1. Mɛni he je nɛ e sa nɛ wa ja Yehowa pɛ ɔ?

E SA nɛ wa ja Yehowa pɛ, ejakaa lɛ ji wa Bɔlɔ kɛ wa Wami Halɔ. (Kpoj. 4:11) Se kɛ̃ ɔ, nyagba ko ngɛ. E ngɛ mi kaa wa suɔ Yehowa nɛ wa buɔ lɛ mohu lɛɛ, se eko ɔ, waa kɛ ní komɛ maa ye kekle blɔ he ngɛ wa si himi mi, nɛ lɔ ɔ be hae nɛ waa suɔ Yehowa nɛ wa ja lɛ pɛ. E sa nɛ waa le nɔ́ nɛ ma ha nɛ e ba jã. Kekleekle ɔ, nyɛ ha nɛ waa hyɛ nɔ́ nɛ Yehowa pɛ nɛ wa ma ja a tsɔɔ.

2. Ngɛ 2 Mose 34:14 ɔ nya a, mɛni wa maa pee kɛ tsɔɔ kaa wa jaa Yehowa pɛ?

² Baiblo ɔ tsɔɔ kaa ke wa ngɛ suɔmi nɛ mi kuɔ kɛ ha Yehowa a, wa ma ja lɛ pɛ. Wa be nɔ ko aloo nɔ́ ko suɔe pe bɔ nɛ wa suɔ lɛ.​—Kane 2 Mose 34:14.

3. Anɛ wa jaa Yehowa akɛnɛ e sa nɛ wa ja lɛ ɔ kɛkɛ he je lo? Moo tsɔɔ nya.

³ Anɛ wa jaa Yehowa akɛnɛ e sa nɛ wa ja lɛ ɔ kɛkɛ he je lo? Dɛbi. Wa jaa Yehowa ejakaa wa ba le anɔkualehi nɛ kɔɔ e he ɔ. Wa ba le e su kpakpa amɛ. Wa le níhi nɛ e suɔ kɛ níhi nɛ e sume, nɛ wa kplɛɛ nɔ. Wa ba le e yi mi nɛ e to ngɛ adesahi a he, nɛ wa fĩ e yi mi tomi ɔ se. Wa bua jɔ kaa e ha wɔ he blɔ kaa waa pee e huɛmɛ. (La 25:14) Níhi nɛ wa kaseɔ ngɛ wa Bɔlɔ ɔ he ɔ haa nɛ wa hɛɛ wɔ kɛ suɔ e he.​—Yak. 4:8.

4. (a) Mɛni Abosiami peeɔ konɛ wa ko ná suɔmi nɛ mi wa kɛ ha Yehowa? (b) Mɛni he wa ma susu ngɛ ní kasemi nɛ ɔ mi?

⁴ Abosiami lɛ ngɛ níhi a blɔ nya tomi nɛ ɔ kudɔe. E suɔ nɛ waa na níhi nɛ a ngɛ je ɔ mi ɔ kaa a he hia wawɛɛ, nɛ e haa nɛ e he waa ha wɔ kaa wa maa hwu kɛ si ní nɛ ɔmɛ. (Efe. 2:1-3; 1 Yoh. 5:19) Abosiami yi mi tomi ji kaa e ma  ha nɛ waa suɔ ní nɛ ɔmɛ wawɛɛ konɛ wa ko nyɛ nɛ wa ja Yehowa pɛ. Nyɛ ha nɛ wa susu blɔ enyɔ komɛ nɛ e ma nyɛ maa gu nɔ kɛ pee jã a he nɛ waa hyɛ. Kekleekle ɔ, e bɔɔ mɔde kaa e ma ha nɛ waa di he lo nya níhi a se. Nɔ́ nɛ ji enyɔ ɔ, e bɔɔ mɔde kaa e ma ha nɛ waa hla hɛja jemi nɛ sɛ.

