Tɛla kɔ ndwokɔ mɔɔ ɩwɔ zʋ

Tɛla kɔ Ndwokɔ mɔɔ bɛhyɩhyɛ

ƐBƖLAWƆLƐ NU NDWOKƆ

Ozumanlɛdɩyɛ Mɔɔ Ɩyɛ Anyɩnlɩlelɛ Mɔɔ Minyianlɩ Wɔ Gyehova Ɔzʋ̃mɩnlɛ Nu

Ozumanlɛdɩyɛ Mɔɔ Ɩyɛ Anyɩnlɩlelɛ Mɔɔ Minyianlɩ Wɔ Gyehova Ɔzʋ̃mɩnlɛ Nu

Mu nnwuakula nu nɩ, sɛ nɩ mʋnwʋ alopileni wɔ oyumi a, nɩ minyianlɩ a ankɩ mudu ɔhʋanɩ mʋhɔ manlɩ fʋlɔ zʋ. Naasʋ̃ nɩ mɩ adwɩnɩ yɛ mɩ kɛɛ mʋlɔ́kʋla mʋkɔhɔ manlɩ fʋlɔ zʋ kyɩ̃.

Wɔ Oyuwadɩ Kʋnɛ II yɩ nu nɩ, mɩ awʋvʋlɔ duli wɔ Estonia hɔlɩ Germany na ɛkɛnɩ yɛ bɔwʋlɩ mɩ a. Bɔwʋlɩ mɩ mɛda nɩ, boduli bɔhɔlɩ Canada. Yɛ aliyia mɔɔ ili bɔmʋnlɩ nɩ, nɩ ibike Ottawa, Canada, na nɩ nwɔkɔlɔ sʋ̃ wɔ kɛ. Nɩ yedi ehyinyia paa, naasʋ̃ nɩ yenyia kolomviyia yedi nwɔnɩ bela.

Eɣile ɔkʋ̃ be, Gyehova Dasɩvʋlɔmaa ɣa ɣɩnganlɩ Yikile 21:3, 4 hileli mɩ maamɩ. Mɔɔ ɩdɩlɩ nɩ hanlɩ yɩ nkʋ̃ʋ̃ ma izunli. Mɩ papa nɩɩ mɩ maamɩ hɔlɩ zʋlɔ zumanlɩ Bayɩbʋlʋ yɩ, na mmɩlɩ sikalɛ be mɛda nɩ, nɩ beziyeziye bɔ nwʋ kɛɛ bokonluma.

Ɩwɔ numɔ kɛɛ nɩ mɩ awʋvʋlɔ bɛádɩ bʋlɔfʋlɔ baaba dɩyɛ, naasʋ̃ nɩ bɛ anyɩ wʋlʋ kɛɛ bɔkɔzʋ̃mɩ Gyehova. Nɩ mɩ papa yɛ egyima wɔ Sudbury, Ontario dɩka mɔɔ benanwo awulalɛ nɩ, na sɛ ɩyɛ egyima ohunluma yɩ munwala ma awulo kyɩ̃ wɔ Fʋlɔ eɣile po a, ɩ nɩɩ mɩ nɩɩ mɩ anlima baalɛ kuakula Sylvia kɔ dasɩlɛlilɛ. Nɩ yesuma Ɔwɩɛnɩlɛ Aɣanɩ yɩ yɛbɔ numɔ kɛɛ abusunwa dapɛnɩ bela. Mɩ awʋvʋlɔ valɩ Gyehova nwʋ ɔlɔlɛ wulalɩ mɩ ahʋnlɩnɩ nu. Eyi hanlɩ mɩ ma miyilalɩ mʋ nnwʋanlɩ zʋ mɩmanlɩ Gyehova wɔ ɔlʋbɔ 1956 mmɩlɩ mɔ nɩ mili alʋbɔ bunlu nɩ. Sɛ mʋdwɩnɩndwɩnɩ kezimɔ nɩ bɔdɔ Gyehova nɩ nwʋ a, ɩhyɛ mɩ ɛzɩzɩbɛ ma mʋkɔ zʋ mʋsʋ̃mɩ Gyehova.

