Yaa mi ní ɔ nɔ

Yaa e mi ní ɔ mi

Anɛ O ‘Nu Sisi’ Lo?

Anɛ O ‘Nu Sisi’ Lo?

“E bli a juɛmi nya, konɛ a nu ngmami ɔmɛ a sisi.”LUKA 24:45.

1, 2. Mɛni blɔ nɔ Yesu gu kɛ wo e kaseli ɔmɛ he wami ligbi nɛ a tle lɛ si ɔ?

YESU kaseli ɔmɛ a kpɛti nihi enyɔ je Yerusalem nɛ a ngɛ nyɛɛ kɛ yaa kɔpe ko nɛ e kɛmi maa pee si tomi kpaago ɔ mi. A ngɛ aywilɛho yee, ejakaa Yesu gbo nɛ a li kaa e te si. Tlukaa a, Yesu ba ná mɛ nɛ e kɛ mɛ bɔni nyɛɛmi. Yesu “tsɔɔ mɛ níhi tsuo nɛ ngmami ɔmɛ de ngɛ lɛ nitsɛ e he ɔ a sisi; e je sisi kɛ je Mose womi ɔmɛ, kɛ gbali ɔmɛ tsuo a ní ɔmɛ a nɔ.” (Luka 24:13-15, 27) Enɛ ɔ wo a bua nɛ a nɔ gbagba te, ejakaa e ‘tsɔɔ mɛ Ngmami ɔmɛ a sisi’ saminya.Luka 24:32.

2 Jamɛ a ligbi ɔ gbɔkuɛ ɔ, kaseli enyɔ nɛ ɔmɛ kpale a se kɛ ho Yerusalem ya. Benɛ a ya na bɔfo ɔmɛ ɔ, a de mɛ nɔ́ nɛ ya nɔ ɔ. Benɛ a ngɛ munyu ɔ tue ɔ, Yesu je e he kpo kɛ tsɔɔ mɛ tsuo. Bɔfo ɔmɛ a tsui po, nɛ a he we yi kaa Yesu ji nɔ nɛ a na a. Baiblo ɔ tsɔɔ bɔ nɛ Yesu plɛ kɛ wo mɛ he wami ha. Baiblo ɔ de ke: “E bli a juɛmi nya, konɛ a nu ngmami ɔmɛ a sisi.”Luka 24:45.

3. Mɛni he je nɛ eko ɔ, wa kɔni mi ma jɔ ngɛ Yehowa sɔmɔmi mi ɔ? Mɛni ma nyɛ maa ye bua wɔ konɛ wa kɔni mi nɛ ko jɔ?

3 Be komɛ ɔ, wa ma nyɛ maa hao kaa bɔ nɛ e ba ngɛ kaseli ɔmɛ a blɔ fa mi ɔ. Eko ɔ, e ngɛ mi kaa waa kɛ kã ngɛ Yehowa sɔmɔe mohu lɛɛ, se ke nihi bui wɔ tue ngɛ wa fiɛɛmi ní tsumi ɔ mi ɔ, wa kɔni mi ma nyɛ ma jɔ̃. (1 Korinto Bi 15:58) Aloo e ma nyɛ maa pee wɔ kaa nihi nɛ waa kɛ mɛ ngɛ Baiblo ɔ kasee ɔ yɛ a hɛ mi. Eko ɔ, a ti ni komɛ po kua Yehowa. Ke e ba jã a, mɛni ma ha nɛ wa kɔni mi be jɔe? Nɔ́ nɛ maa ye bua wɔ ji kaa e sa nɛ waa nu nɔ́ hetomi níhi nɛ Yesu kɛ tsu ní ɔ a sisi saminya. Amlɔ nɛ ɔ, nyɛ ha nɛ wa susu nɔ́ hetomi níhi etɛ, kɛ nɔ́ nɛ wa ma nyɛ maa kase ngɛ a mi ɔ he nɛ waa hyɛ.