5. Mɛni he je nɛ e sa nɛ waa hyɛ wa he nɛ hi ngɛ sika suɔmi he ɔ?

⁵ Wɔ tsuo wa suɔ nɛ wa ná niye ní bɔ nɛ sa, tade kpakpahi, kɛ hi he kpakpa. Se kɛ̃ ɔ, e sa nɛ waa hyɛ nɛ hi nɛ wa ko ya suɔ sika. Nihi fuu nɛ a ngɛ je yaya nɛ ɔ mi ɔ ji “sika suɔli,” nɛ a suɔ he lo nya ní. (2 Tim. 3:2) Yesu le kaa e se nyɛɛli ɔmɛ ma nyɛ ma ná suɔmi kɛ ha sika. E de ke, “Nɔ ko be nyɛe maa pee nyɔguɛ kɛ ha nyɔmtsɛmɛ enyɔ; ejakaa ke e ná we nɔ kake he ninyɛ nɛ e suɔ nɔ kpa a, lɛɛ e maa mɛtɛ nɔ kake he nɛ e ma kua nɔ kpa a. Nyɛ be nyɛe maa pee nyɔguɛhi kɛ ha Mawu, kɛ Ní Nami tsuo.” (Mat. 6:24) Ke nɔ ko sɔmɔɔ Yehowa, nɛ jamɛ a be ɔ mi nɔuu ɔ, e ngɔɔ be fuu kɛ e he wami kɛ diɔ ní nami se ngɛ je nɛ ɔ mi ɔ, ngɛ blɔ ko nɔ ɔ, e ngɛ nyɔmtsɛmɛ enyɔ sɔmɔe. Ke e ba jã a, lɔ ɔ tsɔɔ kaa pi Yehowa pɛ nɛ e ngɛ jae.

6. Mɛni wa ma nyɛ maa kase ngɛ nɔ́ nɛ Yesu de Laodikia asafo ɔ mi?

⁶ Benɛ e piɛ bɔɔ nɛ kaseli ɔmɛ a be ɔ maa ba nyagbe ɔ, Kristofohi fuu nɛ a ngɛ Laodikia asafo ɔ mi ɔ fĩa ke: “Niatsɛ ji mi, nɛ i ná ní, nɛ nɔ́ ko nɔ́ ko he hia we mi.” Se Yehowa kɛ Yesu na mɛ kaa nihi nɛ a ‘ní ngɛ mɔbɔ, ohiatsɛmɛ, hɛ yuyuili, kɛ nihi nɛ a hɛɛ a he gu.’ Yesu wo mɛ ga akɛnɛ suɔmi nɛ a ngɛ kɛ ha ní nami ɔ ngɛ huɛ bɔmi nɛ ngɛ a kɛ Yehowa a kpɛti ɔ puɛe ɔ he je, se pi ní nɛ a ná a he je. (Kpoj. 3:14-17) Ke wa yɔse kaa wa bɔni suɔmi  nami kaa waa di ní nami se ɔ, e sa nɛ wa je jamɛ a susumi ɔ kɛ je wa juɛmi mi oya nɔuu. (1 Tim. 6:7, 8) Ke wa pee we jã a, wa ma ya ná suɔmi kɛ ha ní kpahi, nɛ Yehowa bua be jami nɛ wa jaa lɛ ɔ he jɔe, ejakaa “a kɛ lɛ plee we nɔ́ he.” (5 Mose 4:24) Ngɛ mɛni blɔ nɔ nɛ sika ma nyɛ maa pee nɔ́ nɛ he hia wɔ pe nɔ́ fɛɛ nɔ́?

7-9. Mɛni o kase ngɛ asafo mi nɔkɔtɔma ko nɛ a tsɛɛ lɛ ke David níhi a si kpami ɔ mi?

⁷ Mo susu David nɛ e ji asafo mi nɔkɔtɔma nɛ e tsuɔ ní wawɛɛ nɛ e ngɛ United States ɔ níhi a si kpami ɔ he nɛ o hyɛ. E tsɔɔ kaa e kɛ e ní tsumi fiɛ we kulaa. A wo e nɔ ngɛ e ní tsumi ɔ mi, nɛ ngɛ ma a mi tsuo ɔ, a naa lɛ kaa nihi nɛ a he be ngɛ ní nɛ e tsuɔ ɔ mi ɔ a kpɛti nɔ kake. David de ke, “Jamɛ a be ɔ mi ɔ, i susu kaa hɛ mi yami nɛ ɔmɛ tsɔɔ kaa Yehowa ngɛ mi jɔɔe.” Se anɛ Yehowa nɛ ngɛ lɛ jɔɔe niinɛ lo?