Mmɩlɩ mɔ muwieli sukuulu nɩ, nɩ mɩ adwɩnɩ idu ɩvʋla ɛgyɩkɩ̃ɩ̃. Nɩ mʋdwɩnɩɩ nwʋmɔ kɛɛ sɛ mɩba mɩyɛ ɔhʋanɩbukolɛvʋlɔ a, milényia ozukua sʋ̃maa na miadudu ahʋanɩ mɩahɔ manlɩ mvʋlɔ zʋ kɛmɔ nɩ musunzu wɔ mu nnwuakula nu nɩ. Nɩ mɩdɩ DJ wɔ ɣilediyo zʋ. Nɩ ɩdɩ egyima mɔɔ mɩ anyɩ deli nwʋmɔ paa. Naasʋ̃, iluwakɛɛ nɩ mɩyɛ egyima nunuma ti, nɩ mɩáda mʋkɔ dɩyɛzumanlɛ na mɩ nɩɩ mmenii mɔɔ bɛálɔ Nyamɩnlɩ sʋ̃ wɔlɩ. Awielɩyɛ kʋlaa nɩ, mi ti ɔwʋwaba mɔɔ nɩ mɩva Bayɩbʋlʋ mɩdɩdɩ nɩ hanlɩ mɩ ma mɩyɛlɩ nzɩnzanlɩyɛ azʋlɔtʋ.

Muduli mʋhɔlɩ Oshawa, Ontario. Ɛkɛnɩ yɛ miyiyialɩ Ray Norman, yɩ anlima baalɛ Lesli nɩɩ ɔhʋanɩbukolɛmaa mvʋlɔ be a. Bɛmanlɩ mɩ anyɩ leli baaba. Kezimɔ nɩ bɛ anyɩ de nɩ, ɩhanlɩ mɩ ma muzunzunli bʋtayɩ mɔɔ nɩ iziye mɩ anyɩ zʋ nɩ nwʋ ebiyekʋ̃. Bɔwʋwalɩ mɩ ma mʋwɔlɩ ɔhʋanɩbukolɛ egyima yɩ tʋ wɔ September 1966. Nɩ mɩ anyɩ de baaba paa. Naasʋ̃ nɩ nninyeni be mɔɔ ɩkɛzɩnza mɩ ɛbɩlawɔlɛ mɔɔ nɩ miáhila yɩ ɔhʋanɩ kʋlaa luwa ɔhʋanɩ zʋ.

SƐ GYEHOVA MA EGYIMALILƐ BE WƲ A, BƆ MMƆDƖNƖ KƐƐ ƐKƐYƐ

Mmɩlɩ mɔ nɩ mɩlanwʋ la mʋwɔ sukuulu nɩ, mɩvɩlɩlɩ fɔɔmɩ kɛɛ mʋkɔhɔ kɔzʋ̃mɩ wɔ Toronto, Canada Bɛtɩlɩ. Aɣinzi yi, bɔdʋlɩ salɛ bɔvʋlɔlɩ mɩ kɛɛ mɩvá alʋbɔ anla mɩɣa mʋzʋ̃mɩ wɔ Bɛtɩlɩ. Naasʋ̃ nɩ mɩ anyɩ deli Lesli nwʋ paa, meti nɩ mu kunlu tu kɛɛ sɛ mʋkɔ Bɛtɩlɩ a, mʋlɔ́nwʋ yɩ ebiyekʋ̃. Mmɩlɩ mɔ mʋwɔlɩ mpayɩ ɛzɩzɩbɛ ɛzɩzɩbɛ mɛda nɩ, mizili pɔkɔ kɛɛ mʋkɔhɔ Bɛtɩlɩ, naasʋ̃ nɩ ɩyɛ ɛyɛkɛ mɩ paa kɛɛ mitiãã Lesli kɛ.

Nɩ mɩyɛ egyima wɔ Bɛtɩlɩ dɩka mɔɔ bɛpɩda nninyeni na aɣinzi yi mʋhɔ mɩyɛlɩ sɛkɛtile. Naasʋ̃ Lesli mɛyɩ, nɩ ɩsʋ̃mɩ kɛɛ ɔhʋanɩbukolɛvʋlɔ titili wɔ Gatineau, Quebec. Nɩ mʋdwɩnɩ yɩ nwʋ paa, na nɩ mɩáhʋla mʋnwʋ yɩ po sɛ mizili pɔkɔba kɛɛ midianlɩ yɩ ɛkɛnɩ mʋhɔlɩ Bɛtɩlɩ o. Dɩyɛ be mɔɔ miáhila yɩ ɔhʋanɩ zili mɔɔ ɩmanlɩ mɩ anyɩ leli paa dɛlalɩ dɩyɛ bela wɔ mɩ ɛbɩlawɔlɛ nu. Bɔdʋlɩ salɛ bɔvʋlɔlɩ Ray mɔɔ ɩdɩ Lesli yɩ anlima benyia ma ɩɣalɩ Bɛtɩlɩ. Na nɩ mɩ nɩɩ yɩ yɛ yɛwɔ aliyia ɔkʋ̃ nu po a! Eyi manlɩ mɩ nɩɩ Lesli zia yɛlɩ ɔhɔnwʋ dɔkʋ̃. Na wɔ February 27, 1971, mmɩlɩ mɔ mɩ alʋbɔ anla egyimalilɛ wɔ Bɛtɩlɩ ɣalɩ awielɩyɛ nɩ, yegyialɩ.

