Tɛla kɔ ndwokɔ mɔɔ ɩwɔ zʋ

Tɛla kɔ Ndwokɔ mɔɔ bɛhyɩhyɛ

DƖYƐZUMANLƐ ODWOKƆ 9

NDWOMI 75 “Mʋwɔ Ɛkɩhyɩ! Sʋma Mɩ!”

Asʋ̃ Eziyeziye Wʋ Nwʋ Kɛɛ Ekeyila Wʋ Nwʋ Zʋ Ɛkɛma Gyehova a?

Asʋ̃ Eziyeziye Wʋ Nwʋ Kɛɛ Ekeyila Wʋ Nwʋ Zʋ Ɛkɛma Gyehova a?

“Nninyeniba mɔɔ Gyehova ɩyɛ ɩma mɩ munwatĩĩ nɩ, mɩnla yɛ mɩkɛyɛ mɩkɛva mukoduwa yɩ kakɛ a?”NDW. 116:12.

BƲTAYƖ

Dɩyɛzumanlɛ odwokɔ eyi kɔwʋwa wʋ ma ɛ nɩɩ Gyehova bɛ avinli abusunwawɔlɛ nu kɛyɛ sɩ, na ama wʋanyia ɛpɛ kɛɛ ekeyila wʋ nwʋ zʋ ɛkɛma yɩ na wʋanluma.

1-2. Mɩnla yɛ ɩsɛ kɛɛ abiye yɛ ansaana ianluma a?

 WƆ ALƲBƆ anlu mɔɔ idua nu nɩ, mmenii mɔɔ bɔbʋ miliyɔnʋ ɔkʋ̃ yɛ bonluma kɛɛ Gyehova Dasɩvʋlɔmaa a. Dɩkɛɛ Timoti mɔɔ ɩwʋwalɩ azɩ wɔ adʋwavʋlɔ yɩ bɛ mmɩlɩ zʋ, bɛvalɩ nɔhʋanlɛ yɩ bɛdɩdɩlɩ bo nu sʋ̃maa ‘ɔzʋmɩ bo nnwuakula nu.’ (2 Tim. 3:​14, 15) Abiyemmɔ sʋ̃ wɔ kɛnɩ a, bozumanlɩ Gyehova nwʋ dɩyɛ nɩ, nɩ bɛyɛ mbanimbani daada, na nɩ abiyemmɔ sʋ̃ yɛ mmɩlɩɣa. Wɔ alʋbɔ be mɔɔ idua numɔ nɩ, baalɛ be mɔɔ ɩ nɩɩ Gyehova Dasɩvʋlɔmaa zumanlɩ dɩyɛ na inlumanlɩ nɩ, nɩ inyia alʋbɔ 97!

2 Asʋ̃ bɛ nɩɩ wʋ sumaa Bayɩbʋlʋ yɩ a? Anzɛnyɩɩ wʋ awʋvʋlɔ dɩ Gyehova Dasɩvʋlɔmaa a? Sɛ ɔzɔ a, ɔdwɩnɩɩ nwʋmɔ kɛɛ okonluma a? Mɛyɩ nɩ ɛyɛ dɩyɛ paa. Ansaana okonluma nɩ, ɩsɛ kɛɛ eyila wʋ nwʋ zʋ ɛma Gyehova. Dɩyɛzumanlɛ eyi kehilehile bɔnwʋzʋyilalɛ nu. Akʋ̃ sʋ̃, ɩkɛma ɔkɔnwʋ sianti mɔɔ íni kɛɛ wu kunlu tu anzɛnyɩɩ ɔtwɩnhwɩ̃ wʋ agyia azɩ kɛɛ ekeyila wʋ nwʋ zʋ na wʋanluma mmɩlɩ mɔ eziyeziye wʋ nwʋ kɛɛ ɛkɛyɛ zɔ nɩ.

MƖNLA YƐ LƐ BƆNWƲZƲYILALƐ A?

