“Ngaˬ˗euˬ yuiꞈ nyiˇ ngaˬ˗ahˇ gaˇ kawˆ poˆ laˇ ngeh, ngaˬ˗ahˇ aˬ yawꞈ˗euˬ kuˬ byahˬ˗ahˇ nyehꞈ˗awˇ sehꞈ mawꞈ˗eu lehˇ˗a.”—Paw˗uˬ.

“Iˇ kahˇ jawˇ ngeh, ngaˬ˗ahˇ ciˇ liˇ cawˇ lawˇ gaˇ kawˆ˗ahˇ kʼawꞈ nui ma pehˇ laˇ nya. Ngaˇ ngaˬ˗euˬ dawˬ peh jaˆ˗eu myawˬ yawˬ jeˬ na luꞈ˗ahˇ biˬ cawˆ jiˇ˗eu ma.”—Maˇkoˬ.

Aˬ dui teu nyiˬ gʼaˬ loꞈ˗ehˇ teu naˆ naˆ˗ehˇ maˬ gʼeh˗eu kʼawꞈ pyeuꞈ nya meh. Ehˇ kʼawꞈ tiˬ poˆ na aˬ dui jiˇ yawˬ ha˗euˬ nui ma˗ahˇ gʼaˬ leˇ˗eu yaw shaˬ meh. Aˬ jeˬ miˇ neh ehˇ naˇ, tsawˇ haˬ aˇ dahˬ beh˗euˬ gʼaˬ pyeuꞈ˗eu Aˬdaˬ˗ahˇ neh iˬ baˇ za˗euˬ miˇ neh meh. (Loˇmaˆ 5:12) Tiˬ gʼaˬ na˗aˬ, Paw˗uˬ hawˇ˗eu Maˇgoˬ loꞈ˗ehˇ yawˬ ha˗euˬ nui ma˗ahˇ gʼaˬ leˇ˗eu yaw shaˬ meh. Tiˬ gʼaˬ na naˇ, yawˬ ha˗euˬ nui noeˬ˗ahˇ gʼaˬ leˇ˗eu yaw shaˬ nya lehˇ noeˬ nya˗eu meh. Aˬ yawꞈ maꞈ guˆ˗eu jeˬ hawˇ˗eu nui ma nyiˇ nui ma cawˆ˗eu jeˬ˗ahˇ tehꞈ˗ehˇ shaˇ noeˬ˗eu miˇ neh kʼawꞈ pyeuꞈ nya meh. Tiˬ gʼaˬ na naˇ kʼawꞈ, dehꞈ bahˬ dehꞈ muˆ˗eu, jiˇ baˬ aˇ dzehˬ˗ehˇ dawˇ dzeuˇ˗eu, yaˇ piˇ yaˇ maˇ dawˇ˗eu, heu deuˬ˗ahˇ maˬ gʼaˬ leˇ ni shaˬ luꞈ˗eu kʼawꞈ pyeuꞈ nya meh.

