Dzaw˗eu gaˇ kawˆ 12
Nui gaˬ˗aˬ muiˇ laˇ˗eu jeˬ˗ahˇ kamˬ daˬ coeˇ ni caw ba nehˬ
“Naw maꞈ tiˬ gʼaˬ tiˇ gʼaˬ gaˬ˗awˬ. ‘Miˇ tsaˬ zaˬ naw maꞈ˗ahˇ muiˇ laˇ ngeh, naw maꞈ˗ahˇ maˬ muiˇ mi naˆ˗ehˇ ngaˬ˗ahˇ jeˬ huˬ muiˇ˗euˬ meh lehˇ siˬ nya˗awˬ.’”—Yoˇhaˬ 15:17, 18.
Dawˬ caˇ 129 Aˬ dui oˇ daˆ leꞈ ma
Kawˆ shawˆ a
1. Maꞈ tehˬ 24:9-ahˇ haw ngeh, miˇ tsaˬ zaˬ deuˬ aˬ dui˗ahˇ muiˇ laˇ ngeh aˬ jeˬ miˇ neh zahˬ leˇ paˬ˗ehˇ maˬ gʼeh nga?
Yeˬhawˇbaˬ aˬ dui˗ahˇ aˬ cawˬ˗ahˇ gaˬ ni maˬ ehˇ, aˬ cawˬ neh gaˬ nehˬ laꞈ˗eu jeˬ˗ahˇ za mawꞈ ni maˬ ehˇ, beh taˬ˗euˬ meh. Teu miˇ neh tiˬ gʼaˬ paˬ aˬ dui˗ahˇ muiˇ laˇ ngeh aˬ dui˗euˬ nui ma˗ahˇ deuˬ laˇ˗awˇ guˆ˗eu nui ma jiˇ ahˇ laˇ nya meh. Yaw jeˬ ma jeˬ, Yuˇloˬ˗ahˇ jawˇ˗eu mehˇ nmˇ Jawˬjiˬnaˬ heu loꞈ˗ehˇ ehˇ˗eu meh. “Ngaˇ 14 kʼoꞈ kʼawˆ ngeh, Yeˬhawˇbaˬ˗ahˇ uˬ duˬ tahˬ˗eu miˇ neh ngaˬ ma ngaˬ˗ahˇ bye˗eu meh. Teu miˇ neh ngaˬ˗ahˇ sawˇ dzeh nehˬ laꞈ nya lehˇ noeˬ laˇ˗awˇ, ngaˇ mˇ luꞈ˗eu heu ngeuˇ meh laˬ leˇ heu lehˇ noeˬ laˇ nya.” b Mehˇ nmˇ Daˬniˬloˬ jiˇ heu loꞈ˗ehˇ ehˇ˗eu mehˬ. “Ngaˇ Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ Saˇ kiˇ pyeuꞈ˗eu miˇ neh yehˇ deuˬ ngaˬ˗ahˇ lmˬ laˇ˗awˇ diˬ laˇ ngeh ngaˬ˗ahˇ guˆ laˇ nya, daˬ jiˇ la ga nehˬ laꞈ nya.” Aˬ cawˬ deuˬ aˬ dui˗ahˇ muiˇ laˇ ngeh nui ma cawˆ kʼawꞈ maˬ zahˬ leˇ. Aˬ jeˬ miˇ neh ehˇ naˇ, aˬ cawˬ aˬ dui˗ahˇ muiˇ laˇ meh lehˇ ehˇ taˬ dzeuˇ˗euˬ miˇ neh ma.—Maꞈtehˬ 24:9-ahˇ gui.
2-3. Yeˬsuˇ˗euˬ mehˬ nah caw teh˗eu deuˬ˗ahˇ aˬ cawˬ aˬ jeˬ miˇ neh muiˇ˗eu nga?
2 Aˬ dui Yeˬsuˇ loꞈ˗ehˇ ‘miˇ tsaˬ heu˗ahˇ maˬ taꞈ˗eu’ miˇ neh, miˇ tsaˬ zaˬ deuˬ aˬ dui˗ahˇ muiˇ˗eu meh. (Yoˇhaˬ 15:17-19) Aˬ dui sahˬ paˬ sahˬ ma deuˬ˗ahˇ yaw zeu baw kʼawꞈ, aˬ dui aˬ yawꞈ maꞈ˗ahˇ maˬ ehˇ, myawˬ tiˬ jeˬ na˗ahˇ maˬ ehˇ, uˬ duˬ maˬ tahˬ. Aˬ dui Yeˬhawˇbaˬ˗ahˇ tehꞈ˗ehˇ uˬ duˬ tahˬ˗awˇ, aˬ yawꞈ tsawˇ haˬ zaˬ˗ahˇ uˆ lahˇ˗eu aˬ kawˬ˗aˬ jaˆ meh lehˇ gʼaˬ biꞈ˗eu ma. Saˬdaˬ hawˇ˗eu aˬ yawꞈ˗euˬ “zaˬ deuˬ” Miˬyehˇ teu loꞈ˗ehˇ uˆ lahˇ˗eu aˬ kawˬ˗aˬ maˬ jaˆ˗a lehˇ ehˇ˗eu meh. (Aˇdahˬbeh˗eu 3:1-5, 15) Aˬ dui Miˬyehˇ˗euˬ Miˇkʼahˬ tehꞈ˗ehˇ tsawˇ haˬ zaˬ˗euˬ noeˬ tmˬ˗eu jeˬ pyeuꞈ˗awˇ, miˇ kʼahˬ heu muiˇ˗eu deuˬ˗ahˇ laˆ cawˆ meh lehˇ tsaꞈ gaˬ˗eu ma. (Daˬyeˬlaˇ 2:44; Pah mehˬ˗eu 19:19-21) Gaˇ kawˆ heu naˇ nui ma nahˬ yu ni gʼeh˗eu deuˬ˗euˬ gʼaˇ duˬ laˬ kʼaˬ cehˇ laˇ paˬ˗ehˇ gʼeh˗eu gaˇ kawˆ pyeuꞈ kʼawꞈ, yaw haiˬ deuˬ˗euˬ gʼaˇ duˬ naˇ doeˇ dui dui˗eu gaˇ kawˆ pyeuꞈ meh.—Ja ceuˬ 37:10, 11.
