1-2. Ngɛ mɛni blɔ nɔ nɛ Fiɛlɔ 11:6 kɔɔ Matsɛ Yemi he sane kpakpa a nɛ wa ngɛ fiɛɛe ɔ he?

NGƐ ma komɛ a nɔ ɔ, nihi kɛ bua jɔmi buɔ sane kpakpa a tue, nɛ a suɔ nɛ a kase níhi fuu! Se ngɛ ma komɛ hu a nɔ ɔ, nihi a bua jɔɛ Mawu kɛ Baiblo ɔ he tsɔ. Mo hu nɛɛ, kɛ nihi peeɔ a ní ha kɛɛ ngɛ sane kpakpa a he ngɛ he nɛ o ngɛ ɔ? Bɔ fɛɛ bɔ nɛ ji ɔ, Yehowa hyɛɛ blɔ kaa wa maa ya nɔ maa fiɛɛ sane kpakpa a kɛ ya si be nɛ lɛ nitsɛ e ma de ke ní tsumi ɔ ba nyagbe.

² Ngɛ be nɛ Yehowa nitsɛ to ɔ nya a, fiɛɛmi ní tsumi ɔ maa ba nyagbe, kɛkɛ ɔ, “nyagbe ɔ maa ba.” (Mat. 24:14, 36) Se loko jamɛ a be ɔ maa su ɔ, mɛni blɔ nɔ wa maa gu konɛ waa kɛ munyuhi nɛ ji “koo jɔɔ o nine he” ɔ nɛ tsu ní? Baiblo ɔ de ke: “Du o wu ɔ mɔtu, nɛ koo jɔɔ o nine he kɛ ya si gbɔkuɛ; ejakaa o li nɔ́ nɛ maa ye manye, enɛ ɔ jio, kaketsɛ ɔ jio, enyɔ ɔmɛ tsuo maa hi jio, o li.” *​—Fiɛlɔ 11:6, NW.

3. Mɛni he wa ma susu ngɛ ní kasemi nɛ ɔ mi?

³ Ngɛ ní kasemi nɛ sɛ hlami ɔ mi ɔ, wa na níhi eywiɛ nɛ maa ye bua wɔ konɛ waa pee wo “hɛli nɛ a hɛɛ nimli.” (Mat. 4:19) Ngɛ ní kasemi nɛ ɔ mi ɔ, wa maa na níhi etɛ komɛ nɛ wa ma nyɛ maa pee kɛ wo wa fiɛɛmi ní tsumi ɔ mi he wami ke waa kɛ si fɔfɔɛhi nɛ a mi wa ngɛ kpee po. Wa maa na nɔ́ he je nɛ (1) e sa nɛ waa ngɔ wa juɛmi kɛ ma fiɛɛmi ní tsumi ɔ nɔ, (2) e sa nɛ waa to wa tsui si kɛ (3) e sa nɛ waa ya nɔ nɛ waa wo wa hemi kɛ yemi ɔ mi he wami.

4. Mɛni he je nɛ e sa nɛ waa ngɔ wa juɛmi kɛ ma ní tsumi nɛ Yehowa kɛ wo wa dɛ ɔ nɔ ɔ?

⁴ Yesu de e kaseli ɔmɛ níhi nɛ maa ya nɔ ngɛ nyagbe ligbi ɔmɛ a mi kɛ bɔ nɛ nihi maa pee a ní ha. E le kaa ní  nɛ ɔmɛ ma nyɛ ma je e kaseli ɔmɛ a juɛmi ngɛ fiɛɛmi ní tsumi ɔ nɔ. Enɛ ɔ he ɔ, e de mɛ ke: “Nyɛɛ ya nɔ nɛ nyɛɛ hwɔɔ.” (Mat. 24:42) Ngɛ Noa be ɔ mi ɔ, ní komɛ je nihi a juɛmi kɛ je kɔkɔ bɔmi nɛ Noa kɛ ha a nɔ, nɛ jamɛ a ní ɔmɛ nɔuu ma nyɛ ma je wɔ hu wa juɛmi kɛ je fiɛɛmi ní tsumi ɔ nɔ. (Mat. 24:37-39; 2 Pet. 2:5) Enɛ ɔ he ɔ, e sa nɛ waa ngɔ wa juɛmi kɛ ma ní tsumi nɛ Yehowa kɛ wo wa dɛ ɔ nɔ.

