1. Ke a fiee nɔ ko weku no ko kɛ je asafo ɔ mi ɔ, kɛ e maa nu he ha kɛɛ?

ANƐ a fiee o suɔlɔ ko kɛ je asafo ɔ mi hyɛ lo? Nɔ́ nɛ ɔ dɔɔ nɔ wawɛɛ! Nyɛmiyo ko nɛ a tsɛɛ lɛ ke Hilda a de ke: “Benɛ wa sɛ gba si himi mi jeha 41 se ɔ, ye huno anɔkualetsɛ ɔ gbo nɛ i susu kaa enɛ ɔ ji nɔ́ ko nɛ ya nɔ ngɛ ye si himi mi nɛ dɔ mi wawɛɛ. * Se benɛ ye binyumu ɔ je asafo ɔ mi nɛ e si e yo ɔ kɛ e bimɛ ɔmɛ ɔ, dɔdɔɛ ɔ nya wa wawɛɛ nitsɛ.”

2-3. Ngɛ La 78:40, 41 ɔ nya a, kɛ Yehowa nuɔ he ha kɛɛ ke e sɔmɔlɔ ko kpa lɛ sɔmɔmi?

² Hyɛ bɔ nɛ e dɔ Yehowa ha benɛ bɔfo komɛ nɛ a ji e weku mi bimɛ ɔ kua lɛ ɔ! (Jud 6) Mo susu bɔ nɛ e ye aywilɛho ha benɛ Israel bi nɛ e suɔ mɛ ɔ tsɔ atuã si abɔ kɛ si lɛ ɔ. (Kane La 78:40, 41.) Mo ná nɔ mi mami kaa e dɔɔ o hiɔwe Tsɛ ɔ nɛ ngɛ suɔmi ɔ wawɛɛ ke o suɔlɔ ko kpa lɛ sɔmɔmi. E le bɔ nɛ o ngɛ aywilɛho yee ha, e mi mi sãa lɛ ngɛ o he, nɛ e maa ye bua mo nɛ e wo mo he wami.

³ Ngɛ ní kasemi nɛ ɔ mi ɔ, wa ma susu nɔ́ nɛ wa ma nyɛ maa pee konɛ wa ná Yehowa yemi kɛ buami ke wa suɔlɔ ko kpa Yehowa sɔmɔmi ɔ he. Jehanɛ hu ɔ, wa ma susu nɔ́ nɛ wa ma nyɛ maa pee kɛ ye bua ni kpahi ngɛ asafo ɔ mi nɛ a kɛ nyagba nɛ ɔ ngɛ kpee ɔ he. Se kekleekle ɔ, nyɛ ha nɛ waa hyɛ susumi komɛ nɛ dɛ nɛ e sa nɛ wa kua.

4. Kɛ fɔli fuu nuɔ he ha kɛɛ ke a binyumu loo a biyo ko kpa Yehowa sɔmɔmi?

⁴ Ke niheyo ko loo yiheyo ko kpa Yehowa sɔmɔmi ɔ, behi fuu ɔ, e fɔli ɔmɛ susuɔ kaa e sa nɛ a ko pee babauu kɛ ko ye bua a bi ɔ nɛ e ko hi asafo ɔ mi. Nyɛminyumu ko nɛ a tsɛɛ lɛ ke Luke nɛ a fiee e binyumu kɛ je asafo ɔ mi ɔ de ke: “I piaa ye he.  I nlaa nlami yaya komɛ, nɛ be komɛ ɔ, i foɔ ya nɛ ye tsui yeɔ mi.” Nyɛmiyo ko nɛ a tsɛɛ lɛ ke Elizabeth nɛ lɛ hu a fiee e binyumu kɛ je asafo ɔ mi ɔ de ke: “Eko ɔ, i nyɛ we nɛ ma pee nɔ́ nɛ e sa nɛ binyɛ nɛ pee kɛ ye bua e bi. I nuɔ he kaa i tsɔɔ we ye bi ɔ Yehowa he ní fuu konɛ e suɔ lɛ.”