3 Aˬ dui Miˬyehˇ˗euˬ tsaˬ˗eu dawˇ˗eu zahˇ˗ahˇ dehꞈ caw˗eu miˇ neh, aˬ cawˬ aˬ dui˗ahˇ muiˇ˗eu meh. Miˬyehˇ˗euˬ tsaˬ˗eu dawˇ˗eu zahˇ heu naˇ, cawˆ le luꞈ˗eu miˇ tsaˬ˗euˬ zahˇ nehˬ˗ehˇ beu gaˇ dui dui˗eu meh. Yaw jeˬ ma jeˬ, Sawˇdoˬ hawˇ˗eu Gawˇmawˇlaˆ meuˬ dehꞈ bahˬ dehꞈ muˆ˗eu laꞈ kʼoeˇ dehꞈ˗eu miˇ neh Miˬyehˇ neh laˆ cawˆ˗euˬ meh. Nymˬ˗mˇ iˬ nah tsawˇ haˬ deuˬ jiˇ dehꞈ bahˬ dehꞈ muˆ˗eu jeˬ˗ahˇ mˇ˗awˇ nui ma tsaˬ˗eu meh. (Yuˇdaˆ 7) Ehˇ kʼawꞈ, aˬ dui naˇ gaˇ kawˆ heu nehˬ˗ehˇ taꞈ leˇ˗awˇ Jaˇliꞈ zahˇ˗ahˇ mˇ caw˗eu miˇ neh gʼawˬ mya gʼaˬ aˬ dui˗ahˇ cehꞈ lehꞈ ka laˇ˗awˇ, aˬ cawˬ˗ahˇ maˬ duˇ˗eu deuˬ lehˇ ehˇ laˇ˗eu meh.—1 Beˬtuˆluˆ 4:3, 4.
4. Aˬ cawˬ aˬ dui˗ahˇ muiˇ laˇ ngeh aˬ dui˗ahˇ kamˬ daˬ coeˇ ni caw ba nehˬ˗eu aˬ jeˬ nga?
4 Muiˇ laˇ˗eu jeˬ, ngehˬ doeˇ ehˇ doeˇ laˇ˗eu jeˬ, heu deuˬ˗ahˇ kamˬ daˬ coeˇ ni caw ba nehˬ˗eu aˬ jeˬ nga? Yeˬhawˇbaˬ caw ba nehˬ laꞈ meh lehˇ jah ziˬ˗eu heu meh. Jah˗eu jeˬ heu naˇ “haiˬ dui dui˗eu gʼaˬ neh beuˆ gʼeh laꞈ˗euˬ miˬ dzaˬ doꞈ˗eu kaˆ myaˬ deuˬ bi miˆ˗iˇ” nya˗eu dehˬ daˬ duˬ˗ahˇ duˇ˗eu meh. (Eˇpeˇsu 6:16) Ehˇ kʼawꞈ jah˗eu jeˬ tehꞈ˗ehˇ maˬ ngeuˇ˗eu nui gaˬ jiˇ loˬ˗eu meh. Aˬ jeˬ miˇ neh nga? Nui gaˬ˗aˬ, nui ma pehˇ laˇ˗eu maˬ kawˇ˗eu uˬ taꞈ, dawˬ tawˆ luꞈ˗ahˇ daˬ coeˇ˗awˇ, aˬ dui˗ahˇ laˆ coeˬ laˆ ciˆ laˇ˗eu yawˬ jeˬ na luꞈ˗ahˇ jiˇ oˇ coeˇ˗eu miˇ neh meh. (1 Gawˇliˬtu 13:4-7, 13) Nymˬ˗mˇ aˬ dui Yeˬhawˇbaˬ hawˇ˗eu mehˇ nmˇ deuˬ uˬ taꞈ, muiˇ˗eu deuˬ˗ahˇ gaˬ˗eu nui gaˬ heu naˇ, miˇ tsaˬ zaˬ deuˬ˗euˬ muiˇ laˇ˗eu jeˬ˗ahˇ kamˬ daˬ coeˇ ni aˬ joˆ˗ehˇ caw ba nehˬ nga lehˇ jaˇ sawˇ ma.
Yeˬhawˇbaˬ˗ahˇ gaˬ˗eu nui gaˬ muiˇ laˇ˗eu jeˬ˗ahˇ kamˬ daˬ coeˇ ni caw ba nehˬ
5. Yeˬsuˇ aˬ yawꞈ˗euˬ Aˬda˗ahˇ gaˬ˗eu nui gaˬ heu naˇ aˬ yawꞈ˗ahˇ aˬ joˆ˗ehˇ caw ba nehˬ˗eu nga?
5 Yeˬsuˇ aˬ yawꞈ shiˇ˗eu kʼoeˇ ngeh miˇ˗euˬ jeˬ hu, aˬ yawꞈ zaˬ lahˇ deuˬ˗ahˇ “Ngaˇ Aˬda˗ahˇ gaˬ˗eu gaˇ kawˆ siˬ nya˗eu tsaˬ meh. Kʼoeˇ miˇ neh, aˬ yawꞈ neh ngaˬ˗ahˇ dawˬ kʼaˇ biꞈ taˬ˗euˬ yawˬ jeˬ na luꞈ ngaˇ mˇ˗eu ma” lehˇ ehˇ nehˬ˗euˬ meh. (Yoˇhaˬ 14:31) Yeˬsuˇ Yeˬhawˇbaˬ˗ahˇ gaˬ˗eu miˇ neh ya tahˬ puˬ˗eu shaˬ zahˬ deuˬ˗ahˇ kamˬ daˬ nya˗eu meh. Aˬ dui jiˇ Yeˬhawˇbaˬ˗ahˇ gaˬ naˇ shaˬ zahˬ˗ahˇ kamˬ daˬ coeˇ˗eu yaw duˬ baw meh.
6. Loˇmaˆ 5:3-5-ahˇ haw ngeh Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ gaˇ mˇ zaˬ deuˬ aˬ cawˬ muiˇ laˇ ngeh aˬ joˆ˗ehˇ haw˗eu nga?
