Yaa mi ní ɔ nɔ

Yaa e mi ní ɔ mi

HƐ MI MUNYU | MƐNI HE JE NƐ E SA NƐ O YE ANƆKUALE?

Anɛ Anɔkuale Yemi He Hia Mwɔnɛ ɔ Lo?

Anɛ Anɔkuale Yemi He Hia Mwɔnɛ ɔ Lo?

Hitoshi tsu ní kaa sika he blɔ nya tolɔ ngɛ ní tsumi ko mi ngɛ Japan. Ligbi ko nɛ e nɔkɔtɔma a kɛ lɛ ngɛ níhi a he akɔtaa bue ɔ, nɔkɔtɔma a de lɛ ke, jinɛ e sa kaa e ko laa ní komɛ a nɔ. Hitoshi tsɔɔ nya kaa, ke e pee jã a, e he nile maa hao lɛ. Enɛ ɔ nɛ Hitoshi de he je ɔ, nɔkɔtɔma a wo e he gbeye kaa e maa fie lɛ, nɛ nyagbenyagbe ɔ, e ní tsumi ɔ je e dɛ.

Hitoshi ya hi we mi nyɔhiɔhi fuu, nɛ enɛ ɔ ha nɛ e kɔni mi jɔ. Kaa nɔ hyɛmi nɔ́ ɔ, ligbi ko benɛ Hitoshi ya ngɛ ní tsumi hlae nɛ nitsumitsɛ ɔ ta e nya mi ɔ, e de nitsumitsɛ ɔ ke e be nyɛe maa laa níhi a nɔ ngɛ ní tsumi ɔ mi. Nitsumitsɛ ɔ de lɛ ke, “O he peeɔ mi nyakpɛ pɛ!” Hitoshi weku li kɛ e huɛmɛ wo lɛ he wami kaa e ya nɔ nɛ e ye anɔkuale, se bɔɔbɔɔbɔɔ ɔ, e yi mi bɔni lɛ enyɔɔnyɔ peemi. Kaa nɔ hyɛmi nɔ́ ɔ, e de ke, “E peeɔ mi kaa e sɛ nɛ ma ya nɔ nɛ ma ye anɔkuale hu.”

Hitoshi níhi a si kpami ɔ tsɔɔ kaa pi nɔ tsuaa nɔ nɛ e bua jɔ anɔkuale yemi he. Ngɛ anɔkuale mi ɔ, ni komɛ susu kaa ke a ye anɔkuale ngɛ a ní tsumi mi ɔ, a maa gbee si. Yo ko nɛ ngɛ South Afrika de ke, “Nihi nɛ i kɛ mɛ tsuɔ ní ɔ yi anɔkuale, nɛ be komɛ ngɛ nɛ a nyɛɔ ye nɔ kaa ma ye lakpa.”

Mwɔnɛ ɔ, lakpa yemi ji nɔ́ ko nɛ pɔ he wawɛɛ ngɛ je ɔ mi tsuo. Be ko nɛ be ɔ, níhi a mi hlami ko nɛ Robert S. Feldman nɛ e ji tsɔɔlɔ ngɛ Massachusetts Amherst Yunivɛsiti ɔ pee ɔ tsɔɔ kaa ngɛ nikɔtɔmahi lafa a kpɛti ɔ, a mi 60 yeɔ lakpa hɛngmɛfia nyɔngma fɛɛ ko ngɛ ní sɛɛmi mi. Feldman de ke, “E ngɛ nyakpɛ wawɛɛ. Wa hyɛ we blɔ kaa lakpa yemi maa pɔ he kikɛ.” Niinɛ, nihi babauu sume nɛ a ye mɛ lakpa, se mɛ nɔuu kɛ̃ nɛ a yeɔ lakpa.

Mɛni he je nɛ mwɔnɛ ɔ, lakpa yemi, jumi, kɛ ní kpahi nɛ tsɔɔ we anɔkuale yemi pɔ he jã a? Kɛ anɔkuale nɛ a yi ɔ saa wɔ tsuo wa he ha kɛɛ? Mɛni wa ma nyɛ maa pee konɛ waa hɛɛ anɔkuale yemi mi?