3. Mmenii mɔɔ beyilalɩ bɔ nwʋ zʋ bɛmanlɩ Gyehova wɔ Bayɩbʋlʋ mmɩlɩ nu nɩ, bo nu be yɛ lɛ aninyiammɔ a?

3 Wɔ Bayɩbʋlʋ nu nɩ, sɛ abiye yila yɩ nwʋ zʋ ma Gyehova a, ikile kɛɛ bɛyɩ yɩ beziye ahanlɩ bɛma egyima sʋnʋnkʋ̃ be. Nɩ Yizilaya dɩ manlɩ mɔɔ beyila zʋlɔ bɛma Gyehova. Naasʋ̃ nɩ Yizilayamaa be wɔ kɛnɩ a, nɩ bɛhyɛda beyila bɔ zʋ bɛma Gyehova wɔ ɔhʋanɩ sʋnʋnkʋ̃ be zʋ. Kɛ ndianwʋ nɩ, nɩ Elɔnʋ wula debe tafɩlaa mɔɔ bɛva goodu bɛyɛ wɔ yɩ abotile yi zʋ mɔɔ ikile “bɔnwʋzʋyilalɛ sɛnkyɩlɛdɩ nwanzanwanza.” Nɩ ɔzɔ dɩyɛ tafɩlaa mɔɔ bɛva goodu bɛyɛ nɩ dɩ sɛnkyɩlɛdɩ mɔɔ ikile kɛɛ bɛyɩ yɩ beziye ahanlɩ kɛɛ ɩzʋ̃mɩ́ Gyehova wɔ ɔhʋanɩ sʋnʋnkʋ̃ zʋ, mɔɔ mɛyɩ yɛ lɛ kɛɛ ɩkɛyɛ Yizilaya ɔsɔfʋ ebani. (Lɛv. 8:9) Nɩ Nazɩlayɩmaa yɩ sʋ̃ dɩ mmenii mɔɔ beyila bɔ zʋ wɔ ɔhʋanɩ sʋnʋnkʋ̃ zʋ. Odwokɔpɔkɔ “Nazɩlayɩ” zʋ̃ Hibulu odwokɔpɔkɔ nazirʹ mɔ yɩ tʋ kile “bɛyɩ beziye ahanlɩ” anzɛnyɩɩ “beyila zʋlɔ” nu. Nɩ ɩsɛ kɛɛ Nazɩlayɩmaa di mmɛla sʋnʋnkʋ̃ mɔɔ nɩ bɛhyɩhyɛ bɛma bɛ wɔ Mosisi mmɛla nu nɩ zʋ.—Nɔ. 6:​2-8.

4. (a) Mɩnla ɔhʋanɩ zʋ yɛ sɛ abiye yila yɩ nwʋ zʋ ma Gyehova a, ɩma ɩyɛ sʋnʋnkʋ̃ a? (b) Sɛ bɛkã kɛɛ abiye ɩlɛ́yɛ “mɔɔ yɩzayɩ ɩpɛ yɩ dɔkʋ̃” a, kɛ yɩ tʋ kile a? (Kila mfonyini yi sʋ̃.)

4 Sɛ eyila wʋ nwʋ zʋ ma Gyehova a, nɩ ezi pɔkɔ kɛɛ ɛkɛyɛ Gyisɛsɩ yɩ tʋwavʋlɔ, na ɛkɛma Gyehova yɩ apɛdɩyɛlɛ nwʋ kehyinyia wʋ paa wɔ wʋ ɛbɩlawɔlɛ nu. Eyi pɩbɛ kɛɛ ɛkɛyɛ mɩnla a? Gyisɛsɩ hanlɩ kɛɛ: “Sɛ abiye pɛ kɛɛ idi mɩ mɛda a, íni kɛɛ ɩyɛ mɔɔ yɩzayɩ ɩpɛ yɩ dɔkʋ̃.” (Mt. 16:​24, NWT) Giliki odwokɔ mɔɔ bekile yɩ tʋ kɛɛ “íni kɛɛ ɩyɛ mɔɔ yɩzayɩ ɩpɛ yɩ dɔkʋ̃” nɩ kɔhʋla kehile sʋ̃ kɛɛ “ɩ́da azɩ ma yɩ nwʋ dɔkʋ̃.” Kɛ Gyehova sʋ̃mɩvʋlɔ mɔɔ eyila wʋ nwʋ zʋ nɩ, ɩsɛ kɛɛ ɔpʋ dɩyɛ bela mɔɔ ɩ nɩɩ Gyehova yɩ apɛdɩ iáyiyia nɩ. (2 Kɔl. 5:​14, 15) Eyi kile kɛɛ ɩsɛ kɛɛ ɔpʋ “enii yi subanɩ nɩɩ egyima mɔɔ idi nɩ,” dɩkɛɛ nna nu ɛbɩlazɩkɛlɛ. (Gal. 5:​19-21; 1 Kɔl. 6:18) Asʋ̃ mmɛla eyi mɔɔ ekelili zʋlɔ nɩ kɛma nninyeni nu kɛyɛ sɩ kɛma wʋ a? Sɛ ɔdɔ Gyehova, na ede di kɛɛ wʋzawʋ wʋ bʋwɔyɛlɛ ti yɛ ɩhyɩhyɛlɩ mmɛla eyimmɔ a, elényia ɔzɔ adwɩnɩ yɩ kʋlaa. (Ndw. 119:97; Ayɩ. 48:​17, 18) Eliyema be mɔɔ bɔfʋlɛ yɩ Nicholas hanlɩ kɛɛ, “Sa ɔkʋla bu Gyehova yɩ mmɛla kɛɛ fiyiadɩ anyɩnkɛ mɔɔ ɩáma enyia ɔhʋanɩ ɛyɛ mɔɔ ɛpɛ yɩ, anzɛnyɩɩ ɔkɔhʋla kowu yi kɛɛ gyata obuwu mɔɔ bɛva bulalɛ bɛyɛ mɔɔ ɩbɔ wʋ nwʋ banɩ wɔ asianɩ nwʋ.”

