1, 2. Ke wa ngɛ hɛ mi yae ngɛ mumi mi ɔ, mɛni wa ba leɔ? Ngɔɔ nɔ́ he tomi nɔ́ ko kɛ tsɔɔ mi.

BENƐ jokuɛ wayoo ko nine su nike ní ko nɔ ɔ, e fɔli ɔmɛ de lɛ ke: “De ke mo tsu mi.” Jokuɛ ɔ de jã akɛnɛ a de lɛ ke e de ɔ he je. Benɛ e ngɛ wae ɔ, e ba nu e fɔli ɔmɛ sisi. E na kaa ke nihi pee nɔ́ ko kɛ ha lɛ ɔ, e sa nɛ e je hɛsa kpo. Jehanɛ ɔ, lɛ nitsɛ e jeɔ e tsui mi kɛ naa nihi si. Mɛni he je? Ejakaa amlɔ nɛ ɔ, lɛ nitsɛ e kase kaa e he hia nɛ e je hɛsa kpo.

² Jã kɛ̃ nɛ benɛ wa ba kase anɔkuale ɔ, wa ba na kaa e he hia nɛ waa ye Yehowa mlaahi nɔ. Se ke wa ngɛ wa hɛ mi yae ngɛ mumi mi ɔ, wa ba leɔ Yehowa susumi ngɛ ní kpa komɛ hu a he. Wa leɔ níhi nɛ e suɔ, níhi nɛ e sume kɛ bɔ nɛ e naa ní komɛ ha. Ke wa susuɔ níhi a he kaa Yehowa, nɛ wa daa e susumi ɔ nɔ kɛ mwɔɔ wa yi mi kpɔ ngɛ níhi a he ɔ, lɔ ɔ maa tsɔɔ kaa wa susumi kɛ Yehowa susumi kɔ.

3. Mɛni he je nɛ be komɛ ɔ, e be gbɔjɔɔ kaa wa ma susu níhi a he kaa Yehowa a?

³ Ke wa ngɛ Yehowa kasee konɛ wa susu níhi a he kaa lɛ ɔ, e ngɛ bua jɔmi nitsɛ, se jã peemi be gbɔjɔɔ. Be komɛ ɔ, mluku nɛ wa yi ɔ ma nyɛ ma ha nɛ e ba jã. Kaa nɔ hyɛmi nɔ́ ɔ, wa le bɔ nɛ Yehowa naa ajuama bɔmi, he lo nya níhi a se dimi,  fiɛɛmi ní tsumi ɔ, muɔ nɛ a kɛ tsuɔ ní ngɛ blɔ nɛ dɛ nɔ kɛ ní kpa komɛ ha. Se eko ɔ, e maa ye ha wɔ kaa wa maa nu Yehowa sisi. Mɛni maa ye bua wɔ konɛ waa nu lɛ sisi? Kɛ wa maa pee kɛɛ nɛ wa susumi kɛ e susumi nɛ kɔ be fɛɛ be? Kɛ lɔ ɔ maa ye bua wɔ konɛ wa nyɛ nɛ waa mwɔ yi mi kpɔhi nɛ da amlɔ nɛ ɔ kɛ hwɔɔ se ha kɛɛ?

4. Mɛni nɛ wa juɛmi nɛ wa ma tsake ɔ tsɔɔ?

⁴ Kane Roma Bi 12:2. Ngɛ ngmami nɛ ɔ mi ɔ, bɔfo Paulo tsɔɔ nɔ́ nɛ e sa nɛ waa pee konɛ wa bɔni níhi a he susumi kaa Yehowa. Paulo tsɔɔ kaa e sa nɛ wa ha nɛ “níhi a blɔ nya tomi nɛ ɔ nɛ jɔɔ [wɔ] kudɔmi.” Wa na ngɛ ní kasemi nɛ sɛ hlami ɔ mi kaa enɛ ɔ biɔ nɛ wa kua je ɔ susumi kɛ ní peepee ɔmɛ. Se Paulo tsɔɔ hu kaa e sa nɛ wa ‘tsake wa juɛmi.’ Enɛ ɔ biɔ nɛ waa kase Mawu Munyu ɔ konɛ waa nu Mawu sisi, nɛ wa pue wa yi mi tɛ ngɛ e susumi ɔmɛ a he. Lɔ ɔ maa ye bua wɔ, nɛ wa susumi kɛ Mawu susumi maa pee kake.

