1, 2. (a) Kɛ Yesu na Mawu Mlaa ha kɛɛ? (b) Ngɛ mɛni blɔ nɔ nɛ mlaa tsɔɔli ɔmɛ kɛ Farisi bi ɔmɛ plɛ Mlaa a hɛ mi kɛ bu si?

YESU suɔ Mose Mlaa a. Enɛ ɔ be nyakpɛ! Mlaa a je Yesu nitsɛ e Tsɛ nɛ ji Yehowa, Nɔ nɛ e he hia Yesu pe kulaa ngɛ e si himi mi ɔ ngɔ. Baiblo mi gbami ko tsɔɔ bɔ nɛ Yesu suɔ Mawu mlaa a wawɛɛ ha. La 40:8 ɔ de ke: “Ye Mawu, i suɔ kaa ma pee o suɔmi nya ní; o mlaa a, a ngma ngɛ ye tsui mi.” Yesu kɛ e munyu tutui kɛ e ní peepee tsɔɔ kaa Mawu Mlaa da, e he ngɛ se nami, nɛ e maa ba mi kokooko.​—Mat. 5:17-19.

² Hyɛ bɔ nɛ eko ɔ, e dɔ Yesu ha benɛ e na kaa mlaa tsɔɔli ɔmɛ kɛ Farisi bi ɔmɛ plɛ e Tsɛ ɔ Mlaa a hɛ mi kɛ bu si ɔ! A ngɔɔ a juɛmi kɛ maa Mlaa a mi ní nyafinyafi komɛ a nɔ tsɔ. Enɛ ɔ he ɔ, Yesu de ke: “Nyɛ haa mint, kɛ dill, kɛ kumin mi dlami nyɔngma mi kakaaka.” Lɔ ɔ mɛni ji nyagba a? Yesu tsa nɔ ke: “Se nyɛ bui níhi nɛ a he hia ngɛ Mlaa a mi ɔ. Ní nɛ ɔmɛ ji dami sane yemi, kɛ mɔbɔ nami, kɛ anɔkuale yemi.” (Mat. 23:23) Yesu be kaa Farisi bi ɔmɛ nɛ a buɔ a he dali se a nui Mlaa a sisi ɔ. Yesu lɛɛ e le yi mi tomi he je nɛ a wo Mlaa a, nɛ e le nɔ́ nɛ mlaa a eko fɛɛ eko tsɔɔ ngɛ Yehowa he.

3. Mɛni he wa ma susu ngɛ munyu nɛ ɔ mi?

 ³ Kristofohi be Mlaa somi ɔ sisi. (Rom. 7:6) Se kɛ̃ ɔ, Yehowa ha nɛ a baa jamɛ a Mlaa a yi ngɛ e Munyu nɛ ji Baiblo ɔ mi. E sume nɛ waa ngɔ wa juɛmi kɛ ma Mlaa a mi ní tsɔwitsɔwi ɔmɛ a nɔ tsɔ, mohu ɔ, wa yɔse “níhi nɛ a he hia” nɛ ji sisi tomi mlaahi nɛ a nɔ kuɔ nɛ ngɛ mlaa nɛ ɔmɛ a mi ɔ, nɛ waa ngɔ kɛ tsu ní. Kaa nɔ hyɛmi nɔ́ ɔ, mɛni sisi tomi mlaa nɛ ngɛ wesa he mahi nɛ a to he blɔ nya a mi? Munyu nɛ wa susu he kɛ sɛ hlami ɔ ha nɛ wa kase ní komɛ ngɛ níhi nɛ nihi nɛ a ya sa we ɔ peeɔ ɔ mi. Se wesa he ma amɛ haa nɛ wa kaseɔ Yehowa he ní, kɛ bɔ nɛ wa ma plɛ kɛ kase e su ɔmɛ ha. Enɛ ɔ he ɔ, munyu nɛ ɔ ma ha sane bimi etɛ komɛ a heto: Ngɛ mɛni blɔ nɔ nɛ wesa he ma amɛ tsɔɔ kaa Yehowa naa nɔ mɔbɔ? Mɛni a tsɔɔ wɔ ngɛ bɔ nɛ e buɔ wami ha a he? Ngɛ mɛni blɔ nɔ nɛ a haa nɛ wa naa e dami sane yemi nɛ hi kɛ pi si ɔ? Ngɛ eko fɛɛ eko mi ɔ, mo hla blɔhi a nɔ nɛ o ma nyɛ maa gu kɛ kase o hiɔwe Tsɛ ɔ.​—Kane Efeso Bi 5:1.

