1. Mɛni nɛ Yehowa suɔ kaa e sɔmɔli tsuo nɛ a pee? (Hyɛ foni ɔ hulɔ.)

 KE WA hia bua womi kɛ blɔ tsɔɔmi ɔ, mɛnɔ ngɔ wa ma nyɛ maa ya? Heto ɔ ngɛ heii. Wa ma nyɛ maa sɔle kɛ ha Yehowa Mawu. Baiblo ɔ deɔ wɔ ke waa “sɔle be fɛɛ be.” Enɛ ɔ tsɔɔ kaa Yehowa suɔ nɛ waa pɔ sɔlemi. (1 Tɛs. 5:17) Wa ma nyɛ maa sɔle kɛ ha lɛ faa konɛ e tsɔɔ wɔ blɔ ngɛ wa si himi mi tsuo. (Abɛ 3:5, 6) Akɛnɛ Yehowa ji Mawu nɛ e mi mi jɔ he je ɔ, e deɔ wɔ kaa wa ma nyɛ maa sɔle ha lɛ si abɔ nɛ wa suɔ.

2. Mɛni he wa ma susu ngɛ ní kasemi nɛ ɔ mi?

² Wa bua jɔ kaa Yehowa ha wɔ he blɔ kaa waa sɔle ha lɛ. Se akɛnɛ wa be deka he je ɔ, e he ma nyɛ maa wa ha wɔ kaa wa ma ná be kɛ sɔle. Aloo eko ɔ, wa maa nu he kaa e he hia nɛ wa ha nɛ wa sɔlemihi nɛ a nu tso wawɛɛ. Bua jɔmi sane ji kaa Baiblo ɔ ma nyɛ maa wo wa bua nɛ e tsɔɔ wɔ blɔ hulɔ. Ngɛ ní kasemi nɛ ɔ mi ɔ, wa maa hyɛ bɔ nɛ Yesu nɔ hyɛmi nɔ́ ɔ maa ye bua wɔ ha konɛ wa ná be kɛ sɔle. Jehanɛ hu ɔ, wa ma susu ní enuɔ komɛ nɛ a he hia nɛ maa ye bua wɔ konɛ wa sɔlemihi nɛ nu tso ɔ a he.

3. Mɛni nɛ Yesu le ngɛ sɔlemi he?

³ Yesu le kaa wa sɔlemihi a he hia Yehowa wawɛɛ. Loko  Yesu maa ba zugba a nɔ ɔ, e na bɔ nɛ e Tsɛ ɔ ha nyumuhi kɛ yihi anɔkualetsɛmɛ a sɔlemihi a heto ha. Kaa nɔ hyɛmi nɔ́ ɔ, benɛ anɔkualetsɛmɛ komɛ kaa Hana, David, kɛ Eliya kɛ ni kpahi sɔle kɛ ha Yehowa nɛ e ha a sɔlemi ɔmɛ a heto ɔ, Yesu ngɛ e Tsɛ ɔ kasa nya. (1 Sam. 1:10, 11, 20; 1 Ma. 19:4-6; La 32:5) Enɛ ɔ he ɔ, Yesu de e kaseli ɔmɛ kaa a sɔle be fɛɛ be, nɛ a ná hemi kɛ yemi kaa Yehowa maa bu a sɔlemi ɔ tue.​—Mat. 7:7-11.

4. Mɛni wa kaseɔ ngɛ Yesu sɔlemi ɔmɛ a mi?

⁴ Yesu sɔleɔ ha Yehowa be fɛɛ be, nɛ e kɛ pee nɔ hyɛmi nɔ́ kɛ ha e kaseli ɔmɛ konɛ a nyɛɛ se. Yesu sɔleɔ be fɛɛ be ngɛ e sɔmɔmi ní tsumi ɔ mi. Akɛnɛ nihi babauu hii e ngɔ be fɛɛ be nɛ e be deka he je ɔ, e to be kɛ ha sɔlemi. (Maak. 6:31, 45, 46) E teɔ si mɔtu mla konɛ lɛ pɛ e ná be kɛ sɔle. (Maak. 1:35) Ligbi ko nɛ Yesu maa mwɔ yi mi kpɔ ko nɛ he hia a, e sɔle nyɔ ɔ mi tsuo. (Luka 6:12, 13) Jehanɛ hu ɔ, gbɔkuɛ nɛ e nɔ jena Yesu ma gbo ɔ, e sɔle konɛ Yehowa nɛ ye bua lɛ nɛ e nyɛ nɛ e gbe e sɔmɔmi ní tsumi ɔ fã nɛ he wa a nya.​—Mat. 26:39, 42, 44.

