Skip to content

Gaˇ kawˆ uˬ dzah deuˬ maˬ bi mawˇ laˇ˗eu

Dzaw˗eu gaˇ kawˆ 26

Nui gaˬ˗aˬ guˆ˗eu nui ma˗ahˇ gʼaˬ leˇ nya ni caw ba nehˬ

Nui gaˬ˗aˬ guˆ˗eu nui ma˗ahˇ gʼaˬ leˇ nya ni caw ba nehˬ

“Sahˬpaˬ Miˬyehˇ ngaˬ nehˬ˗ehˇ jawˇ˗eu miˇ neh, ngaˇ maˬ guˆ.”—Ja ceuˬ 118:6.

Dawˬ caˇ 105 “Miˬyehˇ˗aˬ gʼoeˇ˗eu gaˬ˗eu jeˬ pyeuꞈ”

Kawˆ shawˆ a

1. Tiˬ gʼaˬ na aˬ jeˬ jeˇ˗ahˇ guˆ˗eu nga?

 Maˇ diˇ pyeuꞈ˗euˬ gaˇ kawˆ tiˬ kawˆ na˗ahˇ haw kaˇ˗euˇ. Nehˇsaꞈ˗teuꞈ hawˇ˗eu Maˬliˬ˗yaˬ tsaꞈ gaˬ˗eu deuˬ loˬ˗eu jawˇ duˬ˗ahˇ jawˇ˗iˇ mawꞈ˗eu meh. b Aˬ yawꞈ nyaꞈ teu gaˇ jawˇ˗iˇ nya˗eu gʼaˇ duˬ naˇ, dehꞈ jeˬ dehꞈ kawˆ ya beˬ paˇ meh lehˇ siˬ nya˗eu meh. Ehˇ kʼawꞈ aˬ yawꞈ nyaꞈ pyuˇ ui cuiˆ maˬ ngeuˇ naˇ maˬ paˇ ahˇ naˇ laˬ kʼaˬ cehˇ nya˗eu maˬ siˬ miˇ˗a lehˇ kʼahˬ lahˇ˗eu meh. Dzaˇ˗i tiˬ kawˆ naˇ Biˇniˬ˗yamˬ˗euˬ gaˇ kawˆ pyeuꞈ meh. Aˬ yawꞈ naˇ Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ Saˇ kiˇ deuˬ˗euˬ gaˇ˗ahˇ laˆ tsoeˬ˗eu miˇ kʼahˬ˗ahˇ Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ Saˇ kiˇ pyeuꞈ laˇ˗euˬ tiˬ gʼaˬ pyeuꞈ meh. Aˬ yawꞈ Miˬyehˇ˗euˬ gaˇ mˇ zaˬ deuˬ˗ahˇ kʼehˬ laˇ kʼaˆ laˇ gaˇ guˆ˗eu meh. Ehˇ kʼawꞈ Biˇniˬ˗yamˬ aˬ yawꞈ˗euˬ nymˇ jiˇ laꞈ kʼoeˇ˗euˬ deuˬ aˬ yawꞈ zahˇ paˇ˗iˇ˗euˬ gaˇ kawˆ˗ahˇ siˬ nya naˇ, aˬ joˆ˗ehˇ jahˇ paˬ nga lehˇ guˆ˗eu meh. Dzaˇ˗i tiˬ kawˆ naˇ Baˇlaˬliˬ˗euˬ gaˇ kawˆ meh. Aˬ yawꞈ kʼaˆ dui dui˗eu kiꞈsaˬ (ma le) naˇ gawˇ ahˇ nga lehˇ ya siˬ˗euˬ meh. Aˬ yawꞈ aˬ yawꞈ˗euˬ nui jah˗ahˇ aˇ poeˬ taˬ baw˗awˇ shiˬ maˬ dawˆ ni laˆ saˆ nehˬ laꞈ˗eu saˬ laˬ gʼoˬ˗ahˇ leh jeh˗awˇ poˆ luꞈ˗eu meh. Kʼoeˇ naˇ aˬ yawꞈ shiˇ gaˇ jiˇ guˆ˗eu meh.

2. Aˬ dui guˆ˗eu nui ma˗ahˇ gʼaˬ leˇ ni aˬ jeˬ miˇ neh ya leh jeh˗eu nga?

2 Nawˇ teu loꞈ˗ehˇ gʼeh˗eu gaˇ kawˆ˗ahˇ puˬ haw maˬ loˇ? Myaˬ tiˬ paˆ teu loꞈ˗ehˇ puˬ haw˗euˬ meh. Aˬ dui guˆ˗eu nui ma˗ahˇ maˬ gʼaˬ leˇ nya naˇ, Yeˬhawˇbaˬ nehˬ˗ehˇ cawˬ cawˬ˗eu jeˬ˗ahˇ deuˬ˗eu jeˬ˗ahˇ mˇ laˇ nya˗eu meh. Saˬdaˬ aˬ dui˗ahˇ teu loꞈ˗ehˇ bi pyeuꞈ mawꞈ˗eu meh. Saˬdaˬ aˬ dui˗ahˇ Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ zahˇ dawˬ˗ahˇ maˬ naˇ haˬ ni maˬ ehˇ, guiˬ lahˬ dawˬ tsaꞈ gaˬ˗iˇ lehˇ ehˇ˗eu zahˇ dawˬ˗ahˇ maˬ mˇ caw ni maˬ ehˇ, laˆ guˆ˗eu meh. (Pah mehˬ˗eu 12:17) Saˬdaˬ jawꞈ dui doeˇ dui dui˗awˇ, haiˬ dui dui˗eu uˬ taꞈ, baoˬ jiˇ huiˬ˗eu meh. Ehˇ kʼawꞈ aˬ dui Saˬdaˬ˗ahˇ deuˆ gʼaˬ nya˗eu meh. Aˬ joˆ˗ehˇ deuˆ gʼaˬ nya˗eu nga?

