1. Ker-ri onongo pire tek ma rom mene bot Yecu? Tit kong.

 YECU onongo maro lok i kom Ker pa Lubanga. Ma lubbe ki lok ma kicoyo i Baibul, en oloko i kom Ker-ri tyen mapol makato pwony mo keken​—en oloko i kome tyen makato 100 kulu i ticce me pwony. Ada, Ker-ri onongo pire tek adada bot Yecu.​—Kwan Matayo 12:34.

2. Jo adi ma gubedo tye i kare ma kimiyo cik ma i Matayo 28:19, 20, dok pingo wawaco kumeno?

² I nge kare manok ma kicero Yecu, en orwatte ki dano 500 ma onongo gitye ki miti me doko lutit kwena me Ker-ri. (1 Kor. 15:6) Twero bedo ni meno aye nino ma Yecu otito kwede bot jo magi ni gucit gutit kwena me Ker-ri bot “jo me rok ducu”​—ma onongo pe obedo gin mayot i kare meno. * Yecu otito wacon ni tic man ma pire tek-ki kibititone cakke i kare meno “nio i agikki piny,” dok man aye gin ma tye ka timme wa i kom kareni. Ka pe gin mo, twero bedo ni in bene itye ka nywako i tic man.​—Mat. 28:19, 20.

3. Jami adek mene ma gukonyowa me tito kwena maber-ri?

 ³ I nge cikogi ni myero gutit kwena, Yecu ocikke bot lulub kore ni: “Atye kwedwu” (Mat. 28:20) Man nyuto ni tic matek me tito kwena-ni onongo bitimme ite twero pa Yecu. Ki bene, Lubangawa ‘ominiwa gin ducu mabeco’ ma bikonyowa me cobo tic man. (Ibru 13:20, 21) I pwony man, wanyamo jami adek magi: (1) jami tic ma kimiyo botwa, (2) diro mapat pat ma dong watiyo kwedgi, ki (3) pwonye ma watyeko nongone. Me acel, nen kong jami tic mogo ma dong wabedo ka tic kwedgi i mwaki 100 mukato angec.

4. Pingo wabedo ka tic ki jami tic mapat pat i ticwa me pwony?

⁴ Yecu oporo “lok me ker pa Lubanga” ki nyig kodi ma kicoyo i ngom mapat pat. (Mat. 13:18, 19) Lapur twero tic ki jami pur mapat pat me yubo potone wek eco iye kodi. I yo acel-li, pi mwaki mapol mukato angec, Kabakawa ominiwa jami tic mapat pat me konywa wek wayub cwiny dano milion mapol i tic me tito kwena me Ker-ri. Jami tic mukene gukonyowa maber adada pi mwaki mogo, ento mukene i kingi pud gitye ka konyowa nio watin. Ento jami tic magi ducu gukonyowa me dongo dirowa macalo lutit kwena i yo mogo.

5. Kad me miyo caden obedo gin ango, dok kibedo ka tic kwede nining?

⁵ Jami tic acel ma okonyo jo mapol me cako lok i ticwa me pwony obedo kad me miyo caden [testimony card], ma lutit kwena me Ker-ri gucako tic kwede i 1933. Kad man borre onongo romo incic 5, dok lacce romo incic 3, onongo tye ki kwena mo macek me Baibul. Kare ki kare, kibedo ka cwalo woko kad manyen ma onongo bene tye ki kwena manyen. Miyone onongo yot adada! C. W. Erlenmeyer onongo tye i kine ka mwaka apar i kare ma omiyo kad man pi tyen me acel. En owaco ni: “Kit me cako lok ka imito nyuto kad man onongo tye ni, ‘Tika iromo kwano coc ma tye i kad man?’ Ka rwod ot okwano, ci dong wamiye buk ma en mito ci tyenwa iye.”

6. Kad me miyo caden okonyo lutit kwena nining?

⁶ Kad me miyo caden-ni bene okonyo i yo mapol mapat pat. Kadi bed ni onongo gitye ki miti madit me nywako i ticwa me pwony, lutit kwena mogo onongo lewic makogi dok pe gingeyo gin ma myero giwacci. Lutit kwena mukene onongo giloko adada. Gin onongo gitito bot rwod ot jami ducu ma gingeyo i dakika manok keken, dok onongo gipe kidiro me lok! Ento, kad me miyo caden onongo konyo lutit kwena ducu me tito kwena i yo mayot dok ma niange.