6 Miˬyehˇ˗ahˇ gaˬ˗eu jeˬ heu naˇ kʼehˬ laˇ kʼaˆ laˇ˗eu jeˬ˗ahˇ ya puˬ ngeh, kamˬ daˬ coeˇ ni aˬ myah luꞈ caw ba nehˬ˗eu meh. Yaw jeˬ ma jeˬ, baꞈ dzah dzah ma laꞈ kʼoeˇ˗euˬ piˇ ma deuˬ hawˇ˗eu aˬ yuiꞈ aˬ tsu deuˬ gʼaˬ kʼehˇ deuˬ˗ahˇ taˬ paˇ tsaꞈ gaˬ lehˇ ehˇ ngeh, gʼaˬ kʼehˇ deuˬ˗ahˇ Miˬyehˇ˗ahˇ gaˬ˗eu nui gaˬ heu naˇ ‘tsawˇ haˬ˗euˬ dawˬ˗ahˇ naˇ haˬ˗eu naˆ maˬ tseˇ, Miˬyehˇ˗euˬ dawˬ˗ahˇ naˇ haˬ ni’ laˆ noeˬ nehˬ˗euˬ meh. (Gʼaˬkʼehˇ 5:29; 1 Yoˇhaˬ 5:3) Yeˬhawˇbaˬ˗ahˇ gaˬ˗eu nui gaˬ heu naˇ, nymˬ˗mˇ iˬ nah mehˇ nmˇ deuˬ˗ahˇ jiˇ sahˬ paˬ sahˬ ma deuˬ kʼehˬ laˇ kʼaˆ laˇ kʼawꞈ, laˆ tsoeˬ laˇ kʼawꞈ, saˇ jaˇ ziꞈ daˆ leꞈ nya ni caw ba nehˬ luꞈ˗eu meh. Miˇ tsaˬ zaˬ deuˬ muiˇ laˇ gaˇ aˬ dui gʼaˬ baˬ baˬ˗ehˇ maˬ jawˇ ni, teu naˇ yaw muiˬ tiˬ jeˬ pyeuꞈ nga lehˇ haw˗eu ma.—Gʼaˬkʼehˇ 5:41; Loˇmaˆ 5:3-5-ahˇ gui.
7. Nymˇ jiˇ laꞈ kʼoeˇ˗euˬ deuˬ hawˇ˗eu yuiꞈ nyiˇ deuˬ aˬ dui˗ahˇ laˆ tsoeˬ laˇ naˇ aˬ dui aˬ joˆ˗ehˇ jahˇ paˬ nga?
7 Nymˇ jiˇ laꞈ kʼoeˇ˗euˬ deuˬ maˬ ngeuˇ naˇ, aˬ yuiꞈ aˬ nyiˇ deuˬ laˆ tsoeˬ laˇ˗eu heu naˇ, aˬ dui˗euˬ gʼaˇ duˬ aˇ dzehˬ˗ehˇ shaˬ˗eu tiˬ jeˬ kʼawꞈ pyeuꞈ nya meh. Aˬ dui Jaˇliꞈ dzaw dahˬ beh laˇ ngeh aˬ yawꞈ maꞈ aˬ dui mehˇ shuiˇ bi shuiˇ tawˆ ngaˬ, uˬ˗iˇ ngaˬ lehˇ kʼawꞈ noeˬ nya meh. (Maˬkuˆ 3:21 nehˬ˗ehˇ sheu cehˆ.) Aˬ yawꞈ maꞈ aˬ dui˗ahˇ aˬ laꞈ jiˇ keuˆ laˇ kʼawꞈ, aˬ dui maˬ zahˬ leˇ. Yeˬsuˇ “Aˬ cawˬ naˆ maˬ tseˇ yawˬ ha˗euˬ nymˇ kʼahˬ zaˬ deuˬ yawˬ ha˗ahˇ muiˇ laˇ tehꞈ˗a” lehˇ ehˇ taˬ˗euˬ miˇ neh meh. (Maꞈtehˬ 10:36) Nymˇ jiˇ laꞈ kʼoeˇ˗euˬ deuˬ hawˇ˗eu yuiꞈ nyiˇ deuˬ aˬ dui˗ahˇ aˬ jeˬ lehˇ noeˬ kʼawꞈ, aˬ duiˬ aˬ yawꞈ maꞈ˗ahˇ maˬ bye˗eu uˬ taꞈ, muiˇ˗eu deuˬ pyeuꞈ˗eu lehˇ jiˇ maˬ haw. Aˬ dui Yeˬhawˇbaˬ˗ahˇ ngehˬ˗ehˇ gaˬ naˇ ngehˬ˗ehˇ tsawˇ haˬ deuˬ˗ahˇ jiˇ paˇ gaˬ dzehˬ laˇ˗eu meh. (Maꞈtehˬ 22:37-39) Ehˇ kʼawꞈ aˬ dui aˬ cawˬ˗euˬ nui ma˗ahˇ laˆ tsaˬ˗eu gʼaˇ duˬ Jaˇliꞈ zahˇ˗ahˇ maˬ mˇ caw ni maˬ gʼeh.
8-9. Mehˇ nmˇ zaˬ miˬ aˬ buˇ tiˬ gʼaˬ˗ahˇ kʼaˆ dui dui˗eu laˆ tsoeˬ laˇ˗eu jeˬ˗ahˇ kamˬ daˬ coeˇ ni caw ba nehˬ˗eu aˬ jeˬ nga?
8 Uˬ soe ngehˬ keuˆ taˬ˗euˬ Jawˬjiˬnaˬ˗ahˇ aˬ yawꞈ˗euˬ aˬ ma laˆ tsoeˬ dui dui˗eu meh. Ehˇ kʼawꞈ aˬ yawꞈ saˇ jaˇ ziꞈ daˆ leꞈ nya˗euˬ meh. Aˬ yawꞈ ehˇ˗eu “Ngaˬ ma nga nyaꞈ Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ Saˇ kiˇ nehˬ˗ehˇ Jaˇliꞈ tiˬ kawˆ loꞈ˗ehˇ dzaw dahˬ beh laˇ˗euˬ ma. Dzaw laꞈ˗euˬ koꞈ siˬ byah laˇ ngeh˗aˬ, ngaˬ˗ahˇ mehˬ bawˬ˗ahˇ iˇ mawꞈ laˇ˗euˬ meh. Ehˇ kʼawꞈ ngaˬ ma naˇ yawˬ gʼaˬ yawˬ loꞈ˗ehˇ paˇ iˇ˗euˬ meh. Aˇ nah naˇ ngaˇ ngaˬ ma ngaˬ˗ahˇ ehˇ laˇ˗eu dawˬ teu naˇ, Miˬyehˇ˗ahˇ puiˬ˗eu deuˬ jawˇ gaˇ neh laˇ˗euˬ dawˬ pyeuꞈ nga lehˇ ya siˬ˗euˬ ma. Ngaˬ ma ngaˬ˗ahˇ yaˬ laˇ˗awˇ, tsehˇ kahˇ gʼeu laˇ˗eu uˬ taꞈ, kuˬ byahˬ˗ahˇ jiˇ nyehꞈ laˇ˗awˇ, ngaˬ˗euˬ paˇ dmˬ deuˬ jiˇ biˬ dzeh jiˇ˗euˬ meh. Ngaˇ 15 kʼoꞈ kʼawˆ laˇ ngeh iˇ cuꞈ shawˇ˗euˬ ma. Ngaˬ ma ngaˬ˗ahˇ Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ gaˇ maˬ bi mˇ mawꞈ˗eu miˇ neh dehꞈ poˆ dehꞈ paˇ mˇ˗eu jawˇ duˬ tiˬ tsahˇ˗ahˇ bi jawˇ iˇ laꞈ˗euˬ meh. Teu gaˇ jawˇ˗eu gʼawˬ mya gʼaˬ aˬ dzawˬ aˇ gah gah˗eu deuˬ, ya piˇ ya maˇ dawˇ˗eu deuˬ, zahˇ sahˇ kʼoꞈ˗ahˇ mˇ bahˬ˗eu deuˬ tehꞈ meh. Yawˬ ha˗ahˇ gaˬ˗awˇ bo saˆ nehˬ laꞈ paˬ˗ehˇ gʼeh˗eu deuˬ laˆ tsoeˬ laˇ naˇ ngehˬ˗ehˇ dzehˬ gʼawˬ shaˇ shaˬ˗ehˇ gʼeh laˇ˗eu lehˇ miˇ˗a.”