3. Guˆ˗eu nui ma˗ahˇ deuˆ gʼaˬ nya ni caw ba nehˬ˗eu jeˬ naˇ aˬ jeˬ nga?

3 Aˬ dui Yeˬhawˇbaˬ aˬ dui˗ahˇ gaˬ˗awˇ, aˬ dui jawˇ paw jawˇ meh lehˇ jah ziꞈ naˇ, Saˬdaˬ˗ahˇ gʼaˬ leˇ nya˗eu meh. (Ja ceuˬ 118:6) Yaw jeˬ ma jeˬ, Ja ceuˬ yaw huiˬ 118-ahˇ boꞈ˗euˬ gʼaˬ, gʼaˬ baˬ laˇ paˬ˗ehˇ gʼeh˗eu gaˇ kawˆ˗ahˇ ya puˬ˗euˬ meh. Aˬ yawꞈ˗ahˇ muiˇ˗eu deuˬ gʼawˬ mya ni jawˇ˗awˇ, tiˬ deuˬ na naˇ yaw huiˬ yaw mahˇ deuˬ pyeuꞈ meh. (yaw nyiˇ 9, 10) Tiˬ poˆ na aˬ yawꞈ nui ma suˬ saˬ dui dui˗eu meh. (yaw nyiˇ 13) Kʼoeˇ naˇ aˬ yawꞈ Yeˬhawˇbaˬ neh yaw kʼaˆ˗ehˇ mehˬ laˇ tsoˆ laˇ gaˇ jiˇ ya daˬ˗euˬ meh. (yaw nyiˇ 18) Ehˇ kʼawꞈ Ja ceuˬ sahˬ boꞈ heu˗ahˇ boꞈ˗euˬ heu gʼaˬ “ngaˇ maˬ guˆ” lehˇ boꞈ taˬ˗euˬ meh. Aˬ yawꞈ aˬ jeˬ miˇ neh maˬ guˆ ni nui ma saˇ nya˗eu nga? Aˬ yawꞈ Yeˬhawˇbaˬ aˬ yawꞈ˗ahˇ mehˬ laˇ tsoˆ laˇ kʼawꞈ gaˬ meh lehˇ siˬ nya˗eu miˇ neh meh. Ja ceuˬ sahˬ boꞈ heu˗ahˇ boꞈ˗euˬ heu gʼaˬ aˬ jeˬ keuˆ le teuˇ le˗euˬ kʼawꞈ, nui gaˬ Aˬda Yeˬhawˇbaˬ aˬ yawꞈ˗ahˇ caw ba˗eu gʼaˇ duˬ lehˬ hmˬ deuˇ taˬ˗euˬ meh lehˇ jah ziꞈ˗eu meh.—Ja ceuˬ 118:29.

4. Aˬ dui Yeˬhawˇbaˬ aˬ dui˗ahˇ maˇ diˇ gaˬ meh lehˇ jah ziꞈ˗eu heu naˇ, aˬ joˆ˗ehˇ gʼeh˗eu guˆ˗eu nui ma˗ahˇ deuˆ gʼaˬ nya ni caw ba nehˬ˗eu nga?

4 Yeˬhawˇbaˬ aˬ dui˗ahˇ maˇ diˇ gaˬ meh lehˇ ya jah ziꞈ˗eu meh. Heu loꞈ˗ehˇ jah ziꞈ˗eu heu naˇ, aˬ dui˗ahˇ nymˇ jiˇ˗ahˇ maˬ mˇ cu nya gaˇ guˆ˗eu nui ma˗ahˇ maˬ ehˇ, tsawˇ haˬ˗ahˇ guˆ˗eu nui ma˗ahˇ maˬ ehˇ, shiˇ gaˇ guˆ˗eu nui ma˗ahˇ maˬ ehˇ, deuˆ gʼaˬ nya ni caw ba nehˬ˗eu meh. Aˇ deuˆ 1 laꞈ kʼoeˇ ngehˬ keuˆ taˬ˗euˬ mehˇ nmˇ teu deuˬ Yeˬhawˇbaˬ aˬ yawꞈ maꞈ˗ahˇ maˇ diˇ gaˬ meh lehˇ jah ziꞈ˗eu miˇ neh guˆ˗eu nui ma˗ahˇ deuˆ gʼaˬ nya˗euˬ meh.

Nymˇ jiˇ˗ahˇ maˬ mˇ cu nya gaˇ guˆ˗eu nui ma

Mehˇ nmˇ aˬ da tiˬ gʼaˬ aˬ yawꞈ˗euˬ aˬ li nehˬ˗ehˇ nymˇ jiˇ˗ahˇ mˇ cu˗eu gʼaˇ duˬ ngaˬ shaˬ poˆ luꞈ (Aˇ deuˆ 5-ahˇ haw)

5. Nymˇ sahˇ aˬ da deuˬ aˬ jeˬ jeˇ˗euˬ gaˇ kawˆ˗ahˇ kʼahˬ lahˇ nya˗eu nga? (Sahˬ boꞈ baˆ kʼoˆ˗euˬ aˇ baˇ˗ahˇ haw.)

5 Ka li zaˬ nymˇ sahˇ aˬ da deuˬ nymˇ jiˇ˗ahˇ ya mˇ cu˗eu meh. (1 Tiˆmoˇseˬ 5:8) Nawˇ nymˇ sahˇ aˬ da gʼaˬ pyeuꞈ naˇ, naˇ gawˇ jaˆ˗eu aˇ yamˬ heu laꞈ kʼoeˇ gaˇ˗ahˇ neh ya doˆ˗iˇ gaˇ guˆ˗eu kʼawꞈ pyeuꞈ nya meh. Gaˇ˗ahˇ neh ya doˆ˗iˇ naˇ, iˇ kahˇ ngaˬ poeˬ maˬ biꞈ nya gaˇ, nymˇ jiˇ laꞈ kʼoeˇ dzaˬ poeˬ dawˇ poeˬ maˬ poˆ nehˬ nya gaˇ, gaˇ yaw shuiꞈ maˬ poˆ nya gaˇ, guˆ˗eu kʼawꞈ pyeuꞈ nya meh. Maˬ ngeuˇ naˇ dahˬ beh laˇ gaˇ ngehˬ keuˆ taˬ˗euˬ mehˇ nmˇ Nehˇsaꞈ˗teuꞈ hawˇ˗eu Maˬliˬ˗yaˬ loꞈ˗ehˇ pyuˇ ui cuiˆ na tehꞈ˗ehˇ dzeˇ naˇ yaw dehꞈ maˬ dehꞈ nya gaˇ guˆ˗eu kʼawꞈ pyeuꞈ nya meh. Saˬdaˬ gʼawˬ mya gʼaˬ˗ahˇ heu loꞈ˗ehˇ laˆ guˆ laˆ guˆ˗ehˇ Miˬyehˇ˗euˬ gaˇ˗ahˇ bi byehˇ dzeh luꞈ˗eu meh.

6. Saˬdaˬ aˬ dui˗ahˇ aˬ joˆ˗ehˇ gʼeh˗eu nui noeˬ bi ahˇ laˇ mawꞈ˗eu nga?

6 Saˬdaˬ aˬ dui˗ahˇ Yeˬhawˇbaˬ aˬ dui˗ahˇ myaˆ haw maˬ cawˬ˗a lehˇ bi noeˬ mawꞈ˗eu uˬ taꞈ, aˬ dui nymˇ jiˇ˗ahˇ mˇ cu gaˇ jiˇ maˬ caw ba nehˬ mawꞈ˗a lehˇ bi noeˬ mawꞈ˗eu meh. Aˬ dui˗ahˇ teu loꞈ˗ehˇ gʼeh˗eu nui noeˬ ahˇ laˇ shaw˗euˬ naˇ, gaˇ˗ahˇ neh maˬ ya doˆ˗iˇ˗eu gʼaˇ duˬ Jaˇliꞈ zahˇ nehˬ˗ehˇ maˬ tsaˬ˗eu jeˬ˗ahˇ kʼawꞈ mˇ ma lehˇ noeˬ laˇ nya˗eu meh.

