1. Mɛni nihi fuu kɛ sã afɔle ngɛ a si himi mi, nɛ mɛni heje?

NIHI jeɔ a tsui mi nɛ a kɛ níhi sãa afɔle konɛ a nine nɛ su níhi nɛ hia mɛ ɔ nɔ. Fɔli ngɔɔ a be, a sika, kɛ a he wami kɛ sãa afɔle konɛ a bimɛ nɛ a ná he se. Nihewi kɛ yihewi nɛ a suɔ kaa a kɛ nihi nɛ ya si koli ngɛ Olympics koli simi ɔ mi ɔ gboɔ dengme kɛ kaa a he mi be mi nɛ a juami bimɛ ngɛ fiɛe nɛ a ngɛ a hɛja jee ɔ. Yesu hu ngɔ níhi kɛ sã afɔle konɛ e nine nɛ su níhi nɛ a he hia lɛ ɔ nɔ. E dí helo nya níhi a se, nɛ e be bimɛ hulɔ. Mohu ɔ, e kɛ e juɛmi ma Matsɛ Yemi ɔ he níhi a nɔ. (Mat. 4:17; Luka 9:58) Jã kɛ̃ nɛ e se nyɛɛli ɔmɛ hu ngɔ níhi fuu kɛ sã afɔle nɛ a nyɛ nɛ a fĩ Mawu Matsɛ Yemi ɔ se. Matsɛ Yemi ɔ he níhi nɛ maa ya nɔ ɔ ji nɔ́ nɛ he hia mɛ wawɛɛ. Enɛ ɔ he ɔ, a ngɔ níhi kɛ sã afɔle konɛ a nyɛ nɛ a ngɔ a be tsuo kɛ fĩ Matsɛ Yemi ɔ se. (Mat. 4:18-22; 19:27) Lɔɔ he ɔ, eko ɔ, wa ma bi wa he ke, ‘Mɛni ji nɔ́ nɛ he hia mi ngɛ ye si himi mi?’

2. (a) Mɛni e sa kaa anɔkuale Kristofoli tsuo nɛ a kɛ sã afɔle? (b) Mɛni ji ní kpahi nɛ ni komɛ hu ngɔ a níhi kɛ sã afɔle ngɛ he?

² Ke anɔkuale Kristofoli tsuo suɔ kaa huɛ bɔmi kpakpa nɛ hi a kɛ Yehowa a kpɛti ɔ, e sa nɛ a kɛ a be nɛ sã afɔle ngɛ ní komɛ a he. E sa nɛ waa kɛ wa be nɛ sã afɔle konɛ wa ná deka kɛ sɔle, kɛ kane Baiblo ɔ, kɛ pee weku Mawu jami, kɛ ya asafo mi kpehi kɛ fiɛɛmi. * (Yosh. 1:8; Mat. 28:19, 20; Heb. 10:24, 25) Akɛnɛ wa bɔɔ mɔde, nɛ Yehowa hu jɔɔ wa mɔde bɔmi ɔ nɔ heje ɔ, fiɛɛmi nítsumi ɔ ngɛ hɛ mi yae wawɛɛ. Enɛ ɔ ha nɛ nihi babauu ngɛ bue kɛ ngɛ ‘yo gagaa a nɛ Yehowa we ɔ maa si ngɛ nɔ ɔ,’ nɔ yae. (Yes. 2:2) Nihi fuu ngɔ níhi kɛ sã afɔle konɛ a nyɛ nɛ a fĩ Matsɛ Yemi ɔ se. Enɛ ɔ ha nɛ ni komɛ ngɛ sɔmɔe ngɛ Betel, ni komɛ hu ngɛ Matsɛ Yemi Asahi kɛ Kpe Peemi Asahi mae,  nɛ ni komɛ hu toɔ kpehi a he blɔ nya. Ni komɛ hu yeɔ bua nihi nɛ adebɔ mi oslaahi ná mɛ. E ngɛ mi kaa pi ní nɛ ɔmɛ nɛ wa maa pee ɔ nɔ nɛ Mawu maa da kɛ he wa yi wami mohu lɛɛ, se wa peeɔ jã kɛ fĩɔ Matsɛ Yemi ɔ se.