9 Jawˬjiˬnaˬ aˬ joˆ˗ehˇ kamˬ daˬ nya˗euˬ nga? Aˬ yawꞈ ehˇ˗eu “Ngaˇ Jaˇliꞈ tiˬ dmˬ dmˬ lah ni gui jiˇ ngeh nahˬ˗ahˇ ngaˬ ma ngaˬ˗ahˇ laˆ tsoeˬ laˇ˗eu meh. Teu ngeh ngaˬ˗ahˇ, ngaˬ neh ya dzaw˗euˬ jeˬ heu naˇ yaw tsaˬ yaw dawˇ jeˬ pyeuꞈ ngaˇ lehˇ noeˬ laˇ˗awˇ, Yeˬhawˇbaˬ nehˬ˗ehˇ gʼoeˇ dui dui gaˇ duˇ miˇ˗a. Ngaˇ tiˬ kʼehˬ maˬ kaˬ Yeˬhawˇbaˬ˗ahˇ guiˬ lahˬ shaˇ˗awˇ, aˬ yawꞈ jiˇ ngaˬ˗euˬ shaˇ dawˬ˗ahˇ naˇ haˬ nehˬ laꞈ˗eu meh. Ngaˇ dehꞈ poˆ dehꞈ paˇ mˇ˗eu jawˇ duˬ˗ahˇ jawˇ ngeh, mehˇ nmˇ zaˬ miˬ aˬ buˇ tiˬ gʼaˬ ngaˬ˗ahˇ aˬ yawꞈ pehˬ kahˇ sheuˬ gʼeh˗awˇ, nga nyaꞈ tiˬ kawˆ loꞈ˗ehˇ yawˬ haˇ yawˬ ha Jaˇliꞈ pyehˆ tseˇ˗eu jeˬ ya mˇ taꞈ˗euˬ ma. Teu ngeh ngaˇ mehˇ nmˇ deuˬ˗ahˇ neh gʼaˬ za dui dui˗euˬ ma. Aˬ yawꞈ maꞈ ngaˬ˗ahˇ aˬ yawꞈ maꞈ˗euˬ nymˇ jiˇ laꞈ kʼoeˇ˗euˬ tiˬ gʼaˬ loꞈ˗ehˇ noeˬ laˇ ni mˇ nehˬ laꞈ˗eu meh. Ngaˇ ngaˬ˗euˬ myaˆ neh Yeˬhawˇbaˬ naˇ laˆ tsoeˬ laˇ˗eu aˬ geu gʼaˬ naˆ maˬ tseˇ maˬ kaˬ gʼaˬ kʼaˆ dzehˬ gaˇ ya mawˇ˗euˬ ma.”
10. Aˬ dui aˬ dui˗euˬ Miˬyehˇ Yeˬhawˇbaˬ˗ahˇ aˬ jeˬ jah ziꞈ nya˗eu nga?
10 Gʼaˬ kʼehˇ Pawˇluˆ “Miˬyehˇ˗euˬ gʼoeˇ˗eu gaˬ˗eu jeˬ˗ahˇ aˬ dui ya gʼawˬ˗iˇ ni laˆ pyaˆ laˇ nya˗eu tiˬ jeˬ˗iˬ maˬ jaˆ˗a. Gʼoeˇ˗eu gaˬ˗eu kʼoeˇ˗aˬ, aˬ dui˗euˬ Sahˬpaˬ Yeˬsuˇ Ka li baˬ da neh aˬ dui˗euˬ pyeuꞈ tsehˆ tsehˆ˗euˬ ma” lehˇ boꞈ taˬ˗euˬ meh. (Loˇmaˆ 8:38, 39) Aˬ dui shaˬ zahˬ puˬ luꞈ ngeh, Yeˬhawˇbaˬ aˬ myah luꞈ aˬ dui˗euˬ behˇ dzeˇ jawˇ˗awˇ, aˬ dui˗ahˇ gʼaˬ biꞈ˗awˇ bi kʼaˆ laˇ˗eu meh. Kʼoeˇ naˇ, aˬ dui mehˇ nmˇ Jawˬjiˬnaˬ˗euˬ gaˇ kawˆ˗ahˇ neh ya siˬ˗euˬ loꞈ˗ehˇ Yeˬhawˇbaˬ mehˇ nmˇ deuˬ˗ahˇ zmˬ˗awˇ neh jiˇ aˬ dui˗ahˇ caw ba˗eu meh.
Mehˇ nmˇ deuˬ˗ahˇ gaˬ˗eu nui gaˬ muiˇ laˇ˗eu jeˬ˗ahˇ kamˬ daˬ coeˇ ni caw ba nehˬ