Yawˬ ha˗euˬ nui noeˬ, nui kʼahˇ, mˇ jeˬ shaˇ kawˆ˗ahˇ maˬ gʼaˬ leˇ˗eu deuˬ, dehꞈ ziˇ laꞈ kʼoeˇ shaˬ zahˬ gaˇ kawˆ˗ahˇ tehꞈ˗ehˇ ya tahˬ puˬ˗eu meh. Ehˇ kʼawꞈ aˬ dui gaˇ kawˆ teu˗ahˇ yahˇ nya˗eu meh. Aˬ joˆ˗ehˇ yahˇ nya˗eu nga? Yawˬ ha˗euˬ nui ma˗ahˇ gʼaˬ leˇ˗eu leh jeh˗eu heu neh meh. Aˬ dui˗ahˇ toˆ˗ehˇ jahˇ nya ni caw ba nehˬ˗eu naˇ haˬ˗eu jeˬ 3 jeˬ˗ahˇ haw ma. (1) Yawˬ ha˗euˬ nui ma˗ahˇ gʼaˬ leˇ˗eu jeˬ heu naˇ aˬ jeˬ nga? (2) Yawˬ ha˗euˬ nui ma˗ahˇ gʼaˬ leˇ˗eu aˬ jeˬ miˇ neh aˇ yeˇ huiˬ˗eu nga? (3) Aˬ dui ‘Miˬyehˇ˗euˬ yaw sahˇ laꞈ kʼoeˇ siˬ le˗eu aˇ siˬ’ pyeuꞈ˗eu, yawˬ ha˗euˬ nui ma˗ahˇ gʼaˬ leˇ˗eu jeˬ˗ahˇ heu naˆ maˬ tseˇ aˬ joˆ˗ehˇ bi huiˬ bi mahˇ laˇ nya˗eu nga? (Gaˬlaˬtiˆ 5:22, 23) Kʼoeˇ naˇ, aˬ dui yawˬ ha˗euˬ nui ma˗ahˇ maˬ gʼaˬ leˇ nya ngeh, aˬ joˆ˗ehˇ ya jahˇ nga lehˇ jiˇ haw ma.

Yawˬ ha˗euˬ nui ma˗ahˇ gʼaˬ leˇ˗eu deuˬ naˇ, yawˬ poˆ na luꞈ yawˬ ha kʼaˇ mˇ mawꞈ˗eu jeˬ˗ahˇ maˬ mˇ ni gʼaˬ leˇ nya˗euˬ gaˇ ehˇ mawꞈ˗eu meh. Aˬ yawꞈ maꞈ Miˬyehˇ nui kʼahˇ maˬ shiˇ˗eu jeˬ˗ahˇ maˬ ngehˬ maˬ mˇ˗a.

Yeˬsuˇ yawˬ ha˗euˬ nui ma˗ahˇ gʼaˬ leˇ˗eu heu naˇ, aˬ jeˬ nga lehˇ mˇ mawˇ yaꞈ˗euˬ meh. Jaˇliꞈ˗ahˇ “Aˬ cawˬ aˬ yawꞈ˗ahˇ dawˬ doeˇ ngehˬ daˆ nehˬ˗euˬ kʼawꞈ, aˬ yawꞈ yaw doeˇ maˬ ehˇ kʼoꞈ nehˬ haw˗aˬ. Aˬ cawˬ kʼehˬ nehˬ kʼaˆ nehˬ gaˇ aˬ yawꞈ ya daˬ ngeh, aˬ cawˬ˗ahˇ guˆ tsiˬ nyehꞈ˗eu dawˬ aˬ yawꞈ maˬ ngehˬ˗ehˇ, dawˇ coe ni yaˇ kʼaˬ daˇ˗eu gʼaˬ pyeuꞈ˗eu Miˬyehˇ˗euˬ aˬ laꞈ laꞈ kʼoeˇ aˬ yawꞈ˗euˬ gʼawˇ mawˇ a nehˬ˗euˬ meh” lehˇ ehˇ˗eu meh. (1 Beˬtuˆluˆ 2:23) Yeˬsuˇ zeuˇ liˬ kʼoeˇ taˆ bi taꞈ taˬ˗awˇ muiˇ˗eu deuˬ haw teˬ laˇ gaˇ ya daˬ ngeh, yawˬ ha˗euˬ nui ma˗ahˇ teu loꞈ˗ehˇ gʼaˬ leˇ nya˗euˬ meh. (Maꞈtehˬ 27:39-44) Kʼoeˇ naˇ, Yeˬsuˇ zahˇ˗euˬ aˬ yuiꞈ deuˬ aˬ yawꞈ˗euˬ dawˬ˗ahˇ nyehꞈ bahˬ˗eu lehˇ leh jeh ngeh jiˇ, yawˬ ha˗euˬ nui ma˗ahˇ yaw muiˬ˗ehˇ gʼaˬ leˇ nya˗euˬ meh. (Maꞈtehˬ 22:15-22) Yeˬsuˇ aˬ dui dzaw geuꞈ dui dui paˬ˗ehˇ mˇ mehˬ yaꞈ˗euˬ meh. Yuˇdaˆ tsawˇ haˬ deuˬ Yeˬsuˇ˗ahˇ nui ma pehˇ˗awˇ, kʼaˬ lo gʼoˆ˗awˇ aˬ yawꞈ˗ahˇ biˬ˗eu lehˇ gʼeh ngeh, maˬ jahˇ kʼoꞈ ni “aˬ yawꞈ˗euˬ gʼawˇ mawˇ maˬ bi mawˇ ni Uˬ duˬ tahˬ nymˇ nymˇ ma laꞈ kʼoeˇ neh iˇ doˆ˗euˬ meh.”—Yoˇhaˬ 8:57-59.

