Yaa mi ní ɔ nɔ

Yaa e mi ní ɔ mi

“Moo Tsɔɔ Mi Nɛ Ma Pee Nɔ́ Nɛ O Suɔ”

“Moo Tsɔɔ Mi Nɛ Ma Pee Nɔ́ Nɛ O Suɔ”

“Moo tsɔɔ mi nɛ ma pee nɔ́ nɛ o suɔ; ejakaa mo ji ye Mawu.”​—LA 143:10.

1, 2. Ke wa le níhi nɛ Mawu suɔ ɔ, mɛni se wa ma ná, nɛ mɛni wa ma nyɛ maa kase ngɛ Matsɛ David he?

MOO ngɔ lɛ kaa o ngɛ nane blɔ ko nɛ gu yoku komɛ a kpɛ nɔ nyɛɛe. O ya su blɔ gblaa ko nya nɛ o li he nɛ o maa gu. Mɛni o maa pee? Eko ɔ, o maa kuɔ tɛsa ko konɛ o hyɛ he nɛ blɔ enyɔ ɔmɛ yaa nɛ́ o le he nɛ o maa gu. Jã nɔuu kɛ̃ nɛ wa ma nyɛ maa pee keji wa ngɛ wa yi mi kpɔ mwɔe ngɛ sane ko he. Ke wa le níhi nɛ Bɔlɔ ɔ suɔ ɔ, lɔɔ ma ha nɛ wa maa ‘nyɛɛ ngɛ e blɔ’ ɔ nɔ.—Yes. 30:21.

2 Matsɛ David nɛ hi si ngɛ blema Israel ɔ bɔ mɔde nɛ e pee Mawu suɔmi nya ní ngɛ e wami si himi mi. Nyɛ ha nɛ wa susu si himi komɛ nɛ David kɛ kpe nɛ e nyɛ ye Yehowa Mawu anɔkuale kɛ pi si ɔ he nɛ waa hyɛ.—1 Ma. 11:4.

DAVID NÁ BUMI NƐ MI KUƆ KƐ HA YEHOWA BIƐ Ɔ

3, 4. (a) Mɛni wo David he wami nɛ e nyɛ ye Goliat nɔ kunimi ɔ? (b) Kɛ David bu Mawu biɛ ɔ ha kɛɛ?

3 Mo susu benɛ David kɛ Filistibi ɔmɛ a tatsɛ kpanaa Goliat ya kpe ɔ he nɛ o hyɛ. Mɛni wo niheyo David he wami nɛ e nyɛ da tatsɛ nɛ e je oblai nɛ e kami maa pee nanewɛɛ nɛɛ kɛ fã, nɛ e mia kɛ ta hwumi níhi ɔ hɛ mi? (1 Sam. 17:4) Anɛ kã nɛ David ngɛ ɔ heje lo? Aloo hemi kɛ yemi nɛ e ngɛ ngɛ Mawu mi ɔ heje? Kã kɛ hemi kɛ yemi nɛ e ngɛ ɔ hu piɛɛ he nɛ e nyɛ pee jã a nɛ. Se bumi nɛ David ngɛ kɛ ha Yehowa kɛ e biɛ ɔ ji nɔ́ titli nɛ wo lɛ he wami nɛ e nyɛ nɛ e kɛ nyumu nɛ je oblai ɔ kpe ɔ nɛ. David kɛ abofu bi ke: “Mɛnɔ ji kikɛmɛ a Filisti no mɔmlɔtɔtsɛ nɛ ɔ, nɛ e ngɛ Mawu hɛ kalɔ ɔ tabo ɔmɛ ahlua bɔe kikɛ nɛ ɔ?”—1 Sam. 17:26.

