1. Piˇliˇpiˆ 2:3-ahˇ haw ngeh, nui nahˬ nui yu ahˇ˗eu laꞈ kʼoeˇ taˬ aw˗eu heu naˇ, aˬ dui aˬ cawˬ nehˬ˗ehˇ cawˬ cawˬ˗eu jeˬ muiˬ ni aˬ joˆ˗ehˇ caw ba nehˬ˗eu nga?

 Aˬ dui˗euˬ gʼaˇ duˬ kʼaˇ muiˬ˗eu jeˬ˗ahˇ Yeˬhawˇbaˬ siˬ nya meh lehˇ aˬ dui siˬ nya˗eu miˇ neh, aˬ dui taˬ aw˗eu laꞈ kʼoeˇ aˬ yawꞈ˗euˬ ehˇ dawˬ naˇ haˬ˗eu ma. (Eˇpeˇsu 4:22-24) Aˬ dui nui nahˬ nui yu ahˇ˗eu laꞈ kʼoeˇ taˬ aw naˇ, yawˬ ha geuꞈ mawꞈ˗eu jeˬ˗ahˇ naˆ maˬ tseˇ Yeˬhawˇbaˬ geuꞈ mawꞈ˗eu jeˬ˗ahˇ jeˬ hu taˬ˗awˇ, aˬ cawˬ deuˬ yawˬ ha naˆ maˬ tseˇ maˬ gaˇ dzehˬ meh lehˇ haw˗eu meh. Aˬ dui teu loꞈ˗ehˇ jahˇ˗eu baˬ da neh, Yeˬhawˇbaˬ hawˇ˗eu aˇ muˇ laꞈ kʼoeˇ˗euˬ mehˇ nmˇ deuˬ nehˬ˗ehˇ jiˇ cawˬ cawˬ˗eu jeˬ muiˬ˗eu meh.—Piˇliˇpiˆ 2:3-ahˇ gui.

2. Pawˇluˆ aˬ jeˬ siˬ nya˗eu nga? Heu kawˆ laꞈ kʼoeˇ aˬ dui aˬ jeˬ˗euˬ gaˇ kawˆ˗ahˇ ja sawˇ˗eu nga?

² Aˬ dui maˬ noeˬ gahˇ naˇ, nui ma huiˬ˗eu tsawˇ haˬ hawˇ˗eu yawˬ ha gʼaˇ duˬ tehꞈ˗ehˇ shaˇ noeˬ˗eu tsawˇ haˬ deuˬ˗euˬ nui noeˬ ahˇ laˇ nya meh. b Dahˬ beh˗euˬ Ka li zaˬ saˇ ka˗ahˇ˗euˬ mehˇ nmˇ tiˬ deuˬ na, teu loꞈ˗ehˇ gʼeh gaˇ duˇ˗eu meh. Teu miˇ neh Pawˇluˆ Loˇmaˆ meuˬ˗ahˇ jawˇ˗eu Ka li zaˬ deuˬ˗ahˇ “Ngaˇ heu loꞈ˗ehˇ ehˇ˗eu ma. Naw maꞈ yawˬ haˇ yawˬ ha aˇ dzehˬ dzeuˇ ni taˬ noeˬ huiˬ. Tsaˬ tsaˬ ni tehꞈ˗ehˇ noeˬ˗awˬ” lehˇ boꞈ nehˬ˗euˬ meh. (Loˇmaˆ 12:3) Pawˇluˆ aˬ dui yawˬ ha˗euˬ gʼaˇ duˬ jiˇ ya shaˇ noeˬ meh lehˇ siˬ nya˗eu meh. Ehˇ kʼawꞈ nui nahˬ nui yu ahˇ˗eu laꞈ kʼoeˇ taˬ aw˗eu jeˬ heu naˇ, aˬ dui˗ahˇ yawˬ ha˗ahˇ tsaˬ tsaˬ ni noeˬ nya ni caw ba nehˬ˗eu meh. Heu kawˆ laꞈ kʼoeˇ aˬ dui nui nahˬ nui yu ahˇ˗eu laꞈ kʼoeˇ taˬ aw˗eu heu naˇ, nymˇ dahˬ dahˬ dzaˬ ngeh hawˇ˗eu Miˬyehˇ˗euˬ gaˇ mˇ ngeh maˬ ehˇ, naˬ gaˬ lawˬ muˇ mui ngeh maˬ ehˇ, yawˬ haˇ yawˬ ha aˇ dzehˬ dzeuˇ ni maˬ noeˬ huiˬ ni aˬ joˆ˗ehˇ caw ba nehˬ˗eu nga lehˇ haw ma.

