1. (a) Mɛni he je nɛ amlɔ nɛ ɔ, e he hia nɛ waa hwu kɛ si Satan ɔ? (b) Kɛ wa plɛ kɛ le kaa wa ma nyɛ maa ye Satan nɔ kunimi ha kɛɛ?

SATAN kɛ nihi nɛ a pɔ mɛ nu nɛ a piɛ ngɛ zugba a nɔ ɔ kɛ “to kpa” amɛ tsuo ngɛ ta hwue. (Yohane 10:16) Be bɔɔ kɛkɛ lɛ e piɛ ha Abosiami, enɛ ɔ he ɔ, e ngɛ mɔde bɔe kaa e ma puɛ Yehowa sɔmɔli fuu a hemi kɛ yemi. (Kane Kpojemi 12:9, 12.) Se wa ma nyɛ maa ye Satan nɔ kunimi. Baiblo ɔ de ke: “Nyɛɛ te si kɛ wo Abosiami, nɛ e maa tu nyɛ nya fo.”—Yakobo 4:7.

2, 3. (a) Mɛni he je nɛ Satan sume kaa nihi nɛ a he ye kaa e ngɛ ɔ? (b) Kɛ o plɛ kɛ le kaa Satan ngɛ nitsɛnitsɛ ha kɛɛ?

² Nihi fuu he we yi kaa Satan ngɛ nitsɛnitsɛ. Ngɛ a susumi nya a, womihi, kɛ sini gbeyegbeye, kɛ video nɔ fiɛmihi a mi pɛ lɛ Satan ngɛ. Jamɛatsɛmɛ ɔmɛ susuɔ kaa ke nɔ ko ngɛ nile ɔ, nɔ ɔ be hee maa ye kaa mumi yayamihi ngɛ. Ke nihi he we yi kaa Satan kɛ e daimonio ɔmɛ ngɛ nitsɛnitsɛ ɔ, anɛ lɔ ɔ gbaa Satan nya lo? Ohoo. E yi ha Satan kaa e maa sisi nihi nɛ a he we yi kaa e ngɛ ɔ. (2 Korinto Bi 4:4) Ngɛ anɔkuale mi ɔ, Satan haa nɛ nihi susuɔ jã konɛ e nyɛ nɛ e sisi mɛ.

 ³ Wɔ Yehowa sɔmɔli lɛɛ, e nyɛ we nɛ e sisiɔ wɔ. Wa le kaa Abosiami ngɛ nitsɛnitsɛ. Kɛ wa plɛ kɛ le kɛɛ? Baiblo ɔ tsɔɔ kaa Satan kɛ Hawa tu munyu kɛ gu sinɔ ko nɔ. (1 Mose 3:1-5) E kɛ Yehowa tu munyu, nɛ e tsɔɔ kaa pi juɛmi kpakpa nɛ Hiob kɛ ngɛ lɛ jae ɔ. (Hiob 1:9-12) Satan bɔ mɔde nɛ e ka Yesu. (Mateo 4:1-10) Nɛ benɛ a wo Yesu matsɛ ngɛ jeha 1914 ɔ, Satan hia “ta” kɛ si nihi nɛ a pɔ mɛ nu nɛ a piɛ ngɛ zugba a nɔ ɔ. (Kpojemi 12:17) Abosiami kɛ nihi nɛ a pɔ mɛ nu ɔ kɛ to kpa amɛ ngɛ ta nɛ ɔ hwue. E ngɛ mɔde bɔe kaa e ma puɛ a hemi kɛ yemi. Loko wa ma nyɛ maa ye kunimi ngɛ ta nɛ ɔ mi ɔ, e sa nɛ waa hwu kɛ si Satan, nɛ wa ha nɛ wa hemi kɛ yemi ɔ mi nɛ wa. Wa ma susu blɔ etɛ a nɔ nɛ wa maa gu kɛ pee jã a he ngɛ ní kasemi nɛ ɔ mi.

