1. Kɛ je benɛ a bɔ je ɔ tɔɔ ɔ, mɛni su a naa ngɛ Mawu ní tsumi mi?

KƐ JE benɛ a bɔ je ɔ tɔɔ ɔ, kake peemi ji su nɛ a naa ngɛ Yehowa ní tsumi mi. Kake peemi ngɛ Yehowa kɛ Yesu a kpɛti. Yehowa bɔ Yesu loko e bɔ níhi tsuo. Lɔ ɔ se ɔ, Yesu piɛɛ e he “kaa ga ní tsulɔ kpanaa” kɛ bɔ nɔ́ tsuaa nɔ́. (Abɛ 8:30) Yehowa sɔmɔli hu kɛ kake peemi tsu ní tsumi nɛ a kɛ wo a dɛ ɔ. Kaa nɔ hyɛmi nɔ́ ɔ, Noa kɛ e weku ɔ pee kake kɛ kpɛ daka. Pee se ɔ, Israel bi ɔmɛ hu pee kake kɛ ma bo tsu ɔ, nɛ ke e su be nɛ a maa hia kɛ ho he kpa ya a, a peeɔ kake kɛ gbɛɔ nɛ a ya maa ngɛ lejɛ ɔ ekohu. A peeɔ kake kɛ fiaa sakuhi nɛ a laa la ngɔngɔɛhi kɛ jeɔ Yehowa yi ngɛ sɔlemi we ɔ mi. Yehowa sɔmɔli nyɛ nɛ a pee enɛ ɔ tsuo, ejakaa kake peemi ngɛ a kpɛti.​—1 Mose 6:14-16, 22; 4 Mose 4:4-32; 1 Kronika 25:1-8.

2. (a) Mɛni hi Kristofohi nɛ a hi si ngɛ kaseli ɔmɛ a be ɔ mi ɔ a kpɛti? (b) Mɛni sane bimihi a he wa ma susu?

 ² Kake peemi ngɛ Kristofohi nɛ a hi si ngɛ kaseli ɔmɛ a be ɔ mi ɔ hu a kpɛti. Bɔfo Paulo tsɔɔ kaa e slo a ti nɔ tsuaa nɔ nyɛmi kɛ e ní tsumi mohu lɛɛ, se a peeɔ kake. A nyɛɛ a Hɛ Mi Nyɛɛlɔ nɛ ji Yesu Kristo se. Paulo ngɔ mɛ kɛ to nɔmlɔ tso kake kɛ e he ní slɔɔtohi nɛ a peeɔ kake kɛ tsuɔ ní ɔ he. (Kane 1 Korinto Bi 12:4-6, 12.) Nɛ mwɔnɛ ɔ hu nɛɛ? Mɛni wa ma nyɛ maa pee konɛ waa kɛ kake peemi nɛ tsu fiɛɛmi ní tsumi ɔ, nɛ kake peemi hu nɛ hi asafo ɔ, kɛ wa wekuhi a mi?

3. Mɛni bɔfo Yohane na ngɛ nina mi?

³ Ngɛ kaseli ɔmɛ a be ɔ mi ɔ, bɔfo Yohane na ngɛ nina ko mi kaa bɔfo kpaago komɛ ngɛ titimati kpae. Benɛ bɔfo enuɔne ɔ kpa e titimati ɔ, Yohane na “dodoe ko nɛ je hiɔwe kɛ ba nɔ zugba.” Jamɛ a “dodoe” ɔ ngɔ safe ko kɛ ba bli muɔ voo ko nɛ mi wo diblii ɔ nya. Kekleekle ɔ, la su ku kpii ko je muɔ ɔ mi kɛ ba, nɛ lɔ ɔ se ɔ, baalɛhi je la su ku ɔ mi kɛ ba. Baalɛ nɛ ɔmɛ tɛ nga kɛ tsohi a he, mohu ɔ, a ye “nimli adesahi nɛ Mawu nɔ́ nya sɔmi nɔ́ ɔ be a hɛ nya a” pɛ awi. (Kpojemi 9:1-4) Yohane le kaa baalɛhi babauu ma nyɛ ma puɛ ní wawɛɛ, ejakaa ngɛ Mose be ɔ mi ɔ, baalɛhi puɛ ní wawɛɛ ngɛ Egipt. (2 Mose 10:12-15) Baalɛhi nɛ Yohane na a daa si kɛ ha Kristofohi nɛ a pɔ mɛ nu nɛ a ngɛ sɛ gbi nɛ nya wa fiɛɛe kɛ ngɛ lakpa jami sie ɔ. Nɛ nimli ayɔhi abɔ nɛ a ngɛ blɔ hyɛe kaa a maa hi si ngɛ zugba a nɔ kɛ ya neneene ɔ hu ba piɛɛ a he. Mɛ tsuo a kɛ kake peemi ngɛ fiɛɛmi ní tsumi ɔ tsue. Ní tsumi nɛ ɔ ye bua nihi babauu nɛ a je lakpa jami mi nɛ a ye a he ngɛ Satan he.