4, 5. (a) Ngɛ mɛni blɔ nɔ nɛ a ha nɛ blɔhi nɛ yaa wesa he ma amɛ a mi ɔ nɔ da, nɛ mɛni he je? (b) Mɛni enɛ ɔ tsɔɔ wɔ ngɛ Yehowa he?

⁴ E he wɛ kaa nɔ ko maa tu fo kɛ ya wesa he mahi ekpa a eko mi. Yehowa fã Israel bi ɔmɛ kaa a hla ma a etɛ ngɛ Yordan Pa a beleku je, nɛ a hla etɛ hu ngɛ bonyoku je. Mɛni he je? Bɔ nɛ pee nɛ e he ko wa ha nɔ nɛ ngɛ fo ɔ tue ɔ kaa e maa na he ko nɛ e maa sa we ngɛ mla. (4 Mose 35:11-14) Blɔhi nɛ yaa wesa he ma amɛ a mi ɔ, a nɔ da saminya. (5 Mose 19: 3, NW) Yuda bi a yi nɔ sane tsɔɔ kaa a kɛ kadimi níhi ma blɔ ɔmɛ a he konɛ e tsɔɔ nihi nɛ a ngɛ fo tue ɔ blɔ kɛ ya ma nɛ ɔmɛ a mi. Wesa he ma nɛ ɔmɛ a he je ɔ, nɔ ko nɛ e ji blɔ nɛ e gbe nɔ ɔ tui fo kɛ yɛ ma se, he nɛ eko ɔ, e kɛ e he ma ya wo lakpa jami mi ngɛ.

⁵ Mo susu he nɛ o hyɛ: Yehowa, Nɔ nɛ tsɔɔ bɔ nɛ a gbla nihi nɛ a je blɔ nɛ a gbe nɔmlɔ ɔ tue ha a, lɛ nɔuu nɛ e to blɔ nya kɛ ha nihi nɛ a ji blɔ nɛ a gbe nɔmlɔ ɔ konɛ a na mɛ mɔbɔ nɛ a po a he piɛ! Baiblo mi ní lelɔ ko de ke: “Nɔ́ fɛɛ nɔ́ mi ngɛ heii, e ngɛ kpiti, nɛ e he wɛ. Jã ji bɔ nɛ Mawu dloomi ɔ ngɛ.” Tsa pi kojolɔ nɛ e yi kpɛti wa nɛ e suɔ kaa e maa gbla e sɔmɔli a tue ji Yehowa. Mohu ɔ, e “mɔbɔ nami ɔ hiɛ babauu.”​—Efe. 2:4.

6. Ngɛ mɛni blɔ nɔ nɛ e slo Farisi bi ɔmɛ a su ngɛ bɔ nɛ Mawu naa nɔ mɔbɔ ha a he?

⁶ Se Farisi bi ɔmɛ lɛɛ e he waa ha mɛ kaa a maa na nihi mɔbɔ. Kaa nɔ hyɛmi nɔ́ ɔ, ke nɔ ko tɔ̃ tɔmi kake pe si etɛ ɔ, a kɛ pɛ lɛ. Yesu ngɔ nɔ́ he tomi nɔ́ ko nɛ kɔɔ Farisi no ko nɛ e ngɛ sɔlee ɔ he kɛ ma a su nɛ ɔ nɔ mi. Farisi  no ɔ sɔle ke: “Oo Mawu, i naa mo si kaa i be kaa ni kpa amɛ. I be kaa ojo fiali, yayami peeli, gba puɛli, aloo tó tsulɔ nɛ ɔ po.” Jamɛ a be ɔ, tó tsulɔ ko kɛ he si bami ngɛ sɔlee kaa Mawu nɛ na lɛ mɔbɔ. Mɛni he je nɛ Farisi bi ɔmɛ be mɔbɔ nami ko kulaa a? Baiblo ɔ tsɔɔ kaa “a kɛ ni kpahi pee we nɔ́ ko.”​—Luka 18:9-14.