4 Benɛ niheyo David kɛ Goliat kpe hɛ mi kɛ hɛ mi ɔ, David de lɛ ke: ‘Moo lɛɛ o kɛ klaate, akplɔ, kɛ kɛ̃ɛ̃ ma ye ngɔ; se imi lɛɛ i ma ngɛ Yehowa Tabohiatsɛ, Israel tabo ɔmɛ a Mawu ɔ nɛ o ngɛ lɛ ahlua bɔe ɔ biɛ mi.’ (1 Sam. 17:45) David ngɔ e hɛ kɛ fɔ Mawu nɔ nɛ e kɛ amlami tɛ kake pɛ gbe Filistibi ɔmɛ a tatsɛ kpanaa a. David kɛ e hɛ fɔ Yehowa nɔ e wami be tsuo, nɛ e je bumi nɛ mi kuɔ kpo kɛ ha Yehowa biɛ ɔ. Ngɛ anɔkuale mi ɔ, David wo e nyɛmimɛ Israelbi ɔmɛ he wami kaa a ‘wo Yehowa biɛ klɔuklɔu ɔ hɛ mi nyami.’—Kane 1 Kronika 16:8-10.

5. Mɛni nihi peeɔ mwɔnɛ ɔ nɛ tsɔɔ kaa mɛ hu a bui Yehowa kaa bɔnɛ Goliat hu bui lɛ ɔ?

5 Anɛ o fĩaa kaa Yehowa ji o Mawu lo? (Yer. 9:24) Ke nihi nɛ o kɛ mɛ ngɛ kpɔ mi, o juami bimɛ, nihi nɛ o kɛ mɛ ngɛ sukuu tsu kake mi, loo o wekuli tu Yehowa he munyu yaya nɛ a ye Yehowa Odasefoli a he fɛu ɔ, kɛ o peeɔ o níhi ha kɛɛ? Ke nihi ngɛ Yehowa biɛ ɔ he guɛ gbee ɔ, anɛ o fãa Yehowa biɛ ɔ he nɛ o kɛ o hɛ fɔɔ Yehowa nɔ kaa e maa ye bua mo lo? Ngɛ anɔkuale mi ɔ, e ngɛ mi kaa “dii peemi be ngɛ, nɛ munyu tumi be ngɛ” mohu lɛɛ, se e sɛ nɛ e pee wɔ zo kaa wa ji Yehowa we Odasefoli kɛ Yesu se nyɛɛli. (Fiɛlɔ 3:1, 7; Mar. 8:38) Ke wa ngɛ nihi nɛ a bua jɔɛ wa sɛ gbi ɔ he ɔ odase yee ɔ, e sa nɛ waa kɛ ga nɛ tsu ní, nɛ waa kɔ wa lilɛ mi. E sɛ nɛ waa pee wa ní kaa Israelbi ɔmɛ nɛ a “ye gbeye wawɛɛ nitsɛ” benɛ Goliat ngɛ Mawu biɛ ɔ ahlua bɔe ɔ. (1 Sam. 17:11) Mohu ɔ, e sa nɛ waa kɛ oya yemi nɛ fã Yehowa Mawu biɛ ɔ he konɛ wa ha nɛ e biɛ ɔ he nɛ tsɔ. Wa suɔ kaa waa ye bua nihi konɛ a ba le Mawu tutuutu nɛ Yehowa ji. Enɛ ɔ heje ɔ, ke wa ngɛ nihi ye buae konɛ a na kaa e he hia nɛ huɛ bɔmi gbagbanii nɛ hi a kɛ Mawu a kpɛti ɔ, waa kɛ Baiblo ɔ tsuɔ ní.—Yak. 4:8.