4. Mɛni ní tsumi nɛ e sa kaa Mawu we bi nɛ a tsu, nɛ mɛni ji blɔ kake pɛ nɛ a ma nyɛ maa gu nɔ kɛ pee jã?

⁴ A ha wɔ ní tsumi kaa waa fiɛɛ “sane kpakpa” a kɛ tsɔɔ nihi tsuo ngɛ je kɛ wɛ loko nyagbe ɔ nɛ e ba. Ní tsumi nɛ ɔ kle wawɛɛ nitsɛ! (Mateo 24:14; 28:19, 20) E sa nɛ waa fɔ nɔ tsuaa nɔ nɛ “kuma ngɛ lɛ yee” ɔ nine konɛ e ba ngɔ “nyu nɛ haa nɔ wami ɔ.” Enɛ ɔ tsɔɔ kaa e he hia nɛ waa tsɔɔ nihi tsuo nɛ a suɔ kaa a nu Baiblo ɔ sisi ɔ anɔkuale ɔ nɛ ngɛ Baiblo ɔ mi. (Kpojemi 22:17) Se loko wa ma nyɛ maa pee jã a, ja kake peemi ngɛ wa kpɛti ngɛ asafo ɔ mi kaa bɔ nɛ nɔmlɔ tso ɔ “kpɔ nya kpɔ nya amɛ tsuo tsaa a sibi a nya a.”​—Efeso Bi 4:16.

5, 6. Mɛni blɔ nɔ sane kpakpa fiɛɛmi ní tsumi ɔ haa nɛ kake peemi hiɔ wa kpɛti ngɛ?

⁵ Loko wa ma nyɛ maa fiɛɛ ha nihi babauu ɔ, e he hia nɛ waa to fiɛɛmi ní tsumi ɔ he blɔ nya saminya. Blɔ tsɔɔmi nɛ wa we asafo ɔ kɛ haa wɔ ɔ yeɔ bua wɔ nɛ wa nyɛɔ peeɔ jã. Ke wa gbe fiɛɛmi yami kpe nya a, wa yaa nihi a ngɔ nɛ waa kɛ mɛ ya sɛɛɔ sane kpakpa a nɛ kɔɔ Matsɛ  Yemi ɔ he ɔ he ní. Wa haa mɛ Baiblo kasemi womihi hulɔ. Ngɛ anɔkuale mi ɔ, wa gba womi nɛ ɔmɛ ayɔhi abɔ ngɛ je ɔ mi tsuo. Be komɛ ɔ, a toɔ blɔ nya kɛ haa wɔ nɛ waa kɛ wa he woɔ fiɛɛmi ní tsumi ɔ mi ngɛ blɔ klɛdɛɛ nɔ. Ke o ngɛ ní tsumi nɛ ɔ eko tsue ɔ, lɛɛ o kɛ nimli ayɔhi abɔ nɛ a ngɛ ma kpahi a nɔ ngɛ je kɛ wɛ ɔ pee kake kɛ ngɛ sɛ gbi kake fiɛɛe! Lɔ ɔ hu tsɔɔ kaa o kɛ bɔfo ɔmɛ pee kake kɛ ngɛ ní tsue. Bɔfo ɔmɛ yeɔ bua Mawu we bi nɛ a fiɛɛɔ sane kpakpa a.​—Kpojemi 14:6.