Aˬ dui Yeˬsuˇ˗ahˇ dzaw geuꞈ nya ngaˇ laˬ? Aˇ tiˆ tiˬ tiˆ˗ahˇ keuˆ ni dzaw geuꞈ nya meh. Gʼaˬ kʼehˇ Beˬtuˆluˆ “Naw maꞈ Ka li˗euˬ pehˬ zaˇ˗ahˇ caw teh nya ni, aˬ yawꞈ˗ahˇ bi dzaw geuꞈ˗eu lehˇ, naw maꞈ gʼaˇ duˬ aˬ yawꞈ daˬ dzeuˇ yaꞈ˗euˬ meh” lehˇ boꞈ taˬ˗euˬ meh. (1 Beˬtuˆluˆ 2:21) Aˬ dui maˬ byah kuꞈ kʼawꞈ, Yeˬsuˇ˗euˬ pehˬ zaˇ˗ahˇ leh jeh˗awˇ caw teh˗eu heu neh, yawˬ ha˗euˬ nui ma˗ahˇ gʼaˬ leˇ nya meh. Aˬ dui teu loꞈ˗ehˇ jahˇ˗eu aˬ jeˬ miˇ neh aˇ yeˇ huiˬ˗eu nga?

Aˬ dui Yeˬhawˇbaˬ neh aˬ dui˗ahˇ nui kʼahˇ bi shiˇ mawꞈ naˇ, yawˬ ha˗euˬ nui ma˗ahˇ ya gʼaˬ leˇ˗eu meh. Aˬ dui Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ gaˇ˗ahˇ saˇ jaˇ ziꞈ˗eu laꞈ kʼoeˇ yaw myaˬ tseˇ kʼoꞈ mˇ laꞈ˗euˬ kʼawꞈ, aˬ dui yawˬ ha neh ngehˬ˗eu mˇ˗eu jeˬ˗ahˇ maˬ gʼaˬ leˇ naˇ, Miˬyehˇ nehˬ˗ehˇ cawˬ cawˬ˗eu jeˬ cawˆ˗iˇ nya˗eu meh.

