1-3. (a) Ke a baptisi wɔ po ɔ, mɛni tsakemihi nɛ eko ɔ, e maa ye ha wɔ kaa wa maa pee? (b) Ke e he wa ha wɔ kaa wa maa pee tsakemihi ɔ, mɛni sanehi nɛ wa ma nyɛ ma bi wa he? (Moo hyɛ fonihi nɛ ngɛ ní kasemi ɔ sisije ɔ.)

KEVIN fiɛ asɔ, e nu sigaleti, e de da, nɛ e kɛ tsopa yayahi tsu ní jehahi babauu. ^[1] (Hyɛ nyagbe ningma.) Kɛkɛ nɛ e ba kase Yehowa he ní nɛ e suɔ kaa e kɛ lɛ nɛ pee huɛ. Se loko e ma nyɛ maa pee jã a, e biɔ nɛ e pee tsakemi nguahi ngɛ e si himi mi. Ngɛ Baiblo ɔ kɛ Yehowa yemi kɛ buami nya a, e nyɛ nɛ e pee tsakemi.​—Hebri Bi 4:12.

² Benɛ a baptisi Kevin se ɔ, loloolo ɔ, e he hia nɛ e pee tsakemihi ngɛ e je mi bami he konɛ e nyɛ nɛ e pee Kristofo no kpakpa. (Efeso Bi 4:31, 32) Kaa nɔ hyɛmi nɔ́ ɔ, sa a, e mi mi fuɔ mlamlaamla. Benɛ Kevin ba yɔse kaa e be gbɔjɔɔ kaa e maa ye e he nɔ ɔ, e pee lɛ nyakpɛ. Ngɛ anɔkuale mi ɔ, Kevin tsɔɔ kaa ní yayami nɛ e pee loko a baptisi lɛ ɔ a kpami yi ha  lɛ kaa e he nɔ nɛ e maa ye konɛ e mi mi nɛ ko fu mlamlaamla hu ɔ! Se akɛnɛ e sɔle kɛ ha Yehowa nɛ́ e kase Baiblo ɔ saminya he je ɔ, e nyɛ nɛ e pee jã.

³ Wa ti nihi fuu pee tsakemi nguanguahi loko a baptisi wɔ konɛ wa nyɛ nɛ waa hi si ngɛ níhi nɛ Baiblo ɔ deɔ ɔ a nya. Se amlɔ nɛ ɔ po ɔ, wa yɔseɔ kaa tsakemi tsɔwitsɔwi komɛ ngɛ nɛ e sa kaa waa pee konɛ waa pee wa ní kaa Mawu kɛ Kristo. (Efeso Bi 5:1, 2; 1 Petro 2:21) Kaa nɔ hyɛmi nɔ́ ɔ, eko ɔ, wa yɔse kaa wa pɔɔ níhi a he munyu tumi nyanyaanya tsɔ, aloo wa pɔɔ nihi a he sieku yemi. Aloo eko ɔ, be komɛ ɔ, wa yeɔ gbeye kaa nihi maa tu munyu kɛ si wɔ kaa nɔ́ nɛ wa ngɛ pee ɔ dɛ. Eko ɔ, wa ngɛ mɔde bɔe jeha babauu ji nɛ ɔ kaa wa maa pee tsakemi se wa nyɛ we. Enɛ ɔ he ɔ, eko ɔ, wa ma bi wa he ke: ‘Mɛni he je nɛ e yee ha mi kaa ma pee tsakemi tsɔwitsɔwi nɛ ɔmɛ ɔ? Mɛni e sa kaa ma pee konɛ ma nyɛ nɛ ma ngɔ níhi nɛ Baiblo ɔ deɔ ɔ kɛ tsu ní konɛ ma ba ye je mi saminya?’