6. Mɛni heje nɛ David kɛ Goliat hwu ta a, nɛ mɛni e sa kaa e he nɛ hia wɔ wawɛɛ?

6 David kɛ Goliat sane ɔ tsɔɔ wɔ nɔ́ kpa ko hu nɛ he hia wawɛɛ. Benɛ David hɛɛ fo konɛ e kɛ Goliat nɛ ya kpe ngɛ ta gbami he ɔ, David bi ke: “Nɔ nɛ maa gbe Filisti no nɛ ɔ, nɛ́ e ma je Israel kɛ je ahlua bɔmi nɛ ɔ mi ɔ, mɛni a maa pee ha lɛ?” Ni ɔmɛ ha lɛ heto ke: ‘Nɔ nɛ ma nyɛ maa gbe Goliat ɔ, Matsɛ Saul maa wo lɛ ní babauu. Jehanɛ hu e kɛ e biyo ma ha lɛ.’ (1 Sam. 17:25-27) Se tsa pi helo nya ní nɛ David ma ná a nɛ he hia lɛ. Nɔ́ ko ngɛ nɛ he hia lɛ wawɛɛ pe lɔɔ. David suɔ kaa e maa wo anɔkuale Mawu ɔ hɛ mi nyami. (Kane 1 Samuel 17:46, 47.) Wɔ hu nɛɛ? Anɛ nɔ́ nɛ he hia wɔ wawɛɛ ji nɛ́ wa he biɛ, nɛ wa ná helo nya ní babauu, konɛ nihi nɛ a bu wɔ wawɛɛ ngɛ je ɔ mi lo? Ngɛ anɔkuale mi ɔ, wa suɔ kaa waa pee wa ní kaa David. E la ke: ‘Nyɛ ha nɛ wɔ tsuo waa wo Yehowa biɛ ɔ hɛ mi nyami nɛ wa je e yi.’ (La 34:3) Nyɛ ha nɛ waa kɛ wa hɛ nɛ fɔ Yehowa nɔ nɛ wa ha nɛ e biɛ ɔ he nɛ hia wɔ pe wɔ nitsɛmɛ wa biɛ.—Mat. 6:9.

7. Kɛ wa ma plɛ kɛ ha nɛ wa hemi kɛ yemi ɔ mi maa wa kɛɛ ke waa kɛ nihi nɛ a bua jɔɛ wa sɛ gbi ɔ he ɔ ya kpe?

7 Hɛ kɛ nɔ fɔmi nɛ mi wa nɛ David ngɛ ngɛ Yehowa mi ɔ heje nɛ e ná kã nɛ e nyɛ da Goliat hɛ mi ɔ nɛ. Niheyo David ngɛ hemi kɛ yemi nɛ mi wa. Benɛ David ji to hyɛlɔ ɔ, e kɛ e hɛ fɔɔ Yehowa nɔ daa ligbi. Enɛ ɔ ji blɔ kake nɔ nɛ e gu kɛ ha nɛ e hemi kɛ yemi ɔ mi wa. (1 Sam. 17:34-37) E sa nɛ wɔ hu wa hemi kɛ yemi ɔ mi nɛ wa konɛ wa nyɛ nɛ waa fiɛɛ, titli ɔ, ke waa kɛ nihi nɛ a be wa sɛ gbi ɔ he bua jɔmi ya kpe. Wa hemi kɛ yemi ɔ mi ma nyɛ maa wa ke waa kɛ wa hɛ fɔɔ Mawu nɔ ngɛ níhi nɛ wa peeɔ daa ligbi ɔ a mi. Kaa nɔ hyɛmi nɔ́ ɔ, ke wa ngɛ trɔtrɔ mi ɔ, waa kɛ nɔ nɛ hii si ngɛ wa kasa nya a ma nyɛ ma bɔni Baiblo ɔ mi anɔkuale ɔ he ní sɛɛmi. Ke wa ngɛ fiɛɛe ngɛ wehi a mi ɔ, e sɛ nɛ waa be nihi nɛ waa kɛ mɛ kpeɔ ɔ a he.—Níts. 20:20, 21.

DAVID KƐ E HƐ FƆ YEHOWA NƆ

Benɛ David ná he blɔ kaa e maa gbe Saul ɔ, mɛni ha nɛ e gbi lɛ ɔ?

8, 9. Benɛ Saul ngɛ hlae nɛ e gbe David ɔ, mɛni blɔ nɔ David gu kɛ tsɔɔ kaa e suɔ nɛ e pee Yehowa suɔmi nya ní?