5. Kɛ wa ma plɛ kɛ kase Yesu ha kɛɛ ke wa ngɛ sɔlee?

⁵ Yesu nɔ hyɛmi nɔ́ ɔ ha nɛ wa na kaa ke wa be deka po ɔ, e sa nɛ waa to be kɛ ha sɔlemi. Kaa bɔ nɛ Yesu pee ɔ, wɔ hu wa ma nyɛ maa to be nɛ wa kɛ sɔle. Wa ma nyɛ maa te si mɔtu mla nɛ waa pee jã, loo wa ma nyɛ waa pee jã gbɔkuɛ. Ke wa pee jã a, lɔ ɔ tsɔɔ kaa wa bua jɔ nike ní kpakpa nɛ ji sɔlemi nɛ Yehowa kɛ ha wɔ ɔ he. Nyɛmiyo ko nɛ a tsɛɛ lɛ ke Lynne ɔ kaiɔ bɔ nɛ e bua jɔ wawɛɛ ha benɛ e ba ná le kaa e ma nyɛ maa sɔle ngɛ e dɛ he ɔ. E de ke, “Benɛ i ba na kaa i kɛ Yehowa ma nyɛ maa sɛɛ ní be fɛɛ be ɔ, e ha nɛ i na kaa Yehowa ji ye Huɛ nɛ nyu bi ngɛ i kɛ lɛ wa kpɛti, nɛ i suɔ nɛ ma ha nɛ ye sɔlemi nɛ nu tso wawɛɛ.” Atsinyɛ jemi ko be he kaa wa ti nihi fuu nuɔ he jã nɔuu. Amlɔ nɛ ɔ, nyɛ ha nɛ waa hyɛ ní enuɔ komɛ nɛ a he hia nɛ wa ma nyɛ maa sɔle ngɛ a he.

6. Ngɛ Kpo Jemi 4:10, 11 ɔ nya a, mɛni nɛ e sa nɛ a kɛ ha Yehowa?

⁶ Mo je Yehowa yi. Ngɛ nina ko nɛ ngɛ nyakpɛ nɛ a je kɛ tsɔɔ bɔfo Yohane ɔ mi ɔ, e na  nikɔtɔmahi 24 nɛ a ngɛ hiɔwe nɛ a ngɛ Yehowa jae. A je Mawu yi, nɛ a tsɔɔ kaa lɛ ji nɔ nɛ e sa kaa a “ngɔ hɛ mi nyami, bumi, kɛ he wami” kɛ ha. (Kane Kpo Jemi 4:10, 11.) Ngɛ anɔkuale mi ɔ, bɔfo anɔkualetsɛmɛ ngɛ yi mi tomihi fuu a he je nɛ e sa nɛ a je Yehowa yi nɛ a wo e hɛ mi nyami. A kɛ Yehowa lɛ ngɛ hiɔwe, enɛ ɔ he ɔ, a le lɛ saminya. A naa e su kpakpa amɛ ngɛ níhi nɛ e pee ɔ a mi. Ke Yehowa pee nɔ́ ko nɛ a na a, lɔ ɔ woɔ mɛ he wami nɛ a jeɔ e yi.​—Hiob 38:4-7.

7. Mɛni ji ní komɛ nɛ wa ma nyɛ ma je Yehowa yi ngɛ he?

⁷ E sa nɛ wɔ hu wa je Yehowa yi ke wa ngɛ sɔlee. Wa ma nyɛ maa pee jã ke wa de lɛ níhi nɛ wa suɔ ngɛ e he, kɛ níhi nɛ wa bua jɔ he wawɛɛ ngɛ e he. Ke o ngɛ Baiblo ɔ kasee ɔ, moo bɔ mɔde kaa o ma kadi Yehowa suhi nɛ o bua jɔ he wawɛɛ ɔ. (Hiob 37:23; Rom. 11:33) Mo de Yehowa bɔ nɛ o nuɔ he ngɛ e su nɛ ɔmɛ a he ha. Jehanɛ hu ɔ, wa ma nyɛ ma je Yehowa yi, ejakaa e yeɔ bua wɔ, nɛ e yeɔ bua wa nyɛmimɛ Kristofohi tsuo hulɔ. Ngɛ anɔkuale mi ɔ, Yehowa susuɔ wa he nɛ e poɔ wa he piɛ be fɛɛ be.​—1 Sam. 1:27; 2:1, 2.

