1. Mɛni nɛ Yehowa ha e sɔmɔli anɔkualetsɛmɛ tsuo?

YEHOWA je suɔmi mi nɛ e ha e sɔmɔli anɔkualetsɛmɛ tsuo ní tsumi ngɛ e we asafo ɔ mi. E ngɛ mi kaa wɔ tsuo wa tsuɔ ní kpahi a he ní ngɛ asafo ɔ mi mohu lɛɛ, se wɔ tsuo wa he jua wa kɛ ha Yehowa, nɛ wa hia wa sibi hulɔ. Bɔfo Paulo nɔ́ he tomi nɔ́ ɔ maa ye bua wɔ nɛ waa na oti nɛ ɔ. Ngɛ mɛni blɔ nɔ?

2. Ngɛ Efeso Bi 4:16 nya a, mɛni he je nɛ e sa kaa waa na wa ti nɔ fɛɛ nɔ kaa e he hia, nɛ waa pee kake kɛ tsu ní ɔ?

² Kaa bɔ nɛ wa na ngɛ ngmami nɛ a kɛ ní kasemi nɛ ɔ da nɔ ɔ mi ɔ, Paulo ma nɔ mi kaa wa ti nɔ ko be nyɛe ma de Yehowa sɔmɔlɔ kpa ko ke, “O he hia we mi.” (1 Kor. 12:21) Ke wa suɔ nɛ tue mi jɔmi nɛ hi asafo ɔ mi ɔ, lɛɛ e sa nɛ waa na wa ti nɔ fɛɛ nɔ kaa e he hia, nɛ waa pee kake kɛ tsu ní. (Kane Efeso Bi 4:16.) Ke wa pee kake kɛ tsu ní ɔ, e haa nɛ suɔmi hiɔ wa kpɛti, nɛ asafo ɔ he waa.

3. Mɛni he wa ma susu ngɛ ní kasemi nɛ ɔ mi?

³ Mɛni blɔ komɛ a nɔ wa ma nyɛ maa gu kɛ je bumi kpo kɛ tsɔɔ wa sibi ngɛ Yehowa asafo ɔ mi? Ngɛ ní kasemi nɛ ɔ mi ɔ, wa ma susu bɔ nɛ asafo mi nikɔtɔmahi ma je bumi kpo kɛ tsɔɔ a sibi ha a he. Nɛ lɔ ɔ se ɔ, wa ma susu blɔ nɔ nɛ wa maa gu kɛ tsɔɔ kaa wa buu wa nyɛmimɛ nyumuhi kɛ yihi nɛ a sɛ we gba si himi mi ɔ. Nɛ nyagbe ɔ, wa ma susu blɔ nɔ nɛ wa maa gu kɛ tsɔɔ kaa wa suɔ wa nyɛmimɛ nɛ eko ɔ, a nyɛ we nɛ a tuɔ wa je gbi saminya a he.

4. Mɛni ga womi nɛ Paulo kɛ ha ngɛ Roma Bi 12:10 nɛ e sa nɛ asafo mi nikɔtɔmahi nɛ a kɛ tsu ní?

⁴ A kɛ Yehowa mumi klɔuklɔu ɔ lɛ hla asafo mi nikɔtɔmahi tsuo. Se e slo a ti nɔ fɛɛ nɔ kɛ e nyɛmi loo e dloomi nike ní. (1 Kor. 12:17, 18) A kpɛti ni komɛ ngɛ nɛ a hla mɛ kɛ we, lɔ ɔ he ɔ, a be níhi a si kpami tsɔ kaa ni kpa amɛ. A kpɛti ni komɛ nyɛ we nɛ a pee babauu akɛnɛ a wa ngɛ jeha mi loo a be nɔmlɔ tso mi he wami kpakpa ko ɔ he je. Se kɛ̃ ɔ, e sɛ nɛ asafo mi nɔkɔtɔma ko nɛ e ngɔ e ní peepee kɛ tsɔɔ kaa e ngɛ e nyɛmi asafo mi nɔkɔtɔma kpa ko dee ke, “O he hia we mi.” Mohu ɔ, e sa nɛ asafo mi nɔkɔtɔma fɛɛ asafo mi nɔkɔtɔma nɛ e ngɔ ga womi nɛ Paulo kɛ ha ngɛ Roma Bi 12:10 nɛ tsu ní.​—Kane.