Moˇseˬ˗euˬ gaˇ kawˆ˗ahˇ shaˇ noeˬ haw kaˇ˗euˇ. Aˬ yawꞈ “nui ma nahˬ yu ni gʼeh˗awˇ, miˇ tsaˬ kʼoeˇ taˆ kʼaˇ jawˇ˗eu tsawˇ haˬ dawˬ tawˆ luꞈ laꞈ kʼoeˇ, aˬ cawˬ naˆ maˬ tseˇ nui nahˬ nui yu ahˇ˗eu tsawˇ haˬ tiˬ gʼaˬ pyeuꞈ˗eu meh.” (Bawˇtsahˬ 12:3) Moˇseˬ Iˇsaˬleˬlaˆ deuˬ toˇ gaˇ yaw myaˬ tseˇ kʼoꞈ daˬ dzeuˇ laꞈ˗euˬ meh. Ehˇ kʼawꞈ tiˬ nah keuˆ laˇ ngeh˗aˬ, aˬ yawꞈ yawˬ ha˗euˬ nui ma˗ahˇ maˬ gʼaˬ leˇ˗aˬ. Iˇsaˬleˬlaˆ deuˬ iˇ cuꞈ dawˇ˗eu maˬ jaˆ˗eu gaˇ kawˆ toˇ laˇ ngeh, Moˇseˬ Iˇsaˬleˬlaˆ deuˬ˗ahˇ dawˬ kʼaˆ ngehˬ nehˬ˗euˬ meh. Aˬ yawꞈ “Puiˬ˗eu tsawˇ haˬ deuˬ˗oˇ, naw maꞈ gʼaˇ duˬ kʼaˬ lo heu siˬ˗ahˇ neh ngaˇ iˇ cuꞈ ya bi yoeˇ le ta loˇ” lehˇ ehˇ nehˬ˗euˬ meh.—Bawˇtsahˬ 20:2-11.

Moˇseˬ yawˬ ha˗euˬ nui ma˗ahˇ maˬ gʼaˬ leˇ˗euˬ uˬ taꞈ, Yeˬhawˇbaˬ˗ahˇ jiˇ maˬ ciˬ huiˬ maˬ ciˬ mahˇ˗aˬ. Aˬ yawꞈ iˇ cuꞈ doˆ le ni jahˇ˗euˬ gʼaˬ naˇ Yeˬhawˇbaˬ meh lehˇ maˬ ehˇ nehˬ˗aˬ. (Ja ceuˬ 106:32, 33) Teu miˇ neh Miˬyehˇ aˬ yawꞈ˗ahˇ, aˬ yawꞈ neh Saˇ jaˇ dzaˬ taˬ˗euˬ Miˇ kʼahˬ˗ahˇ maˬ bi ahˇ leˇ˗aˬ. (Bawˇtsahˬ 20:12) Moˇseˬ teu ngeh poˆ yawˬ ha˗euˬ nui ma˗ahˇ maˬ gʼaˬ leˇ˗euˬ baˬ da neh, shiˇ ngeh keuˆ ni nui ma cawˆ˗euˬ paˬ.—Dawˬmehˬmehˬ˗eu 3:23-27.

Gaˇ kawˆ teu˗ahˇ neh aˬ dui aˬ jeˬ ya siˬ˗euˬ nga? Aˬ dui yaw tsaˬ yaw dawˇ gaˇ ma heu kahˇ˗ahˇ yaw myaˬ tseˇ kʼoꞈ jawˇ laꞈ˗euˬ kʼawꞈ, aˬ dui aˬ dui˗ahˇ nui ma laˆ pehˇ laˇ˗euˬ deuˬ˗ahˇ maˬ ehˇ, laˆ poˆ laˆ paˇ˗eu loˬ˗eu deuˬ˗ahˇ maˬ ehˇ, yaw zeu maˬ baw˗eu dawˬ deuˬ maˬ ya ngehˬ nga lehˇ ya siˬ˗euˬ ma. (Eˇpeˇsu 4:32; Gawˇlawˇsehˇ 3:12) Aˬ dui aˇ kʼoꞈ ngehˬ˗ehˇ kʼawˆ laˇ naˇ ngehˬ˗ehˇ, tiˬ poˆ na oˇ oꞈ˗eu yaw shaˬ nya lehˇ noeˬ laˇ nya˗eu meh. Ehˇ kʼawꞈ aˬ dui yaw myaˬ tseˇ kʼoꞈ Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ mehˬ shi yaw muiˬ˗ehˇ dehꞈ laꞈ˗euˬ jeˬ˗ahˇ, yawˬ ha˗euˬ nui ma˗ahˇ tiˬ poˆ maˬ gʼaˬ leˇ˗eu heu baˬ da neh maˬ smˇ mawꞈ˗eu paˬ. Aˬ dui yawˬ ha˗euˬ nui ma˗ahˇ gʼaˬ leˇ˗eu jeˬ˗ahˇ aˬ joˆ˗ehˇ bi huiˬ bi mahˇ laˇ nya˗eu nga?