5. Moo tsɔɔ slɔɔto nɛ ngɛ ní kanemi kɛ ní kasemi a kpɛti.

⁵ Ní kasemi biɔ babauu pe ní kanemi kɛ sanehi a heto nɛ wa maa poo a sisi ɔ kɛkɛ. Ke wa ngɛ nɔ́ ko kasee ɔ, e sa nɛ wa bi wa he ke, ‘Mɛni enɛ ɔ tsɔɔ mi ngɛ Yehowa he? Mɛni he je nɛ Yehowa pee e ní jã a? Aloo mɛni ji Yehowa susumi ngɛ nɔ́ nɛ ɔ he?’ E sa nɛ waa le nɔ́ he je nɛ Mawu kplɛɛ ní komɛ a nɔ nɛ e kplɛɛ we ekomɛ hu a nɔ ɔ. Jehanɛ hu ɔ, e sa nɛ wa pue wa yi mi tɛ ngɛ tsakemihi nɛ e sa nɛ waa pee ngɛ wa si himi kɛ níhi nɛ wa susuɔ he ɔ mi. E ngɛ mi kaa pi sane bimi nɛ ɔmɛ pɛ a he nɛ wa maa hi susue be fɛɛ be mohu lɛɛ, se ke wa ngɔ wa ní kasemi be ɔ fã kɛ pue wa yi mi tɛ saminya ngɛ nɔ́ ko nɛ wa kane ɔ he ɔ, wa ma ná he se wawɛɛ.​—La 119:97; 1 Tim. 4:15.

6. Ke wa pue wa yi mi tɛ ngɛ bɔ nɛ Yehowa susuɔ níhi a he ha a he ɔ, mɛni maa je mi kɛ ba?

⁶ Ke wa pɔɔ wa yi mi tɛ puemi ngɛ Mawu Munyu ɔ he ɔ, wa ma ba ‘ná nɔ mi mami’ kaa Yehowa susumi hi kɛ pi si. Lɔ ɔ maa ye bua wɔ nɛ wa ma bɔni níhi a he susumi kaa lɛ, nɛ wa maa kplɛɛ e susumi ɔmɛ a nɔ. Kɛkɛ ɔ, wa juɛmi ma ‘tsake,’ nɛ wa ma bɔni níhi a he susumi ngɛ blɔ ehe nɔ. Bɔɔbɔɔbɔɔ ɔ, wa juɛmi kɛ Yehowa juɛmi ma ba pee kake.

7, 8. (a) Mɛni ji Yehowa susumi ngɛ he lo nya níhi a se dimi he? (Moo hyɛ fonihi nɛ ngɛ ní kasemi ɔ sisije ɔ.) (b) Ke wa susuɔ níhi a he kaa Yehowa a, mɛni waa kɛ maa pee nɔ́ titli ngɛ wa si himi mi?

⁷ E sɛ nɛ waa na yi mi susumi kaa nɔ́ ko nɛ yaa nɔ ngɛ wa juɛmi mi kɛkɛ. Susumi kɛ ní peepee ngɛ tsakpa. (Maak. 7:21-23; Yak. 2:17) Ke wa susu nɔ hyɛmi ní komɛ a he ɔ, lɔ ɔ maa ye bua wɔ nɛ wa maa nu munyu nɛ ɔ sisi saminya. Mateo, Maako, Luka kɛ Yohane a womi ɔmɛ haa nɛ wa naa Yehowa susumi ngɛ he lo nya níhi a he. Mawu nitsɛ hla nyumu ko kɛ e yo nɛ a be nɔ́ ko tsɔ kaa a hyɛ e Bi ɔ nɔ. (3 Mose 12:8; Luka 2:24) Benɛ Maria fɔ Yesu ɔ, “e ngɔ lɛ kɛ fɔ lohwehi a niye ní daka mi, ejakaa a nɛ blɔ ngɛ nibwɔhi a to he ɔ.” (Luka 2:7) Jinɛ Yehowa ma nyɛ maa to blɔ nya konɛ a fɔ e Bi ɔ ngɛ tsu kpakpa ko mi. Se nɔ́ nɛ he hia Yehowa mohu ji nihi nɛ a ma tsɔse Yesu konɛ e ba sɔmɔ lɛ.