3. (a) Ke wa ngɔ níhi kɛ sã afɔle ngɛ Matsɛ Yemi ɔ he ɔ, mɛni se wa ma ná? (b) Mɛni sane bimihi a he e sa kaa wa susu?

³ Mwɔnɛ ɔ, e he hia wawɛɛ nɛ wa fĩ Matsɛ Yemi ɔ se. Wa bua jɔ kaa nihi fuu je a tsui mi nɛ a ngɔ níhi kɛ ngɛ afɔle sãe ha Yehowa. (Kane La 54:6.) Ke wɔ hu wa ngɔ níhi kɛ sã afɔle ɔ, wa ma ná bua jɔmi wawɛɛ be mi nɛ wa ngɛ Mawu Matsɛ Yemi ɔ mlɛe ɔ. (5 Mose 16:15; Níts. 20:35) Se e sa kaa wɔ tsuo waa hyɛ wa si himi mi saminya nɛ wa bi wa he sanehi nɛ nyɛɛ se nɛ ɔmɛ: Anɛ ní kpa komɛ hu ngɛ nɛ wa ma nyɛ maa ngɔ kɛ sã afɔle ngɛ Matsɛ Yemi ɔ he lo? Kɛ waa kɛ wa be, wa sika, wa he wami, kɛ nyɛmihi nɛ wa ngɛ ɔ ngɛ ní tsue ha kɛɛ? Ke wa ngɔ níhi kɛ ngɛ afɔle sãe ɔ, mɛni e sɛ kaa wa ma wa hɛ kɛ fɔ nɔ? Nyɛ ha nɛ wa susu afɔle komɛ nɛ nihi je a tsui mi faa kɛ sã a he, konɛ waa hyɛ nɔ́ nɛ wa ma nyɛ maa kase ngɛ mi. Ke wa pee jã a, lɔɔ ma ha nɛ wa ma ná bua jɔmi wawɛɛ.

4. Mɛni se Israelbi ɔmɛ ná ngɛ afɔlehi nɛ a sã a he?

⁴ Ngɛ blema Israelbi ɔmɛ a be ɔ mi ɔ, ja nihi sã afɔle loko a kɛ a he yayamihi paa mɛ. Loko Yehowa bua maa jɔ Israelno ko he ɔ, e he hia nɛ e sã afɔle. Afɔle ɔ ekomɛ ngɛ nɛ Yehowa ngɛ blɔ hyɛe kaa a sã ha lɛ, nɛ ekomɛ hu ngɛ nɛ nɔ ɔ nitsɛ lɛ e maa je e tsui mi faa kɛ sã. (3 Mose 23:37, 38) Nɔ ko ma nyɛ maa je e tsui mi faa nɛ e sã sami bɔ kɛ ha Yehowa, aloo e ke Yehowa ní. Enɛ ɔ he nɔ hyɛmi nɔ́ nɛ sa kadimi ji, afɔle nɛ Salomo sã benɛ a ngɛ sɔlemi we ɔ nɔ jɔe ɔ.—2 Kron. 7:4-6.

5. Mɛni blɔ nya Yehowa to kɛ ha nihi nɛ a be nɔ́ ko tsɔ ɔ?

⁵ Yehowa suɔ wɔ, nɛ e le kaa wɔ tsuo wa be nyɛe ma ha fiee. Enɛ ɔ he ɔ, e de Israelbi ɔmɛ kaa a ti nɔ tsuaa nɔ nɛ ha bɔnɛ e ma nyɛ. Yehowa mlaa a tsɔɔ kaa e sa nɛ a ngɔ lohwehi kɛ sã afɔle, nɛ́ a plɛ a muɔ ɔ kɛ pue si. Enɛ ɔ peeɔ ‘ní kpakpahi nɛ hi kɛ pi si nɛ maa ba hwɔɔ se kɛ gu e Bi ɔ nɔ ɔ, a nini kɛkɛ.’ (Heb. 10:1-4) Se Yehowa pee we kpɛii ngɛ bɔnɛ e sa kaa a kɛ mlaa nɛ ɔ nɛ tsu ní ha a he. Kaa nɔ hyɛmi nɔ́ ɔ, ke nɔ ko be nyɛe maa ngɔ to kɛ sã afɔle ɔ, jamɛatsɛ ɔ ma nyɛ maa ngɔ beleku lahuɛhi  kɛ sã afɔle ɔ. Enɛ ɔ he ɔ, ohiatsɛmɛ po kɛ bua jɔmi sã afɔle ha Yehowa. (3 Mose 1:3, 10, 14; 5:7) E ngɛ mi kaa Yehowa kplɛɛɔ lohwe slɔɔtoslɔɔtohi nɛ a kɛ sãa afɔle ha lɛ ɔ nɔ mohu lɛɛ, se loko e maa kplɛɛ nɔ ɔ, e hlaa kaa nɔ nɛ maa sã afɔle ɔ nɛ pee níhi enyɔ komɛ.