NÍ DULƆ NƐ YA HWƆƆ SI Ɔ

4. Mɛni ji nɔ́ hetomi nɔ́ nɛ kɔɔ ní dulɔ ɔ nɛ ya hwɔɔ si ɔ he nɛ Yesu kɛ tsu ní ɔ sisi?

4 Kane Marko 4:26-29. Mɛni ji nɔ́ hetomi nɔ́ nɛ Yesu kɛ tsu ní nɛ kɔɔ ní dulɔ nɛ ya hwɔɔ si ɔ he ɔ sisi? Ní dulɔ ɔ daa si kɛ ha Matsɛ Yemi ɔ he fiɛɛli, nɛ wu ɔ hu daa si kɛ ha sɛ gbi nɛ a fiɛɛɔ kɛ tsɔɔ nihi nɛ a hɛɛ tsui kpakpa a. Kaa bɔ nɛ adesahi tsuo ‘hwɔɔ si nyɔ mi, nɛ ke je na nɛ a teɔ si ɔ,’ jã kɛ̃ nɛ ní dulɔ ɔ hu peeɔ. Ke a du wu ɔ, loko e maa wa nɛ a ma kpa a, e heɔ be saii. Jamɛ a be ɔ mi tsuo ɔ, “wu ɔmɛ ngɛ puɛe nɛ a ngɛ wae.” Wu ɔ “nitsɛ” puɛɔ nɛ e waa bɔɔbɔɔbɔɔ. Jã kɛ̃ nɛ loko nɔ ko nane maa pi si ngɛ Mawu jami mi, nɛ huɛ bɔmi gbagbanii maa hi e kɛ Yehowa a kpɛti ɔ, e jeɔ sisi bɔɔbɔɔbɔɔ. Ke nɔ ɔ ya e hɛ mi, nɛ e ma e juɛmi nya si kaa e ma sɔmɔ Mawu, nɛ e jɔɔ e wami nɔ kɛ ha Yehowa, nɛ a baptisi lɛ ɔ, lɔ ɔ tsɔɔ kaa e ‘wo yiblii.’

Yehowa haa nɛ anɔkuale ɔ waa ngɛ nihi nɛ a ‘hɛɛ tsui kpakpa’ a, a mi

5. Mɛni he je nɛ Yesu kɛ nɔ́ hetomi nɔ́ nɛ kɔɔ ní dulɔ nɛ ya hwɔɔ si ɔ he ɔ tsu ní ɔ?

5 Mɛni he je nɛ Yesu kɛ nɔ́ hetomi nɔ́ nɛ ɔ tsu ní ɔ? Yesu ngɛ hlae nɛ waa nu sisi kaa Yehowa ji nɔ nɛ haa nɛ anɔkuale ɔ waa ngɛ nihi nɛ a ‘hɛɛ tsui kpakpa’ a, a mi. (Bɔfo Ɔmɛ A Ní Tsumi 13:48, NW; 1 Korinto Bi 3:7) Wa duɔ wu ɔ, nɛ wa pueɔ nɔ nyu, se tsa pi wɔ nɛ wa haa nɛ e waa, nɛ wa be nyɛe ma ha nɛ e wa mlamlaamla hulɔ. Kaa bɔ nɛ nyumu ɔ nɛ a tu e he munyu ngɛ nɔ́ hetomi nɔ́ ɔ mi ɔ li bɔ nɛ wu ɔ plɛ kɛ wa ha a, jã kɛ̃ nɛ e ji ngɛ wɔ hu wa blɔ fa mi. Be mi nɛ wa yaa nɛ wa baa a, eko ɔ, wa be nyɛe maa le bɔ nɛ Matsɛ Yemi wu ɔ ngɛ wae ngɛ ni kpahi a tsui mi ha. Se kɛ yaa kɛ yaa a, e ma nyɛ maa wo yiblii, nɛ kaselɔ ehe ɔ ma ba piɛɛ wa he kɛ tsu ní kpami ní tsumi ɔ.Yohane 4:36-38.

