Tɛla kɔ ndwokɔ mɔɔ ɩwɔ zʋ

Tɛla kɔ Ndwokɔ mɔɔ bɛhyɩhyɛ

Ndwokɔɣizialɛ Mɔɔ Ɩzʋ̃ Ɛɣɩngalɛmaa Bɛ Ɛkɛ

Ndwokɔɣizialɛ Mɔɔ Ɩzʋ̃ Ɛɣɩngalɛmaa Bɛ Ɛkɛ

Mɩnla ti mɔɔ benyia mɔɔ bɔfʋlɔ yɩ “Asumasi” nɩ hanlɩ kɛɛ sɛ ikyia Wulutu a, ‘ɩkɛzɩkɛ’ yɩ agyiapadɩ yɩ a? (Wu. 4:1, 6)

Wɔ ɔwɔkɩ mmɩlɩ nu nɩ, sɛ nɩ benyia wu mmɩlɩ mɔ íni ɛɣalɛ bela a, nɩ ndwokɔɣizialɛ eyimmɔ ba adwɩnɩ nu: Mɩnla yɛ ɩkɔdʋ azɩlɛ bela mɔɔ nɩ ɩwɔ nɩ a? Asʋ̃ yɩ abusunwa yɩ dima keminli a? Mosisi Mmɛla nɩ yɩ ɔzɔ ndwokɔɣizialɛ munwala nɩ yi munwa.

Sɛ benyia be wu tiã yɩ azɩlɛ anzɛnyɩɩ ehyinyia ti ɩtɔnɩ yɩ azɩlɛ a, mɩnla yɛ ɩkɔdʋ ɔzɔ azɩlɛ yɩ a? Yi anlima benyia anzɛnyɩɩ yi busunwanii mɔɔ ibike yi paa kɔhʋla kɔdɔ ɔzɔ azɩlɛ yɩ. Eyi kɛma azɩlɛ nɩ kɛhalɩ abusunwa yi nu.—Lɛv. 25:23-28; Nɔ. 27:8-11.

Mɩnla ɔhʋanɩ zʋ yɛ bɔbɔ benyia mɔɔ iwu nɩ yɩ abusunwa yɩ dima nwʋ banɩ na iáminlili a? Yi anlima benyia kyia baalɛ yɩ, kɛmɔ izili wɔ Wulutu yi odwokɔ yɩ nu yi. Enii mɔɔ iwu nɩ yɩ anlima benyia kyia kunavʋlɔ yɩ, na ɩ nɩɩ yɩ wʋ nnwuakula. Bɛfa benyia mɔɔ iwu nɩ yi dima bɛtɩ̃ nnwuakula yɩ na bɛfa yɩ agyiapadɩ munwala sʋ̃ bɛma nnwuakula yɩ. Nɩ nhyɩhyɛlɩyɛ kɩnlɩma eyi bɔ kunavʋlɔ yɩ sʋ̃ nwʋ banɩ.—Dit. 25:5-7; Mt. 22:23-28.

Yekila Nawomi zɛ yɩ a, igyialɩ benyia be mɔɔ bɔfʋlɔ yɩ Ɛlɩmɛlɛkɩ. Mmɩlɩ mɔ Ɛlɩmɛlɛkɩ nɩɩ yɩ nnwuakula mmenyia anwɩ̃ munwala wuli nɩ, nɩ abiyela íni kɛnɩ mɔɔ ikehila Nawomi. (Wu. 1:1-5) Mmɩlɩ mɔ Nawomi nɩɩ Wulutu zia ɣalɩ Dwuuda nɩ, ɩhã ihileli yɩ asɩwʋ baalɛ Wulutu kɛɛ, ɩhã ihile Bowazɩ ma izia ɩdɔ azɩlɛ yɩ, iluwakɛɛ mɛyɩ yɛ nɩ ɩdɩ busunwanii mɔɔ ibike Ɛlɩmɛlɛkɩ paa. (Wu. 2:1, 19, 20; 3:1-4) Naasʋ̃ Bowazɩ nwʋnlɩ kɛɛ, busunwanii be mɔɔ Bayɩbʋlʋ fʋlɔ yɩ “Asumasi” mfomi yɛ ibike yi paa. Meti mɛyɩ mfomi yɛ ɩsɛ kɛɛ idi bɔmʋnlɩ isia ɩkɔ ɩtɔ azɩlɛ yɩ a.—Wu. 3:9, 12, 13.

Ahyɛasɩ yɩ mɛyɩ, nɩ “Asumasi” pɛ kɛɛ ɩbʋwa. (Wu. 4:1-4) Nɩ izi kɛɛ ɩkɔwɔ kakɛ ɛgyɩkɩ̃ɩ̃, naasʋ̃ nɩ izi sʋ̃ kɛɛ Nawomi ɩyɛ alɩɣa meti ɩlɔ́kʋla ɩkɔwʋ ɛɣalɛ na Ɛlɩmɛlɛkɩ yɩ agyiapadɩ nɩ ɩahɔ iali kuakula yɩ sa nu. Meti nɩ ɔzɔ agyiapadɩ yɩ kɛɣa kɛhɩnla Asumasi yɩ dɩyɛ nwʋ, meti yɛkɛhã a nɩ ikenyia mfasʋ mfomi.