7, 8. (a) Ke nɔ ko tɔ̃ o nɔ ɔ, mɛni blɔ nɔ o ma nyɛ maa gu kɛ kase Yehowa? (b) Mɛni he je nɛ yayami kɛ pami biɔ he si bami?

⁷ Moo kase Yehowa, pi Farisi bi ɔmɛ. Mo je mɔbɔ nami kpo. (Kane Kolose Bi 3:13.) Blɔ kake nɛ o ma nyɛ maa gu nɔ kɛ pee jã ji nɛ o be hae nɛ e he nɛ wa ha ni kpahi kaa a ma bi o dɛ mi yayami kɛ pami. (Luka 17:3, 4) Mo bi o he ke: ‘Ke nihi tɔ̃ ye nɔ si abɔ po ɔ, anɛ i kɛ paa mɛ lo? Anɛ i pee klaalo kaa ma dla i kɛ nɔ ko nɛ tɔ̃ ye nɔ ɔ wa kpɛti lo?’

⁸ Yayami kɛ pami biɔ he si bami. Farisi bi ɔmɛ nyɛ we nɛ a ngɔ yayami kɛ pa ejakaa a bui ni kpahi kaa se nami ngɛ a he. Se e sa nɛ Kristofohi nɛ a ba a he si nɛ a “bu ni kpahi kaa a nɔ kuɔ pe” mɛ, nɛ a ngɔ a tɔmihi kɛ pa mɛ. (Filip. 2:3) Anɛ o maa kase Yehowa nɛ o ba o he si lo? Ke wa baa wa he si ɔ, e he be wae ha ni kpahi kaa a ma bi yayami kɛ pami ngɛ wa dɛ, nɛ e he be wae ha wɔ kaa waa kɛ maa pa mɛ. O he nɛ sɔ kɛ na nihi mɔbɔ, nɛ o mi mi ko fu mlamlaamla.​—Fiɛlɔ 7:8, 9.

9. Ngɛ mɛni blɔ nɔ nɛ Yehowa ye bua Israel bi ɔmɛ konɛ a na bɔ nɛ wami ngɛ klɔuklɔu ha?

⁹ Yi mi tomi titli he je nɛ a to wesa he mahi a he blɔ nya a ji kaa a kɛ maa po Israel bi ɔmɛ a he piɛ nɛ a ko ye muɔ he fɔ. (5 Mose 19:10) Yehowa suɔ wami, nɛ e hiɔ “nɔ nɛ pee we nɔ́ ko e muɔ si puemi.” (Abɛ 6:16, 17) Mawu yeɔ dami sane, nɛ e ngɛ klɔuklɔu, enɛ ɔ he ɔ, ke nɔ ko ji blɔ nɛ e gbe nɔ po ɔ, e be e hɛ mae kɛ fɔ nɔ. Ngɛ anɔkuale mi ɔ, a naa nɔ nɛ li e he be nɛ e gbe nɔ ɔ mɔbɔ. Se ngɛ lɔ ɔ po mi ɔ, e sa nɛ e ya bɔ ma nimeli ɔmɛ amaniɛ, nɛ ke a na kaa e li e he be nɛ e gbe nɔ ɔ, lɛɛ e maa ya nɔ nɛ e maa hi wesa he ma a mi kɛ yaa si osɔfo nɔkɔtɔma a ma gbo. Eko ɔ, enɛ ɔ ma bi nɛ e hi wesa he ma a mi e wami be tsuo. Ní nɛ ɔmɛ nɛ nɔ ɔ maa gblee mi ɔ haa nɛ Israel bi ɔmɛ naa kaa adesa wami ngɛ klɔuklɔu. E sa nɛ a kua nɔ́ fɛɛ nɔ́ nɛ ma nyɛ maa ngɔ a nyɛmi nɔmlɔ wami kɛ wo oslaa mi ɔ, konɛ a wo Nɔ nɛ ha mɛ wami ɔ hɛ mi nyami.