7. Yeˬsuˇ aˬ dui˗ahˇ aˬ jeˬ kamˬ taˬ˗euˬ nga?

7 Yeˬhawˇbaˬ˗ahˇ yawˬ gʼaˬ na luꞈ naˆ maˬ tseˇ siˬ nya˗eu Yeˬsuˇ aˬ dui˗ahˇ “naw maꞈ maˬ shaˇ mi naˆ˗ehˇ, kʼaˇ loˬ˗eu jeˬ naw maꞈ˗euˬ Aˬda siˬ nya luꞈ meh” lehˇ kamˬ taˬ˗euˬ meh. (Maꞈtehˬ 6:8) Yeˬsuˇ Yeˬhawˇbaˬ aˬ dui kʼaˇ loˬ˗eu yawˬ jeˬ na luꞈ˗ahˇ ngehˬ gʼeh nehˬ˗eu lehˇ lehˬ hmˬ deuˇ taˬ˗euˬ lehˇ siˬ nya˗eu meh. Ka li zaˬ pyeuꞈ˗eu aˬ dui Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ nymˇ jiˇ laꞈ kʼoeˇ˗euˬ deuˬ pyeuꞈ ma. Teu miˇ neh aˬ dui nymˇ sahˇ aˬ da gʼaˬ pyeuꞈ˗eu Yeˬhawˇbaˬ 1 Tiˆmoˇseˬ 5:8 laꞈ kʼoeˇ˗euˬ dawˬ˗ahˇ mˇ caw˗eu yaw duˬ baw meh lehˇ jah ziꞈ nya˗eu meh.

Yeˬhawˇbaˬ aˬ dui˗ahˇ ngehˬ gʼeh neh. Aˬ dui˗ahˇ caw ba˗eu gʼaˇ duˬ mehˇ nmˇ deuˬ˗ahˇ zmˬ (Aˇ deuˆ 8-ahˇ haw) d

8. (a) Nymˇ jiˇ˗ahˇ maˬ mˇ cu nya gaˇ guˆ˗eu nui ma˗ahˇ deuˆ gʼaˬ nya ni caw ba nehˬ˗eu jeˬ naˇ aˬ jeˬ nga? (Maꞈtehˬ 6:31-33) (b) Aˇ baˇ laꞈ kʼoeˇ˗euˬ mehˇ nmˇ tiˬ gʼaˬ˗ahˇ dzaˬ dzaˬ dawˇ dawˇ sha nehˬ iˇ˗eu miˬ sawˇ yo zaˬ tiˬ gu˗ahˇ neh aˬ jeˬ dzaw geuꞈ nya˗eu nga?

8 Aˬ dui Yeˬhawˇbaˬ aˬ dui hawˇ˗eu aˬ dui˗euˬ nymˇ jiˇ˗ahˇ gaˬ meh lehˇ jah ziꞈ naˇ, Yeˬhawˇbaˬ aˬ dui loˬ˗eu jeˬ˗ahˇ ngehˬ gʼeh nehˬ˗eu maˬ siˬ lehˇ maˬ jah coeˇ ni maˬ gʼeh˗a. (Maꞈtehˬ 6:31-33-ahˇ gui.) Nui gaˬ ahˇ˗awˇ tsawˇ tsiˇ maˬ tsiˇ˗eu Yeˬhawˇbaˬ Miˬyehˇ aˬ dui loˬ˗eu jeˬ˗ahˇ maˇ diˇ ngehˬ gʼeh nehˬ mawꞈ˗eu meh. Yeˬhawˇbaˬ miˇ tsaˬ tahˬ kʼawˇ˗ahˇ beh ngeh tsawˇ haˬ zaˬ dehꞈ nya jawˇ nya˗eu loˬ˗eu jeˬ tehꞈ˗ehˇ beh nehˬ taˬ˗euˬ maˬ ngeuˇ˗a. Tsawˇ haˬ zaˬ˗ahˇ laˬ kʼaˬ bi cehˇ laˇ˗eu jeˬ jiˇ tiˬ byah tiˬ loꞈ beh taˬ˗euˬ meh. (Aˇdahˬbeh˗eu 2:9) Tiˬ poˆ na aˬ dui maˇ diˇ loˬ˗eu jeˬ tehꞈ˗ehˇ jaˆ˗eu kʼawꞈ pyeuꞈ nya meh. Ehˇ kʼawꞈ loˬ˗eu jeˬ jaˆ˗eu heu naˇ teu myaˆ tehꞈ kʼawꞈ, Yeˬhawˇbaˬ ngehˬ gʼeh luꞈ˗eu miˇ neh meh lehˇ maˬ ya ngehˇ˗a. (Maꞈtehˬ 6:11) Aˬ dui aˬ jeˬ jeˇ˗ahˇ byehˇ dzeh˗euˬ maˬ kaˬ aˬ dui neh byehˇ dzeh˗euˬ jeˬ heu naˇ, Miˬyehˇ neh aˬ dui˗ahˇ nymˬ˗mˇ neh maˬ ehˇ, mehˬ hu paw maˬ ehˇ biꞈ˗eu jeˬ nehˬ˗ehˇ sheu cehˆ naˇ tiˬ jeˬ˗iˬ ehˇ nyaꞈ maˬ nyeuˆ˗a. Nehˇsaꞈ˗teuꞈ hawˇ˗eu Maˬliˬ˗yaˬ gaˇ kawˆ heu˗ahˇ maˇ diˇ ya puˬ˗euˬ meh.—Iˇsaˬyaˇ 65:21, 22.

