Skip to content

Gaˇ kawˆ uˬ dzah deuˬ maˬ bi mawˇ laˇ˗eu

Gui˗eu deuˬ naˇ haˬ˗eu jeˬ

Gui˗eu deuˬ naˇ haˬ˗eu jeˬ

2 Saˬmeuˬlaˆ 21:7-9 laꞈ kʼoeˇ “Meˬpiˇbawˇshehˆ gʼaˬ˗ahˇ Daˬbiˇ bi dzeuˇ˗iˇ˗euˬ meh” lehˇ ehˇ gaˇ neh, aˬ jeˬ miˇ neh Meˬpiˇbawˇshehˆ˗ahˇ bi sehꞈ˗eu lehˇ paˇ ehˇ˗eu nga?

Aˬ dui gaˇ kawˆ heu˗ahˇ kʼaˇ gui maˬ gui˗ehˇ gui naˇ, teu loꞈ˗ehˇ noeˬ laˇ nya˗eu meh. Maˇ diˇ naˇ Meˬpiˇbawˇshehˆ lehˇ kuˇ˗eu aˬ li nyiˬ li jawˇ˗eu meh. Aˬ dui gaˇ kawˆ heu˗ahˇ tiˬ kawˆ loꞈ˗ehˇ haw˗awˇ, teu˗ahˇ neh aˬ jeˬ ya siˬ˗eu nga lehˇ jiˇ haw ma.

Iˇsaˬleˬlaˆ˗euˬ sahˬ paˬ Sawˇluˆ aˬ li shiꞈ li hawˇ˗eu aˬ buˇ nyiˬ buˇ jawˇ˗eu meh. Sawˇluˆ˗euˬ aˬ li aˬ yuiꞈ yuiꞈ saˬ gʼaˬ naˇ, Yawˇnaˆshaˬ lehˇ kuˇ˗eu meh. Aˇ nah naˇ Yiˇzaˬpaˬ lehˇ kuˇ˗eu maˇ nyiˇ gʼaˬ neh baw˗euˬ aˬ li˗ahˇ Meˬpiˇbawˇshehˆ lehˇ myahˇ nehˬ˗euˬ meh. Yawˇnaˆshaˬ jiˇ Meˬpiˇbawˇshehˆ lehˇ kuˇ˗eu aˬ li tiˬ gʼaˬ jawˇ˗eu meh. Teu miˇ neh sahˬ paˬ Sawˇluˆ Meˬpiˇbawˇshehˆ lehˇ kuˇ˗eu aˬ yawꞈ˗euˬ aˬ li tiˬ gʼaˬ hawˇ˗eu oeˬ paˬ tiˬ gʼaˬ lehˇ jawˇ˗eu meh.

Tiˬ poˆ sahˬ paˬ Sawˇluˆ Iˇsaˬleˬlaˆ miˇ kʼahˬ˗ahˇ jawˇ˗eu Giˇbyoˬ meuˬ zaˬ deuˬ˗ahˇ bye laˇ˗awˇ, aˬ yawꞈ maꞈ dawˬ tawˆ luꞈ˗ahˇ sehꞈ˗eu lehˇ leh jeh˗eu meh. Aˬ yawꞈ Giˇbyoˬ meuˬ zaˬ yaw myaˬ gʼaˬ˗ahˇ sehꞈ˗euˬ gaˇ duˇ˗eu meh. Teu naˇ tiˬ pawꞈ˗iˬ maˬ tsaˬ˗eu jeˬ pyeuꞈ meh. Aˬ jeˬ miˇ neh ehˇ naˇ, Yawˇshuˆ˗euˬ saˇ ka˗ahˇ Iˇsaˬleˬlaˆ˗euˬ aˬ yuiꞈ deuˬ Giˇbyoˬ meuˬ zaˬ deuˬ˗ahˇ maˬ sehꞈ lehˇ saˇ jaˇ dzaˬ taˬ˗euˬ miˇ neh meh.—Yawˇshuˆ 9:3-27.