3. Nymˇ dahˬ laꞈ kʼoeˇ aˬ jeˬ miˇ neh gaˇ kawˆ doˆ laˇ nya˗eu nga? Tiˬ deuˬ na aˬ joˆ˗ehˇ jahˇ˗eu nga?

³ Yeˬhawˇbaˬ nymˇ dahˬ˗ahˇ beh˗euˬ heu naˇ, kʼaˬ dzeˇ zaˬ hawˇ˗eu miˬ zaˬ˗ahˇ laˬ kʼaˬ bi cehˇ˗eu gʼaˇ duˬ meh. Ehˇ kʼawꞈ maˬ byah kuꞈ˗eu miˇ neh, kʼaˬ dzeˇ zaˬ hawˇ˗eu miˬ zaˬ˗euˬ yaw kaˬ gaˇ kawˆ doˆ laˇ nya˗eu meh. Pawˇluˆ sheuˬ dahˬ dzaˬ˗euˬ deuˬ, shaˬ zahˬ˗ahˇ ya tahˬ puˬ meh lehˇ boꞈ taˬ˗euˬ meh. (1 Gawˇliˬtu 7:28) Tiˬ deuˬ na˗aˬ, nymˇ dahˬ laꞈ kʼoeˇ aˬ myah luꞈ gaˇ kawˆ jaˆ˗eu miˇ neh maˬ dehꞈ sehꞈ nya luꞈ nya lehˇ noeˬ˗awˇ, aˬ yawꞈ maꞈ miˇ tsaˬ˗euˬ nui noeˬ neh bi uˆ lahˇ taˬ˗euˬ naˇ, gʼawˬ˗eu heu naˇ kʼaˇ muiˬ˗eu jeˬ pyeuꞈ miˇ˗a lehˇ kawˇ ma˗ehˇ noeˬ laˇ nya˗eu meh. Toˆ˗ehˇ noeˬ˗eu deuˬ naˇ, yawˬ ha˗ahˇ muiˬ laˇ˗eu jeˬ˗ahˇ tehꞈ˗ehˇ shaˇ noeˬ˗eu deuˬ pyeuꞈ meh.

4. Aˬ dui aˬ joˆ˗ehˇ gʼeh˗eu nui noeˬ˗ahˇ ya yahˇ˗eu nga?

⁴ Aˬ dui nymˇ dahˬ laꞈ kʼoeˇ gaˇ kawˆ jaˆ˗eu miˇ neh, maˬ paˇ dahˬ dzaˬ nya miˬ˗a lehˇ maˬ ya noeˬ˗a. Dehꞈ bahˬ dehꞈ muˆ˗euˬ maˬ ngeuˇ taꞈ naˇ maˬ gʼawˬ nya˗a lehˇ aˬ dui siˬ nya˗eu ma. (Maꞈtehˬ 5:32) Teu miˇ neh nymˇ dahˬ laꞈ kʼoeˇ Pawˇluˆ neh ehˇ˗euˬ shaˬ zahˬ teu˗ahˇ ya tahˬ puˬ ngeh, nyiˬ gʼaˬ luꞈ nui ma huiˬ˗eu jeˬ˗euˬ jeˬ nah caw teh˗awˇ, ‘Nymˇ dahˬ heu aˬ jeˬ miˇ neh ngaˬ neh noeˬ˗euˬ loꞈ˗ehˇ maˬ pyeuꞈ nya, aˬ jeˬ miˇ neh ngaˇ za paˬ˗ehˇ gʼeh˗eu nui gaˬ maˬ za˗eu nya, yawˬ gʼaˬ yawˬ nehˬ˗ehˇ jawˇ law nmˇ˗aˬ, heu naˆ maˬ tseˇ byawˬ˗eu maˬ siˬ’ lehˇ noeˬ nya˗eu meh. Toˆ˗ehˇ noeˬ˗eu teu naˇ maˬ tsaˬ˗a, teu naˇ yawˬ ha˗euˬ gʼaˇ duˬ tehꞈ˗ehˇ shaˇ noeˬ˗eu jeˬ pyeuꞈ meh. Miˇ tsaˬ˗euˬ zaˬ siˬ nui gahˇ naˇ, nymˇ dahˬ pyaˆ laˇ kʼawꞈ yawˬ ha˗euˬ nui ma geuꞈ˗awˇ yawˬ ha laˬ kʼaˬ cehˇ˗eu jeˬ˗ahˇ mˇ ni gʼaˬ biꞈ˗eu meh. Ehˇ kʼawꞈ Miˬyehˇ˗euˬ zaˬ siˬ nui gahˇ naˇ “yawˬ ha gʼaˇ duˬ tehꞈ˗ehˇ maˬ shaˇ noeˬ ni, aˬ cawˬ gʼaˇ duˬ shaˇ noeˬ˗awˬ” lehˇ gʼaˬ biꞈ˗eu meh. (Piˇliˇpiˆ 2:4) Yeˬhawˇbaˬ nawˬ˗euˬ nymˇ dahˬ˗ahˇ maˬ bi pyaˆ˗iˇ mawꞈ˗eu uˬ taꞈ, bi huiˬ bi mahˇ laˇ mawꞈ˗eu meh. (Maꞈtehˬ 19:6) Yeˬhawˇbaˬ aˬ dui˗ahˇ yawˬ ha˗ahˇ maˬ ngeuˇ˗eu aˬ yawꞈ˗ahˇ jeˬ hu bi noeˬ keuˆ mawꞈ˗eu meh.