9. Aˬ dui Nehˇsaꞈ˗teuꞈ hawˇ˗eu Maˬliˬ˗yaˬ˗ahˇ neh aˬ jeˬ ya siˇ˗euˬ nga?

9 Nehˇsaꞈ˗teuꞈ hawˇ˗eu Maˬliˬ˗yaˬ Kawˬlamˇbiˬ˗yaˬ miˇ kʼahˬ˗ahˇ jawˇ˗awˇ, aˬ yawꞈ nyaꞈ muiˬ dui dui˗eu iˇ kahˇ hawˇ˗eu gaˇ jaˆ˗eu meh. Aˬ yawꞈ nyaꞈ “Nga nyaꞈ yaw awˬ awˬ lehˇ dehꞈ˗awˇ, Miˬyehˇ˗euˬ gaˇ˗ahˇ heu naˆ maˬ tseˇ mˇ mawꞈ kʼawꞈ pyuˇ ui cuiˆ tehꞈ˗ehˇ ahˇ naˇ, laˬ kʼaˬ maˬ cehˇ nya gaˇ guˆ nya” lehˇ ehˇ˗eu meh. Aˬ yawꞈ nyaꞈ˗ahˇ guˆ˗eu nui ma teu˗ahˇ deuˆ gʼaˬ nya ni caw ba nehˬ˗euˬ jeˬ naˇ aˬ jeˬ nga? Aˬ yawꞈ nyaꞈ Yeˬhawˇbaˬ aˬ yawꞈ nyaꞈ˗ahˇ gʼawˬ mya jeˬ gʼawˬ mya paw neh nui gaˬ mˇ mawˇ nehˬ˗euˬ jeˬ˗ahˇ shaˇ noeˬ poˆ kʼoꞈ˗euˬ meh. Aˬ yawꞈ nyaꞈ Yeˬhawˇbaˬ aˬ yawꞈ nyaꞈ˗ahˇ aˬ myah luꞈ ngehˬ gʼeh nehˬ meh lehˇ jah ziꞈ laˇ˗euˬ miˇ neh gaˇ˗ahˇ neh doˆ˗iˇ˗awˇ, iˇ kahˇ ahˬ˗euˬ uˬ taꞈ, aˬ yawꞈ nyaꞈ˗euˬ miˇ kʼahˬ laꞈ kʼoeˇ˗euˬ tsaꞈ gaˬ˗eu deuˬ loˬ˗eu jawˇ duˬ˗ahˇ pawˇ˗iˇ˗euˬ meh. Aˬ yawꞈ nyaꞈ teu loꞈ˗ehˇ noeˬ tsehˆ˗euˬ miˇ neh aˬ yawꞈ nyaꞈ˗ahˇ aˬ joˆ˗ehˇ gʼeh leˇ˗euˬ nga? Nehˇsaꞈ˗teuꞈ “Maꞈtehˬ 6:33 laꞈ kʼoeˇ˗euˬ saˇ jaˇ dawˬ maˇ diˇ ngeuˇ˗eu lehˇ nga nyaꞈ˗euˬ myaˆ neh ya mawˇ˗euˬ ma. Nga nyaꞈ aˬ myah luꞈ loˬ˗eu jeˬ jaˆ˗awˇ, laˬ kʼaˬ jiˇ cehˇ dzehˬ laˇ nyaꞈ” lehˇ ehˇ˗eu meh.

Tsawˇ haˬ˗ahˇ guˆ˗eu nui ma

10. Tsawˇ haˬ cawˬ cawˬ guˆ˗eu heu naˇ aˬ jeˬ miˇ neh zahˬ leˇ paˬ˗ehˇ maˬ gʼeh˗eu nga?

10 Aˬdaˬ hawˇ˗eu Eˇbaˆ Miˬyehˇ˗ahˇ puiˬ˗euˬ taꞈ naˇ tsawˇ haˬ zaˬ tiˬ gʼaˬ tiˇ gʼaˬ nawˬ dzaˬ kʼaˆ dzaˬ luꞈ˗eu meh. (Dawˬtsoˆ 8:9) Yaw jeˬ ma jeˬ, uˆ lahˇ˗eu baoˬ jaˆ˗eu deuˬ yawˬ ha˗euˬ baoˬ˗ahˇ maˬ ngeuˇ paw dzeˇ dzaˬ˗ahˇ zmˬ˗awˇ, yaw haiˬ yaw doeˇ jahˇ˗eu deuˬ jiˇ aˬ cawˬ˗ahˇ behˬ dzaˬ˗eu meh. Sahˬ boꞈ dzaw nymˇ laꞈ kʼoeˇ jiˇ dzaw zaˬ deuˬ tiˬ gʼaˬ na yawˬ ha˗euˬ sahˬ boꞈ dzaw cawˬ˗ahˇ behˬ dzaˬ˗awˇ laˆ guˆ˗eu meh. Nymˇ jiˇ laꞈ kʼoeˇ kʼawꞈ ceh dzaˬ˗awˇ laꞈ keuˆ˗iˇ˗eu jiˇ jaˆ˗eu meh. Teu miˇ neh tsawˇ haˬ cawˬ cawˬ guˆ˗eu heu naˇ zahˬ leˇ paˬ˗ehˇ maˬ gʼeh˗a. Saˬdaˬ tsawˇ haˬ˗ahˇ guˆ˗eu nui ma teu˗ahˇ aˬ joˆ˗ehˇ zmˬ˗eu nga?

11-12. Saˬdaˬ aˬ dui˗ahˇ deuˆ˗eu gʼaˇ duˬ tsawˇ haˬ˗ahˇ guˆ˗eu nui ma˗ahˇ aˬ joˆ˗ehˇ zmˬ˗eu nga?

11 Saˬdaˬ tsawˇ haˬ˗ahˇ guˆ˗eu nui ma teu˗ahˇ zmˬ˗awˇ Miˬyehˇ˗euˬ zahˇ˗ahˇ mˇ bahˬ ni maˬ ehˇ, Miˬyehˇ˗euˬ gaˇ maˬ paˇ mˇ ni maˬ ehˇ, jahˇ˗eu meh. Kʼoeˇ naˇ Saˬdaˬ miˇ kʼahˬ˗ahˇ uˆ lahˇ˗eu aˇ maꞈ deuˬ˗ahˇ zmˬ˗awˇ, aˬ dui˗euˬ gaˇ˗ahˇ laˆ naˬ˗awˇ aˬ dui˗ahˇ jiˇ kʼehˬ laˇ kʼaˆ laˇ˗eu meh. (Luˇkaꞈ 21:12; Pah mehˬ˗eu 2:10) Yaw myaˬ gʼaˬ Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ Saˇ kiˇ deuˬ˗euˬ gaˇ kawˆ˗ahˇ maˬ ngeuˇ˗eu jeˬ˗ehˇ pyehˬ kʼawˬ˗eu meh. Teu loꞈ˗ehˇ dawˬ gaˬ kʼawˬ gaˇ jah leˇ˗euˬ deuˬ aˬ dui˗ahˇ cehꞈ lehꞈ ka laˇ˗awˇ, laꞈ jiˇ keuˆ laˇ˗eu meh. (Maꞈtehˬ 10:36) Saˬdaˬ teu loꞈ˗ehˇ jahˇ gaˇ aˬ dui zahˬ leˇ paˬ˗ehˇ gʼeh ngaˇ laˬ? Maˬ. Aˬ jeˬ miˇ neh ehˇ naˇ, dahˬ beh˗euˬ Ka li zaˬ saˇ ka˗ahˇ jiˇ teu loꞈ˗ehˇ jahˇ˗euˬ miˇ neh meh.—Gʼaˬkʼehˇ 5:27, 28, 40.