5. Ngɛ Ní Tsumi 1:6-8 ɔ nya a, jije a maa fiɛɛ Matsɛ Yemi sane kpakpa a kɛ ya su?

⁵ Mwɔnɛ ɔ, e sa nɛ waa ngɔ wa juɛmi kɛ ma Matsɛ Yemi sane kpakpa fiɛɛmi ní tsumi ɔ nɔ wawɛɛ. Yesu gba kaa e kaseli ɔmɛ ma tsu fiɛɛmi ní tsumi ɔ ngɛ e gbenɔ se, nɛ a ma tsu wawɛɛ pe bɔ nɛ e tsu ɔ po. (Yoh. 14:12) Benɛ Yesu gbo ɔ, e kaseli ɔmɛ ekomɛ kpale kɛ ya a wo hɛmi ní tsumi ɔ nɔ. Benɛ a tle Yesu si ɔ, e gu nyakpɛ blɔ nɔ kɛ ha nɛ e kaseli ɔmɛ nuu lohi fuu. Kɛ gu jã peemi nɔ ɔ, e ha nɛ e kaseli ɔmɛ le kaa nimli nɛ a maa nuu ɔ ji ní tsumi nɛ he hia wawɛɛ. (Yoh. 21:15-17) Loko Yesu maa ya hiɔwe ɔ, e de e kaseli ɔmɛ kaa pi Israel zugba a nɔ pɛ nɛ a maa fiɛɛ ngɛ, mohu ɔ, a maa fiɛɛ kɛ ya he tsitsaa. (Kane Ní Tsumi 1:6-8.) Jeha komɛ a se ɔ, Yesu je nina ko kɛ tsɔɔ bɔfo Yohane, nɛ e ha nɛ e na nɔ́ nɛ maa ya nɔ ngɛ “Nyɔmtsɛ ɔ ligbi ɔ nɔ.” * Ngɛ nina a mi ɔ, Yohane na bɔfo ko nɛ e hɛɛ “neneene sane kpakpa a” nɛ e ngɛ fiɛɛe kɛ ha “je ma fɛɛ je ma kɛ wɛtso kɛ lilɛ kɛ nihi.” (Kpoj. 1:10; 14:6) E ngɛ heii kaa mwɔnɛ ɔ, Yehowa suɔ nɛ waa kɛ wa he nɛ wo je kɛ wɛ fiɛɛmi ní tsumi nɛ ɔ mi kɛ ya si be nɛ ní tsumi nɛ ɔ maa ba nyagbe.

6. Mɛni ma nyɛ maa ye bua wɔ konɛ waa ngɔ wa juɛmi kɛ ma fiɛɛmi ní tsumi ɔ nɔ?

⁶ Ke wa susu níhi tsuo nɛ Yehowa ngɛ pee kɛ ngɛ wɔ yee buae ɔ he ɔ, lɔ ɔ maa ye bua wɔ  konɛ waa ya nɔ nɛ waa ngɔ wa juɛmi kɛ ma fiɛɛmi ní tsumi ɔ nɔ. Kaa nɔ hyɛmi nɔ́ ɔ, e to mumi mi níhi fuu a he blɔ nya kɛ ha wɔ. Ní nɛ ɔmɛ ekomɛ ji: Womihi, níhi nɛ a fiaa nɛ a buɔ tue, videohi kɛ Intanɛti nɔ níhi. Mo susu he nɛ o hyɛ: Ngɛ wa wɛbsaiti ɔ nɔ ɔ, wa ngɛ níhi slɔɔtohi ngɛ gbihi maa pee 1,000 kɛ se mi! (Mat. 24:45-47) Kake peemi be nihi nɛ a je ɔ mi ɔ a kpɛti, ejakaa a ngɛ ma kudɔmi kuu slɔɔtohi kɛ jami slɔɔtohi a mi, ni komɛ ngɛ he lo nya ní babauu nɛ ni komɛ hu ngɛ ohia yee. Se kake peemi ngɛ Mawu we bi ayɔ kpaanyɔ kɛ se ngɛ je kɛ wɛ ɔ a kpɛti. Kaa nɔ hyɛmi nɔ́ ɔ, Soha April 19, ngɛ jeha 2019 ɔ mi ɔ, Yehowa we bi nɛ a ngɛ je kɛ wɛ ɔ pee kake kɛ hyɛ daa ligbi ngmami ɔ mi. Jamɛ a gbɔkuɛ ɔ, nihi 20,919,041 bua a he nya nɛ a ye Yesu Gbenɔ ɔ Kaimi ɔ. Ke wa susu he blɔ nɛ wa ná kaa wa maa na ní peemi nɛ ɔ, kɛ he blɔ nɛ wa ná kaa waa kɛ wa he maa wo mi ɔ he ɔ, lɔ ɔ yeɔ bua wɔ nɛ waa kɛ wa juɛmi maa fiɛɛmi ní tsumi ɔ nɔ.