10. Ngɛ nɔ́ nɛ Yesu tsɔɔ ɔ nya a, ngɛ mɛni blɔ nɔ nɛ mlaa tsɔɔli ɔmɛ kɛ Farisi bi ɔmɛ tsɔɔ kaa a bui wami?

¹⁰ Mlaa tsɔɔli ɔmɛ kɛ Farisi bi ɔmɛ bui wami kaa bɔ nɛ Yehowa buɔ lɛ ɔ. Mɛni he je? Yesu de mɛ ke: “Nyɛ ngɔ nile nya safe ɔ kɛ je. Nyɛ nitsɛmɛ nyɛ sɛ we mi, nɛ nihi nɛ a yaa sɛ mi ɔ hu nyɛ tsiɔ mɛ blɔ!” (Luka 11:52) E sa nɛ a ko tsɔɔ nihi Mawu Munyu ɔ sisi, nɛ a ye bua mɛ konɛ a nyɛɛ blɔ nɛ kɛ nɔ yaa neneene wami mi ɔ nɔ. Se a pee we jã, mohu ɔ, a je nihi kɛ je “wami Hɛ Mi Nyɛɛlɔ Kpanaa” nɛ ji Yesu ɔ he, nɛ a ha nɛ a ya gu blɔ nɛ kɛ nɔ yaa neneene hɛ mi kpatami mi ɔ  nɔ. (Níts. 3:15) Mlaa tsɔɔli ɔmɛ kɛ Farisi bi ɔmɛ bui wami, a woɔ a he nɔ, nɛ a foɔ mɛ nitsɛmɛ pɛ a nɔ mi pe nɛ a ma fo a nyɛmimɛ adesahi a nɔ́ mi. A yi kpɛti wa, nɛ a nɛ nɔ mɔbɔ kulaa!

11. (a) Mɛni bɔfo Paulo pee kɛ tsɔɔ kaa e buɔ wami kaa bɔ nɛ Mawu buɔ lɛ ɔ? (b) Mɛni maa ye bua wɔ konɛ waa pee wa ní kaa Paulo ngɛ fiɛɛmi mi?

¹¹ Kɛ wa ma plɛ kɛ kua su yaya nɛ mlaa tsɔɔli ɔmɛ kɛ Farisi bi ɔmɛ je kpo ɔ nɛ waa kase Yehowa ha kɛɛ? E sa nɛ waa bu wami, nɛ waa na lɛ kaa nike ní ko nɛ he jua wa. Bɔfo Paulo ye odase wawɛɛ kɛ tsɔɔ kaa e buɔ wami kaa e he jua wa. Enɛ ɔ he ɔ, e nyɛ nɛ e de ke: “I yi nɔ ko nɔ ko muɔ he fɔ.” (Kane Ní Tsumi 20:26, 27.) Se kɛ̃ ɔ, pi Paulo he nile nɛ maa bu lɛ fɔ, aloo ní tsumi nɛ fɔɔ si ngɛ e nɔ kaa e fiɛɛ ɔ he je nɛ e fiɛɛ. Mohu ɔ, e suɔ nimli, nɛ a wami he jua wa ha lɛ. (1 Kor. 9:19-23) Jã nɔuu nɛ wɔ hu e sa nɛ waa bɔ mɔde nɛ waa bu wami kaa bɔ nɛ Mawu buɔ lɛ ɔ. Yehowa “suɔ kaa nihi tsuo nɛ a tsake a tsui.” (2 Pet. 3:9) Mo hu nɛɛ? Ke o naa nɔ mɔbɔ kɛ jeɔ o tsui mi ɔ, lɔ ɔ woɔ mo he wami konɛ o kɛ kã nɛ fiɛɛ wawɛɛ, nɛ o bua jɔɔ fiɛɛmi ní tsumi ɔ he wawɛɛ hulɔ.

