2 Matsɛmɛ 23:1-37

  • Tsakemihi nɛ Yosia pee (1-20)

  • A ye Hetsɔmi ɔ (21-23)

  • Tsakemi kpahi nɛ Yosia ha nɛ a pee (24-27)

  • Yosia gbenɔ (28-30)

  • Yehoahaz ba pee Yuda matsɛ (31-33)

  • Yehoyakim ba pee Yuda matsɛ (34-37)

23  Lɔ ɔ he ɔ, matsɛ ɔ tsɔ nɛ a ya tsɛ nikɔtɔmahi tsuo nɛ a ngɛ Yuda kɛ Yerusalem ɔ kɛ ba.  Lɔ ɔ se ɔ, matsɛ ɔ kɛ Yuda nyumu ɔmɛ tsuo, kɛ nihi tsuo nɛ a ngɛ Yerusalem ɔ, osɔfo ɔmɛ, kɛ gbali ɔmɛ kɛ ma a tsuo, kɛ je nɔ nyafii nɔ kɛ ya si nɔmlɔ ngua nɔ kuɔ kɛ ho Yehowa we ɔ ya. E kane somi womi ɔ nɛ́ a ya na ngɛ Yehowa we ɔ mi munyu ɔmɛ tsuo kɛ tsɔɔ mɛ.  Matsɛ ɔ da si ngɛ titima a kasa nya, nɛ e so somi ko* ngɛ Yehowa hɛ mi kaa e maa nyɛɛ Yehowa se, nɛ e maa ye e kita amɛ, e kaimi ɔmɛ, kɛ e blɔ tsɔɔmi ɔmɛ a nɔ kɛ e tsui tsuo, kɛ e klaa* tsuo, nɛ́ tsɔɔ kaa e maa ye somi nɛ ɔ nɛ a ngma ngɛ womi nɛ ɔ mi ɔ mi munyu ɔmɛ a nɔ. Nɛ ni ɔmɛ tsuo kplɛɛ somi ɔ nɔ.  Kɛkɛ nɛ matsɛ ɔ fã Hilkia, nɛ ji osɔfo nɔkɔtɔma a, kɛ osɔfohi nɛ a sɔmɔɔ ngɛ e sisi ɔ, kɛ sinya nya buli ɔmɛ kaa a ya ngɔ níhi tsuo nɛ a pee kɛ ha Baal, kɛ wɔ tso* ɔ, kɛ hiɔwe tabo ɔ tsuo kɛ je Yehowa sɔlemi we ɔ kɛ ba. Lɔ ɔ se ɔ, e sã ní ɔmɛ ngɛ Yerusalem ma a se, ngɛ Kidron kpongu ɔmɛ a nɔ, nɛ e muɔ a lazu ɔ kɛ ho Betel ya.  Nihi nɛ Yuda matsɛmɛ ɔmɛ wo mɛ osɔfohi kɛ ha ma se mawu ɔmɛ konɛ a ha nɛ afɔle sami lasuku nɛ je ngɛ hehi nɛ ya hiɔwe,* ngɛ Yuda ma amɛ kɛ Yerusalem ní ɔmɛ a mi ɔ, e kpa mɛ osɔfo yemi, nɛ nihi nɛ a sãã afɔle kɛ haa Baal, pu ɔ, nyɔhiɔ ɔ, zodiak dodoe kuu ɔmɛ, kɛ hiɔwe tabo ɔ tsuo ɔ hu e kpa mɛ osɔfo yemi.  E ngɔ wɔ tso ɔ* kɛ je Yehowa we ɔ kɛ ba Yerusalem ma a se ngɛ Kidron Dɔgba a mi, nɛ e ba sã lɛ ngɛ Kidron Dɔgba a mi, nɛ e wɛɛ lɛ bukɔbukɔ, nɛ e kɛ fĩa nimli gu ɔmɛ a yɔkɔ ɔmɛ a nɔ.  Jehanɛ hu ɔ, e hule nyumuhi nɛ a poɔ tuutuu ngɛ jami he ɔ a we ɔmɛ nɛ ngɛ Yehowa we ɔ, kɛ he nɛ yi ɔmɛ loɔ bo tsuhi ngɛ kɛ haa wɔ tso* ɔ kɛ pue si.  Lɔ ɔ se ɔ, e je osɔfo ɔmɛ tsuo nɛ a ngɛ Yuda ma amɛ a mi ɔ kpo kɛ ba, nɛ e ble hehi nɛ ya hiɔwe ɔ, kɛ je Geba kɛ ya si Beersheba, hehi nɛ osɔfo ɔmɛ haa nɛ afɔle sami lasuku jeɔ ngɛ ɔ. Hehi nɛ ya hiɔwe ɔ nɛ ngɛ ma nya dalɔ Yoshua agbo ɔ nya, nɛ́ ke nɔ ko ngɛ ma a agbo ɔ mi sɛe ɔ, a ngɛ e muɔ nɔ ɔ hu, e hule mɛ.  Osɔfo ɔmɛ nɛ a sɔmɔɔ ngɛ hehi nɛ ya hiɔwe ɔ sɔmɔ we ngɛ Yehowa afɔle sami latɛ ɔ he ngɛ Yerusalem, se kɛ̃ ɔ, a kɛ a nyɛminyumu ɔmɛ yeɔ abolo nɛ masa be mi ɔ. 10  Jehanɛ hu ɔ, e ble Tofet nɛ ngɛ Hinom* Binyumu Ɔmɛ A Dɔgba a mi ɔ, konɛ nɔ ko nɛ ko sã e binyumu aloo e biyo ngɛ la mi* kɛ ha Molek. 