5. Mɛni asafo mi nikɔtɔmahi peeɔ kɛ tsɔɔ kaa a buu a sibi, nɛ mɛni he je nɛ e he hia kaa a pee jã?

⁵ Ke asafo mi nikɔtɔmahi to a tsui si nɛ a bu a nyɛmimɛ asafo mi nikɔtɔma kpahi tue saminya a, lɔ ɔ tsɔɔ kaa a buu mɛ. Enɛ ɔ he hia wawɛɛ, titli ke a kpe nɛ a ngɛ nɔ́ ko nɛ he hia wawɛɛ he susue. Mɛni he je? Mo kadi nɔ́ nɛ October 1, 1988 Blɛfo gbi Hwɔɔmi Mɔ ɔ de. E de ke: “E sa nɛ asafo mi nikɔtɔmahi nɛ a yɔse kaa Kristo ma nyɛ maa gu asafo mi nɔkɔtɔma fɛɛ asafo mi nɔkɔtɔma nɔ kɛ tsɔɔ Baiblo sisi tomi mlaa ko nɛ maa ye bua konɛ a nyɛ nɛ a tsu si fɔfɔɛ ko nɛ mi wa wawɛɛ he ní. (Níts. 15:6-15) Mumi klɔuklɔu ɔ yeɔ bua asafo mi nikɔtɔmahi tsuo, se pi asafo mi nɔkɔtɔma kake pɛ.”

6. Mɛni maa ye bua asafo mi nikɔtɔmahi konɛ a pee kake kɛ tsu ní, nɛ ke a pee jã a, mɛni blɔ nɔ nɛ asafo ɔ ma ná he se?

⁶ Asafo mi nɔkɔtɔma nɛ e buu nikɔtɔma kpa amɛ ɔ bɔɛ mɔde kaa be fɛɛ be ɔ, e maa tu munyu kekle ngɛ a kpe ɔmɛ a sisi. E bɔɛ mɔde kaa e maa tu munyu fuu, nɛ e susuu we hu kaa be fɛɛ be ɔ, e susumi da. Mohu ɔ, e jeɔ he si bami mi kɛ tsɔɔ e juɛmi, nɛ e peeɔ e he humi. Ke ni kpahi ngɛ a juɛmi tsɔɔe ɔ, e buɔ mɛ tue saminya. Nɛ nɔ́ nɛ pe kulaa a, e kɛ nikɔtɔma kpa amɛ susuɔ Baiblo ga womihi a he, nɛ e kɛ blɔ tsɔɔmi nɛ je “tsɔlɔ anɔkualetsɛ kɛ ní lelɔ ɔ” ngɔ ɔ tsuɔ ní. (Mat. 24:45-47) Ke asafo  mi nikɔtɔmahi jeɔ suɔmi kɛ bumi kpo kɛ tsɔɔ a sibi ke a ngɛ níhi a he susue ɔ, Mawu mumi klɔuklɔu maa hi a nɔ, nɛ e ma kudɔ mɛ konɛ a nyɛ nɛ a mwɔ yi mi kpɔhi nɛ maa fia asafo ɔ kɛ ma si.​—Yak. 3:17, 18.

7. Kɛ Yesu na nihi nɛ a sɛ we gba si himi mi ɔ ha kɛɛ?

⁷ Ngɛ asafo ɔ mi ɔ, wa ngɛ nihi nɛ a sɛ gba si himi mi kɛ wekuhi fuu. Jehanɛ hu ɔ, wa ngɛ nyɛmimɛ fuu nɛ a sɛ we gba si himi mi. Kɛ e sa nɛ waa na nihi nɛ a sɛ we gba si himi mi ɔ ha kɛɛ? Nyɛ ha nɛ waa hyɛ bɔ nɛ Yesu na nihi nɛ a sɛ we gba si himi mi ɔ ha. Benɛ Yesu ngɛ zugba a nɔ ɔ, e sɛ we gba si himi mi. E ngɔ e juɛmi kɛ ma e sɔmɔmi ní tsumi ɔ nɔ. Yesu susuu we gblee kaa doo ɔ, e sa nɛ nɔ ko nɛ sɛ gba si himi mi aloo e ko sɛ gba si himi mi. Se e tsɔɔ kaa Kristofohi komɛ maa hla kaa a be gba si himi mi sɛe. (Mat. 19:11, 12) Yesu je bumi kpo kɛ tsɔɔ nihi nɛ a sɛ we gba si himi mi ɔ. E bui nihi nɛ a sɛ we gba si himi mi ɔ kaa nihi nɛ a he hia we, aloo nihi nɛ nɔ́ ko ngɛ mɛ bɔe.