⁸ David ba bɔni okadi komɛ nami nɛ tsɔɔ kaa e ní tsumi ɔ ha nɛ huɛ bɔmi nɛ ngɛ e kɛ Yehowa a kpɛti ɔ ngɛ puɛe. E de ke: “Ke i ya asafo mi kpe aloo fiɛɛmi ɔ, i hii nyagbahi nɛ ngɛ ye ní tsumi he ɔ he susue. I náa sika fuu, se i peeɔ yeyeeye, nɛ níhi yɛ nɔ saminya ngɛ ye gba si himi ɔ mi.”

⁹ David ba yɔse kaa e sa nɛ e hyɛ níhi nɛ e kɛ yeɔ kekleekle blɔ he ngɛ e si himi mi ɔ ekohu. E de ke: “I fia ye pɛɛ si kaa ma tsu si fɔfɔɛ ɔ he ní.” David suɔ nɛ e pee tsakemi ngɛ e ní tsumi blɔ nya tomi mi, lɔ ɔ he ɔ, e de e nitsumitsɛ ɔ tsakemi nɛ e suɔ nɛ e pee ɔ. Mɛni nɛ je mi kɛ ba? David ní tsumi ɔ je e dɛ! Mɛni e pee ngɛ lɔ ɔ se? E de ke, “E nɔ jena a, i ngma blɔ  gbali a wali a blɔ bimi womi ɔ nɔ ní kaa ma sɔmɔ kaa blɔ gbali a walɔ kɛ tsa nɔ nyɔhiɔhi fuu.” David kɛ e yo ɔ bɔni nihi a we mi dlami, nɛ a kɛ sika nɛ a náa a hyɛɛ a he. E kɛ we nɛ e bɔni sɔmɔmi kaa daa blɔ gbalɔ, nɛ pee se ɔ, e yo ɔ hu ba pee daa blɔ gbalɔ. David kɛ e yo ɔ hla kaa a ma tsu ní tsumi nɛ nihi fuu naa lɛ kaa e ba si. Se ngɛ anɔkuale mi ɔ, pi ní tsumi nɛ a ngɛ tsue ɔ nɛ e he hia mɛ. E ngɛ mi kaa a hiɔwo ɔ sui nɔ́ nɛ a náa be ko nɛ be ɔ mohu lɛɛ, se daa nyɔhiɔ ɔ, a náa sika bɔ nɛ sa nɛ a kɛ woɔ a he hiɔhi. A suɔ nɛ a ngɔ Yehowa sɔmɔmi kɛ ye kekle blɔ he. Enɛ ɔ ha nɛ a na kaa Yehowa hyɛɛ nihi nɛ a ngɔɔ Matsɛ Yemi ɔ kɛ yeɔ kekleekle blɔ he ɔ a nɔ.​—Mat. 6:31-33.

10. Kɛ wa ma plɛ kɛ po wa tsui he piɛ ha kɛɛ?

¹⁰ Wa ngɛ sika jio, wa be sika jio, e sa nɛ waa po wa tsui he piɛ. Ngɛ mɛni blɔ nɔ? E sa nɛ waa hyɛ nɛ hi nɛ wa ko suɔ ní nami. E sɛ nɛ ní nɛ wa tsuɔ ɔ he nɛ hia wɔ pe Yehowa sɔmɔmi. Mɛni blɔ nɔ o maa gu kɛ le kaa o ní tsumi he hia mo pe Yehowa sɔmɔmi? O ma nyɛ ma bi o he ke: ‘Ke i ngɛ asafo mi kpe sisi, aloo fiɛɛmi mi ɔ, anɛ i pɔɔ ye ní tsumi ɔ he susumi lo? Anɛ i yeɔ tsui kaa eko ɔ, ma ye ohia hwɔɔ se lo? Anɛ sika kɛ he lo nya ní nami ngɔɔ nyagba kɛ baa i kɛ ye yo aloo ye huno wa kpɛti lo? Anɛ ma tsu ní tsumi ko nɛ nihi naa lɛ kaa e ba si ke jamɛ a ní tsumi ɔ ma ha nɛ ma ná be babauu kɛ sɔmɔ Yehowa lo?’ (1 Tim. 6:9-12) Ke wa ngɛ sane bimi nɛ ɔmɛ a he susue ɔ, nyɛ ha nɛ wa kai kaa Yehowa suɔ wɔ, nɛ e wo nihi nɛ jaa lɛ ɔ si ke: “I be mo sie gblegbleegble, nɛ i be mo kuae gblegbleegble hulɔ.” Lɔ ɔ he je nɛ bɔfo Paulo ngma ke: “Nyɛ ko ha nɛ sika suɔmi nɛ hi nyɛ si himi mi” ɔ nɛ.​—Heb. 13:5, 6.