4. Mɛni he je nɛ tsa pi be tsua be nɛ wa nyɛɔ peeɔ Yehowa suɔmi nya ní ɔ?

⁴ Wa suɔ Yehowa, nɛ ngɛ wa tsui mi ɔ, wa suɔ wawɛɛ kaa wa maa sa e hɛ mi. Se aywilɛho sane ji kaa akɛnɛ wa yi mluku he je ɔ, tsa pi be fɛɛ be nɛ wa nyɛɔ peeɔ e suɔmi nya ní. Wa nuɔ he kaa bɔ nɛ bɔfo Paulo hu nu he ɔ. E de ke: ‘Nɔ́ kpakpa jloɔ mi nɛ ma pee, se i nyɛ we.’​—Roma Bi 7:18; Yakobo 3:2.

5. Mɛni tsakemihi wa pee loko a baptisi wɔ, se mɛni gbɔjɔmihi nɛ eko ɔ, loloolo ɔ, e ma bi nɛ waa hwu kɛ si?

⁵ Ja wa kpa níhi nɛ Yehowa sume ɔ peemi loko waa kɛ asafo ɔ ma nyɛ maa bɔ. (1 Korinto Bi 6:9, 10) Se kɛ̃ ɔ, wa yi mluku. (Kolose Bi 3:9, 10) Enɛ ɔ he ɔ, ke a baptisi wɔ jehahi babauu se po ɔ, wa peeɔ níhi nɛ dɛ. Be komɛ ɔ, wa náa akɔnɔ yaya kɛ susumi nɛ dɛ, aloo eko ɔ, e maa ye ha wɔ kaa wa maa ye gbɔjɔmi ko nɛ wa ngɛ ɔ nɔ. Ngɛ anɔkuale mi ɔ, eko ɔ, e ma bi nɛ waa kɛ jehahi babauu nɛ hwu kɛ si wa gbɔjɔmihi.

6, 7. (a) E ngɛ mi kaa wa yi mluku mohu lɛɛ, se mɛni he je waa kɛ Yehowa ma nyɛ maa pee huɛ ɔ? (b) Mɛni he je nɛ e sɛ nɛ e ye ha wɔ kaa wa ma bi Yehowa konɛ e ngɔ wa yayami kɛ pa wɔ ɔ?

⁶ E ngɛ mi kaa wa yi mluku mohu lɛɛ, se kɛ̃ ɔ, wa ma nyɛ ma ha nɛ huɛ bɔmi maa hi waa kɛ Yehowa wa kpɛti konɛ wa sɔmɔ lɛ. Be tsuaa be ɔ, mo kai be nɛ o kɛ Yehowa bɔni huɛ bɔmi ɔ. Yehowa na nɔ́ kpakpa ko ngɛ o mi nɛ e ha nɛ o ba le lɛ. (Yohane 6:44) E le kaa o ngɛ gbɔjɔmihi, nɛ o yi mluku, enɛ ɔ he ɔ, e le kaa o ma nyɛ ma tɔ̃. Se kɛ̃ ɔ, Yehowa suɔ kaa o pee e huɛ.

⁷ Yehowa suɔ wɔ saminya, enɛ ɔ he ɔ, e ha wɔ nike ní ko nɛ he jua wa. E tsɔ e Bi Yesu kɛ ba zugba a nɔ konɛ e ngɔ e wami kɛ ha kaa kpɔmi nɔ́ ngɛ wa he yayami ɔmɛ a he je. (Yohane 3:16) Ke wa tɔ̃ ɔ, wa ma nyɛ ma bi Yehowa konɛ e ngɔ wa he yayami ɔ kɛ pa wɔ. Nɛ ngɛ kpɔmi nɔ́ ɔ he je ɔ, wa ma nyɛ ma ná nɔ mi mami kaa Yehowa maa ngɔ wa he yayami ɔmɛ kɛ pa wɔ, nɛ waa maa ya nɔ maa pee e huɛmɛ. (Roma Bi 7:24, 25; 1 Yohane 2:1, 2) Mo kai kaa Yesu ba gbo ha yayami peeli nɛ a tsake a tsui ɔ. Enɛ ɔ he ɔ, ke wa susu kaa wa pee yayami ko ɔ, e sa nɛ waa ya nɔ nɛ waa sɔle ha Yehowa konɛ e kɛ pa wɔ. Ke wa pee we jã a, e ngɛ kaa nɔ́ nɛ wa dɛ mi sɛ mu nɛ wa sume nɛ wa ma fɔ wa dɛ. Wa  bua jɔ kaa ngɛ mluku nɛ wa yi ɔ tsuo se ɔ, Yehowa to blɔ nya konɛ wa nyɛ nɛ waa pee e huɛmɛ!​—Kane 1 Timoteo 1:15.