12. Mɛni he je nɛ Mawu we bi buɔ he piɛ pomi kaa nɔ́ ko nɛ he hia a?

¹² Wɔ hu wa tsɔɔ kaa wa buɔ wami kaa bɔ nɛ Yehowa buɔ lɛ ɔ ke ji wa hyɛɛ wa he nɔ saminya konɛ wa ko plaa a. Ke wa hɛɛ lɔle aloo wa ngɛ ní tsue ɔ, e sa nɛ waa hyɛ wa he nɔ saminya, wa ngɛ tsu mae jio, wa ngɛ nɔ́ ko dlae jio, wa yaa kpehi a sisi jio. Ko ha nɛ ní tsumi, sika, aloo esɔ yemi he nɛ hia mo pe o wami. Wa Mawu ɔ peeɔ nɔ́ nɛ da kɛ nɔ́ nɛ sa be fɛɛ be. Wa suɔ nɛ waa kase lɛ. Asafo mi nikɔtɔmahi ji nihi titli nɛ a bɔɔ mɔde kaa a maa baa mɛ nitsɛmɛ kɛ ni kpahi nɛ a kɛ mɛ tsuɔ ní ɔ a wami yi. (Abɛ 22:3) Enɛ ɔ he ɔ, ke asafo mi nɔkɔtɔma ko kai mo mlaahi kɛ sisi tomi mlaahi nɛ kɔɔ he piɛ pomi he ɔ, moo kplɛɛ e ga womi ɔ nɔ. (Gal. 6:1) Moo bu wami kaa bɔ nɛ Yehowa buɔ lɛ ɔ, nɛ ‘a be mo bue kaa o ye muɔ he fɔ.’

13, 14. Kɛ Israel ma nikɔtɔma amɛ ma plɛ kɛ kase Yehowa dami sane yemi ɔ ha kɛɛ?

¹³ Yehowa fã Israel ma nimeli ɔmɛ kaa a kase lɛ nɛ a ye dami sane. Kekleekle ɔ, e sa nɛ ma nimeli ɔmɛ nɛ a hla anɔkuale nɛ ngɛ sane ɔ mi. Lɔ ɔ se ɔ, e sa nɛ a susu nɔ́ he je nɛ nɔ ɔ gbe nɔ ɔ, e ní peepee, kɛ bɔ nɛ e baa e jemi ha be ko nɛ be ɔ he saminya loko a ma nya si kaa a maa na lɛ mɔbɔ loo a be lɛ mɔbɔ nae. Bɔ nɛ pee nɛ a ye dami sane kaa Yehowa a, e sa nɛ a hyɛ ke ji nɔ nɛ gbe nɔ ɔ “ngɔ abofu” kɛ pee jã, aloo “e ya wo lɛ ka.” (Kane 4 Mose 35:20-24.) Ke odase ngɛ nɛ tsɔɔ kaa e je blɔ ɔ, lɛɛ ja a na odase yeli enyɔ loko a maa bu lɛ gbenɔ fɔ.​—4 Mose 35:30.

¹⁴ Enɛ ɔ he ɔ, ke a hla sane ɔ mi ta a, e sa nɛ nikɔtɔma amɛ nɛ a susu nɔ nɛ nɔ ɔ ji ɔ he, se pi nɔ́ nɛ e pee ɔ kɛkɛ. A hia nɔ́ se kɔmi konɛ a nyɛ nɛ a hyɛ níhi kɛ ya tsitsaa. Nɔ́ nɛ pe kulaa a, a hia Yehowa mumi klɔuklɔu ɔ yemi kɛ buami konɛ a nyɛ nɛ a kase e nɔ́ se kɔmi, e mɔbɔ nami, kɛ e dami sane yemi ɔ.​—2 Mose 34:6, 7.