Yɛwɔlɩ mansini egyima yɩ tʋ wɔ 1975

Bɛmanlɩ mɩ nɩɩ Lesli hɔ zʋ̃mɩnlɩ wɔ French asafʋ be nu wɔ Quebec. Alʋbɔ ɛgyɩkɩ̃ɩ̃ be mɛda nɩ, ɩyɛlɩ mɩ nnwʋánlɩ kɛɛ bɔdʋlɩ salɛ bɔvʋlɔlɩ mɩ kɛɛ mʋzʋ̃mɩ kɛɛ mansini zʋ ehilalɛvʋlɔ. Nɩ minyia alʋbɔ 28. Mɩdɩlɩ nɣanlɩ kɛɛ, mɩ anyɩ ɩlɛ́tɩlɩ na míni ozumanlɛnwʋnlɛ bela. Naasʋ̃ ndwokɔ mɔɔ ɩwɔ Gyɛlɩmaya 1:7, 8 yɩ hyɛlɩ mɩ ɛzɩzɩbɛ. Akʋ̃ sʋ̃ nɩ Lesli nyia asɩdɛntɩ azʋlɔtʋ be, meti nɩ ɩáhʋla ɩda baaba. Meti nɩ kɛ yɛkɛyɛ na yɛayɛ mansini egyima yɩ a? Lesli hanlɩ kɛɛ, “Sɛ Gyehova fa egyima be ma yɛ a, ɩsɛ kɛɛ yɛbɔ mmɔdɩnɩ kɛɛ yɛkɛyɛ.” Yeleli yedianlɩ numɔ, na yɛvalɩ anyɩnlɩlelɛ yɛyɛlɩ mansini egyima yɩ alʋbɔ 17.

Wɔ mansini egyima yɩ nu nɩ, eɣile bela nɩ mʋwɔ debe yɛ, meti nɩ miányia mmɩlɩ mɩma Lesli baaba. Debe zili mɔɔ ɩmanlɩ minyianlɩ ozumalɛdɩyɛ be. Yɛdɩlɩ kɛɛ abiye ɩbɔɔ yɛ anyɩnkɛ yi nu wɔ Kizile nwɔnɩ dɛkɛdɛkɛ be. Yevindenli nɩ, yɛnwʋnlɩ baskɛtɩ be mɔɔ tablecloth, nnuwalɩba, cheese, pʋanʋ, nzã bɔtɩlɩ ɔkʋ̃ nɩɩ gɩlasɩ wɔ numɔ kɛɛ iziye anyɩnkɛ yɩ mɛda. Nɩ abiyela íni kɛ. Na nɩ bɛhɛlɛ odwokɔ be bediã baskɛtɩ yɩ nu kɛɛ “Ɛ nɩɩ wʋ yɩ bevindé bɔhɔ bele bɛ anyɩ.” Nɩ oyuwa yɩ ɩbɔɔ kɩnlɩma wɔ ɔzɔ eɣile yɩ paa. Naasʋ̃ mɩhã mihileli Lesli kɛɛ, ɩsɛ kɛɛ misiyeziye ndɛnɩ azʋlɔtʋ mɔɔ mɩkɛma nɩ, meti mʋlɔ́kʋla kɔhɔ. Ɩdɩlɩ yɩ tʋ dɩyɛ, naasʋ̃ nɩ ɔkʋla nwʋ kɛɛ yɩ ɛɣɛɛlɛ wɔ. Mmɩlɩ mɔ mʋhɔ mʋwʋwalɩ ɔbʋnlɩ yɩ nwʋ kɛɛ musumaa dɩyɛ nɩ, mi ti ɔwʋwaba wɔlɩ yɩ tʋ kɛɛ ididee mɩ. Na Ɛfɩsɛsɩmaa 5:25, 28 ɣalɩ mɩ adwɩnɩ nu. Nɩ mʋdwɩnɩndwɩnɩ nwʋmɔ kɛɛ, ɩdɩ kɛɛ mɔɔ Gyehova iduwaa ɔzɔ Ɛhɛlɛlɛ Odwokɔ yɩ zʋ ɩkɛhã ikehile mɩ kɛɛ, ɩsɛ kɛɛ musunzu mɩ yɩ yɩ nɣanlɩdɩlɛ nwʋ. Mʋwɔlɩ mpayɩ muwieli nɩ, mɩhã mihileli Lesli kɛɛ “Yɛhɔ́.” Yɩ anyɩ leli baaba. Yɛhɔ yɛwʋwalɩ azudɩnlɩ be mɔɔ ɩyɛ pɩkɛ nwʋ na yeleli yɛ anyɩ baaba paa wɔ ɔzɔ eɣile yi. Na mʋhʋla miziyeziyeli mɩ ndɛnɩ yɩ sʋ̃.