11. Kɛ hɛja jemi nɛ nɔ ko hlaa a ma nyɛ ma ná e nɔ he wami ha kɛɛ?

¹¹ Yehowa suɔ nɛ wa bua nɛ jɔ, nɛ hɛja jemi hu piɛɛ níhi nɛ ma nyɛ ma ha nɛ wa bua nɛ jɔ ɔ he. Ngɛ anɔkuale mi ɔ, Mawu Munyu ɔ de ke, “Nɔ́ nɛ sa adesa peemi ji kaa e ye ní, nɛ e nu ní, nɛ e na bua jɔmi kɛ je e dengme gbomi ɔ mi.” (Fiɛlɔ 2:24) Se níhi fuu nɛ nihi kɛ jeɔ a hɛ ja mwɔnɛ ɔ náa a nɔ he wami ngɛ blɔ nɛ sɛ nɔ. E haa nɛ nihi a je mi bami puɛɔ, nɛ e haa nɛ a bua jɔɔ níhi nɛ Baiblo ɔ tsɔɔ kaa a hí ɔ a he, nɛ a kplɛɛɔ nɔ.

12. Ngɛ 1 Korinto Bi 10:21, 22 nya a, mɛni he je nɛ e sa nɛ waa kɛ hɛ si kami nɛ hla wa hɛja jemi?

 ¹² Wa suɔ nɛ wa ja Yehowa pɛ, enɛ ɔ he ɔ, wa be nyɛe maa hi “Yehowa we okplɔɔ ɔ nɔ ní yee” nɛ waa “hi daimonio ɔmɛ hu a we okplɔɔ ɔ nɔ ní yee.” (Kane 1 Korinto Bi 10:21, 22.) Behi fuu ɔ, ke nihi bla kɛ ye ní ɔ, lɔ ɔ tsɔɔ kaa huɛ bɔmi ko ngɛ a kpɛti. Ke wa hla hɛja jemi nɛ basabasa peemi, mumihi a tsɛmi, je mi bami yaya, loo ní kpahi nɛ he lo ɔ suɔ kɛ su yaya komɛ ngɛ mi ɔ, e tsɔɔ kaa waa kɛ Mawu he nyɛli bla kɛ ngɛ niye ní nɛ a hoo ɔ yee. Ke wa pee jã a, tsa pi wɔ nitsɛmɛ wa he awi pɛ wa maa ye, huɛ bɔmi nɛ ngɛ waa kɛ Yehowa wa kpɛti ɔ hu ma puɛ.

13-14. Ngɛ Yakobo 1:14, 15 ɔ nya a, mɛni he je nɛ e sa nɛ waa hyɛ saminya ngɛ níhi nɛ waa kɛ jeɔ wa hɛ ja a he? Ngɔɔ nɔ́ he tomi nɔ́ ko kɛ tsɔɔ mi.

¹³ Ngɛ mɛni blɔhi a nɔ nɛ wa ma nyɛ maa ngɔ hɛja jemi kɛ to niye ní he? Wa ma nyɛ maa hla niye ní nɛ wa suɔ nɛ waa ye. Se ke wa mi niye ní ɔ, wa nɔmlɔ tso ɔ nitsɛ lɛ tsuɔ he ní nɛ wa náa niye ní ɔ he se. Ke wa ye niye ní kpakpa a, wa náa nɔmlɔ tso mi he wami kpakpa; se ke wa yi niye ní kpakpa a, wa be nɔmlɔ tso mi he wami kpakpa náe. Eko ɔ, wa be tsakemi nɛ ɔ nae amlɔ nɔuu, se kɛ yaa kɛ yaa a, wa maa na tsakemi nɛ ɔ.