8 Bɔnɛ David bu Israel kekleekle matsɛ nɛ ji Saul ha a ji blɔ kpa ko hu nɛ David gu nɔ kɛ tsɔɔ kaa e suɔ nɛ e kɛ e hɛ nɛ fɔ Yehowa nɔ. Saul je David hunga nɛ e ka si etɛ sɔuu kaa e maa hɛ David akplɔ kɛ wo gbogbo he, se David je eko tsuaa eko mi slɔkee, nɛ e pee we Saul nɔ́ ko kɛ tui nane mi. Nyagbe ɔ, e tu Saul nya fo. (1 Sam. 18:7-11; 19:10) Lɔɔ se ɔ, Saul hla nyumuhi 3,000 kɛ je Israel tsuo nɛ e kɛ mɛ ho konɛ a ya hla David ngɛ nga a nɔ. (1 Sam. 24:2) Ligbi ko ɔ, Saul ya tɛ puɔ nɛ David kɛ e webi ɔmɛ ya laa a he ngɛ mi ɔ mi nɛ́ e li kaa David ngɛ lejɛ ɔ. Jinɛ David ko gbe Saul ngɛ jamɛ a be ɔ mi ejakaa Saul hu ngɛ hlae nɛ e gbe lɛ. Mawu suɔ kaa David nɛ ye Israel nɔ matsɛ ngɛ Saul nane mi. (1 Sam. 16:1, 13) Ngɛ anɔkuale mi ɔ, kaa David bu ga nɛ e webi ɔmɛ wo lɛ ɔ tue ɔ, jinɛ e gbe Saul. Se David de ke: ‘Yehowa nɛ ko ha ma pee ye Nyɔmtsɛ ɔ nɛ lɛ, Yehowa a hla, nɛ e wo lɛ matsɛ ɔ nɔ́ ko kaa kikɛ nɛ ɔ.’ (Kane 1 Samuel 24:4-7.) Loloolo ɔ, Saul ji matsɛ nɛ Mawu pɔ lɛ nu. Akɛnɛ Yehowa ngɔɛ matsɛ yemi ɔ ngɛ Saul dɛ lolo heje ɔ, David sume kaa e ma kpɔ matsɛ yemi ɔ ngɛ e dɛ. Saul tade ɔ nya pɛ nɛ David po ɔ tsɔɔ kaa David hɛɛ we juɛmi ko kaa e maa gbe lɛ.—1 Sam. 24:11.

9 Pee se nɛ David na Saul nɛ lɔɔ se ɔ e nɛ lɛ hu ɔ, David je bumi kpo kɛ tsɔɔ lɛ ekohu ejakaa Saul ji matsɛ nɛ Mawu pɔ lɛ nu. Jamɛ a be ɔ mi ɔ, David kɛ Abishai ya Saul kɛ e webi ɔmɛ a sito he ɔ, nɛ a ya na Saul nɛ e hwɔ mahe. Abishai susu kaa Mawu lɛ je David he nyɛlɔ ɔ kɛ wo David dɛ mi konɛ David nɛ gbe lɛ. (1 Sam. 26:8-11) E de David po kaa é ngmɛ lɛ blɔ konɛ e hɛ Saul akplɔ kɛ pi zugba. Akɛnɛ David hlaa Yehowa blɔ tsɔɔmi ngɛ sanehi a he heje ɔ, e yi ha lɛ kaa e maa pee Yehowa suɔmi nya ní ngɛ he wami nɛ Abishai wo lɛ ɔ tsuo se.

10. Mɛni si himi komɛ nɛ mi wa nɛ eko ɔ, waa kɛ maa kpe, nɛ mɛni maa ye bua wɔ nɛ waa pee Yehowa suɔmi nya ní?

10 Eko ɔ, wɔ hu waa kɛ si himi ko maa kpe nɛ nihi maa tsɔɔ wɔ nɔ́ nɛ mɛɛ a susu kaa e hi nɛ waa pee mohu pe nɛ a ma fĩ wa se kɛ pee Yehowa suɔmi nya ní. Kaa bɔnɛ Abishai pee ɔ, ni komɛ hu ma nyɛ maa wo wɔ he wami konɛ waa pee nɔ́ ko ngɛ sane ko he nɛ́ lɔɔ kɛ Mawu suɔmi nya ní peemi kɔ we. Loko wa ma nyɛ maa pee Yehowa suɔmi nya ní ɔ, e he hia nɛ waa le bɔnɛ e susuɔ ha ngɛ sane ɔ he, nɛ waa mwɔ wa yi mi kpɔ kaa wa maa pee e suɔmi nya ní.