⁸ Yesu fɔmi ɔ he nɛ wa susu nɛ ɔ ha nɛ wa na Yehowa susumi ngɛ he lo nya níhi a he. Fɔli komɛ suɔ nɛ a bimɛ nɛ a ná he lo nya níhi fuu ngɛ a si himi mi. Ke lɔ ɔ be hae nɛ a bimɛ ɔmɛ nɛ a sɔmɔ Yehowa  saminya po ɔ, tsa pi a kɔmɔ. E ngɛ heii kaa Yehowa suɔ nɛ mumi mi níhi a he nɛ hia wɔ pe nɔ́ fɛɛ nɔ́. Anɛ o kplɛɛ Yehowa susumi nɛ ɔ nɔ lo? Kɛ o ní peepee tsɔɔ kɛɛ?​—Kane Hebri Bi 13:5.

9, 10. Mɛni wa ma nyɛ maa pee kɛ tsɔɔ kaa wa hɛɛ Yehowa susumi ngɛ nɔ nane tɔ̃tɔ̃mi he?

⁹ Jehanɛ hu ɔ, nyɛ ha nɛ waa hyɛ Yehowa susumi ngɛ nɔ nane tɔ̃tɔ̃mi he. Yesu de ke: “Nɔ fɛɛ nɔ nɛ e maa tɔ̃tɔ̃ ni nyafii nɛ ɔmɛ nɛ a ngɛ hemi kɛ yemi ɔmɛ a ti nɔ kake nane ɔ, afani nɛ a fĩ wɛ tɛ nɛ teji kɛ wɛɛɔ nɔ́ ɔ ngɔ wo e kuɛ, nɛ a ya sake lɛ ngɔ fɔ wo ɔ mi.” (Maak. 9:42) Yesu munyu ɔ tsɔɔ heii kaa sane nɛ ɔ ngɛ hɛdɔ wawɛɛ! Akɛnɛ Yesu ngɛ kaa e Tsɛ ɔ he je ɔ, wa ma nyɛ ma ná nɔ mi mami kaa ke nɔ ko ní peepee ha nɛ Yesu kaseli ɔmɛ a kpɛti nɔ ko nane tɔ̃tɔ̃ ɔ, Yehowa hu bua be he jɔe.​—Yoh. 14:9.

¹⁰ Anɛ wa naa nɔ nane tɔ̃tɔ̃mi kaa bɔ nɛ Yehowa kɛ Yesu naa lɛ ɔ lo? Mɛni nɛ wa ní peepee tsɔɔ? Kaa nɔ hyɛmi nɔ́ ɔ, eko ɔ, wa suɔ tade loo he dlami ko nɛ ba nɔ, se ni komɛ ngɛ asafo ɔ mi nɛ e ma nyɛ maa tɔ̃tɔ̃ a nane, aloo e ma nyɛ ma tle akɔnɔ yaya si ngɛ ni komɛ a mi. Anɛ suɔmi nɛ wa ngɛ kɛ ha wa nyɛmimɛ ma ha nɛ waa ngmɛɛ ní komɛ nɛ wa bua jɔ a he ɔ he lo?​—1 Tim. 2:9, 10.

11, 12. Kɛ Mawu susumi nɛ wa ma ná kɛ wa he nɔ nɛ wa maa ye ɔ maa po wa he piɛ ngɛ yayami peemi he ha kɛɛ?

¹¹ Nɔ hyɛmi nɔ́ etɛne: Yehowa sume nɔ́ yayami. (La 5:4) Yehowa le kaa mluku nɛ wa yi ɔ haa nɛ wa peeɔ yayami, se kɛ̃ ɔ, e woɔ wɔ he wami kaa waa hie yayami. (Kane La 97:10.) Ke wa pue wa yi mi tɛ ngɛ nɔ́ he je nɛ Yehowa hie nɔ́ yayami he ɔ, e maa ye bua wɔ nɛ wa ma susu níhi a he kaa lɛ. Enɛ ɔ maa wo wɔ he wami nɛ wa ma kua yayami peemi.

