1. Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ gʼaˇ duˬ aˬ dui˗euˬ ziˇ aˇ naˆ ni aˇ poeˬ baw˗eu nga?

 Yaw jeˬ ma jeˬ, nawˇ oeˇ dui dui˗awˇ muiˬ dui dui˗eu uˬ taꞈ, poeˬ dui dui˗eu boꞈ taˬ˗euˬ aˇ baˇ laꞈ sawˬ tiˬ hmˬ za˗euˬ lehˇ ehˇ˗awˬ. Aˇ baˇ teu baˇ oeˇ˗iˇ taˬ˗euˬ miˇ neh, laˆ jawꞈ taˬ˗euˬ jaˆ kʼawꞈ, pyehꞈ˗iˇ taˬ˗euˬ jaˆ kʼawꞈ, aˇ poeˬ gʼawˬ mya lam dawˬlaˬ poeˬ˗eu meh. Nawˇ teu˗ahˇ aˇ poeˬ taˬ baw dui dui˗awˇ, yaw muiˬ˗ehˇ haw saˆ˗eu yaw duˬ baw meh. Teu gaˇ duˇ ni Yeˬhawˇbaˬ aˬ dui˗ahˇ poeˬ dui dui˗eu laꞈ sawˬ pyeuꞈ˗eu ziˇ biꞈ nehˬ taˬ˗euˬ meh. Yeˬhawˇbaˬ aˬ dui˗euˬ ziˇ˗ahˇ aˇ poeˬ baw dui dui˗eu lehˇ haw˗eu miˇ neh, aˬ yawꞈ˗euˬ Zaˬmaˇ tiˬ gʼaˬ tehꞈ kʼawꞈ aˬ dui˗euˬ gʼaˇ duˬ bi kamˇ shiˇ le˗euˬ meh.—Yoˇhaˬ 3:16.

2. 2 Gawˇliˬtu 7:1-ahˇ ehˇ taˬ˗euˬ loꞈ˗ehˇ Yeˬhawˇbaˬ aˬ dui aˬ jeˬ jahˇ gaˇ noeˬ tmˬ˗eu nga?

² Yeˬhawˇbaˬ dehꞈ˗eu jeˬ˗euˬ iˇ byo pyeuꞈ meh. (Ja ceuˬ 36:9) Gʼaˬ kʼehˇ Pawˇluˆ teu˗ahˇ ha geuꞈ˗eu laꞈ kʼoeˇ “aˬ yawꞈ laꞈ kʼoeˇ aˬ dui dehꞈ luꞈ, jawˇ luꞈ, luˆ luꞈ, laˆ luꞈ˗eu ma” lehˇ ehˇ˗eu meh. (Gʼaˬkʼehˇ 17:25, 28) Teu miˇ neh aˬ dui, aˬ dui˗euˬ ziˇ Yeˬhawˇbaˬ jawˇ gaˇ neh oe˗euˬ laꞈ sawˬ pyeuꞈ˗eu lehˇ ehˇ nya˗eu meh. Kʼoeˇ naˇ Yeˬhawˇbaˬ aˬ dui˗ahˇ gaˬ dui dui˗eu miˇ neh, aˬ dui dehꞈ nya jawˇ nya˗eu gʼaˇ duˬ yawˬ jeˬ na luꞈ lehˬ hmˬ nehˬ taˬ˗euˬ meh. (Gʼaˬkʼehˇ 14:15-17) Ehˇ kʼawꞈ Yeˬhawˇbaˬ aˬ dui˗euˬ ziˇ˗ahˇ haw piˇ˗eu gʼaˇ duˬ nymˬ˗mˇ zahˬ leˇ paˬ˗ehˇ gʼeh˗eu jeˬ maˬ jahˇ˗a. Toˆ˗ehˇ kʼawꞈ Yeˬhawˇbaˬ aˬ dui shiˬ shaˬ jiˇ paw maˬ ehˇ, nui jah paw maˬ ehˇ, kʼaˇ gʼeh nya gaˇ neh haw saˆ gaˇ noeˬ tmˬ˗eu meh. (2 Gawˇliˬtu 7:1-ahˇ gui.) Aˬ dui aˬ jeˬ miˇ neh yawˬ ha˗euˬ ziˇ hawˇ˗eu mawˇ do˗ahˇ ya bo saˆ˗eu nga? Aˬ dui toˆ˗ehˇ aˬ joˆ˗ehˇ jahˇ nya˗eu nga?