8. Ngɛ 1 Korinto Bi 7:7-9 ɔ nya a, mɛni nɛ Paulo wo Kristofohi he wami kaa a susu he?

⁸ Bɔfo Paulo hu sɛ we gba si himi mi, nɛ e kɛ kã tsu fiɛɛmi ní tsumi ɔ kaa bɔ nɛ Yesu pee ɔ. Paulo susuu we gblee kaa tɔmi ngɛ he kaa Kristofo no ko be gba si himi mi sɛe. E yɔse kaa e ji nɔ́ ko nɛ nɔ ɔ nitsɛ maa mwɔ e yi mi kpɔ ngɛ he. Se Paulo wo Kristofohi he wami konɛ a hyɛ ke ji a ma nyɛ ma sɔmɔ Yehowa kaa nihi nɛ a sɛ we gba si himi mi. (Kane 1 Korinto Bi 7:7-9.) E ngɛ heii kaa Paulo bui Kristofohi nɛ a sɛ we gba si himi mi ɔ kaa nihi nɛ a he hia we. Kaa nɔ hyɛmi nɔ́ ɔ, Timoteo ji niheyo wayoo nɛ e sɛ we gba si himi mi, se Paulo kɛ ní tsumi nguahi wo e dɛ. * (Filip. 2:19-22) Enɛ ɔ he ɔ, e sɛ nɛ wa susu kaa nyɛminyumu ko he su loo e he sui kɛ ha sɔmɔmi he blɔ ko akɛnɛ e sɛ gba si himi mi aloo e sɛ we gba si himi mi ɔ he je.​—1 Kor. 7:32-35, 38.

9. Mɛni wa ma nyɛ ma de ngɛ gba si himi mi nɛ nɔ ko maa sɛ aloo e be sɛe ɔ he?

⁹ Yesu kɛ Paulo tsuo tsɔɔ we kaa doo ɔ, e sa nɛ Kristofohi nɛ a sɛ gba si himi mi aloo a ko sɛ gba si himi mi. Ke jã a, lɛɛ mɛni wa ma nyɛ ma de ngɛ gba si himi nɛ nɔ ko maa sɛ aloo e be mi sɛe ɔ he? October 1, 2012 Blɛfo gbi Hwɔɔmi Mɔ ɔ ha sane bimi nɛ ɔ heto saminya. E de ke: “Ngɛ anɔkuale mi ɔ, wa ma nyɛ ma de ke gba si himi mi nɛ nɔ ko maa sɛ loo e be  sɛe ɔ tsuo ji nike ní nɛ je Mawu ngɔ. . . . Yehowa nɛ gba si himi mi nɛ nɔ ko sɛ we ɔ kaa zo nɔ́ aloo aywilɛho sane.” Enɛ ɔ he ɔ, e sa nɛ waa bu nihi nɛ a sɛ we gba si himi mi nɛ a ngɛ asafo ɔ mi ɔ.