8. Mɛni yi mi tomi komɛ a he je nɛ wa ma nyɛ maa na Yehowa si? (1 Tɛsalonika Bi 5:18)

⁸ Moo na Yehowa si. Wa ngɛ yi mi tomihi fuu a he je nɛ e sa kaa waa na Yehowa si. (Kane 1 Tɛsalonika Bi 5:18.) Wa ma nyɛ maa na Yehowa si ngɛ ní kpakpahi tsuo nɛ wa ngɛ ɔ he, ejakaa e ngɔ nɛ ní nɛ ɔmɛ tsuo je. (Yak. 1:17) Kaa nɔ hyɛmi nɔ́ ɔ, wa ma nyɛ maa na lɛ si ngɛ zugba nɛ ngɛ fɛu kɛ ní kpahi nɛ a ngɛ nyakpɛ nɛ e bɔ ɔ he. Jehanɛ hu ɔ, wa ma nyɛ maa pee níhi kɛ tsɔɔ kaa wa bua jɔ wami kɛ huɛmɛ kɛ weku li kɛ hɛ nɔ kami nɛ e ha wɔ ɔ he. Nɔ́ nɛ pe kulaa a, wa ma nyɛ maa na Yehowa si kaa e ngmɛ wɔ blɔ konɛ huɛ bɔmi kpakpa nɛ hi waa kɛ lɛ wa kpɛti.

9. Mɛni he je nɛ e sa nɛ wa je hɛsa kpo ngɛ níhi tsuo nɛ Yehowa peeɔ ha wɔ ɔ he ɔ?

⁹ E sa nɛ waa bɔ mɔde wawɛɛ nɛ wa susu nɔ́ he je nɛ e he hia nɛ wa ti nɔ fɛɛ nɔ nɛ je hɛsa kpo ngɛ níhi nɛ Yehowa peeɔ kɛ haa wɔ ɔ he. Mwɔnɛ ɔ, nihi babauu li sina. Behi fuu ɔ, nihi ngɔɔ a juɛmi kɛ maa nɔ́ nɛ a ma ná a pɛ nɔ, mohu pe nɛ a maa pee níhi kɛ tsɔɔ kaa a bua jɔ níhi nɛ a ngɛ ɔ he. Ke wa bɔni jamɛ a su ɔ kpo jemi ɔ, wa sɔlemi maa pee ní bimi sɔuu. Bɔ nɛ pee nɛ wa ko pee jã a, e sa nɛ waa ya nɔ nɛ wa je hɛsa kpo ngɛ níhi tsuo nɛ Yehowa peeɔ ha wɔ ɔ he.​—Luka 6:45.

10. Kɛ hɛsa nɛ nyɛmiyo ko je kpo ɔ ye bua lɛ nɛ e nyɛ nɛ e fĩ si ha kɛɛ? (Hyɛ foni ɔ hulɔ.)

¹⁰ Ke wa jeɔ hɛsa kpo ɔ, e ma nyɛ maa ye bua wɔ konɛ wa fĩ si ngɛ haomi behi a mi. Mo susu Nyɛmiyo Kyung-sook nɛ e ná kansa níhi a si kpami ɔ he nɛ o hyɛ. E níhi a si kpami ɔ je kpo ngɛ January 15, 2015 Hwɔɔmi Mɔ ɔ mi. E de ke: “Hiɔ nɛ ɔ ha nɛ ye kɔni mi jɔ̃ wawɛɛ. I nu he kaa nɔ́ fɛɛ nɔ́ ko bɔ mi, nɛ i ye gbeye wawɛɛ.” Mɛni ye bua lɛ nɛ e nyɛ  nɛ e fĩ si? E tsɔɔ kaa daa gbɔkuɛ kɛ e yaa hwɔ si ɔ, e yaa e tsu ɔ yi mi nɛ e sɔleɔ ngɛ níhi enuɔ nɛ Yehowa pee kɛ ha lɛ nɛ e bua jɔ he ngɛ jamɛ a ligbi ɔ mi ɔ he. Enɛ ɔ ha nɛ e yi tsui tsɔ, nɛ e pee níhi nɛ tsɔɔ kaa e suɔ Yehowa. E ba na bɔ nɛ Yehowa yeɔ bua e sɔmɔli ha ke a kɛ kahi nɛ nya wa ngɛ kpee. E yɔse hu kaa wa náa jɔɔmihi babauu ngɛ wa si himi mi pe haomihi nɛ waa kɛ kpeɔ. Kaa bɔ nɛ Nyɛmiyo Kyung-sook pee ɔ, ke waa kɛ kahi ngɛ kpee po ɔ, wa ngɛ yi mi tomihi fuu a he je nɛ e sa nɛ waa na Yehowa si. Ke wa sɔleɔ nɛ wa jeɔ hɛsa kpo ngɛ níhi nɛ Yehowa peeɔ kɛ haa wɔ ɔ he ɔ, lɔ ɔ ma nyɛ maa ye bua wɔ konɛ wa fĩ si nɛ wa ná bua jɔmi daa.

