Yeˬluˇsaˬlehˬ meuˬ˗ahˇ˗euˬ Baiˇbeuˬ Lehˬ˗suiꞈ byaˬ duˬ˗ahˇ, B.C 700-600 heu kaˬ˗ahˇ˗euˬ gaˇ hu˗euˬ sahˬ boꞈ yaw oeˇ boꞈ taˬ˗euˬ kʼaˬ lo jaˆ˗eu meh. Kʼaˬ lo teu˗ahˇ Iˇsaˬleˬlaˆ˗euˬ miˇ kʼahˬ Heˬbyoˬ meuˬ˗euˬ dawˬ peh jaˆ˗eu lmˬ bymˇ geuꞈ˗eu lo kʼahˬ˗ahˇ poˆ mawˇ˗euˬ meh. Kʼaˬ lo teu˗ahˇ “Yaˬgʼoeˬ Saˇboˬ neh yaˬ kʼehˇ yaˬ˗euˬ jeˬ, Haˬgaˬ˗euˬ aˬ li Haˬgaˬpuiˬ˗ahˇ keuˆ le luꞈ˗uˇ” lehˇ boꞈ taˬ˗euˬ meh. Gaˇ hu˗euˬ sahˬ boꞈ yaw oeˇ heu deuˬ, Jaˇliꞈ˗ahˇ gʼaˬ aˬ joˆ˗ehˇ biꞈ˗eu nga? Sahˬ boꞈ heu˗ahˇ haw ngeh, Jaˇliꞈ˗euˬ saˇ ka˗ahˇ gaˇ hu Heˬbyehˇ˗euˬ sahˬ boꞈ aˬ ma neh, YHBH lehˇ boꞈ taˬ˗euˬ Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ tsawˇ myahˇ heu naˇ, aˬ suˇ gʼaˬ kʼawꞈ siˬ nya˗awˇ, dehꞈ ziˇ laꞈ kʼoeˇ yawˬ nah na luꞈ ya gaˬ˗eu dawˬ pyeuꞈ meh. Kʼoeˇ uˬ taꞈ lo kʼahˬ nui deuˬ˗euˬ kaˇ pyawˇ˗ahˇ jiˇ, lo kʼahˬ˗ahˇ cehˆ zaꞈ le˗euˬ deuˬ hawˇ˗eu lo kʼahˬ˗ahˇ mawˇ dzoeˇ le˗euˬ deuˬ neh boꞈ˗euˬ gaˇ duˇ˗eu, gaˇ hu˗euˬ sahˬ boꞈ yaw oeˇ deuˬ˗ahˇ jiˇ poˆ mawˇ˗euˬ meh. Aˬ yawꞈ maꞈ Miˬyehˇ˗euˬ tsawˇ myahˇ hawˇ˗eu, yawˬ ha˗euˬ tsawˇ myahˇ laꞈ kʼoeˇ Miˬyehˇ˗euˬ tsawˇ myahˇ dawˆ keuˬ taˬ˗euˬ tiˬ gʼaˬ na˗euˬ tsawˇ myahˇ jiˇ boꞈ taˬ˗euˬ meh.

Jawˇjeˬ˗yaˬ miˇ kʼahˬ dzaw goˇ˗eu dzaw nymˇ tiˬ tsahˇ˗euˬ nui gahˇ ahˇ˗eu tiˬ gʼaˬ pyeuꞈ˗eu Leˇceuˬ Naˬboˇsiˬ gaˇ hu˗euˬ sahˬ boꞈ yaw oeˇ heu nehˬ˗ehˇ taꞈ leˇ˗awˇ heu loꞈ˗ehˇ ehˇ˗eu meh. “YHBH tsawˇ myahˇ heu˗ahˇ tiˬ kʼehˬ maˬ kaˬ zmˬ gaˇ haw ngeh, aˇ yeˇ huiˬ˗eu tiˬ jeˬ na˗ahˇ siˬ laˇ˗eu meh. . . . Sahˬ boꞈ yaw oeˇ heu deuˬ naˇ, YHBH heu, Iˇsaˬleˬlaˆ tsawˇ haˬ hawˇ˗eu Yuˇdaˆ tsawˇ haˬ˗euˬ dehꞈ ziˇ laꞈ kʼoeˇ, aˇ yeˇ huiˬ˗eu lehˇ bi siˬ laꞈ˗eu meh.” Heu naˇ, Miˬyehˇ˗euˬ tsawˇ myahˇ˗ahˇ Heˬbyehˇ˗euˬ sahˬ boꞈ aˬ ma neh, YHBH lehˇ gʼawˬ mya heˇ poˆ boꞈ ahˇ taˬ˗euˬ Jaˇliꞈ˗ahˇ gʼaˬ biꞈ˗eu jeˬ pyeuꞈ meh. Kʼoeˇ naˇ sahˬ boꞈ heu naˇ, yawˬ ha˗euˬ tsawˇ myahˇ˗ahˇ Miˬyehˇ˗euˬ tsawˇ myahˇ myahˇ keuˬ taˬ˗euˬ tiˬ gʼaˬ na˗euˬ tsawˇ myahˇ jiˇ gʼaˬ biꞈ˗eu jeˬ pyeuꞈ meh.

Kʼaˬ lo teu˗ahˇ boꞈ taˬ˗euˬ “Yaˬgʼoeˬ Saˇboˬ” teu˗euˬ dawˬ tsuiꞈ naˇ, “Guiˇ maꞈ˗euˬ Miˬyehˇ pyeuꞈ˗eu Yeˬhawˇbaˬ” lehˇ meh. Jaˇliꞈ saˇ ka˗ahˇ˗euˬ tsawˇ haˬ deuˬ Miˬyehˇ˗euˬ tsawˇ myahˇ tehꞈ˗ehˇ maˬ ngeuˇ˗eu, “Guiˇ maꞈ˗euˬ Miˬyehˇ pyeuꞈ˗eu Yeˬhawˇbaˬ” lehˇ ehˇ˗eu dawˬ heu˗ahˇ jiˇ tiˬ kʼehˬ maˬ kaˬ zmˬ gaˇ duˇ˗eu meh. Heu naˇ dahˬ beh˗euˬ Heˬbyehˇ Jaˇliꞈ˗ahˇ “Guiˇ maꞈ˗euˬ Miˬyehˇ pyeuꞈ˗eu Yeˬhawˇbaˬ” lehˇ 283 poˆ dzehˬ ni zmˬ taˬ˗euˬ dawˬ ahˇ˗eu Jaˇliꞈ˗ahˇ gʼaˬ biꞈ˗eu jeˬ pyeuꞈ meh. Dawˬ teu˗ahˇ myaˬ tiˬ paˆ naˇ Iˇsaˬyaˇ, Yeˬlaˬmiˇ, Zaˬkaˬliˇ laꞈ kʼoeˇ zmˬ taˬ˗euˬ meh.