10. Ke wa buu nyɛmimɛ nɛ a sɛ we gba si himi mi ɔ, mɛni nɛ wa be pee?

¹⁰ Kɛ wa maa pee kɛɛ kɛ je bumi kpo kɛ tsɔɔ wa nyɛmimɛ nɛ a sɛ we gba si himi mi ɔ? E sa nɛ wa kai kaa Kristofohi komɛ mwɔ a yi mi kpɔ kaa a be gba si himi mi sɛe. A ti ni komɛ hu sɛ we gba si himi mi akɛnɛ a nɛ nɔ ko nɛ sa nɛ a kɛ lɛ maa hi si ɔ he je. Ni komɛ hu ngɛ nɛ eko ɔ, a huno loo a yo gbo. Bɔ fɛɛ bɔ nɛ ji ɔ, anɛ e da kaa nyɛmimɛ nɛ a ngɛ asafo ɔ mi ɔ ma bi nihi nɛ a sɛ we gba si himi mi ɔ nɔ́ he je nɛ a sɛ we gba si himi mi ɔ lo? Aloo e da blɔ kaa o ma bi ke ji kaa a maa suɔ nɛ o ye bua mɛ kɛ hla he piɛɛlɔ lo? E ngɛ mi kaa nihi nɛ a sɛ we gba si himi mi ɔ ma nyɛ ma bi kaa a ye bua mɛ kɛ hla he piɛɛlɔ mohu lɛɛ, se ke nɔ ɔ ba bi we mo yemi kɛ buami ɔ, kɛ o susu kaa jã nɛ o maa pee ɔ ma ha nɛ e nu he ha kɛɛ? (1 Tɛs. 4:11; 1 Tim. 5:13) Nyɛ ha nɛ waa hyɛ nɔ́ nɛ nyɛmimɛ komɛ nɛ a sɛ we gba si himi mi ɔ de.

11-12. Mɛni nɛ ke wa pee ɔ, e ma nyɛ ma jɔ̃ nihi nɛ a sɛ we gba si himi mi ɔ a kɔni mi?

¹¹ Kpɔ mi nɔ hyɛlɔ ko nɛ e sɛ we gba si himi mi nɛ e ngɛ e ní tsumi ɔ tsue saminya a susu kaa ke nɔ ko sɛ we gba si himi mi ɔ, e ma nyɛ ma tsu babauu. Se e tsɔɔ kaa ke nyɛmimɛ komɛ bi mo nɔ́ he je nɛ o sɛ we gba si himi mi ɔ, e ma nyɛ ma jɔ̃ o kɔni mi ke pi juɛmi yaya nɛ a kɛ bi po. Nyɛminyumu ko nɛ e sɛ we gba si himi mi nɛ e ngɛ sɔmɔe ngɛ asafo ɔ ní tsumi kɔni ko ɔ de ke: “Be komɛ ɔ, nyɛmimɛ nyumuhi kɛ yi komɛ haa nɛ i nuɔ he kaa nihi nɛ a sɛ we gba si himi mi ɔ a ní ngɛ mɔbɔ. Enɛ ɔ ma nyɛ ma ha nɛ gba si himi mi nɛ nɔ ko sɛ we ɔ nɛ pee kaa tlomi, se pi dloomi nike ní.”

¹² Nyɛmiyo ko nɛ e ngɛ sɔmɔe ngɛ Betel ɔ de ke: “Nyɛmimɛ komɛ susu kaa nihi nɛ a sɛ we gba si himi mi ɔ tsuo ngɛ nɔ ko hlae nɛ a kɛ lɛ nɛ sɛ gba si himi mi. Aloo he nya buamihi a sisi ji he nɛ nihi nɛ a sɛ we gba si himi mi ɔ hlaa he piɛɛli ngɛ. Be ko ɔ, Betel tsɔ mi nɛ ma ya tsu ní tsumi ko ngɛ he ko. Jamɛ a ligbi ɔ ya pee ligbi nɛ a kɛ yaa asafo mi kpe ngɛ he nɛ i ya a. Nyɛmiyo ɔ nɛ i ya to e ngɔ ɔ ha nɛ i le kaa nyɛmimɛ nyumuhi enyɔ komɛ ngɛ asafo ɔ mi nɛ a ji ye jua nɛ a sɛ we gba si himi mi. Se e ha nɛ i le kaa pi nɛ e ngɛ huno hlae ha mi. Se benɛ wa ya su Matsɛ Yemi Asa a nɔ ɔ, oya nɔuu nɛ e ngɔ mi kɛ ya nga nyɛmimɛ nyumuhi enyɔ ɔmɛ. Ngɛ anɔkuale mi ɔ, e ha nɛ zo gbe i kɛ nyɛmimɛ enyɔ ɔmɛ tsuo.”