Nɩ yɛyɛ egyima sʋ̃maa, ɔzʋmɩ British Columbia ɩkɔɔ Newfoundland, naasʋ̃ nɩ yɛ anyɩ de. Nɩ mutudu ahʋanɩ kɛmɔ nɩ mɩpɛ kɛɛ mɩyɛ mmɩlɩ mɔ nɩ mɩdɩ kuakula nɩ la. Nɩ ɩyɛ a ɩba mɩ adwɩnɩ nu kɛɛ yɛvɩlɩ́ Gilead Sukuulu fɔɔmɩ yɩ be, naasʋ̃ nɩ mɩábɛ kɛɛ mʋkɔhɔ mʋkɔzʋ̃mɩ wɔ manlɩ fʋlɔ zʋ. Nɩ musunzu kɛɛ mulótwuli dɩka mɔɔ mɩkɛɣa kɔzʋ̃mɩ kɛɛ Odwokɔbadɛlɛlɛvʋlɔ. Akʋ̃ sʋ̃ nɩ ye kunlu tu kɛɛ bɛ nɩɩ yɛ kɔhɔ Africa, manlɩ mɔɔ adimakɛlɛ nɩɩ kʋnɛ wɔ kɛnɩ nɩ zʋ. Nɩ mɩ anyɩ de wɔ dɩka mɔɔ yɛsʋ̃mɩɩ wɔ Canada nɩ.

BƐMANLƖ YƐHƆ YƐZƲ̃MƖNLƖ WƆ ESTONIA, LATVIA NƖƖ LITHUANIA

Yɛyɛɛ mansini egyima yɩ wɔ Estonia, Latvia nɩɩ Lithuania

Wɔ 1992 nu nɩ, Gyehova Dasɩvʋlɔmaa bezia benyianlɩ nwʋmɔ ɔhʋanɩ kɛɛ bɛkɛhã odwokɔba yɩ wɔ amanlɩ be mɔɔ nɩ bɛkɩnla Soviet Union yɩ nwʋ nɩ nu. Meti mmeliyema yɩ ɣizialɩ yɛ kɛɛ, yɛkɛbɛ yɩ kɛɛ yɛkɔhɔ kɔzʋ̃mɩ kɛɛ odwokɔbadɛlɛlɛmaa wɔ Estonia a? Ɩyɛlɩ yɛ nnwʋánlɩ baaba, naasʋ̃ yɛwɔlɩ nwʋmɔ mpayɩ. Na yɛhanlɩ kɛɛ, ‘Sɛ Gyehova fa egyima be ma yɛ a, ɩsɛ kɛɛ yɛbɔ mmɔdɩnɩ kɛɛ yɛkɛyɛ.’ Meti yeleli yedianlɩ numɔ, ‘naasʋ̃ ɩyɛlɩ mɩ fɛ kɛɛ nɩ yɛlɔ́kɔ Africa.’

Ndɛndɛ la yɛwɔlɩ yɩ tʋ kɛɛ yesumaa Estonia ndɛnɩ. Mmɩlɩ mɔ yedualɩ aziyianɩ ɛgyɩkɩ̃ɩ̃ wɔ manlɩ yɩ nu nɩ, bɛhanlɩ kɛɛ yɛhɔ́ yɛyɛ mansini egyima yɩ. Nɩ ɩsɛ kɛɛ yɛkɔ yekyela asafʋ azʋlɔtʋ 46 nɩɩ okuwu azʋlɔtʋ wɔ Estonia, Latvia, Lithuania nɩɩ Kaliningrad wɔ Russia. Eyi kile kɛɛ nɩ ɩsɛ kɛɛ yesuma Latvia, Lithuania nɩɩ Russia ndɛnɩ. Nɩ ɩlá azɩ. Naasʋ̃ nɩ mmeliyema yɩ bɛ anyɩ de kɛɛ yɛbɔɔ mmɔdɩnɩ kɛɛ yekozuma bɛ ndɛnɩ yɩ, na bɔwʋwalɩ yɛ sʋ̃. Wɔ 1999 nu nɩ, bowukoli Bɛtɩlɩ wɔ Estonia na bɛmanlɩ mɩ nɩɩ Toomas Edur, Lembit Reile nɩɩ Tommi Kauko zʋ̃mɩnlɛ kɛɛ Egyimayɛlɛdɩka Kɔmitii nu maa.