11. Mɛni o kase ngɛ David he ngɛ bɔnɛ e kɛ e juɛmi ma Mawu suɔmi nya ní peemi nɔ wawɛɛ ha a mi?

11 David sɔle ha Yehowa ke: “Moo tsɔɔ mi nɛ ma pee nɔ́ nɛ o suɔ.” (Kane La 143:5, 8, 10.) David suɔ wawɛɛ kaa Yehowa nɛ tsɔɔ lɛ ní mohu pe nɛ e kɛ e hɛ maa fɔ lɛ nitsɛ e susumi nɔ aloo e maa pee níhi nɛ nihi woɔ lɛ he wami kaa e pee ɔ. E ‘susuɔ níhi tsuo nɛ Yehowa tsuɔ ɔ, kɛ níhi nɛ e pee ɔ a he.’ Ke wa kaseɔ Ngmami ɔ saminya, nɛ wa susuɔ bɔnɛ Yehowa kɛ adesahi fuu nɛ a wo a ta ngɛ Baiblo ɔ mi ɔ hi si ha a he ɔ, wɔ hu wa ma nyɛ maa le nɔ́ nɛ Mawu suɔ nɛ wa maa pee.

DAVID LE SISI TOMI MLAAHI NƐ NGƐ MLAA A MI

12, 13. Mɛni heje nɛ David plɛ nyu nɛ nyumu etɛ ɔmɛ ya yɛ ba ha lɛ ɔ pue si ɔ?

12 Nɔ́ ko hu ngɛ nɛ wa ma nyɛ maa kase ngɛ bɔnɛ David pee e ní ha a mi. E le sisi tomi mlaahi nɛ ngɛ Mose Mlaa a mi ɔ nɛ e suɔ kaa e kɛ tsu ní. Mo susu nɔ́ nɛ ba benɛ David de ke e maa nu ‘vu ɔ nɛ ngɛ Betlehem ma a mi ɔ mi nyu’ ɔ he nɛ o hyɛ. Jamɛ a be ɔ mi ɔ, Filistibi ɔmɛ ngɛ Betlehem ma a mi, se David ta buli ɔmɛ a kpɛti nihi etɛ bɔ mɔde nɛ a ya ma a mi nɛ a ya yɛ nyu ɔ eko ba ha lɛ. Se David ‘kua numi, nɛ e plɛ nyu ɔ pue si ha Yehowa mohu.’ Mɛni heje? David tsɔɔ nya ke: “Kpaoo, ye Mawu, kaa ma pee nɔ́ nɛ ɔ! Ke i pee jã a, e ngɛ kaa nɔ́ nɛ i nu nihi nɛ ngɔ a wami ngɔ ke nɛ ɔ a muɔ!”—1 Kron. 11:15-19.

Mɛni wa ma nyɛ maa kase ngɛ nyu ɔ nɛ David webi ɔmɛ ya yɛ ba ha lɛ nɛ e kua numi ɔ he?

13 David kase ngɛ Mlaa a mi kaa Yehowa pɛ ji nɔ nɛ e sa kaa a plɛ muɔ kɛ pue si ha, nɛ e sɛ nɛ a yeɔ muɔ. E le nɔ́ heje nɛ Mlaa a de jã. David le kaa “muɔ ji nɔ́ nɛ haa helo tsuaa helo wami.” Se nyu nɛ a yɛ ba ha lɛ, tsa pi muɔ. Mɛni heje mɔ nɛ David kua numi? E nui ejakaa e le Mose Mlaa a mi sisi tomi mlaa nɛ kɔɔ muɔ he ɔ. David lɛɛ e na nyu ɔ kaa nɔ́ ko nɛ he jua wa kaa bɔnɛ nyumu etɛ ɔmɛ a muɔ he jua wa a. Enɛ ɔ he ɔ, e na kaa e sɛ nɛ e nu nyu ɔ. E nui nyu ɔ, mohu ɔ, e plɛ pue si.—3 Mose 17:11; 5 Mose 12:23, 24.