7. Kɛ Yesu nɔ hyɛmi nɔ́ ɔ maa ye bua wɔ konɛ waa ngɔ wa juɛmi kɛ ma fiɛɛmi ní tsumi ɔ nɔ ha kɛɛ?

⁷ Nɔ́ kpa ko hu nɛ wa ma nyɛ maa pee konɛ waa ngɔ wa juɛmi kɛ ma fiɛɛmi ní tsumi ɔ nɔ ji kaa wa maa kase Yesu nɔ hyɛmi nɔ́ ɔ. Yesu ha we nɛ nɔ́ ko nɛ je e juɛmi ngɛ Matsɛ Yemi ɔ he sane kpakpa a nɛ e maa fiɛɛ ɔ nɔ. (Yoh. 18:37) E ha we nɛ “je ɔ mi matsɛ yemi ɔmɛ tsuo kɛ a hɛ mi nyami ɔ” nɛ Satan kɛ tsɔɔ lɛ ɔ nɛ pee lɛ akɔnɔ, nɛ e ha we nɛ matsɛ nɛ a ngɛ hlae maa wo lɛ ɔ hu nɛ pee ka kɛ ha lɛ. (Mat. 4:8, 9; Yoh. 6:15) E ha we nɛ he lo nya níhi nɛ sisi lɛ, nɛ e ha we nɛ si temi kɛ womi hu nɛ wo e he gbeye. (Luka 9:58; Yoh. 8:59) Ke waa kɛ wa hemi kɛ yemi ɔ he kahi kpe, nɛ wa kai ga womi nɛ bɔfo Paulo kɛ ha wɔ ɔ, e maa ye bua wɔ nɛ waa kɛ wa juɛmi nɛ ma fiɛɛmi ní tsumi ɔ nɔ. Paulo wo Kristofohi he wami kaa a kase Yesu nɔ hyɛmi nɔ́ ɔ konɛ ‘pɔ nɛ ko tɔ a he nɛ a kɔni mi hu nɛ ba wo nyu’!​—Heb. 12:3.

8. Mɛni ji tsui si tomi, nɛ mɛni he je nɛ e he hia wawɛɛ amlɔ nɛ ɔ?

⁸ Tsui si tomi ji nyɛmi nɛ a kɛ mlɛɔ kɛ ya si be nɛ si fɔfɔɛ ko ma tsake. Ke wa ngɛ mlɛe nɛ nyagba ko se nɛ po jio, wa ngɛ nɔ́ kpakpa ko blɔ hyɛe jio, e sa nɛ waa to wa tsui si. Kaa nɔ hyɛmi nɔ́ ɔ, gbalɔ Habakuk hyɛ blɔ kaa ní yayamihi nɛ ngɛ nɔ yae ngɛ Yuda a se maa po. (Hab. 1:2) Yesu kaseli ɔmɛ hu hyɛ blɔ kaa Matsɛ Yemi ɔ ma “je e he kpo amlɔ nɔuu” konɛ e je mɛ kɛ je Roma nɔ yemi ɔ sisi. (Luka 19:11) Wa ngɛ be nɛ Mawu Matsɛ Yemi ɔ ma je ní yayahi kɛ je konɛ e ngɔ je ehe ɔ kɛ ba a blɔ hyɛe. (2 Pet. 3:13) Se e sa nɛ waa to wa tsui si nɛ waa mlɛ kɛ ya si be nɛ Yehowa nitsɛ to ɔ maa su. Nyɛ ha nɛ waa hyɛ blɔ komɛ a nɔ nɛ Yehowa guɔ kɛ tsɔɔ wɔ tsui si tomi.