4. Mɛni Satan pee kɛ tsɔɔ kaa nɔ ko nɔ ko be nɛ woɔ e he nɔ kɛ lɛ sɔ?

⁴ Satan woɔ e he nɔ wawɛɛ nitsɛ. Bɔfo yayami nɛ ɔ te si kɛ wo he blɔ nɛ Mawu ngɛ kaa e yeɔ adebɔ níhi a nɔ ɔ. E bɔ mɔde kaa e ma ha nihi nɛ a ja lɛ mohu pe Yehowa. Nɔ ko nɔ ko be nɛ woɔ e he nɔ kɛ lɛ sɔ. Enɛ ɔ he ɔ, blɔ kake nɛ wa ma nyɛ maa gu nɔ kɛ hwu kɛ si Satan ji, nɛ wa be wa he nɔ woe, mohu ɔ, wa maa ba wa he si. (Kane 1 Petro 5:5.) Se mɛni ji he nɔ womi aloo fiami? Anɛ be tsuaa be nɛ tɔmi ngɛ he kaa nɔ ko maa fĩa lo?

5, 6. (a) Anɛ be tsuaa be nɛ e ji tɔmi kaa nɔ ko maa fĩa lo? Moo tsɔɔ nya. (b) Mɛni ji he nɔ womi, nɛ mɛnɔmɛ nɛ Baiblo ɔ tsɔɔ kaa a wo a he nɔ?

⁵ Munyunguhi a sisi tsɔɔmi womi ko tsɔɔ kaa ke nɔ ko woɔ e he nɔ aloo e fĩa a, lɔ ɔ tsɔɔ kaa nɔ ɔ he e he ye, nɛ e buɔ e he. Lɔ ɔ hu haa nɛ “ke wa huɛ ko aloo wa weku no ko pee nɔ́ kpakpa ko loo e ngɛ nɔ́ kpakpa ko ɔ, wa bua jɔɔ.” Tɔmi ko be he kaa wa maa nu he jã. Bɔfo Paulo de nyɛmimɛ nɛ a hi Tesalonika a ke: “Wɔ nitsɛmɛ wa fĩaa fɔɔ nyɛ nɔ ngɛ Mawu asafo ɔmɛ a mi kaa nyɛ ngɛ hemi kɛ yemi nɛ mi wa. Ejakaa be mi nɛ a ngɛ nyɛ yi mi wae, nɛ nyɛ ngɛ nɔ́ nae ɔ, nyɛ to nyɛ tsui si, nɛ nyɛ mia nyɛ hɛ mi kɛ ngɛ ní nɛ ɔmɛ tsuo a mi gblee.” (2 Tesalonika Bi 1:4) Enɛ ɔ he ɔ, ke wa bua jɔ ni kpahi a ní tsumi he, aloo ke wɔ nitsɛmɛ wa pee nɔ́ ko nɛ wa bua jɔ he ɔ, e yeɔ bua wɔ. E sɛ nɛ wa weku, bɔ nɛ wa peeɔ wa ní ha, kɛ he nɛ wa wa ngɛ ɔ he zo nɛ pee wɔ.—Bɔfo Ɔmɛ A Ní Tsumi 21:39.

⁶ Se ke wa woɔ wa he nɔ ɔ, lɔ ɔ ma nyɛ ma puɛ waa kɛ nihi wa kpɛti, titli ɔ, huɛ bɔmi nɛ ngɛ waa kɛ Yehowa wa kpɛti ɔ. Ke wa woɔ wa he nɔ nɛ a wo wɔ ga a, wa mi mi ma nyɛ ma fu. Wa be wa he si bae konɛ waa kɛ ga womi ɔ nɛ tsu ní, mohu ɔ, wa maa fia ga womi ɔ ngɔ fɔ he. (La 141:5) A tsɔɔ kaa ke wa woɔ wa he nɔ ɔ, wa susuɔ kaa wa hi pe ni kpahi. “Behi fuu ɔ, nihi nɛ a woɔ a he nɔ ɔ peeɔ a he gbɔɔ, nɛ a susuɔ kaa a nɔ kuɔ pe ni kpahi, kpahu pi jã ji sane ɔ.” Yehowa sume he nɔ womi. (Ezekiel 33:28; Amos 6:8) Se ke adesahi ngɛ a he nɔ woe nɛ a ngɛ fĩae ɔ, Satan bua jɔɔ. Mo susu bɔ nɛ Satan bua maa jɔ ha benɛ Nimrod, Farao, kɛ Absalom wo a he nɔ ɔ! (1 Mose 10:8, 9; 2 Mose 5:1, 2; 2 Samuel 15:4-6) He nɔ womi lɛ puɛ Kain kɛ Mawu a kpɛti ɔ nɛ. Yehowa nitsɛ wo Kain ga, se Kain wo e he nɔ nɛ e kɛ ga womi ɔ tsu we ní. E bui nɔ, nɛ kɔkɔ nɛ Mawu bɔ lɛ ɔ be ngɛ e tue se, enɛ ɔ he ɔ, e pee yayami kɛ si Yehowa.—1 Mose 4:6-8.

