1. Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ tsawˇ haˬ deuˬ laꞈ kʼoeˇ aˬ joˆ˗ehˇ gʼeh˗eu muiˬ˗eu nui ma˗ahˇ ya mawˇ˗eu nga?

 Jaˇliꞈ˗ahˇ gaˇ hu ba neh Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ tsawˇ haˬ deuˬ Yeˬsuˇ sheuˬ gʼeh˗eu laꞈ kʼoeˇ Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ gaˇ˗ahˇ “nui ma keuˆ˗awˇ caw ba tehꞈ˗a” lehˇ maˬ keuˆ laˇ miˇ ehˇ taˬ˗euˬ meh. (Ja ceuˬ 110:3) Maˬ keuˆ laˇ miˇ ehˇ taˬ˗euˬ dawˬ teu nymˬ˗mˇ iˬ nah maˬ diˇ byah laˇ taˬ˗euˬ meh. Yawˬ kʼoꞈ na luꞈ Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ gaˇ mˇ zaˬ deuˬ tsaꞈ gaˬ˗eu gaˇ˗ahˇ naˬ liˬ gʼawˬ mya lam laꞈ zmˬ˗eu meh. Aˬ yawꞈ maꞈ gaˇ teu˗ahˇ nui ma keuˆ˗eu laꞈ kʼoeˇ yawˬ ha˗euˬ pyuˇ yawˬ ha neh mˇ˗eu meh. Nui jah taꞈ˗eu mehˇ nmˇ deuˬ˗ahˇ jiˇ shiˬ shaˬ jiˇ paw maˬ ehˇ, nui ma paw maˬ ehˇ, nui jah paw maˬ ehˇ, aˇ yamˬ biꞈ˗awˇ caw ba nehˬ˗eu meh. Aˇ muˇ˗ahˇ sheuˬ gʼeh˗eu deuˬ hawˇ˗eu aˇ muˇ˗ahˇ caw ba˗eu deuˬ jiˇ mehˬ bawˬ˗euˬ gʼaˇ duˬ lehˬ hmˬ˗eu hawˇ˗eu mehˇ nmˇ deuˬ˗ahˇ gʼaˬ biꞈ˗eu gʼaˇ duˬ naˬ liˬ gʼawˬ mya laꞈ zmˬ˗eu meh. Aˬ jeˬ miˇ neh teu loꞈ˗ehˇ jahˇ˗eu nga? Yeˬhawˇbaˬ hawˇ˗eu tsawˇ haˬ deuˬ˗ahˇ gaˬ˗eu miˇ neh meh.—Maꞈtehˬ 22:37-39.

2. Loˇmaˆ 15:1-3-ahˇ haw ngeh Yeˬsuˇ aˬ jeˬ mˇ mehˬ yaꞈ˗euˬ nga?

² Yeˬsuˇ naˇ aˬ myah luꞈ yawˬ ha˗euˬ gʼaˇ duˬ naˆ maˬ tseˇ aˬ cawˬ˗euˬ gʼaˇ duˬ shaˇ noeˬ˗eu meh. Aˬ dui aˬ yawꞈ˗euˬ pehˬ zaˇ˗ahˇ kʼaˇ gʼeh nya gaˇ neh caw teh˗eu ma. (Loˇmaˆ 15:1-3-ahˇ gui.) Aˬ dui toˆ˗ehˇ jahˇ naˇ guiˬ lahˬ gʼawˬ mya ni za˗eu meh. Yeˬsuˇ “Za˗eu naˆ maˬ tseˇ biꞈ˗eu guiˬ lahˬ huiˬ dzehˬ meh” lehˇ ehˇ˗eu meh.—Gʼaˬkʼehˇ 20:35.

3. Aˬ dui heu kawˆ laꞈ kʼoeˇ aˬ jeˬ jeˇ˗euˬ gaˇ kawˆ˗ahˇ ja sawˇ˗eu nga?

³ Aˬ dui heu kawˆ laꞈ kʼoeˇ Yeˬsuˇ aˬ cawˬ˗euˬ gʼaˇ duˬ muiˬ ni mˇ˗eu gʼaˇ duˬ aˬ jeˬ jeˇ jahˇ˗euˬ nga lehˇ ja sawˇ˗awˇ, aˬ dui aˬ yawꞈ˗ahˇ aˬ joˆ˗ehˇ dzaw geuꞈ nya˗eu nga lehˇ ja sawˇ˗eu uˬ taꞈ, aˬ dui aˬ cawˬ˗euˬ gʼaˇ duˬ mˇ nehˬ mawꞈ dzehˬ laˇ ni aˬ jeˬ jeˇ ya jahˇ˗eu nga lehˇ jiˇ ja sawˇ ma.