3. Aˬ dui yawˬ ha˗euˬ mawˇ do˗ahˇ haw saˆ˗eu aˇ yeˇ huiˬ˗eu tiˬ jeˬ naˇ, aˬ jeˬ nga?

³ Aˬ dui yawˬ ha˗euˬ mawˇ do˗ahˇ haw saˆ˗eu aˇ yeˇ huiˬ˗eu tiˬ jeˬ naˇ, Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ gaˇ˗ahˇ kʼaˇ gʼeh nya gaˇ neh mˇ mawꞈ˗eu miˇ neh  ma. (Maˬkuˆ 12:30) Aˬ dui ‘dehꞈ luꞈ˗eu lawˇ˗eu jeˬ loꞈ˗ehˇ, aˬ dui˗euˬ mawˇ do Miˬyehˇ˗ahˇ damˬ nehˬʼ mawꞈ˗eu ma. Teu miˇ neh aˬ dui yawˬ ha˗euˬ mawˇ do˗ahˇ deuˬ laˇ˗eu jeˬ˗ahˇ tiˬ jeˬ˗iˬ maˬ jahˇ. (Loˇmaˆ 12:1) Aˬ dui yawˬ ha˗euˬ mawˇ do˗ahˇ aˇ naˆ ni haw saˆ kʼawꞈ, maˬ naˇ maˬ gawˇ laˇ˗eu lehˇ maˬ ehˇ tsehˆ nya˗a. Ehˇ kʼawꞈ mˬ taˆ Aˬda neh biꞈ˗euˬ laꞈ sawˬ pyeuꞈ˗eu ziˇ˗ahˇ aˇ poeˬ taˬ baw˗eu lehˇ bi mawˇ mawꞈ˗eu miˇ neh, aˬ dui yawˬ ha˗euˬ mawˇ do˗ahˇ kʼaˇ gʼeh nya gaˇ neh haw saˆ˗eu ma.

4. Sahˬ paˬ Daˬbiˇ aˬ joˆ˗ehˇ noeˬ tsehˆ taˬ˗euˬ nga?

⁴ Sahˬ paˬ Daˬbiˇ Miˬyehˇ neh biꞈ˗euˬ laꞈ sawˬ pyeuꞈ˗eu ziˇ˗ahˇ aˬ jeˬ miˇ neh aˇ poeˬ taˬ baw˗eu lehˇ dzawˇ nehˬ taˬ˗euˬ meh. Aˬ yawꞈ “shiˇ˗eu duˬ kʼahˬ˗ahˇ ngaˇ keuˆ naˇ, nawˬ˗ahˇ muiˬ laˇ duˬ jaˆ ta loˇ. Shiˇ˗awˇ kʼaˬ lehˇ pyeuꞈ jiˇ˗euˬ deuˬ, nawˬ˗ahˇ paˇ ja ceuˬ nya ta loˇ. Nawˇ saˇ jaˇ ziꞈ˗eu gaˇ kawˆ˗ahˇ, kʼaˬ lehˇ kʼoeˇ deuˬ ja nya ta loˇ” lehˇ ehˇ˗eu meh. (Ja ceuˬ 30:9) Daˬbiˇ dawˬ heu˗ahˇ aˬ yawꞈ maˬ shiˇ mi naˆ˗ehˇ boꞈ˗euˬ gaˇ duˇ˗eu meh. Ehˇ kʼawꞈ aˬ yawꞈ Yeˬhawˇbaˬ˗ahˇ ja ceuˬ nya˗eu gʼaˇ duˬ kʼaˇ gʼeh nya gaˇ neh yawˬ ha˗euˬ mawˇ do˗ahˇ haw saˆ haw saˆ˗ehˇ dehꞈ˗eu lehˇ noeˬ tsehˆ taˬ˗euˬ meh. Aˬ dui jiˇ toˆ˗ehˇ pyeuꞈ mawꞈ˗eu yaw duˬ baw meh.