6. Mɛni Yehowa suɔ kaa nɔ tsuaa nɔ nɛ e maa sã afɔle nɛ e pee, nɛ mɛni heje nɛ e he hia nɛ a pee jã a?

⁶ Kekleekle ɔ, e sa nɛ nɔ ɔ nɛ e ngɔ e níhi nɛ hi pe kulaa kɛ sã afɔle ɔ. Yehowa de Israelbi ɔmɛ kaa e sa nɛ nɔ́ tsuaa nɔ́ nɛ a kɛ maa sã afɔle ɔ nɛ pee nɔ́ nɛ hi kɛ pi si loko e maa ‘kplɛɛ nɔ.’ (3 Mose 22:18-20) Ke lohwe ɔ je kpa a, Yehowa kplɛɛ we afɔle sami ɔ nɔ. Nɔ́ nɛ ji enyɔ ɔ, e sa kaa nɔ nɛ ngɛ afɔle ɔ sãe ɔ he nɛ tsɔ. Ke nɔ ɔ he tsɔ we ɔ, e sa nɛ e sã yayami pami bɔ kɛ ha Yehowa konɛ e he nɛ tsɔ ngɛ Yehowa hɛ mi. Lɔɔ se loko e ma nyɛ maa sã afɔle nɛ a jeɔ tsui mi faa kɛ sãa a kɛ ha Yehowa. (3 Mose 5:5, 6, 15) Enɛ ɔ ji hɛdɔ sane. Yehowa tsɔɔ kaa ke nɔ ko nɛ e he tsɔ we ye tue mi jɔmi afɔle ɔ eko, nɛ́ afɔlehi nɛ a jeɔ tsui mi faa kɛ sãa a hu piɛ he ɔ, a maa gbe lɛ. (3 Mose 7:20, 21) Se ke nɔ nɛ sã afɔle ɔ he tsɔ ngɛ Yehowa hɛ mi ɔ, e kɛ bua jɔmi ma nyɛ maa ye nɔ́ nɛ e kɛ sã afɔle ɔ eko, nɛ e tsui maa nɔ e mi.—Kane 1 Kronika 29:9.

7, 8. (a) Ke waa kɛ níhi sã afɔle ngɛ Matsɛ Yemi ɔ he ɔ, mɛni wa ma ná? (b) Mɛni wa ngɛ nɛ wa ma nyɛ ma kɛ sã afɔle ha Yehowa?

⁷ Mwɔnɛ ɔ hu ɔ, nihi babauu je a tsui mi nɛ a ngɔ níhi kɛ ngɛ afɔle sãe ngɛ Matsɛ Yemi ɔ heje. Yehowa bua jɔɔ enɛ ɔ he. Ke wa bɔ mɔde wawɛɛ nɛ wa sɔmɔ wa nyɛmimɛ ɔmɛ ɔ, wɔ hu wa bua maa jɔ. Nyɛminyumu ko nɛ e piɛɛ nihi nɛ a maa Matsɛ Yemi Asahi kɛ nihi nɛ a yeɔ bua nihi nɛ adebɔ mi oslaahi ná mɛ ɔ a he kɛ tsuɔ ní ɔ, tsɔɔ kaa ke e ngɛ nyɛmimɛ ɔmɛ sɔmɔe ɔ, e náa bua jɔmi wawɛɛ nitsɛ. E de ke, “Ke nyɛmimɛ nyumuhi kɛ yihi nɛ wa ya yeɔ bua mɛ ɔ a bua jɔ Matsɛ Yemi Asa nɛ wa ma ha mɛ ɔ he, aloo a bua jɔ yemi kɛ buami nɛ waa kɛ ha mɛ benɛ oslaa a ba ná mɛ ɔ he ɔ, lɔɔ haa nɛ i naa kaa se nami ngɛ nítsumi nɛ i ngɛ tsue ɔ he.”