4. Yeˬsuˇ yawˬ ha˗euˬ gʼaˇ duˬ naˆ maˬ tseˇ aˬ cawˬ˗euˬ gʼaˇ duˬ aˬ joˆ˗ehˇ mˇ˗euˬ nga?

⁴ Yeˬsuˇ gʼaˬ doeˇ doeˇ kʼawꞈ aˬ cawˬ˗ahˇ caw ba. Yeˬsuˇ neh mˇ˗euˬ jeˬ˗ahˇ shaˇ noeˬ haw sheˇ. Tsawˇ haˬ gʼawˬ mya ni Yeˬsuˇ˗ahˇ ya mawˇ˗eu gʼaˇ duˬ gawˬ jawˬ tiˬ jawˬ˗ahˇ caw teh laˇ˗euˬ meh. Teu naˇ Gaˬbeˬneˬoˬ meuˬ˗euˬ dawˬ peh pyeuꞈ gaˇ duˇ˗eu meh. Yeˬsuˇ miˇ ciꞈ uˬ ciꞈ miˇ lah˗ehˇ guiˬ lahˬ shaˇ˗euˬ miˇ neh gʼaˬ doeˇ doeˇ dui dui luꞈ˗eu yaw duˬ baw tehꞈ˗a. Ehˇ kʼawꞈ Yeˬsuˇ tsawˇ haˬ aˇ maꞈ teu laꞈ kʼoeˇ˗euˬ iˇ shaˬ shaˬ˗eu deuˬ hawˇ˗eu jawˇ saˇ maˬ doˆ˗eu deuˬ˗ahˇ ya mawˇ ngeh gʼawˬ shaˬ haw gaˬ˗euˬ meh. Yeˬsuˇ aˬ yawꞈ maꞈ˗ahˇ laˆ saˆ taˬ nehˬ˗euˬ tehꞈ˗ehˇ maˬ ngeuˇ˗eu, gʼaˬ ahˇ dui dui laˇ paˬ˗ehˇ gʼeh˗eu gaˇ kawˆ jiˇ paˇ mehˬ nehˬ˗eu meh. Teu˗ahˇ Gawˬ jawˬ kʼoeˇ taˆ˗euˬ dawˬ mehˬ dawˬ tsoˆ lehˇ kuˇ˗eu meh.—Luˇkaꞈ 6:12-20.

5. Nymˇ sahˇ aˬ da deuˬ gʼaˬ doeˇ doeˇ ngeh kʼawꞈ Yeˬsuˇ˗ahˇ aˬ joˆ˗ehˇ dzaw geuꞈ nya˗eu nga?

⁵ Nymˇ sahˇ aˬ da deuˬ Yeˬsuˇ˗ahˇ aˬ joˆ˗ehˇ dzaw geuꞈ luꞈ˗eu nga? Gaˇ kawˆ heu˗ahˇ shaˇ noeˬ haw sheˇ. Nymˇ sahˇ aˬ da tiˬ gʼaˬ nah ga ni gaˇ mˇ˗awˇ, gʼaˬ doeˇ doeˇ˗ehˇ iˇ kahˇ˗ahˇ gʼoꞈ laˇ˗euˬ meh. Teu ngeh miˇ aˬ yawꞈ nymˇ jiˇ uˬ duˬ tahˬ˗eu jeˬ maˬ jahˇ coeˇ˗a. Ehˇ kʼawꞈ aˬ yawꞈ Yeˬhawˇbaˬ˗ahˇ nymˇ jiˇ uˬ duˬ tahˬ gaˇ sheuˬ gʼeh nya˗eu gʼaˬ biꞈ nehˬ laꞈ lehˇ guiˬ lahˬ shaˇ˗eu meh. Yeˬhawˇbaˬ aˬ yawꞈ˗euˬ guiˬ lahˬ shaˇ dawˬ˗ahˇ naˇ haˬ nehˬ˗awˇ, aˬ yawꞈ pehˬ aˬ myah myah loꞈ˗ehˇ nymˇ jiˇ uˬ duˬ tahˬ˗eu jeˬ mˇ nya˗euˬ meh. Teu ngeh miˇ laꞈ kʼoeˇ zaˬ deuˬ zawˇ˗ehˇ aˬ yeˇ huiˬ˗eu jeˬ˗ahˇ ya siˬ ya mawˇ˗euˬ meh. Teu naˇ aˬ da aˬ ma˗euˬ gʼaˇ duˬ naˇ Yeˬhawˇbaˬ˗ahˇ uˬ duˬ tahˬ˗eu taꞈ˗ehˇ aˇ yeˇ huiˬ dzehˬ˗eu jeˬ maꞈ jaˆ nga lehˇ ya siˬ ya mawˇ˗euˬ heu pyeuꞈ meh.