5. Eˇpeˇsu 5:33-ahˇ haw ngeh, nyiˬ dzeˇ zaˬ luꞈ tiˬ gʼaˬ tiˇ gʼaˬ aˬ joˆ˗ehˇ mˇ nehˬ paˬ˗ehˇ gʼeh˗eu nga?

 ⁵ Nyiˬ dzeˇ zaˬ luꞈ tiˬ gʼaˬ tiˇ gʼaˬ yaw zeu baw˗eu laꞈ kʼoeˇ gaˬ paˬ˗ehˇ gʼeh˗eu meh (Eˇpeˇsu 5:33-ahˇ gui.) Jaˇliꞈ aˬ dui˗ahˇ za˗eu naˆ maˬ tseˇ biꞈ gaˇ shaˇ noeˬ lehˇ gʼaˬ biꞈ˗eu meh. (Gʼaˬkʼehˇ 20:35) Yawˬ ha˗euˬ nymˇ dahˬ˗ahˇ gaˬ˗awˇ yaw zeu baw ni caw ba nehˬ˗eu aˬ jeˬ nga? Taˬ aw˗eu jeˬ heu pyeuꞈ meh. Taˬ aw˗eu miˬ sawˇ zaˬ deuˬ naˇ yawˬ ha˗euˬ gʼaˇ duˬ tehꞈ˗ehˇ maˬ shaˇ noeˬ ni, ‘aˬ cawˬ gʼaˇ duˬ muiˬ˗eu jeˬ˗ahˇ poˆ˗eu meh.’—1 Gawˇliˬtu 10:24.

6. Aˬ dui Saˬ˗tiꞈbeˬ hawˇ˗eu Saˬ˗teˇpaˬniˬ˗euˬ dawˬ˗ahˇ neh aˬ jeˬ ya siˬ˗euˬ nga?

⁶ Taˬ aw˗eu jeˬ heu naˇ, nymˇ dahˬ gʼawˬ mya dahˬ˗ahˇ laˬ kʼaˬ bi cehˇ dzehˬ laˇ˗euˬ meh. Yaw jeˬ ma jeˬ, Saˬ˗tiꞈbeˬ lehˇ kuˇ˗eu kʼaˬ dzeˇ zaˬ gʼaˬ ehˇ˗eu “Shaˬ zahˬ jaˆ ngeh ngehˬ˗ehˇ dzehˬ nyiˬ gʼaˬ luꞈ mehˬ bawˬ gm˗eu laꞈ kʼoeˇ caw mˇ caw shaˇ˗eu loˬ meh. ‘Ngaˬ˗euˬ gʼaˇ duˬ kʼaˇ muiˬ˗eu jeˬ naˇ aˬ jeˬ nga’ lehˇ shaˇ noeˬ ngeh to˗aˬ, ‘Nga nyaꞈ˗euˬ gʼaˇ duˬ kʼaˇ muiˬ˗eu jeˬ naˇ aˬ jeˬ nga’ lehˇ ya shaˇ noeˬ˗eu meh.” Aˬ yawꞈ˗euˬ miˬ zaˬ Saˬ˗teˇpaˬniˬ jiˇ toˆ˗ehˇ noeˬ˗eu meh. Aˬ yawꞈ ehˇ˗eu “Tsawˇ pyehˇ pyehˇ˗eu deuˬ nehˬ˗ehˇ tiˬ gʼaˬ˗iˬ maˬ jawˇ mawꞈ˗a, nga nyaꞈ gaˇ kawˆ doˆ laˇ ngeh aˬ jeˬ˗euˬ baˬ da neh doˆ laˇ˗euˬ nga lehˇ haw˗awˇ, guiˬ lahˬ tiˬ kawˆ loꞈ˗ehˇ shaˇ˗eu uˬ taꞈ, tiˬ kawˆ loꞈ˗ehˇ poˆ tseˇ˗awˇ, gaˇ kawˆ teu˗ahˇ aˬ joˆ˗ehˇ laˆ piˇ paˬ nga lehˇ ja sawˇ˗eu ma. Nga nyaꞈ nyiˬ gʼaˬ yaw kaˬ maˬ deuˆ ceh ceh ni doˆ laˇ˗euˬ gaˇ kawˆ teu nehˬ˗ehˇ deuˆ ceh ceh˗eu ma.” Yawˬ haˇ yawˬ ha aˇ dzehˬ dzeuˇ ni maˬ noeˬ huiˬ˗eu nymˇ dahˬ deuˬ naˇ laˬ kʼaˬ cehˇ dzehˬ˗eu meh.