5. Aˬ dui aˇ naˆ ni aˇ kʼoꞈ kʼawˆ laˇ˗awˇ, aˇ naˆ ni jawˇ saˇ maˬ doˆ˗eu kʼawꞈ, aˬ jeˬ jahˇ nya˗eu nga?

⁵ Jawˇ saˇ maˬ doˆ˗eu miˇ neh maˬ ehˇ, aˇ kʼoꞈ kʼawˆ laˇ˗euˬ miˇ neh maˬ ehˇ, aˬ dui gaˇ hu loꞈ˗ehˇ yaw myaˬ jeˬ maˬ paˇ mˇ nya˗euˬ miˇ neh, nui ma cawˆ˗awˇ gʼaˬ baˬ laˇ nya˗eu meh. Ehˇ kʼawꞈ teu baˬ da neh aˬ dui yawˬ ha˗euˬ mawˇ do˗ahˇ maˬ haw saˆ ni maˬ ya bi gʼeh˗a. Aˬ jeˬ miˇ neh? Aˬ jeˬ miˇ neh ehˇ naˇ, aˬ dui aˇ naˆ ni jawˇ saˇ maˬ doˆ˗awˇ, aˇ naˆ ni aˇ kʼoꞈ kʼawˆ laˇ˗euˬ kʼawꞈ, sahˬ paˬ Daˬbiˇ loꞈ˗ehˇ Yeˬhawˇbaˬ˗ahˇ ja ceuˬ daˆ leꞈ nya˗eu miˇ neh meh. Aˬ dui maˬ byah kuꞈ kʼawꞈ, Yeˬhawˇbaˬ aˬ dui˗ahˇ aˇ poeˬ taˬ baw˗eu lehˇ ya siˬ˗eu miˇ neh, gʼaˬ za laˇ dui dui˗eu maˬ ngeuˇ nya loˇ? (Maꞈtehˬ 10:29-31) Aˬ dui paˇ ya shiˇ˗euˬ kʼawꞈ, Yeˬhawˇbaˬ aˬ dui˗ahˇ bi gʼoꞈ dehꞈ laˇ mawꞈ dui dui˗eu meh. (Yawˇbaˆ 14:14, 15) Aˬ dui yaw dehꞈ kʼaˇ dehꞈ˗eu kʼoeˇ keuˆ ni, yawˬ ha˗euˬ ziˇ hawˇ˗eu mawˇ do˗ahˇ kʼaˇ gʼeh nya gaˇ neh haw saˆ mawꞈ˗eu ma.

6. Dzaˬ˗eu dawˇ˗eu gaˇ kawˆ nehˬ˗ehˇ taꞈ leˇ˗awˇ Yeˬhawˇbaˬ aˬ dui˗ahˇ aˬ jeˬ bi jahˇ mawꞈ˗eu nga?

⁶ Jaˇliꞈ˗aˬ, mawˇ do˗ahˇ haw saˆ˗eu maˬ ngeuˇ naˇ, dzaˬ dzaˬ dawˇ dawˇ gaˇ kawˆ nehˬ˗ehˇ taꞈ leˇ˗awˇ nui noeˬ nui duˇ biꞈ˗eu paˇ dmˬ maˬ ngeuˇ kʼawꞈ, gaˇ kawˆ teu nehˬ˗ehˇ taꞈ leˇ˗awˇ Yeˬhawˇbaˬ aˬ joˆ˗ehˇ noeˬ˗eu lehˇ bi siˬ laꞈ˗eu meh. Yaw jeˬ ma jeˬ, Miˬyehˇ aˬ dui˗ahˇ “noeˬ shaˬ˗eu jeˬ hawˇ˗eu kʼahˬ lahˇ˗eu jeˬ taˬ bi ahˇ” lehˇ ehˇ˗eu meh. (Dawˬtsoˆ 11:10) Kʼoeˇ naˇ Jaˇliꞈ aˬ dui˗ahˇ aˇ dzehˬ dzeuˇ ni taˬ dzaˬ taˬ dawˇ lehˇ saˇ tiˇ biꞈ taˬ˗eu meh. Aˬ jeˬ miˇ neh ehˇ naˇ, teu naˇ aˬ dui˗euˬ mawˇ do hawˇ˗eu ziˇ˗ahˇ deuˬ laˇ nya˗eu miˇ neh meh. (Dawˬdaˬ 23:20) Yeˬhawˇbaˬ aˬ dui˗ahˇ aˬ jeˬ dzaˬ aˬ jeˬ dawˇ˗eu, aˇ myaˆ ni dzaˬ aˇ myaˆ ni dawˇ˗eu, lehˇ yaw muiˬ˗ehˇ bi shaˇ noeˬ mawꞈ˗eu meh.—1 Gawˇliˬtu 6:12; 9:25.