6. Mɛni e sa kaa e hi wa juɛmi mi ngɛ Baiblo kaselɔ ko e nɔ yami he?

6 Mɛni wa ma nyɛ maa kase ngɛ nɔ́ hetomi nɔ́ nɛ ɔ mi? Kekleekle ɔ, e he hia nɛ waa le kaa wa be nyɛe maa wo Baiblo kaselɔ ko fo nɛ e ya e hɛ mi mlamlaamla ngɛ anɔkuale ɔ mi. E ngɛ mi kaa wa bɔɔ mɔde kaa wa maa ye bua Baiblo kaseli ɔmɛ mohu lɛɛ, se e sɛ nɛ waa nyɛ a nɔ kaa a ha nɛ a baptisi mɛ. Mohu ɔ, e sa nɛ waa ba wa he si, nɛ wa ha nɛ e hi wa juɛmi mi kaa Baiblo kaselɔ ɔ nitsɛ nɛ e maa ma e juɛmi nya si kaa e maa jɔɔ e wami nɔ kɛ ha Mawu aloo e be jã pee. Ja wa suɔ Yehowa nitsɛnitsɛ loko ke wa jɔɔ wa he nɔ ha lɛ ɔ, e bua maa jɔ wa he.La 51:12; 54:6; 110:3.

7, 8. (a) Mɛni hu wa kaseɔ ngɛ Yesu nɔ́ hetomi nɔ́ nɛ kɔɔ ní dulɔ nɛ ya hwɔɔ si ɔ he ɔ mi? Mo ha enɛ ɔ he nɔ hyɛmi nɔ́. (b) Mɛni enɛ ɔ tsɔɔ wɔ ngɛ Yehowa kɛ Yesu a he?

7 Nɔ́ nɛ ji enyɔ ɔ, be komɛ ɔ, ke waa kɛ nihi ngɛ ní kasee ɔ, sisije ɔ, wa nɛ kaa ní kasemi ɔ ngɛ a tsui mi sɛe. Se ke wa nu nɔ́ hetomi nɔ́ nɛ ɔ sisi ɔ, lɔ ɔ maa ye bua wɔ nɛ wa kɔni mi be nyu woe. E he hia nɛ waa to wa tsui si. (Yakobo 5:7, 8) Ke wa bɔ mɔde wawɛɛ kaa wa maa ye bua Baiblo kaselɔ ɔ, se ngɛ lɔ ɔ tsuo se ɔ, anɔkuale ɔ wɛ ngɛ e tsui mi ɔ, lɔ ɔ tsɔɔ we kaa wa li ní tsɔɔmi. Nihi pɛ nɛ Yehowa haa nɛ anɔkuale ɔ wu ɔ waa ngɛ a tsui mi ɔ ji nihi nɛ a baa a he si, nɛ a suɔ kaa a maa pee tsakemihi ngɛ a si himi mi. (Mateo 13:23) Enɛ ɔ he ɔ, e sɛ nɛ waa da nimli abɔ nɛ wa fiɛɛ kɛ ha mɛ nɛ a baptisi mɛ ɔ nɔ kɛ tsɔɔ kaa wa sɔmɔmi ní tsumi ɔ wo yiblii aloo e wui yiblii. Pi bɔ nɛ nihi peeɔ a ní ngɛ ní nɛ wa tsɔɔ mɛ ɔ he ha a nɔ nɛ Yehowa daa kɛ tsɔɔ kaa wa fiɛɛmi ní tsumi ɔ wo yiblii. Mohu ɔ, e daa kã nɛ waa kɛ fiɛɛɔ ɔ nɔ.Kane Luka 10:17-20; 1 Korinto Bi 3:8.

Pi bɔ nɛ nihi peeɔ a ní ngɛ ní nɛ wa tsɔɔ mɛ ɔ he ha a nɔ nɛ Yehowa daa kɛ tsɔɔ kaa wa fiɛɛmi ní tsumi ɔ wo yiblii