7, 8. (a) Mɛni ji nɔ hɛ mi hyɛmi, nɛ kɛ e kɔ he nɔ womi he ha kɛɛ? (b) Moo tsɔɔ bɔ nɛ he nɔ womi ma nyɛ ma puɛ tue mi jɔmi nɛ ngɛ asafo ko mi ha.

 ⁷ Mwɔnɛ ɔ, nihi woɔ a he nɔ kɛ puɛɔ ní ngɛ blɔhi fuu a nɔ. Be komɛ ɔ, he nɔ womi haa nɛ nihi hyɛɛ nihi a hɛ mi. Munyunguhi a sisi tsɔɔmi womi ko tsɔɔ kaa nihi nɛ a hyɛɛ nɔ hɛ mi ɔ susuɔ kaa ni komɛ a he hia pe ni komɛ. A “susuɔ hu kaa weku tsuaa weku kɛ e mi bimɛ a subai kɛ níhi nɛ a bɔɔ he mɔde, nɛ a tsɔɔ hu kaa weku ɔmɛ ekomɛ a nɔ kuɔ pe ekomɛ.” Enɛ ɔ kɛ tahi fuu ba nɛ a pue muɔ si babauu.

⁸ Ngɛ anɔkuale mi ɔ, e sɛ nɛ nɔ́ ko kaa jã nɛ ya nɔ ngɛ Kristofohi asafo ɔ mi. Se kɛ̃ ɔ, he nɔ womi ma nyɛ ma ha nɛ nyɛmimɛ nyumuhi kɛ yihi be a sibi sisi nue, nɛ enɛ ɔ ma nyɛ maa ngɔ pɛ ngua kɛ ba. Nɔ́ ko kaa jã ya nɔ ngɛ Kristo se nyɛɛli komɛ a kpɛti ngɛ kaseli ɔmɛ a be ɔ mi. Enɛ ɔ he nɛ Yakobo bi mɛ sane nɛ he hia nɛ nyɛɛ se nɛ ɔ nɛ. E bi mɛ ke: “Ta kɛ pɛ nɛ ngɛ nyɛ kpɛti ɔ, mɛni kɛ ní nɛ ɔmɛ baa?” (Yakobo 4:1) Ke wa náa nihi a he ninyɛ, nɛ wa susuɔ kaa wa hi pe mɛ ɔ, eko ɔ, wa ma de ní komɛ loo wa maa pee ní komɛ nɛ maa ye mɛ awi. (Abɛ 12:18) E ngɛ heii kaa he nɔ womi ma nyɛ ma puɛ tue mi jɔmi nɛ ngɛ asafo ko mi ɔ.

9. Mɛni Baiblo ɔ de nɛ tsɔɔ kaa e sɛ nɛ waa hyɛ nihi a hɛ mi aloo wa wo wa he nɔ? (Moo hyɛ foni nɛ ngɛ ní kasemi ɔ sisije ɔ.)