7. Dawˬdaˬ 2:11 aˬ dui˗ahˇ mawˇ do haw saˆ˗eu gaˇ kawˆ nehˬ˗ehˇ taꞈ leˇ˗awˇ, yaw muiˬ˗ehˇ noeˬ tsehˆ nya ni aˬ joˆ˗ehˇ caw ba nehˬ˗eu nga?

⁷ Yaw muiˬ˗ehˇ shaˇ noeˬ shaˇ sawˇ˗awˇ noeˬ tsehˆ˗eu heu neh, Miˬyehˇ neh biꞈ˗euˬ laꞈ sawˬ pyeuꞈ˗eu ziˇ˗ahˇ aˇ poeˬ taˬ baw˗eu lehˇ mˇ mawˇ nya˗eu meh. (Ja ceuˬ 119:99, 100; Dawˬdaˬ 2:11-ahˇ gui.) Yaw jeˬ ma jeˬ, aˬ dui aˬ jeˬ jeˇ dzaˬ˗eu lehˇ yaw muiˬ˗ehˇ ya shaˇ noeˬ˗eu meh. Aˬ dui ya leˇ˗eu dzaˇ pyeuꞈ kʼawꞈ mawˇ do˗ahˇ deuˬ naˇ, teu˗ahˇ maˬ dzaˬ. Kʼoeˇ naˇ aˬ dui yaw muiˬ˗ehˇ yuꞈ dehˆ˗eu, aˬ myah luꞈ cehˆ niˇ gʼa˗eu, mawˇ do˗ahˇ laˆ saˆ laˆ buˇ˗eu, iˇ kahˇ laˆ luiˆ laˆ buˇ˗eu, heu deuˬ mˇ˗eu heu neh nui gahˇ ahˇ˗eu lehˇ mˇ mawˇ nya˗eu meh.

8. Jaˇliꞈ lehˬ laˇ ca laˇ˗eu jeˬ˗ahˇ yahˇ˗eu gaˇ kawˆ nehˬ˗ehˇ taꞈ leˇ˗awˇ Miˬyehˇ noeˬ˗eu jeˬ˗ahˇ aˬ joˆ˗ehˇ bi siˬ laꞈ˗eu nga?

⁸ Yeˬhawˇbaˬ Iˇsaˬleˬlaˆ deuˬ˗ahˇ iˇ kahˇ jawˇ ngeh maˬ ehˇ, gaˇ mˇ luꞈ ngeh maˬ ehˇ, lehˬ laˇ ca laˇ˗eu jeˬ˗ahˇ yahˇ nya˗eu gʼaˇ duˬ, zahˇ dawˬ kʼoꞈ dawˬ biꞈ nehˬ˗euˬ  meh. (Doˆ˗iˇ˗eu 21:28, 29; Dawˬmehˬmehˬ˗eu 22:8) Maˬ yehˆ maˇ yehꞈ˗ehˇ tsawˇ haˬ laˆ sehꞈ˗euˬ deuˬ yawˬ ha neh mˇ˗euˬ jeˬ baˬ da neh kʼaˆ dui dui˗eu jeˬ keuˆ le˗eu meh. (Dawˬmehˬmehˬ˗eu 19:4, 5) Tsawˇ haˬ tiˬ gʼaˬ gʼaˬ uˬ maˆ laꞈ kʼoeˇ ahˇ˗eu zaˬ˗ahˇ maˬ yehˆ maˇ yehꞈ˗ehˇ laˆ deuˬ˗euˬ kʼawꞈ, yaˇ kʼaˬ daˇ gaˇ ya daˬ˗eu meh. (Doˆ˗iˇ˗eu 21:22, 23) Yeˬhawˇbaˬ aˬ dui˗ahˇ lehˬ laˇ ca laˇ˗eu jeˬ˗ahˇ kʼaˇ gʼeh nya gaˇ neh bi yahˇ mawꞈ˗eu lehˇ maˇ jawˆ ni siˬ laˇ˗eu meh.