11  Nɛ okpɔngɔ ɔmɛ nɛ Yuda matsɛmɛ ɔmɛ jɔɔ nɔ ha* pu ɔ, e tsi a nya konɛ a ko gu Natan Melek nɛ ji matsɛ we ɔ mi nɔkɔtɔma a tsu* ɔ nɛ ngɛ ablanaa amɛ a nɔ ɔ mi kɛ sɛ Yehowa we ɔ; nɛ e kɛ la sã ta zugba lɛ ɔmɛ nɛ a pee kɛ ha pu ɔ. 12  Jehanɛ hu ɔ, matsɛ ɔ hule afɔle sami latɛ ɔmɛ nɛ Yuda matsɛmɛ ɔmɛ ma ngɛ Ahaz hiɔwe tsu ɔ yi mi ɔ, kɛ afɔle sami latɛ ɔmɛ nɛ Manase ma ngɛ Yehowa we ɔ yale enyɔ ɔmɛ a mi ɔ. E wɛɛ mɛ bukɔbukɔ, nɛ e kɛ fĩa Kidron Dɔgba a mi. 13  Nɛ matsɛ ɔ ble hehi nɛ ya hiɔwe nɛ ngɛ Yerusalem ma a hɛ mi ngɛ Hɛ Mi Kpatami Yoku* ɔ woyi je* ɔ, nɛ́ Israel Matsɛ Salomo ma kɛ ha Ashtoret, nɛ ji Sidon bi ɔmɛ a yo mawu nɛ he ngɛ tai ɔ; kɛ Kemosh, nɛ ji Moab mawu nɛ he ngɛ tai ɔ; kɛ Milkom, nɛ ji Ammon bi ɔmɛ a mawu nɛ a hiɔ ɔ. 14  E ywia wɔ titima amɛ wɔtsɔwɔtsɔ, nɛ e poo wɔ tso* ɔmɛ pue si, nɛ e muɔɔ adesahi a wuhi kɛ pue lejɛ ɔ. 15  Jehanɛ hu ɔ, e hule afɔle sami latɛ ɔ nɛ ngɛ Betel ɔ, he nɛ ya hiɔwe* nɛ Yeroboam, Nebat binyumu ɔ pee nɛ lɔ ɔ ha nɛ Israel pee yayami ɔ. Benɛ e hule jamɛ a afɔle sami latɛ ɔ kɛ he nɛ ya hiɔwe ɔ ta a, e sã he nɛ ya hiɔwe ɔ, nɛ e wɛɛ lɛ bukɔbukɔ, nɛ e sã wɔ tso* ɔ. 16  Benɛ Yosia plɛ e he nɛ e na yɔkɔ ɔmɛ ngɛ yoku ɔ nɔ ɔ, e ha nɛ a ya je wu ɔmɛ ngɛ yɔkɔ ɔmɛ a mi, nɛ a sã ngɛ afɔle sami latɛ ɔ nɔ kɛ ble afɔle sami latɛ ɔ kaa bɔ nɛ Yehowa gu anɔkuale Mawu ɔ nɔmlɔ ɔ nɔ kɛ de to kaa ní nɛ ɔmɛ maa ba mi ɔ. 17  Lɔ ɔ se ɔ, e bi ke: “Yɔkɔ te nɛɛ lɛ i ngɛ hyɛe ngɛ lejɛ ɔ?” Nɛ ma a mi nyumu ɔmɛ de lɛ ke: “Anɔkuale Mawu ɔ nɔmlɔ ɔ nɛ e je Yuda, nɛ́ e gba ní nɛ ɔmɛ nɛ o pee kɛ si afɔle sami latɛ ɔ nɛ ngɛ Betel ɔ, e yɔkɔ ji lɔ ɔ nɛ.” 18  Nɛ e de ke: “Nyɛ ha nɛ e jɔɔ e he. Nɔ ko nɛ ko ta e wu ɔmɛ a he.” Lɔ ɔ he ɔ, a si e wu ɔmɛ, kɛ gbalɔ ɔ nɛ e je Samaria a wu ɔmɛ, nɛ a tɛ a he. 19  Jehanɛ hu ɔ, jami we ɔmɛ tsuo nɛ a ngɛ hehi nɛ ya hiɔwe ngɛ Samaria ma amɛ a mi nɛ́ Israel matsɛmɛ ɔmɛ ma kɛ wo Mawu mi mi la a, Yosia je mɛ, nɛ e pee mɛ kaa bɔ nɛ e pee ngɛ Betel ɔ. 20  Lɔ ɔ he ɔ, osɔfohi tsuo nɛ a ngɛ lejɛ ɔ nɛ a sɔmɔɔ ngɛ hehi nɛ ya hiɔwe ɔ, e gbe mɛ ngɛ afɔle sami latɛ ɔmɛ a nɔ, nɛ e sã adesahi a wuhi ngɛ a nɔ hulɔ. Lɔ ɔ se ɔ, e kpale kɛ ho Yerusalem ya. 21  Jehanɛ ɔ, matsɛ ɔ fã ni ɔmɛ tsuo ke: “Nyɛɛ ye Hetsɔmi ha Yehowa nyɛ Mawu ɔ kaa bɔ nɛ a ngma ngɛ somi womi nɛ ɔ mi ɔ.” 22  A yi Hetsɔmi ko kaa jã hyɛ kɛ je be nɛ kojoli ɔmɛ ba kojo Israel ɔ, aloo ngɛ Israel matsɛmɛ ɔmɛ kɛ Yuda matsɛmɛ ɔmɛ a ligbi ɔmɛ tsuo a mi. 23  Se ngɛ Matsɛ Yosia nɔ yemi jeha nɛ ji 18 ɔ mi ɔ, a ye Hetsɔmi nɛ ɔ ha Yehowa ngɛ Yerusalem. 