¹² Ke wa naa ní yayamihi kaa bɔ nɛ Yehowa naa mɛ ɔ, lɔ ɔ maa ye bua wɔ, nɛ ke Baiblo ɔ de we tɛɛ kaa ní peepee ko hí po ɔ, wa ma nyɛ maa na kaa e hí. Kaa nɔ hyɛmi nɔ́ ɔ, ligbi etɛ nɛ ɔ, nihi doɔ do komɛ nɛ tleɔ bɔmi nami akɔnɔ si. Eko ɔ, ni komɛ ma de ke tɔmi ko be do nɛ ɔmɛ a he kɛ susumi kaa a pi bɔmi nami nitsɛnitsɛ. * Se anɛ Mawu nɛ e hiɔ ní yayamihi tsuo ɔ maa kplɛɛ ní peepee nɛ ɔmɛ a nɔ lo? E sa nɛ waa ye wa he nɔ nɛ waa yu wa he kulaa ngɛ yayami peemi he, nɛ wa ha nɛ nɔ́ yayami he nɛ pee wɔ tai.​—Rom. 12:9.

13. Mɛni he je nɛ e sa nɛ waa le Yehowa susumi piɔ?

¹³ Si fɔfɔɛ komɛ hu ngɛ nɛ waa kɛ ma nyɛ maa kpe hwɔɔ se. Ke wa ngɛ ní kasee ɔ, e sa nɛ wa susu bɔ nɛ Yehowa naa jamɛ a si fɔfɔɛ ɔmɛ ha a he. Ke wa pee jã, nɛ e ba kaa waa kɛ si fɔfɔɛ ko kpe nɛ e sa nɛ waa mwɔ wa yi mi kpɔ nɔuu ɔ, e he be wae kaa wa maa mwɔ yi mi kpɔ nɛ da. (Abɛ 22:3) Nyɛ ha nɛ wa susu nɔ hyɛmi ní komɛ a he ngɛ Baiblo ɔ mi nɛ waa hyɛ.

14. Mɛni wa ma nyɛ maa kase kɛ je heto nɛ Yosef ha Potifar yo ɔ mi?

¹⁴ Benɛ Potifar yo ɔ ka kaa e kɛ Yosef ma ná bɔmi ɔ, Yosef tu fo nɔuu. Nɔ́ nɛ Yosef pee ɔ tsɔɔ kaa e sɛ hlami nɛ e susu bɔ nɛ Yehowa naa gba puɛmi ha a he. (Kane 1 Mose 39:8, 9.) Jehanɛ hu ɔ, heto nɛ e ha Potifar yo ɔ tsɔɔ kaa e hɛɛ Mawu susumi. Yosef de Potifar yo ɔ ke: “Mɛni he je mɔ nɛ ma tsu yi wu tso ní  kaa kikɛ nɛ ɔ, nɛ ma pee yayami kɛ si Mawu?” Wɔ hu nɛɛ? Ke nɔ ko nɛ waa kɛ lɛ tsuɔ ní ngɔ e ní peepee kɛ tsɔɔ kaa e bua jɔ wa he, aloo e mane wɔ foni ko loo sɛ gbi nɛ tleɔ bɔmi nami akɔnɔ si ɔ, mɛni wa maa pee? * Ke wa sɛ hlami nɛ wa hla Yehowa juɛmi ngɛ níhi kaa jã a he, nɛ wa le nɔ́ nɛ wa maa pee ɔ, e he be wae ha wɔ kaa wa maa pee nɔ́ nɛ da.

15. Ke nihi ngɛ wa nɔ nyɛe nɛ waa pee nɔ́ ko nɛ sɛ ɔ, mɛni wa ma nyɛ maa pee kɛ tsɔɔ kaa wa yeɔ Yehowa anɔkuale kaa Hebri nihewi etɛ ɔmɛ?

¹⁵ Mo susu Hebri nihewi etɛ nɛ ji Shadrak, Meshak kɛ Abednego a nɔ hyɛmi nɔ́ ɔ hu he nɛ o hyɛ. Bɔ nɛ a pee kã nɛ a de Matsɛ Nebukadnezar ke a be sika tsu amaga nɛ e puɛ ɔ jae ɔ tsɔɔ kaa a sɛ hlami nɛ a susu nɔ́ nɛ a maa pee kɛ ye Yehowa anɔkuale ɔ he. (2 Mose 20:4, 5; Dan. 3:4-6, 12, 16-18) Ngɔɔ lɛ kaa o nitsumitsɛ ɔ de o kɛ ní tsuli kpahi ke nyɛ tsu sika nɛ nyɛ kɛ ye gbijlɔ ko. Se o le kaa gbijlɔ ɔ kɛ lakpa jami ngɛ tsakpa. Mɛni o maa pee? E maa hi kaa o maa sɛ hlami nɛ o hla Yehowa susumi ngɛ sane ɔ he piɔ loko si fɔfɔɛ ko kaa jã nɛ ba. Kɛkɛ ɔ, ke si fɔfɔɛ ko kaa jã ba a, e be yee ha mo kaa o maa pee nɔ́ nɛ da, aloo o ma ha heto nɛ sa kaa bɔ nɛ Hebri nihewi etɛ ɔmɛ pee ɔ.