13. Mɛni lɛ wo nyɛmiyo ko nɛ e sɛ we gba si himi mi ɔ he wami?

¹³ Nyɛmiyo kpa ko nɛ lɛ hu e ngɛ sɔmɔe ngɛ Betel ɔ de ke: “I le blɔ gbali komɛ nɛ a sɛ we gba si himi mi nɛ a kɛ jehahi babauu ngɛ Yehowa sɔmɔe. A nane pi si ngɛ Mawu jami mi, a ngɛ he kɛ afɔle sami su, nɛ a ngɛ bua jɔmi. A yeɔ bua asafo ɔ wawɛɛ. A hɛɛ juɛmi nɛ da ngɛ gba si himi mi nɛ a sɛ we ɔ he. A susuu we kaa a nɔ kuɔ pe ni kpahi akɛnɛ mɛɛ a sɛ we gba si himi mi ɔ he je, nɛ a susuu we hu kaa a be nyɛe ma ná bua jɔmi akɛnɛ a be yo loo huno loo bimɛ ɔ he je.” Enɛ ɔ he je ɔ, ke o ngɛ asafo ko mi, nɛ nɔ fɛɛ nɔ buu e nyɛmi kaa e he jua wa a, o bua jɔɔ wawɛɛ. O le kaa o nyɛmimɛ nɛ mo kaa nɔ ko nɛ e ní ngɛ mɔbɔ, a hɛ kɔɛ o nɔ, a susuu we kaa o he hia we, nɛ a susuu we kaa o nɔ kuɔ pe mɛ hulɔ. Nɔ́ pɛ nɛ o le ji kaa a suɔ mo.

14. Mɛni wa ma nyɛ maa pee kɛ tsɔɔ kaa wa buu nihi nɛ a sɛ we gba si himi mi ɔ?

¹⁴ Wa nyɛmimɛ nyumuhi kɛ yihi a bua jɔɔ ke wa buu mɛ ngɛ su kpakpahi nɛ a ngɛ ɔ he je, se pi gba si himi mi nɛ a sɛ loo a sɛ we ɔ. E sɛ nɛ  wa susu kaa nihi nɛ a sɛ we gba si himi mi ɔ a ní ngɛ mɔbɔ, mohu ɔ, e sa nɛ wa bua nɛ jɔ anɔkuale yemi nɛ a kɛ ngɛ Yehowa sɔmɔe ɔ he. Ke wa pee jã a, wa nyɛmimɛ nɛ a sɛ we gba si himi mi ɔ be he nue kɔkɔɔkɔ kaa wa ngɛ mɛ dee ke: “O he hia we mi.” (1 Kor. 12:21) Mohu ɔ, a maa nu he kaa wa buu mɛ, nɛ wa naa mɛ kaa a he jua wa ngɛ Yehowa asafo ɔ mi.

15. Mɛni tsakemi nyɛmimɛ komɛ pee konɛ a nyɛ nɛ a bli a sɔmɔmi ní tsumi ɔ mi?

¹⁵ Lingmi nɛ ɔ, fiɛɛli babauu kɛ pee oti kaa a maa kase gbi kpa konɛ a nyɛ nɛ a bli a sɔmɔmi ní tsumi ɔ mi. Jã peemi biɔ nɛ a pee tsakemi komɛ ngɛ a si himi mi. Nyɛmimɛ nɛ ɔmɛ si asafo nɛ a tuɔ a je gbi ɔ bɔ nɛ pee nɛ a sɔmɔ ngɛ asafo nɛ a hia fiɛɛli babauu nɛ a tuɔ gbi kpa a mi. (Níts. 16:9) Nyɛmimɛ ɔmɛ mwɔ yi mi kpɔ nɛ ɔ konɛ a nyɛ nɛ a pee babauu ngɛ Yehowa sɔmɔmi mi. E ngɛ mi kaa e ma he be babauu loko a maa nu gbi ɔ saminya mohu lɛɛ, se a yeɔ bua asafo ɔ ngɛ blɔhi fuu a nɔ. Su kpakpahi nɛ a ngɛ kɛ níhi a si kpami nɛ a ná a woɔ nyɛmimɛ nɛ a ngɛ asafo ɔ mi ɔ he wami. Wa bua jɔɔ he kɛ afɔle sami su nɛ nyɛmimɛ nɛ ɔmɛ jeɔ kpo ɔ he!