Asʋ̃ obu Gyehova yɩ mmɛla kɛɛ fiyiadɩ anyɩnkɛ mɔɔ ɩáma enyia ɔhʋanɩ ɛyɛ mɔɔ ɛpɛ yɩ, anzɛnyɩɩ obu yi kɛɛ gyata obuwu mɔɔ bɛva bulalɛ bɛyɛ mɔɔ ɩbɔ wʋ nwʋ banɩ wɔ asianɩ nwʋ a? (Kila nkyɩkyɛmi 4)


5. (a) Kɛ ekeyila wʋ nwʋ zʋ kɛma Gyehova keze a? (b) Mɩnla sʋnʋnkʋ̃ yɛ ɩla bɔnwʋzʋyilalɛ nɩɩ onlumanlɛ avinli a? (Kila mfonyini y sʋ̃.)

5 Kɛ ekeyila wʋ nwʋ zʋ kɛma Gyehova keze a? Mɛyɩ yɛ lɛ kɛɛ ɔkɔwɔ yɩ anʋhʋba wɔ mpayɩwɔlɛ nu kɛɛ ɔkɔzʋ̃mɩ yɩzayɩ nkʋ̃ kyeinyii na ɛkɛva yɩ apɛdɩyɛlɛ ekeli bɔmʋnlɩ wɔ wʋ ɛbɩlawɔlɛ nu. Sɛ ɛyɛ zɔ a, ikile kɛɛ ɔbɔɔ anʋhʋba kɛɛ, ɛkɛva “wʋ ahʋnlɩnɩ munwatĩĩ ɩ nɩɩ wʋ ɛkɛla munwatĩĩ ɩ nɩɩ wʋ adwɩnɩ munwatĩĩ ɩ nɩɩ wʋ anwʋzɩzɩbɛ munwatĩĩ” ɔkɔlɔ Gyehova. (Mk. 12:30) Bɔnwʋzʋyilalɛ mɛyɩ, ɩdɩ ɛɣɩntanlɛ nu dɩyɛyɛlɛ, ɛ nɩɩ Gyehova la. Naasʋ̃ onlumanlɛ mɛyɩ, ɩdɩ bagua nu dɩyɛyɛlɛ. Ɩma bɛzabɛ mɔɔ bɔwɔ kɛnɩ nɩ munwatĩĩ nwʋ yɩ kɛɛ eyila wʋ nwʋ zʋ ɛma Gyehova. Sɛ yeyila yɛ nwʋ zʋ a, nɩ yɛwɔ Gyehova anʋhʋba mɔɔ anyɩnlɩbʋlʋ wɔ nu. Ɩsɛ kɛɛ ɛfa ɛyɛ wʋ bʋtayɩ kɛɛ ekelili ɔzɔ anʋhʋba yɩ zʋ. Na Gyehova sʋ̃ ikilaa ɔhʋanɩ kɛɛ ɛkɛyɛ zɔ la.—Odw. 5:​4, 5.

Sɛ eyilaa wʋ nwʋ zʋ kɛma Gyehova a, ɔbɔ yɩ anʋhʋba wɔ ɛɣɩntanlɛ nu kɛɛ, ɔkɔzʋ̃mɩ yɩzayɩ nkʋ̃ na wʋava yɩ apɛdɩyɛlɛ wʋali bɔmʋnlɩ wɔ wʋ ɛbɩlawɔlɛ nu (Kila nkyɩkyɛmi 5)


MƖNLA TI MƆƆ YEYILA YƐ NWƲ ZƲ YƐMA GYEHOVA A?