8 Nɔ́ nɛ ji etɛ ɔ, wa be nyɛe maa le tsakemihi tsuo nɛ nihi ngɛ pee ngɛ a tsui mi. Kaa nɔ hyɛmi nɔ́ ɔ, ma se sane kpakpa fiɛɛlɔ ko kɛ nyumu ko kɛ e yo kaseɔ Baiblo ɔ. Ligbi ko ɔ, a de ma se sane kpakpa fiɛɛlɔ ɔ kaa a suɔ nɛ a bɔni fiɛɛmi yami. Ma se sane kpakpa fiɛɛlɔ ɔ de mɛ kaa ja a kpa sigaleti numi loko a ma nyɛ maa ya fiɛɛmi. A de ma se sane kpakpa fiɛɛlɔ ɔ kaa a kpa sigaleti numi momoomo. Enɛ ɔ pee ma se sane kpakpa fiɛɛlɔ ɔ nyakpɛ. A yɔse kaa ke a nuɔ sigaleti kɛ laa po ɔ, Yehowa maa na mɛ, nɛ Yehowa sume osato peemi. Enɛ ɔ he ɔ, a ma nya si kaa ke a be nyɛe maa nu sigaleti ɔ ngɛ ma se sane kpakpa fiɛɛlɔ ɔ hɛ mi ɔ, lɛɛ e sa nɛ a kpa numi kulaa. Suɔmi nɛ nyumu ɔ kɛ e yo ɔ ná kɛ ha Yehowa a ye bua mɛ nɛ a mwɔ a yi mi kpɔ ngɛ blɔ nɛ da nɔ. Ma se sane kpakpa fiɛɛlɔ ɔ po li kaa a pee tsakemi ngua nɛ ɔ.

YA A

9. Mɛni ji nɔ́ hetomi nɔ́ nɛ kɔɔ ya a he ɔ sisi?

9 Kane Mateo 13:47-50. Mɛni ji nɔ́ hetomi nɔ́ nɛ kɔɔ ya a nɛ Yesu kɛ tsu ní ɔ he ɔ sisi? Yesu tsɔɔ kaa Matsɛ Yemi sɛ gbi ɔ fiɛɛmi ɔ ngɛ kaa ya nɛ wo hɛli komɛ ya fɔ ngɛ wo ɔ mi. Kaa bɔ nɛ ke a fɔ ya nɛ a gbeɔ “lo slɔɔtoslɔɔtohi babauu” ɔ, jã kɛ̃ nɛ nimli slɔɔtoslɔɔtohi ayɔhi abɔ hu bua jɔɔ wa fiɛɛmi ní tsumi ɔ he. (Yesaya 60:5) Enɛ ɔ he odase yemi ji nimli ayɔhi abɔ nɛ a baa wa kpehi kɛ Kaimi ɔ sisi daa jeha a. Nimli nɛ ɔmɛ a ti ni komɛ ngɛ kaa lo “kpakpa,” nɛ a ba piɛɛɔ Kristofohi asafo ɔ he. A ti ni komɛ hu ngɛ kaa lo “yaya.” Yehowa he we jamɛatsɛmɛ ɔmɛ atuu.

Ke o kane Mateo 13:47-50 ta a . . .

10. Mɛni he je nɛ Yesu kɛ nɔ́ hetomi nɔ́ nɛ kɔɔ ya a he ɔ tsu ní ɔ?

10 Mɛni he je nɛ Yesu kɛ nɔ́ hetomi nɔ́ nɛ ɔ tsu ní ɔ? Yesu tsɔɔ ngɛ nɔ́ hetomi nɔ́ ɔ mi kaa a hla lo ɔmɛ a mi. Tsa pi nyagbe kojomi ɔ nɛ maa ya nɔ ngɛ haomi ngua a mi ɔ mi nɛ a maa pee jã ngɛ. Mohu ɔ, e tsɔɔ níhi nɛ maa ya nɔ ngɛ je nɛ ɔ nyagbe ligbi ɔmɛ a mi. Yesu tsɔɔ kaa tsa pi nɔ tsuaa nɔ nɛ e bua jɔɔ Matsɛ Yemi sɛ gbi ɔ he ɔ nɛ e ma ba pee Yehowa sɔmɔlɔ. Nihi fuu baa wa kpehi a sisi, nɛ waa kɛ nihi fuu hu kaseɔ Baiblo ɔ, se a sume kaa a maa jɔɔ a he nɔ kɛ ha Yehowa. (1 Matsɛmɛ 18:21) Ni komɛ hu nɛ be ko nɛ be ɔ, a yaa asafo mi kpehi ɔ, kpa yami. Fɔli komɛ nɛ a ji Kristofohi tsɔɔ a bimɛ Yehowa he ní, se a bimɛ ɔmɛ ekomɛ ná we suɔmi nitsɛnitsɛ ha Yehowa. Yesu tsɔɔ kaa e he hia nɛ wa ti nɔ tsuaa nɔ nɛ e mwɔ e yi mi kpɔ. Ke wa mwɔ wa yi mi kpɔ ngɛ blɔ nɛ da nɔ ɔ, Yehowa maa na nɛ e maa bu wɔ kaa “juetli,” aloo nihi nɛ a he jua wa.Hagai 2:7.