⁹ Ke wa susu kaa wa hi pe ni kpahi ɔ, e sa nɛ wa kai kaa ‘nɔ tsuaa nɔ nɛ woɔ e he nɔ ɔ, e he peeɔ Yehowa tai.’ (Abɛ 16:5) E he hia nɛ waa kpa wa mi nɛ wa bi wa he ke, ‘Anɛ i susuɔ kaa i hi pe nihi nɛ a je weku kpahi aloo ma kpahi a mi ɔ lo?’ Ke jã a, lɛɛ wa hɛ je nɔ kaa ‘nɔ kake nɛ́ Mawu bɔ ɔ, e mi lɛ je ɔ mi nimli adesahi tsuo je.’ (Bɔfo Ɔmɛ A Ní Tsumi 17:26) Enɛ ɔ he ɔ, ngɛ blɔ ko nɔ ɔ, wɔ tsuo weku kake mi bimɛ ji wɔ, ejakaa wɔ tsuo wa je Adam mi. Nile be mi kaa wa ma susu kaa Mawu bɔ ni komɛ nɛ a nɔ kuɔ pe ni komɛ. Ke wa hɛɛ susumi ko kaa jã a, lɔ ɔ tsɔɔ kaa wa ngɛ Satan blɔ ngmɛe konɛ e puɛ suɔmi kɛ kake peemi nɛ ngɛ wa kpɛti kaa Kristofohi ɔ. (Yohane 13:35) Ja wa baa wa he si loko wa ma nyɛ maa ye Satan nɔ kunimi.—Abɛ 16:18.

10, 11. (a) Mɛni he je nɛ eko ɔ, e be yee ha nɔ ko kaa e maa suɔ je ɔ? (b) Mɛni je suɔmi nɛ Dema ná ha je ɔ mi kɛ ba?

¹⁰ Satan lɛ ngɛ “je ɔ nɔ matsɛ yee,” nɛ lɛ nɛ e ngɛ níhi kudɔe ngɛ je ɔ mi. (Yohane 12:31; 1 Yohane 5:19) Níhi fuu nɛ je ɔ woɔ nihi he wami kaa a pee ɔ kɛ Baiblo mlaahi kɔ we. Ngɛ anɔkuale mi ɔ, tsa pi nɔ́ tsuaa nɔ́ nɛ ngɛ je ɔ mi ɔ ji nɔ́ yaya. Se e sa nɛ waa le kaa Satan ma nyɛ maa da níhi nɛ ngɛ je ɔ mi nɛ peeɔ wɔ akɔnɔ ɔ nɔ kɛ sisi wɔ konɛ waa pee yayami. Aloo e maa bɔ mɔde kaa e ma ha nɛ waa suɔ je ɔ konɛ wa ma wa hɛ kɛ fɔ Yehowa jami nɔ.—Kane 1 Yohane 2:15, 16.

¹¹ Ngɛ kaseli ɔmɛ a be ɔ mi ɔ, Kristo se nyɛɛli komɛ ná suɔmi kɛ ha je ɔ. Kaa  nɔ hyɛmi nɔ́ ɔ, Paulo ngma ke: ‘Dema je ye he, ejakaa lɛɛ e ya suɔ mwɔnɛmwɔnɛ je nɛ ɔ.’ (2 Timoteo 4:10) Baiblo ɔ tsɔɔ we wɔ nɔ́ pɔtɛɛ nɛ Dema suɔ ngɛ je ɔ mi, nɛ lɔ ɔ ha nɛ e je Paulo he ɔ. Eko ɔ, Dema suɔ he lo nya níhi pe Yehowa sɔmɔmi. Ke jã a, lɛɛ he blɔhi nɛ Dema ko ná ngɛ Mawu sɔmɔmi mi ɔ ngmɛɛ lɛ. Anɛ se nami ngɛ nɔ́ nɛ e pee ɔ he lo? Dɛbi. Jinɛ e sa kaa Dema ko ya nɔ nɛ e ko ye bua Paulo. Nɔ́ ko be nɛ Dema ná ngɛ je ɔ mi nɛ e kɛ nɔ́ nɛ jinɛ e ko ná ngɛ Yehowa ngɔ ɔ ko sɔ!—Abɛ 10:22.