6. Mɩnla yɛ ɩkã abiye ma iyila yɩ nwʋ zʋ ɩma Gyehova a?

6 Sianti titili ti mɔɔ yeyila yɛ nwʋ zʋ yɛma Gyehova yɛ lɛ kɛɛ yɛdɔ yɩ. Ɔzɔ ɔlɔlɛ nɩ ígyi nɣanlɩdɩlɛ zʋ kɛkɛ. Mfomi iluwakɛɛ ozuma Gyehova nɩɩ yi tile nu pɔkɔ nwʋ dɩyɛ nɩ ti, ɩma ɛɣa nwʋ yɩ bʋwɔ na mɛyɩ yɛ ɩma ɔdɔ yɩ kezile a. (Kol. 1:9) Bayɩbʋlʋ mɔɔ ozuma nɩ, ɩma ɛɣa ɔnwʋ kɛɛ (1) Gyehova wɔ kɛnɩ amba, (2) mɛyɩ yɛ ɩma bɛhɛlɛlɩ Bayɩbʋlʋ yɩ a, yɛɛ (3) iduwa yɩ ahyɩhyɛdɩ yɩ zʋ ɩma yi ti nu pɔkɔ ba nu.

7. Mɩnla yɛ ɩsɛ kɛɛ yɛyɛ ansaana yɛayila yɛ nwʋ zʋ yɛama Nyamɩnlɩ a?

7 Bɛzabɛ mɔɔ beyila bɔ nwʋ zʋ bɛma Gyehova nɩ, ɩsɛ kɛɛ bɔnwʋ bɔmʋnlɩ ehilehilelɛ mɔɔ ɩwɔ Bayɩbʋlʋ yi nu nɩ na bɛfa numɔ mmɛla bɔbɔ bɛ ɛbɩla. Bɛyɛ mɔɔ bɔkɔhʋla bela bɛkã mɔɔ bosuma nɩ nwʋ odwokɔ bekile mmenii mvʋlɔ. (Mt. 28:​19, 20) Ɔlɔlɛ mɔɔ bɔwɔ bɛma Gyehova nɩ ɩyɛ kezi na bɔzʋ̃ bɛ ahʋnlɩnɩ munwala nu bɔsʋ̃mɩ yɩzayɩ nkʋ̃ kyeinyii. Asʋ̃ ɔzɔ yɛ ɩdɩ wɔ wʋ ɔfʋã nu a? Sɛ ɔzʋ̃ wʋ ahʋnlɩnɩ nu ɔdɔ Gyehova a, olóbu wʋnwʋzʋyilalɛ nɩɩ onlumanlɛ kɛɛ debe mɔɔ ɛyɛɛ kɛva kɔzɔ wʋ Bayɩbʋlʋ kilehilevʋlɔ anzɛnyɩɩ wʋ awʋvʋlɔ bɛ anyɩ; anzɛnyɩɩ olónuma iluwakɛɛ wʋ ɔhɔnwʋmmɔ bɛyɛɛ zɔ nɩ ti.

8. Mɩnla ɔhʋanɩ zʋ yɛ anyɩnlɩzɔlɛ kɔwʋwa wʋ ma ekeyila wʋ nwʋ zʋ ɛkɛma Gyehova a? (Ndwomi 116:​12-14)

8 Sɛ ɔdwɩnɩndwɩnɩ nninyeni mɔɔ Gyehova ɩyɛ ɩma wʋ munwala nɩ nwʋ a, ɩkɛma ekenyia anyɩnlɩzɔlɛ kezile ɛkɛma yɩ na ɛkɛbɛ kɛɛ ekeyila wʋ nwʋ zʋ. (Kɩnga Ndwomi 116:​12-14.) Bayɩbʋlʋ yɩ kã kɛɛ, “dɩyɛ baaba bela nɩɩ ɛhyɛlɛdɩyɛ baaba mɔɔ idi munli nɩ” ɩzʋ̃ Gyehova kɛnɩ. (Gye. 1:17) Akyɛdɩ mɔɔ Gyehova va ma yɛ nɩ, numɔ kezile paa yɛ lɛ yɩ Ɣa Gyisɛsɩ yɩ elelɛdɩyɛ afɔlɩ nɩ. Mɔwʋ dwɩnɩ nwʋmɔ kila! Elelɛdɩyɛ afɔlɩ nɩ, ɩma ɩyɛ bʋwɔ kɛɛ yɛ nɩɩ Gyehova kenyia abusunwawɔlɛ mɔɔ numɔ yɛ sɩ. Akʋ̃ sʋ̃, ɩma yenyia anyɩnlɩlazʋ kɛɛ yɛkɔhʋla yɛkɔwʋwa azɩ daabaa. (1 Dwɔ. 4:​9, 10, 19) Sɛ yeyila yɛ nwʋ zʋ yɛma Gyehova a, nɩ yɛzʋ̃ yɛ ahʋnlɩnɩ munwala nu yɛdaa yɩ ali kɛɛ yɛ anyɩ sɔ ɔlɔlɛ mɔɔ ɩtɛla ebiyela mɔɔ ɩla yɩ ali ihile yɛ nɩɩ nyilalɛ mvʋlɔ mɔɔ ɩva ɩma yɛ nɩ. (Dit. 16:17; 2 Kɔl. 5:15) Bɛhã kezimɔ yekehile Gyehova yɩ ɔlɔlɛ nwʋ anyɩnlɩzɔlɛ nwʋ odwokɔ wɔ Sa Ɔkʋla Enyia Anyɩnlɩlelɛ Daabaa! buuku yi ozumalɛdɩyɛ 46 nkyɩkyɛmi 4 nɩɩ miniti asã vidiyo mɔɔ ɩwɔ ɔzɔ nkyɩkyɛmi yi nu mɔɔ ise Fá Wʋ Akyɛdɩ Ma Nyamɩnlɩ nɩ.