14. Mɛni ye bua David nɛ e susu níhi a he kaa bɔnɛ Yehowa susuɔ níhi a he ɔ?

14 David bɔ mɔde kaa e kɛ Mawu mlaa a ma tsu ní wawɛɛ. E la ke: “Ye Mawu, i suɔ kaa ma pee o suɔmi nya ní; o mlaa a, a ngma ngɛ ye tsui mi.” (La 40:8) David kase Mawu mlaa a nɛ e susu he wawɛɛ. E ngɛ hɛ kɛ nɔ fɔmi kaa ke e ye Yehowa kita amɛ a nɔ ɔ, e ma ná he se. Enɛ ɔ he ɔ, pi níhi nɛ a ngma ngɛ Mose Mlaa a mi ɔ a nɔ kɛkɛ nɛ David suɔ kaa e maa ye, se mohu e suɔ nɛ e le nɔ́ heje nɛ a wo mlaa a hulɔ. Ke wa kase Baiblo ɔ, nile ngɛ mi kaa wa ma susu nɔ́ nɛ wa kase ɔ he, nɛ wa kɛ to wa tsui mi, konɛ wa nyɛ nɛ waa le níhi nɛ sa Yehowa hɛ mi ngɛ si fɔfɔɛ tsuaa si fɔfɔɛ mi.

15. Ngɛ mɛni blɔ nɔ nɛ Salomo yi Mawu Mlaa a nɔ?

15 Yehowa Mawu jɔɔ David bi Salomo kɛ níhi fuu. Se pee se ɔ, Salomo jɔɔ Mawu Mlaa a nɔ yemi. E kɛ Yehowa mlaa nɛ tsɔɔ kaa Israel matsɛ ko nɛ “ko ngɔ yihi fuu” ɔ tsu we ní. (5 Mose 17:17) Ngɛ anɔkuale mi ɔ, Salomo ngɔ ma se yihi fuu. Benɛ e bwɔ ɔ, e ‘yi ɔmɛ ha e yi mi plɛ kɛ je Mawu he nɛ e ya ja mawu kpahi.’ Ngɛ níhi nɛ eko ɔ, Salomo kɛ ma je e nya a tsuo se ɔ, ‘Salomo yi Yehowa, e Mawu ɔ anɔkuale kɛ pí si kaa bɔnɛ e tsɛ David pee ɔ.’ (1 Ma. 11:1-6) Hyɛ bɔnɛ e he hia ha kaa waa kɛ sisi tomi mlaahi nɛ ngɛ Mawu Munyu ɔ mi ɔ ma tsu ní! Kaa nɔ hyɛmi nɔ́ ɔ, enɛ ɔ he hia wawɛɛ ke wa ngɛ wa juɛmi pee kaa wa maa sɛ gba si himi mi.

16. Mɛni blɔ nɔ nɛ ke nihi nɛ a ngɛ juɛmi pee kaa a maa sɛ gba si himi mi ɔ le sisi tomi mlaa nɛ ngɛ fami nɛ ji waa ‘sɛ gba si himi mi ngɛ Nyɔmtsɛ ɔ mi pɛ’ ɔ, e maa ye bua mɛ?

