kun nongo giloyo kacel ki Yecu. Pi ‘romi mukene-ni,’ gin gibinongo kwo ma pe tum i lobo “ka ma kit ma atir bedo iye.” (Jon 10:16; 2 Pet. 3:13) Ento, kit ma Paulo owaco kwede, wabiwok ki i can mapol i kareni. Kong wanenu yo aryo mapat pat i kit ma kiromo temowa kwede.

7. Aunauna macalo mene ma kiromo wacci obedo lweny i komwa atir atir?

⁷ Yecu otito ni: “Gibiterowu i lukiko, dok gibigoyowu i kacokke-gu. Wubicung i nyim luloc ki luker-gu.” (Mar. 13:9) Lok magi nyuto ni Lukricitayo mogo gibikato ki i aunauna ma twero bino pi piya pa lutela dini nyo lucungo wibye. (Tic 5:27, 28) Nen kong dok labol pa Paulo. Tika lworo omake i kare ma oniang ni kibiune? Pe wacel.​—Kwan Tic pa Lukwena 20:22, 23.

8, 9. Paulo onyuto nining ni emoko tamme me ciro aunauna, dok jo mukene bene i kareni gumoko tam acel-li nining?

⁸ Paulo ocung matek i aunauna ma Catan okelo i kome atir atir kun waco ni: “Kwona dong pe obedo gin me wel ki tung bota, pe pire dong dit ki bota, ento myero an dong acob ngwecca keken ki dog tic ma alimo ki bot Rwotwa Yecu, me tito [kore ki kore] lok me kwena maber me kica pa Lubanga.” (Tic 20:24) Ada, Paulo pe obedo ki lworo kadi bed ni onongo kibiune. Ento, en ocung ma okayo lake liking labongo paro gin mo keken ma obitimme. Mitine madit onongo tye “me tito [kore ki kore] lok me kwena maber” labongo paro pi can mo keken.

⁹ I kareni, omegiwa ki lumegiwa mapol bene gunyuto tekcwiny ma kit  meno. Me labolle, Lucaden pa Jehovah gukanyo buc pi mwaki ma romo 20 i lobo mo acel pienni gibedo ma pe gicwako tung ka mo keken. Utmegiwa magi pe kipido i komgi pien pe tye cik mo ma ye ni kiter jo ma gukwero donyo i lok me wibye i kot me lobo meno. I kare ma gitye i buc, pe kiye ni kadi wa lupacogi gulimgi, lumabuc mogo kipwodogi dok kiunogi i yo mapat pat.

10. Pingo pe myero walwor can mogo ma turowa atura calo ngok gwok?

¹⁰ Omegiwa ma gikwo i kabedo mukene giciro can ma turogi atura calo ngok gwok. Ka meno otimme i komi, pe ibed ki lworo. Tam kong i kom Yucepu. Kicate i opii ento Jehovah “olare ki i can[ne] ducu.” (Tic 7:9, 10) Jehovah romo lari bene. Wi pe myero owil ni, “Rwot [Jehovah] ngeyo laro dano ma gilworo Lubanga ki i ayelayela.” (2 Pet. 2:9) Tika ibimedde ki geno Jehovah, kun ingeyo ni en romo lari ki i lobo man pa Catan-ni ki dok ni en biweko inongo mit pa kwo ma pe tum ite Kerre? Itye ki tyen lok mapol mumiyo omyero igen Jehovah kun bene nongo iciro aunauna ki tekcwiny.​—1 Pet. 5:8, 9.

11. Lweny i yo me diro pat ki lweny i komwa atir atir nining?

¹¹ Can mukene ma watwero kato ki iye kwako lweny i komwa i yo me diro. Lweny man pat ki lweny i komwa atir atir nining? Lweny i komwa atir atir obedo calo yamo ajuru nyo lapiru ma kodo matek i taun ci balo odi. Lweny i yo me diro ki romo porone ki bye ma camo bao ma kigedo ki otti motmot nio ka ot meno opoto. I kine ma iniang ni bye ocamo wi ot-ti, nongo dong pe iromo timo gin mo keken.

12. (a) Diro mene ma Catan tiyo kwede me lweny i komwa, dok pingo tiyo maber adada? (b) Turcwiny ogudo Paulo nining?