Bɛnɩ: Mɩmaa ndɛnɩ wɔ manlɩ-avinli ayiyialɩyɛ tʋ wɔ Lithuania

Nyini: Egyimayɛlɛdɩka Kɔmitii mɔɔ bɛdɩlɩ wɔ Estonia wɔ ɔlʋbɔ 1999 nu

Yɛɣa yɛnwʋnlɩ mmeliyema mɔɔ nɩ beli bɔmʋnlɩ bodu bɛ ma bɔhɔ Siberia nɩ bo nu sʋ̃maa. Ɩávalɩ nwʋmɔ kɛɛ bɛ nɩɩ bɛ iádi yi bʋwɔ mmɩlɩ mɔ bɛvalɩ bɛ bedianlɩ fiyiadɩ na bɛdɩlɩ bɛ wɔ bɛ abusunwa nwʋ nɩ, nɩ bɔkɔ zʋ bɛfa ɛhyɩmɛ nɩɩ anyɩnlɩlelɛ bɛyɛ dasɩlɛlilɛ egyima yɩ. Be ndianwʋ yɩ wʋwalɩ yɛ ma yɛnwʋnlɩ kɛɛ, sa yɛkʋla yɛfa anyɩnlɩlelɛ yekyina bʋwabɩlɛ azʋlɔtʋ mɔɔ ɩyɛ ɛzɩzɩbɛ po munwa.

Yɛyɛlɩ egyima ɛzɩzɩbɛ alʋbɔ sʋ̃maa mɔɔ nɩ yɛáda yede yɛ mʋnlɩ. Meti ɛvɛlɩyɛ kezile be hanlɩ Lesli. Yɛánwʋ yɩ ndɛ kɛɛ, ntʋlɔnkʋdɩ inyia adimakɛlɛ be mɔɔ bɔfʋlɔ yɩ fibromyalgia mɔɔ ɩma ɛvɛlɩyɛ ta kã abiye nɩ. Meti nɩ yɛpɛ kɛɛ yesia yɛkɔ Canada. Na mmɩlɩ mɔ bɔdʋlɩ salɛ bɔvʋlɔlɩ yɛ kɛɛ yɛɣɩla Bɛtɩlɩ Sukuulu wɔ Patterson, New York, U.S.A. nɩ, mɩásunzu kyɩ̃ kɛɛ yɛkɔhʋla kɔhɔ. Naasʋ̃ mmɩlɩ mɔ yɛvalɩ mpayɩwɔlɛ yezunzunli nwʋmɔ yewieli nɩ, yeleli yedianlɩ numɔ na Gyehova yilalɩ yɛ pɔkɔzilɛ yɩ zʋ. Sukuulu yi nu yɛ Lesli nyianlɩ nnuno mɔɔ ɩwʋwalɩ yɩ paa a. Awielɩyɛ kʋlaa nɩ, yezia yɛwɔlɩ ye egyima tʋ ebiyekʋ̃.

NNWƲÁNLƖ ODWOKƆ FƲLƆ ZILI—YƐHƆLƖ AFRICA

Mmɩlɩ mɔ nɩ yɛwɔ Estonia wɔ 2008 nu nɩ, minyianlɩ kɔɔlʋ ohunluma kʋ̃ be mɔɔ nɩ ɩzʋ̃ oyuwadɩ munwala egyimayɛlɛdɩka ti mɔɔ nɩ bebiziaa yɛ kɛɛ sa yɛkʋla yɛkɔ yɛsʋ̃mɩ wɔ Congo a. Izili mʋ nwʋ baaba, iluwakɛɛ nɩ ɩsɛ kɛɛ mɩma munwalɩyɛ bɛ wɔ eɣile mɔɔ ili kɛnɩ nɩ la. Ahyɛasɩ yɩ mɛyɩ, mɩákã mikile Lesli, iluwakɛɛ nɩ mizi kɛɛ sɛ ɩtɩ a, ɩlɛ́da ɔzɔ nunuma yɩ. Naasʋ̃ mamɩ mfomi yɛ mɩáda a, nɩ mɩkãã mɔɔ ɩhawʋ mɩ wɔ Africa yɩ hɔlɛ nwʋ odwokɔ mikehile Gyehova.