9. Mɛni nɔ hyɛmi níhi nɛ Yehowa pee kɛ tsɔɔ kaa e toɔ e tsui si?

⁹ Yehowa pee tsui si tomi he nɔ hyɛmi nɔ́ nɛ sa saminya. Kaa nɔ hyɛmi nɔ́ ɔ, e ha Noa be babauu nɛ e kɛ kpɛ daka a, nɛ e sɔmɔ hu kaa “dami fiɛɛlɔ.” (2 Pet. 2:5; 1 Pet. 3:20) Benɛ Abraham bi Yehowa sane si abɔ ngɛ yi mi nɛ e to kaa e ma kpata yiwutsotsɛmɛ nɛ a ngɛ Sodom kɛ Gomora a hɛ mi ɔ he ɔ, Yehowa bu Abraham tue. (1 Mose 18:20-33) Yehowa to e tsui si kɛ ha Israel ma nɛ a yi lɛ anɔkuale ɔ jeha lafahi abɔ. (Neh. 9:30, 31) Mwɔnɛ ɔ hu ɔ, wa naa kaa Yehowa toɔ e tsui si wawɛɛ, ejakaa e ha nihi tsuo nɛ e gbla mɛ kɛ ba e ngɔ ɔ be nɛ a kɛ “tsake a tsui.” (2 Pet. 3:9; Yoh. 6:44; 1 Tim. 2:3, 4) Yehowa nɔ hyɛmi nɔ́ ɔ ha nɛ wa na kaa e sa nɛ waa to wa tsui si ngɛ fiɛɛmi ní tsumi ɔ mi. Jehanɛ hu ɔ, e gu  nɔ́ he tomi nɔ́ ko nɛ ngɛ e Munyu nɛ ji Baiblo ɔ mi ɔ nɔ kɛ tsɔɔ wɔ tsui si tomi.

10. Ngɛ Yakobo 5:7, 8 ɔ nya a, mɛni wa ma nyɛ maa kase ngɛ ngmɔ hulɔ ɔ nɔ hyɛmi nɔ́ ɔ mi?

¹⁰ Kane Yakobo 5:7, 8. Ngmɔ hulɔ ɔ nɔ hyɛmi nɔ́ ɔ tsɔɔ wɔ bɔ nɛ wa maa to wa tsui si ha. Ngɛ anɔkuale mi ɔ, tso komɛ waa mlamlaamla, se e heɔ be loko tsohi nɛ woɔ niye ní ɔ waa. Ngɛ blema Israel ɔ, ngmɔ huli kɛ nyɔhiɔ maa pee ekpa sɔuu peeɔ ngmɔ. A duɔ ní ke hiɔmi bɔni nɛmi, nɛ a kpaa ní ke hiɔmi kpa nɛmi. (Maak. 4:28) Nyɛ ha nɛ waa kase ngmɔ hulɔ ɔ tsui si tomi ɔ. Se ngɛ anɔkuale mi ɔ, enɛ ɔ peemi be gbɔjɔɔ.