11. Mɛni he je nɛ Yesu kaseli ɔmɛ hia kã benɛ Yesu kpale kɛ ho hiɔwe ya a?

¹¹ Mo de Yehowa nɛ e ha mo kã nɛ o kɛ tsu fiɛɛmi ní tsumi ɔ. Loko Yesu maa kpale kɛ ho hiɔwe ya a, e kai e kaseli ɔmɛ kaa e sa nɛ a ye e he odase ngɛ “Yerusalɛm, kɛ Yudea tsuo, kɛ Samaria, kɛ yaa su zugba a nɔ hehi nɛ a kɛ wawɛɛ ɔ.” (Níts. 1:8; Luka 24:46-48) Be bɔɔ komɛ a se ɔ, Yuda jami hɛ mi nyɛɛli ɔmɛ nu bɔfo Petro kɛ Yohane nɛ a ngɔ mɛ kɛ ba Sanhedri ɔ, nɛ a fã mɛ kaa a kpa fiɛɛmi, nɛ a wo a he gbeye po. (Níts. 4:18, 21) Kɛ Petro kɛ Yohane pee a ní ha kɛɛ?

12. Ngɛ Ní Tsumi 4:29, 31 ɔ nya a, mɛni nɛ Yesu kaseli ɔmɛ pee?

¹² Benɛ Yuda jami hɛ mi nyɛɛli ɔmɛ wo Petro kɛ Yohane a he gbeye ɔ, a de ke: “Ke e da blɔ ngɛ Mawu hɛ mi kaa a bu nyɛ mohu tue pe Mawu ɔ, nyɛ nitsɛmɛ nyɛɛ kojo. Se wɔɔ lɛɛ wa be nyɛe ma kpa níhi nɛ wa na kɛ níhi nɛ wa nu ɔ he munyu tumi.” (Níts. 4:19, 20) Benɛ a ngmɛɛ a he se ɔ, kaseli ɔmɛ sɔle kɛ ha Yehowa konɛ a nyɛ nɛ a pee e suɔmi nya ní. A sɔle ke: “Ha nɛ wɔ o nyɔguɛ ɔmɛ waa ya nɔ nɛ waa kɛ kã nɛ tu o munyu ɔ.” Yehowa ha sɔlemi nɛ a je a tsui mi kɛ sɔle ɔ heto.​—Kane Ní Tsumi 4:29, 31.

13. Mɛni wa ma nyɛ maa kase ngɛ Nyɛminyumu Jin-hyuk nɔ hyɛmi nɔ́ ɔ mi?

¹³ Mwɔnɛ ɔ, wa ma nyɛ maa kase nɔ́ nɛ kaseli ɔmɛ pee ɔ nɛ waa ya nɔ nɛ waa fiɛɛ ke nɔ yeli ɔmɛ fã wɔ kaa wa kpa fiɛɛmi po. Mo susu Nyɛminyumu Jin-hyuk nɔ hyɛmi nɔ́ ɔ he nɛ o hyɛ. A wo lɛ tsu akɛnɛ e sume nɛ e kɛ e he nɛ wo ta buli a ní tsumi mi ɔ he je. A ha nɛ e ya hyɛ ni kpahi nɛ a wo mɛ tsu ngɛ he ko nɛ tsɔ e he banee ɔ a nɔ. Se a de lɛ kaa e kɛ mɛ ma nyɛ maa sɛɛ a hiami níhi pɛ a he ní. A ha we lɛ he blɔ kaa e kɛ ni ɔmɛ nɛ sɛɛ Baiblo ɔ he ní. E sɔle konɛ e ná kã nɛ́ e kɛ hɛ si kami nɛ tsu ní konɛ e ngɔ he blɔ fɛɛ he blɔ nɛ e ma ná a kɛ fiɛɛ ha mɛ. (Níts. 5:29) E de ke: “Yehowa ha ye sɔlemi ɔmɛ a heto. I ná kã kɛ nile nɛ i kɛ je Baiblo mi ní kasemi fuu sisi ngɛ nihi nɛ a wo mɛ tsu ɔ a sinya amɛ a nya, nɛ hɛngmɛfia enuɔ pɛ nɛ waa kɛ kaseɔ ní. Ke e su gbɔkuɛ ɔ, i ngmaa sɛ womi nɛ ma kɛ ha nihi nɛ a wo mɛ tsu ɔ e nɔ jena.” Wɔ hu wa ma nyɛ ma ná nɔ mi mami kaa Yehowa maa ye bua wɔ konɛ wa tsu wa sɔmɔmi ní tsumi ɔ kɛ pi si. Kaa bɔ nɛ Jin-hyuk pee ɔ, wa ma nyɛ maa sɔle konɛ Yehowa nɛ ha wɔ kã kɛ nile.