⁶ Ke wa kane bɔ nɛ fiɛɛmi ní tsumi ɔ ngɛ nɔ yae ha ngɛ je ɔ mi tsuo ngɛ Yearbook ɔ mi ɔ, wa bua jɔɔ wawɛɛ! Mo susu bɔ nɛ wa peeɔ kake kɛ fɔɔ nihi nine kɛ yaa wa kpokpa nɔ kpehi ɔ hu he nɛ o hyɛ. Ngɛ kpe nɛ ɔmɛ a sisi ɔ, wɔ tsuo wa buɔ munyu kake tue. Munyu tumihi, dramahi, kɛ peemi kɛ tsɔɔ slɔɔtohi woɔ wɔ he wami konɛ wa sɔmɔ Yehowa kɛ wa tsui tsuo. Ke wa yaa Kaimi ɔ daa jeha a, lɔ ɔ hu tsɔɔ kaa waa kɛ wa nyɛmimɛ nɛ a ngɛ je kɛ wɛ ɔ peeɔ kake. (1 Korinto Bi 11:23-26) Wɔ tsuo wa kpeɔ ngɛ Nisan ligbi 14 ɔ nɔ benɛ pu nɔ si kɛ tsɔɔ kaa wa bua jɔ nɔ́ nɛ Yehowa pee ha wɔ ɔ he, nɛ wa buɔ Yesu fami ɔ tue. Nɛ ke e piɛ otsi bɔɔ komɛ loko Kaimi ɔ maa su ɔ, wa peeɔ kake kɛ fɔɔ nihi babauu nine konɛ a ba piɛɛ wa he kɛ ye gbijlɔ nɛ he hia nɛ ɔ.

7. Ke kake peemi ngɛ wa kpɛti ɔ, mɛni wa ma nyɛ ma pee?

⁷ Baalɛ kake be nyɛe ma puɛ ní fuu. Jã kɛ̃ nɛ wɔ pɛ wa be nyɛe maa fiɛɛ ha nihi tsuo. Se akɛnɛ wa peeɔ kake kɛ tsuɔ ní he je ɔ, wa nyɛɔ tsɔɔ nihi ayɔhi abɔ Yehowa he ní, nɛ wa yeɔ bua a ti ni komɛ konɛ a je Yehowa yi nɛ a wo e hɛ mi nyami.

8, 9. (a) Mɛni nɔ́ hetomi nɔ́ nɛ Paulo kɛ tsɔɔ kaa e sa nɛ Kristofohi nɛ a pee kake? (b) Mɛni wa ma nyɛ maa pee konɛ kake peemi nɛ hi asafo ɔ mi?

⁸ Paulo tsɔɔ Efeso bi ɔmɛ bɔ nɛ a plɛ kɛ to asafo ɔ he blɔ nya ha, nɛ e de mɛ ke, e sa nɛ nihi tsuo nɛ a ngɛ asafo ɔ mi ɔ nɛ a “wa ngɛ mumi mi.” (Kane Efeso Bi 4:15, 16.) Paulo ngɔ nɔmlɔ tsuo ɔ kɛ pee nɔ hyɛmi nɔ́ kɛ tsɔɔ nya kaa Kristofo no fɛɛ Kristofo no ma nyɛ maa ye bua konɛ asafo ɔ nɛ pee kake kɛ nyɛɛ asafo ɔ Hɛ Mi Nyɛɛlɔ nɛ ji Yesu ɔ se. Paulo tsɔɔ kaa nɔmlɔ tso ɔ “kpɔ nya kpɔ nya amɛ tsuo tsaa a sibi a nya.” Lɔ ɔ he ɔ, wa wa jio, wa wɛ jio, wa ngɛ nɔmlɔ tso mi he wami jio, wa be nɔmlɔ tso mi he wami jio, mɛni e sa kaa wa ti nɔ tsuaa nɔ nɛ pee?

⁹ Yesu hla asafo mi nikɔtɔma amɛ konɛ a nyɛɛ wa hɛ mi ngɛ asafo ɔ mi, nɛ e suɔ kaa waa bu mɛ, nɛ waa kɛ blɔ tsɔɔmihi nɛ a haa wɔ ɔ nɛ tsu ní. (Hebri Bi 13:7, 17) Pi be fɛɛ be nɛ enɛ ɔ peemi ngɛ gbɔjɔɔ. Se wa ma nyɛ ma bi Yehowa konɛ e ye bua wɔ. E mumi klɔuklɔu ɔ ma nyɛ maa ye bua wɔ konɛ waa kɛ blɔ tsɔɔmihi tsuo nɛ nikɔtɔma amɛ kɛ ma ha wɔ ɔ nɛ tsu ní. Jehanɛ hu ɔ, ke wa baa wa he si nɛ waa kɛ asafo mi nikɔtɔma amɛ peeɔ kake ɔ, mo susu bɔ nɛ lɔ ɔ maa ye bua  asafo ɔ ha a he nɛ o hyɛ. Kake peemi maa hi wa we asafo ɔ mi, nɛ suɔmi nɛ wa ngɛ ha wa sibi ɔ hu mi maa wa.