7. Mehˇ nmˇ zaˬ yo aˬ li deuˬ huiˬ˗eu gaˇ˗ahˇ za ngeh aˬ joˆ˗ehˇ noeˬ paˬ˗ehˇ gʼeh˗eu nga?

⁷ Aˬ dui Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ gaˇ˗ahˇ aˬ geu jeˬ ya mˇ˗euˬ kʼawꞈ, gaˇ teu˗ahˇ huiˬ˗eu gaˇ lehˇ haw˗eu ma. (Ja ceuˬ 27:4; 84:10) Mehˇ nmˇ zaˬ yo aˬ li aˬ geu gʼaˬ maˬ kaˬ huiˬ˗eu gaˇ˗ahˇ ya mˇ˗eu gʼaˇ duˬ noeˬ dahˇ doe laˇ ni leh jeh luꞈ˗eu heu naˇ ja ceuˬ paˬ˗ehˇ gʼeh˗eu jeˬ pyeuꞈ meh. Jaˇliꞈ˗ahˇ jiˇ “Ka li zaˬ aˇ muˇ˗ahˇ sheuˬ gʼeh˗eu gaˇ mˇ mawꞈ˗eu tsawˇ haˬ˗aˬ, muiˬ dui dui˗eu gaˇ˗ahˇ poˆ˗eu meh” lehˇ ehˇ taˬ˗euˬ meh. (1 Tiˆmoˇseˬ 3:1) Ehˇ kʼawꞈ huiˬ˗eu gaˇ˗ahˇ za ngeh yawˬ ha˗ahˇ aˇ dzehˬ dzeuˇ ni noeˬ huiˬ paˬ˗ehˇ maˬ gʼeh˗a. (Luˇkaꞈ 17:7-10) Taˬ aw˗awˇ aˬ cawˬ˗ahˇ caw ba nehˬ mawꞈ˗eu miˇ neh ya bi pyeuꞈ˗eu meh.—2 Gawˇliˬtu 12:15.

8. Aˬ dui Daˬyawˇdaˬlaˇ, Awˇziˇ, Aˬbaˇsaˬloˬ heu deuˬ˗euˬ gaˇ kawˆ˗ahˇ neh aˬ jeˬ ya siˬ˗euˬ nga?

⁸ Jaˇliꞈ˗ahˇ yawˬ haˇ yawˬ ha aˇ dzehˬ dzeuˇ gaˇ keuˆ ni noeˬ huiˬ˗eu deuˬ˗euˬ gaˇ kawˆ ahˇ˗eu meh. Yaw jeˬ ma jeˬ, Daˬyawˇdaˬlaˇ naˇ, Ka li zaˬ aˇ muˇ kʼoeˇ taˆ “aˬ yuiꞈ geuꞈ mawꞈ˗eu” meh. (3 Yoˇhaˬ 9) Awˇziˇ jiˇ nui ma huiˬ laˇ˗awˇ Yeˬhawˇbaˬ neh maˬ bi mˇ taˬ˗euˬ gaˇ˗ahˇ mˇ˗eu meh. (2 Laˬsaˬbaˬ 26:16-21) Aˬbaˇsaˬloˬ aˬ yawꞈ sahˬ paˬ pyeuꞈ mawꞈ˗eu miˇ neh zaˬ lahˇ deuˬ aˬ yawꞈ˗ahˇ ya leˇ ni muˇ juˇ juˇ˗eu meh. (2 Saˬmeuˬlaˆ 15:2-6) Jaˇliꞈ laꞈ kʼoeˇ˗euˬ gaˇ kawˆ heu deuˬ˗ahˇ haw ngeh, aˬ cawˬ bi ja ceuˬ˗eu gʼaˇ duˬ leh jeh˗eu deuˬ˗ahˇ Yeˬhawˇbaˬ maˬ ya leˇ˗eu lehˇ maˇ jawˆ ni siˬ laˇ˗eu meh. (Dawˬdaˬ 25:27) Nui ma huiˬ˗eu tsawˇ haˬ hawˇ˗eu aˬ cawˬ neh bi ja ceuˬ mawꞈ˗eu tsawˇ haˬ shaˬ zahˬ˗ahˇ ya tahˬ puˬ˗eu yaw duˬ baw meh.—Dawˬdaˬ 16:18.