Saˇ jaˇ dawˬ heu sahˬ paˬ Sawˇluˆ˗euˬ saˇ ka˗ahˇ keuˆ ni maˬ cawˆ˗iˇ˗aˬ siˬ. Ehˇ kʼawꞈ Sawˇluˆ ehˇ taˬ˗euˬ saˇ jaˇ dawˬ˗ahˇ maˬ ziꞈ ni Giˇbyoˬ meuˬ zaˬ deuˬ˗ahˇ sehꞈ˗eu leh jeh˗eu meh. Teu miˇ neh “Sawˇluˆ hawˇ˗eu aˬ yawꞈ˗euˬ nymˇ kʼahˬ zaˬ deuˬ aˬ cawˬ˗ahˇ sehꞈ˗euˬ iˬ baˇ pi luꞈ˗eu meh.” (2 Saˬmeuˬlaˆ 21:1) Aˇ nah naˇ Daˬbiˇ sahˬ paˬ pyeuꞈ laˇ ngeh, dzeˇ luꞈ˗eu Giˇbyoˬ meuˬ zaˬ deuˬ Sawˇluˆ neh jahˇ doeˇ nehˬ laꞈ˗euˬ jeˬ Daˬbiˇ˗ahˇ dzawˇ nehˬ˗euˬ meh. Daˬbiˇ Giˇbyoˬ meuˬ zaˬ deuˬ˗ahˇ nga maꞈ naw maꞈ˗ahˇ nui kʼahˇ bi shiˇ˗eu gʼaˇ duˬ maˬ ehˇ, Yeˬhawˇbaˬ Iˇsaˬleˬlaˆ miˇ kʼahˬ˗ahˇ guiˬ lahˬ bi biꞈ kʼoꞈ˗eu gʼaˇ duˬ maˬ ehˇ, aˬ jeˬ ya jahˇ nehˬ˗a lehˇ naˇ haˬ˗euˬ meh. Teu ngeh aˬ yawꞈ maꞈ Daˬbiˇ˗ahˇ pyuˇ shuiˇ maˬ shaˇ ni Giˇbyoˬ meuˬ zaˬ deuˬ˗ahˇ “tiˬ gʼaˬ˗iˬ maˬ bi dzeˇ yaꞈ ni sehꞈ jiˇ mawꞈ˗eu” gʼaˬ˗euˬ aˬ li shiꞈ gʼaˬ˗ahˇ a nehˬ laꞈ lehˇ shaˇ˗euˬ meh. (Bawˇtsahˬ 35:30, 31) Daˬbiˇ jiˇ aˬ yawꞈ maꞈ neh shaˇ˗euˬ loꞈ˗ehˇ a nehˬ˗euˬ meh.—2 Saˬmeuˬlaˆ 21:2-6.

Teu ngeh Sawˇluˆ hawˇ˗eu Yawˇnaˆshaˬ guiˆ deuˆ gaˇ shiˇ˗euˬ meh. Ehˇ kʼawꞈ Yawˇnaˆshaˬ˗euˬ aˬ li Meˬpiˇbawˇshehˆ dehꞈ luꞈ˗a siˬ. Meˬpiˇbawˇshehˆ nyiˇ ngeh neh aˬ kuiˇ ga shiˇ taˬ˗euˬ tiˬ gʼaˬ pyeuꞈ˗eu miˇ neh, aˬ yawꞈ˗euˬ aˬ bawˇ Sawˇluˆ Giˇbyoˬ meuˬ zaˬ deuˬ˗ahˇ deuˆ ngeh aˬ yawꞈ teu laꞈ kʼoeˇ maˬ keuˬ˗a. Daˬbiˇ Yawˇnaˆshaˬ hawˇ˗eu aˬ yawꞈ˗euˬ zaˬ deuˬ uˆ deuˬ˗ahˇ aˬ myah luꞈ gaˬ gʼeh ma leh saˇ jaˇ dzaˬ˗euˬ meh. Teu laꞈ kʼoeˇ Meˬpiˇbawˇshehˆ jiˇ ahˇ˗eu meh. (1 Saˬmeuˬlaˆ 18:1; 20:42) Jaˇliꞈ˗ahˇ “Yawˇnaˆshaˬ˗euˬ aˬ li pyeuꞈ˗eu Sawˇluˆ˗euˬ oeˬ paˬ Meˬpiˇbawˇshehˆ gʼaˬ˗ahˇ Daˬbiˇ bi dzeuˇ˗iˇ˗euˬ meh. Aˬ jeˬ miˇ neh ehˇ naˇ, Yawˇnaˆshaˬ aˬ yawꞈ nyaꞈ yaw kaˬ muiˬ˗eu shawˇ˗eu saˇ jaˇ dzaˬ taˬ˗eu jaˆ˗eu meh” lehˇ ehˇ taˬ˗euˬ meh.—2 Saˬmeuˬlaˆ 21:7.