7. Ariya ango ma jo mogo gurwatte kwede i tic ki kad me miyo caden?

⁷ Ki lok ada, timo man onongo pe yot pi ariya mapat pat. Grace A. Estep, ma obedo dong Lacaden pa Jehovah pi kare malac-ci owaco ni: “I kine mukene kipenyowa ni, ‘Ngo ma kicoyo i kad ma imako-ni? Pe itwero wacciwa awaca gin ma kicoyo iye?’” Medo i kom meno, rwod ot mogo pe giromo kwano coc ma tye i kad man. Ki bene, jo mukene onongo gitamo ni kad meno dong megi me agwoka, gigamo ci giloro doggola. Ka rwod ot dag winyo lokki, en twero yeco kad meno matino tino. Kadi bed kumeno, omege ki lumege onongo gitye ka pwonye me tito kwena i dye lwak kun bene ginyutte bot dano ni gibedo lutit kwena me Ker-ri.

8. Tit kong kit ma onongo kitiyo kwede ki gramofon. (Nen cal ma tye i pot karatac 28.)

⁸ Jami tic mukene ma kibedo ka tic kwede i kine ka 1930 ki wiye me o i acakki me 1940 aye gramofon (phonograph), ma  omege mukene onongo giboro abora ni Aron pien en aye pol kare onongo loko pigi. (Kwan Nia 4:14-16.) Latit kwena onongo tuko gramofon ma tero dakika angwen ki nucu, ma nongo miyo pwony me Baibul teke rwod ot oye, ka lacen en miye bukwa ma jenge i Baibul. I kare mogo, jo me paco moni ducu gigure me winyo pwony me Baibul ma kimako i dwan keken! I 1934, Watch Tower Society ocako yubo ki dok poko gramofon wek lutit kwena guti kwede i ticwa me tito kwena. Lacen, kimako i dwan keken pwony ma romo 92 kulu ma gijenge i Baibul wek kiti kwedgi i ticwa me pwony.

9. Adwogi maber ango ma tic ki gramofon okelo?

⁹ I kare ma rwod ot mo ma nyinge Hillary Goslin owinyo pwony me Baibul ma kimako i gramofon, en okwayo latit kwena-ni ni kong omiye pi cabit acel wek luwote bene gubed ki kare me winyo kwena me Ker-ri. I kare ma latit kwena-ni odwogo en onongo dano ma gimito pwonyo lok me ada gitye ka kure. I nge kare mo, jo mapol i kin jo ma onongo gitye ki miti-ni gudyero kwogi bot Jehovah, ma i kine tye iye anyira pa Hillary aryo ma lacen gubedo ki kare me cito i cukul me Gilead ka i ngeye kicwalogi me tic macalo lutit kwena i lobo mukene. Gramofon bene okonyo dano mapol me cako lok i ticwa me tito kwena calo kad me miyo caden. Lacen, Kabaka opwonyo jone me tito kwena kun tiyo ki Cukul me Tiokraci.

10, 11. Gajeti akwana ki redio kitiyo kwedgi nining me tito kwena maber-ri, dok pingo yo magi onongo gitiyo adada?

¹⁰ Ite tela pa Kabakawa, jo pa Lubanga gutiyo ki yo mapat pat wek gibed ki kare me tito kwena maber-ri bot dano mapol. Yo magi pigi obedo tek adada tutwalle i kare ma “lutic nok.” (Kwan Matayo 9:37.) I acakki me cencwari me 20, kibedo ka tic ki gajeti akwana me tito kwena bot dano mapol i kabedo ma jo pa Jehovah onongo ginok iye. I cabit ducu, Charles Taze Russell onongo cwalo pwony me Baibul bot dul mo ma goyo gajeti akwana. I ngeye, gin gicwalo pwony pa Omego Russell bot dul mo ma bene goyo gajeti akwana i lobo Canada, Ulaya ki dong i Amerika. Kibyeko ni i 1913, pwony pa Omego Russell onongo dong tye ka o bot dano 15,000,000 kulu ma gikwano gajeti mapat pat ma romo 2,000 kulu!