9. Yeˬsuˇ aˬ jeˬ˗euˬ gaˇ kawˆ mˇ mehˬ yaꞈ˗euˬ nga?

⁹ Yeˬsuˇ aˬ yawꞈ maꞈ loꞈ˗ehˇ maˬ gʼeh˗a. Jaˇliꞈ˗ahˇ “aˬ yawꞈ Miˬyehˇ˗ahˇ duˇ˗eu kʼawꞈ, Miˬyehˇ nehˬ˗ehˇ tiˬ kawˆ ma lehˇ, yawˬ haˇ yawˬ ha maˬ tsaˬ geuꞈ˗a” lehˇ ehˇ taˬ˗euˬ meh. (Piˇliˇpiˆ 2:6) Yeˬsuˇ Yeˬhawˇbaˬ jiˇ naˇ baoˬ kʼaˇ huiˬ˗eu gʼaˬ pyeuꞈ kʼawꞈ, aˬ yawꞈ yawˬ ha˗ahˇ aˇ dzehˬ dzeuˇ ni maˬ noeˬ huiˬ˗a. Yeˬsuˇ zaˬ lahˇ deuˬ˗ahˇ “naw maꞈ laꞈ kʼoeˇ aˬ cawˬ naˆ maˬ tseˇ nyiˇ dzehˬ˗eu gʼaˬ˗aˬ, aˬ cawˬ naˆ maˬ tseˇ huiˬ dzehˬ˗eu gʼaˬ pyeuꞈ˗eu meh” lehˇ ehˇ nehˬ˗euˬ meh. (Luˇkaꞈ 9:48) Aˬ dui taˬ aw˗eu Yeˬsuˇ˗ahˇ dzaw geuꞈ˗eu huˬ mehˬ mehˬ˗eu deuˬ hawˇ˗eu aˇ muˇ˗ahˇ caw ba˗eu deuˬ uˬ taꞈ, aˇ muˇ˗ahˇ sheuˬ gʼeh˗eu deuˬ hawˇ˗eu aˇ maꞈ˗ahˇ sheuˬ gʼeh˗eu deuˬ nehˬ˗ehˇ gaˇ ya mˇ taꞈ˗eu heu naˇ muiˬ dui dui˗eu guiˬ lahˬ pyeuꞈ meh. Miˬyehˇ˗euˬ gaˇ mˇ zaˬ deuˬ taˬ aw naˇ, tiˬ gʼaˬ tiˇ gʼaˬ gaˬ dzehˬ laˇ˗awˇ, Miˬyehˇ˗euˬ gaˇ mˇ zaˬ maˇ diˇ deuˬ pyeuꞈ˗eu lehˇ siˬ laˇ˗eu meh.—Yoˇhaˬ 13:35.

10. Aˇ muˇ laꞈ kʼoeˇ gaˇ kawˆ jaˆ luꞈ kʼawꞈ, sheuˬ gʼeh˗eu deuˬ yaw muiˬ muiˬ˗ehˇ maˬ jahˇ nga lehˇ noeˬ laˇ naˇ, aˬ dui aˬ jeˬ jahˇ paˬ˗ehˇ gʼeh˗eu nga?

 ¹⁰ Nawˬ˗ahˇ aˇ muˇ laꞈ kʼoeˇ gaˇ kawˆ tiˬ jeˬ na jaˆ luꞈ kʼawꞈ, sheuˬ gʼeh˗eu deuˬ yaw muiˬ muiˬ˗ehˇ maˬ jahˇ nga lehˇ noeˬ laˇ naˇ tawˇ neh? Nawˇ aˬ yawꞈ maꞈ˗ahˇ toˇ ngeh to˗aˬ, sheuˬ gʼeh˗eu deuˬ˗ahˇ gʼaˬ biꞈ˗eu heu neh taˬ aw˗eu jeˬ mˇ mawˇ nya˗eu meh. (Heˬbyehˇ 13:17) Teu loꞈ˗ehˇ jahˇ nya˗eu gʼaˇ duˬ aˬ dui yawˬ ha˗ahˇ ‘Gaˇ kawˆ teu naˇ maˇ diˇ teu naˆ naˆ˗ehˇ huiˬ˗eu nga laˬ? Nymˬ˗mˇ mi naˆ˗ehˇ ya jahˇ˗eu nga laˬ? Teu naˇ ngaˬ˗euˬ gaˇ nga laˬ? Maˇ diˇ naˇ ngaˇ aˇ muˇ laꞈ kʼoeˇ mehˬ bawˬ bi gm mawꞈ˗eu miˇ neh nya laˬ? Maˬ ngeuˇ naˇ seˬ leˬ kʼahˬ sehˇ za mawꞈ˗eu miˇ neh nya laˬ?’ lehˇ naˇ haˬ paˬ˗ehˇ gʼeh˗eu meh.

11. Eˇpeˇsu 4:2, 3-ahˇ haw ngeh, aˬ dui taˬ aw˗awˇ Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ gaˇ mˇ naˇ aˬ joˆ˗ehˇ gʼeh˗eu nga?

¹¹ Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ mehˬ shi taˬ aw˗eu heu naˇ, nya˗eu jeˬ naˆ maˬ tseˇ aˇ poeˬ baw˗awˇ, mehˬ bawˬ gm˗eu jeˬ heu naˇ, mˇ doˆ shaˇ doˆ laꞈ˗euˬ jeˬ naˆ maˬ tseˇ aˇ poeˬ baw dzehˬ˗eu meh. Teu miˇ neh taˬ aw˗awˇ kʼaˇ gʼeh nya gaˇ neh Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ gaˇ ya mˇ˗eu meh. Aˬ dui toˆ˗ehˇ jahˇ naˇ aˇ muˇ laꞈ kʼoeˇ mehˬ bawˬ gm dzehˬ laˇ˗eu meh. (Eˇpeˇsu 4:2, 3-ahˇ gui.) Tsaꞈ gaˬ˗eu gaˇ laꞈ kʼoeˇ kʼaˇ gʼeh nya gaˇ neh leh jeh˗awˬ, aˬ cawˬ˗ahˇ yaw muiˬ jeˬ aˬ joˆ˗ehˇ mˇ nehˬ paˬ nga lehˇ shaˇ noeˬ, aˇ muˇ laꞈ kʼoeˇ myaˆ pyawˬ naˇ mehˇ maˬ jaˆ˗eu deuˬ˗ahˇ maˬ ehˇ, nui deuˬ˗ahˇ maˬ ehˇ, yaw muiˬ˗ehˇ ha. (Maꞈtehˬ 6:1-4; Luˇkaꞈ 14:12-14) Aˬ dui aˇ muˇ nehˬ˗ehˇ taˬ aw˗eu laꞈ kʼoeˇ gaˇ mˇ ngeh, mehˇ nmˇ deuˬ aˬ dui nya˗eu jeˬ˗ahˇ tehꞈ˗ehˇ maˬ ngeuˇ˗eu, aˬ dui taˬ aw˗eu jeˬ˗ahˇ jiˇ haw mawˇ˗eu meh.