Awulohyɩnlɩ nɩ, mɩhã mihileli Lesli na yɛhanlɩ kɛɛ, “Gyehova se yɛhɔ́ Africa. Sɛ yɛátwe egyima yɩ yekila a, yɛlɔ́kʋla kɔnwʋ kɛɛ yɛkɔhʋla kɛva anyɩnlɩlelɛ kɛyɛ anzɛnyɩɩ yɛlɔ́kʋla.” Meti yeduli yɛhɔlɩ Kinshasa, Congo. Na nɩ yɛwʋwa Estonia alʋbɔ 16. Nɩ gaadɩnɩ kɩnlɩma be wɔ Congo Bɛtɩlɩ kɛ na nɩ ɛkɛnɩ twe sʋ̃ paa. Dɩyɛ mɔɔ ili bɔmʋnlɩ mɔɔ Lesli va wɔlɩ aliyia yɩ nu kɛnɩ yɛ lɛ kaadɩ be mɔɔ ɩva iwulalɩ yɩ nwʋ mmɩlɩ mɔ yɛzʋ̃ Canada yɛbaa nɩ. Nɩ bɛhɛlɛ zʋlɔ kɛɛ “Ma wʋ anyɩ ile wɔ dɩka bela mɔɔ ɔwɔ nɩ.” Mmɩlɩ mɔ yeyiyialɩ mmeliyema yɩ, yɛyɛlɩ Bayɩbʋlʋ dɩyɛzumanlɛ na yɛnwʋnlɩ kezimɔ odwokɔbadɛlɛlɛ egyima yɩ ɩyɛ fɛ nɩ, ɩmanlɩ anyɩnlɩlelɛ mɔɔ nɩ yɛwɔ wɔ Gyehova ɔzʋ̃mɩnlɛ nu nɩ yɛlɩ kezi. Mmɩlɩ be mɛda nɩ, yenyianlɩ ɔnwʋmɔ ɔhʋanɩ yegyelalɩ Africa bɛtɩlɩ mvʋlɔ kɛyɛ 13. Na eyi manlɩ yɛnwʋnlɩ mmenii sʋnʋnkʋ̃ mɔɔ bɔ nwʋ yɛ anyɩnlɩlelɛ. Akʋ̃ dɩyɛ, bɔlɔ mɔɔ nɩ ɩdɔ mʋ zʋ kɛɛ yɛkɔɔ Africa nɩ iminlinli na yɛlalɩ Gyehova asɩ kɛɛ ɩmanlɩ yɛhɔ yɛzʋ̃mɩnlɩ wɔ Africa.

Yɛnwʋnlɩ alɩyɛ azʋlɔtʋ sʋ̃maa wɔ Congo, nɩ ebiye dɩ mmʋwaba mɔɔ yesunzu kɛɛ yɛlɔ́kʋla keli kyɩ̃. Naasʋ̃ mmɩlɩ mɔ yɛnwʋnlɩ kɛɛ ye mmenlima yɩ bedii nɩ, amɩyɛ sʋ̃ yedweli yehilalɩ na yɛ anyɩ ɣa leli nwʋmɔ baaba.

Yɛhɔlɩ manlɩ yɩ sɛnzɛnɩ avindelɩyɛ yɛhɔ yɛhyɛlɩ mmeliyema yɩ ɛzɩzɩbɛ na yɛvalɩ nninyeni mɔɔ nɩ behyinyia nɩ yɛhɔ yɛmanlɩ bɛ. Nɩ bɛsabɛsayɛlɛmaa ta tʋ hyɛ nzuwalɩyɛ nɩ mmɔ zʋ mɔɔ nɩ bepilabila mmaalɛ nɩɩ nnwuakula yɩ. Nɩ mmeliyema yɩ bo nu sʋ̃maa nwʋ kyɩlɩ bɛ wɔ ozukuasɛmɩ nu. Naasʋ̃ kezimɔ nɩ bɔwɔ awudunwolɩyɛ yɩ nu anyɩnlɩlazʋ, bɔdɔ Gyehova na bɛda yɩ ahyɩhyɛdɩ yɩ mɛda nɩ, ɩhyɛlɩ yɛ ɛzɩzɩbɛ baaba. Ɩmanlɩ yɛhyɛlɩ ye dedi mɔɔ nɩ yɛlɛ wɔ Gyehova nu nɩ ɛzɩzɩbɛ. Mmeliyema yɩ be bɛ abika nɩɩ bo nnuwalɩba vili bɛ sa. Eyi hakɛlɩ mɩ kɛɛ, yɛ agyiapadɩ kʋla fi yɛ sa aɣilemvile nu na yɛ nɩɩ Gyehova avinli abusunwawɔlɛ yɛ ihyinyia paa. Ɩávalɩ nwʋmɔ mɔɔ mmeliyema yɩ beyiyiaa nɩ, nɩ yɛáda yɛtɩ kɛɛ bɛtɩndɛlɩ bɛ avʋ̃ tʋ. Bɛ nyɛlɩyɛ yɩ hyɛlɩ yɛ ɛzɩzɩbɛ ma yɛnwʋnlɩ kɛɛ sa yɛkʋla yɛfa akɛnɣazɩzɩbɛ yekyina ye ndwokɔzɩzɩbɛ nɩɩ yɛ adimakɛlɛ munwa.