¹¹ I kare ma kwo pa Omego Russell orweny, kicako tic ki yo mukene mucwiny me tito kwena maber-ri. I April 16, 1922, Joseph F. Rutherford omiyo pwonye mukwongo i redio dok kibyeko ni dano ma romo 50,000 guwinyo. I ngeye, i Febuari 24, 1924, redio citecen mukwongo pa dul pa Jehovah, ma kilwongo ni WBBR ocako tic. Ma lubbe ki yo man manyen me tito kwena bot dano-ni, Watch Tower me Decemba 1, 1924 otito ni: “Wageno ni tic ki redio obedo yo ma pud dong yot dok ma ocwiny loyo yo mo keken ma kibedo ka tic kwede me tito kwena maber-ri.” Calo gajeti akwana, tic ki redio onongo konyo mada me o ka ma dano pol iye ento nongo lutit kwena me Ker-ri welgi nok i kabedo ma kit meno.

12. (a) I kabedo macalo mene ma in imaro miyo iye caden dye lwak? (b) Ngo ma romo rwenyo lworowa ma lubbe ki miyo caden i dye lwak?

¹² Kombeddi-ni, kitye ka cuko cwiny lutit kwena ducu me miyo caden i dye lwak (public witnessing): i bac pak, citecen me gar, ka ma mutoka cung iye, i dye lwak, i dye taun ki dong i cuk. Ka ce ilwor me miyo caden i dye lwak, ci pingo pe itam matut i kom tam man maber ma Angelo Manera, Jr.:, ma otiyo macalo laneno me adwol pi mwaki mapol-li owaco: “Waneno  yo manyen me tito kwena macalo yo mukene me tic pi Jehovah, yo me nyuto ni wan lugen bote, yo me temo niyewa, dok wanyuto ni watye atera me nyuto ni wamito tic pire i yo mo keken ma mito.” Nywako i yo manyen me tito kwena, ma gwok nyo yo ma pe wamaro konyowa me dongo gen kacel ki niyewa i kom Jehovah ma weko wadongo i yo me cwiny.​—Kwan 2 Jo Korint 12:9, 10.

13. Pingo tic ki kabedowa me intanet me jw.org tye yo mucwiny i ticwa me pwony, dok tit gin mutimme i ticwa me pwony?

¹³ Lutit kwena mapol gitye ka nongo mit pa cwalo dano i kabedowa me intanet me jw.org., ka ma giromo kwano dok gikwanyo bukke ma gijenge i Baibul i leb makato 700. Nino ducu, dano ma welgi romo milion 1.6 gilimo kabedowa me intanet. Kit macalo kibedo ka tic ki redio i kare mukato angec-ci, kabedowa me intanet bene i kareni tye ka konyo dano me ngeyo kwena maber-ri kadi wa i kabedo maboco.

14. Pwonye ango ma onongo mitte pi lutit kwena me Ker-ri, dok cukul mene ma okonyogi me doko lupwonye mucwiny?

¹⁴ Watyeko dong nyamo jami tic kacel ki yo mogo ma kibedo ka tic kwedgi me tito kwena maber-ri. Ento, pwonye ma dong kityeko miniwa-ni kono? Ka rwod ot okwero gin ma en owinyo ki i gramofon nyo onyuto miti i kom gin ma en okwano ki i kad me miyo caden-ni kono? Onongo mitte ni lutit kwena gunge kit me dok iye ki diro ki kit me gudo cwiny jo ma gitye ki miti. Labongo akalakala, cwiny pa Lubanga omiyo Nathan H. Knorr oniang ni mitte tutwal me pwonyo lutit kwena wek guti ki mic me lok ma Jehovah omiyo botgi-ni i ticwa pwony. Ngo ma kitimo? Kicako Cukul me Tiokraci i kacokke mapat pat i 1943. Cukul man okonyowa me doko lupwonye mucwiny i tito kwena maber-ri.

15. (a) Ngo mutimme i kom jo mogo i kare ma gitye ka miyo pwonyo i Cukul me Tiokraci? (b) Cikke ma Jehovah omiyo i Jabuli 32:8 ocobbe nining i komi?