12. Jaˇliꞈ aˬ dui˗ahˇ cawˬ bi jawˇ ngaˇ laˬ?

¹² Yeˬhawˇbaˬ aˬ dui˗ahˇ nymˇ jiˇ hawˇ˗eu cawˬ deuˬ nehˬ˗ehˇ ya jawˇ gaˇ laˬ kʼaˬ bi cehˇ mawꞈ˗eu meh. (Ja ceuˬ 133:1) Yeˬsuˇ jiˇ muiˬ˗eu cawˬ jawˇ˗eu meh.  (Yoˇhaˬ 15:15) Jaˇliꞈ˗ahˇ cawˬ yaw muiˬ jawˇ˗eu heu naˇ aˬ joˆ˗ehˇ muiˬ˗eu lehˇ ehˇ taˬ˗euˬ meh. (Dawˬdaˬ 17:17; 18:24) Kʼoeˇ naˇ tiˬ gʼaˬ tehꞈ˗ehˇ yaw ceuˆ ceuˆ˗ehˇ jawˇ˗eu heu jiˇ aˬ joˆ˗ehˇ maˬ muiˬ˗eu lehˇ ehˇ nehˬ taˬ˗euˬ meh. (Dawˬdaˬ 18:1) Gʼawˬ mya gʼaˬ naˬ gaˬ lawˬ muˇ mui˗eu heu naˇ, cawˬ gʼawˬ mya ni jawˇ laˇ˗awˇ, nymˇ gawˬ jiˇ maˬ gawˬ˗a lehˇ noeˬ˗eu meh. Ehˇ kʼawꞈ maˇ diˇ naˇ aˬ dui ya yahˇ˗eu jeˬ jiˇ jaˆ˗eu meh.

13. Aˬ cawˬ neh aˇ baˇ hawˇ˗eu sahˬ boꞈ lawˬ muˇ yuˇ daˆ taˬ˗euˬ gaˇ aˇ dzehˬ˗ehˇ haw coeˇ˗eu deuˬ˗ahˇ, aˬ joˆ˗ehˇ gʼeh laˇ nya˗eu nga?

¹³ Poˆ tseˇ˗eu tiˬ hmˬ˗ahˇ, naˬ gaˬ laꞈ kʼoeˇ aˬ cawˬ neh aˇ baˇ hawˇ˗eu sahˬ boꞈ lawˬ muˇ yuˇ daˆ taˬ˗euˬ gaˇ aˇ dzehˬ˗ehˇ haw coeˇ˗eu deuˬ naˇ, coꞈ ngehˇ ni tiˬ gʼaˬ tehꞈ˗ehˇ gʼawˬ shaˇ shaˬ˗ehˇ gʼeh laˇ nya nga lehˇ ehˇ taˬ˗euˬ meh. Aˬ jeˬ miˇ toˆ˗ehˇ gʼeh laˇ˗eu nga? Aˬ jeˬ miˇ gʼeh laˇ˗eu tiˬ hmˬ naˇ, tsawˇ haˬ deuˬ naˬ gaˬ laꞈ kʼoeˇ yawˬ ha hawˇ˗eu cawˬ deuˬ neh byawˬ gʼa cehˇ gʼa˗euˬ aˇ baˇ hawˇ˗eu, gʼa byawˬ˗iˇ˗euˬ jawˇ duˬ deuˬ˗euˬ aˇ baˇ lawˬ muˇ tehꞈ˗ehˇ yuˇ daˆ taˬ˗euˬ miˇ neh meh. Aˇ baˇ teu deuˬ˗ahˇ haw˗eu deuˬ yawˬ ha˗euˬ dehꞈ ziˇ nehˬ˗ehˇ sheu cehˆ˗awˇ, ngaˬ˗euˬ dehꞈ ziˇ beu nymˇ gawˬ gawˬ laˇ paˬ˗ehˇ ngaˇ lehˇ noeˬ laˇ nya˗eu meh. 19 kʼoꞈ kʼawˆ laˇ˗euˬ mehˇ nmˇ zaˬ miˬ aˬ buˇ tiˬ gʼaˬ, “Ngaˇ koꞈ nah jawˇ nah˗ahˇ iˇ kahˇ laꞈ kʼoeˇ nymˇ gawˬ gawˬ luꞈ ngeh, aˬ cawˬ deuˬ naˇ byawˬ gʼa luꞈ gaˇ ya mawˇ˗eu miˇ neh ngaˬ˗ahˇ myaˆ naˆ laˇ nya” lehˇ ehˇ˗eu meh.