5. Ke nɔ ko kpa Yehowa sɔmɔmi ɔ, mɛnɔ lɛ e pee?

⁵ E sa nɛ wa kai kaa Yehowa ha wa ti nɔ fɛɛ nɔ he blɔ nɛ e kɛ hla nɔ́ nɛ e suɔ. Enɛ ɔ tsɔɔ kaa wa ma nyɛ maa hla kaa wa maa bu Yehowa tue loo wa be lɛ tue bue. Jokuɛ komɛ ngɛ nɛ a fɔli pee we nɔ hyɛmi nɔ́ kpakpa kɛ ha mɛ, se a hla kaa a ma sɔmɔ Yehowa, nɛ a yaa nɔ nɛ a yeɔ lɛ anɔkuale. Se jokuɛ komɛ hu ngɛ nɛ a fɔli tsɔɔ mɛ Yehowa he ní kɛ je a jokuɛwi a si tɔɔ konɛ a ná suɔmi kɛ ha lɛ, se pee se ɔ, a kpa lɛ sɔmɔmi. Enɛ ɔ he ɔ, e he hia nɛ wa ti nɔ fɛɛ nɔ nɛ mwɔ e yi mi kpɔ kaa e ma sɔmɔ Yehowa. (Yosh. 24:15) Nyɛ fɔli nɛ nyɛ ngɛ aywilɛho yee akɛnɛ nyɛ bi ko kpa Yehowa sɔmɔmi, nyɛ ko susu kaa nyɛ lɛ nyɛ ha nɛ e ba lɛ jã!

6. Kɛ jokuɛ ko ma nyɛ maa nu he ha kɛɛ ke e fɔlɔ ko kpa Mawu sɔmɔmi?

⁶ Be komɛ ɔ, fɔlɔ ko kpaa Yehowa sɔmɔmi nɛ e siɔ e weku ɔ. (La 27:10) Enɛ ɔ ma nyɛ maa hao jokuɛwi nɛ a ngɛ mɔde bɔe kaa a maa kase a fɔli a nɔ hyɛmi nɔ́ ɔ. Esther nɛ a fiee e papaa kɛ je asafo ɔ mi ɔ de ke: “Behi fuu ɔ, i foɔ ya ejakaa i yɔse kaa pi nɛ e ngɛ gbae kɛ je anɔkuale ɔ he bɔɔbɔɔbɔɔ ɔ, mohu ɔ, e mwɔ e yi mi kpɔ kaa e ma kpa Yehowa sɔmɔmi. I suɔ ye papaa wawɛɛ, lɔ ɔ he ɔ, benɛ a fiee lɛ ngɛ asafo ɔ mi ɔ, i hao ngɛ bɔ nɛ níhi ngɛ nɔ yae ha lɛ ha a he. I ye tsui wawɛɛ.”

7. Kɛ Yehowa nuɔ he ha jokuɛyo ko nɛ a fiee e fɔlɔ ngɛ a asafo ɔ mi ɔ ha kɛɛ?

⁷ Nihewi kɛ yihewi, ke a fiee nyɛ fɔlɔ ko kɛ je asafo ɔ mi ɔ, nyɛ ná nɛ nyɛɛ le kaa e dɔ wɔ wawɛɛ! Nyɛ ná nɔ mi mami kaa Yehowa hu le bɔ nɛ nɔ́ nɛ ɔ ngɛ nyɛ dɔe ha. E suɔ nyɛ, nɛ e bua jɔ kaa nyɛ ngɛ lɛ sɔmɔe ngɛ anɔkuale mi. Wɔ nɛ waa kɛ nyɛ ngɛ asafo ɔ mi hu, wa bua jɔ nyɛ he wawɛɛ. Nyɛ kai hu kaa tsa pi nyɛ nɛ nyɛ ha nɛ nyɛ fɔli ɔmɛ kpa Yehowa sɔmɔmi. Kaa bɔ nɛ wa de kɛ sɛ hlami ɔ, Yehowa ha wa ti nɔ fɛɛ nɔ he blɔ nɛ e hla nɔ́ nɛ e suɔ. Nɛ Yehowa sɔmɔlɔ fɛɛ Yehowa sɔmɔlɔ “maa tloo lɛ nitsɛ e tlomi.”​—Gal. 6:5.