11. Mɛni blɔ nɔ nɛ tsui si tomi maa ye bua wɔ ngɛ wa fiɛɛmi ní tsumi ɔ mi?

¹¹ Adesahi nɛ a yi mluku ɔ suɔ nɛ a na nɔ́ nɛ maa je a nine nya ní tsumi mi kɛ ba a amlɔ nɔuu. Se ke o suɔ nɛ o du ngmɔ ní ko nɛ e wo yiblii saminya a, e sa nɛ o he be kɛ dla zugba a nɔ, o du ngmɔ ní ɔ, o hu he, nɛ o pue nɔ nyu. Ke wa suɔ nɛ waa pee nihi kaseli ɔ, e sa nɛ waa ya nɔ nɛ waa bɔ wa he mɔde wawɛɛ. E ma he be loko wa ma nyɛ maa ye bua wa Baiblo kaseli konɛ a suɔ nɔ fɛɛ nɔ nɛ a ko hyɛ nɔ ko hɛ mi. Ke nihi bui wɔ tue ɔ, e sɛ nɛ wa kɔni mi nɛ jɔ̃, mohu ɔ, e sa nɛ waa to wa tsui si. Nɛ ke a bu wɔ tue hu ɔ, loloolo ɔ, e sa nɛ waa to wa tsui si. Wa be nyɛe maa nyɛ Baiblo kaselɔ ko nɔ kaa e ha nɛ e hemi kɛ yemi mi nɛ wa. Yesu kaseli ɔmɛ po, pi be fɛɛ be nɛ a nu nɔ́ nɛ Yesu tsɔɔ mɛ ɔ sisi. (Yoh. 14:9) Nyɛ ha nɛ wa kai kaa, wa ma nyɛ ma du nɛ wa pue nɔ nyu, se Mawu lɛ ma ha nɛ e wa.​—1 Kor. 3:6.

12. Ke wa ngɛ wa weku li nɛ a sɔmɔ we Yehowa a odase yee ɔ, mɛni blɔ nɔ wa maa gu kɛ to wa tsui si?

¹² Ke wa ngɛ wa weku li nɛ a sɔmɔ we Yehowa a odase yee ɔ, e he ma nyɛ maa wa ha wɔ kaa wa maa to wa tsui si. Se sisi tomi mlaa nɛ ngɛ Fiɛlɔ 3:7 ɔ ma nyɛ maa ye bua wɔ. Lejɛ ɔ de ke: “Dii peemi be ngɛ, nɛ munyu tumi be  ngɛ.” Wa je mi bami kpakpa ma nyɛ maa pee odase kɛ ha wa weku li, se kɛ̃ ɔ, e sa nɛ waa ngɔ he blɔ fɛɛ he blɔ nɛ wa ma ná a kɛ tsɔɔ mɛ anɔkuale ɔ. (1 Pet. 3:1, 2) Ke waa kɛ kã ngɛ nihi anɔkuale ɔ tsɔɔe ɔ, e sa nɛ waa to wa tsui si kɛ ha nɔ fɛɛ nɔ, nɛ wa weku li hu piɛɛ he.

13-14. Mɛni tsui si tomi he nɔ hyɛmi ní komɛ nɛ wa ma nyɛ maa kase?

¹³ Wa ma nyɛ maa kase tsui si tomi kɛ je anɔkualetsɛmɛ nɛ a hi si blema kɛ anɔkualetsɛmɛ nɛ a ngɛ mwɔnɛ ɔ a nɔ hyɛmi nɔ́ ɔ mi. E ngɛ mi kaa Habakuk suɔ nɛ yi wu tso ní peepeehi a se nɛ po mohu lɛɛ, se e kɛ nɔ mi mami de ke: ‘Ma ya nɔ nɛ ma da si ngɛ ye bu he ɔ.’ (Hab. 2:1) Bɔfo Paulo tsɔɔ kaa e suɔ nɛ e ‘gbe e sɔmɔmi ní tsumi ɔ nya,’ se e ya nɔ nɛ e kɛ tsui si tomi “ye sane kpakpa a he odase kɛ pi si.”​—Níts. 20:24.