¹⁴ Jã kɛ̃ nɛ wa ngɛ he blɔ nɛ waa kɛ maa hla níhi nɛ waa kɛ maa wo wa juɛmi mi kɛ gu hɛja jemi nɛ wa maa hla a nɔ. Hɛja jemi nɛ wa maa hla a ma nyɛ maa sa bɔ nɛ wa susuɔ níhi a he kɛ bɔ nɛ wa nuɔ níhi a he ha a he. Ke wa hla hɛja jemi kpakpa a, wa ma ná bua jɔmi; se ke wa hla hɛja jemi nɛ sɛ ɔ, e maa ye wɔ awi. (Kane Yakobo 1:14, 15.) Wa be bɔ nɛ hɛja jemi yaya náa wa nɔ he wami ha a nae amlɔ nɔuu, se kɛ yaa kɛ yaa a, e ba peeɔ heii. Enɛ ɔ he je nɛ Baiblo ɔ bɔ wɔ kɔkɔ ke: “Nyɛ ko ha nɛ a sisi nyɛ: Mawu ɔ, pi nɔ nɛ a yeɔ e he fɛu. Ejakaa nɔ́ fɛɛ nɔ́ nɛ nɔ ko ngɛ due ɔ, lɔ ɔ nɔuu nɛ e ma kpa; ejakaa nɔ nɛ e ngɛ due kɛ ngɛ e he lo ɔ hae ɔ ma kpa puɛmi kɛ je e he lo ɔ mi.” (Gal. 6:7, 8) Ke wa kua hɛja jemihi nɛ fĩɔ níhi nɛ Yehowa hiɔ se ɔ, wa ma ná he se wawɛɛ!​—La 97:10.

15. Mɛni nike ní nɛ Yehowa ha wɔ?

¹⁵ Yehowa we bi fuu hyɛɛ JW Brɔɔdkastin nɛ ji wa Intanɛti nɔ tiivi tesia a, nɛ a bua jɔɔ wawɛɛ. Nyɛmiyo ko nɛ a tsɛɛ lɛ ke Marilyn de ke: “JW Brɔɔdkastin ɔ yeɔ bua mi nɛ i kɛ ye juɛmi maa ní kpakpahi a nɔ, ejakaa níhi tsuo nɛ ngɛ nɔ ɔ hi. Ke ye hɛ ngɛ jae aloo ye kɔni mi jɔ̃ ɔ, i hyɛɛ Baiblo mi munyu ko aloo Betel Mɔtu Mawu Jami ngɛ tiivi ɔ nɔ, nɛ e woɔ mi he wami. Ke i pee jã a, e haa nɛ i hɛɛ kɛ suu Yehowa kɛ e we asafo ɔ he haa. JW Brɔɔdkastin blɔ nya tomi ɔ ye bua mi nɛ ye si himi pee kpakpa.” Anɛ mo hu o ngɛ nike ní nɛ je Yehowa ngɔ nɛ ɔ he se náe lo? A ngɔɔ ní hehi kɛ fɔɔ JW Brɔɔdkastin ɔ nɔ daa nyɔhiɔ. Munyuhi nɛ a fiaa nɛ a buɔ tue, videohi, kɛ lahi nɛ woɔ nɔ he wami hu ngɛ nɔ.

16-17. Mɛni he je nɛ e sa nɛ waa hyɛ be abɔ nɛ wa puɛɔ ngɛ hɛja jemi he ɔ, nɛ mɛni blɔ nɔ wa ma nyɛ maa gu kɛ pee jã?