10. Ngɛ mɛni blɔ nɔ nɛ asafo mi sɔmɔli yeɔ bua nɛ kake peemi hiɔ asafo ɔ mi? (Moo hyɛ foni nɛ ngɛ ní kasemi ɔ sisije ɔ.)

¹⁰ Asafo mi sɔmɔli hu yeɔ bua nɛ kake peemi hiɔ asafo ɔ mi. A tsuɔ ní wawɛɛ kɛ yeɔ bua asafo mi nikɔtɔma amɛ. Wa bua jɔɔ níhi tsuo nɛ a tsuɔ ɔ he wawɛɛ. Kaa nɔ hyɛmi nɔ́ ɔ, asafo mi sɔmɔli ɔmɛ hyɛɔ kaa wa ngɛ womihi fuu nɛ waa kɛ maa ya fiɛɛmi, nɛ ke nibwɔhi ba wa kpe ɔmɛ a sisi hu ɔ, a nyaa a he nɛ a haa mɛ sɛ. A tsuɔ ní wawɛɛ kɛ dlaa Matsɛ Yemi Asa a nɔ hulɔ, konɛ lejɛ ɔ nɛ tsɔ. Ke waa kɛ nyɛmimɛ nyumu nɛ ɔmɛ pee kake ɔ, wa ma nyɛ ma sɔmɔ Yehowa ngɛ blɔ nya tomi nya.​—Kɛ to Bɔfo Ɔmɛ A Ní Tsumi 6:3-6 he.

11. Mɛni nihewi ma nyɛ maa pee kɛ ye bua konɛ kake peemi nɛ hi asafo ɔ mi?

¹¹ Asafo mi nikɔtɔma komɛ kɛ jehahi fuu tsu ní wawɛɛ ngɛ asafo ɔ mi. Se amlɔ nɛ ɔ, eko ɔ, a nyɛ we nɛ a pee kaa bɔ nɛ a peeɔ sa a, ejakaa a jeha ngɛ hɛ mi yae. Nyɛmimɛ nyumuhi nɛ a ji nihewi ɔ ma nyɛ maa ye bua. Ke a tsɔse mɛ ɔ, a ma nyɛ ma tsu ní tsumi fuu ngɛ asafo ɔ mi. Nɛ ke asafo mi sɔmɔli bɔɔ a he mɔde ɔ, a ma nyɛ ma sɔmɔ kaa asafo mi nikɔtɔmahi hwɔɔ se. (1 Timoteo 3:1, 10) Asafo mi nikɔtɔma komɛ nɛ a ji nihewi po ngɛ a he mɔde bɔe wawɛɛ. Amlɔ nɛ ɔ, a ngɛ sɔmɔe kaa kpɔ mi nɔ hyɛli, nɛ a ngɛ nyɛmimɛ nyumuhi kɛ yihi ye buae ngɛ asafohi fuu a mi. Wa bua jɔɔ ke wa na kaa nihewi suɔ kaa a ma sɔmɔ a nyɛmimɛ nyumuhi kɛ yihi.​—Kane La 110:3; Fiɛlɔ 12:1.

12, 13. Mɛni ma nyɛ maa ye bua weku mi bimɛ tsuo konɛ kake peemi nɛ hi a kpɛti?

¹² Mɛni wa ma nyɛ maa pee kɛ ye bua wa weku mi bimɛ konɛ kake peemi nɛ hi weku ɔ mi? Ke wa peeɔ weku Mawu jami daa otsi ɔ, e ma nyɛ maa ye bua wɔ. Ke fɔli kɛ a bimɛ peeɔ kake kɛ kaseɔ Yehowa he ní ɔ, suɔmi nɛ ngɛ a kpɛti ɔ mi waa wawɛɛ. A ma nyɛ maa kase nɔ́ nɛ a ma ya de ngɛ fiɛɛmi mi ɔ ngɛ jamɛ a be ɔ mi, nɛ lɔ ɔ maa ye bua mɛ tsuo konɛ a dla a he saminya. Nɛ ke weku mi bimɛ ɔmɛ tuɔ anɔkuale ɔ he munyu, nɛ a na kaa a ti nɔ fɛɛ nɔ suɔ Yehowa, nɛ e suɔ kaa e maa pee nɔ́ nɛ sa Yehowa hɛ mi ɔ, suɔmi nɛ mi wa hiɔ a kpɛti.