12. Mɛni blɔ nɔ Satan ma nyɛ maa da wa we akɔnɔhi a nɔ konɛ wa bua nɛ jɔ “sika suɔmi” he?

¹² Nɔ́ ko kaa jã ma nyɛ maa ba wɔ hu wa nɔ mwɔnɛ ɔ. Akɛnɛ wa ji Kristofohi he je ɔ, tɔmi ko be he kaa wa maa hyɛ waa kɛ wa weku mi bimɛ a nɔ. (1 Timoteo 5:8) Yehowa suɔ nɛ wa ná bua jɔmi ngɛ si himi mi. Wa le enɛ ɔ, ejakaa e pee paradeiso nɛ mi ngɛ fɛu kɛ ha Adam kɛ Hawa konɛ a hi mi. (1 Mose 2:9) Se Satan ma nyɛ maa da wa we akɔnɔhi a nɔ konɛ e kɛ ha nɛ wa bua nɛ jɔ “sika suɔmi” he. (Mateo 13:22) Nihi fuu susu kaa sika kɛ he lo nya níhi fuu a se dimi ma ha mɛ bua jɔmi nɛ a maa ye manye ngɛ si himi mi. Ke wa hɛɛ susumi nɛ ɔ, e ma ha nɛ wa ma je wa juɛmi ngɛ huɛ bɔmi nɛ ngɛ waa kɛ Yehowa wa kpɛti ɔ nɔ. Lɔ ɔ ji nɔ́ nɛ he hia pe kulaa. Yesu bɔ wɔ kɔkɔ ke: “Nɔ ko be nyɛe ma sɔmɔ Nyɔmtsɛmɛ enyɔ; eko ɔ, e maa nyɛ nɔ kake, nɛ e maa suɔ nɔ kake; aloo e maa pee nɔ kake suɔmi nya ní, nɛ nɔ kake ɔ lɛɛ e be lɛ bue fɛɛ. O be nyɛe ma sɔmɔ Mawu kɛ sika tsuo.” (Mateo 6:24) Ke wa sɔmɔɔ he lo nya níhi pɛ ɔ, lɔ ɔ tsɔɔ kaa wa kpa Yehowa sɔmɔmi. Jã pɛ nɛ Satan ngɛ hlae nɛ waa pee. Nyɛ ko ha nɛ waa ngmɛ blɔ nɛ sika aloo níhi nɛ sika heɔ ɔ he nɛ hia wɔ pe huɛ bɔmi nɛ maa hi waa kɛ Yehowa wa kpɛti ɔ kɔkɔɔkɔ. Loko wa ma nyɛ maa ye Satan nɔ kunimi ɔ, e sa nɛ waa hɛɛ juɛmi nɛ da ngɛ he lo nya níhi a he.—Kane 1 Timoteo 6:6-10.

13. Mɛni juɛmi nɛ dɛ nɛ je ɔ woɔ nihi he wami kaa a hɛɛ ngɛ gba si himi kɛ bɔmi nami he?

¹³ Blɔ kpa ko hu nɛ Satan guu nɔ kɛ tsɔɔ wɔ klama ji ajuama bɔmi. Nihi fuu susuɔ kaa e he hia we kaa nɔ ko maa ye e yo aloo e huno anɔkuale, ejakaa lɔ ɔ be hae nɛ a maa pee nɔ́ nɛ a suɔ. Kaa nɔ hyɛmi nɔ́ ɔ, yo ko nɛ e peeɔ sini ɔ tsɔɔ kaa nɔ ko be nɛ e ma nyɛ maa ye e yo aloo e huno anɔkuale kɔkɔɔkɔ. E de hu ke, “I li nɔ ko nɛ e yeɔ anɔkuale, aloo e suɔ kaa e maa ye anɔkuale.” Nyumu ko nɛ lɛ hu e peeɔ sini ɔ de ke, “I he we yi kaa ngɛ adebɔ su nya a, wa maa suɔ kaa waa kɛ nɔ ko maa hi si wa wami be tsuo.” Ke Satan na kaa nihi nɛ a he biɛ ɔ tuɔ munyu kɛ siɔ gba si himi, nɛ ji Mawu nike ní ɔ, e bua jɔɔ wawɛɛ. Abosiami bua jɔɛ gba si himi blɔ nya tomi ɔ he, nɛ e sume kaa bua jɔmi nɛ hi mi. Enɛ ɔ he ɔ, ja wa buu gba si himi kaa bɔ nɛ Mawu buu gba si himi ɔ loko wa ma nyɛ maa ye Satan nɔ kunimi.