¹² Catan mito ni ebal watti ki Jehovah, en timo man kun lwenyo i komi atir atir nyo balo niyeni motmot i yo me diro. Yo acel maber adada ma Catan tiyo kwede aye turcwiny. Lakwena Paulo bene oye ni en i kine mukene onongo cwinye tur. (Kwan Jo Roma 7:21-24.) Pingo Paulo ma onongo tye ki wat maber ki Jehovah-ni dok bene nen calo obedo lamemba me lukiko madit i cencwari me acel-li owacci ‘kome kec’? Paulo owacci ewinyo kuman pienni etye ki roc. En onongo mito timo gin matir ento oniang ni gin mo mapat tye ka lweny i kome. Ka i kine mukene iwinyo kit meno, ci cwinyi romo kwe me ngeyone ni lakwena Paulo bene owinyo kumeno.

13, 14. (a) Ngo ma weko jo mogo ma gitiyo pi Jehovah cwinygi tur? (b) Nga ma mito ni niyewa otur woko, ki dok pingo?

¹³ I kine mukene, omege ki lumege mapol cwinygi tur, gibedo ki par, dok bene giwinyo ni konygi pe. Me lapore, laminwa mo ma tye painia, ma wabilwongo ni Deborah owaco ni: “Pi tyen mapol atamo pi bal ma atimo, ma weko cwinya cwer cawa weng. Ka atamo i kom bal ducu ma atimogi, man weko awinyo ni pe tye ngat mo keken ma romo marra kadi wa Jehovah.”

¹⁴ Ngo ma turo cwiny jo mogo ma gitiyo pi Jehovah, calo Deborah? Romo bedo ni tye tyen lok mapol mumiyo giwinyo kumeno. Mogo gitwero bedo ki tam marac i komgi kekengi kacel ki kit me kwogi. (Car. 15:15) Jo mogo gibedo ki tam maraco pien nongo gitye ki peko me yotkom ma gudo  kit ma giwinyo kwede ki i cwinygi. Kadi bed watye ki tyen lok mumiyo cwinywa tur, ento omyero wange ngat ma mito tic kwede. Ki lok ada, nga mono kikome ma mito ni wail cingwa pienni cwinywa otur? Nga mono ma mito ni in bene iwiny ni ipe ki gen pien kingolo to i wiye? (Yabo 20:10) Meno ngene kene ni Catan. Lok ada tye ni, kadi bed ni Catan lwenyo i komwa atir atir nyo i yo me diro, mitine tye acel​—ni wabed ki par, pe wati pi Jehovah ki mit kom, ki dong wawek tic pire. Pe iil cingi, jo pa Lubanga gitye ka lweny i yo me cwiny!

15. Wan watwero nyutone nining ni wacung matek wek turcwiny pe obwowa?

¹⁵ Pe iwek lweny man oloyi. Ket cwinyi i kom mot ma tye ka bino anyim. Paulo ocoyo bot Lukricitayo me Korint ni: “Cwinywa dok pe tye ka dok cen. Kadi bed kwowa ma woko tye ka balle, ento kwo ma i iwa tye ka roc, doko nyen nino ki nino. Pien un ma giunowa kwede pe pek, bedo pi kare manok mo keken, dok bene tye ka yubo botwa deyo mapek ma pe tum, ma dit matek makato.”​—2 Kor. 4:16, 17.

16. Pingo pire tek me yubbe pi can i kareni?

¹⁶ Kit ma dong waneno kwede, Catan tye ki “diro” mapol ata ma en tiyo kwedgi. (Ep. 6:11, NW) Wan ducu omyero walubu lok ma kicoyo i 1 Petero 5:9 ma wacci: “Wucung matek i nyime pi niye.” Wek watim meno, omyero wayub tamwa kacel ki cwinywa, dok wapwonye me timo jami matir i kareni. Me lapore: Kadi bed lweny pud pe, lumony ginongo pwonye magwar adada wek gibed ma nongo gitye atera. Man bene rom aroma ki lweny i yo me cwiny. Pe wangeyo lweny mene ma  wabilwenyo i kare me anyim. Pi meno, bedo me ryeko ka wapwonye magwar adada i kare man ma lweny pud pe-ni. Paulo ocoyo bot jo Korint ni: “Kong wungine kekenwu, wek wunen ka ce wucung matek i niyewu. Wutemme kekenwu.”​—2 Kor. 13:5.