15. Moo tsɔɔ slɔɔto nɛ ngɛ bɔ nɛ Yesu naa yayami peeli kɛ bɔ nɛ Farisi bi ɔmɛ naa yayami peeli ha a kpɛti.

¹⁵ Farisi bi ɔmɛ ngɔɔ a juɛmi kɛ maa nɔ́ nɛ yayami peelɔ ko pee ɔ nɔ mohu pe nɛ a maa hyɛ nɔ nɛ nɔ ɔ ji nitsɛnitsɛ. Benɛ Farisi bi ɔmɛ na Yesu nɛ e yaa okplɔɔ ngmɛmi ko sisi ngɛ Mateo we mi ɔ, a bi e kaseli ɔmɛ ke: “Mɛni he je nɛ nyɛ tsɔɔlɔ ɔ kɛ tó tsuli kɛ yayami peeli yeɔ ní ɔ?” Yesu he nɔ ke: “Nihi nɛ a ngɛ he wami ɔ hia we tsopatsɛ, se ni nɛmɛ nɛ a be he wami lɛɛ a hiaa. Enɛ ɔ he ɔ, nyɛɛ ya nɛ nyɛ ya kase nɔ́ nɛ munyu nɛ ɔ tsɔɔ: ‘Mɔbɔ nami ji nɔ́ nɛ i suɔ, se pi afɔle sami.’ Ejakaa i ba konɛ ma ba tsɛ yayami peeli, se pi dali.” (Mat. 9:9-13) Anɛ Yesu ma  e hɛ kɛ fɔ yayamihi nɛ hɛdɔ ngɛ a he ɔ nɔ lo? Pi jã kulaa. Ngɛ anɔkuale mi ɔ, tsui tsakemi piɛɛ sɛ gbi nɛ e he hia wawɛɛ nɛ Yesu fiɛɛ ɔ he. (Mat. 4:17) Jehanɛ hu ɔ, Yesu yɔse kaa ke e hí kulaa a, “tó tsuli kɛ yayami peeli” nɛ ɔmɛ a kpɛti ni komɛ ngɛ nɛ a suɔ kaa a tsake. Tsa pi ní kɛkɛ nɛ nimli nɛ ɔmɛ ya ye ngɛ Mateo we ɔ mi, ejakaa “a kpɛti nihi fuu ngɛ [Yesu] se nyɛɛe” momo. (Maak. 2:15) Aywilɛho sane ji kaa, Farisi bi ɔmɛ a kpɛti nihi fuu nɛ nɔ́ nɛ Yesu na ngɛ nimli nɛ ɔmɛ a he ɔ. Farisi bi ɔmɛ be kaa Mawu nɛ e yeɔ dami sane, nɛ e naa nɔ mɔbɔ nɛ a tsɔɔ kaa a ngɛ lɛ jae ɔ. Mɛɛ lɛɛ a buɔ ni kpahi kaa yayami peeli nɛ a be hɛ nɔ kami ko.

16. Mɛni nɛ e sa nɛ sane yemi ajla toli nɛ a bɔ mɔde kaa a maa yɔse?

¹⁶ Mwɔnɛ ɔ, e sa nɛ asafo mi nikɔtɔmahi hu nɛ a kase Yehowa, nɔ nɛ “suɔ nɔ́ nɛ da a.” (La 37:28) Kekleekle ɔ, e sa nɛ a ‘bi nɛ a na nɔ́ nɛ a nuɔ mi fitsofitso’ konɛ a le ke ji nɔ ɔ tɔ̃ loo e tɔ̃ we. Ke nɔ ɔ tɔ̃ ɔ, lɛɛ a maa ye sane ɔ kaa bɔ nɛ Ngmami ɔ tsɔɔ kaa a pee lɛ ɔ. (5 Mose 13:12-14) Ke sane yemi ajla toli ngɛ sane ko mi hyɛe ɔ, e sa nɛ a to a tsui si nɛ a le ke ji Kristofo no nɛ e pee yayami nɛ hɛdɔ ngɛ he ɔ tsake e tsui lo. Tsa pi be tsuaa be nɛ e ngɛ gbɔjɔɔ kaa a ma yɔse kaa nɔ ko tsake e tsui aloo e tsakee we. E sa nɛ a le bɔ nɛ yayami peelɔ ɔ naa e ní peepee ɔ ha, kɛ nɔ́ nɛ ngɛ e tsui mi. (Kpoj. 3:3) Ja yayami peelɔ ko tsake e tsui loko a maa na lɛ mɔbɔ. *

17, 18. Mɛni ma nyɛ maa ye bua asafo mi nikɔtɔmahi konɛ a le ke ji nɔ ko tsake e tsui niinɛ? (Moo hyɛ foni nɛ ngɛ ní kasemi ɔ sisije ɔ.)