14. 1 Beˬtuˆluˆ 3:8 laꞈ kʼoeˇ˗euˬ nui noeˬ nui duˇ heu naˇ, aˬ dui naˬ gaˬ lawˬ muˇ mui ngeh aˬ joˆ˗ehˇ caw ba nehˬ˗eu nga?

¹⁴ Maˇ diˇ naˇ naˬ gaˬ mui˗eu heu jiˇ gaˇ dahˇ tsoeˬ˗eu meh. Yaw jeˬ ma jeˬ, naˬ gaˬ neh nymˇ jiˇ laꞈ kʼoeˇ˗euˬ deuˬ hawˇ˗eu cawˬ deuˬ nehˬ˗ehˇ ngehˬ cawˬ nya˗eu meh. Ehˇ kʼawꞈ tsawˇ haˬ deuˬ yawˬ ha˗euˬ kʼahˬ sehˇ byaˬ˗eu gʼaˇ duˬ, aˬ yawꞈ maꞈ naˬ gaˬ˗ahˇ aˇ baˇ lawˬ muˇ yuˇ daˆ gaˇ mawˇ maˬ loˇ? Teu loꞈ˗ehˇ jahˇ˗eu teu naˇ, “Ngaˬ˗ahˇ haw sheˇ” lehˇ ehˇ luꞈ gaˇ duˇ˗eu meh. Tiˬ gʼaˬ na yawˬ ha˗euˬ aˇ baˇ˗ahˇ maˬ ngeuˇ naˇ aˬ cawˬ˗euˬ aˇ baˇ uˬ moˆ jawꞈ dui doeˇ dui dui˗eu dawˬ boꞈ˗eu meh. Teu loꞈ˗ehˇ jahˇ˗eu teu naˇ, Ka li zaˬ deuˬ laꞈ kʼoeˇ ya ahˇ˗eu taˬ aw˗eu jeˬ hawˇ˗eu gʼawˬ shaˬ gaˬ˗eu jeˬ nehˬ˗ehˇ tahˬ poˆ˗ehˇ pyeuꞈ luꞈ˗eu meh.—1 Beˬtuˆluˆ 3:8-ahˇ gui.

15. Jaˇliꞈ aˬ dui˗ahˇ kʼahˬ sehˇ maˬ bi jehˆ ni aˬ joˆ˗ehˇ caw ba nehˬ˗eu nga?

¹⁵ Aˬ dui naˬ gaˬ lawˬ muˇ mui ngeh yawˬ ha˗ahˇ heu loꞈ˗ehˇ naˇ haˬ, ‘Ngaˇ yuˇ daˆ˗eu lehˇ gʼeh˗eu aˇ baˇ, sahˬ boꞈ, biˬdiˬoˬ, heu aˬ cawˬ˗ahˇ ngaˇ kʼahˬ sehˇ jehˆ nga lehˇ noeˬ leˇ paˬ˗ehˇ gʼeh nga laˬ? Ngaˇ aˬ cawˬ˗ahˇ myaˆ naˆ leˇ ni jahˇ luꞈ nya laˬ?’ Jaˇliꞈ˗ahˇ “Miˇ tsaˬ heu kʼoeˇ taˆ jaˆ˗eu jeˬ pyeuꞈ˗eu,  shiˬ shaˬ jiˇ nui kʼahˇ, myaˆ nuiˆ˗euˬ nui kʼahˇ, huiˬ mawꞈ mahˇ mawꞈ˗eu nui ma, heu deuˬ dawˬ tawˆ luꞈ Aˬda Miˬyehˇ jawˇ gaˇ neh doˆ le˗euˬ jeˬ maˬ ngeuˇ˗a. Miˇ tsaˬ heu kʼoeˇ taˆ jaˆ˗eu jeˬ pyeuꞈ˗eu meh” lehˇ ehˇ taˬ˗euˬ meh. (1 Yoˇhaˬ 2:16) Ka li zaˬ deuˬ yawˬ haˇ yawˬ ha kʼahˬ sehˇ jehˆ˗eu maˬ loˬ˗a. Aˬ yawꞈ maꞈ “nui ma huiˬ˗eu jeˬ, tiˬ gʼaˬ tiˇ gʼaˬ ceh cawˬ cawˬ˗eu jeˬ hawˇ˗eu, tiˬ gʼaˬ tiˇ gʼaˬ myaˆ naˆ˗eu jeˬ˗ahˇ byehˇ dzeh jiˇ” lehˇ ehˇ˗eu nui noeˬ nui duˇ˗ahˇ mˇ caw˗eu meh. (Gaˬlaˬtiˆ 5:26) Taˬ aw˗eu jeˬ heu naˇ aˬ dui˗ahˇ yawˬ ha˗euˬ kʼahˬ sehˇ jehˆ˗eu miˇ tsaˬ zaˬ deuˬ loꞈ˗ehˇ maˬ bi gʼeh ni caw ba nehˬ˗eu meh.