11. Yoˇhaˬ 15:12, 13-ahˇ Yeˬsuˇ neh ngehˬ keuˆ taˬ˗euˬ nui gaˬ heu naˇ, zaˬ lahˇ deuˬ˗ahˇ aˬ joˆ˗ehˇ caw ba nehˬ˗eu nga?
11 Yeˬsuˇ shiˇ˗eu jeˬ hu ngeh miˇ, aˬ yawꞈ zaˬ lahˇ deuˬ˗ahˇ naw maꞈ tiˬ gʼaˬ tiˇgʼaˬ ya gaˬ meh lehˇ ehˇ nehˬ˗euˬ meh. (Yoˇhaˬ 15:12, 13-ahˇ gui.) Yeˬsuˇ yawˬ ha˗euˬ gʼaˇ duˬ tehꞈ˗ehˇ maˬ shaˇ noeˬ˗eu nui gaˬ heu naˇ, zaˬ lahˇ deuˬ˗ahˇ mehˬ bawˬ bi gm˗awˇ, muiˇ laˇ˗eu jeˬ˗ahˇ kamˬ daˬ nya ni caw ba nehˬ meh lehˇ siˬ nya˗eu meh. Aˬ dui Teˇsaˬloˇni˗euˬ aˇ muˇ˗euˬ gaˇ kawˆ˗ahˇ haw ma. Teu gaˇ˗euˬ mehˇ nmˇ deuˬ aˇ muˇ beh laˇ˗euˬ nehˬ˗ehˇ kʼehˬ˗eu kʼaˆ˗eu jeˬ˗ahˇ ya puˬ kʼawꞈ, aˬ yawꞈ maꞈ naˇ tiˬ gʼaˬ tiˇ gʼaˬ gaˬ˗awˇ saˇ jaˇ ziꞈ˗eu meh. Teu naˇ aˬ dui dzaw geuꞈ paˬ˗ehˇ gʼeh˗eu jeˬ pyeuꞈ meh. (1 Teˇsaˬloˇni 1:3, 6, 7) Ehˇ kʼawꞈ Pawˇluˆ aˬ yawꞈ maꞈ˗ahˇ tiˬ gʼaˬ tiˇ gʼaˬ gaˬ˗eu jeˬ “kʼoeˇ naˆ maˬ tseˇ myaˬ laˇ ni leh jeh” lehˇ ehˇ nehˬ˗euˬ meh. (1 Teˇsaˬloˇni 4:9, 10) Nui gaˬ heu naˇ, aˬ yawꞈ maꞈ˗ahˇ nui ma baˬ˗eu tsawˇ haˬ˗ahˇ gʼaˬ biꞈ nehˬ˗awˇ, gʼaˬ byehˆ byehˆ˗eu tsawˇ haˬ˗ahˇ caw ba nehˬ ni laˆ noeˬ nehˬ˗eu meh. (1 Teˇsaˬloˇni 5:14) Aˬ yawꞈ maꞈ Pawˇluˆ˗euˬ nui noeˬ nui duˇ˗ahˇ mˇ caw˗euˬ lehˇ Pawˇluˆ neh yawˬ kʼoꞈ yawˬ˗ahˇ aˬ yawꞈ maꞈ˗ahˇ boꞈ nehˬ˗euˬ sahˬ boꞈ nyiˬ taꞈ aˬ yawꞈ taꞈ˗ahˇ “Naw maꞈ yaw kaˬ tiˬ gʼaˬ tiˇ gʼaˬ gʼoeˇ˗eu gaˬ˗eu jeˬ myaˬ laˇ luꞈ˗eu miˇ neh” lehˇ boꞈ˗awˇ, ja ceuˬ nehˬ taˬ˗euˬ gaˇ haw ngeh siˬ laˇ˗eu meh. (2 Teˇsaˬloˇni 1:3-5) Nui gaˬ aˬ yawꞈ maꞈ˗ahˇ shaˬ zahˬ hawˇ˗eu kʼehˬ laˇ kʼaˆ laˇ˗eu jeˬ˗ahˇ kamˬ daˬ coeˇ ni caw ba nehˬ˗euˬ meh.
12. Miˇ kʼahˬ tiˬ kʼahˬ˗ahˇ miˇ kʼahˬ guiˇ mˇ ngeh, mehˇ nmˇ yaw kaˬ nui gaˬ aˬ joˆ˗ehˇ mˇ mawˇ˗euˬ nga?
12 Uˬ soe˗euˬ Daˬniˬloˬ aˬ nyaꞈ dzeˇ zaˬ˗euˬ gaˇ kawˆ˗ahˇ haw ma. Aˬ yawꞈ maꞈ˗euˬ miˇ kʼahˬ˗euˬ guiˇ aˬ yawꞈ nyaꞈ jawˇ luꞈ˗eu meuˬ˗ahˇ laˇ keuˆ kʼawꞈ, aˬ yawꞈ nyaꞈ maˬ tsehˆ leˇ ni mehˬ bawˬ˗ahˇ iˇ˗eu uˬ taꞈ, kʼaˇ gʼeh nya gaˇ neh tsaꞈ gaˬ˗eu meh. Kʼoeˇ naˇ aˬ yawꞈ maꞈ dzaˬ dzaˬ dawˇ dawˇ deuˬ jiˇ mehˇ nmˇ deuˬ˗ahˇ biˇ paˆ nehˬ˗eu meh. Tiˬ nah yehˇ deuˬ Daˬniˬloˬ˗euˬ iˇ kahˇ˗ahˇ laˇ˗euˬ meh. Daˬniˬloˬ “Aˬ yawꞈ maꞈ ngaˬ˗ahˇ nawˬ˗euˬ nui jah byehˇ dzeh lehˇ ehˇ laˇ˗eu meh. Ngaˇ jiˇ maˬ byehˇ dzeh lehˇ ehˇ nehˬ ngeh, ngaˬ˗ahˇ diˬ laˇ˗awˇ miˬ beuˆ ciˬ tsehˆ laˇ˗awˇ, ngaˬ˗euˬ uˬ duˬ kʼoeˇ taˆ neh beuˆ dzeuˇ gʼeh˗euˬ meh. Nymˬ˗mˇ ngaˬ˗euˬ miˬ zaˬ˗ahˇ jiˇ paˇ dawꞈ laˇ de siˬ lehˇ lmˬ˗awˇ doˆ˗iˇ˗euˬ meh. Teu ngeh mehˇ nmˇ deuˬ nga nyaꞈ˗ahˇ kawˇ ma˗ehˇ miˬ dzaˬ laˆ lawˬ lawˬ liˬ˗ahˇ neh yawˬ meuˬ yawˬ˗ahˇ sheuˬ ha iˇ nehˬ laꞈ˗eu meh. Mehˇ nmˇ deuˬ˗euˬ nui gaˬ˗ahˇ tiˬ jawˇ˗iˬ maˬ ngehˇ leˇ nya. Teu meuˬ˗ahˇ le keuˆ ngeh, mehˇ nmˇ deuˬ dzaˬ˗eu dawˇ˗eu hawˇ˗eu gaˇ uˬ taꞈ, yuꞈ duˬ jawˇ duˬ jiˇ lehˬ hmˬ nehˬ laꞈ˗euˬ meh. Teu miˇ neh nga nyaꞈ miˇ kʼahˬ suˬ saˬ miˇ cehˆ˗eu mehˇ nmˇ deuˬ˗ahˇ caw ba nehˬ nya˗euˬ ma” lehˇ ehˇ˗eu meh. Mehˇ nmˇ deuˬ˗euˬ nui gaˬ heu naˇ, muiˇ laˇ˗eu jeˬ˗ahˇ kamˬ daˬ coeˇ ni caw ba nehˬ˗eu lehˇ aˬ dui puˬ haw mawˇ haw˗euˬ jeˬ heu˗ahˇ neh ya siˬ˗euˬ ma.