8. Mɛni nɛ nɔ nɛ e kpa Yehowa sɔmɔmi ɔ weku li ma nyɛ maa pee be mi nɛ a ngɛ mlɛe nɛ e kpale kɛ ba Yehowa ngɔ ɔ? (Hyɛ daka nɛ ji “ Kpale Kɛ Ba Yehowa Ngɔ” ɔ hulɔ.)

⁸ Ke o suɔlɔ ko kpa Yehowa sɔmɔmi ɔ, sisi numi ngɛ he kaa o maa hyɛ blɔ kaa e maa kpale kɛ ba Yehowa ngɔ ligbi ko. Se kɛ yaa si be nɛ e maa kpale kɛ ba a, mɛni o ma nyɛ maa pee? Pee nɔ́ fɛɛ nɔ́ nɛ o ma nyɛ kɛ wo o hemi kɛ yemi mi he wami. Ke o pee jã a, lɔ ɔ maa pee nɔ hyɛmi nɔ́ kpakpa kɛ ha o weku li kpahi kɛ eko ɔ, nɔ nɛ a fiee lɛ ɔ po. Jehanɛ hu ɔ, o ma ná he wami kɛ da aywilɛho ɔ nya. Ha nɛ waa hyɛ ní komɛ nɛ o ma nyɛ maa pee kɛ wo o hemi kɛ yemi ɔ mi he wami.

9. Mɛni o ma nyɛ maa pee konɛ o hemi kɛ yemi mi nɛ wa? (Hyɛ daka nɛ ji “ Ngmamihi Nɛ Maa Wo O Bua Ke O Suɔlɔ Ko Sɔmɔ We Yehowa Hu” ɔ hulɔ.)

⁹ Moo to be kɛ ha Mawu jami mi níhi a peemi nɛ o ye be ɔ nɔ. E he hia wawɛɛ kaa o maa  ya nɔ maa pee níhi nɛ ma ha nɛ o kɛ o weku mi bimɛ kpahi nyɛ hemi kɛ yemi ɔ mi nɛ wa. Mɛni blɔ nɔ o maa gu kɛ pee jã? Mo ha nɛ Yehowa nɛ wo mo he wami kɛ gu Mawu Munyu ɔ nɛ o maa kane nɛ o ma pue o yi mi tɛ ngɛ he kɛ asafo mi kpehi nɛ o maa ya a nɔ. Joanna nɛ e papaa kɛ e nyɛmiyo kpa Yehowa sɔmɔmi ɔ de ke: “Ke i kane ni komɛ nɛ Baiblo ɔ tu a he munyu kaa Abigail, Ester, Hiob, Yosef, kɛ Yesu a he ní ɔ, ye tsui nɔɔ ye mi wawɛɛ. A nɔ hyɛmi ní ɔmɛ haa nɛ i náa susumi nɛ da, nɛ dɔdɔɛ ɔ nya baa si. Asafo ɔ la kpa amɛ hu wo mi he wami wawɛɛ.”