14, 15. Ke o kɛ ajuama bɔmi he ka ko kpe ɔ, mɛni o ma nyɛ maa pee?

 ¹⁴ Wa sɛ gba si himi mi jio, wa sɛ we mi jio, e sa nɛ wɔ tsuo waa bɔ mɔde nɛ waa yu wa he ngɛ ajuama bɔmi ní peepeehi tsuo a he. Anɛ enɛ ɔ peemi ngɛ gbɔjɔɔ lo? Dɛbi! Kaa nɔ hyɛmi nɔ́ ɔ, ke o ji niheyo aloo zangmayo ɔ, eko ɔ, o nuɔ nɛ nihi nɛ o kɛ mɛ ngɛ sukuu yae ɔ fĩaa kaa a kɛ nɔ tsuaa nɔ nɛ a suɔ ɔ náa bɔmi. Eko ɔ, a ma nyɛ maa fĩa hu kaa a kɛ bɔmi nami he sɛ gbi kɛ fonihi maneɔ nihi ngɛ a fon nɔ. Ngɛ anɔkuale mi ɔ, ngɛ ma komɛ a nɔ ɔ, nihi buu bɔmi nami he fonihi nɛ a kɛ maneɔ nihi ngɛ fon nɔ ɔ kaa nɔ́ nɛ hí kulaa. A buu ní peemi nɛ ɔ kaa bɔ nɛ a buu jokuɛwi nɛ a peeɔ mɛ basabasa ngɛ bɔmi nami blɔ fa mi nɛ a poɔ he foni kɛ maneɔ nihi ɔ. Baiblo ɔ de ke: “Nɔ nɛ fiɛɔ nyumu kɛ yo yakayaka fiɛmi ɔ, yeɔ lɛ nitsɛ e nɔmlɔ tso ɔ awi.” (1 Korinto Bi 6:18) Bɔmi nami mi hiɔhi gbe nihi fuu nɛ e ye nihi fuu hu awi. Nɛ nihewi kɛ yihewi fuu nɛ a sɛ we gba si himi mi se a kɛ nihi ná bɔmi tsɔɔ kaa a pia a he kaa a pee jã. Hɛja jemi níhi nɛ je ɔ peeɔ ɔ tsɔɔ kaa ke nɔ ko tɔ̃ Mawu mlaahi a nɔ ɔ, haomi ko be e nɔ bae. Ke wa he lakpa munyu nɛ ɔmɛ ye ɔ, ‘yayami ma nyɛ maa sisi wɔ.’—Hebri Bi 3:13.

¹⁵ Ke o ya je si himi ko mi nɛ lɔ ɔ ma nyɛ ma ha nɛ o ngɔ o he kɛ wo ajuama bɔmi mi ɔ, mɛni o ma nyɛ maa pee? Moo kplɛɛ nɔ kaa o ngɛ gbɔjɔmi.  (Roma Bi 7:22, 23) Moo sɔle ha Mawu konɛ e wo mo kã. (Filipi Bi 4:6, 7, 13) Koo ngɔ o he kɛ wo níhi nɛ ma ha nɛ o bɔ ajuama a mi. (Abɛ 22:3) Nɛ ke o kɛ ka ko kpe ɔ, moo tu nya fo amlɔ nɔuu.—1 Mose 39:12.