Muiˇ˗eu deuˬ˗ahˇ gaˬ˗eu nui gaˬ muiˇ laˇ˗eu jeˬ˗ahˇ kamˬ daˬ coeˇ ni caw ba nehˬ
13. Tsawˇ haˬ deuˬ muiˇ laˇ kʼawꞈ kamˬ daˬ coeˇ˗eu laꞈ kʼoeˇ Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ gaˇ˗ahˇ saˇ jaˇ ziꞈ nya ni muiˬ˗eu shawˇ˗eu yaw sahˇ aˬ joˆ˗ehˇ caw ba nehˬ˗eu nga?
13 Yeˬsuˇ zaˬ lahˇ deuˬ˗ahˇ muiˇ˗eu deuˬ˗ahˇ gaˬ lehˇ ehˇ taˬ yaꞈ˗euˬ meh. (Maꞈtehˬ 5:44, 45) Toˆ˗ehˇ jahˇ˗eu maˬ awˬ˗a. Ehˇ kʼawꞈ Miˬyehˇ˗euˬ muiˬ˗eu shawˇ˗eu yaw sahˇ aˬ dui˗ahˇ aˬ yawꞈ maꞈ˗ahˇ gaˬ nya ni caw ba nehˬ nya meh. Yaw sahˇ laꞈ kʼoeˇ siˬ le˗eu aˇ siˬ heu naˇ, aˬ dui˗ahˇ gʼoeˇ˗eu gaˬ˗eu, nui ma gʼawˬ mahˇ ni taˬ˗eu, gʼawˬ shaˬ gaˬ˗eu, nui nahˬ nui yu ahˇ˗eu, yawˬ ha˗euˬ nui ma˗ahˇ gʼaˬ leˇ˗eu, muiˬ˗eu seuˆ dzeuꞈ aˇ gʼehˇ heu deuˬ ahˇ ni caw ba nehˬ˗eu meh. (Gaˬlaˬtiˆ 5:22, 23) Seuˆ dzeuꞈ aˇ gʼehˇ teu deuˬ aˬ dui˗ahˇ muiˇ laˇ˗eu jeˬ˗ahˇ kamˬ daˬ coeˇ ni caw ba nehˬ laꞈ˗eu meh. Laˆ tsoeˬ˗eu deuˬ kʼaˬ dzeˇ zaˬ hawˇ˗eu miˬ zaˬ˗ahˇ neh maˬ ehˇ, zaˬ hawˇ˗eu nymˇ kaˬ taꞈ˗eu deuˬ˗ahˇ neh maˬ ehˇ, seuˆ dzeuꞈ aˇ gʼehˇ heu deuˬ˗ahˇ ya mawˇ ngeh, maˬ paˇ laˆ tsoeˬ ni pyeuꞈ iˇ˗eu uˬ taꞈ, Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ Saˇ kiˇ pyeuꞈ laˇ˗euˬ deuˬ jiˇ jawˇ˗eu meh. Teu miˇ neh, aˬ dui Yeˬhawˇbaˬ˗ahˇ uˬ duˬ tahˬ gaˇ bye˗eu deuˬ˗ahˇ gaˬ˗eu yaw shaˬ nya lehˇ noeˬ naˇ, muiˬ˗eu shawˇ˗eu yaw sahˇ za ni guiˬ lahˬ shaˇ luꞈ˗uˇ. (Luˇkaꞈ 11:13) Miˬyehˇ˗euˬ ehˇ dawˬ˗ahˇ mˇ caw˗eu heu naˇ, aˬ myah luꞈ muiˬ dzehˬ meh lehˇ jah ziꞈ luꞈ˗uˇ.—Dawˬdaˬ 3:5-7.
14-15. Loˇmaˆ 12:17-21 Yehˇsaꞈ˗miˬ˗ahˇ aˬ yawꞈ˗euˬ kʼaˬ dzeˇ zaˬ aˬ yawꞈ˗ahˇ muiˇ laˇ kʼawꞈ nui gaˬ mˇ daˆ leꞈ nya ni aˬ joˆ˗ehˇ caw ba nehˬ˗eu nga?
14 Aˬ dui nahˇ ma doˆ kʼehˬ paw˗euˬ gahˇ ceh kaˬ˗ahˇ jawˇ˗eu mehˇ nmˇ Yehˇsaꞈ˗miˬ˗euˬ gaˇ kawˆ˗ahˇ haw ma. Aˬ yawꞈ Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ Saˇ kiˇ pyeuꞈ laˇ ngeh, kʼaˬ dzeˇ zaˬ gʼaˬ aˬ yawꞈ˗euˬ miˬ zaˬ mehˇ shuiˇ bi shuiˇ tawˆ ngaˬ lehˇ noeˬ˗awˇ, laˆ tsoeˬ˗eu leh jeh˗eu uˬ taꞈ, diˬ˗eu meh. Aˬ yawꞈ Yehˇsaꞈ˗miˬ˗ahˇ dawˬ doeˇ ngehˬ˗awˇ, yuiꞈ nyiˇ deuˬ uˬ taꞈ, zahˇ mehˬ˗eu saˬ laˬ deuˬ hawˇ˗eu maw loˬ ja maw nya˗eu deuˬ˗ahˇ ehˇ nehˬ˗awˇ, aˬ yawꞈ˗ahˇ bi laˆ guˆ˗awˇ, nymˇ jiˇ laˆ pyaˆ˗eu gʼaˬ pyeuꞈ nga lehˇ jiˇ ehˇ˗eu meh. Tiˬ nah mehˬ bawˬ˗ahˇ laˇ˗awˇ mehˇ nmˇ deuˬ˗ahˇ guˇ laˇ˗euˬ meh. Yehˇsaꞈ˗miˬ heu loꞈ˗ehˇ gʼeh˗eu maˬ muiˬ˗eu gaˇ kawˆ˗ahˇ ya puˬ˗eu miˇ neh, tiˬ kʼehˬ maˬ kaˬ ya ngoeˇ˗eu meh.