16. Ke wa hla Yehowa juɛmi ngɛ níhi a he ɔ, kɛ e maa ye bua wɔ ha kɛɛ kɛ dla wa he ha hiɔ tsami mi nyagbahi nɛ ma nyɛ maa ba tlukaa a?

¹⁶ Ke wa sɛ hlami nɛ wa hla Yehowa juɛmi ngɛ níhi a he ɔ, lɔ ɔ hu maa ye bua wɔ nɛ wa maa ye Yehowa anɔkuale ngɛ hiɔ tsami mi. E ngɛ mi kaa wa mwɔ wa yi mi kpɔ kaa wa be muɔ nitsɛ aloo e mi ní titli eywiɛ ɔmɛ ngɔe lɛɛ, se e sa nɛ Kristofo no fɛɛ Kristofo no nɛ e da Baiblo sisi tomi mlaahi nɛ a kɛ Yehowa susumi kɔ ɔ nɔ kɛ mwɔ e yi mi kpɔ ngɛ hiɔ tsami blɔ nɔ tomihi nɛ kɔɔ muɔ he ɔ he. (Níts. 15:28, 29) Ngɛ anɔkuale mi ɔ, tsa pi be nɛ wa be he wami nɛ wa ngɛ hiɔ tsami he ɔ nɛ e sa kaa wa susu sane nɛ e he hia nɛ ɔ he. Ejakaa jamɛ a be ɔ mi ɔ, eko ɔ, hiɔ ɔ maa hi wɔ yee, nɛ e ma bi nɛ waa mwɔ wa yi mi kpɔ oya nɔuu. Amlɔ nɛ ɔ ji  be nɛ e sa nɛ o hla níhi a mi, nɛ o ngma mlaa nya womi kaa DPA ɔ nɔ ní kɛ tsɔɔ hiɔ tsami blɔ nɔ tomi nɛ o suɔ, nɛ́ o kɛ o dɔkita a nɛ sɛɛ he ní. *

17-19. Mɛni he je nɛ e he hia nɛ wa hla Yehowa juɛmi ngɛ níhi a he piɔ? Moo tsɔɔ si fɔfɔɛ ko nɛ e biɔ nɛ wa dla wa he kɛ to.

¹⁷ Jehanɛ hu ɔ, mo susu heto nɛ Yesu ha Petro benɛ Petro wo lɛ ga ko nɛ nile be mi ɔ he nɛ o hyɛ. Petro de lɛ ke: “Nyɔmtsɛ, naa o he mɔbɔ.” Bɔ nɛ Yesu ha lɛ heto nɔuu ha a tsɔɔ kaa Yesu sɛ hlami nɛ e hla Mawu susumi ngɛ nɔ́ nɛ e sa kaa e pee ɔ he, nɛ e pue e yi mi tɛ hu ngɛ gbamihi nɛ kɔ e si himi kɛ gbenɔ nɛ e ma ba gbo ngɛ zugba a nɔ ɔ he. Ní nɛ ɔmɛ nɛ e le ɔ wo lɛ he wami nɛ e nyɛ nɛ e ye anɔkuale kɛ ya si nyagbe.​—Kane Mateo 16:21-23.