⁸ Be tsuaa be ɔ, Yehowa asafo ɔ hlaa he blɔhi nɛ e maa gu nɔ kɛ fĩ Yehowa nítsumi ɔ se. Ngɛ jeha 1904 ɔ mi ɔ, Nyɛminyumu C. T. Russell ngma ke: “E sa nɛ nɔ tsuaa nɔ nɛ e bu lɛ nitsɛ e he kaa nɔ nɛ Nyɔmtsɛ ɔ hla lɛ konɛ e hyɛ lɛ nitsɛ e be, e he wami, e sika, kɛ ní kpahi nɛ e ngɛ ɔ a nɔ. E sa nɛ nɔ tsuaa nɔ nɛ bɔ mɔde nɛ e ngɔ jamɛ a ní ɔmɛ kɛ tsu ní wawɛɛ kɛ wo Nyɔmtsɛ ɔ hɛ mi nyami.” E ngɛ mi kaa  níhi nɛ waa kɛ sãa afɔle ɔ he hia wɔ mohu lɛɛ, se lɔɔ haa nɛ Yehowa jɔɔ wɔ wawɛɛ. (2 Sam. 24:21-24) Anɛ waa kɛ níhi nɛ wa ngɛ ɔ ma nyɛ maa sã afɔle ha Yehowa lo?

9. Mɛni sisi tomi mlaa lɛ Yesu kɛ ha ngɛ Luka 10:2-4 ɔ nɛ tsɔɔ bɔnɛ e sa kaa waa kɛ wa be nɛ tsu ní ha?

⁹ Wa be. E biɔ be fuu kɛ mɔde bɔmi wawɛɛ loko a nyɛɔ tsɔɔ wa womi ɔmɛ a sisi nɛ a fiaa. Jã kɛ̃ nɛ e biɔ be kɛ mɔde bɔmi wawɛɛ loko a nyɛɔ maa Matsɛ Yemi Asahi kɛ Kpe Peemi Asahi, nɛ a toɔ kpehi a he blɔ nya. E biɔ be kɛ mɔde bɔmi hu loko a nyɛɔ yeɔ bua nihi nɛ oslaa ná mɛ, nɛ a nyɛɔ tsuɔ ní kpahi hu nɛ a he hia a, a he ní. Ngmlɛfia bɔɔ ko pɛ nɛ wa ngɛ ngɛ ligbi ɔ mi. Enɛ ɔ he ɔ, Yesu tsɔɔ wɔ sisi tomi mlaa nɛ ma nyɛ maa ye bua wɔ. Benɛ Yesu ngɛ e kaseli ɔmɛ tsɔe nɛ a ya fiɛɛ ɔ, e de mɛ ke a ‘ko puɛ be kɛ hi nihi ngae ngɛ blɔ ɔ nɔ.’ (Luka 10:2-4) Mɛni heje nɛ Yesu de mɛ jã? Baiblo he ní lelɔ ko de ke: “Bɔnɛ nihi nɛ a ngɛ Puje he ma amɛ a mi ɔ ngaa nɔ ha a je ekpa ngɛ bɔnɛ wɔ nihi nɛ wa ngɛ Pusinɔ he ma amɛ a mi ɔ ngaa nɔ ha a he. Ke wa ngɛ nɔ ngae ɔ, wa baa si bɔɔ, loo wa taa nɔ dɛ mi kɛkɛ, se mɛɛ lɛɛ ke a ngɛ nɔ ngae ɔ, a fuaa a he si abɔ, nɛ a baa a yi si, nɛ a hwɔɔ zugba po. Enɛ ɔmɛ a peemi puɛɔ be fuu.” Yesu tsɔɔ we kaa e se nyɛɛli ɔmɛ nɛ a ko je bumi kpo kɛ ha nihi. Mohu ɔ, e ngɛ mɛ ye buae konɛ a ngɔ a be kɛ tsu níhi nɛ a he hia wawɛɛ ɔ a he ní, ejakaa be nɛ piɛ ɔ pi kulaa. (Efe. 5:16) Anɛ wɔ hu waa kɛ sisi tomi mlaa nɛ ɔ ma nyɛ ma tsu ní konɛ wa ná be fuu kɛ tsu Matsɛ Yemi ɔ he nítsumihi lo?