6. Yeˬsuˬ aˬ cawˬ˗ahˇ caw ba˗eu gʼaˇ duˬ yawˬ ha˗euˬ gʼaˬ naˬ naˬ˗eu aˇ yamˬ˗ahˇ aˬ joˆ˗ehˇ zmˬ˗euˬ nga?

⁶ Yeˬsuˇ aˬ yawꞈ˗euˬ gʼaˬ naˬ naˬ˗eu aˇ yamˬ kʼawꞈ aˬ cawˬ˗ahˇ nui ma keuˆ˗eu laꞈ kʼoeˇ biꞈ. Yeˬsuˇ aˬ yawꞈ˗euˬ gʼoeˇ dui dui˗eu cawˬ pyeuꞈ˗eu iˇ cuꞈ shawˇ Yoˇhaˬ uˬ duˬ bi coeˇ tsehˆ˗euˬ lehˇ ya gaˬ ngeh aˬ yawꞈ˗ahˇ aˬ joˆ˗ehˇ gʼeh leˇ paˬ nga lehˇ shaˇ noeˬ haw sheˇ. Nui ma cawˆ dui dui leˇ˗eu yaw duˬ baw meh. Jaˇliꞈ˗ahˇ “Yoˇhaˬ˗euˬ gaˇ kawˆ Yeˬsuˇ ya gaˬ ngeh, jawˇ duˬ kʼoeˇ tsahˇ˗ahˇ neh doˆ˗iˇ˗awˇ, ciˬ cuˇ ni gʼeh˗eu jawˇ duˬ˗ahˇ tiˬ gʼaˬ tehꞈ˗ehˇ iˇ˗euˬ meh” lehˇ ehˇ taˬ˗euˬ meh. (Maꞈtehˬ 14:10-13) Yeˬsuˇ aˬ jeˬ miˇ neh tiˬ gʼaˬ tehꞈ˗ehˇ ciˬ cuˇ ni jawˇ mawꞈ˗eu lehˇ aˬ dui gʼoˆ shaw nya˗eu ma. Aˬ myah myah naˇ aˬ dui nui ma nyiˇ, nui ma cawˆ ngeh tiˬ gʼaˬ tehꞈ˗ehˇ ciˬ cuˇ ni jawˇ mawꞈ˗eu meh. Yeˬsuˇ ciˬ cuˇ ni gʼeh˗eu jawˇ duˬ˗ahˇ iˇ keuˆ ngeh teu gaˇ tsawˇ haˬ aˇ maꞈ deuˬ  aˬ yawꞈ˗euˬ jeˬ hu neh iˇ keuˆ taˬ˗awˇ dawˬ luꞈ˗eu meh. Teu ngeh Yeˬsuˇ aˬ joˆ˗ehˇ jahˇ˗euˬ nga? Yeˬsuˇ aˬ yawꞈ maꞈ˗euˬ shaˬ zahˬ˗ahˇ haw mawˇ˗awˇ, “gʼawˬ shaˬ haw gaˬ˗euˬ meh.” Yeˬsuˬ aˬ yawꞈ maꞈ Miˬyehˇ˗euˬ dawˬ˗ahˇ gaˬ˗eu loˬ nga lehˇ siˬ nya˗eu miˇ neh “aˬ yawꞈ maꞈ˗ahˇ gʼawˬ mya jeˬ mehˬ nehˬ tsoˆ nehˬ˗euˬ meh.”—Maˬkuˆ 6:31-34; Luˇkaꞈ 9:10, 11.

7-8. Mehˬ nmˇ deuˬ shaˬ zahˬ puˬ ngeh nui gaˬ ahˇ˗eu aˇ muˇ˗ahˇ sheuˬ gʼeh˗eu deuˬ Yeˬsuˇ˗ahˇ aˬ joˆ˗ehˇ dzaw geuꞈ luꞈ˗eu nga?

⁷ Nui gaˬ ahˇ˗eu aˇ muˇ˗ahˇ sheuˬ gʼeh˗eu deuˬ Yeˬsuˇ˗ahˇ aˬ joˆ˗ehˇ dzaw geuꞈ luꞈ˗eu nga? Aˇ muˇ˗ahˇ sheuˬ gʼeh˗eu deuˬ aˬ dui˗euˬ gʼaˇ duˬ gaˇ yaw kʼaˆ˗ehˇ mˇ nehˬ laꞈ˗eu miˇ neh guiˬ lahˬ huiˬ dui dui miˇ˗a. Maˇ diˇ naˇ aˬ yawꞈ maꞈ mˇ luꞈ˗eu gaˇ yawˬ jeˬ na luꞈ˗ahˇ mehˇ nmˇ deuˬ maˬ mawˇ nya˗a. Yaw jeˬ ma je, naˇ gawˇ laˆ saˆ˗eu paw˗euˬ gawˬmiˬtiꞈ deuˬ mehˇ nmˇ deuˬ jawˇ saˇ maˬ doˆ ni pyeuꞈ laˇ ngeh saˬlaˬgʼoˬ deuˬ nehˬ˗ehˇ kawˇ ma˗ehˇ ya ngehˬ cawˬ˗iˇ˗eu meh. Gaˇ kawˆ teu naˇ myaˬ myaˬ ni uˬ ciꞈ paw pyeuꞈ laˇ˗eu miˇ neh tiˬ kʼehˬ maˬ kaˬ uˬ ciꞈ paw ya iˇ˗eu meh. Aˬ muˇ˗ahˇ sheuˬ gʼeh˗eu deuˬ hawˇ˗eu aˬ yawꞈ pehˬ˗euˬ nymˇ jiˇ deuˬ naˇ, shaˬ zahˬ puˬ luꞈ˗eu mehˇ nmˇ deuˬ˗ahˇ gaˬ˗eu miˇ neh aˬ yawꞈ maꞈ˗euˬ gʼaˇ duˬ naˆ maˬ tseˇ, mehˇ nmˇ deuˬ˗euˬ gʼaˇ duˬ leh jeh˗awˇ mˬ˗eu meh.