Daˬbiˇ Giˇbyoˬ meuˬ zaˬ deuˬ neh shaˇ˗euˬ loꞈ˗ehˇ mˇ nehˬ˗euˬ meh. Aˬ yawꞈ Sawˇluˆ˗euˬ aˬ li nyiˬ li hawˇ˗eu Sawˇluˆ˗euˬ oeˬ paˬ ngaˬ gʼaˬ a nehˬ˗euˬ meh. Aˬ li teu nyiˬ li laꞈ kʼoeˇ tiˬ gʼaˬ naˇ Meˬpiˇbawˇshehˆ lehˇ kuˇ˗eu meh. (2 Saˬmeuˬlaˆ 21:8, 9) Daˬbiˇ teu loꞈ˗ehˇ mˇ˗euˬ baˬ da neh Iˇsaˬleˬlaˆ miˇ kʼahˬ tsawˇ haˬ˗ahˇ sehꞈ˗eu iˬ baˇ˗ahˇ neh dzeuˇ˗iˇ nya˗euˬ meh.

Heu naˇ gaˇ hu pyeuꞈ yaꞈ˗euˬ gaˇ kawˆ tiˬ hmˬ tehꞈ maˬ ngeuˇ˗a. Miˬyehˇ˗euˬ zahˇ dawˬ kʼoꞈ dawˬ˗ahˇ ‘Aˬ ma aˬ da deuˬ˗euˬ iˬ baˇ baˬ da neh, zaˬ deuˬ˗ahˇ maˬ ya sehꞈ˗a’ lehˇ maˇ jawˆ ni ehˇ taˬ˗euˬ meh. (Dawˬmehˬmehˬ˗eu 24:16) Teu miˇ neh Sawˇluˆ˗euˬ aˬ li nyiˬ li hawˇ˗eu oeˬ paˬ ngaˬ gʼaˬ iˬ baˇ maˬ ahˇ law nmˇ˗aˬ, Yeˬhawˇbaˬ aˬ yawꞈ maꞈ˗ahˇ teu loꞈ˗ehˇ maˬ bi sehꞈ˗eu yaw duˬ baw meh. Miˬyehˇ˗euˬ zahˇ dawˬ kʼoꞈ dawˬ laꞈ kʼoeˇ “Tsawˇ haˬ aˬ geu gʼaˬ maˬ kaˬ, yawˬ ha˗euˬ iˬ baˇ baˬ da neh tehꞈ˗ehˇ sehꞈ˗eu jeˬ˗ahˇ ya daˬ meh” lehˇ jiˇ paˇ ehˇ taˬ˗euˬ meh. Heu gaˇ haw ngeh, Sawˇluˆ˗euˬ zaˬ deuˬ uˆ deuˬ heu shiꞈ gʼaˬ naˇ Giˇbyoˬ meuˬ zaˬ deuˬ˗ahˇ sehꞈ ngeh tiˬ paw dzeˇ dzaˬ˗ahˇ neh keuˬ leˇ˗euˬ gaˇ duˇ˗eu meh. Teu miˇ neh aˬ yawꞈ maꞈ yawˬ ha neh mˇ˗euˬ jeˬ˗euˬ gʼaˇ duˬ dziˇ dzoˆ ya tsoeˬ˗euˬ meh.

Gaˇ kawˆ heu˗ahˇ haw ngeh, tsawˇ haˬ tiˬ gʼaˬ yaw lehˬ mˇ ngeh tiˬ jawˇ aˬ cawˬ ehˇ˗eu miˇ neh mˇ de lehˇ maˬ dehˬ lehꞈ nya nga lehˇ siˬ laˇ˗eu meh. Jaˇliꞈ˗ahˇ “Nawˇ kʼaˇ mˇ˗eu jeˬ gaˇ kawˆ yaw muiˇ kawˆ duˬ taˬ˗awˬ. Nawˬ neh kʼaˇ mˇ˗euˬ jeˬ guiˬ lahˬ baw tehꞈ˗a” lehˇ ehˇ taˬ˗euˬ meh.—Dawˬdaˬ 4:24-27; Eˇpeˇsu 5:15.