Naasʋ̃ Asumasi nwʋnlɩ kɛɛ Wulutu wɔ ɛkɛnɩ nɩ, ɩzɩnzanlɩ yɩ adwɩnɩ. Ɩhanlɩ kɛɛ: “Mʋlɔ́tɔ, kɛ zɔ a sa mɩsɩkɛ mɩ agyiapadɩ.” (Wu. 4:5, 6) Mɩnla ti mɔɔ ɩzɩnzanlɩ yi adwɩnɩ yɩ a?

Sɛ nɩ Asumasi yi, anzɛnyɩɩ abiye fʋlɔ kyia Wulutu na ɩ nɩɩ yɩ wʋ ɛɣalɛ benyia a, ɛɣalɛ nɩ yɛ Ɛlɩmɛlɛkɩ yɩ azɩlɛ yɩ kɛɣa keli yɩ sa nu a. Meti nɩ kɛ eyi ‘kɛzɩzɩkɛ’ Asumasi yɩ “agyiapadɩ” keze a? Bayɩbʋlʋ yɩ ɩáhã sianti dɩyɛ, naasʋ̃ ebiye a sianti azʋlɔtʋ be ti a.

  • Ɔkʋ̃, nɩ ɩyɛ yɩ kɛɛ ɩkɛzɩkɛ yɩ ozukua, iluwakɛɛ nɩ Ɛlɩmɛlɛkɩ yɩ azɩlɛ yɩ kɔhɔ keli Wulutu yɩ ɣa benyia yɩ sa nu.

  • Anwɩ̃, nɩ ɩkɛɣa ɩkɛyɛ yɩ asɛdɩ kɛɛ ikehila Wulutu nɩɩ Nawomi munwala.

  • Asã, nnwuakula bela mɔɔ Asumasi nɩɩ Wulutu kenyia nɩ, nɩ bɛ nɩɩ nnwuakula bela mɔɔ Asumasi ɩwɔ daada nɩ kɛhyɛ agyiapadɩ yɩ.

  • Anla, sɛ nɩ Asumasi íni nnwuakula daada a, kuakula benyia mɔɔ ɩ nɩɩ Wulutu kenyia nɩ, mɛyɩ yɛ ikele Ɛlɩmɛlɛkɩ nɩɩ Asumasi munwala bɛ azɩlɛ yɩ a. Meti, nɩ yɩ azɩlɛ yɩ nɩ kɔhɔ keli kuakula benyia eyi mɔɔ Ɛlɩmɛlɛkɩ yi dima mfomi yɛ ɩla yɩ zʋ nɩ yɩ sa nu. Nɩ Asumasi ɩábɛ kɛɛ ɩfa yɩ agyiapadɩ ɩbɔ afɔlɩ ɩbʋwa Nawomi. Meti, ɩmanlɩ enii mɔɔ ili kɛnɩ mɔɔ mɛyɩ yɛ lɛ Bowazɩ mfomi ɔhʋanɩ kɛɛ ilé ɔzɔ asɛdɩ nɩ idiã yɩ nwʋ zʋ. Bowazɩ leli dianlɩ nu, iluwakɛɛ nɩ ɩpɛ kɛɛ ‘benyia mɔɔ iwu nɩ yɩ dima kɔ zʋlɔ da yɩ agyiapadɩ zʋ.’—Wu. 4:10.

Asumasi mɛyɩ, nɩ ɩpɛ kɛɛ ɩbɔ yɩ agyiapadɩ nɩɩ yɩ dima nwʋ banɩ. Nɩ ɩdwɩnɩ yɩzayɩ nkʋ̃ yɩ nwʋ. Naasʋ̃ ɩávalɩ nwʋmɔ kɛɛ Asumasi wɔlɩ mmɔdɩnɩ kɛɛ ɩkɔwɔ yi dima nwʋ banɩ na iáminli nɩ, nnɛ abiyela ízi yi dima po meti mɔɔ bɔfʋlɔ yɩ Asumasi yi a. Akʋ̃ sʋ̃, ɔnwʋmɔ ɔhʋanɩ kezile mɔɔ Bowazɩ nyianlɩ nɩ, mɛyɩ iányia ebiye. Bɔwɔlɩ Bowazɩ yi dima bɛhɩnlanlɩ abusunwa sandɩnlɩ mɔɔ Mɛzaya yɩ, Gyisɛsɩ Kɩlayɩsɩ zʋ̃ numɔ ɣalɩ nɩ nwʋ. Kila alɔbɔ odwokɔ nkʋ̃! Iluwakɛɛ Asumasi dwɩnɩ yɩzayɩ nkʋ̃ yɩ nwʋ na iányia ɛpɛ kɛɛ ɩkɔwʋwa abiye mɔɔ ihyinyia mmʋwalɩyɛ nɩ ti, yɩ awielɩyɛ ɩákɔ bʋwɔ kʋlaa. (Mt. 1:5; Lk. 3:23, 32)