11, 12. (a) Mɛni blɔ nɔ wa maa gu kɛ ná nɔ́ hetomi nɔ́ nɛ kɔɔ ya a he ɔ he se? (b) Mɛni enɛ ɔ tsɔɔ wɔ ngɛ Yehowa kɛ Yesu a he?

11 Mɛni blɔ nɔ wa maa gu kɛ ná nɔ́ hetomi nɔ́ nɛ kɔɔ ya a he ɔ he se? Wa Baiblo kaseli aloo wa bimɛ ɔmɛ a ti ni komɛ sume kaa a ma sɔmɔ Yehowa. Se ke wa nu nɔ́ hetomi nɔ́ nɛ ɔ sisi ɔ, lɔ ɔ maa ye bua wɔ nɛ wa be haoe tsɔ, nɛ wa kɔni mi hu be jɔ̃e. Eko ɔ, wa bɔɔ mɔde wawɛɛ kaa wa maa ye bua nɔ ɔ. Ke nɔ ko kplɛɛ nɛ waa kɛ lɛ ngɛ Baiblo ɔ kasee, aloo waa kɛ anɔkuale ɔ tsɔse lɛ ɔ, lɔ ɔ tsɔɔ we kaa doo ɔ, nɔ ɔ ma ba plɛ Yehowa huɛ. Ke nɔ ɔ sume kaa e maa ba e he si ha Yehowa a, e be nyɛe ma ba plɛ Mawu sɔmɔlɔ.

Nihi nɛ a suɔ anɔkuale ɔ maa jɔɔ a wami nɔ ha Yehowa (Hyɛ kuku 9-12)

12 Anɛ enɛ ɔ tsɔɔ kaa a be nihi nɛ a je anɔkuale ɔ mi ɔ blɔ ngmɛe kɔkɔɔkɔ nɛ a kpale kɛ ba asafo ɔ mi lo? Aloo enɛ ɔ tsɔɔ kaa hɛ nɔ kami ko be kɛ ha nihi nɛ a jɔɔ we a wami nɔ ha we Yehowa lolo ɔ lo? Dɛbi, be abɔ nɛ haomi ngua a bɛ lolo nɛ ɔ, a ma nyɛ ma ba pee Yehowa huɛmɛ. Yehowa ngɛ mɛ dee ke: “Nyɛɛ kpale kɛ ba ye ngɔ, nɛ i kɛ nyɛ he yayami ɔmɛ maa pa nyɛ.” (Malaki 3:7) Yesu ma enɛ ɔ nɔ mi ngɛ nɔ́ hetomi nɔ́ nɛ kɔɔ bi ko bɔlɔ ɔ he ɔ mi.Kane Luka 15:11-32.

BI KO BƆLƆ Ɔ

13. Mɛni ji nɔ́ hetomi nɔ́ nɛ kɔɔ bi ko bɔlɔ ɔ he ɔ sisi?

13 Mɛni ji nɔ́ hetomi nɔ́ nɛ kɔɔ bi ko bɔlɔ ɔ nɛ Yesu kɛ tsu ní ɔ he ɔ sisi? Tsɛ ɔ nɛ e mi mi sãa lɛ ɔ nɛ a tu e he munyu ngɛ nɔ́ hetomi nɔ́ ɔ mi ɔ daa si kɛ ha wa hiɔwe Tsɛ Yehowa nɛ ngɛ suɔmi ɔ. Bi ɔ nɛ e ya kpata e weto ní nɛ he jua wa a hɛ mi ɔ daa si kɛ ha nihi nɛ a je Kristofohi asafo ɔ mi ɔ. A ba plɛ Satan je ɔ mi bimɛ. A ngɛ kaa nihi nɛ a hia blɔ kɛ je Yehowa he kɛ ho “ma se he ko lokoo ya.” (Efeso Bi 4:18; Kolose Bi 1:21) Pee se ɔ, a ti ni komɛ na kaa nɔ́ nɛ a pee ɔ dɛ, enɛ ɔ he ɔ, a kpale kɛ ba Yehowa ngɔ. Enɛ ɔ peemi biɔ mɔde bɔmi, se akɛnɛ a baa a he si, nɛ a piaa a he kɛ jeɔ a tsui mi he je ɔ, Yehowa ngɔɔ a tɔmihi kɛ paa mɛ, nɛ e peeɔ mɛ atuu.Yesaya 44:22; 1 Petro 2:25.