10, 11. (a) Mɛni ji ní komɛ nɛ a ngɔɔ sika blɔ fa mi yemi kɛ buami nɛ waa kɛ haa a kɛ peeɔ? (b) Mɛni sisi tomi mlaa nɛ ngɛ 1 Korintobi 16:1, 2 ɔ nɛ ma nyɛ maa ye bua wɔ?

¹⁰ Wa sika. Sika fuu he hia kɛ ha Matsɛ Yemi ɔ he níhi a tsumi. Daa jeha a, a puɛɔ sika dɔla ayɔ akpe nyɔngmahi abɔ kɛ woɔ kpokpa nɔ hyɛli, blɔ gbali klɛdɛɛ, kɛ ma se sane kpakpa fiɛɛli a níhi a he hiɔ ha mɛ. Kɛ je jeha 1999 kɛ ma a, a ma Matsɛ Yemi Asahi 24,500 ngɛ mahi nɛ a be nɔ́ ko tsɔ ɔ a nɔ. Se loloolo ɔ, wa hia Matsɛ Yemi Asahi 6,400. Daa nyɔhiɔ ɔ, a fiaa Hwɔɔmi Mɔ kɛ Awake! womi tɛtlɛɛ ɔmɛ ayɔ lafahi abɔ. Sika nɛ nyɛ jeɔ nyɛ tsui mi faa kɛ haa a nɛ a kɛ tsuɔ ní nɛ ɔmɛ ɔ nɛ.

¹¹ Bɔfo Paulo tsɔɔ wɔ sisi tomi mlaa nɛ maa ye bua wɔ konɛ wa nyɛ nɛ wa ha yemi kɛ buami. (Kane 1 Korintobi 16:1, 2.) E wo e nyɛmimɛ nɛ a hi Korinto ɔ he wami kaa a ko mlɛ kɛ ya si otsi ɔ nyagbe loko a hyɛ sika abɔ nɛ piɛ ngɛ a dɛ konɛ a kɛ ye bua. Mohu ɔ, ngɛ otsi ɔ sisije ɔ, e sa nɛ a to nɔ́ ko si konɛ a kɛ ye bua. Kaa bɔnɛ nyɛmimɛ ɔmɛ pee ngɛ kaseli ɔmɛ a be ɔ mi ɔ, mwɔnɛ ɔ hu ɔ, e sa kaa waa to nɔ́ ko si nɛ wa kɛ ye bua. (Luka 21:1-4; Níts. 4:32-35) Yehowa bua jɔɔ wa tsui mi nɛ wa jeɔ kɛ haa yemi kɛ buami ɔ he.

12, 13. Eko ɔ, mɛni ma ha nɛ ni komɛ ma susu kaa a kɛ a he wami kɛ a nyɛmi be nyɛe maa pee babauu ngɛ Yehowa sɔmɔmi mi ɔ? Mɛni blɔ nɔ Yehowa maa gu kɛ ye bua mɛ?

¹² Wa he wami kɛ wa nyɛmi. Yehowa jɔɔ mɔde nɛ wa bɔɔ kaa waa kɛ wa he wami kɛ wa nyɛmi ma fĩ Matsɛ Yemi ɔ se ɔ nɔ. E wo wɔ si kaa ke pɔtɔ wa he ɔ, e maa ye bua wɔ. (Yes. 40:29-31) Anɛ wa susuɔ kaa wa be nile ko nɛ waa kɛ ma fĩ nítsumi ɔ se lo? Anɛ wa susuɔ kaa nihi ngɛ nɛ a he be pe wɔ lo? Mo kai kaa Yehowa ma nyɛ ma ha nɛ o he nɛ be kaa bɔnɛ e ha nɛ Bezalel kɛ Oholiab a he be ɔ.—2 Mose 31:1-6; moo hyɛ foni nɛ ngɛ nikasemi ɔ sisije ɔ.