16 Ke nihi nɛ pi Odasefoli ji mɛ tsɔɔ kaa a bua jɔ wa he nɛ a suɔ kaa a kɛ wɔ nɛ sɛ gba si himi mi ɔ, kɛ wa peeɔ wa ní ha kɛɛ? Anɛ wa peeɔ wa ní kaa David aloo wa peeɔ wa ní kaa Salomo? A de anɔkuale jali ke a sɛ gba si himi mi ngɛ ‘Nyɔmtsɛ ɔ mi pɛ.’ (1 Kor. 7:39) Ke Kristofono ko suɔ kaa e sɛ gba si himi mi ɔ, e sa nɛ e kɛ nɔ ko nɛ lɛ hu e ji Odasefono nɛ sɛ mi. Ke wa le sisi tomi mlaa nɛ ngɛ Ngmami nɛ ɔ mi ɔ, lɔɔ be hae nɛ waa kɛ nɔ ko nɛ pi Odasefono ji lɛ maa sɛ gba si himi mi, nɛ jã kɛ̃ nɛ wa be hae nɛ nihi nɛ a pi Odasefoli nɛ a ya nɔ nɛ a ná wa he suɔmi kaa a kɛ wɔ maa sɛ gba si himi mi.

17. Mɛni ma nyɛ maa ye bua wɔ konɛ wa nyɛ nɛ waa yu wa he ngɛ ajuama bɔmi he fonihi a hyɛmi he?

17 Jehanɛ se hu ɔ, David bɔ mɔde wawɛɛ nɛ e hla Mawu blɔ tsɔɔmi ngɛ sanehi a he. Enɛ ɔ nɛ wa maa kase ɔ ma nyɛ maa ye bua wɔ konɛ waa da ajuama bɔmi he fonihi a hyɛmi he ka nya. Moo kane ngmamihi nɛ a nyɛɛ se ɔ, nɛ o susu sisi tomi mlaahi nɛ ngɛ a mi ɔ a he, nɛ o bɔ mɔde nɛ o na nɔ́ nɛ Yehowa suɔ kaa o pee ngɛ sane nɛ ɔ he. (Kane La 119:37; Mateo 5:28, 29; Kolosebi 3:5.) E sa nɛ wa susu Yehowa mlaahi nɛ a nɔ kuɔ ɔ a he konɛ wa nyɛ nɛ waa yu wa he ngɛ ajuama bɔmi he fonihi a hyɛmi he.

HA O SUSUMI KƐ MAWU SUSUMI NƐ KƆ BE TSUAA BE

18, 19. (a) E ngɛ mi kaa David yi mluku mohu lɛɛ, se mɛni ha nɛ Mawu kplɛɛ e nɔ? (b) Mɛni o mwɔ o yi mi kpɔ kaa o maa pee?

18 E ngɛ mi kaa David pee nɔ hyɛmi nɔ́ kpakpa ngɛ níhi fuu a mi mohu lɛɛ, se e pee yayamihi fuu nɛ hɛdɔ ngɛ a he. (2 Sam. 11:2-4, 14, 15, 22-27; 1 Kron. 21:1, 7) Se David pia e he ngɛ yayami ɔ eko tsuaa eko he. David pee Mawu suɔmi nya ní nɛ e ‘sɔmɔ lɛ kɛ e tsui tsuo.’ (1 Ma. 9:4) Mɛni heje nɛ wa ma nyɛ ma de jã a? Wa ma nyɛ ma de jã ejakaa David bɔ mɔde nɛ e pee Yehowa suɔmi nya ní.

19 Ngɛ mluku nɛ wa yi ɔ tsuo se ɔ, Yehowa bua ma nyɛ maa jɔ wa he. Be mi nɛ enɛ ɔ ngɛ wa juɛmi mi ɔ, nyɛ ha nɛ waa kase Mawu Munyu ɔ wawɛɛ, nɛ wa susu níhi nɛ wa kaseɔ ɔ a he kɛ ya tsitsaa, nɛ waa kɛ oya yemi nɛ tsu níhi nɛ waa kɛ to wa tsui mi ɔ a he ní. Ke wa pee ní nɛ ɔmɛ ɔ, lɔɔ ma ha nɛ wa maa pee kaa la polɔ ɔ nɛ e sɔle kɛ bi Yehowa ke: “Moo tsɔɔ mi nɛ ma pee nɔ́ nɛ o suɔ” ɔ.