10. Mɛni blɔ nɔ nɛ La 32:6-8 ɔ yeɔ bua wɔ nɛ wa daa si fɔfɔɛhi nɛ a mi wa nɛ waa kɛ kpeɔ ɔ a nya?

¹⁰ Mo de Yehowa níhi nɛ ngɛ mo haoe ɔ tsuo. Ke o ngɛ haoe ɔ, yaa nɔ nɛ o sɔle. Mo bi wa Mawu nɛ ngɛ suɔmi ɔ nɛ e ye bua mo nɛ o na si fɔfɔɛ ɔ kaa bɔ nɛ e naa lɛ ɔ, nɛ e ‘tsɔɔ mo blɔ nɛ o nyɛɛ nɔ nɛ e tsɔɔ mo ní.’ (Kane La 32:6-8.) Ngɛ anɔkuale mi ɔ, e be gbɔjɔɔ kaa o ma de Yehowa bɔ nɛ o ngɛ he nue ha tutuutu. Se e le bɔ nɛ o ngɛ he nue ha tutuutu ngɛ o tsui mi. E suɔ mo wawɛɛ nitsɛ nɛ e suɔ nɛ o de lɛ níhi nɛ ngɛ o tsui mi tsuo.​—2 Mose 34:6; La 62:7, 8.

11. Ngɛ Hebri Bi 12:11 ɔ nya a, mɛni he je nɛ wa ma nyɛ ma ná nɔ mi mami ngɛ blɔ nɔ nɛ Yehowa jeɔ suɔmi mi kɛ tsɔseɔ nihi ha a mi ɔ? (Hyɛ daka nɛ ji “ Nɔ Fieemi Blɔ Nya Tomi ɔ Tsɔɔ Kaa Yehowa Suɔ Wɔ” ɔ hulɔ.)

¹¹ Mo fĩ yi mi kpɔ nɛ asafo mi nikɔtɔma amɛ mwɔ ɔ se. Nɔ fieemi blɔ nya tomi ɔ piɛɛ blɔ nyahi nɛ Yehowa to ngɛ e we asafo ɔ mi ɔ he. Tsɔsemi nɛ Yehowa jeɔ suɔmi mi kɛ haa a ji nɔ́ nɛ ma nyɛ maa ye bua nɔ nɛ a fiee lɛ ɔ kɛ nihi nɛ a ngɛ asafo ɔ mi ɔ tsuo. (Kane Hebri Bi 12:11.) Eko ɔ, nyɛmimɛ komɛ ma de ke yi mi kpɔ nɛ asafo mi nikɔtɔma amɛ mwɔ nɛ a fiee nɔ ɔ kɛ je asafo ɔ mi ɔ dɛ. Se mo kai kaa behi fuu ɔ, nihi kaa jã a sume nɛ a de nɔ́ yaya ko ngɛ nɔ nɛ a fiee lɛ ɔ he. E kpiti pomi pɛ ji kaa wa li sane ɔ  mi fitsofitso. Enɛ ɔ he ɔ, mo ná nɔ mi mami kaa asafo mi nikɔtɔmahi nɛ a tsu sane ɔ he ní ɔ ngɔ Baiblo sisi tomi mlaahi kɛ tsu ní nɛ a kojo ‘ha Yehowa.’​—2 Kron. 19:6.

12. Benɛ ni komɛ fĩ blɔ nya nɛ Yehowa to nɛ e kɛ tsɔseɔ nɔ ɔ se ɔ, mɛni ní kpakpahi lɛ je mi kɛ ba?

¹² Ke a fiee o suɔlɔ ko ngɛ asafo ɔ mi nɛ o fĩ yi mi kpɔ nɛ asafo mi nikɔtɔma amɛ mwɔ ɔ se ɔ, eko ɔ, e maa ye bua nɔ ɔ nɛ e kpale kɛ ba Yehowa ngɔ. Elizabeth nɛ wa tu e he munyu kɛ sɛ hlami ɔ de ke: “E he wa ha wɔ kaa wa maa ye wa he nɔ nɛ wa be wa binyumu ɔ nɛ wa suɔ lɛ ɔ tsɛe. Benɛ e kpale kɛ ba Yehowa ngɔ ɔ, e tsɔɔ kaa e da kaa a fiee lɛ ngɛ asafo ɔ mi. Pee se ɔ, e tsɔɔ kaa e kase níhi fuu kɛ je nɔ́ nɛ ya nɔ ɔ mi. I na kaa Yehowa tsɔsemi hi be fɛɛ be.” E huno Mark hu de ke: “Pee se ɔ, wa binyumu ɔ de mi ke e suɔ nɛ e kpale kɛ ba Yehowa ngɔ ekohu, ejakaa waa kɛ lɛ bɔɛ kulaa. Ye bua jɔ kaa Yehowa ye bua wɔ nɛ wa bu lɛ tue.”