¹⁸ Mwɔnɛ ɔ, Mawu suɔ kaa huɛ bɔmi kpakpa nɛ hi e kɛ e sɔmɔli a kpɛti, nɛ́ a tsu e ní tsumi ɔ kɛ pi si. (Mat. 6:33; 28:19, 20; Yak. 4:8) Kaa bɔ nɛ e ba mi ngɛ Yesu blɔ fa mi ɔ, nihi nɛ a susuɔ wa he ma nyɛ ma jɔ̃ wa kɔni mi ngɛ Mawu suɔmi nya ní peemi he. Kaa nɔ hyɛmi nɔ́ ɔ, ke o nitsumitsɛ ɔ suɔ kaa e ma wo o nɔ nɛ e fɔ o hiɔwo ɔ nɔ, se lɔ ɔ be hae nɛ o ná be kɛ ha Mawu jami loo mumi mi níhi ɔ, kɛ o maa pee kɛɛ? Aloo ke o ngɛ sukuu yae nɛ o ná he blɔ kaa o maa je he nɛ o ngɛ ɔ kɛ ya tsa sukuu nɔ ngɛ he kpa ko hu nɛɛ? E he maa hia nɛ o sɔle, nɛ o hla níhi a mi. Lɔ ɔ se ɔ, mo bi yemi kɛ buami kɛ je o fɔli kɛ asafo mi nikɔtɔma amɛ a ngɔ konɛ o kɛ mwɔ o yi mi kpɔ. E maa hi kaa o ma hla Yehowa juɛmi ngɛ ní nɛ ɔmɛ a he piɔ konɛ o susumi kɛ Yehowa susumi nɛ pee kake. Ke o pee jã nɛ pee se o ná he blɔ nɛ ɔmɛ eko ɔ, mo nitsɛ o maa na kaa e ji ka. O maa le nɔ́ nɛ e sa kaa o pee ejakaa o sɛ hlami nɛ o mwɔ o yi mi kpɔ kaa o maa ye Yehowa anɔkuale.

¹⁹ Eko ɔ, o ma nyɛ ma susu si fɔfɔɛ kpahi nɛ o kɛ ma nyɛ maa kpe tlukaa nɛ a ma nyɛ maa pee ka kɛ ha mo ɔ ekomɛ a he. Ngɛ anɔkuale mi ɔ, wa be nyɛe maa le si fɔfɔɛhi tsuo nɛ waa kɛ maa kpe konɛ wa dla wa he kɛ to. Se ke wa ngɛ ní kasee, nɛ wa hla Yehowa juɛmi ngɛ níhi a he ɔ, e be yee kaa wa ma kai níhi nɛ wa kase ɔ, nɛ waa kɛ ma tsu ní ke waa kɛ si fɔfɔɛ ko kpe. Enɛ ɔ he ɔ, ke wa ngɛ ní kasee ɔ, nyɛ ha nɛ wa hla Yehowa juɛmi ngɛ níhi a he, nɛ wa kɛ tsu ní konɛ waa hyɛ bɔ nɛ Yehowa juɛmi nɛ wa ma ná a maa ye bua wɔ ngɛ yi mi kpɔhi nɛ waa maa mwɔ amlɔ nɛ ɔ kɛ hwɔɔ se ɔ mi ha.

20, 21. (a) Mɛni he je nɛ huzu maa hi he yemi nɛ wa ma ná ngɛ je ehe ɔ mi ɔ he ɔ? (b) Mɛni wa maa pee konɛ wa ná bua jɔmi nɛ ɔ eko amlɔ nɛ ɔ?

²⁰ Wɔ tsuo waa kɛ bua jɔmi ngɛ je ehe ɔ blɔ hyɛe. Wa ti nihi fuu ngɛ blɔ hyɛe kaa wa maa hi si daa ngɛ Paradeiso ɔ mi ngɛ zugba a nɔ. Ke Mawu Matsɛ Yemi ɔ bɔni zugba a nɔ yemi ɔ, e ma je nɔ́ nami kɛ aywilɛho yemi kɛ je. Ngɛ jamɛ a be ɔ mi po ɔ, nɔ fɛɛ nɔ ma ná he blɔ kɛ pee níhi nɛ e bua jɔ he.

²¹ Se lɔ ɔ tsɔɔ we kaa huzu be he yemi aloo he blɔ nɛ ɔ he hie. Yehowa mlaa amɛ kɛ e susumihi maa ye bua dali konɛ a le níhi nɛ da kɛ níhi nɛ dɛ. Enɛ ɔ maa pee bua jɔmi, nɛ e maa ngɔ tue mi jɔmi kɛ ba. (La 37:11) Se loko jamɛ a be ɔ maa su po ɔ, wa ma nyɛ maa ngɔ Yehowa susumihi kɛ tsu ní konɛ wa bua nɛ jɔ amlɔ nɛ ɔ.