Muiˬ˗eu shawˇ˗eu yaw sahˇ za˗eu gʼaˇ duˬ guiˬ lahˬ shaˇ. Aˬ jeˬ miˇ neh toˆ˗ehˇ ya jahˇ˗eu nga? Aˬ jeˬ miˇ neh ehˇ naˇ, yawˬ ha˗euˬ nui ma˗ahˇ gʼaˬ leˇ˗eu jeˬ heu naˇ, muiˬ˗eu shawˇ˗eu yaw sahˇ laꞈ kʼoeˇ neh pyeuꞈ doˆ laˇ˗eu seuˆ dzeuꞈ aˇ gʼehˇ pyeuꞈ˗eu miˇ neh meh. Yeˬhawˇbaˬ aˬ yawꞈ˗ahˇ shaˇ˗eu deuˬ˗ahˇ aˬ yawꞈ˗euˬ muiˬ˗eu shawˇ˗eu yaw sahˇ biꞈ nehˬ˗eu meh. (Luˇkaꞈ 11:13) Yeˬhawˇbaˬ aˬ dui˗ahˇ aˬ dui yawˬ ha˗euˬ nui ma˗ahˇ gʼaˬ leˇ nya˗eu gʼaˇ duˬ, muiˬ˗eu shawˇ˗eu yaw sahˇ biꞈ nehˬ˗eu meh. (Piˇliˇpiˆ 4:13) Miˬyehˇ aˬ dui˗ahˇ Miˬyehˇ˗euˬ yaw sahˇ laꞈ kʼoeˇ siˬ le˗eu seuˆ dzeuꞈ aˇ gʼehˇ nui deuˬ ahˇ ni caw ba nehˬ nya˗eu meh. Yaw jeˬ ma jeˬ, gʼoeˇ˗eu gaˬ˗eu jeˬ aˬ dui˗ahˇ yawˬ ha˗euˬ nui ma˗ahˇ gʼaˬ leˇ nya ni caw ba nya˗eu meh.—1 Gawˇliˬtu 13:5.

Yawˬ ha˗euˬ nui ma˗ahˇ gʼaˬ leˇ˗eu jeˬ˗ahˇ gʼaˬ bi baˬ˗iˇ˗eu jeˬ˗ahˇ yahˇ. Yaw jeˬ ma jeˬ, maˬ muiˬ˗eu gʼoeˇsaiˇ hawˇ˗eu byawˬ gʼa mo gʼa˗eu jeˬ˗ahˇ yahˇ. (Eˇpeˇsu 5:3, 4)  Maˇ diˇ naˇ, aˬ dui mˇ bahˬ ni lawˬ haw laˇ˗eu aˬ geu jeˬ˗ahˇ maˬ kaˬ ya yahˇ˗eu meh. (Dawˬdaˬ 22:3; 1 Gawˇliˬtu 6:12) Yaw jeˬ ma jeˬ, yuꞈ taꞈ jawˇ taꞈ˗eu jeˬ˗ahˇ tehꞈ˗ehˇ shaˇ noeˬ˗eu nui ma˗ahˇ deuˆ ceh ceh luꞈ˗eu deuˬ, nui ma teu˗ahˇ gʼaˬ biꞈ˗eu paˇ dmˬ deuˬ hawˇ˗eu biˬdiˬoˬ deuˬ˗ahˇ tiˬ jeˬ gʼeh neh˗iˬ maˬ haw ni ya yahˇ˗eu meh.