⁸ Aˇ muˇ˗ahˇ sheuˬ gʼeh˗eu deuˬ naˇ, Bawˬdzaˬnymˇ hawˇ˗eu nui jeˬ tsoˆ gaˇ caw ba nehˬ˗eu uˬ taꞈ, uˬ jeˬ jaˬ lehˇ˗euˬ shaˬ zahˬ ya puˬ luꞈ˗eu deuˬ˗ahˇ jiˇ caw ba iˇ˗eu meh. Kʼoeˇ uˬ taꞈ aˇ muˇ˗ahˇ sheuˬ gʼeh˗eu deuˬ aˬ dui˗ahˇ sheuˬ gʼeh˗awˇ gʼaˬ biꞈ˗eu gʼaˇ duˬ maˬ ehˇ, caw ba˗eu gʼaˇ duˬ maˬ ehˇ, aˇ yamˬ gʼawˬ mya ni paˇ ya zmˬ˗eu meh. Aˬ dui yawˬ gʼaˬ na luꞈ aˇ muˇ˗ahˇ sheuˬ gʼeh˗eu deuˬ hawˇ˗eu aˬ yawꞈ maꞈ˗euˬ nymˇ jiˇ˗ahˇ aˇ poeˬ taˬ baw˗awˇ, ja ceuˬ nehˬ paˬ˗ehˇ gʼeh˗eu meh. Aˬ yawꞈ maꞈ neh leh jeh˗awˇ mˇ˗euˬ jeˬ˗euˬ gʼaˇ duˬ Yeˬhawˇbaˬ guiˬ lahˬ biꞈ luꞈ˗uˇ. Aˇ muˇ˗ahˇ sheuˬ gʼeh˗eu deuˬ jiˇ nui deuˬ loꞈ˗ehˇ yaw tsaˬ tsaˬ lehˇ ya gʼeh˗eu meh. Aˇ muˇ˗ahˇ sheuˬ gʼeh˗eu deuˬ nymˇ jiˇ laꞈ kʼoeˇ loˬ˗eu jeˬ˗ahˇ maˬ haw nehˬ nya gaˇ keuˆ ni aˬ muˇ˗euˬ gaˇ deuˬ˗ahˇ kaꞈ gʼa paˬ˗ehˇ maˬ gʼeh˗a.

9. Piˇliˇpiˆ 2:4, 5-ahˇ haw ngeh Ka li zaˬ yawˬ gʼaˬ na luꞈ aˬ joˆ˗ehˇ gʼeh˗eu nui ma ya bi ahˇ˗eu nga?

⁹ Piˇliˇpiˆ 2:4, 5-ahˇ gui. Aˬ dui yawˬ gʼaˬ na luꞈ aˇ muˇ˗ahˇ sheuˬ gʼeh˗eu deuˬ maˬ ngeuˇ kʼawꞈ, Yeˬsuˇ aˬ cawˬ˗euˬ gʼaˇ duˬ mˇ nehˬ˗euˬ jeˬ˗ahˇ aˬ dui yawˬ gʼaˬ na luꞈ dzaw geuꞈ nya˗eu meh. Jaˇliꞈ˗ahˇ Yeˬsuˇ ‘zaˬ kʼaˆ tiˬ gʼaˬ loꞈ˗ehˇ oe˗euˬ meh’ lehˇ ehˇ taˬ˗euˬ meh. (Piˇliˇpiˆ 2:7) Jaˇliꞈ heu deuˆ˗ahˇ neh aˬ jeˬ dzaw geuꞈ nya˗eu nga? Muiˬ˗eu zaˬ kʼaˆ deuˬ naˇ baw leˬ myaˆ pyawˬ naˇ mehˇ jaˆ ni hawˇ˗eu nui kʼahˇ shiˇ ni leh jeh˗eu meh. Teu gaˇ duˇ ni aˬ dui jiˇ Yeˬhawˇbaˬ hawˇ˗eu mehˇ nmˇ deuˬ˗euˬ zaˬ kʼaˆ pyeuꞈ˗eu laꞈ kʼoeˇ aˬ yawꞈ maꞈ˗euˬ gʼaˇ duˬ gaˇ dahˇ tsoeˬ ni dehꞈ mawꞈ˗eu yaw duˬ baw meh. Aˬ dui teu loꞈ˗ehˇ jahˇ nya ni aˬ jeˬ ya jahˇ˗eu nga lehˇ haw kaˇ˗euˇ.