16. Benɛ Satan ngɛ hlae maa ka Yesu ɔ, mɛni Yesu pee, nɛ mɛni wa kaseɔ ngɛ mi?

¹⁶ Yesu pee nɔ hyɛmi nɔ́ nɛ se be kɛ ha wɔ. E ha we nɛ Satan nɛ ngɔ e si womi ɔmɛ kɛ sisi lɛ. E susuu we jamɛ a ní ɔmɛ a he po. Mohu ɔ, e de Satan amlɔ nɔuu ke: “Ngmami ɔ ke.” (Kane Mateo 4:4-10.) Yesu le Mawu Munyu ɔ mi, enɛ ɔ he ɔ, benɛ Satan bɔ mɔde kaa e maa ka lɛ ɔ, e nyɛ nɛ e tsɛ ngmamihi a se amlɔ nɔuu. Loko wa maa ye Satan nɔ kunimi ɔ, e sɛ nɛ waa ngmɛ blɔ nɛ nɔ́ ko nɛ ka wɔ nɛ waa kɛ wa he nɛ wo ajuama bɔmi mi.—1 Korinto Bi 6:9, 10.

17, 18. (a) Mɛni blɔ kpahi a nɔ Satan guu kɛ kaa wɔ, nɛ mɛni he je nɛ e sɛ kaa enɛ ɔ nɛ pee wɔ nyakpɛ ɔ? (b) Mɛni maa ba Satan nɔ, nɛ mɛni blɔ nɔ lɔ ɔ yeɔ bua mo ngɛ konɛ o fĩ si?

¹⁷ He nɔ womi, he lo nya níhi fuu a se dimi, kɛ ajuama bɔmi ji níhi nɛ Satan guɔ nɔ kɛ kaa wɔ ɔ a kpɛti etɛ pɛ. Babauu ngɛ. Kaa nɔ hyɛmi nɔ́ ɔ, nyɛmimɛ komɛ a weku li teɔ si kɛ woɔ mɛ, loo nihi nɛ a kɛ mɛ yaa sukuu ɔ yeɔ a he fɛu. Ngɛ ni komɛ hu a blɔ fa mi ɔ, amlaalo ɔ bɔɔ mɔde kaa e maa tsi fiɛɛmi ní tsumi ɔ nya ngɛ mahi nɛ a ngɛ mi ɔ nɔ. Wa hyɛɔ blɔ kaa waa kɛ haomihi kaa jã a maa kpe. Yesu nitsɛ bɔ wɔ kɔkɔ ke: “Ye he ɔ, nihi tsuo maa nyɛ nyɛ. Se nɔ nɛ ma wlua lɛ kɛ yaa si nyagbe ɔ, a ma he e yi wami.”—Mateo 10:22.

¹⁸ Mɛni blɔ nɔ wa maa gu kɛ ye Satan nɔ kunimi? Yesu de ke: “Nyɛɛ hɛɛ nyɛ hemi kɛ yemi ɔ mi kpɛii, nɛ nyɛ ma ná neneene wami.” (Luka 21:19) Adesa be nyɛe maa pee nɔ́ ko kɛ ye wɔ awi daa. Nɔ ko be nyɛe ma puɛ huɛ bɔmi nɛ ngɛ waa kɛ Mawu wa kpɛti ɔ, ja wɔɔ wa ngmɛ blɔ nɛ e ba jã. (Roma Bi 8:38, 39) Ke Yehowa sɔmɔli nɛ a yeɔ anɔkuale ɔ a ti ni komɛ gbo po ɔ, lɔ ɔ tsɔɔ we kaa Satan ye kunimi. Yehowa ma tle mɛ si. (Yohane 5:28, 29) Satan be si hie daa. Ke a kpata je yaya nɛ ɔ hɛ mi ɔ, a ma sake Satan kɛ wo muɔ voo ɔ mi jeha 1,000. (Kpojemi 20:1-3) Ngɛ Kristo jeha akpe nɔ yemi ɔ nyagbe ɔ, a maa “pɛne” Satan, nɛ e maa bɔ mɔde kaa e maa sisi adesahi nɛ a ye mluku ɔ nyagbe nɔ́. Lɔ ɔ se ɔ, a ma kpata e hɛ mi. (Kpojemi 20:7-10) E ngɛ mi kaa Abosiami be si hie daa mohu lɛɛ, se moo lɛɛ o ma nyɛ maa hi si daa! Yaa nɔ nɛ o hwu kɛ si Satan, nɛ o ha nɛ o hemi kɛ yemi ɔ mi nɛ wa. O ma nyɛ maa ye Satan nɔ kunimi!