Bɛnɩ: Mɩmaa ndɛnɩ mikehile mmenii okuwu be mɔɔ bodu wɔ bɛ manlɩ nu

Nyini: Mɩlɛ alɩyɛ nɩɩ nnuno mʋkɔɔ Dungu mɔɔ ɩwɔ Congo

BƐ NƖƖ YƐ HƆLƖ ASIA

Dɩyɛ fʋlɔ sʋ̃ zili. Bɛhanlɩ kɛɛ yɛhɔ́ Hong Kong Bɛtɩlɩ. Nɩ ɩlɛ́balɩ ye ti nu kyɩ̃ kɛɛ bɛkɛma yɛkɔhɔ Asia! Naasʋ̃ iluwakɛɛ nɩ yɛnwʋ kezimɔ Gyehova ɩwʋwa yɛ wɔ ye egyimalilɛ azʋlɔtʋ nu daada nɩ ti, yeleli yedianlɩ nu. Wɔ 2013 nɩ, yɛvalɩ ozunɛ yedianlɩ yɛ ɔhɔnwʋmmɔ nɩɩ Africa kɩnlɩma yɩ kɛnɩ yɛhɔlɩ, mɔɔ nɩ yézi mɔɔ ɩla yɛ anyunu.

Nɩ Hong Kong wʋwalɛ dɩ nzɩnzanlɩyɛ kezile ma yɛ paa, iluwakɛɛ nɩ ɩdɩ twonwa kezile mɔɔ mmenii mɔɔ bɔzʋ̃ oyuwadɩ dɩka bela nɩ be wɔ kɛ. Nɩ Chinese ndɛnɩ yɩ zumanlɛ sʋ̃ ɩ́la azɩ. Mmeliyema yɩ leli yɛ anyɩnlɩlelɛ zʋ na yɛ anyɩ lelili bo twonwa zʋ alɩyɛ yɩ sʋ̃ nwʋ paa. Nɩ egyima sʋ̃maa ɩkɔlɩɩ zʋlɔ wɔ Bɛtɩlɩ, naasʋ̃ nɩ nniyia awʋlɔ ɩkɔɔ sʋlɔ ndɛndɛ paa. Meti Ɔhʋanɩhilelɛ Okuwu yi zili pɔkɔ kɛɛ bɔkɔdɔnɩ Bɛtɩlɩ nniyia sʋ̃maa nɩ la. Ɩákyɛ, bɛmanlɩ yɛhɔlɩ South Korea wɔ 2015 nu yɛhɔ yɛdʋwalɩ egyima yɩ zʋ wɔ kɛ. Nɩ ɩsɛ kɛɛ yesuma Korea ndɛnɩ mɔɔ mɛyɩ sʋ̃ ɩyɛ sɩ nɩ. Nɩ yɛáhʋla yɛkã yɩ baaba dɩyɛ, naasʋ̃ mmeliyema yɩ hyɛlɩ yɛ ɛzɩzɩbɛ na bɛhamvʋlɩ yɛ.

Bɛnɩ: Ɛbɩlawɔlɛ fʋlɔ wɔ Hong Kong

Nyini: Korea Bɛtɩlɩ

OZUMANLƐDƖYƐ AZƲLƆTƲ MƆƆ YENYIA

Sɛ ɛfaa abiye ɔhɔnwʋ ahyɛasɩ yɩ a, ɩ́la azɩ. Naasʋ̃ yɛɣa yɛnwʋnlɩ kɛɛ, sɛ yɛma bɛba bekyela yɛ a, ɩbʋwa ma yɛnwʋ bɛ bʋwɔ ndɛndɛ. Yɛɣa yɛnwʋnlɩ kɛɛ ye mmeliyema wɔ subanɩ ngɩnlɩma, na Gyehova wɔlɩ yɛ ɔzɔ na ama yɛahʋla yɛawuko yɛ ahʋnlɩnɩ nu yɛava mmenii sʋ̃maa ɔhɔnwʋ.—2 Kɔl. 6:11.