9. Maˬ bi lehˬ maˬ bi ca laˇ˗eu gʼaˇ duˬ aˬ dui aˬ jeˬ jeˇ˗ahˇ jahˇ nya˗eu nga? (Aˇ baˇ˗ahˇ haw.)

⁹ Aˬ dui yawˬ ha˗euˬ iˇ kahˇ hawˇ˗eu gaˇ mˇ duˬ˗ahˇ lehˬ laˇ ca laˇ˗eu jeˬ maˬ bi jaˆ˗eu heu neh, Miˬyehˇ neh biꞈ˗euˬ laꞈ sawˬ pyeuꞈ˗eu ziˇ˗ahˇ aˇ poeˬ taˬ baw˗eu lehˇ mˇ mawˇ nya˗eu meh. Yaw jeˬ ma jeˬ, ceh taˆ ni gʼeh˗eu myawˬ deuˬ maˬ ehˇ, jaˆ gʼaˬ jaˆ lmˇ maˬ ehˇ, zaˬ deuˬ maˬ yuˇ miˇ nya gaˇ yuˇ taˬ˗awˇ, myawˬ teu deuˬ biˬ dzeh ngeh jiˇ aˬ cawˬ˗ahˇ maˬ laˆ naˇ paˬ˗ehˇ yaw muiˬ˗ehˇ biˬ dzeh˗eu ma. Kʼoeˇ naˇ aˬ dui miˬ dzaˬ zmˬ ngeh, iˇ lahˇ ciˬ dahˇ taˬ ngeh, miˬ dzaˬ caˆ tiˬ jeˬ na zmˬ ngeh, teu maˬ jahˇ gʼaˬ˗euˬ yaw kaˬ˗ahˇ yawˬ gaˇ yawˬ maˬ iˇ. Aˬ dui uˬ yoeˇ bi ngeuˇ laˇ˗eu jaˆ gʼaˬ dzaˬ taˬ ngeh, jiˇ baˬ dawˇ taˬ ngeh, maˬ yuꞈ kʼaˆ dehꞈ˗euˬ ngeh, lawˬ liˬ maˬ ya yeuꞈ˗a. Kʼoeˇ naˇ lawˬ liˬ yeuꞈ luꞈ ngeh, naˬ gaˬ maˬ ya mui maˬ ya ngehˬ˗a.

10. Ziˇ˗ahˇ lehˬ laˇ ca laˇ˗eu jeˬ maˬ pyeuꞈ laˇ mi naˆ˗ehˇ maˬ ehˇ, pyeuꞈ luꞈ˗eu aˇ yamˬ laꞈ kʼoeˇ maˬ ehˇ, aˬ dui aˬ jeˬ jeˇ jahˇ nya˗eu nga?

¹⁰ Tiˬ poˆ na˗aˬ, aˬ dui aˬ dui˗euˬ ziˇ˗ahˇ deuˬ laˇ˗eu jeˬ˗ahˇ maˬ yahˇ buˬ nya˗a. Yaw jeˬ ma jeˬ, aˬ dui uˬ jeˬ jaˬ lehˇ˗euˬ shaˬ zahˬ, yaw jaw naˇ gawˇ, maˬ ngeuˇ naˇ meuˬ suˬ saˬ˗eu jeˬ heu deuˬ˗ahˇ ya puˬ˗eu kʼawꞈ pyeuꞈ nya meh. Aˬ dui uˆ lahˇ˗eu aˬ yuiꞈ deuˬ neh ehˇ taˬ˗euˬ aˇ yamˬ˗ahˇ taˬ doˆ˗iˇ, yawˬ gaˇ yawˬ cehˆ˗iˇ, kʼoeˇ jeˬ heu jeˬ taˬ jahˇ lehˇ dawˬ biꞈ taˬ˗euˬ loꞈ˗ehˇ naˇ haˬ˗eu heu neh, yawˬ ha˗ahˇ maˬ bi lehˬ maˬ bi ca laˇ ni hawˇ˗eu dehꞈ daˆ leꞈ nya ni leh jeh˗eu ma. (Loˇmaˆ 13:1, 5-7) Lehˬ laˇ ca laˇ nya˗eu tiˬ jeˬ na˗euˬ gʼaˇ duˬ nmˇ, maˬ keuˆ laˇ mi naˆ˗ehˇ lehˬ hmˬ taˬ nya˗eu meh. Aˬ dui jawˇ kʼahˬ˗ahˇ˗euˬ aˬ yuiꞈ deuˬ neh uˬ jeˬ jaˬ lehˇ˗euˬ shaˬ zahˬ gaˇ kawˆ nehˬ˗ehˇ taꞈ leˇ˗awˇ biꞈ˗euˬ nui noeˬ nui duˇ˗ahˇ caw teh˗eu ma. Yaw jeˬ ma jeˬ, aˬ dui dawˇ˗eu iˇ cuꞈ, yaw awˬ˗ehˇ maˬ cawˆ˗iˇ nya˗eu dzaˬ dzaˬ dawˇ dawˇ hawˇ˗eu jaˆ gʼaˬ jaˆ lmˇ lawˬ muˇ lehˬ hmˬ taˬ nya˗eu meh.