17-19. (a) I yo macalo mene ma waromo ngine kwede kekenwa? (b) Jo matino giromo yubbe me tito pi niyegi i cukul nining?

¹⁷ Yo acel me lubo lok ma Paulo ocoyo-ni aye me ngine kekenwa. Omyero ipenye kekeni ki lapeny magi: ‘An tika adiyo cwinya i lega? Ka luwota guketo lyeto i koma, tika atimo gin ma Lubanga mito ma ka timo miti pa dano? Tika abino i cokke kare ki kare? Tika adiyo cwinya i kom luye luwota pi goro ma gitye kwede​—kit ma gin bene gidiyo cwinygi i koma-ni? Tika awinyo lok pa luelda kacel ki pa jo ma gitye ka telo kacokke pa Jehovah i twok lobo ducu?’

¹⁸ Nge ni lapeny aryo kwako tito pi niyewa ki tekcwiny kacel ki cung matek ka watye i lyeto ma a ki bot luwotwa. Meno aye gin ma jo matino gitimo ka gitye i cukul. Gin pe gilwor nyo lewic pe makogi ma lubbe ki niyegi. Ma ka meno, gin gitito pi niyegi ki tekcwiny. Ma lubbe ki man, tam ma konyo tye kicoyo i magajinwa. Me labolle, Awake! me Julai 2009 miyo tam ni ka latin kwan lawoti openyi ni: “Pingo pe iye ni kwo ocakke pire kene?” iromo wacce ni: “Pingo omyero aye ni kwo ocakke pire kene? Lucayan bene tamgi opokke woko i kom pwony meno, kun inongo ni gin aye ludiro iye!” Lunyodo, wunyam ki lutinowu yo mapat pat ma giromo tito kwede pi niyegi wek gubed ma guyubbe ka luwotgi keto lyeto i komgi ki i cukul.

¹⁹ Tye kono ni, pe yot me lok ki tekcwiny nyo timo jami mukene ma Jehovah mito ni watim. I nge tic matek i dyeceng, i kine mukene wadiyo cwinywa adiya me cito i cokke. I cawa mukene tek adada me a malo odiko con ki i kabuto wek wacit i ticwa me pwony. Ento wi myero opo ni: Ka i nyebe me timo jami magi ducu i kareni, ci ibibedo ma iyubbe me lweny ki atematema matego i kare me anyim.

20, 21. (a) Lwodo lok i kom ginkok romo konyowa me lweny ki turcwiny nining? (b) Ngo ma myero wamok tamwa me timone ma lubbe ki can ma watye ka wok ki iye?

²⁰ Ento lweny i yo me diro kono? Wan waromo lweny ki turcwiny nining? Yo acel maber loyo me lweny kwede aye me tam i kom ginkok. Meno aye gin ma lakwena Paulo otimo. En onongo ngeyo ni i cawa mukene cwinye tur. En bene onongo ngeyo ni Kricito oto, pe pi dano ma gipe ki roc, ento pi lubalo. Paulo onongo tye ngat acel i kin lubalo magi. Ki lok ada, en ocoyo ni: ‘Abedo kwo pi ye Wod pa Lubanga, ma ceng omara ka omine gire pire kene pira.’ (Gal. 2:20) Ada, Paulo ojolo ginkok ki cinge apar. En onongo ngeyo ni ginkok tye me kony bote.

²¹ In bene itwero nongo adwogi maber ki i ginkok ka ijolo macalo mic ma Jehovah omiyo piri. Man pe te lokke ni turcwiny dong birweny cutcut. Oromo bedo ni jo mogo i kinwa myero gukany lweny man i yo me diro-ni nio ka lobo manyen obino. Ento wi myero opo ni: Jo ma pe guilo cinggi keken aye gibinongo mot. Nino ki nino watye ka nyikke cok ki kare ma Ker pa Lubanga bikelo kuc i lobo kun weko dano weng ma gin lugen gibedo labongo roc. Mok tammi me donyo i Ker meno kadi bed itye ka wok ki i can mapol.