¹⁵ Otero kare pi omege ki lumege mapol wek gubed ki tekcwiny me lok inyim dano. Omego mo ma nyinge Julio S. Ramu wiye po i kom pwony me acel ma emiyo i cukul me tiokraci i 1944. Wi lokke madit onongo cung i kom gin ango? Onongo cung i kom laco mo ma nyinge Doeg, ma kiloko i kome tyen angwen keken i Baibul. Julio owaco ni, “Conga ki cinga gubedo ka myel adada ki bene laka gubedo ka gone. Amiyo pwonya i dakika adek keken. Meno aye gin mutimme i koma pi tyen mukwongo i wi abam, ento pe ailo cinga.” En bene owacci onongo myero emi pwonye i kom tyeng angwen magi. Lutino bene gudonyo i cukul man, kadi bed ni onongo pe yot pi lutino mogo me miyo pwony inyim omege ki lumege. Angelo Manera, ma waloko i  kome malo-ni wiye po i kom pwony me namba acel i Cukul me Tiokraci ma latin awobi mo matidi ma pud ocako kwano purimari acaka omiyo. Angelo Manera owaco ni: “En obedo lwor adada ma oweko i kare ma ocako miyo pwonye, en ocako koko cut. Ento pienni omoko tamme me miyo pwonye, en okok nio ka otyeko miyone.” Tika pe imiyo lagam i cokke nyo ikwero nywako i cokke pienni lewic maki nyo itamo ni pe itwero? Leg bot Jehovah wek okonyi me lweny ki pekoni. Ibinongo ni en okonyi kit ma okonyo kwede lutino kwan me Cukul me Tiokraci i kare mukato angec.​—Kwan Jabuli 32:8.

16. Gin ango ma cukul me Gilead ocobo (a) i kare mukato angec (b) cakke i 2011?

¹⁶ Cukul me Tiokraci pe obedo pwonye acel keken ma kitye ka miyone bot jo pa Jehovah. Lumiconari ki jo mukene gunongo adwogi maber ki Cukul me Gilead. Ma lubbe ki lok pa omego mo acel ma pwonyo i cukul man, en owaco ni cukul-li mitine tye me “pwonyo lutino kwan me bedo ki miti madit me nywako i ticwa me pwony.” Kicako cukul me Gilead i 1943, dok nicakke wa kare meno dong kipwonyo lutino kwan ma welgi kato 8,500 kulu. Lumiconari ma kipwonyogi i cukul me Gilead dong kityeko cwalogi i lobbe ma romo 170. Nicakke i 2011, jo ma gitye i tic pi kare malac keken aye kitye ka weko gidonyo cukul man​—painia keken, luneno ma giwoto awota, Lubetel, nyo jo ma gitye ka tic macalo lumiconari ento peya gunongo pwonye i cukul me Gilead.

17. Adwogi maber ango ma cukul me Gilead okelo?

¹⁷ Tika cukul me Gilead okelo adwogi maber? Nen kong labol acel. I Agucito 1949, lobo Japan onongo tye ki lutit kwena ma pe o apar ma gubedo anywaline. I agikki me mwaka meno, lumiconari 13 ma gukwano i Gilead onongo gulungo wigi i tito kwena kunnu. I kareni, tye lutit kwena ma romo 216,000 kulu i lobo Japan dok cokcok pacen 42 gitiyo macalo painia!

18. Tit cukul mogo ma gukonyo Lucaden pa Jehovah me dongo i yo me cwiny?

¹⁸ Cukul mogo calo Cukul me Ticwa me Ker, Cukul me Pwonyo Painia, Cukul pi Lutit Kwena me Ker-ri, Cukul pi Luneno ma Giwoto Awota ki dok Mongi, ki dong Cukul pi Lumemba me Komitti me Jang Gang Kal ki Mongi okonyo jo pa Jehovah me dongo i yo me cwiny ki dok tito kwena i yo mucwiny. Labongo akalakala, Kabaka tye ka medde ameda ki pwonyo jone!

19. Gin ango ma Charles Taze Russell owaco ma lubbe ki tic me tito kwena, dok lok man ocobbe nining?

¹⁹ Mwaki 100 dong okato nicakke ma kinywal kwede Ker pa Lubanga. Kabakawa, Yecu Kricito tye ka medde ki pwonyowa. Ma peya Charles Taze Russell oto i 1916, en onyuto ni etye ki niye matek ma lubbe ki kit ma kibitito kwede kwena maber-ri i twok lobo ducu. En owaco bot omego mo acel ma onongo cok kwede ni: “Tic man tye ka dongo adada dok bimedde ki dongo, pien tic me tito kwena maber madok i kom ‘Ker-ri’ myero kitit i twok lobo lung.” (Faith on the March, ma A. H. Macmillan aye ocoyo, pot. 69) Lok ma en owaco-ni obedo lok ada! Dok watye ki pwoc madit ni Lubanga won kuc tye ka medde ki pwonyowa wek wati tic man ma keliwa yomcwiny-nyi! Ada, en miniwa “gin ducu mabeco” wek watim mitine!