8. Mɛni he je nɛ e sɛ kaa wa ma wa hɛ kɛ fɔ wa gbɔjɔmihi a nɔ ɔ?

⁸ Ngɛ anɔkuale mi ɔ, wa be nyɛe ma ma wa hɛ kɛ fɔ wa gbɔjɔmihi a nɔ, nɛ waa kɛ mluku nɛ wa yi ɔ hu be nyɛe ma je wa nya. Yehowa tsɔɔ wɔ níhi nɛ e ngɛ hlae ngɛ e huɛmɛ a he. (La 15:1-5) Enɛ ɔ he ɔ, ke wa suɔ kaa waa hɛ wɔ kɛ su e he haa a, lɛɛ e sa nɛ waa bɔ mɔde nɛ waa kase e kɛ e Bi ɔ. Jehanɛ se hu ɔ, e sa nɛ waa bɔ mɔde kaa wa maa ye akɔnɔ yayahi nɛ ngɛ wa mi ɔ a nɔ, nɛ wa ma nyɛ ma kpa ekomɛ po. A baptisi wɔ kɛ jio, lingmi nɛ ɔ pɛ nɛ a baptisi wɔ jio, e sa nɛ waa ya nɔ nɛ waa pee tsakemihi ngɛ wa je mi bami mi.​—2 Korinto Bi 13:11.

9. Mɛni ha nɛ wa le kaa wa ma nyɛ maa wo nɔmlɔ su ehe ɔ daa a?

⁹ Bɔfo Paulo de Kristofohi ke: “Bɔ nɛ nyɛ ba nyɛ je mi sa ngɛ nɔmlɔ su momo ɔ nya, nɛ nyɛ ya nyɛɛ akɔnɔ yayahi nɛ puɛɔ nɔ a se ɔ, nyɛ kpa! Bɔ nɛ nyɛ susuu nyɛ yi mi, kɛ blɔ nɔ nɛ nyɛ guu kɛ jaa Mawu ɔ, é pee nɔ́ he kulaa. Nyɛɛ [“ya nɔ nɛ nyɛɛ,” NW] ba nyɛ je mi kaa ni hehi nɛ a bɔ mɛ ehe ngɛ Mawu subai nɔ; konɛ a na nyɛ kaa anɔkuale mi ɔ, nyɛ peeɔ nɔ́ nɛ da, nɛ nyɛ he hu tsɔ.” (Efeso Bi 4:22-24) Enɛ ɔ tsɔɔ kaa e he hia nɛ waa bɔ mɔde nɛ waa ya nɔ nɛ waa ‘ba wa je mi kaa ni hehi.’ Lɔ ɔ he ɔ, wa ba asafo ɔ mi kɛ jio, lingmi nɛ ɔ pɛ nɛ wa ba asafo ɔ mi jio, be fɛɛ be ɔ, wa ma nyɛ maa kase Yehowa su ɔmɛ a he ní fuu. Baiblo ɔ ma nyɛ maa ye bua wɔ konɛ waa ya nɔ nɛ waa ba wa je mi saminya konɛ waa pee wa ní kaa Yehowa.

10. Mɛni e sa kaa waa pee konɛ Baiblo ɔ nɛ ye bua wɔ nɛ waa ya nɔ nɛ waa pee tsakemihi, nɛ mɛni sanehi wa ma nyɛ ma bi wa he?