¹⁶ Pi níhi nɛ waa kɛ jeɔ wa hɛ ja a pɛ nɛ e sa nɛ waa hyɛ saminya. E sa nɛ waa hyɛ be abɔ nɛ waa kɛ peeɔ jã a hulɔ. Ke pi jã a, wa ma puɛ be fuu ngɛ hɛja jemi he pe be nɛ waa kɛ sɔmɔɔ Yehowa a. E yeɔ ha nihi fuu kaa a maa to be abɔ nɛ a kɛ jeɔ a hɛ ja a he blɔ nya. Nyɛmiyo ko nɛ a tsɛɛ lɛ ke Abigail nɛ e ye jeha 18 ɔ de ke: “Ke i je ní tsumi kɛ ba we mi gbɔkuɛ nɛ pɔ tɔ ye he ɔ, i hyɛɛ tiivi nɛ i kɛ jɔɔ ye he. Se be  komɛ ɔ, e he ba hia nɛ ma ye ye he nɔ nɛ ma ko puɛ ngmlɛfiahi fuu ngɛ tiivi ɔ se.” Nyɛminyumu wayoo ko nɛ a tsɛɛ lɛ ke Samuel ɔ de ke: “I pɔɔ video kpitikpitihi fuu hyɛmi ngɛ Intanɛti ɔ nɔ. Ke i de ke ma hyɛ kake ɔ, benɛ i ke i hɛliɔ si ɔ, ngmlɛfia etɛ loo eywiɛ be.”

¹⁷ Kɛ o ma plɛ kɛ to be abɔ nɛ o kɛ jeɔ o hɛja a he blɔ nya ha kɛɛ? Kekleekle ɔ, moo le be abɔ nɛ o kɛ jeɔ o hɛja. O ma nyɛ maa ngma be abɔ nɛ o kɛ jeɔ o hɛja ngɛ otsi kake mi ɔ kɛ fɔ si. Moo ngma ngmlɛfia abɔ nɛ o kɛ hyɛɛ tiivi, aloo o kɛ yaa Intanɛti ɔ nɔ, aloo o kɛ fiɛɛ kɔmpiuta nɔ fiɛmi komɛ ngɛ o mobile fon nɔ ɔ ngɛ o kalenda a nɔ. Ke o na kaa o puɛɔ be fuu kɛ peeɔ jã a, lɛɛ moo to o be he blɔ nya. Moo to be nɛ o kɛ maa pee níhi nɛ a he hia amɛ kekle, kɛ be nɛ o kɛ ma je o hɛja a he blɔ nya. Lɔ ɔ se ɔ, moo sɔle ha Yehowa nɛ e ye bua mo konɛ o nyɛ nɛ o nyɛɛ blɔ nya nɛ o to ɔ se. Jã nɛ o maa pee ɔ ma ha nɛ o ná be kɛ he wami kɛ kase Baiblo ɔ ngɛ o dɛ he, nɛ́ o kɛ pee weku Mawu jami, nɛ́ o kɛ ya asafo mi kpe. O ma ná be kɛ fiɛɛ nɛ o kɛ tsɔɔ nihi ní hulɔ. Jehanɛ hu ɔ, eko ɔ, o bua maa jɔ wawɛɛ ke o ngɛ o hɛja jee ejakaa o le kaa o ngɔ Yehowa kɛ ye kekleekle blɔ he.

18-19. Mɛni wa ma nyɛ maa pee kɛ tsɔɔ kaa wa jaa Yehowa pɛ?

¹⁸ Benɛ bɔfo Petro tu Satan je ɔ nɛ maa ba nyagbe kɛ je ehe nɛ maa ba a he munyu se ɔ, e de ke: “Nihi nɛ i suɔ, akɛnɛ wa ngɛ ní nɛ ɔmɛ mlɛe he je ɔ, nyɛɛ bɔ mɔde wawɛɛ konɛ nyagbenyagbe ɔ, e ba na nyɛ kaa nihi nɛ mu kɛ piami ko be a he ngɛ tue mi jɔmi mi.” (2 Pet. 3:14) Ke wa bu ga womi nɛ ɔ tue, nɛ wa bɔ mɔde wawɛɛ nɛ wa je mi bami he tsɔ, nɛ wa sɔmɔ Yehowa ngɛ blɔ nɛ da nɔ ɔ, lɔ ɔ tsɔɔ kaa wa jaa Yehowa pɛ.

¹⁹ Satan kɛ e je ɔ maa bɔ mɔde wawɛɛ kaa a ma ha nɛ waa ngɔ ní kpahi kɛ ye kekleekle blɔ he ngɛ wa si himi mi mohu pe Mawu jami. (Luka 4:13) Se ngɛ nyagbahi nɛ waa kɛ maa kpe ɔ tsuo se ɔ, wa be nɔ ko aloo nɔ́ ko suɔe pe bɔ nɛ wa suɔ Yehowa. Wa fia wa pɛɛ si kaa wa ma ja Yehowa pɛ!