15 Mehˇ nmˇ deuˬ Yehˇsaꞈ˗miˬ mehˬ bawˬ˗ahˇ oe ngeh, gʼaˬ biꞈ˗eu meh. Aˇ muˇ˗ahˇ sheuˬ gʼeh˗eu deuˬ aˬ yawꞈ˗ahˇ Loˇmaˆ 12:17-21 laꞈ kʼoeˇ˗euˬ dawˬ deuˬ˗ahˇ mˇ caw lehˇ gʼaˬ biꞈ˗eu meh. (Gui.) Yehˇsaꞈ˗miˬ “Mˇ caw˗eu yaw shaˬ kʼawꞈ Yeˬhawˇbaˬ˗ahˇ guiˬ lahˬ shaˇ˗awˇ, Jaˇliꞈ laꞈ kʼoeˇ ehˇ taˬ˗euˬ loꞈ˗ehˇ mˇ caw nya ni kʼaˇ gʼeh nya gaˇ neh leh jeh˗eu ma. Teu miˇ neh ngaˬ˗euˬ kʼaˬ dzeˇ zaˬ hawˬ dzaˬ dzaˬ nymˇ˗ahˇ diˇ daˬ˗ehˇ laˆ meuˬ laˆ sehˬ kʼawꞈ ngaˇ laˆ luiˆ laˆ buˇ˗awˇ, ngaˬ˗ahˇ dawˬ doeˇ ngehˬ laˇ kʼawꞈ, yaw muiˬ˗ehˇ tehꞈ˗ehˇ ngehˬ kʼoꞈ nehˬ˗eu ma. Kʼoeˇ naˇ aˬ yawꞈ jawˇ saˇ maˬ doˆ ngeh kʼawꞈ yaw muiˬ˗ehˇ bo saˆ nehˬ ma” lehˇ ehˇ˗eu meh.
16-17. Aˬ dui mehˇ nmˇ Yehˇsaꞈ˗miˬ˗ahˇ neh aˬ jeˬ ya siˬ˗eu nga?
16 Yehˇsaꞈ˗miˬ aˬ yawꞈ˗euˬ kʼaˬ dzeˇ zaˬ˗ahˇ nui gaˬ mˇ mawˇ daˆ leꞈ˗euˬ miˇ neh guiˬ lahˬ za˗euˬ meh. Yehˇsaꞈ˗miˬ “Ngaˇ aˬ myah luꞈ ngeuˇ gaˇ tehꞈ˗ehˇ ehˇ˗eu miˇ neh aˬ yawꞈ ngaˬ˗ahˇ jah laˇ˗euˬ meh. Zahˇ gaˇ kawˆ ja ngeh kʼawꞈ yaw muiˬ˗ehˇ naˇ haˬ laˇ˗euˬ meh. Gaˇ kawˆ yaw kʼaˆ˗ehˇ maˬ paˇ poˆ laˇ˗euˬ uˬ taꞈ, mehˬ bawˬ˗ahˇ kʼawꞈ bi iˇ laꞈ˗eu meh. Nymˬ˗mˇ naˇ nymˇ jiˇ muiˬ daˆ laˇ˗awˇ nui saˇ oꞈ luꞈ˗eu ma. Tiˬ nah aˬ yawꞈ yaw tsaˬ yaw dawˇ jeˬ˗ahˇ ha geuꞈ laˇ˗awˇ Yeˬhawˇbaˬ˗ahˇ uˬ duˬ tiˬ kawˆ loꞈ˗ehˇ ya tahˬ gaˇ noeˬ tmˬ ma” lehˇ ehˇ˗eu meh.
17 Yehˇsaꞈ˗miˬ˗euˬ puˬ haw mawˇ haw laꞈ˗euˬ jeˬ˗ahˇ haw ngeh, “gʼoeˇ˗eu gaˬ˗eu jeˬ˗aˬ, . . . dawˬ tawˆ luꞈ˗ahˇ noeˬ tmˬ coeˇ˗eu meh. Dawˬ tawˆ luꞈ˗ahˇ oˇ coeˇ˗eu” lehˇ siˬ laˇ˗eu meh. (1 Gawˇliˬtu 13:4, 7) Muiˇ˗eu jeˬ gʼaˬ kʼaˆ˗awˇ tsawˇ haˬ˗ahˇ laˆ deuˬ nya kʼawꞈ nui gaˬ naˇ, muiˇ˗eu jeˬ taꞈ˗ehˇ gʼaˬ kʼaˆ dzehˬ˗awˇ tsawˇ haˬ zaˬ˗euˬ nui ma˗ahˇ beˬ paˇ nehˬ nya˗eu meh. Kʼoeˇ uˬ taꞈ, Yeˬhawˇbaˬ˗ahˇ laˬ kʼaˬ bi cehˇ nya˗awˇ, muiˇ˗eu deuˬ aˬ dui˗ahˇ bye kʼawꞈ, aˬ dui laˬ kʼaˬ cehˇ nya˗eu meh. Aˬ jeˬ lehˇ gʼeh˗awˇ neh nga?
Muiˇ laˇ˗eu jeˬ˗ahˇ ya daˬ ngeh laˬ kʼaˬ cehˇ
18. Aˬ cawˬ muiˇ laˇ ngeh, aˬ dui aˬ jeˬ miˇ neh laˬ kʼaˬ cehˇ nya˗eu nga?
18 Yeˬsuˇ ‘Aˬ cawˬ naw maꞈ˗ahˇ muiˇ laˇ ngeh, naw maꞈ guiˬ lahˬ huiˬ˗eu meh’ lehˇ ehˇ taˬ˗euˬ meh. (Luˇkaꞈ 6:22) Aˬ dui aˬ cawˬ muiˇ laˇ gaˇ maˬ geuꞈ mawꞈ, nui jah baˬ da neh kʼehˬ laˇ kʼaˆ laˇ gaˇ jiˇ laˬ kʼaˬ maˬ cehˇ. Ehˇ kʼawꞈ aˬ cawˬ muiˇ laˇ ngeh, laˬ kʼaˬ cehˇ paˬ˗ehˇ gaˇ kawˆ 3 kawˆ jaˆ˗eu meh. Tiꞈ, aˬ cawˬ muiˇ laˇ ngeh aˬ dui oˇ naˇ Yeˬhawˇbaˬ nui kʼahˇ shiˇ. (1 Beˬtuˆluˆ 4:13, 14) Nyiꞈ, aˬ dui˗euˬ nui jah gʼaˬ kʼaˆ laˇ. (1 Beˬtuˆluˆ 1:7) Smˇ, mˬ maˬ maˬ byaˆ zaˇ ziˇ dehꞈ˗eu laꞈ sawˬ za.—Loˇmaˆ 2:6, 7.