¹⁷ Asafo mi nikɔtɔmahi be nyɛe nɛ a le nɔ́ nɛ ngɛ nɔ ko tsui mi kaa Yehowa kɛ Yesu. Ke asafo mi nɔkɔtɔma ji mo ɔ, mɛni ma nyɛ maa ye bua mo konɛ o nyɛ nɛ o le kaa nɔ ko tsake e tsui niinɛ lo? Kekleekle ɔ, moo sɔle kɛ bi nile kɛ níhi a se kɔmi. (1 Ma. 3:9) Enyɔne ɔ, moo hyɛ Mawu Munyu ɔ kɛ womihi nɛ tsɔlɔ anɔkualetsɛ ɔ pee ɔ mi konɛ e ye bua mo nɛ o na slɔɔto nɛ ngɛ “aywilɛho nɛ a yeɔ nɛ saa je ɔ hɛ mi” kɛ ‘aywilɛho nɛ a yeɔ ngɛ blɔ nɛ sa Mawu hɛ mi ɔ nɔ’ nɛ ji tsui tsakemi nitsɛnitsɛ ɔ a kpɛti. (2 Kor. 7:10, 11) Mo kadi bɔ nɛ Ngmami ɔ kale nihi nɛ a tsake a tsui nitsɛnitsɛ, kɛ nihi nɛ a tsakee we a tsui ɔ ha. Kɛ Baiblo ɔ kale a susumi, bɔ nɛ a nuɔ he ha, kɛ a ní peepee ha kɛɛ?

¹⁸ Nyagbenyagbe ɔ, mo susu nɔ ɔ nitsɛ e he, se pi nɔ́ nɛ e pee ɔ kɛkɛ. Mo susu he nɛ a tsɔse lɛ ngɛ, nɔ́ he je nɛ e pee juɛmi komɛ, kɛ e gbɔjɔmihi a he. Baiblo ɔ gba ngɛ Yesu nɛ e ji Kristofohi asafo ɔ yi ɔ he ke: “Pi nɔ́ nɛ e hɛ ngmɛ na, loo e tue nu ɔ nɛ e kɛ maa kojo. Se e kɛ dami sane yemi maa kojo ohiatsɛmɛ, nɛ e maa bu nihi nɛ a ní ngɛ mɔbɔ a he.” (Yes. 11:3, 4) Nyɛ asafo mi nikɔtɔmahi, nyɛ ji to hyɛli ngɛ Yesu sisi, nɛ e maa ye bua nyɛ konɛ nyɛɛ kojo kaa lɛ. (Mat. 18:18-20) Anɛ wa bua jɔɛ kaa wa ngɛ asafo mi nikɔtɔmahi nɛ a susuɔ nɔ he nɛ a fia a pɛɛ si kaa a maa kase Yesu lo? Wa bua jɔ mɔde nɛ a ngɛ bɔe kaa a ma je mɔbɔ nami kpo nɛ a ye dami sane ngɛ wa we asafo ɔmɛ a mi ɔ he wawɛɛ!

19. Mɛni o kase ngɛ wesa he mahi nɛ a to he blɔ nya a mi nɛ o to kaa o kɛ ma tsu ní?

¹⁹ Mose Mlaa a tsɔɔ ‘nile ɔ kɛ anɔkuale ɔ he foni’ nɛ kɔɔ Yehowa kɛ e sisi tomi mlaahi nɛ da amɛ a he. (Rom. 2:20) Kaa nɔ hyɛmi nɔ́ ɔ, wesa he ma amɛ tsɔɔ asafo mi nikɔtɔma amɛ kaa a “hyɛ nɛ a ye dami sane.” Jehanɛ hu ɔ, wesa he ma amɛ tsɔɔ wɔ tsuo bɔ nɛ e sa nɛ ‘waa na wa sibi mɔbɔ’ ha. (Zak. 7:9) Wa be Mlaa a sisi hu. Se kɛ̃ ɔ, Yehowa tsakee we, nɛ loloolo ɔ, e suɔ nɛ waa ye dami sane nɛ wa je mɔbɔ nami kpo. E ji he blɔ nɛ se be nɛ wa ná kaa wa ma ja Mawu, nɔ nɛ bɔ wɔ ngɛ e subai nɔ, nɔ nɛ wa ma nyɛ maa kase e su kpakpa amɛ, kɛ nɔ nɛ wa ba sa we ngɛ e ngɔ ɔ!