Yehowa suɔ wawɛɛ kaa nihi nɛ a je e he ɔ nɛ a kpale kɛ ba e ngɔ ekohu

14. Mɛni he je nɛ Yesu kɛ nɔ́ hetomi nɔ́ nɛ kɔɔ bi ko bɔlɔ ɔ he ɔ tsu ní ɔ?

14 Mɛni he je nɛ Yesu kɛ nɔ́ hetomi nɔ́ nɛ ɔ tsu ní ɔ? Yesu tsɔɔ kaa Yehowa suɔ wawɛɛ kaa nihi nɛ a je e he ɔ, nɛ a kpale kɛ ba e ngɔ ekohu. Tsɛ ɔ nɛ a tu e he munyu ngɛ nɔ́ hetomi nɔ́ ɔ mi ɔ, ngɛ blɔ hyɛe kaa e binyumu ɔ maa kpale kɛ ba we. Benɛ e na e binyumu ɔ “ngɛ tsitsaa lokoo” nɛ e ma a, e tu fo kɛ ho ya fua lɛ. Tsɛ ɔ suɔ nɛ e binyumu ɔ nɛ le kaa e bua jɔ kaa e kpale kɛ ba. E sa nɛ nɔ́ hetomi nɔ́ nɛ ɔ nɛ wo nihi nɛ a je anɔkuale ɔ mi ɔ he wami konɛ a kpale kɛ ba Yehowa ngɔ amlɔ nɔuu. Eko ɔ, huɛ bɔmi nɛ ngɛ a kɛ Yehowa a kpɛti ɔ mi gbɔjɔ, nɛ e ngɛ mɛ zo pee kaa a maa kpale kɛ ba e ngɔ ekohu. Se ke a bɔ mɔde nɛ a ba Yehowa ngɔ ɔ, a ma ná he se wawɛɛ! Ke a kpale kɛ ba a, Yehowa, kɛ Yesu, kɛ hiɔwe bɔfo ɔmɛ ma nya.Luka 15:7.

15, 16. (a) Mɛni ji ní komɛ nɛ wa kaseɔ ngɛ nɔ́ hetomi nɔ́ nɛ Yesu kɛ tsu ní nɛ kɔɔ bi ko bɔlɔ ɔ he ɔ mi? Mo ha enɛ ɔ he nɔ hyɛmi níhi. (b) Mɛni enɛ ɔ tsɔɔ wɔ ngɛ Yehowa kɛ Yesu a he?

15 Mɛni blɔ nɔ wa maa gu kɛ ná nɔ́ hetomi nɔ́ nɛ kɔɔ bi ko bɔlɔ ɔ he ɔ he se? E sa nɛ waa kase Yehowa, konɛ wɔ hu wa je suɔmi kpo kɛ ha nihi. Ke nɔ ko kpale kɛ ba asafo ɔ mi ɔ, e sa nɛ wa nya e he; e sɛ nɛ waa bu wa he ‘dali tsɔ.’ Ke wa bu wa he dali tsɔ ɔ, lɔ ɔ ma puɛ huɛ bɔmi nɛ ngɛ waa kɛ Yehowa wa kpɛti ɔ. (Fiɛlɔ 7:16) Nɔ́ kpa ko hu nɛ wa ma nyɛ maa kase ngɛ mi ji kaa e sa nɛ waa bu nihi nɛ a je asafo ɔ mi ɔ kaa ‘tohi nɛ a laa,’ nɛ a ma nyɛ maa kpale a se kɛ ba. (La 119:176) Nɛ ke waa kɛ nɔ ko nɛ e je asafo ɔ mi kpe ɔ, anɛ wa maa bɔ mɔde wawɛɛ nɛ waa ye bua lɛ nɛ e kpale kɛ ba lo? Anɛ wa ma wo asafo mi nikɔtɔma amɛ a tue nɔ amlɔ nɔuu konɛ a ye bua lɛ lo? Ke wa nu Yesu nɔ́ hetomi nɔ́ ɔ sisi saminya, nɛ waa kɛ ní kasemi nɛ ngɛ mi ɔ tsuɔ ní ɔ, wa maa pee jã.