Nymˇ jiˇ laꞈ kʼoeˇ˗euˬ deuˬ laˆ tsoeˬ laˇ kʼawꞈ Yeˬhawˇbaˬ aˬ dui˗ahˇ ngehˬ gʼeh nehˬ meh lehˇ jah ziꞈ nya (Aˇ deuˆ 12-14-ahˇ haw) e

12 Saˬdaˬ aˬ dui˗ahˇ sahˬ paˬ sahˬ ma deuˬ deuˆ laˇ gaˇ guˆ˗eu nui ma˗ahˇ tehꞈ˗ehˇ zmˬ˗awˇ deuˆ˗eu maˬ ngeuˇ˗a. Tiˬ deuˬ na yawˬ ha˗ahˇ laˆ deuˬ laˆ naˇ laˇ˗eu jeˬ˗ahˇ naˆ maˬ tseˇ, yawˬ ha˗euˬ nymˇ jiˇ laꞈ kʼoeˇ˗euˬ deuˬ laˆ tsoeˬ laˇ gaˇ guˆ˗eu meh. Aˬ yawꞈ maꞈ yawˬ ha˗euˬ nymˇ jiˇ hawˇ˗eu yuiꞈ nyiˇ deuˬ˗ahˇ gaˬ dui dui˗awˇ, aˬ yawꞈ maꞈ˗ahˇ Yeˬhawˇbaˬ˗ahˇ bi gaˬ laˇ mawꞈ˗awˇ bi siˬ nya laˇ mawꞈ˗eu meh. Teu miˇ neh yuiꞈ nyiˇ deuˬ Miˬyehˇ˗ahˇ maˬ ehˇ, Miˬyehˇ˗euˬ gaˇ mˇ zaˬ deuˬ˗ahˇ maˬ ehˇ, maˬ muiˬ paw dzeˇ dzaˬ˗ahˇ ngehˬ ngeh aˬ yawꞈ maꞈ˗euˬ nui ma˗ahˇ deuˬ dui dui leˇ˗eu meh. Tiˬ poˆ na yaw beh laˆ tsoeˬ laˇ˗eu yuiꞈ nyiˇ deuˬ kʼawꞈ, aˇ nah naˇ Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ Saˇ kiˇ pyeuꞈ laˇ˗euˬ deuˬ kʼawꞈ jawˇ˗eu meh. Aˬ dui Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ Saˇ kiˇ geuꞈ˗eu miˇ neh nymˇ jiˇ laꞈ kʼoeˇ neh bi teh doˆ˗awˇ bi sawˇ dzeh naˇ tawˇ neh aˬ joˆ˗ehˇ jahˇ de?

13. Yeˬhawˇbaˬ aˬ dui˗ahˇ gaˬ˗eu lehˇ jah ziꞈ˗eu heu naˇ, nymˇ jiˇ laꞈ kʼoeˇ˗euˬ deuˬ laˆ tsoeˬ laˇ ngeh aˬ dui˗ahˇ aˬ joˆ˗ehˇ caw ba nehˬ nya˗eu nga? (Ja ceuˬ 27:10)

13 Aˬ dui Ja ceuˬ 27:10 laꞈ kʼoeˇ˗euˬ dawˬ˗ahˇ neh gʼaˬ za nya˗eu meh. (Gui.) Aˬ dui Yeˬhawˇbaˬ aˬ dui˗ahˇ aˇ naˆ ni gaˬ˗eu lehˇ noeˬ taˬ naˇ, nymˇ jiˇ laꞈ kʼoeˇ˗euˬ deuˬ laˆ tsoeˬ laˇ kʼawꞈ nui saˇ za nya˗awˇ, maˬ guˆ˗eu uˬ taꞈ, oˇ kamˬ coeˇ˗eu meh. Aˬ dui neh oˇ kamˬ˗euˬ jeˬ˗ahˇ Yeˬhawˇbaˬ maˬ ngehˇ˗eu uˬ taꞈ, guiˬ lahˬ biꞈ˗eu yaw duˬ baw meh. Yeˬhawˇbaˬ aˬ dui˗ahˇ gʼawˇ mawˇ paw maˬ ehˇ, nui ma paw maˬ ehˇ, nui jah paw maˬ ehˇ, loˬ˗eu jeˬ˗ahˇ ngehˬ gʼeh nehˬ˗eu meh. Yeˬhawˇbaˬ loꞈ˗ehˇ aˬ dui˗ahˇ ngehˬ gʼeh nehˬ nya˗eu tiˬ gʼaˬ˗iˬ maˬ jawˇ˗a. Dahˬ beh laˇ gaˇ ngehˬ keuˆ taˬ˗euˬ Biˇniˬ˗yamˬ gaˇ kawˆ teu˗ahˇ maˇ diˇ ya puˬ˗euˬ meh.

14. Aˬ dui Biˇniˬ˗yamˬ˗ahˇ neh aˬ jeˬ ya siˬ˗eu nga?

14 Biˇniˬ˗yamˬ, sahˬ paˬ sahˬ ma deuˬ yaw kʼaˆ˗ehˇ kʼehˬ laˇ kʼaˆ laˇ nya meh lehˇ siˬ nya kʼawꞈ, Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ Saˇ kiˇ geuꞈ˗euˬ meh. Biˇniˬ˗yamˬ˗ahˇ Yeˬhawˇbaˬ aˬ yawꞈ˗ahˇ gaˬ˗eu lehˇ siˬ nya taˬ˗euˬ heu naˇ, tsawˇ haˬ˗ahˇ guˆ˗eu nui ma˗ahˇ deuˆ gʼaˬ nya ni aˬ joˆ˗ehˇ caw ba nehˬ˗euˬ nga lehˇ haw ma. Biˇniˬ˗yamˬ heu loꞈ˗ehˇ ehˇ˗eu meh. “Ngaˇ kʼehˬ laˇ kʼaˆ laˇ˗eu jeˬ˗ahˇ ngaˬ neh noeˬ taˬ˗euˬ naˆ maˬ tseˇ ya puˬ˗euˬ ma. Ehˇ kʼawꞈ ngaˬ˗ahˇ sahˬ paˬ sahˬ ma deuˬ kʼehˬ laˇ kʼaˆ laˇ gaˇ naˆ maˬ tseˇ, nymˇ jiˇ laꞈ kʼoeˇ˗euˬ deuˬ laˆ tsoeˬ laˇ gaˇ guˆ nya. Ngaˇ Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ Saˇ kiˇ geuꞈ laˇ naˇ, Saˇ kiˇ maˬ ngeuˇ˗eu ngaˬ da nui ma cawˆ gaˇ guˆ˗awˇ, nymˇ jiˇ laꞈ kʼoeˇ˗euˬ deuˬ ngaˇ tiˬ jeˬ˗iˬ gaˇ dahˇ maˬ tsoeˬ nga lehˇ noeˬ gaˇ jiˇ guˆ nya.” Ehˇ kʼawꞈ Biˇniˬ˗yamˬ Yeˬhawˇbaˬ aˬ yawꞈ˗ahˇ gaˬ˗eu deuˬ˗ahˇ aˬ myah luꞈ ngehˬ gʼeh nehˬ meh lehˇ jah˗eu meh. Biˇniˬ˗yamˬ “Ngaˇ Yeˬhawˇbaˬ mˇ dzaˬ kʼawꞈ dawˇ˗eu paw shaˬ luꞈ˗eu mehˇ nmˇ deuˬ˗ahˇ maˬ ehˇ, tseˇ paˆ biˇ paˆ˗eu jeˬ˗ahˇ ya daˬ luꞈ˗eu mehˇ nmˇ deuˬ˗ahˇ maˬ ehˇ, yaw haiˬ yaw doeˇ jeˬ˗ahˇ ya daˬ luꞈ˗eu mehˇ nmˇ deuˬ˗ahˇ maˬ ehˇ, kamˬ daˬ coeˇ ni aˬ joˆ˗ehˇ caw ba nehˬ˗euˬ nga lehˇ shaˇ noeˬ shaˇ sawˇ˗eu ma. Ngaˇ Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ dawˬ peh jawˇ naˇ, Yeˬhawˇbaˬ ngaˬ˗ahˇ caw ba nehˬ˗eu yaw duˬ baw meh lehˇ siˬ nya˗eu ma. Aˬ dui Yeˬhawˇbaˬ˗ahˇ saˇ jaˇ ziꞈ naˇ, aˬ dui kʼaˇ loˬ ngeh Yeˬhawˇbaˬ caw ba nehˬ meh lehˇ ngaˇ yaw myaˬ poˆ bi nyehꞈ˗awˇ, bi kʼehˬ bi kʼaˆ ngeh ngaˬ˗euˬ myaˆ neh ya mawˇ˗euˬ ma” lehˇ ehˇ˗eu meh. Biˇniˬ˗yamˬ˗euˬ gʼaˇ duˬ Yeˬhawˇbaˬ naˇ Aˬda da maˇ tiˬ gʼaˬ loꞈ˗ehˇ pyeuꞈ laˇ˗awˇ, Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ tsawˇ haˬ deuˬ jiˇ aˬ yawꞈ˗euˬ nymˇ jiˇ loꞈ˗ehˇ pyeuꞈ laˇ˗euˬ meh.