ASƲ̃ EZIYEZIYE WƲ NWƲ KƐƐ EKEYILA WƲ NWƲ ZƲ NA WƲANLUMA A?

9. Mɩnla ti mɔɔ íni kɛɛ abiye tɩ nɣanlɩ kɛɛ ɩdɩ nhyɛ kɛɛ ikeyila yɩ nwʋ zʋ a?

9 Ebiye a ɛtɩ nɣanlɩ kɛɛ elésiyeziyeli wʋ nwʋ kɛɛ ekeyila wʋ nwʋ zʋ na wʋanluma. Ebiye a ɔnwʋ yɩ kɛɛ ihyinyia kɛɛ ɛyɛ nzɩnzanlɩyɛ wɔ wʋ ɛbɩlawɔlɛ nu ma ɩ nɩɩ Gyehova yɩ apɛdɩ yiyia anzɛnyɩɩ ehyinyia mmɩlɩ na wʋava wʋahyɛ wu dedi nu ɛzɩzɩbɛ. (Kol. 2:​6, 7) Kɛ Bayɩbʋlʋ dɩyɛzumanlɛmaa munwatĩĩ yɛ benyia anyunumihɔlɛ ndɛndɛ a, na nnwuakula mɔɔ bɛdɩ atipɛnɩmaa po, kɛ bo munwala yɛ beyila bɔ nwʋ zʋ na bonuma wɔ mmɩlɩ kʋ̃ nu a. Wʋzawʋ kila nzɩnzanlɩyɛ mɔɔ ɩsɛ kɛɛ ɛyɛ wɔ wʋ ɛbɩlawɔlɛ nu na ama wʋanyia anyunumihɔlɛ na áma ɛfa wʋ nwʋ tindiã mmenii mvʋlɔ nwʋ.—Gal. 6:​4, 5.

10. Sɛ ɔnwʋ yɩ kɛɛ elésiyeziyeli wʋ nwʋ kɛɛ ekeyila wʋ nwʋ wʋ zʋ na wʋanluma a, mɩnla yɛ ɔkɔhʋla kɛyɛ a? (Kila alɩka mɔɔ ise “ Ndwokɔ Má Bɛzabɛ Mɔɔ Bɛtɩdɩ Bɛ Wɔ Nɔhʋanlɛ Yɩ Nu” yɩ sʋ̃.)

10 Sɛ ɔnwʋ yɩ kɛɛ elésiyeziyeli wʋ nwʋ kɛɛ ekeyila wʋ nwʋ wʋ zʋ kɛma Gyehova po a, kɔ zʋlɔ fa yɛ wʋ bʋtayɩ kɛɛ ɛkɛyɛ zɔ. Siã Gyehova kɛɛ iyilá mmɔdɩnɩ mɔɔ ɔbɔɔ kɛɛ ɛkɛyɛ nzɩnzanlɩyɛ wɔ wʋ ɛbɩlawɔlɛ nu nɩ zʋ. (Fɩl. 2:13; 3:16) Sa ɔkʋla nyia anwʋlazʋ kɛɛ ikediye wʋ mpayɩwɔlɛ yɩ na ɩawʋwa wʋ.—1 Dwɔ. 5:14.