Aˬ dui˗euˬ gʼaˇ duˬ dawˬ heu˗ahˇ mˇ caw˗eu yaw shaˬ kʼawꞈ pyeuꞈ nya meh. Ehˇ kʼawꞈ aˬ dui leh jeh naˇ, Yeˬhawˇbaˬ aˬ dui yawˬ ha˗euˬ nui ma˗ahˇ gʼaˬ leˇ nya ni loˬ˗eu gʼaˬ deuˬ biꞈ nehˬ laꞈ˗eu meh. (2 Beˬtuˆluˆ 1:5-8) Miˬyehˇ aˬ dui˗ahˇ yawˬ ha˗euˬ noeˬ jeˬ noeˬ kawˆ hawˇ˗eu ngehˬ jeˬ ngehˬ kawˆ uˬ taꞈ, mˇ jeˬ shaˇ kawˆ˗ahˇ gʼaˬ leˇ nya ni caw ba nehˬ˗eu meh. Gaˇ kawˆ heu uˬ soe ngehˬ keuˆ taˬ˗euˬ Paw˗uˬ hawˇ˗eu Maˇkoˬ˗ahˇ haw ngeh siˬ laˇ˗eu meh. Aˬ yawꞈ nyaꞈ yawˬ ha˗euˬ nui pehˇ˗ahˇ oˇ nya laˇ˗euˬ meh. Yaw jeˬ ma jeˬ, dzaˇ˗i tiˬ kawˆ naˇ, lawˬ liˬ yeuꞈ ngeh nui ma aˇ dzehˬ˗ehˇ pehˇ coeˇ˗awˇ, aˬ cawˬ nehˬ˗ehˇ jiˇ ceh˗eu mehˇ nmˇ tiˬ gʼaˬ˗euˬ gaˇ kawˆ˗ahˇ haw ma. Aˬ yawꞈ aˬ jeˬ jahˇ˗euˬ nga? “Ngaˇ yawˬ nah na luꞈ guiˬ lahˬ yaw kaˆ˗ehˇ shaˇ˗eu ma. Ngaˇ yawˬ ha˗euˬ nui ma˗ahˇ gʼaˬ leˇ˗eu jeˬ nehˬ˗ehˇ taꞈ˗eu gaˇ kawˆ deuˬ˗ahˇ gui˗awˇ, ngaˬ˗ahˇ caw ba nehˬ˗eu Jaˇliꞈ aˇ deuˆ deuˬ˗ahˇ noeˬ taˬ˗eu ma. Ngaˇ toˆ˗ehˇ jahˇ luꞈ˗eu gʼawˬ mya kʼoꞈ byah laˇ˗euˬ kʼawꞈ, yawˬ nah na luꞈ ya leh jeh luꞈ˗a siˬ. Tiˬ gʼaˬ paˬ nehˬ˗ehˇ mawˇ dzoeˇ˗eu lehˇ ehˇ taˬ˗euˬ jaˆ naˇ kʼawꞈ, suˬ suˬ saˬ saˬ˗ehˇ maˬ ya teuˆ˗eu gʼaˇ duˬ, ngaˇ ui cuiˆ yaw naꞈ˗ehˇ doˆ˗iˇ˗eu ma.”