19. Gʼaˬ kʼehˇ deuˬ bi diˬ˗euˬ kʼawꞈ aˬ jeˬ miˇ neh laˬ kʼaˬ cehˇ nya˗eu nga?
19 Yeˬsuˇ gʼoꞈ dehꞈ laˇ˗euˬ tiˬ kʼehˬ naˇ gʼaˬ kʼehˇ deuˬ Yeˬsuˇ neh ngehˬ keuˆ˗euˬ laˬ kʼaˬ cehˇ˗eu jeˬ heu naˇ, aˬ jeˬ˗ahˇ ehˇ keuˆ mawꞈ˗eu nga lehˇ ya siˬ˗euˬ meh. Aˬ yawꞈ maꞈ bi diˬ˗awˇ tsaꞈ gaˬ˗eu gaˇ˗ahˇ bi laˆ tsoeˬ kʼawꞈ laˬ kʼaˬ cehˇ˗eu meh. Teu naˇ “Yeˬsuˇ gʼaˇ duˬ shaꞈ dawˇ˗eu jeˬ˗ahˇ daˬ geuˇ˗eu tsawˇ haˬ lehˇ, aˬ yawꞈ maꞈ˗ahˇ Miˬyehˇ sawˇ nehˬ˗euˬ aˬ yawꞈ maꞈ siˬ nya˗eu” miˇ neh meh. (Gʼaˬkʼehˇ 5:40-42) Aˬ yawꞈ maꞈ muiˇ˗eu deuˬ bye gaˇ guˆ˗eu naˆ maˬ tseˇ Yeˬsuˇ˗ahˇ gaˬ dzehˬ˗eu meh. Kʼoeˇ naˇ aˬ yawꞈ maꞈ maˬ naˬ leˇ ni tsaꞈ gaˬ˗eu heu neh nui gaˬ heu˗ahˇ mˇ mawˇ˗euˬ meh. Nymˬ˗mˇ iˬ nah jiˇ aˬ dui˗euˬ mehˇ nmˇ gʼawˬ mya gʼaˬ shaˬ zahˬ˗ahˇ ya puˬ kʼawꞈ, saˇ jaˇ ziꞈ˗eu laꞈ kʼoeˇ Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ gaˇ mˇ luꞈ˗eu meh. Aˬ yawꞈ maꞈ Yeˬhawˇ baˬ aˬ yawꞈ maꞈ neh mˇ˗euˬ gaˇ hawˇ˗eu aˬ yawꞈ˗euˬ tsawˇ myahˇ˗ahˇ gaˬ˗eu jeˬ˗ahˇ tiˬ jawˇ˗iˬ maˬ ngehˇ˗a lehˇ siˬ nya˗eu meh.—Heˬbyehˇ 6:10.
20. Nyaˆ taꞈ kawˆ˗ahˇ aˬ dui aˬ jeˬ˗euˬ gaˇ kawˆ˗ahˇ ya siˬ˗eu nga?
20 Haiˬ˗eu miˇ tsaˬ heu maˬ bi laˆ cawˆ˗euˬ kʼoeˇ keuˆ ni miˇ tsaˬ zaˬ deuˬ aˬ dui˗ahˇ muiˇ laˇ˗eu meh. (Yoˇhaˬ 15:19) Ehˇ kʼawꞈ aˬ dui guˆ˗eu maˬ loˬ˗a. Yeˬhawˇbaˬ saˇ jaˇ ziꞈ˗eu deuˬ˗ahˇ ‘gʼaˬ biꞈ nehˬ˗awˇ haw piˇ nehˬ’ meh lehˇ nyaˆ taꞈ kawˆ˗ahˇ ya siˬ meh. (2 Teˇsaˬloˇni 3:3) Teu miˇ neh Yeˬhawˇbaˬ hawˇ˗eu mehˇ nmˇ deuˬ uˬ taꞈ, muiˇ˗eu deuˬ˗ahˇ gaˬ daˆ leꞈ kaˇ˗euˇ. Nui noeˬ nui duˇ heu˗ahˇ mˇ caw naˇ, aˬ dui mehˬ bawˬ gm˗eu uˬ taꞈ, nui jah gʼaˬ kʼaˆ˗awˇ Yeˬhawˇbaˬ˗ahˇ ciˬ huiˬ ciˬ mahˇ˗eu uˬ taꞈ, nui gaˬ heu naˇ muiˇ˗eu jeˬ naˆ maˬ tseˇ gʼaˬ kʼaˆ˗eu lehˇ mˇ mawˇ˗eu jeˬ pyeuꞈ meh.
Dawˬ caˇ 106 Gʼoeˇ˗eu gaˬ˗eu jeˬ ka dehꞈ
a Aˬ dui heu kawˆ laꞈ kʼoeˇ Yeˬhawˇbaˬ hawˇ˗eu mehˇ nmˇ deuˬ uˬ taꞈ, muiˇ˗eu deuˬ˗ahˇ gaˬ˗eu nui gaˬ heu naˇ, miˇ tsaˬ zaˬ deuˬ˗euˬ muiˇ laˇ˗eu jeˬ˗ahˇ kamˬ daˬ coeˇ ni aˬ joˆ˗ehˇ caw ba nehˬ nga lehˇ ja sawˇ ma. Kʼoeˇ naˇ aˬ cawˬ aˬ dui˗ahˇ muiˇ laˇ kʼawꞈ laˬ kʼaˬ cehˇ nya meh lehˇ Yeˬsuˇ aˬ jeˬ miˇ neh ehˇ˗eu nga lehˇ jiˇ haw ma.
b Tsawˇ myahˇ tiˬ myahˇ na tsawˇ myahˇ myahˇ maˇ maˬ ngeuˇ˗a.
c Aˇ baˇ˗euˬ gaˇ kawˆ: Daˬniˬloˬ˗ahˇ yehˇ deuˬ lmˬ laˇ gʼaˬ˗euˬ miˇ tsa mehˇ nmˇ deuˬ aˬ nyaꞈ dzeˇ zaˬ˗ahˇ yawˬ meuˬ yawˬ˗ahˇ jawˇ iˇ nya ni caw ba nehˬ. Teu meuˬ˗ahˇ iˇ keuˆ ngeh mehˇ nmˇ deuˬ lmˇ bo ni ha nehˬ luꞈ.
d Aˇ baˇ˗euˬ gaˇ kawˆ: Yehˇsaꞈ˗miˬ˗euˬ kʼaˬ dzeˇ zaˬ laˆ tsoeˬ luꞈ. Aˇ muˇ˗ahˇ sheuˬ gʼeh˗eu deuˬ muiˬ˗eu nui noeˬ nui duˇ biꞈ luꞈ. Aˬ yawꞈ muiˬ˗eu miˬ zaˬ tiˬ gʼaˬ pyeuꞈ˗eu lehˇ bi siˬ˗eu gʼaˇ duˬ, jawˇ saˇ maˬ doˆ luꞈ˗eu aˬ yawꞈ˗euˬ kʼaˬ dzeˇ zaˬ˗ahˇ bo saˆ nehˬ luꞈ.