16. Mɛni nɔ nɛ e sa nɛ asafo mi nikɔtɔmahi nɛ a da kɛ hyɛ kaa nyɛmi ko he su kɛ ha sɔmɔmi he blɔ ko ngɛ asafo ɔ mi?

¹⁶ Ke nyɛminyumu ko nyɛ we nɛ e tu gbi nɛ a tuɔ ngɛ asafo nɛ e ngɛ sɔmɔe ngɛ mi ɔ saminya a, e sɛ nɛ asafo mi nikɔtɔma amɛ nɛ a da lɔ ɔ nɔ kɛ tsi e nya ngɛ he blɔ nɛ e ma ná kaa asafo mi nɔkɔtɔma loo asafo mi sɔmɔlɔ ɔ he. E sa nɛ asafo mi nikɔtɔma amɛ nɛ a da Ngmami ɔ nɔ kɛ hyɛ kaa nyɛmi ko he su kɛ ha sɔmɔmi he blɔ ko, se pi a je gbi ɔ nɛ e nyɛ we nɛ e tu saminya a.​—1 Tim. 3:1-10, 12, 13; Tito 1:5-9.

17. Mɛni he nɛ e sa nɛ fɔli nɛ a susu ke a kɛ a weku ɔ hia kɛ ya ma kpa nɔ?

¹⁷ Weku komɛ nɛ a ji Kristofohi ɔ hiaa kɛ yaa ma kpa nɔ konɛ a ya sa we ngɛ lejɛ ɔ loo a ya hla ní tsumi. Ke e ba lɛ jã a, a bimɛ ɔmɛ yaa sukuu ngɛ ma nɛ a ya sa we ngɛ mi ɔ mi, nɛ a kaseɔ a gbi ɔ. Eko ɔ, a fɔli hu ma nyɛ maa kase ma a mi gbi ɔ bɔ nɛ pee nɛ a ná ní tsumi. Nɛ ke asafo ko aloo kuu ko nɛ a to sisi ɔ tuɔ gbi nɛ weku ɔ tuɔ ɔ hu nɛɛ? Mɛni asafo mi lɛ e sa nɛ weku nɛ ɔ nɛ ya? Anɛ e sa nɛ a ya je asafo nɛ a tuɔ ma a mi gbi ɔ aloo a ya je asafo nɛ a tuɔ mɛ nitsɛmɛ a je gbi ɔ mi?

18. Ngɛ Galatia Bi 6:5 ɔ nya a, ke weku ko mwɔ yi mi kpɔ ɔ, mɛni wa ma nyɛ maa pee kɛ tsɔɔ kaa wa ngɛ bumi kɛ ha yi mi kpɔ nɛ e mwɔ ɔ?

¹⁸ E sa nɛ weku yi ɔ nɛ tsɔɔ asafo nɛ weku ɔ ma ya je mi. Mɛni he je? Ejakaa nɔ ko be nyɛe maa mwɔ jamɛ a yi mi kpɔ ɔ ha lɛ, nɛ lɛ nɛ e maa le nɔ́ tutuutu nɛ maa hi ha e weku ɔ. (Kane Galatia Bi 6:5.) E sa nɛ wa je bumi kpo ngɛ yi mi kpɔ nɛ weku yi ko maa mwɔ ɔ he. Ke weku yi ko mwɔ yi mi kpɔ ko ɔ, nyɛ ha nɛ wɔ tsuo waa kplɛɛ yi mi kpɔ mwɔmi ɔ nɔ,  nɛ wa he mɛ atuu, nɛ wa je suɔmi kpo kɛ tsɔɔ mɛ ngɛ asafo ɔ mi.​—Rom. 15:7.