13. Mɛni ma nyɛ maa ye bua mo kɛ da dɔdɔɛ nya?

¹³ O kɛ huɛmɛ nɛ a le bɔ nɛ o ngɛ he nue ha a nɛ sɛɛ ní. O kɛ Kristofohi nɛ a nane pi si nɛ a ma nyɛ maa ye bua mo nɛ o kɔni mi nɛ ko jɔ̃ ɔ nɛ bɔ. (Abɛ 12:25; 17:17) Joanna nɛ wa tu e he munyu kɛ sɛ hlami ɔ de ke: “I nu he kaa e piɛ imi pɛ. Se benɛ i kɛ ye huɛmɛ anɔkualetsɛmɛ sɛɛ ní ɔ, i nyɛ nɛ i da si fɔfɔɛ ɔ nya.” Mɛni o ma nyɛ maa pee ke e ba kaa nyɛmimɛ komɛ deɔ níhi nɛ jɔ̃ɔ o kɔni mi?

14. Mɛni he je nɛ e sa nɛ waa ‘ya nɔ nɛ wa ná wa sibi a he tsui nɛ waa ngɔ kɛ pa wa sibi faa’ a?

¹⁴ Moo to o tsui si ha o nyɛmimɛ. Koo hyɛ blɔ kaa nɔ fɛɛ nɔ maa tu munyu nɛ sa be fɛɛ be. (Yak. 3:2) Wɔ tsuo wa yi mluku, enɛ ɔ he ɔ, ke ni komɛ li nɔ́ nɛ a ma de loo a de nɔ́ ko nɛ hao wɔ be mi nɛ a hɛ be a he nɔ ɔ, e sɛ nɛ e pee wɔ nyakpɛ. Mo kai kaa bɔfo Paulo wo ga ke: “Ke nɔ ko ngɛ nɔ́ ko nɛ e maa da nɔ kɛ tu munyu kɛ si nɔ kpa ko po ɔ, nyɛɛ ya nɔ nɛ nyɛ ná nyɛ sibi a he tsui nɛ nyɛɛ ngɔ kɛ pa nyɛ sibi faa.” (Kol. 3:13) Nyɛmiyo ko nɛ a fiee e weku no ko ngɛ asafo ɔ mi ɔ de ke: “Yehowa ye bua mi nɛ i ngɔ nyɛmimɛ nɛ a bɔ mɔde kaa a maa ye bua mi se a pee mi nɔdɔ nɔ́ mohu ɔ a tɔmi kɛ ke mɛ.” Mɛni nɛ nyɛmimɛ ma nyɛ maa pee kɛ ye bua nihi nɛ a fiee a weku li ngɛ asafo ɔ mi ɔ?