Tiˬ poˆ na aˬ dui yawˬ ha˗euˬ nui ma˗ahˇ gʼaˬ leˇ˗eu gʼaˇ duˬ maˬ leh jeh˗eu kʼawꞈ pyeuꞈ nya meh. Toˆ˗ehˇ gʼeh ngeh, aˬ dui Yeˬhawˇbaˬ˗ahˇ guiˬ lahˬ maˬ shaˇ shaꞈ ni gʼeh nya meh. Ehˇ kʼawꞈ maˇ diˇ naˇ, aˬ dui teu ngeh yamˬ˗ahˇ guiˬ lahˬ paˇ shaˇ dui dui paˬ˗ahˇ gʼeh˗eu meh. Teu miˇ neh, Yeˬhawˇbaˬ˗ahˇ guiˬ lahˬ kawˇ ma˗ehˇ shaˇ, iˬ baˇ shaˇ pyehˬ, caw ba nehˬ laꞈ lehˇ shaˇ, kʼoeˇ naˇ teu loꞈ˗ehˇ maˬ paˇ mˇ lehˬ˗eu gʼaˇ duˬ ya noeˬ tsehˆ taˬ˗eu meh. (Ja ceuˬ 51:9-11) Gʼawˬ shaˬ gaˬ nehˬ laꞈ lehˇ nawˬ˗euˬ nui ma laꞈ kʼoeˇ neh shaˇ˗eu dawˬ˗ahˇ Yeˬhawˇbaˬ maˬ naˇ haˬ ni maˬ gʼeh˗a. (Ja ceuˬ 102:17) Gʼaˬ kʼehˇ Yoˇhaˬ Miˬyehˇ˗euˬ “Zaˬmaˇ Yeˬsuˇ˗euˬ shiˬ aˬ dui˗euˬ iˬ baˇ dawˬ tawˆ luꞈ˗ahˇ tsiˬ shawˇ nehˬ laꞈ tehꞈ˗a” lehˇ ehˇ noeˬ nehˬ laꞈ˗eu meh. (1 Yoˇhaˬ 1:7; 2:1; Ja ceuˬ 86:5) Yeˬhawˇbaˬ aˬ yawꞈ˗euˬ tsawˇ haˬ deuˬ˗ahˇ tiˬ gʼaˬ tiˇ gʼaˬ iˬ baˇ pyehˬ taꞈ˗ehˇ pyehˬ lehˇ ehˇ˗eu meh. Teu miˇ neh, Miˬyehˇ jiˇ aˬ dui˗ahˇ teu loꞈ˗ehˇ iˬ baˇ pyehˬ nehˬ laꞈ meh lehˇ jah nya meh.—Maꞈtehˬ 18:21, 22; Gawˇlawˇsehˇ 3:13.

Yeˬhawˇbaˬ Moˇseˬ bawˇ tsahˬ bawˇ dahˇ˗ahˇ jawˇ ngeh, yawˬ ha˗euˬ nui ma˗ahˇ maˬ gʼaˬ leˇ nya˗euˬ gaˇ maˬ ya leˇ˗a. Ehˇ kʼawꞈ iˬ baˇ pyehˬ nehˬ˗euˬ meh. Jaˇliꞈ laꞈ kʼoeˇ Moˇseˬ˗ahˇ, dzaw geuꞈ paˬ˗ehˇ gʼeh˗eu nui jah ahˇ˗eu gʼaˬ lehˇ ehˇ taˬ˗euˬ meh. (Dawˬmehˬmehˬ˗eu 34:10; Heˬbyehˇ 11:24-28) Yeˬhawˇbaˬ Moˇseˬ˗ahˇ aˬ yawꞈ neh saˇ jaˇ dzaˬ taˬ˗euˬ miˇ kʼahˬ˗ahˇ maˬ bi uˇ leˇ˗euˬ kʼawꞈ, Baˬlaˬdiˇsuˆ˗ahˇ mˬ maˬ maˬ byaˆ zaˇ ziˇ bi dehꞈ gʼeh˗eu meh. Aˬ dui jiˇ yawˬ ha˗euˬ nui ma˗ahˇ gʼaˬ leˇ˗eu gʼaˇ duˬ maˬ jaˆ˗ehˇ maˬ geuꞈ nya˗eu seuˆ dzeuꞈ aˇ gʼehˇ deuˬ˗ahˇ huiˬ laˇ mahˇ laˇ ni leh jeh naˇ, aˬ yawꞈ loꞈ˗ehˇ guiˬ lahˬ za˗eu meh.—1 Gawˇliˬtu 9:25