Ya shiˇ gaˇ guˆ˗eu nui ma

15. Aˬ dui aˬ jeˬ miˇ neh shiˇ gaˇ guˆ˗eu nga?

15 Jaˇliꞈ laꞈ kʼoeˇ shiˇ˗eu jeˬ˗ahˇ muiˇ˗eu gʼaˬ pyeuꞈ˗eu lehˇ ehˇ taˬ˗euˬ meh. (1 Gawˇliˬtu 15:25, 26) Aˬ dui yawˬ ha maˬ ngeuˇ naˇ yawˬ ha gaˬ˗eu tiˬ gʼaˬ na yaw kʼaˆ˗ehˇ naˇ ngeh, shiˇ˗eu maˬ siˬ miˇ˗a lehˇ noeˬ noeˬ˗ehˇ noeˬ shaˬ laˇ nya˗eu meh. Aˬ dui aˬ jeˬ miˇ neh shiˇ gaˇ guˆ˗eu nga? Aˬ jeˬ miˇ neh ehˇ naˇ, Yeˬhawˇbaˬ tsawˇ haˬ zaˬ˗ahˇ beh ngeh mˬ maˬ maˬ byaˆ zaˇ ziˇ dehꞈ mawꞈ˗eu nui ma beh ahˇ nehˬ taˬ˗euˬ miˇ neh meh. (Dawˬtsoˆ 3:11) Ehˇ kʼawꞈ shiˇ gaˇ guˆ˗eu heu jiˇ aˬ dui˗euˬ ziˇ˗ahˇ laˆ piˇ nya˗eu meh. Yaw jeˬ ma jeˬ, muiˬ˗eu dzaˇ dzaˬ deuˬ dzaˬ ni maˬ ehˇ, jawˇ saˇ bi doˆ˗eu gʼaˇ duˬ mui niˇ gʼa ni maˬ ehˇ, jawˇ saˇ maˬ doˆ ngeh saˬ laˬ gʼoˬ jawˇ gaˇ iˇ ni maˬ ehˇ, lehˬ laˇ ca laˇ nya˗eu jeˬ˗ahˇ yahˇ ni maˬ ehˇ, caw ba nehˬ laꞈ˗eu meh.

16. Saˬdaˬ aˬ dui˗ahˇ shiˇ gaˇ guˆ˗eu nui ma˗ahˇ zmˬ˗awˇ aˬ joˆ˗ehˇ lawˬ haw laˇ nya˗eu nga?

16 Saˬdaˬ aˬ dui yawˬ ha˗euˬ ziˇ˗ahˇ aˇ poeˬ taˬ baw meh lehˇ siˬ nya˗eu meh. Teu miˇ neh Saˬdaˬ aˬ dui yawˬ ha˗euˬ uˬ kʼawˇ ya buˬ˗iˇ ni Yeˬhawˇbaˬ nehˬ˗ehˇ cawˬ cawˬ˗eu jeˬ˗ahˇ maˬ ehˇ, yawˬ jeˬ na luꞈ˗ahˇ maˬ ehˇ, byehˇ dzeh coeˇ meh lehˇ ja bu˗eu meh. (Yawˇbaˆ 2:4, 5) Saˬdaˬ neh noeˬ˗euˬ lehˬ˗iˇ dui dui mehˬ. Saˬdaˬ “tsawˇ haˬ zaˬ˗ahˇ bi shiˇ nya˗eu baoˬ jaˆ˗eu” miˇ neh, shiˇ gaˇ guˆ˗eu nui ma˗ahˇ zmˬ˗awˇ aˬ dui˗ahˇ Yeˬhawˇbaˬ˗ahˇ byehˇ ni leh jeh˗eu meh. (Heˬbyehˇ 2:14, 15) Tiˬ poˆ na Saˬdaˬ˗euˬ tsawˇ haˬ deuˬ aˬ dui Yeˬhawˇbaˬ˗ahˇ maˬ byehˇ naˇ aˬ dui˗ahˇ sehꞈ de lehˇ laˆ guˆ laˇ˗eu meh. Kʼoeˇ naˇ aˬ dui jawˇ saˇ yaw kʼaˆ˗ehˇ maˬ doˆ ngeh, Saˬdaˬ aˬ dui Miˬyehˇ˗euˬ zahˇ˗ahˇ mˇ bahˬ ni lawˬ haw laˇ nya˗eu meh. Saˬ laˬ gʼoˬ hawˇ˗eu Saˇ kiˇ maˬ ngeuˇ˗eu nymˇ jiˇ laꞈ kʼoeˇ˗euˬ deuˬ shiˬ dawˆ lehˇ gʼaˬ biꞈ laˇ nya˗awˇ, tiˬ gʼaˬ na jiˇ Jaˇliꞈ zahˇ˗ahˇ maˬ tsaˬ˗eu jeˬ˗ehˇ naˇ gawˇ laˆ saˆ lehˇ gʼaˬ biꞈ laˇ nya˗eu meh.