¹⁴ Mo susu nyɛminyumu ko kɛ e yo a nɔ hyɛmi nɔ́ ko he nɛ o hyɛ. Benɛ a gbe Gilead sukuu nya a, a ha nɛ a ya sɔmɔ ngɛ he ko nɛ Odasefohi a he pi ngɛ, nɛ ma mi bi ɔmɛ hu a kpɛti nihi hiɛhiɛɛ pi Kristofohi. Nihi nɛ a ngɛ ma a mi ɔ a kpɛti nihi fuu a bua jɔɛ Baiblo kasemi he. A huɛmɛ nɛ a kɛ mɛ ya Gilead sukuu ɔ a kpɛti nihi fuu ya ngɛ sɔmɔe ngɛ he nɛ nihi fuu a bua jɔ Baiblo kasemi he ngɛ, nɛ a deɔ mɛ bɔ nɛ a fiɛɛmi ní tsumi ɔ ngɛ yiblii woe ha. Se nyɛminyumu nɛ ɔ kɛ e yo ɔ to a tsui si nɛ a ya nɔ nɛ a fiɛɛ, e ngɛ mi kaa nihi fuu bui munyu ɔ tue. Nyɛminyumu ɔ kɛ e yo ɔ ya nɔ nɛ a fiɛɛ ngɛ zugba kpɔ nɛ wui yiblii nɛ ɔ mi, nɛ nyagbenyagbe ɔ, a Baiblo kaselɔ kake jɔɔ e he nɔ kɛ ha Yehowa nɛ e ha nɛ a baptisi lɛ. Enɛ ɔ ha nɛ a bua jɔ wawɛɛ. Mɛni nɛ nɔ hyɛmi ní nɛ ɔmɛ tsɔɔ wɔ ngɛ wa tsui si nɛ wa maa to ɔ he? Nyɛmimɛ anɔkualetsɛmɛ nɛ ɔmɛ jɔɔ we a kɔni he, nɛ kã nɛ a kɛ fiɛɛɔ ɔ hu bɛ si. Enɛ ɔ he ɔ, Yehowa hu jɔɔ mɛ ngɛ a tsui si nɛ a to ɔ he. Nyɛ ha nɛ waa “kase nihi nɛ kɛ gu hemi kɛ yemi kɛ tsui si tomi nɔ ɔ, a nine su si womi ɔmɛ a nɔ ɔ.”​—Heb. 6:10-12.

15. Mɛni blɔ nɔ nɛ hemi kɛ yemi ma nyɛ maa wo wɔ he wami nɛ waa fiɛɛ kɛ kã?

¹⁵ Wa ngɛ hemi kɛ yemi ngɛ sɛ gbi nɛ wa fiɛɛɔ mi, enɛ ɔ he ɔ, wa suɔ nɛ waa fiɛɛ kɛ ha nihi babauu. Wa ngɛ hemi kɛ yemi ngɛ si womihi nɛ ngɛ Mawu Munyu ɔ mi ɔ mi. (La 119:42; Yes. 40:8) Wa na Baiblo gbamihi nɛ a ba mi ngɛ wa be nɛ ɔ mi. Wa na bɔ nɛ Baiblo mi ga womihi nɛ nihi kɛ tsu ní ngɛ a si himi mi ɔ ha nɛ a si himi pee kpakpa ha. Odase nɛ ɔmɛ ha nɛ wa na kaa e sa nɛ wa ha nɛ nɔ fɛɛ nɔ nɛ nu Matsɛ Yemi ɔ he sane kpakpa a.

16. Ngɛ La 46:1-3 ɔ nya a, mɛni blɔ nɔ nɛ ke wa ngɛ hemi kɛ yemi ngɛ Yehowa kɛ Yesu mi ɔ, e ma nyɛ maa wo wɔ he wami konɛ waa fiɛɛ kɛ kã?

¹⁶ Jehanɛ hu ɔ, wa ngɛ hemi kɛ yemi ngɛ Yehowa, Nɔ nɛ sɛ gbi nɛ wa fiɛɛɔ ɔ je e ngɔ ɔ mi, nɛ wa ngɛ hemi kɛ yemi ngɛ Yesu, nɔ nɛ e wo lɛ matsɛ ngɛ e Matsɛ Yemi ɔ nya a hu mi. (Yoh. 14:1) Yehowa ma nyɛ maa ye bua wɔ ngɛ si fɔfɔɛ fɛɛ si fɔfɔɛ nɛ wa ma ya je mi ɔ mi, nɛ e maa pee wa we sa he kɛ wa he wami. (Kane La 46:1-3.) Jehanɛ hu ɔ, wa ngɛ nɔ mi mami kaa Yesu kɛ he wami kɛ he blɔ nɛ Yehowa kɛ ha lɛ ɔ ngɛ fiɛɛmi ní tsumi ɔ kudɔe.​—Mat. 28:18-20.