15. Mɛni wa ma nyɛ maa pee kɛ ye bua nihi nɛ a fiee a weku li ngɛ asafo ɔ mi lingmi nɛ ɔ?

¹⁵ O mi mi nɛ jɔ kɛ ha nihi nɛ a fiee a weku li ngɛ asafo ɔ mi ɔ nɛ o kɛ mɛ nɛ pee huɛ. Nyɛmiyo ko nɛ a tsɛɛ lɛ ke Miriam nɛ a fiee e nyɛminyumu ngɛ asafo ɔ mi ɔ tsɔɔ kaa e he waa ha lɛ kaa e maa ya asafo mi kpehi. E de ke: “I ye nɔ́ nɛ nihi ma de ɔ gbeye. Se nyɛmimɛ fuu ngɛ nɛ nɔ́ nɛ ya nɔ ɔ dɔ mɛ, lɔ ɔ he ɔ, a de we nɔ́ yaya ko ngɛ ye nyɛminyumu ɔ nɛ a fiee lɛ ɔ he. A ye bua mi kɛ da ye aywilɛho ɔ nya.” Nyɛmiyo ko hu de ke: “Benɛ a fiee ye binyumu kɛ je asafo ɔ mi se ɔ, huɛmɛ kpakpahi ba wo wa bua. A kpɛti ni komɛ tsɔɔ kaa a li nɔ́ nɛ a ma de. A ti ni komɛ fo ya nɛ ni komɛ hu ngma mi sɛ womi. Jã nɛ a pee ɔ ye bua mi wawɛɛ nitsɛ!”

16. Mɛni nɛ asafo ɔ ma nyɛ maa ya nɔ maa pee kɛ ye bua nihi nɛ a fiee a weku li ngɛ asafo ɔ mi ɔ?

 ¹⁶ Yaa nɔ nɛ o ye bua anɔkualetsɛmɛ nɛ a fiee a weku li ngɛ asafo ɔ mi ɔ. Amlɔ nɛ ɔ ji be nɛ e sa nɛ o je suɔmi kpo kɛ tsɔɔ mɛ nɛ o wo mɛ he wami wawɛɛ. (Heb. 10:24, 25) Be komɛ ɔ, nyɛmimɛ nɛ a fiee a weku li ngɛ asafo ɔ mi ɔ yɔseɔ kaa nyɛmimɛ komɛ kɛ mɛ tu we munyu hu kaa nɔ́ nɛ mɛ hu a fiee mɛ ngɛ asafo ɔ mi. E sɛ nɛ wa ha nɛ a nu he jã kɔkɔɔkɔ! E sa nɛ wa je nihewi kɛ yihewi nɛ a fɔli je anɔkuale ɔ mi ɔ a yi nɛ waa wo mɛ he wami. Maria nɛ a fiee e huno ɔ ngɛ asafo ɔ mi nɛ e je e weku ɔ he ɔ de ke: “Nyɛmimɛ komɛ ba ye we ɔ mi nɛ a ba hoo ní nɛ a kɛ wa weku ɔ bla kɛ pee weku Mawu jami. A kɛ a he wo ye si fɔfɔɛ ɔ mi, nɛ a kɛ mi fo ya. Benɛ nihi tu ye he lakpa munyuhi ɔ, a fã ye he. A wo mi he wami wawɛɛ nitsɛ!”​—Rom. 12:13, 15.

17. Mɛni asafo mi nikɔtɔmahi ma nyɛ maa pee kɛ wo nyɛmimɛ nɛ a hao ɔ a bua?

¹⁷ Asafo mi nikɔtɔmahi, nyɛɛ ngɔ he blɔhi tsuo nɛ nyɛ ma ná a kɛ wo anɔkualetsɛmɛ nɛ a fiee a weku li ngɛ asafo ɔ mi ɔ he wami. Blɔ nya ní tsumi nɛ he hia nɛ a kɛ wo nyɛ dɛ ji kaa nyɛ maa wo nihi nɛ a weku li kpa Yehowa sɔmɔmi ɔ a bua. (1 Tɛs. 5:14) Nyɛɛ bɔ mɔde nɛ nyɛɛ wo mɛ he wami loko a je asafo mi kpe sisi kɛ jehanɛ hu ke a kpa asafo mi kpe. Nyɛ ya slaa mɛ ngɛ a wehi a mi nɛ nyɛɛ kɛ mɛ nɛ sɔle. Nyɛɛ fɔ mɛ nine nɛ nyɛɛ kɛ mɛ nɛ ya fiɛɛmi loo a ba piɛɛ nyɛ weku ɔ he kɛ pee weku Mawu jami. E sa nɛ asafo mi nikɔtɔmahi nɛ a hyɛ nyɛmimɛ nɛ a hao ɔ a nɔ, nɛ a je mi mi sami kɛ suɔmi kpo kɛ tsɔɔ mɛ.​—1 Tɛs. 2:7, 8.