19. Mɛni nɛ e sa nɛ weku yihi nɛ a kɛ sɔlemi nɛ susu he?

¹⁹ Eko ɔ, weku komɛ ma ya sɔmɔ ngɛ asafo nɛ a tuɔ a je gbi ɔ mi, se eko ɔ, a bi ɔmɛ nyɛ we nɛ a tuɔ a je gbi ɔ saminya. Ke asafo ɔ ngɛ he nɛ a tuɔ ma a mi gbi ɔ ngɛ ɔ, eko ɔ, e he maa wa ha a bi ɔmɛ kaa a maa nu níhi nɛ yaa nɔ ngɛ asafo mi kpehi a sisi ɔ sisi, nɛ a be a hɛ mi yae ngɛ mumi mi. Mɛni he je? Ejakaa eko ɔ, sukuu nɛ a bi ɔmɛ yaa a, ma a mi gbi ɔ ji nɔ́ nɛ a tuɔ, se pi mɛ fɔli ɔmɛ a je gbi ɔ. Ke e ba lɛ jã a, e sa nɛ weku yihi nɛ a sɔle, nɛ a susu nɔ́ nɛ a maa pee kɛ ye bua a bi ɔmɛ nɛ a nyɛ nɛ a hɛ kɛ su Yehowa kɛ e we bi a he ɔ he. Eko ɔ, a maa ye bua a bi ɔmɛ konɛ a nu a je gbi ɔ saminya, aloo a maa ya asafo nɛ a tuɔ gbi nɛ a bi ɔmɛ nu sisi ɔ mi. Asafo fɛɛ asafo nɛ weku yi ɔ maa mwɔ yi mi kpɔ kaa e weku ɔ ma ya je mi ɔ, e sa nɛ jamɛ a asafo ɔ nɛ a ngɔ a ní peepee kɛ tsɔɔ kaa a ngɛ bu kɛ ha yi mi kpɔ nɛ weku yi ɔ mwɔ ɔ, nɛ́ a he mɛ hɛ mwɔ.

20. Mɛni wa ma nyɛ maa pee kɛ tsɔɔ kaa wa ngɛ bu kɛ ha wa nyɛmimɛ nɛ a ngɛ gbi ehe kasee ɔ?

²⁰ Ngɛ níhi nɛ wa susu a he kɛ sɛ hlami ɔ nya a, wa ba na kaa nyɛmimɛ komɛ ngɛ mɔde bɔe kaa a maa kase gbi kpa. Eko ɔ, e he waa ha mɛ kaa a ma je a susumi kpo faa. Se kɛ̃ ɔ, ke wa ngɔɛ wa juɛmi kɛ ma bɔ nɛ a tuɔ gbi ehe nɛ a ngɛ kasee ɔ ha a nɔ ɔ, wa maa na bɔ nɛ a suɔ Yehowa kɛ bɔ nɛ a pee klaalo kaa a ma sɔmɔ lɛ ha. Ke wa na a su kpakpa nɛ ɔmɛ ɔ, wa maa na mɛ kaa a he jua wa, wa ma je bumi kpo kɛ tsɔɔ mɛ, nɛ waa kɛ wa ní peepee be mɛ dee ke, “O he hia we mi,” akɛnɛ a nui wa je gbi ɔ saminya a he je.

21-22. Mɛni he blɔ klɛdɛɛ nɛ wɔ tsuo wa ngɛ?

²¹ Wa bua jɔ wawɛɛ kaa Yehowa ha wɔ ní tsumi nɛ se be ngɛ e we asafo ɔ mi. Nyumu ji wɔ jio, yo ji wɔ jio, wa sɛ gba si himi mi jio, wa sɛ we gba si himi mi jio, wa wa jio, wa wɛ jio, wa le gbi ko tumi saminya jio, wa li tumi saminya jio, wɔ tsuo wa he jua wa ha Yehowa, nɛ wa he jua wa ha wa sibi hulɔ.​—Rom. 12:4, 5; Kol. 3:10, 11.

²² Nyɛ ha nɛ wɔ tsuo waa ya nɔ nɛ waa kɛ níhi nɛ wa ba kase ngɛ Paulo nɔ́ he tomi nɔ́ ɔ mi nɛ kɔɔ nɔmlɔ tso ɔ he ɔ nɛ tsu ní. Ke wa pee jã a, e maa ye bua wɔ nɛ wa maa le níhi nɛ wa ma nyɛ maa pee kɛ ye bua wa nyɛmimɛ. Jehanɛ hu ɔ, e maa ye bua wɔ nɛ be fɛɛ be ɔ, wa ma je suɔmi kɛ bumi kpo kɛ tsɔɔ wa sibi ngɛ Yehowa asafo ɔ mi.