Yɛɣa yɛnwʋ sianti mɔɔ ihyinyia kɛɛ yede abiyela yetiã nu kɛmɔ Gyehova ɩyɛ nɩ na akʋ̃ sʋ̃ yɛpɩbɛ dasɩlɛ mɔɔ ikile kɛɛ Gyehova dɔ yɛ na ikile ɔhʋanɩ yɛ. Sɛ ye padi kolɔ anzɛnyɩɩ ɩyɛ yɛ kɛɛ mmeliyema yɩ bɛábɛ ye odwokɔ a, nɩ yesia yɛkɩnga ahɛlɛta nɩɩ kaadɩ mɔɔ yɛ ɔhɔnwʋmmɔ bɛhɛlɛ bɛma yɛ nɩ. Yɛnwʋ kezimɔ Gyehova tiye yɛ mpayɩwɔlɛ na ɩma yɛnwʋ kɛɛ ɩlanwʋ la ɩdɔ yɛ na eyi hyɛ yɛ ɛzɩzɩbɛ ma yɛkɔ yɛ anyunu.

Wɔ ɔzɔ mmɩlɩ yɩ munwala nu nɩ, mɩ nɩɩ Lesli ɣa nwʋnlɩ kɛɛ, sɛ yéni alagyɩ kʋlaa po a, ihyinyia paa kɛɛ yenyia mmɩlɩ yɛma yɛ nwʋ yɛ nwʋ. Yɛɣa yɛnwʋ sʋ̃ kɛɛ, edi mfʋmɩ be a, sa ɔkʋla ɛfa ebiye ɛyɛ ɛzɩlɩkɛ titili mmɩlɩ mɔ osumaa ndɛnɩ fʋlɔ be nɩ. Nunuma bela, yɛdwɩnɩndwɩnɩ debe mɔɔ yɛ anyɩ lelili nwʋmɔ wɔ eɣile yi nu nɩ nwʋ na yɛda Gyehova asɩ wɔ nwʋmɔ.

Nɔhʋanlɛ nu nɩ, nɩ mɩtɩ nɣanlɩ kɛɛ mʋlɔ́kʋla mɩkɛyɛ odwokɔbadɛlɛlɛvʋlɔ anzɛnyɩɩ mʋkɔwʋwa manlɩ fʋlɔ zʋ kyɩ̃. Naasʋ̃ mɩɣa mʋnwʋ kɛɛ iluwa Gyehova yɩ mmʋwalɩyɛ ti, dɩyɛ bela kʋla yɛ bʋwɔ na eyi ɩma mɩ anyɩ de paa. Ɩyɛ a mɩkakɛ nkɔmɩhyɛnii Gyɛlɩmaya yi odwokɔ eyi: “O Gyehova, ɛma mɩyɛ kwasɩya.” (Gyɛ. 20:7) Amba, iyila yɛ ma ɩwʋlʋ zʋ na ɩma mɩ anyɩnlɩlazʋ mɔɔ mɛyɩ yɛ lɛ kɛɛ mɩkɛva alopileni mukodu ɔhʋanɩ yɩ sʋ̃ ɩɣa nu. Yedudu ahʋanɩ yɛhɔ nnɩka sʋ̃maa mɔɔ nɩ mʋlɔ́kʋnlɩ nwʋmɔ ɛlalɩyɛ kyɩ̃ na yegyelalɩ Bɛtɩlɩ azʋlɔtʋ. Mɩ anyɩ sɔ paa sʋ̃ kɛɛ Lesli wʋwalɩ mɩ wɔ egyimalilɛ azʋlɔtʋ yɩ munwala nu.

Yɛkakɛ kɛɛ, mɔɔ yɛyɛ bela nɩ Gyehova nwʋ ɔlɔlɛ ti mɔɔ yɛyɛ a. Nyilalɛ mɔɔ yɛ sa kã yɩ nnɛ nɩ, ɩma yɛnwʋ kezimɔ ɛbɩlawɔlɛ kɛyɛ wɔ eɣile be mmɩlɩ mɔ Gyehova ‘kowuko yɩ sa nu na ɩama tɩyasɩvʋlɔ bela ianyia mɔɔ ihyinyia munwatĩĩ’ nɩ.—Ndw. 145:16.