¹³ Mɛni nɔ ko kɛ e yo ma nyɛ maa pee konɛ kake peemi nɛ hi a kpɛti? (Mateo 19:6) Ke mɛ ni enyɔ ɔmɛ tsuo suɔ Yehowa, nɛ a peeɔ kake kɛ sɔmɔɔ lɛ ɔ, a bua maa jɔ nɛ kake peemi maa hi a gba si himi ɔ mi. Jehanɛ hu ɔ, a ma je suɔmi kpo kɛ tsɔɔ a sibi kaa bɔ nɛ Abraham kɛ Sara, Isak kɛ Rebeka, kɛ Elkana kɛ Hana pee ɔ. (1 Mose 26:8; 1 Samuel 1:5, 8; 1 Petro 3:5, 6) Ke huno ko kɛ e yo peeɔ  jã a, kake peemi maa hi a kpɛti nɛ huɛ bɔmi nɛ ngɛ a kɛ Yehowa a kpɛti ɔ mi maa wa.​—Kane Fiɛlɔ 4:12.

14. Ke o huno aloo o yo sɔmɔ we Yehowa a, mɛni o ma nyɛ maa pee konɛ suɔmi nɛ mi wa nɛ hi nyɛ gba si himi ɔ mi?

¹⁴ Baiblo ɔ tsɔɔ heii kaa e sɛ nɛ waa kɛ nɔ ko nɛ e sɔmɔ we Yehowa nɛ sɛ gba si himi mi. (2 Korinto Bi 6:14) Se kɛ̃ ɔ, nyɛmimɛ komɛ kɛ nihi nɛ pi Yehowa Odasefohi ji mɛ sɛ gba si himi mi. Ni komɛ sɛ gba si himi mi loko a ba le anɔkuale ɔ, nɛ a hunomɛ loo a yi ɔmɛ ba pee we Odasefohi. Ni komɛ hu ngɛ nɛ eko ɔ, a kɛ Yehowa sɔmɔli nɛ sɛ gba si himi mi, se a huno ɔmɛ aloo a yi ɔmɛ je asafo ɔ mi. Ngɛ si fɔfɔɛ nɛ ɔmɛ a mi ɔ, Kristofohi peeɔ nɔ́ tsuaa nɔ́ nɛ a ma nyɛ konɛ a ha suɔmi nɛ ngɛ a gba si himi ɔ mi ɔ mi nɛ wa. A peeɔ jã kɛ guu Baiblo ga womi nɛ a kɛ tsuɔ ní ɔ nɔ. Pi be tsuaa be nɛ enɛ ɔ peemi ngɛ gbɔjɔɔ. Kaa nɔ hyɛmi nɔ́ ɔ, Mary kɛ e huno David tsuo sɔmɔ Yehowa. Pee se ɔ, David kpa asafo mi kpehi yami. Se loloolo ɔ, Mary bɔɔ mɔde kaa e maa pee e he yogbayo kpakpa, nɛ e jeɔ Kristofohi a suhi kpo. E tsɔɔ e bimɛ ekpa amɛ tsuo Yehowa he ní, nɛ a yaa asafo mi kpehi kɛ kpokpa nɔ kpehi daa. Jeha komɛ a se ɔ, benɛ a bimɛ ɔmɛ ba wa nɛ a je we ɔ mi ɔ, Mary ya nɔ nɛ e sɔmɔ Yehowa, e ngɛ mi kaa níhi a mi ba wa ha lɛ jamɛ a be ɔ mi mohu. Se pee se ɔ, David bɔni womi tɛtlɛɛhi nɛ Mary kɛ pueɔ si ha lɛ ɔ kanemi. Bɔbɔɔbɔɔ ɔ, e bɔni asafo mi kpe ɔmɛ ekomɛ yami ekohu. David bibi ko nɛ e ye jeha ekpa a nuɔ sɛ kɛ haa lɛ daa, nɛ ke e nyɛ we nɛ e ya kpe ɔ, e bibi ɔ deɔ lɛ ke, “Nɛnɛ, mwɔnɛ ɔ, o bɛ asafo mi kpe.” Benɛ David je asafo ɔ mi ɔ, jeha 25 se loko e kpale kɛ ba asafo ɔ mi, nɛ e kɛ e yo ɔ tsuo kɛ bua jɔmi ngɛ Yehowa sɔmɔe ekohu.