¹⁰ Wɔ tsuo wa suɔ nɛ waa ye níhi nɛ Baiblo ɔ de ɔ nɔ. Se ja wa bɔ mɔde wawɛɛ nitsɛ loko wa ma nyɛ maa ya nɔ maa pee tsakemihi. Mɛni he je nɛ e he hia kaa waa bɔ mɔde nɛ waa pee tsakemihi ɔ? Anɛ Yehowa be nyɛe ma ha nɛ e pee gbɔjɔɔ ha wɔ kaa wa maa pee nɔ́ nɛ da lo?

11-13. Mɛni he je nɛ Yehowa ngɛ blɔ hyɛe kaa waa bɔ mɔde wawɛɛ nɛ waa hwu kɛ si wa gbɔjɔmihi ɔ?

¹¹ Ke wa susu je mluku ɔ kɛ níhi nɛ ngɛ mi ɔ a he ɔ, atsinyɛ jemi ko be he kaa Yehowa ngɛ he wami nɛ́ e kɛ ma nyɛ maa pee nɔ́ fɛɛ nɔ́. Kaa nɔ hyɛmi nɔ́ ɔ, e bɔ pu ɔ, nɛ pu ɔ ngɛ he wami wawɛɛ nitsɛ. Tsuifia fɛɛ tsuifia a, pu ɔ haa wɔ la, nɛ e haa nɛ je ɔ mi dɔɔ la hulɔ. Se pu la bɔɔ pɛ nɛ níhi nɛ wami ngɛ a mi ngɛ zugba a nɔ ɔ hia konɛ a hi wami mi. (La 74:16; Yesaya 40:26) Jehanɛ hu ɔ, ke Yehowa sɔmɔli nɛ a ngɛ zugba a nɔ ɔ hia he wami ɔ, e haa mɛ. (Yesaya 40:29) Enɛ ɔ tsɔɔ heii kaa ke Yehowa suɔ ɔ, e ma nyɛ ma ha nɛ e pee gbɔjɔɔ ha wɔ kaa wa maa ye wa gbɔjɔmihi a nɔ, nɛ wa kpa akɔnɔ yayahi nami. Ke jã a, lɛɛ mɛni he je nɛ Yehowa pee we jã mɔ?

 ¹² Yehowa ngmɛ wɔ blɔ konɛ wɔ nitsɛmɛ waa mwɔ wa yi mi kpɔ ngɛ níhi a he. E ngmɛ wɔ blɔ konɛ wɔ nitsɛmɛ waa hla kaa wa maa pee e suɔmi nya ní loo wa be pee. Ke wa buɔ Yehowa tue nɛ wa bɔɔ mɔde kaa wa maa pee e suɔmi nya ní ɔ, lɔ ɔ tsɔɔ kaa wa suɔ lɛ nɛ wa suɔ kaa wa maa sa e hɛ mi. Satan tsɔɔ kaa Yehowa be he blɔ kaa e yeɔ adesahi a nɔ. Se ke wa bu Yehowa tue ɔ, lɔ ɔ tsɔɔ kaa wa suɔ kaa e pee wa Nɔ Yelɔ. Nɛ wa ma nyɛ ma ná nɔ mi mami kaa wa hiɔwe Tsɛ ɔ bua jɔɔ kaa wa ngɛ mɔde bɔe kaa wa maa pee e suɔmi nya ní. (Hiob 2:3-5; Abɛ 27:11) E ngɛ mi kaa e be gbɔjɔɔ kaa wa maa ye wa gbɔjɔmihi a nɔ mohu lɛɛ, se ke wa bɔ mɔde wawɛɛ nɛ wa pee jã a, lɔ ɔ tsɔɔ kaa wa yeɔ Yehowa anɔkuale, nɛ e tsɔɔ hu kaa wa suɔ nɛ e pee wa Nɔ Yelɔ.

¹³ Yehowa tsɔɔ kaa e sa nɛ waa bɔ mɔde wawɛɛ nɛ waa kase e su ɔmɛ. (Kolose Bi 3:12; kane 2 Petro 1:5-7.) E ngɛ blɔ hyɛe hu kaa wa maa bɔ mɔde wawɛɛ konɛ waa hyɛ wa susumi kɛ bɔ nɛ e peeɔ wɔ ngɛ níhi a he ha a saminya. (Roma Bi 8:5; 12:9) Be fɛɛ be nɛ wa maa bɔ mɔde wawɛɛ nɛ wa maa pee tsakemi ko ɔ, wa bua jɔɔ wawɛɛ nitsɛ.