10. Aˬ dui yawˬ ha˗ahˇ aˬ joˆ˗ehˇ ya naˇ haˬ˗eu nga?

¹⁰ Yawˬ ha˗euˬ nui ma˗ahˇ pyehˆ tseˇ. Aˬ dui yawˬ ha˗ahˇ heu loꞈ˗ehˇ ya naˇ haˬ˗eu meh. ‘Ngaˇ aˬ cawˬ˗ahˇ caw ba˗eu gʼaˇ duˬ nui ma aˇ naˆ ni keuˆ˗eu nya? Yaw jeˬ ma jeˬ, tiˬ gʼaˬ paˬ aˇ kʼoꞈ kʼawˆ laˇ˗euˬ mehˇ nmˇ deuˬ jawˇ gaˇ gʼa˗iˇ lehˇ ehˇ laˇ ngeh maˬ ehˇ, aˇ kʼoꞈ kʼawˆ laˇ˗euˬ mehˇ nmˇ tiˬ gʼaˬ na˗ahˇ mehˬ bawˬ˗ahˇ sheu ha˗iˇ nehˬ laꞈ lehˇ shaˇ laˇ ngeh maˬ ehˇ, ngaˇ aˬ joˆ˗ehˇ gʼeh˗eu nya? Huiˬ˗eu mehˬ bawˬ jahˇ˗eu jawˇ duˬ˗ahˇ laˆ luiˆ laˆ buˇ˗eu gʼaˇ duˬ tsawˇ haˬ loˬ ngeh maˬ ehˇ, bawˬdzaˬnymˇ˗ahˇ laˆ saˆ˗eu gʼaˇ duˬ tsawˇ haˬ loˬ ngeh maˬ ehˇ, kawˇ ma˗ehˇ caw ba nehˬ miˇ˗a laˬ?’ Aˬ dui yawˬ gʼaˬ na luꞈ Yeˬhawˇbaˬ˗ahˇ a nehˬ ngeh yawˬ ha laꞈ kʼoeˇ jaˆ˗eu yawˬ jeˬ na luꞈ Miˬyehˇ˗euˬ gaˇ gʼaˇ duˬ zmˬ ma lehˇ saˇ jaˇ dzaˬ˗euˬ meh. Yeˬhawˇbaˬ aˬ dui˗euˬ aˇ yamˬ hawˇ˗eu, gʼaˬ uˬ taꞈ, pyuˇ shuiˇ myawˬ gahˬ˗ahˇ aˬ cawˬ˗ahˇ caw ba gaˇ bi zmˬ mawꞈ˗eu meh. Aˬ dui toˆ˗ehˇ jahˇ naˇ Miˬyehˇ nui kʼahˇ shiˇ˗eu meh. Aˬ dui heu kawˆ nehˬ˗ehˇ taꞈ leˇ˗awˇ huiˬ laˇ mahˇ laˇ˗eu loˬ nga lehˇ ya siˬ˗euˬ naˇ aˬ jeˬ ya jahˇ˗eu nga?

11. Guiˬ lahˬ shaˇ˗eu heu naˇ aˬ dui˗ahˇ aˬ cawˬ˗euˬ gʼaˇ duˬ mˇ nehˬ mawꞈ˗eu nui ma ahˇ laˇ ni aˬ joˆ˗ehˇ caw ba nehˬ˗eu nga?

¹¹ Yeˬhawˇbaˬ˗ahˇ nui ma keuˆ˗eu laꞈ kʼoeˇ guiˬ lahˬ shaˇ. Aˬ dui yawˬ ha˗euˬ laꞈ kʼoeˇ huiˬ laˇ mahˇ laˇ˗eu loˬ˗eu tiˬ jeˬ na˗ahˇ ya mawˇ˗euˬ kʼawꞈ leh jeh mawꞈ˗eu nui ma maˬ ahˇ naˇ, gaˇ kawˆ teu nehˬ˗ehˇ taꞈ leˇ˗awˇ Yeˬhawˇbaˬ˗ahˇ nui ma keuˆ˗eu laꞈ kʼoeˇ guiˬ lahˬ yaw muiˬ˗ehˇ ya shaˇ˗eu meh. Aˬ dui yawˬ ha˗euˬ nui ma laꞈ kʼoeˇ pyeuꞈ luꞈ˗eu jeˬ Yeˬhawˇbaˬ˗ahˇ dawˇ coe ni dzawˇ nehˬ˗awˇ, “nui ma keuˆ ni maˬ ehˇ, Miˬyehˇ˗euˬ nui kʼahˇ mˇ nya ni maˬ ehˇ” caw ba nehˬ laꞈ lehˇ guiˬ lahˬ ya shaˇ˗eu meh.—Piˇliˇpiˆ 2:13.

12. Iˇ cuꞈ shawˇ dzeuˇ˗euˬ mehˇ nmˇ aˬ li zaˬ guˬ deuˬ Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ aˇ maꞈ aˇ muˇ˗ahˇ aˬ joˆ˗ehˇ caw ba nehˬ nya˗eu nga?