15. Mɛni nihi nɛ a sɛ gba si himi mi kɛ ɔ ma nyɛ maa pee kɛ ye bua nihi nɛ a sɛ gba si himi mi kɛ we ɔ?

¹⁵ Satan teɔ si kɛ woɔ wekuhi mwɔnɛ ɔ. Enɛ ɔ ji nɔ́ kake he je nɛ e sa kaa huno kɛ e yo nɛ a ji Yehowa sɔmɔli ɔ nɛ a pee kake ɔ nɛ. O sɛ gba si himi mi kɛ jio,  lingmi nɛ ɔ pɛ nɛ o sɛ mi jio, e sa nɛ o susu nɔ́ nɛ o ma nyɛ ma de loo o maa pee konɛ suɔmi nɛ ngɛ nyɛ gba si himi ɔ mi ɔ mi nɛ wa a he. Ke nyɛ sɛ gba si himi mi kɛ ɔ, nyɛ ma nyɛ maa pee nɔ hyɛmi nɔ́ kpakpa kɛ ha nihi nɛ a sɛ gba si himi mi kɛ we ɔ. Eko ɔ, nyɛ ma nyɛ maa fɔ ni komɛ nɛ a sɛ gba si himi mi kɛ we ɔ nine konɛ a ba piɛɛ nyɛ he kɛ pee nyɛ weku Mawu jami ɔ. A ma yɔse kaa ke nihi sɛ gba si himi mi kɛ po ɔ, e sa nɛ a ya nɔ nɛ a je suɔmi kpo kɛ tsɔɔ a sibi nɛ a pee kake.​—Tito 2:3-7.

16, 17. Mɛni Mawu sɔmɔli nɛ kake peemi ngɛ a kpɛti ɔ ngɛ blɔ hyɛe?

¹⁶ Ke Israel bi ɔmɛ ho Yerusalem ya konɛ a ya ye gbijlɔ ɔ, a kɛ a sibi peeɔ kake. A toɔ nɔ́ fɛɛ nɔ́ nɛ maa hia mɛ ngɛ a blɔ hiami ɔ mi ɔ he blɔ nya. Lɔ ɔ se ɔ, a peeɔ kake kɛ hiaa blɔ ɔ, nɛ a yeɔ bua a sibi. Ke a ya sɔlemi we ɔ, mɛ tsuo a peeɔ kake kɛ jeɔ Yehowa yi nɛ a sɔmɔɔ lɛ. (Luka 2:41-44) Mwɔnɛ ɔ, benɛ wa ngɛ wa he dlae kɛ ha je ehe ɔ mi himi ɔ, e sa nɛ waa pee nɔ́ tsuaa nɔ́ nɛ wa ma nyɛ konɛ kake peemi nɛ hi waa kɛ wa nyɛmimɛ wa kpɛti. Anɛ o le blɔ komɛ a nɔ nɛ o maa gu kɛ pee jã pe bɔ nɛ o ngɛ pee amlɔ nɛ ɔ lo?

¹⁷ Kake peemi be nihi nɛ a ngɛ je ɔ mi mwɔnɛ ɔ a kpɛti nɛ a nɔɔ kunɔ ngɛ níhi fuu a he. Se wa naa Yehowa si kaa e ye bua wɔ nɛ tue mi jɔmi ngɛ wa kpɛti, nɛ wa nu anɔkuale ɔ sisi! Yehowa sɔmɔli nɛ a ngɛ je ɔ mi tsuo ɔ ngɛ lɛ sɔmɔe ngɛ blɔ nɛ e suɔ nɔ. Nɛ titli ɔ, ngɛ nyagbe ligbi nɛ ɔmɛ a mi ɔ, kake peemi ngɛ Yehowa we bi a kpɛti pe be ko nɛ be ɔ. Kaa bɔ nɛ Yesaya kɛ Mika gba kɛ fɔ si ɔ, wa pee kake kɛ ngɛ ‘Yehowa yo ɔ kuɔe.’ (Yesaya 2:2-4; kane Mika 4:2-4.) Hwɔɔ se ɔ, hyɛ bɔ nɛ wa bua maa jɔ ha ke nihi tsuo nɛ a ngɛ zugba a nɔ pee kake kɛ ngɛ Yehowa sɔmɔe kaa bɔ nɛ ‘nɔmlɔ tso ɔ kpɔ nya kpɔ nya amɛ tsuo tsaa a sibi a nya a’!