¹³ Yehowa woɔ wɔ he wami kaa waa ngɔ wa nyɛmi tsuo kɛ sɔmɔ lɛ. (Abɛ 3:27) Benɛ Yudabi ɔmɛ kpale ngɛ Yerusalem sɔlemi we ɔ mae ɔ, Yehowa de Yudabi ɔmɛ kaa a susu bɔnɛ a ngɛ tsu ɔ mae ha a he. (Hag. 1:2-5) A ha nɛ níhi je a juɛmi kɛ je nítsumi ɔ nɔ. E sa nɛ wa bi wa he ke: Anɛ Yehowa suɔmi nya ní peemi he hia mi wawɛɛ pe nɔ́ tsuaa nɔ́ ngɛ ye si himi mi lo? Anɛ wa ma nyɛ ma susu wa si himi he  konɛ waa to blɔ nya nɛ waa pee babauu kɛ fĩ Mawu Matsɛ Yemi ɔ se ngɛ nyagbe ligbi nɛ ɔmɛ a mi lo?

14, 15. (a) Mɛni wa kaseɔ ngɛ wa nyɛmimɛ nɛ a be nɔ́ ko tsɔ ɔ a he? (b) Mɛni e sa kaa waa pee?

¹⁴ Nihi fuu ngɛ mahi nɛ níhi a mi wa ngɛ mi ɔ a nɔ. Ohia haoɔ nihi fuu ngɛ jamɛ a ma amɛ a nɔ. Asafo ɔ ngɛ mɔde bɔe konɛ e ye bua nihi nɛ a ngɛ mahi kaa jã a nɔ ɔ. (2 Kor. 8:14) Se kɛ̃ ɔ, nyɛmimɛ nɛ a be nɔ́ ko tsɔ ɔ bɔɔ mɔde kaa a maa je a tsui mi kɛ ha nɔ́ ko. Ke Yehowa na nyɛmimɛ nɛ ɔmɛ nɛ a je a tsui mi kɛ ngɛ yemi kɛ buami hae ɔ, e bua jɔɔ wawɛɛ.—2 Kor. 9:7.

¹⁵ Ngɛ Afrika ma ko nɛ ohia ngɛ mi wawɛɛ ɔ nɔ ɔ, nyɛmimɛ komɛ poɔ a zugbahi nɛ a ngɛ ɔ eko kɛ fɔɔ si nɛ a peeɔ ngmɔ ngɛ nɔ. A ngɔɔ sika nɛ a náa ngɛ ngmɔ nɛ a peeɔ ngɛ jamɛ a zugba a nɔ ɔ kɛ fĩɔ Matsɛ Yemi nítsumi ɔ se. Ngɛ jamɛ a ma a nɔuu mi ɔ, nyɛmimɛ ɔmɛ suɔ nɛ a ye bua kɛ ma Matsɛ Yemi Asa ko. Se Matsɛ Yemi Asa a mami kɛ a ní dumi be ya kɔ. Se kɛ̃ ɔ, akɛnɛ a suɔ kaa a maa ye bua kɛ ma Asa a heje ɔ, a ya yeɔ bua kɛ jeɔ mɔtu kɛ ya siɔ piani, kɛkɛ gbɔkuɛ ɔ, a ho a ngmɔhi a mi ya konɛ a ya du a ngmɔ ní ɔ. Enɛ ɔ ji he kɛ afɔle sami nitsɛnitsɛ! Nɔ́ nɛ a pee ɔ haa wa kaiɔ nyɛmimɛ nɛ a hi si ngɛ kaseli ɔmɛ a be ɔ mi ngɛ Makedonia a. E ngɛ mi kaa “nɔ́ ko be a dɛ” mohu lɛɛ, se a kpa Paulo pɛɛ konɛ e ha mɛ he blɔ nɛ́ mɛ hu a kɛ sika nɛ ye bua a nyɛmimɛ ɔmɛ. (2 Kor. 8:1-4) Nyɛ ha nɛ ‘wa ti nɔ tsuaa nɔ nɛ ha bɔnɛ e ma nyɛ kaa bɔnɛ Yehowa wa Mawu ɔ jɔɔ lɛ ɔ.’—Kane 5 Mose 16:17.