14, 15. Mɛni wa ma nyɛ maa pee konɛ wa ná suhi nɛ Yehowa bua jɔ he? (Hyɛ daka nɛ ji, “ Baiblo ɔ Kɛ Sɔlemi Tsake A Si Himi.”)

¹⁴ Mɛni e sa kaa waa pee konɛ wa ná suhi nɛ Yehowa suɔ? E sɛ nɛ wɔ nitsɛmɛ pɛ waa tsɔɔ hehi nɛ e he hia kaa waa pee tsakemi ngɛ, mohu ɔ, e sa kaa wa ha Mawu nɛ ye bua wɔ. Roma Bi 12:2 ɔ de ke: “Nyɛ ko ba nyɛ je mi kaa je mi bi ɔmɛ hu; se mohu nyɛ ha Mawu nɛ tsake nyɛ  juɛmi, konɛ nyɛ yɔse níhi nɛ ji Mawu suɔmi nya ní kpakpahi nɛ sa e hɛ mi saminya, nɛ hi kɛ pi si ɔ.” Enɛ ɔ he ɔ, ke wa suɔ nɛ waa le Yehowa suɔmi nya ní ɔ, e he hia nɛ wa ha nɛ e ye bua wɔ. E sa nɛ waa kane Baiblo ɔ daa ligbi, nɛ wa pue wa yi mi tɛ ngɛ níhi nɛ wa kaneɔ ɔ a he, nɛ waa sɔle konɛ Yehowa nɛ ha wɔ e mumi klɔuklɔu ɔ. (Luka 11:13; Galatia Bi 5:22, 23) Ke wa peeɔ jã a, Yehowa ma nyɛ maa ye bua wɔ konɛ waa le níhi nɛ sa e hɛ mi, nɛ wa ma nyɛ ma susu níhi a he kaa bɔ nɛ e susuɔ níhi a he ɔ. Enɛ ɔ ma ha nɛ níhi nɛ wa susuɔ, munyu nɛ wa tuɔ, kɛ níhi nɛ wa peeɔ ɔ maa sa Yehowa hɛ mi wawɛɛ, nɛ wa maa le bɔ nɛ wa ma plɛ kɛ ye wa gbɔjɔmihi a nɔ ha. Se ngɛ lɔ ɔ tsuo se ɔ, e he maa hia nɛ waa ya nɔ nɛ waa hwu kɛ si wa gbɔjɔmihi.​—Abɛ 4:23.

¹⁵ Kɛ piɛɛ Baiblo ɔ nɛ wa maa kane daa ligbi ɔ he ɔ, e he hia nɛ waa ngɔ asafo ɔ womihi kaa Hwɔɔmi Mɔ ɔ kɛ Awake! ɔ kɛ kase Baiblo ɔ hulɔ. Munyuhi fuu nɛ a ngɛ womi tɛtlɛɛ nɛ ɔmɛ a mi ɔ tsɔɔ wɔ bɔ nɛ wa ma plɛ kɛ kase Yehowa su ɔmɛ, kɛ bɔ nɛ wa ma plɛ kɛ ye wa gbɔjɔmihi a nɔ ha. Eko ɔ, wa maa na kaa munyu komɛ aloo ngmami komɛ maa ye bua wɔ wawɛɛ nitsɛ. Wa ma nyɛ maa ngɔ jamɛ a ngmami ɔmɛ kɛ munyu ɔmɛ kɛ to konɛ ke pee ɔ, waa hi kanee.