24  Jehanɛ hu ɔ, Yosia je ní peeli ɔmɛ, klamɔ ɔmɛ, terafim amaga amɛ,* wɔhi nɛ a he ngɛ tai* ɔ, kɛ ní hiemi* níhi tsuo nɛ ba Yuda zugba a nɔ kɛ Yerusalem ɔ kɛ je, konɛ e ye Mlaa a mi munyu ɔmɛ nɛ a ngma ngɛ womi ɔ nɛ osɔfo Hilkia ya na ngɛ Yehowa we ɔ mi ɔ nɔ. 25  Matsɛ ko hí si hyɛ nɛ ngɛ kaa lɛ, nɛ́ e kɛ e tsui tsuo, kɛ e klaa* tsuo, kɛ e he wami tsuo kpale kɛ ba Yehowa ngɔ kaa bɔ nɛ Mose Mlaa a tsuo tsɔɔ ɔ; jã kɛ̃ nɛ e se hu matsɛ ko bɛ nɛ ngɛ kaa lɛ. 26  Se kɛ̃ ɔ, Yehowa ngmɛɛ we Yuda he abofu nɛ e ná wawɛɛ ngɛ abofu níhi tsuo nɛ Manase pee kɛ wo e mi mi la a he. 27  Yehowa de ke: “Ma je Yuda kɛ je ye hɛ mi kaa bɔ nɛ i je Israel ɔ; nɛ ma kua ma nɛ ɔ nɛ i hla nɛ ji Yerusalem ma a, kɛ we ɔ nɛ i de ngɛ he ke, ‘Ye biɛ maa ya nɔ maa hi lejɛ ɔ.’” 28  Yosia he sane nɛ piɛ kɛ níhi tsuo nɛ e pee ɔ, a ngma ngɛ Yuda matsɛmɛ ɔmɛ a be ɔ mi yi nɔ sane womi ɔ mi. 29  Ngɛ e be ɔ mi ɔ, Farao Neko, nɛ ji Egipt matsɛ ɔ ba konɛ e kɛ Asiria matsɛ ɔ nɛ ba kpe ngɛ Yufrate Pa a nya, nɛ Matsɛ Yosia je kpo kɛ ho konɛ e kɛ lɛ nɛ ya hwu ta; se benɛ Neko na lɛ ɔ, e gbe lɛ ngɛ Megido. 30  Lɔ ɔ he ɔ, e sɔmɔli ɔmɛ ngɔ e gbogboe ɔ kɛ wo ta zugba lɛ ko mi, nɛ a kɛ lɛ je Megido kɛ ba Yerusalem, nɛ a ba pu lɛ ngɛ e yɔkɔ ɔ mi. Lɔ ɔ se ɔ, zugba a nɔ bi ɔmɛ ngɔ Yosia binyumu Yehoahaz nɛ a pɔ lɛ nu, nɛ a wo lɛ matsɛ ngɛ e tsɛ ɔ se. 31  Yehoahaz ye jeha 23 benɛ e bɔni matsɛ yemi ɔ, nɛ e ye nɔ nyɔhiɔ etɛ ngɛ Yerusalem. E nyɛ biɛ ji Hamutal, Yeremia nɛ je Libna a biyo ɔ. 32  E bɔni ní yayamihi peemi ngɛ Yehowa hɛ mi kaa bɔ nɛ e nɛmɛ ɔmɛ pee ɔ pɛpɛɛpɛ. 33  Farao Neko wo lɛ tsu ngɛ Ribla ngɛ Hamat zugba a nɔ, konɛ e ko ye Yerusalem nɔ hu, nɛ lɔ ɔ se ɔ, e po sika hiɔ talɛnt* 100, kɛ sika tsu talɛnt kake kɛ ha ma a. 34  Jehanɛ hu ɔ, Farao Neko wo Yosia binyumu Eliakim matsɛ ngɛ e tsɛ Yosia se, nɛ e tsake e biɛ kɛ pee Yehoyakim; se e nu Yehoahaz kɛ ba Egipt, nɛ nyagbe ɔ, e ba gbo ngɛ lejɛ ɔ. 35  Yehoyakim ngɔ sika hiɔ ɔ kɛ sika tsu ɔ kɛ ha Farao, se e biɔ nɛ e he tó ngɛ ma bi ɔmɛ a dɛ konɛ e ná sika hiɔ abɔ nɛ Farao ngɛ bie ɔ. E po sika hiɔ kɛ sika tsu abɔ nɛ zugba a nɔ bi ɔmɛ a ti nɔ fɛɛ nɔ maa wo, nɛ e he ngɛ a dɛ kɛ ha Farao Neko. 36  Yehoyakim ye jeha 25 benɛ e bɔni matsɛ yemi ɔ, nɛ e ye nɔ jeha 11 ngɛ Yerusalem. E nyɛ biɛ ji Zebida, Pedaya nɛ je Ruma a biyo ɔ. 37  E ya nɔ nɛ e pee ní yayamihi ngɛ Yehowa hɛ mi kaa bɔ nɛ e nɛmɛ ɔmɛ pee ɔ pɛpɛɛpɛ.