¹² Nawˇ iˇ cuꞈ shawˇ dzeuˇ˗euˬ mehˇ nmˇ aˬ li zaˬ guˬ tiˬ gʼaˬ pyeuꞈ naˇ, aˇ muˇ laꞈ kʼoeˇ˗euˬ gaˇ deuˬ˗ahˇ aˬ myah myah naˆ maˬ tseˇ mˇ mawꞈ˗eu nui ma ahˇ laˇ ni caw ba nehˬ laꞈ lehˇ Yeˬhawˇbaˬ˗ahˇ guiˬ lahˬ shaˇ. Miˇkʼahˬ tiˬ kʼahˬ na˗ahˇ aˇ muˇ˗ahˇ caw ba˗eu deuˬ naˆ maˬ tseˇ aˇ muˇ˗ahˇ sheuˬ gʼeh˗eu deuˬ myaˬ dzehˬ˗awˇ, aˇ muˇ˗ahˇ caw ba˗eu teu deuˬ jiˇ aˇ kʼoꞈ kʼawˆ laˇ taˬ˗euˬ meh. Nymˬ˗mˇ Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ aˇ maꞈ aˇ muˇ laꞈ kʼoeˇ tsawˇ haˬ deuˬ myaˬ laˇ behˇ laˇ luꞈ˗eu miˇ neh Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ tsawˇ haˬ deuˬ˗ahˇ ngehˬ gʼeh˗eu gʼaˇ duˬ mehˇ nmˇ aˬ li zaˬ guˬ deuˬ loˬ˗eu meh. Loˬ˗eu jawˇ duˬ aˬ geu tsahˇ˗ahˇ maˬ kaˬ, nui ma keuˆ˗eu laꞈ kʼoeˇ mˇ˗iˇ mawꞈ˗eu nui ma ahˇ naˇ, laˬ kʼaˬ cehˇ˗eu jeˬ za˗eu yaw duˬ baw meh. Aˬ jeˬ miˇ neh? Aˬ jeˬ miˇ neh ehˇ naˇ Yeˬhawˇbaˬ nui kʼahˇ shiˇ˗awˇ, yawˬ ha˗euˬ tsawˇ myahˇ muiˬ˗eu uˬ taꞈ, aˬ cawˬ˗ahˇ ya caw ba nehˬ˗euˬ miˇ neh meh.

13-14. Aˬ dui mehˇ nmˇ deuˬ˗ahˇ aˬ joˇ joˆ˗ehˇ caw ba nya˗eu nga? (Sahˬ boꞈ baˆ kʼoˆ˗euˬ aˇ baˇ˗ahˇ haw.)

¹³ Mehˇ nmˇ deuˬ˗euˬ loˬ˗eu jeˬ˗ahˇ haw mawˇ nya ni leh jeh. Gʼaˬ kʼehˇ Pawˇluˆ Yuˇdaˆ miˇ kʼahˬ˗ahˇ jawˇ˗eu Ka li zaˬ deuˬ˗ahˇ “Yaw muiˬ jeˬ hawˇ˗eu tiˬ gʼaˬ tiˇ gʼaˬ caw ba ngehˬ gʼeh˗eu jeˬ˗ahˇ maˬ ngehˇ ni mˇ˗awˬ. Aˬ jeˬ miˇ neh ehˇ naˇ, kʼoeˇ˗aˬ, Miˬyehˇ nui ma tsaˬ˗eu lawˇ˗eu shehˇ˗eu jeˬ pyeuꞈ˗eu meh” lehˇ gʼaˬ biꞈ nehˬ˗euˬ meh. (Heˬbyehˇ 13:16) Heu naˇ zawˇ˗ehˇ muiˬ˗eu nui noeˬ nui duˇ pyeuꞈ˗eu meh. Aˬ yawꞈ maꞈ sahˬ boꞈ teu˗ahˇ za˗euˬ tiˬ kʼehˬ naˇ, aˬ yawꞈ maꞈ˗euˬ iˇ kahˇ hawˇ˗eu, myawˬ dahˬ yaˇ dahˬ uˬ taꞈ, Yeˬhawˇbaˬ˗ahˇ uˬ duˬ maˬ tahˬ˗eu yuiꞈ  nyiˇ deuˬ˗ahˇ kʼawꞈ ya byehˇ dzeh yaꞈ˗awˇ, ‘gawˬ jawˬ paw ya cehˆ daˆ˗euˬ meh.’ (Maꞈtehˬ 24:16) Teu ngeh naˇ tiˬ gʼaˬ tiˇ gʼaˬ caw ba˗eu jeˬ loˬ dui dui˗eu aˇ yamˬ pyeuꞈ meh. Aˬ yawꞈ maꞈ Pawˇluˆ neh tiˬ gʼaˬ tiˇ gʼaˬ ngehˬ gʼeh caw ba˗awˬ lehˇ ehˇ˗euˬ nui noeˬ nui duˇ˗ahˇ maˬ mˇ caw law nmˇ˗aˬ, jawˇ duˬ yaw shuiꞈ˗ahˇ dehꞈ˗iˇ˗eu heu naˇ yaw awˬ maˬ ngeuˇ˗a.