11. Aˬ dui jawˇ kʼahˬ˗ahˇ yaw jaw naˇ gawˇ jaˆ luꞈ naˇ, aˬ jeˬ jahˇ paˬ˗ehˇ gʼeh˗eu nga?

¹¹ Aˬ dui jawˇ kʼahˬ˗ahˇ yaw jaw naˇ gawˇ jaˆ luꞈ naˇ, aˬ jeˬ jahˇ paˬ˗ehˇ gʼeh˗eu nga? Aˬ dui uˆ lahˇ˗eu aˬ yuiꞈ deuˬ neh aˬ laꞈ dzuiꞈ, aˬ cawˬ nehˬ˗ehˇ yaw gʼawˬ gʼawˬ lehˇ jawˇ, mehˬ kaꞈ tsahˬ, iˇ kahˇ laꞈ kʼoeˇ tehꞈ˗ehˇ jawˇ, lehˇ ehˇ˗euˬ dawˬ heu deuˬ˗ahˇ mˇ caw paˬ˗ehˇ gʼeh˗eu meh. Aˬ dui toˆ˗ehˇ jahˇ˗eu teu naˇ, Miˬyehˇ neh biꞈ˗euˬ laꞈ sawˬ pyeuꞈ˗eu ziˇ˗ahˇ aˇ poeˬ taˬ baw˗eu lehˇ mˇ mawˇ˗eu jeˬ pyeuꞈ meh.

12. Maˬ noeˬ˗euˬ jeˬ gaˇ kawˆ pyeuꞈ laˇ ngeh, Dawˬdaˬ 14:15 laꞈ kʼoeˇ˗euˬ Jaˇliꞈ zahˇ heu naˇ, aˬ dui˗ahˇ aˬ joˆ˗ehˇ caw ba nehˬ˗eu nga?

¹² Maˬ noeˬ˗euˬ gaˇ gaˇ kawˆ tiˬ jeˬ na pyeuꞈ laˇ ngeh, tiˬ poˆ na aˬ dui cawˬ deuˬ˗ahˇ neh maˬ ehˇ, nymˇ kaˬ taꞈ˗eu deuˬ˗ahˇ neh maˬ ehˇ, naˬ gaˬ lawˬ muˇ˗ahˇ neh maˬ ehˇ, maˬ tsaˬ˗eu gaˇ kawˆ deuˬ˗ahˇ ya gaˬ˗eu kʼawꞈ pyeuꞈ nya meh. Aˬ dui “kʼaˇ ehˇ kʼaˇ jah jah” ngeh to˗aˬ, jah coeˇ˗eu uˆ lahˇ˗eu aˬ yuiꞈ deuˬ hawˇ˗eu saˬ laˬ gʼoˬ deuˬ neh ehˇ˗euˬ dawˬ˗ahˇ naˇ haˬ paˬ˗ehˇ gʼeh˗eu meh. (Dawˬdaˬ 14:15-ahˇ gui.) Uˆ lahˇ˗eu aˇ muˇ hawˇ˗eu Beˬdeˬlaˇ deuˬ, mehˇ nmˇ deuˬ˗ahˇ tsaꞈ gaˬ˗eu gaˇ hawˇ˗eu mehˬ bawˬ mˇ˗eu gaˇ kawˆ nehˬ˗ehˇ taꞈ leˇ˗awˇ nui noeˬ nui duˇ maˬ biꞈ mi naˆ˗ehˇ maˇ diˇ tsaˬ˗eu gaˇ kawˆ˗ahˇ poˆ za˗eu leh jeh˗eu meh. (Heˬbyehˇ 13:17) Aˬ dui nui noeˬ nui duˇ heu˗ahˇ mˇ caw naˇ, yawˬ ha˗ahˇ maˬ ehˇ, nui deuˬ˗ahˇ maˬ ehˇ, uˆ kaˬ uˆ lahˇ nya˗eu meh. Kʼoeˇ naˇ yawˬ ha jawˇ˗eu jawˇ kʼahˬ˗ahˇ˗euˬ aˇ maꞈ aˇ muˇ˗euˬ tsawˇ myahˇ jiˇ muiˬ dzehˬ laˇ˗eu meh.—1 Beˬtuˆluˆ 2:12.