17. Mo ha nɔ hyɛmi nɔ́ ko nɛ tsɔɔ nɔ́ he je nɛ e sa nɛ waa ya nɔ nɛ waa fiɛɛ.

¹⁷ Hemi kɛ yemi haa nɛ wa náa nɔ mi mami kaa Yehowa maa jɔɔ wa mɔde bɔmi ɔ nɔ, nɛ e ma nyɛ maa pee jã benɛ wa hyɛ we blɔ po. (Fiɛlɔ 11:6) Kaa nɔ hyɛmi nɔ́ ɔ, daa ligbi ɔ, wa yeɔ nihi babauu nɛ a beɔ ngɛ wa atsɛ̃se ɔmɛ a he ɔ odase. Anɛ fiɛɛmi blɔ nya tomi nɛ ɔ nuɔ tso lo? Ee! November jeha 2014  Wa Matsɛ Yemi Sɔmɔmi womi ɔ tu yiheyo ko nɛ e ngɛ hlae maa ngma Yehowa Odasefohi a he sane ɔ he munyu. Yiheyo nɛ ɔ li he nɛ Matsɛ Yemi Asa ngɛ ngɛ e kpɔ ɔ mi, se e na atsɛ̃se ɔ nɛ a to wa womi ɔmɛ ngɛ nɔ ɔ ngɛ e sukuu ɔ mi, nɛ e na womi ko nɛ maa ye bua lɛ kɛ ngma nɔ́ nɛ e ngɛ hlae nɛ e ngma a. Nyagbenyagbe ɔ, yiheyo nɛ ɔ ba pee Yehowa Odasefo no, nɛ e ngɛ sɔmɔe kaa daa blɔ gbalɔ. Níhi a si kpami nɛ ɔmɛ woɔ wɔ he wami nɛ wa fiɛɛɔ, ejakaa wa naa kaa nihi fuu ngɛ nɛ e sa nɛ a nu Matsɛ Yemi sɛ gbi ɔ.

18. Mɛni he je nɛ wa ngɛ nɔ mi mami kaa fiɛɛmi ní tsumi ɔ maa ba nyagbe ngɛ be nɛ Yehowa to ɔ nya a?

¹⁸ Wa ngɛ nɔ mi mami kaa Matsɛ Yemi sane kpakpa a jajemi maa ba nyagbe ngɛ be nɛ sa mi, nɛ e be se kpɛe. Nyɛ ha nɛ wa susu nɔ́ nɛ ya nɔ ngɛ Noa be ɔ mi ɔ he nɛ waa hyɛ. Yehowa tsɔɔ kaa e ji nɔ ko nɛ e yeɔ e be nɔ saminya. Loko Nyu Kpekpemi ɔ maa ba a, Yehowa sɛ hlami nɛ e to be ɔ maa pee jeha 120. Jeha komɛ a se ɔ, Yehowa fã Noa kaa e kpɛ daka. Eko ɔ, Noa tsu ní jeha 40 loo 50 loko Nyu Kpekpemi ɔ je sisi. E ngɛ mi kaa nihi bui lɛ tue mohu lɛɛ, se e ya nɔ nɛ e fiɛɛ sɛ gbi ɔ kɛ ya si be nɛ Yehowa de lɛ kaa be su nɛ e sa nɛ e ngɔ lohwe ɔmɛ kɛ wo daka a mi. Kɛkɛ nɛ ngɛ be nɛ sa mi ɔ, ‘Yehowa nga sinya a.’​—1 Mose 6:3; 7:1, 2, 16.

19. Ke wa jɔɔ we wa nine he ɔ, mɛni se wa ma ná?

¹⁹ E be kɛe nɛ Yehowa ma ha nɛ waa le kaa Matsɛ Yemi he sane kpakpa a jajemi ɔ ba nyagbe; e be kɛe nɛ e maa ngɔ níhi a blɔ nya tomi yaya nɛ ɔ kɛ ba nyagbe, nɛ e maa ngɔ je nɛ nihi nɛ a buɔ lɛ tue pɛ nɛ a maa hi mi ɔ kɛ ba. Kɛ yaa si jamɛ a be ɔ, nyɛ ha nɛ waa kase Noa, Habakuk kɛ ni kpahi nɛ a jɔɔ we a nine he ɔ. Nyɛ ha nɛ waa ya nɔ nɛ waa ngɔ wa juɛmi kɛ ma fiɛɛmi ní tsumi ɔ nɔ, waa to wa tsui si, nɛ wa ha nɛ hemi kɛ yemi nɛ wa ngɛ ngɛ Yehowa kɛ e si womi ɔmɛ a mi ɔ mi nɛ wa.