SIANTI MƆƆ ABIYEMMƆ TWƖNHWƖ̃ BƐ AGYIA AZƖ

11. Mɩnla ɔhʋanɩ zʋ yɛ Gyehova kɔwʋwa yɛ ma yɛkɔhɔ zʋ yekeli nɔhʋanlɛ yɛkɛma yɩ a?

11 Bɛzabɛ mɔɔ beziyeziye bɔ nwʋ kɛɛ bekeyila bɔ nwʋ zʋ na bɛanluma nɩ, ɩyɛ a bo nu be twɩnhwɩ̃ bɛ agyia azɩ. Ebiye a, bebizia bɔ nwʋ kɛɛ, ‘Sɛ munuma na aɣinzi yi mɩyɛ tanɩ mɔɔ numɔ yɛ ɔnlʋmɔ na botu mɩ ɛ? Sɛ ɔzɔ bɔlɔ nɩ be hyɛ wʋ zʋ a, nyia anwʋlazʋ kɛɛ, Gyehova kɛva mɔɔ ehyinyia munwatĩĩ ɩkɛma wʋ na ama wʋawɔ ‘ɛbɩla mɔɔ ɩpɛ yɩ, na eɣile bela wʋayɛ dɩyɛ mɔɔ ɩsɔ yɩ anyɩ.’ (Kol. 1:10) Akʋ̃ sʋ̃, sa ɩma enyia anwʋzɩzɩbɛ mɔɔ ɛkɛva kɛyɛ mɔɔ ɩtɩnɣɛ. Eyi dɩ nɔhʋanlɛ iluwakɛɛ, ɩwʋwa mmenii sʋ̃maa ma bɔhʋla bɛyɛ zɔ. (1 Kɔl. 10:13) Eyi ti yɛ mmenii ɛgyɩkɩ̃ɩ̃ be la yɛ bodu bɛ wɔ Kilisinyianɩ asafʋ yɩ nu yɩ a. Amba, Gyehova bʋwa yi mmenii ma bɔkɔ zʋ bedi nɔhʋanlɛ bɛma yɩ.

12. Kɛ ɩkɛyɛ na yɛahwɩ̃ yɛ nwʋ wɔ tanɩ mɔɔ numɔ yɛ ɔnlʋmɔ nwʋ a?

12 Iluwakɛɛ ye munwala yɛáli munli ti, ɩyɛ a ɩyɛ yɛ kɛɛ yɛyɛ́ tanɩ. (Gye. 1:14) Naasʋ̃ kezimɔ ɛkɛyɛ wʋ dɩyɛ wɔ nɣanlɩdɩlɛ mɔɔ ɩdɩ zɔ nwʋ nɩ, igyĩ wʋzawʋ wʋ zʋ. Mɔɔ ɩdɩ yɛ lɛ kɛɛ, kezimɔ ɔkɔwɔ wʋ ɛbɩla mɛyɩ, wʋzawʋ yɛ ekezi nwʋmɔ pɔkɔ a. Ɩwɔ numɔ, ɩyɛ a abiyemmɔ kile kɛɛ yéni tumi wɔ kezimɔ yɛtɩ nɣanlɩ na yɛyɛ yɛ dɩyɛ nɩ zʋ, naasʋ̃ eyi ɩ́dɩ nɔhʋanlɛ. Sa ɔkʋla suma kɛɛ ɛkɛhyɛ wʋ nwʋ zʋ wɔ nɣanlɩdɩlɛ mɔɔ ɩávata nwʋ. Na sɛ enyia nɣanlɩdɩlɛ mɔɔ ɩávata po a, sa ɔkʋla si pɔkɔ kɛɛ ɔlɔ́sʋzɔ zʋlɔ na wʋahɔ wʋayɛ tanɩ. Mɔɔ ɩkɔwʋwa wʋ ma ɛkɛyɛ zɔ nɩ, bɔ mpayɩ na de mmɩlɩ fa kɩnga Nyamɩnlɩ Odwokɔ yɩ eɣile bela. Akʋ̃ sʋ̃, bɔ mmɔdɩnɩ kɛɛ ɔkɔhɔ dɩyɛzumanlɛ, na kã wu dedi nwʋ odwokɔ eɣile bela. Ɔzɔ nninyeni mɔɔ ɔkɔhɔ zʋ kɛyɛ nɩ, ɩkɛma ekenyia anwʋzɩzɩbɛ mɔɔ ɩkɔwʋwa ma ɔkɔhɔ zʋ keli Gyehova nɔhʋanlɛ. Na áma wʋ ɛɣɛɛlɛ fi kyɩ̃ kɛɛ Gyehova kɔwʋwa wʋ ma ɛkɛyɛ zɔ.—Gal. 5:16.