Sisi Ningmahi

Aloo “e kã kita ekohu.”
Hyɛ Munyu Komɛ A Sisi Tsɔɔmi, “Gehena.”
Ngɛ Hebri gbi mi ɔ, “nɛ ko ha nɛ e binyumu aloo e biyo nɛ gu la mi.”
Aloo “ní yemi tsu.”
Ngɛ Hebri gbi mi ɔ, “matsɛmɛ ɔmɛ kɛ ha.”
Nɛ ji Oliv Yoku ɔ, titli ɔ, ngɛ tsitsaa woyi je, a tsɛɛ lɛ ke Tɔmi Yoku hulɔ.
Ngɛ Hebri gbi mi ɔ, “hiɔ nɔ.” Nɛ ji woyi je, ke nɔ ko hɛ mi tsɔɔ puje he ɔ.
Aloo “we mi mawuhi; wɔhi.”
Hebri munyu nɛ a kɛ tsu ní ɔ kɛ munyungu nɛ ji “fĩ” ma nyɛ maa hi tsakpa, nɛ a kɛ tsuɔ ní kɛ gbeɔ nɔ́ ko he guɛ.
Aloo “ní hiɔmi.”
Talɛnt kake peeɔ kilogram 34.2 (oz t 1,101). Hyɛ Mi Tsɔɔmi Munyu B14.