“E ji jɔɔmi agbo kaa nɔ ko maa hi Yehowa asafo ɔ mi!”

16 Nihi nɛ a kpaleɔ a se kɛ baa asafo ɔ mi ɔ bua jɔɔ bɔ nɛ Yehowa naa nɔ mɔbɔ ha a he, nɛ a bua jɔɔ suɔmi kɛ yemi kɛ buami nɛ asafo ɔ hu kɛ haa mɛ ɔ he. Nyɛminyumu ko nɛ a fiee lɛ kɛ je asafo ɔ mi jeha 25 ɔ de ke: “Kɛ je benɛ a ngɔ mi ngɛ asafo ɔ mi nɛ ɔ, i ngɛ bua jɔmi náe wawɛɛ nitsɛnitsɛ, ejakaa i na kaa Yehowa ngɔ ye he yayami ɔmɛ ngɔ pa mi. (Bɔfo Ɔmɛ A Ní Tsumi 3:19) Nɔ tsuaa nɔ yeɔ bua mi nɛ e jeɔ suɔmi kpo kɛ haa mi! Amlɔ nɛ ɔ, i ba ná mumi mi weku ko nɛ se be.” Nyɛminyo wayoo ko nɛ e kɛ asafo ɔ jɔɔ bɔmi maa pee jeha enuɔ ɔ de ke: “Suɔmi nɛ nyɛmimɛ ɔmɛ je kpo kɛ ha mi ɔ hí kalemi. Enɛ ɔ ji suɔmi nɛ Yesu tu he munyu ɔ nɛ. E ji jɔɔmi agbo kaa nɔ ko maa hi Yehowa asafo ɔ mi!”

17, 18. (a) Mɛni wa kase ngɛ nɔ́ hetomi ní etɛ ɔmɛ a mi? (b) Mɛni wa fia wa pɛɛ si kaa wa maa pee?

17 Mɛni wa kase ngɛ nɔ́ hetomi ní etɛ nɛ ɔmɛ a mi? Kekleekle ɔ, e sa nɛ waa le kaa wa be nyɛe maa nyɛ Baiblo kaselɔ ko nɔ kaa e ya e hɛ mi mlamlaamla ngɛ anɔkuale ɔ mi. Yehowa ní tsumi ji lɔ ɔ nɛ. Nɔ́ nɛ ji enyɔ ɔ, e sɛ nɛ waa hyɛ blɔ kaa nihi tsuo nɛ a kɛ wɔ bɔɔ, aloo waa kɛ mɛ kaseɔ Baiblo ɔ ma ba sɔmɔ Yehowa. Nyagbe ɔ, e ngɛ mi kaa ni komɛ ma nyɛ maa je Yehowa he mohu lɛɛ, se e sa nɛ waa hyɛ blɔ kaa a maa kpale kɛ ba. Ke a kpale kɛ ba a, nyɛ ha nɛ waa kase Yehowa, konɛ waa je suɔmi mi kɛ nya a he.

18 E ba mi kaa wa ti nɔ tsuaa nɔ maa ya nɔ ma hla nile, nɔ́ sisi numi, kɛ juɛmi se blɔ. Ke o ngɛ Yesu nɔ́ hetomi ní ɔmɛ kanee ɔ, mo bi o he ke: ‘Mɛni ji nɔ́ hetomi nɔ́ nɛ ɔ sisi? Mɛni he je nɛ a ngma kɛ wo Baiblo ɔ mi ɔ? Kɛ ma plɛ kɛ ngɔ ní kasemi nɛ ngɛ mi ɔ kɛ tsu ní ha kɛɛ? Mɛni i kase ngɛ Yehowa kɛ Yesu a he ngɛ enɛ ɔ mi?’ Ke wa pee jã a, lɔ ɔ tsɔɔ kaa wa ngɛ Yesu munyu ɔmɛ a sisi nue.