13. Mɩnla ndianwʋba yɛ Dwosefi ɩyɛ ɩma yɛ a?

13 Sɛ ɔkɔhʋla kɔhɔ zʋ keli nɔhʋanlɛ kɛma Gyehova a, ɩsɛ kɛɛ edi bɔmʋnlɩ sunzu kezimɔ ɛkɛyɛ wʋ dɩyɛ ansaana wʋayiyia odwohilalɛ be nɩ nwʋ. Bayɩbʋlʋ yɩ ma yɛnwʋ mmenii be mɔɔ bɛyɛlɩ zɔ ɩávalɩ nwʋmɔ kɛɛ nɩ bɛzabɛ sʋ̃ bɔtɔ sini nɩ. Kɛ ndianwʋ nɩ, Pɔtifa yɩ yɩ wɔlɩ mmɔdɩnɩ sʋ̃maa kɛɛ ɩkɛma Dwosefi ɩ nɩɩ yɩ kɛla. Naasʋ̃, nɩ Dwosefi izi mɔɔ ɩkɛyɛ wɔ nwʋmɔ daada. Bayɩbʋlʋ yɩ kã kɛɛ, “ɩbʋlɩ,” na ɩhanlɩ kɛɛ: “Kɛ ɩkɛyɛ na miali amumuyɛ odwokɔ mɔɔ ɩdɩ zɔ, na mɩayɛ tanɩ miadiyia Nyamɩnlɩ a?” (Gyn. 39:​8-10) Ɩda ali petee kɛɛ, nɩ Dwosefi zi mɔɔ ɩkɛyɛ daada ansaana baalɛ yɩ bɛadwe yi kehila po. Eyi manlɩ ɩyɛlɩ mɛlɛkɛ kɛɛ ɩkɛyɛ mɔɔ ɩtɩnɣɛ mmɩlɩ mɔ iyiyialɩ odwohilalɛ nɩ.

14. Kɛ ɩkɛyɛ na yɛabʋ kɛɛ yɛkɛyɛ tanɩ a?

14 Kɛ ɩkɛyɛ na wʋayɛ wʋ dɩyɛ kɛɛ Dwosefi a? Sa ɔkʋla sunzu kezimɔ ɛkɛyɛ wʋ dɩyɛ nɩ nwʋ kakɩ yɩ ansaana wʋayiyia odwohilalɛ. Suma kɛɛ ɔkɔbʋ nninyeni mɔɔ Gyehova kyi ndɛndɛ zʋ la, na áma ɔdwɩnɩndwɩnɩ nwʋmɔ po. (Ndw. 97:10; 119:165) Sɛ ɩba yɩ zɔ a, ɩlɛ́ma ɛkɛyɛ tanɩ mmɩlɩ mɔ bodwe wʋ behila nɩ. Iluwakɛɛ eziyeziye wʋ nwʋ daada ti, ezi kezimɔ ɛkɛyɛ wʋ dɩyɛ.

15. Kɛ ɩkɛyɛ na abiye iahile kɛɛ yɩ anyɩ ɩwʋlʋ ɩpɩbɛɛ Gyehova a? (Hibulumaa 11:6)

15 Wʋ ɔfʋã nu mɛyɩ ebiye a, ɔnwʋ yɩ kɛɛ nɔhʋanlɛ yɩ la yɛ dɩ, na ɛpɛ kɛɛ ɛfa wʋ ahʋnlɩnɩ munwala ɔsʋ̃mɩ Gyehova. Naasʋ̃ debe wɔ kɛnɩ mɔɔ ɩma ɔtwɩnhwɩ̃ wʋ agyia azɩ kɛɛ ekeyila wʋ nwʋ zʋ na wʋanluma. Sa ɔkʋla yɛ mɔɔ Bulombunli Devidi yɛlɩ nɩ be na wʋaziã Gyehova kɛɛ: “O Nyamɩnlɩ, pɩbɛlɩ mu nu, na nwʋ mɔɔ ɩwɔ mɩ ahʋnlɩnɩ nu. Pɩbɛlɩ mu nu na nwʋ mu nu adwɩnɩndwɩnɩ. Kila kɛɛ adwɩnɩ be mɔɔ ɩávata wɔ mu nu anzɛnyɩɩ, na fa mɩ siye daabaa ɔhʋanɩ zʋ.” (Ndw. 139:​23, 24) Gyehova yila bɛzabɛ mɔɔ ‘bɛ anyɩ bʋlʋ bɛpɩbɛ yɩ nɩ.’ Mmɔdɩnɩ mɔɔ ɔbɔɔ kɛɛ ekeyila wʋ nwʋ zʋ na wʋanluma nɩ, ɩma Gyehova nwʋ yɩ kɛɛ wʋ anyɩ wʋlʋ ɛpɩbɛɛ yɩ.—Kɩnga Hibulumaa 11:6.