14. Mɛni maa ye bua wɔ ke waa kɛ kahi ngɛ kpee? (La 37:3, 5)

¹⁴ Mo bi Yehowa nɛ e ye bua mo konɛ o nyɛ nɛ o da nyagbahi nɛ o kɛ ngɛ kpee ɔ a nya. Hiɔ kɛ ní kpahi ngɛ wa kpɛti nihi fuu haoe. Wa suɔli nɛ a gbo, weku mi nyagba, yi mi wami kɛ ní kpahi ma nyɛ ma ha nɛ waa hao wawɛɛ. Jehanɛ hu ɔ, hiɔ nɛ sãa nɔ kɛ tahi haa nɛ e he waa kaa wa maa da nyagba nɛ ɔmɛ a nya. Ke e ba jã a, mo de Yehowa bɔ nɛ o ngɛ he nue ha tutuutu. Moo tu o si fɔfɔɛ ɔ he munyu kɛ tsɔɔ lɛ kaa bɔ nɛ o ma de  o huɛ ko nɛ o suɔ lɛ wawɛɛ ɔ. Mo ná nɔ mi mami kaa Yehowa “maa piɛɛ o he.”​—Kane La 37:3, 5.

15. Mɛni blɔ nɔ nɛ sɔlemi ma nyɛ maa ye bua wɔ nɛ wa “fĩ si ngɛ amanehlu mi”? Mo ha enɛ ɔ he nɔ hyɛmi nɔ́.

¹⁵ Ke wa sɔleɔ be fɛɛ be ɔ, e maa ye bua wɔ nɛ wa “fĩ si ngɛ amanehlu mi.” (Rom. 12:12) Yehowa le si fɔfɔɛhi nɛ e sɔmɔli kɛ ngɛ kpee, nɛ ‘e buu a kue fami ɔmɛ tue.’ (La 145:18, 19) Nyɛmiyo ko nɛ e ye jeha 29 nɛ a tsɛɛ lɛ ke Kristie ɔ na kaa munyu nɛ ɔ ji anɔkuale. Hiɔ ko nɛ nya wa fia lɛ tlukaa, nɛ enɛ ɔ ha nɛ e hao wawɛɛ. Pee se ɔ, e ba ná le kaa e mami hu nu hiɔ ko nɛ ma nyɛ maa gbe lɛ. Kristie de ke: “I sɔle wawɛɛ kɛ ha Yehowa konɛ e ha mi he wami nɛ ma hia daa ligbi kɛ da si fɔfɔɛ ɔ nya. I bɔ mɔde kaa ma ya asafo mi kpe nɛ ma kase ní ngɛ ye dɛ he be fɛɛ be.” E de hu ke: “Sɔlemi ye bua mi nɛ i fĩ si ngɛ haomi be nɛ ɔ mi. I le kaa Yehowa piɛɛ ye he be fɛɛ be, nɛ enɛ ɔ woɔ ye bua wawɛɛ. E ngɛ mi kaa ye hiɔ ɔ jɔɛ nɔuu mohu lɛɛ, se Yehowa ha ye sɔlemi ɔmɛ a heto, nɛ i ná tue mi jɔmi nɛ ye tsui hu nɔ ye mi.” Nyɛ ha nɛ wa kai be fɛɛ be kaa “Yehowa le bɔ nɛ e peeɔ kɛ kpɔ̃ɔ nihi nɛ a jaa Mawu ɔ kɛ jeɔ ka mi ha.”​—2 Pet. 2:9.