¹⁴ Mehˇ nmˇ deuˬ aˬ yawꞈ maꞈ loˬ˗eu jeˬ aˬ dui˗ahˇ yawˬ jawˇ na luꞈ ehˇ nehˬ laꞈ˗eu lehˇ maˬ ngeuˇ˗a. Yaw jeˬ ma jeˬ, mehˇ nmˇ tiˬ gʼaˬ miˬ zaˬ bi shiˇ˗awˇ, tiˬ gʼaˬ tehꞈ˗ehˇ coꞈ ngeuˇ ni nui ma cawˆ luꞈ˗eu lehˇ ehˇ˗awˬ. Aˬ yawꞈ gʼawˬ nyoeˇ dzaˇ saꞈ mˇ˗eu maˬ ehˇ, iˇ˗eu laˇ˗eu maˬ ehˇ, iˇ kahˇ˗euˬ gaˇ deuˬ mˇ˗eu maˬ ehˇ, bi caw ba mawꞈ nga laˬ? Aˬ yawꞈ aˬ dui˗ahˇ maˬ bi suˬ saˬ mawꞈ˗eu miˇ neh aˬ yawꞈ loˬ˗eu jeˬ maˬ ehˇ˗eu kʼawꞈ pyeuꞈ nya meh. Ehˇ kʼawꞈ aˬ dui yawˬ ha jawˇ paw neh aˬ jeˬ loˬ nya lehˇ naˇ haˬ˗iˇ naˇ, aˬ yawꞈ laˬ kʼaˬ cehˇ dui dui˗eu yaw duˬ baw meh. Teu miˇ neh aˬ dui nymˬ˗mˇ tiˬ gʼaˬ paˬ caw ba˗iˇ tehꞈ˗a, maˬ ngeuˇ naˇ, nymˬ˗mˇ aˬ yawꞈ loˬ naˇ ehˇ laˇ tehꞈ˗a lehˇ maˬ ya noeˬ˗a. Aˬ dui yawˬ ha˗ahˇ ‘Ngaˇ aˬ yawꞈ pyeuꞈ law nmˇ˗aˬ aˬ joˆ˗ehˇ bi mˇ nehˬ mawꞈ˗awˇ, aˬ joˆ˗ehˇ bi caw ba mawꞈ˗eu nga?’ lehˇ ya naˇ haˬ˗eu meh.

15. Aˬ dui aˬ cawˬ˗ahˇ caw ba nehˬ mawꞈ naˇ aˬ joˆ˗ehˇ gʼeh˗eu tiˬ gʼaˬ ya pyeuꞈ˗eu nga?

¹⁵ Ngehˬ cawˬ˗eu yaw awˬ tiˬ gʼaˬ pyeuꞈ. Aˬ dui aˇ muˇ laꞈ kʼoeˇ aˬ cawˬ˗ahˇ caw ba nehˬ˗eu gʼaˇ duˬ aˬ myah luꞈ lehˬ hmˬ deuˇ taˬ˗euˬ mehˇ nmˇ tiˬ gʼaˬ na˗ahˇ siˬ nya˗eu meh. Aˬ yawꞈ maꞈ naˇ aˬ dui aˬ yawꞈ maꞈ˗ahˇ laˆ bahˬ laˇ nya lehˇ maˬ noeˬ˗a. Aˬ dui caw ba˗eu jeˬ kʼaˇ loˬ ngeh aˬ yawꞈ maꞈ˗ahˇ gʼoe nya meh lehˇ siˬ nya˗eu ma. Aˬ dui maꞈ jiˇ aˬ yawꞈ maꞈ loꞈ˗ehˇ pyeuꞈ mawꞈ˗eu ma. Oeˬ tseˇ ngaˬ kʼoꞈ kʼawˆ laˇ˗euˬ mehˇ nmˇ Ehˇlamˬ jiˇ aˬ cawˬ ngehˬ cawˬ˗eu yaw awˬ tiˬ gʼaˬ pyeuꞈ mawꞈ˗eu meh. Aˬ yawꞈ Yeˬsuˇ neh mˇ˗euˬ jeˬ˗ahˇ shaˇ noeˬ˗awˇ heu loꞈ˗ehˇ ehˇ˗eu meh. “Yeˬsuˇ gaˇ myaˬ dui dui kʼawꞈ zaˬ guˬ tsawˇ mawˬ maˬ ehˇ Yeˬsuˇ˗euˬ behˇ dzeˇ jawˇ mawꞈ˗eu meh. Aˬ yawꞈ maꞈ Yeˬsuˇ˗ahˇ caw ba nehˬ laꞈ lehˇ shaˇ peuˬ˗awˇ, Yeˬsuˇ aˬ yawꞈ maꞈ˗ahˇ ngehˬ gʼeh nehˬ mawꞈ˗eu meh lehˇ jiˇ siˬ nya˗eu meh. Ngaˬ˗ahˇ kʼawꞈ Yeˬsuˇ loꞈ˗ehˇ pyeuꞈ mawꞈ miˇ˗a. Ngaˬ˗ahˇ mehˇ nmˇ  deuˬ yaw awˬ˗ehˇ cawˬ cawˬ nya˗awˇ, lmˇ boˬ ni ngehˬ cawˬ nya˗eu uˬ taꞈ, yaw muiˬ˗ehˇ ngehˬ gʼeh nehˬ˗eu tiˬ gʼaˬ pyeuꞈ˗eu lehˇ haw ni leh jeh mawꞈ miˇ˗a.”

16. Ja ceuˬ 119:59, 60-ahˇ mˬ caw˗eu heu naˇ aˬ dui˗ahˇ Yeˬsuˇ˗ahˇ kʼaˇ gʼeh nya gaˇ neh dzaw geuꞈ nya ni aˬ joˆ˗ehˇ caw ba nehˬ˗eu nga?