16. Ke wa nyɛ we nɛ waa pee tsakemihi mlamlaamla a, mɛni he je nɛ e sɛ nɛ lɔ ɔ nɛ wo wa kɔni mi nyu ɔ?

¹⁶ E ma he be loko wa ma nyɛ maa kase  Yehowa su ɔmɛ. Enɛ ɔ he ɔ, ke e peeɔ mo kaa o nyɛ we nɛ o pee tsakemihi fuu kaa bɔ nɛ o suɔ kaa o pee ɔ, mo ná tsui. Sisije ɔ, eko ɔ, e maa hia kaa o mia o hɛ mi nɛ o kɛ Baiblo ɔ mi munyu ɔmɛ nɛ tsu ní. Se ke o yaa nɔ nɛ o susuɔ níhi a he nɛ o baa o je mi kaa bɔ nɛ Yehowa ngɛ hlae nɛ o pee ɔ, e be yee ha mo kaa o ma susu níhi a he kaa bɔ nɛ Yehowa peeɔ ɔ, nɛ o maa pee nɔ́ nɛ da.​—La 37:31; Abɛ 23:12; Galatia Bi 5:16, 17.

17. Ke wa ye Yehowa anɔkuale ɔ, mɛni wa ma nyɛ maa hyɛ blɔ hwɔɔ se?

¹⁷ Wa ngɛ be nɛ wa ma nyɛ maa ye mluku nɛ wa ma sɔmɔ Yehowa daa a blɔ hyɛe. Jamɛ a be ɔ mi ɔ, e he be hiae kaa waa hwu kɛ si gbɔjɔmi ko, nɛ e be yee hu ha wɔ kaa wa maa kase Yehowa. Se amlɔ nɛ ɔ po ɔ, wa nyɛɔ nɛ wa sɔmɔɔ Yehowa, ejakaa e ha wɔ kpɔmi nɔ́ ɔ. E ngɛ mi kaa wa yi mluku lɛɛ, se ke wa yaa nɔ nɛ wa bɔɔ mɔde wawɛɛ nɛ wa peeɔ tsakemihi, nɛ waa kɛ níhi nɛ Baiblo ɔ tsɔɔ wɔ ɔ tsuɔ ní ɔ, wa ma nyɛ maa sa Yehowa hɛ mi.

18, 19. Mɛni ma ha nɛ wa ná nɔ mi mami kaa Baiblo ɔ ngɛ he wami nɛ ma nyɛ ma tsake wa si himi daa?

¹⁸ Kevin bɔ mɔde wawɛɛ nɛ e ha we nɛ e mi mi nɛ fu mlamlaamla hu. E pueɔ e yi mi tɛ ngɛ níhi nɛ e kaneɔ ngɛ Baiblo ɔ mi ɔ he, nɛ e bɔ mɔde wawɛɛ nɛ e pee tsakemihi ngɛ e si himi mi. Jehanɛ hu ɔ, e ngɔɔ ga womihi nɛ nyɛmimɛ Kristofohi kɛ haa lɛ ɔ kɛ tsuɔ ní. E he Kevin be saii loko e nyɛ pee tsakemi. Se nyagbenyagbe ɔ, e he ba su nɛ a hla lɛ kaa asafo mi sɔmɔlɔ. Nɛ jeha 20 sɔuu ji nɛ ɔ nɛ e ngɛ sɔmɔe kaa asafo mi nɔkɔtɔma. Se amlɔ nɛ ɔ po ɔ, e le kaa e he hia nɛ e ya nɔ nɛ e hwu kɛ si e gbɔjɔmihi.

¹⁹ Kaa bɔ nɛ Kevin pee ɔ, wɔ hu wa ma nyɛ maa ya nɔ maa pee tsakemihi ngɛ wa si himi mi. Ke wa pee jã a, wa ma nyɛ maa hɛ wɔ kɛ su Yehowa he haa. (La 25:14) Nɛ ke wa bɔɔ mɔde wawɛɛ nɛ wa peeɔ tsakemihi konɛ waa sa Yehowa hɛ mi ɔ, e maa ye bua wɔ nɛ wa maa ye manye. Wa ma nyɛ ma ná nɔ mi mami kaa Baiblo ɔ maa ye bua wɔ konɛ waa ya nɔ nɛ waa pee tsakemihi ngɛ wa si himi mi.​—La 34:8.