16. Aˬ dui aˬ jeˬ miˇ neh nui ma huiˬ paˬ˗ehˇ maˬ gʼeh˗eu nga?

¹⁶ Aˬ dui taˬ aw˗eu jeˬ bi huiˬ bi mahˇ laˇ˗eu loˬ meh. Aˬ jeˬ miˇ neh ehˇ naˇ, nui ma huiˬ˗eu tsawˇ haˬ ‘tsaˬ tsaˬ ni tehꞈ˗ehˇ maˬ noeˬ nya˗eu’ miˇ neh meh. (Loˇmaˆ 12:3) Nui ma huiˬ˗eu deuˬ naˇ, tsawˇ pyehˇ pyehˇ˗eu uˬ taꞈ, yawˬ ha˗euˬ gʼaˇ duˬ tehꞈ˗ehˇ shaˇ noeˬ˗eu meh. Aˬ yawꞈ˗euˬ noeˬ jeˬ noeˬ kawˆ hawˇ˗eu mˇ jeˬ shaˇ kawˆ teu naˇ, yawˬ ha˗ahˇ maˬ ehˇ, aˬ cawˬ˗ahˇ maˬ ehˇ deuˬ˗eu meh. Aˬ yawꞈ maꞈ nui noeˬ maˬ beˬ paˇ naˇ, Saˬdaˬ neh aˬ yawꞈ maꞈ˗euˬ nui ma˗ahˇ ‘yaw zahˇ laꞈ kʼoeˇ bi piˬ lahˇ˗awˇ,’ nui ma bi tsah ˇ pyawˇ˗eu meh. (2 Gawˇliˬtu 4:4; 11:3) Taˬ aw˗eu deuˬ naˇ yawˬ ha˗ahˇ tsaˬ tsaˬ ni tehꞈ˗ehˇ noeˬ˗eu uˬ taꞈ, aˬ cawˬ yawˬ ha naˆ maˬ tseˇ maˬ gaˇ dzehˬ meh lehˇ noeˬ˗eu meh. (Piˇliˇpiˆ 2:3) Kʼoeˇ naˇ, aˬ yawꞈ maꞈ “nui ma huiˬ˗eu mahˇ˗eu deuˬ˗ahˇ Miˬyehˇ muiˇ˗awˇ, nui nahˬ nui yu ahˇ˗eu deuˬ˗ahˇ gʼawˬ shaˬ gaˬ nehˬ˗eu meh” lehˇ siˬ nya˗eu meh. (1 Beˬtuˆluˆ 5:5) Yawˬ ha˗ahˇ tsaˬ tsaˬ ni tehꞈ˗ehˇ noeˬ˗eu deuˬ naˇ Yeˬhawˇbaˬ˗ahˇ maˬ muiˇ mawꞈ˗a.

17. Aˬ dui aˬ myah luꞈ nui nahˬ nui yu ahˇ˗eu laꞈ kʼoeˇ taˬ aw nya˗eu gʼaˇ duˬ, aˬ jeˬ ya jahˇ˗eu nga?

¹⁷ Aˬ dui aˬ myah luꞈ nui nahˬ nui yu ahˇ˗eu laꞈ kʼoeˇ taˬ aw nya˗eu gʼaˇ duˬ, ‘nui ma yaw oeˇ hawˇ˗eu mˇ˗eu shaˇ˗eu yaw oeˇ jeˬ˗ahˇ ya lehˆ dzeh’˗awˇ ‘nui ma yaw shuiꞈ˗ahˇ ya dm paˇ’˗eu meh lehˇ ehˇ˗eu Jaˇliꞈ˗euˬ nui noeˬ nui duˇ˗ahˇ ya mˇ caw˗eu meh. Teu loꞈ˗ehˇ jahˇ nya˗eu gʼaˇ duˬ ya leh jeh dui dui˗eu meh. Aˬ dui Yeˬsuˇ neh dehꞈ mehˬ yaꞈ˗euˬ jeˬ˗ahˇ ya pyehˆ tseˇ˗awˇ, kʼaˇ gʼeh nya gaˇ neh ya dzaw geuꞈ˗eu meh. (Gawˇlawˇsehˇ 3:9, 10; 1 Beˬtuˆluˆ 2:21) Ehˇ kʼawꞈ leh jeh poeˬ kʼoꞈ meh. Aˬ dui taˬ aw naˇ nymˇ jiˇ laꞈ kʼoeˇ laˬ kʼaˬ cehˇ dzehˬ laˇ˗awˇ, aˇ muˇ laꞈ kʼoeˇ mehˬ bawˬ gm dzehˬ laˇ˗eu uˬ taꞈ, naˬ gaˬ jiˇ yaw gahˇ gahˇ˗ehˇ zmˬ nya laˇ˗eu meh. Aˇ yeˇ kʼaˇ huiˬ˗eu jeˬ naˇ, aˬ dui Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ guiˬ lahˬ hawˇ˗eu nui kʼahˇ shiˇ˗eu jeˬ˗ahˇ za˗eu heu meh.