18. Ngɛ 2 Petro 3:9 ɔ nya a, mɛni nɛ Mawu ngɛ blɔ hyɛe kaa nihi nɛ a kpa lɛ sɔmɔmi ɔ nɛ a pee?

¹⁸ Yehowa “sume nɛ a kpata nɔ ko nɔ ko hɛ mi, mohu ɔ, e suɔ kaa nihi tsuo nɛ a tsake a tsui.” (Kane 2 Petro 3:9.) Nɔ ko ma nyɛ maa pee yayami nɛ hɛdɔ ngɛ he, se kɛ̃ ɔ, e wami he jua wa ha Mawu. Mo kai kaa Yehowa ngɔ nɔ́ ko nɛ he jua wa nɛ ji e Bi nɛ e suɔ lɛ ɔ wami kɛ he wa ti nɔ fɛɛ nɔ. Yehowa bɔɔ mɔde kaa e maa je suɔmi mi kɛ ye bua nihi nɛ a kpa lɛ sɔmɔmi ɔ  konɛ a kpale kɛ ba e ngɔ ekohu. Kaa bɔ nɛ Yesu tsɔɔ ngɛ e nɔ́ he tomi nɔ́ nɛ kɔɔ bi nɛ laa a he ɔ mi ɔ, Yehowa hyɛɛ blɔ kaa nihi a kpa lɛ sɔmɔmi ɔ maa hla kaa a ma sɔmɔ lɛ ekohu. (Luka 15:11-32) Nihi fuu nɛ a je anɔkuale ɔ mi ɔ kpale kɛ ba a hiɔwe Tsɛ nɛ ngɛ suɔmi ɔ ngɔ pee se. Nyɛmimɛ nɛ a ngɛ asafo ɔ mi ɔ bua jɔ wawɛɛ kaa a kpale kɛ ba nɛ a he mɛ atuu. Elizabeth nɛ wa tu e he munyu kɛ sɛ hlami ɔ bua jɔ wawɛɛ benɛ a ngɔ e binyumu ɔ ngɛ asafo ɔ mi ekohu ɔ. E de ke: “Ye bua jɔ wawɛɛ kaa nihi fuu wo wɔ he wami konɛ wa kɔni mi ko jɔ̃.”

19. Mɛni he je nɛ wa ma nyɛ maa ya nɔ nɛ waa ngɔ wa hɛ kɛ fɔ Yehowa nɔ ɔ?

¹⁹ Wa ma nyɛ maa ngɔ wa hɛ kɛ fɔ Yehowa nɔ be fɛɛ be. E ga womi ɔmɛ yeɔ bua wɔ be fɛɛ be. E ji Tsɛ nɛ e haa nɔ nɔ́ faa nɛ e mi mi sãa lɛ wawɛɛ ngɛ wa he, nɛ e ngɛ suɔmi kɛ ha nihi tsuo nɛ a suɔ lɛ nɛ a sɔmɔɔ lɛ ɔ. Mo ná nɔ mi mami kaa Yehowa be mo sie ngɛ behi nɛ a mi wa mi kɔkɔɔkɔ. (Heb. 13:5, 6) Mark nɛ wa tu e he munyu kɛ sɛ hlami ɔ de ke: “Yehowa si we wɔ kɔkɔɔkɔ, e ye bua wɔ ngɛ si fɔfɔɛhi nɛ a mi wa nɛ waa kɛ kpe ɔ mi.” Yehowa maa ya nɔ ma ha wɔ “he wami nɛ pe adesahi a nɔ́ ɔ.” (2 Kor. 4:7) Ke o suɔlɔ ko kpa Yehowa sɔmɔmi ɔ, o ma nyɛ maa ya nɔ maa ye anɔkuale nɛ o hyɛ blɔ kaa e maa kpale kɛ ba Yehowa ngɔ ekohu.