¹⁶ Aˬ dui Yeˬsuˇ˗ahˇ tiˬ byah tiˬ loꞈ maˬ dzaw geuꞈ nya kʼawꞈ, gʼaˬ baˬ paˬ˗ehˇ maˬ gʼeh˗a. (Yaˬkoˆ 3:2) Aˇ baˇ boꞈ dzaw luꞈ˗eu deuˬ aˬ yawꞈ maꞈ˗euˬ saˬ laˬ loꞈ˗ehˇ tiˬ jeˬ gʼeh neh˗iˬ maˬ boꞈ muiˬ nya˗a. Ehˇ kʼawꞈ aˬ yawꞈ, yawˬ ha˗euˬ yaw lehˬ˗ahˇ neh dzaw geuꞈ˗awˇ, saˬ laˬ˗ahˇ kʼaˇ gʼeh nya gaˇ neh dzaw geuꞈ˗eu leh jeh naˇ, aˬ yawꞈ˗euˬ laꞈ zaˇ muiˬ daˆ laˇ˗eu meh. Teu gaˇ duˇ ni aˬ dui jiˇ yawˬ haˇ yawˬ ha Jaˇliꞈ pyehˆ tseˇ˗eu jeˬ˗ahˇ neh ya siˬ˗euˬ jeˬ˗ahˇ dehꞈ ziˇ laꞈ kʼoeˇ maˇ diˇ zmˬ˗iˇ naˇ, yawˬ ha laꞈ kʼoeˇ˗euˬ gʼaˬ baˬ˗eu aˬ geu jeˬ˗ahˇ maˬ kaˬ laˆ saˆ˗eu leh jeh naˇ, Yeˬsuˇ˗ahˇ kʼaˇ gʼeh nya gaˇ neh dzaw geuꞈ luꞈ˗eu jeˬ pyeuꞈ˗eu meh.—Ja ceuˬ 119:59, 60-ahˇ gui.

17-18. Aˬ dui Yeˬsuˇ loꞈ˗ehˇ aˬ cawˬ˗euˬ gʼaˇ duˬ mˇ nehˬ˗eu leh jeh naˇ aˬ jeˬ guiˬ lahˬ za˗eu nga?

¹⁷ Aˬ dui aˬ cawˬ˗euˬ gʼaˇ duˬ mˇ nehˬ˗eu leh jeh naˇ, mehˇ nmˇ deuˬ jiˇ aˬ dui˗ahˇ dzaw geuꞈ laˇ˗eu meh. Tiˬ lehˇ kuˇ˗eu aˇ muˇ˗ahˇ sheuˬ gʼeh˗eu tiˬ gʼaˬ heu loꞈ˗ehˇ ehˇ˗eu meh. “Aˇ muˇ laꞈ kʼoeˇ zaˬ guˬ gʼawˬ mya gʼaˬ aˇ muˇ˗ahˇ caw ba˗eu deuˬ pyeuꞈ laˇ˗euˬ meh. Yaw myaˬ gʼaˬ aˇ kʼoꞈ yaw nyiˇ˗a siˬ. Aˬ yawꞈ maꞈ teu loꞈ˗ehˇ huiˬ laˇ mahˇ laˇ˗euˬ teu naˇ, aˇ muˇ laꞈ kʼoeˇ˗euˬ mehˇ nmˇ deuˬ aˬ cawˬ˗ahˇ caw ba nehˬ˗eu leh jeh gaˇ ya mawˇ˗euˬ miˇ neh meh. Mehˇ nmˇ zaˬ guˬ teu deuˬ naˇ aˇ muˇ laꞈ kʼoeˇ˗euˬ mehˇ nmˇ deuˬ˗euˬ gʼaˇ duˬ tehꞈ˗ehˇ maˬ ngeuˇ˗eu, aˇ muˇ˗ahˇ sheuˬ gʼeh˗eu deuˬ˗euˬ gʼaˇ duˬ jiˇ gaˇ dahˇ tsoeˬ dui dui miˇ˗a.”

¹⁸ Aˬ dui yawˬ ha˗euˬ gʼaˇ duˬ tehꞈ˗ehˇ shaˇ noeˬ˗eu tsawˇ haˬ deuˬ tehꞈ˗ehˇ byah luꞈ˗eu miˇ tsaˬ˗ahˇ yawˬ dehꞈ dehꞈ luꞈ˗eu ma. Ehˇ kʼawꞈ Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ tsawˇ haˬ deuˬ naˇ aˬ yawꞈ maꞈ nehˬ˗ehˇ maˬ duˇ˗a. Yeˬsuˇ yawˬ ha˗euˬ gʼaˇ duˬ naˆ maˬ tseˇ aˬ cawˬ˗euˬ gʼaˇ duˬ shaˇ noeˬ˗eu meh. Aˬ dui jiˇ Yeˬsuˇ˗ahˇ dzaw geuꞈ˗eu lehˇ noeˬ tsehˆ taˬ˗euˬ ma. Aˬ dui “Ka li˗euˬ pehˬ zaˇ˗ahˇ” tiˬ byah tiˬ loꞈ maˬ caw teh nya kʼawꞈ, kʼaˇ gʼeh nya gaˇ neh dzaw geuꞈ nya˗eu meh. (1 Beˬtuˆluˆ 2:21) Aˬ dui Yeˬsuˇ loꞈ˗ehˇ aˬ cawˬ˗euˬ gʼaˇ duˬ mˇ nehˬ˗eu leh jeh naˇ, Yeˬhawˇbaˬ nui kʼahˇ shiˇ˗eu yaw duˬ baw˗eu miˇ neh aˬ dui˗ahˇ laˬ kʼaˬ cehˇ laˇ˗eu meh.