KƆ ZƲLƆ BIKE GYEHOVA

16-17. Mɩnla ɔhʋanɩ zʋ yɛ Gyehova twɩ̃ bɛzabɛ mɔɔ bɛtɩdɩɩ bɛ wɔ nɔhʋanlɛ yɩ nu nɩ bike yɩ nwʋ a? (Dwɔɔnʋ 6:44)

16 Gyisɛsɩ hanlɩ kɛɛ, Gyehova yɛ ɩtwɩ̃ mmenii ma bɛba bɛyɛ yɩ adʋwavʋlɔ a. (Kɩnga Dwɔɔnʋ 6:44.) Mɔwʋ dwɩnɩ kezimɔ odwokɔ eyi yɛ anyɩnlɩlelɛ na ɩfalɩ wʋ nwʋ nɩ nwʋ. Abiyela mɔɔ Gyehova ɩtwɩ̃ yɩ ibike yi nɩ, ɩnwʋ dɩyɛ baaba be wɔ yɩ nu. Ibu enii kʋ̃ nɩ kɛɛ yɩ “agyiapadɩ titili” anzɛnyɩɩ yɩ “agyiapadɩ mɔɔ ɩla yɩ ahʋnlɩnɩ zʋ.” (Dit. 7:6; ad.) Ɔzɔ yɛ Gyehova ɩnwʋ wʋzawʋ sʋ̃ a.

17 Sa ɔkʋla tɩ nɣanlɩ kɛɛ, iluwakɛɛ wʋ awʋvʋlɔ sʋ̃mɩ Gyehova ti yɛ wʋzawʋ sʋ̃ ɔsʋ̃mɩɩ yɩ a. Naasʋ̃ Bayɩbʋlʋ kã kɛɛ, “Bɔhwɩ̃ beɣike Nyamɩnlɩ na yɩzayɩ sʋ̃ ɩkɔhwɩ̃ ikeɣike mʋnlʋmmɔ.” (Gye. 4:8; 1 Mm. 28:9) Sɛ wʋzawʋ ɔzʋ̃ wʋ pɛ nu ɔtwɩ̃ ebike Gyehova a, yɩzayɩ sʋ̃ ɩkɔhwɩ̃ ikeɣike wʋ. Gyehova ɩánwʋ wʋ kɛɛ ɛkɩnla okuwu be nwʋ kɛkɛ. Ɩtwɩ̃ abiyela mɔɔ enii ɔkʋ̃ bela mɔɔ bɛtɩdɩɩ yɩ wɔ nɔhʋanlɛ yɩ nu sʋ̃ kɩnla nwʋ. Meti sɛ enii mɔɔ ɩdɩ zɔ twɩ̃ bike Gyehova a, yɩzayɩ sʋ̃ ɩtwɩ̃ ibike yi kɛmɔ bɛhã nwʋmɔ odwokɔ wɔ Gyemisi 4:8 nɩ.—Fa tindiã 2 Tɛsalonikamaa 2:13 nwʋ.

18. Mɩnla yɛ yekozunzu nwʋmɔ wɔ dɩyɛzumanlɛ mɔɔ ili kɛnɩ yi nu a? (Ndwomi 40:8)

18 Sɛ eyila wʋ nwʋ zʋ ma Gyehova na onuma a, nɩ osumazumaa Gyisɛsɩ. Ɩzʋ̃ yɩ pɛ nu ɩvalɩ yɩ nwʋ ɩmanlɩ yɩ Zɩ, na ɩyɛlɩ mɔɔ ɩhanlɩ bela. (Kɩnga Ndwomi 40:8; Hib. 10:7) Wɔ dɩyɛzumanlɛ mɔɔ ili kɛnɩ yɩ nu nɩ, yekehila nninyeni mɔɔ ɩkɔwʋwa wʋ ma ɔkɔhɔ zʋ kɛva nɔhʋanlɛlilɛ ɔkɔzʋ̃mɩ Gyehova wɔ wu onlumanlɛ mɛda.

KƐ OKOWUWA EKEZE A?

  • Sɛ bɛkã kɛɛ abiye iyila yɩ nwʋ zʋ ɩma Gyehova a, kɛ yɩ tʋ kile a?

  • Mɩnla ɔhʋanɩ zʋ yɛ anyɩnlɩzɔlɛ kɔwʋwa wʋ ma ekeyila wʋ nwʋ zʋ kɛma Gyehova a?

  • Kɛ ɩkɛyɛ na wʋahwɩ̃ wʋ nwʋ wɔ tanɩ mɔɔ numɔ yɛ ɔnlʋmɔ nwʋ a?

NDWOMI 38 Ɩkɛma Ɛkɛyɛ Sɩ