16. Mɛni he je nɛ wa hia Yehowa yemi kɛ buami konɛ wa nyɛ nɛ waa hwu kɛ si kahi ɔ?

¹⁶ Mo bi Yehowa nɛ e ye bua mo konɛ o yu o he ngɛ ka he. Akɛnɛ wa ji adesahi nɛ wa yi mluku he je ɔ, e sa nɛ be fɛɛ be ɔ, waa hwu kɛ si níhi nɛ ma nyɛ ma ha nɛ waa pee nɔ́ nɛ dɛ. Satan ngɛ mɔde bɔe wawɛɛ konɛ e ha nɛ e he nɛ wa ha wɔ kaa wa maa pee jã. Blɔ kake nɛ Satan guɔ nɔ konɛ e kɛ puɛ wa susumi ji hɛja jemi nɛ sɛ. Hɛja jemi kaa jã ma nyɛ ma ha nɛ wa susu ní yayahi a he. Susumi yayahi ma nyɛ ma ha nɛ wa he be tsɔe ngɛ Yehowa hɛ mi, nɛ wa ma nyɛ maa pee yayami nɛ hɛdɔ ngɛ he po.​—Maak. 7:21-23; Yak. 1:14, 15.

17. Ke wa sɔle kɛ ha Yehowa kaa e ye bua wɔ nɛ waa da kahi a nya a, mɛni e sa nɛ waa pee? (Hyɛ foni ɔ hulɔ.)

 ¹⁷ Wa hia Yehowa yemi kɛ buami konɛ wa nyɛ nɛ waa hwu kɛ si kahi nɛ waa pee e suɔmi nya ní. Yesu tu munyu nɛ nyɛɛ se nɛ ɔ ngɛ sɔlemi he nɔ hyɛmi nɔ́ ɔ mi. E de ke: “Koo ngɔ wɔ kɛ ya ka mi, mohu ɔ, mo je wɔ kɛ je nɔ yayami ɔ dɛ mi.” (Mat. 6:13) Yehowa suɔ nɛ e ye bua wɔ, se e sa nɛ wa bi lɛ kekle. Jehanɛ hu ɔ, e sa nɛ wa tsu wa sɔlemi ɔ nya ní. Wa ma nyɛ maa pee ní komɛ nɛ maa ye bua wɔ konɛ wa ko ná susumi nɛ dɛ nɛ nihi nɛ a ngɛ Satan je nɛ ɔ mi ɔ hɛɛ ɔ. (La 97:10) Ke wa kaneɔ Baiblo ɔ, lɔ ɔ ma ha nɛ wa ma ná susumi nɛ da. Jehanɛ hu ɔ, ke wa yaa asafo mi kpe kɛ fiɛɛmi be fɛɛ be ɔ, e maa po wa susumi he piɛ. Yehowa wo si kaa e be hae nɛ a ka wɔ pe bɔ nɛ wa ma nyɛ.​—1 Kor. 10:12, 13.

18. Mɛni nɛ e sa nɛ wɔ tsuo waa pee ngɛ sɔlemi he?

¹⁸ E he hia nɛ wa ti nɔ fɛɛ nɔ nɛ sɔle wawɛɛ konɛ waa ya nɔ nɛ waa kɛ anɔkuale yemi nɛ sɔmɔ Yehowa ngɛ nyagbe be nɛ mi wa nɛ ɔ mi. Moo to be nɛ daa ligbi ɔ, o je o tsui mi kɛ sɔle. Yehowa suɔ nɛ waa ‘ngɔ wa tsui mi sanehi tsuo kɛ pue e hɛ mi’ ngɛ sɔlemi mi. (La 62:8) Mo je Yehowa yi nɛ o na lɛ si ngɛ níhi tsuo nɛ e peeɔ ɔ he. Mo bi lɛ nɛ e ye bua mo nɛ o kɛ kã nɛ tsu fiɛɛmi ní tsumi ɔ. Mo bi lɛ nɛ e ye bua mo kɛ da nyagbahi nɛ o kɛ ngɛ kpee loo kahi nɛ o kɛ ma nyɛ maa kpee ɔ a nya. Enɛ ɔ he ɔ, yaa nɔ nɛ o sɔle ha Yehowa be fɛɛ be, ko ha nɛ nɔ́ ko loo nɔ ko nɛ tsi o nya. Se mɛni blɔ nɔ Yehowa guɔ kɛ haa wa sɔlemihi a heto? Wa ma susu sane bimi nɛ he hia nɛ ɔ he ngɛ ní kasemi nɛ nyɛɛ se ɔ mi.