17. Loˇmaˆ 8:37-39-ahˇ haw ngeh aˬ dui aˬ jeˬ miˇ neh shiˇ˗eu jeˬ˗ahˇ guˆ˗eu maˬ loˬ nga?

17 Aˬ dui tiˬ gʼaˬ˗iˬ maˬ shiˇ mawꞈ˗a. Aˬ dui shiˇ naˇ kʼawꞈ Yeˬhawˇbaˬ aˬ dui˗ahˇ gaˬ luꞈ meh siˬ lehˇ siˬ nya˗eu ma. (Loˇmaˆ 8:37-39-ahˇ gui.) Yeˬhawˇbaˬ shiˇ dzeuˇ˗euˬ aˬ yawꞈ gaˬ˗eu cawˬ deuˬ˗ahˇ maˬ ngehˇ˗aˬ. Aˬ yawꞈ maꞈ Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ mehˬ shi yaw dehꞈ dehꞈ luꞈ˗a siˬ. (Luˇkaꞈ 20:37, 38) Yeˬhawˇbaˬ aˬ yawꞈ maꞈ˗ahˇ laˆ dehꞈ nehˬ mawꞈ dui dui˗eu meh. (Yawˇbaˆ 14:15) Yeˬhawˇbaˬ aˬ dui “mˬ maˬ maˬ byaˆ zaˇ ziˇ dehꞈ˗eu jeˬ za” ni poeˬ dui dui˗eu jeˬ biꞈ nehˬ taˬ˗euˬ meh. (Yoˇhaˬ 3:16) Aˬ dui Yeˬhawˇbaˬ aˬ dui˗ahˇ gaˬ dui dui˗awˇ kʼahˬ lahˇ dui dui˗eu lehˇ siˬ nya˗eu ma. Teu miˇ neh aˬ dui jawˇ saˇ maˬ doˆ ngeh maˬ ehˇ, shiˇ gaˇ ya keuˆ ngeh maˬ ehˇ, Yeˬhawˇbaˬ˗ahˇ byehˇ dzeh ngeh to˗aˬ aˬ dui nui saˇ hawˇ˗eu zaˬ siˬ nui gahˇ uˬ taꞈ, gʼaˬ za nya˗eu gʼaˇ duˬ Yeˬhawˇbaˬ˗ahˇ gʼoe mawꞈ˗eu ma. Baˬlaˬliˬ aˬ nyaꞈ dzeˇ zaˬ teu loꞈ˗ehˇ jahˇ˗euˬ meh.—Ja ceuˬ 41:3.

18. Aˬ dui Baˇlaˬliˬ˗euˬ gaˇ kawˆ˗ahˇ neh aˬ jeˬ ya siˬ˗euˬ nga?

18 Baˇlaˬliˬ 35 kʼoꞈ kʼawˆ ngeh aˬ yawꞈ yaw kʼaˆ˗ehˇ kʼaˆ˗eu kiꞈsaˬ (ma le) naˇ˗eu lehˇ ya siˬ˗euˬ meh. Baˇlaˬliˬ Yeˬhawˇbaˬ aˬ yawꞈ˗ahˇ gaˬ˗eu lehˇ siˬ nya taˬ˗euˬ heu naˇ, aˬ yawꞈ˗ahˇ shiˇ gaˇ guˆ˗eu nui ma˗ahˇ deuˆ gʼaˬ nya ni aˬ joˆ˗ehˇ caw ba nehˬ˗euˬ nga? Baˇlaˬliˬ heu loꞈ˗ehˇ ehˇ˗eu meh. “Ngaˇ jawˇ gaˇ kʼaˆ dui dui˗eu naˇ gawˇ ahˇ nga lehˇ ya siˬ ngeh, nga nyaꞈ tsawˬ guˆ˗iˇ dui dui˗euˬ ma. Saˬ laˬ gʼoˬ ngaˬ˗euˬ naˇ gawˇ maˬ gaˇ laˇ˗eu gʼaˇ duˬ naˇ, ya pehꞈ nga lehˇ ehˇ˗eu meh. Gaˇ kawˆ teu nehˬ˗ehˇ taꞈ leˇ˗awˇ saˬ laˬ gʼoˬ yaw myaˬ gʼaˬ nehˬ˗ehˇ ngehˬ cawˬ˗iˇ ngeh shiˬ maˬ dawˆ naˇ maˬ pehꞈ nehˬ lehˇ ehˇ˗eu meh. Ngaˬ˗ahˇ guˆ˗eu lehˇ miˇ˗a. Shiˬ dawˆ˗eu jeˬ heu naˇ Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ zahˇ˗ahˇ bahˬ˗eu jeˬ pyeuꞈ˗eu miˇ neh ngaˇ tiˬ jeˬ gʼeh neh˗iˬ maˬ dawˆ. Dzeuˇ laꞈ ngeh Yeˬhawˇbaˬ ngaˬ˗ahˇ aˇ naˆ ni gaˬ˗eu lehˇ ngaˇ ya mawˇ˗euˬ ma. Nymˬ˗mˇ naˇ ngaˇ Yeˬhawˇbaˬ˗ahˇ gaˬ˗eu lehˇ mˇ mawˇ˗eu aˬ kawˬ˗aˬ pyeuꞈ ngaˇ. Ngaˇ ngaˬ˗euˬ naˇ gawˇ nehˬ˗ehˇ taꞈ leˇ˗awˇ maˬ muiˬ˗eu gaˇ kawˆ˗ahˇ kʼaˇ ya gaˬ ngeh Yeˬhawˇbaˬ nui kʼahˇ shiˇ ni mˇ˗eu leh jeh˗awˇ, Saˬdaˬ neh maˬ bi gʼaˬ leˇ lehˇ noeˬ tsoˆ taˬ˗eu ma. Uˬ duˬ duˬ leˇ ngeh ngaˇ shiˬ maˬ dawˆ ni pehꞈ˗awˇ, yaw muiˬ˗ehˇ ya laˆ saˆ˗euˬ ma. Nymˬ˗mˇ keuˆ ni ngaˇ naˇ gawˇ naˇ luꞈ de siˬ. Ehˇ kʼawꞈ Yeˬhawˇbaˬ ngaˇ loˬ˗eu jeˬ˗ahˇ aˬ myah luꞈ ngehˬ gʼeh nehˬ laꞈ˗eu meh. Yaw jeˬ ma jeˬ, ngaˇ naˇ gawˇ naˇ˗eu lehˇ maˬ ya siˬ mi naˆ˗ehˇ tiˬ jaw ca ngeh aˇ muˇ˗euˬ mehˬ bawˬ˗ahˇ ‘Iˬ nah˗euˬ shaˬ zahˬ˗ahˇ kʼaˬ duˬ ni kamˬ daˬ’ lehˇ ehˇ˗eu gaˇ kawˆ˗ahˇ ja sawˇ˗euˬ ma.  c Gaˇ kawˆ heu kawˆ naˇ ngaˬ˗ahˇ gʼaˬ bi ahˇ laˇ˗eu lehˇ miˇ˗a. Nga nyaꞈ gaˇ kawˆ heu˗ahˇ gʼawˬ mya poˆ gui˗euˬ ma. Heu loꞈ˗ehˇ gʼeh˗eu muiˬ˗eu jeˬ hawˇ˗eu mˇ jeˬ shaˇ kawˆ heu naˇ nga nyaꞈ dzeˇ zaˬ˗ahˇ nui ma bi saˇ laˇ˗awˇ, gaˇ kawˆ deuˬ˗ahˇ yaw tsaˬ tsaˬ lehˇ haw nya ni caw ba nehˬ laꞈ nya. Kʼoeˇ naˇ yaw muiˬ˗ehˇ noeˬ tsehˆ nya ni jiˇ caw ba nehˬ laꞈ miˇ˗a.”