16. Mɛni e sa kaa waa pee konɛ Yehowa nɛ kplɛɛ afɔlehi nɛ wa sãa kɛ haa lɛ ɔ a nɔ?

¹⁶ Se ke wa ngɔ níhi kɛ ngɛ afɔle sãe ha Yehowa a, e sa nɛ waa hyɛ nɛ hi konɛ wa hɛ nɛ ko je níhi nɛ a he hia pe kulaa a nɔ. Ní nɛ ɔmɛ eko ji wa weku. Kaa bɔnɛ e ji ngɛ blema Israelbi ɔmɛ a blɔ fa mi ɔ, e sa nɛ Mawu nɛ kplɛɛ afɔle nɛ wa jeɔ wa tsui mi kɛ sãa a nɔ. E he hia nɛ wa kai kaa wa blɔ nya nítsumi titli ji kaa wa maa hyɛ wa weku nɔ, konɛ wa ha nɛ huɛ bɔmi kpakpa hu nɛ hi waa kɛ Yehowa wa kpɛti. Eko ɔ, wa piɛɛ nihi nɛ a maa Matsɛ Yemi Asahi, aloo a yeɔ bua nihi nɛ adebɔ mi oslaa ná mɛ, aloo a tsuɔ nítsumi kpahi a he. Se ke waa kɛ wa be kɛ níhi nɛ wa ngɛ ɔ yeɔ bua nihi nɛ wa ha we wa weku mi bimɛ a helo nya hiami níhi, aloo wa yi bua mɛ konɛ huɛ bɔmi kpakpa nɛ hi a kɛ Mawu a kpɛti ɔ, Yehowa ‘bua be wa he jɔe.’ Lɔɔ maa tsɔɔ kaa wa ngɔ nɔ́ ko nɛ wa be kɛ ngɛ Yehowa hae. (Kane 2 Korintobi 8:12.) Jehanɛ se hu ɔ, e sa nɛ wa ha nɛ huɛ bɔmi kpakpa nɛ hi wɔ nitsɛmɛ waa kɛ Yehowa wa kpɛti, konɛ Mawu nɛ ko sake wɔ ngɔ fɔ he. (1 Kor. 9:26, 27) Se e sa nɛ wa ná nɔ mi mami kaa ke waa kɛ Baiblo sisi tomi mlaahi tsu ní ɔ, afɔlehi nɛ wa sãa a ma ha nɛ wa ma ná bua jɔmi. E ma ha nɛ Yehowa hu ma ná wa he “bua jɔmi.”

17, 18. Kɛ wa naa nihi tsuo nɛ a kɛ níhi sãa afɔle ngɛ Matsɛ Yemi ɔ he ɔ ha kɛɛ? Mɛni he e sa kaa wɔ tsuo wa susu?

¹⁷ Wa nyɛmimɛ fuu jeɔ a tsui mi nɛ a kɛ a be, a he wami, kɛ sika nɛ a ngɛ ɔ fĩɔ Matsɛ Yemi nítsumi ɔ se. (Filip. 2:17) Wa bua jɔ nihi nɛ a peeɔ jã a he wawɛɛ. Jehanɛ se hu ɔ, wa ngɛ yigbayihi kɛ jokuɛwi nɛ a hunomɛ kɛ a tsɛmɛ ngɛ Matsɛ Yemi nítsumi ɔ hɛ mi nyɛɛe ɔ a yi jee ngɛ afɔle nɛ a ngɛ sãe ɔ heje.

¹⁸ E biɔ mɔde bɔmi wawɛɛ loko wa ma nyɛ ma fĩ Matsɛ Yemi nítsumi ɔ se. Nyɛ ha nɛ wɔ tsuo waa kɛ hɛdɔ nɛ susu wa si himi he, nɛ waa hyɛ kaa wa ma nyɛ maa pee babauu lo. Ke wa pee jã a, wa ma ná jɔɔmihi babauu amlɔ nɛ ɔ, kɛ jɔɔmihi nɛ pe jã po ngɛ “je nɛ maa ba a mi.”—Mar. 10:28-30.