Guˆ˗eu nui ma˗ahˇ deuˆ gʼaˬ

19. Gʼawˬ myahˇ maˬ gʼeh˗ehˇ aˬ jeˬ pyeuꞈ laˇ˗eu nga?

19 Miˇ kʼahˬ doe ni jawˇ˗eu aˬ dui˗euˬ mehˇ nmˇ deuˬ Yeˬhawˇbaˬ caw ba nehˬ˗eu miˇ neh shaˬ zahˬ˗ahˇ kamˬ daˬ coeˇ˗awˇ, Saˬdaˬ˗ahˇ jiˇ deuˆ gʼaˬ nya luꞈ˗eu meh. (1 Beˬtuˆluˆ 5:8, 9) Nawˇ jiˇ teu loꞈ˗ehˇ jahˇ nya meh. Gʼawˬ myahˇ maˬ gʼeh˗ehˇ Yeˬhawˇbaˬ, Yeˬsuˇ hawˇ˗eu Yeˬsuˇ nehˬ˗ehˇ uˆ lahˇ laˇ˗eu deuˬ˗ahˇ dawˬ biꞈ˗awˇ ‘Nehꞈ sahˬ paˬ neh mˇ taˬ˗euˬ jeˬ˗ahˇ bi laˆ cawˆ˗eu’ meh. (1 Yoˇhaˬ 3:8) Teu jiˇ naˇ miˇ tsaˬ kʼoeˇ taˆ jawˇ˗eu Miˬyehˇ˗euˬ gaˇ mˇ zaˬ deuˬ ‘guˆ˗eu gaˆ˗eu kʼehˬ˗eu kʼaˆ˗eu jeˬ˗ahˇ, ya buˬ˗iˇ˗eu’ meh. (Iˇsaˬyaˇ 54:14; Miˇkaˬ 4:4) Aˇ yamˬ teu yamˬ maˬ keuˆ laˇ˗eu yaw kaˬ˗ahˇ guˆ˗eu nui ma˗ahˇ deuˆ gʼaˬ nya ni ya leh jeh˗eu meh.

20. Aˬ dui˗ahˇ guˆ˗eu nui ma˗ahˇ deuˆ gʼaˬ nya ni caw ba nehˬ˗eu jeˬ naˇ aˬ jeˬ nga?

20 Aˬ dui Yeˬhawˇbaˬ aˬ yawꞈ˗euˬ gaˇ mˇ zaˬ deuˬ˗ahˇ gaˬ˗awˇ ngehˬ gʼeh dah teˬ nehˬ meh lehˇ ya jah ziꞈ daꞈ leꞈ˗eu meh. Toˆ˗ehˇ jah ziꞈ nya˗eu gʼaˇ duˬ naˇ, Yeˬhawˇbaˬ gaˇ hu aˬ yawꞈ˗euˬ gaˇ mˇ zaˬ deuˬ˗ahˇ aˬ joˆ˗ehˇ ngehˬ gʼeh nehˬ˗euˬ gaˇ kawˆ˗ahˇ ya shaˇ noeˬ ya shaˇ sawˇ˗awˇ ya ja sawˇ˗eu meh. Kʼoeˇ naˇ dzeuˇ yaꞈ ngeh Yeˬhawˇbaˬ aˬ dui˗ahˇ shaˬ zahˬ˗ahˇ kamˬ daˬ coeˇ ni caw ba nehˬ˗euˬ gaˇ jiˇ maˬ ya ngehˇ˗a. Aˬ dui Yeˬhawˇbaˬ neh bi caw ba naˇ guˆ˗eu nui ma˗ahˇ deuˆ gʼaˬ nya˗eu yaw duˬ baw meh.—Ja ceuˬ 34:4.

Dawˬ caˇ 129 Aˬ dui oˇ daˆ leꞈ ma

a Guˆ˗eu nui ma ahˇ˗eu heu naˇ, aˬ myah luꞈ maˬ muiˬ˗eu lehˇ nmˇ maˬ ngeuˇ˗a. Aˬ jeˬ miˇ neh ehˇ naˇ, teu naˇ aˬ dui˗ahˇ lehˬ laˇ ca laˇ nya˗eu jeˬ˗ahˇ yahˇ nya ni caw ba nehˬ laꞈ˗eu miˇ neh meh. Ehˇ kʼawꞈ aˇ dzehˬ guˆ dzeuˇ˗eu heu jiˇ aˬ dui˗ahˇ lehˬ laˇ ca laˇ nya˗eu meh. Aˬ jeˬ miˇ neh ehˇ naˇ Saˬdaˬ teu˗ahˇ zmˬ˗awˇ aˬ dui˗ahˇ laˆ cawˆ laˇ nya˗eu miˇ neh meh. Teu miˇ neh aˬ dui guˆ˗eu nui ma˗ahˇ gʼaˬ leˇ nya ni ya leh jeh˗eu meh. Aˬ dui˗ahˇ caw ba nehˬ nya˗eu jeˬ naˇ aˬ jeˬ nga? Aˬ dui heu kawˆ laꞈ kʼoeˇ Yeˬhawˇbaˬ aˬ dui˗ahˇ gaˬ˗awˇ, aˬ dui nehˬ˗ehˇ jawˇ meh lehˇ jah ziꞈ naˇ, aˬ dui aˬ joˆ˗ehˇ gʼeh˗eu guˆ laˇ paˬ˗ehˇ gʼeh˗eu jeˬ˗ahˇ maˬ kaˬ gʼaˬ leˇ nya meh lehˇ ya siˬ meh.

b Tsawˇ myahˇ tiˬ myahˇ na tsawˇ myahˇ myahˇ maˇ maˬ ngeuˇ˗a.

d Aˇ baˇ˗euˬ gaˇ kawˆ: Aˇ muˇ laꞈ kʼoeˇ˗euˬ miˬ sawˇ yo zaˬ tiˬ gu gaˇ mˇ gaˇ leh jeh˗eu mehˇ nmˇ aˬ buˇ tiˬ gʼaˬ hawˇ˗eu aˬ yawꞈ˗euˬ nymˇ jiˇ˗ahˇ dzaˬ dzaˬ dawˇ dawˇ biꞈ ha laˇ.

e Aˇ baˇ˗euˬ gaˇ kawˆ: Mehˇ nmˇ aˬ li zaˬ guˬ tiˬ gʼaˬ Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ gaˇ mˇ˗eu miˇ neh aˬ da aˬ ma neh bi laˆ tsoeˬ. Ehˇ kʼawꞈ aˬ yawꞈ Yeˬhawˇbaˬ aˬ yawꞈ˗ahˇ ngehˬ gʼeh nehˬ meh lehˇ jah ziꞈ.