13. Aˬ dui shiˬ dawˆ˗eu gaˇ kawˆ nehˬ˗ehˇ taꞈ leˇ˗awˇ ya puˬ ngeh, ziˇ˗ahˇ aˇ poeˬ taˬ baw˗eu lehˇ aˬ joˆ˗ehˇ mˇ mawˇ nya˗eu nga?

¹³ Tsawˇ haˬ deuˬ myaˬ tiˬ paˆ Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ Saˇ kiˇ deuˬ shiˬ˗ahˇ aˇ poeˬ taˬ baw˗eu lehˇ siˬ nya˗eu meh. Aˬ dui shiˬ nehˬ˗ehˇ taꞈ leˇ˗awˇ maˬ noeˬ˗euˬ gaˇ kawˆ˗ahˇ ya puˬ ngeh kʼawꞈ, Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ zahˇ˗ahˇ mˇ caw˗eu ma. (Gʼaˬkʼehˇ 15:28, 29) Heu naˇ aˬ dui yaw dehꞈ maˬ paˇ dehꞈ mawꞈ˗euˬ miˇ neh maˬ ngeuˇ. Yeˬhawˇbaˬ neh biꞈ˗euˬ ziˇ˗ahˇ aˇ poeˬ taˬ baw˗eu miˇ neh ma. Teu miˇ neh aˬ dui shiˬ maˬ dawˆ ni laˆ saˆ nehˬ˗eu saˬ laˬ gʼoˬ deuˬ˗ahˇ leh jeh˗awˇ poˆ˗eu ma.

14. Aˬ dui˗ahˇ yaw kʼaˆ˗ehˇ naˇ naˇ˗ehˇ maˬ ya shaˬ ni hawˇ˗eu kʼaˇ ngeuˇ˗eu jeˬ maˬ ya pyehꞈ ni caw ba nehˬ˗eu jeˬ naˇ, aˬ jeˬ nga?

¹⁴ Aˬ dui heu kawˆ laꞈ kʼoeˇ ngehˬ keuˆ taˬ˗euˬ mawˇ do˗ahˇ haw saˆ˗eu gaˇ kawˆ nehˬ˗ehˇ taꞈ leˇ˗awˇ biꞈ taˬ˗euˬ nui noeˬ nui duˇ˗ahˇ mˇ caw naˇ, kʼaˆ˗eu naˇ gawˇ deuˬ˗ahˇ maˬ ya puˬ˗eu kʼawꞈ pyeuꞈ nya meh. Aˬ dui jawˇ saˇ doˆ luꞈ naˇ tiˬ jeˬ paˬ pehꞈ ngeh kʼawꞈ kawˇ ma˗ehˇ taˬ leˇ˗eu meh. Kʼoeˇ naˇ aˬ dui iˇ kahˇ hawˇ˗eu gaˇ mˇ duˬ˗ahˇ lehˬ laˇ ca laˇ˗eu jeˬ maˬ bi jaˆ ni hawˇ˗eu gaˇ ma iˇ ngeh maˬ bi lehˬ laˇ˗eu gʼaˇ duˬ, gaˇ ma˗euˬ zahˇ sahˇ kʼoꞈ deuˬ˗ahˇ ya mˇ caw˗eu meh. Toˆ˗ehˇ jahˇ naˇ, aˬ dui lehˬ laˇ ca laˇ˗awˇ neh kawˇ ma˗ehˇ laˆ saˆ˗iˇ˗eu jeˬ˗ahˇ yahˇ nya˗eu meh.

15. (a) Aˬ dui shiˬ maˬ dawˆ˗eu sahˬ boꞈ aˇ taꞈ˗ahˇ, aˬ myah luꞈ pi˗awˇ cah˗eu aˬ jeˬ miˇ neh aˇ yeˇ huiˬ˗eu nga? (Aˇ baˇ˗ahˇ jiˇ haw.) (b) Biˬdiˬoˬ laꞈ kʼoeˇ ya mawˇ˗euˬ loꞈ˗ehˇ aˬ dui shiˬ nehˬ˗ehˇ taꞈ˗eu naˇ gawˇ laˆ saˆ˗eu jeˬ˗ahˇ yaw muiˬ˗ehˇ aˬ joˆ˗ehˇ noeˬ tsehˆ nya˗eu nga?

¹⁵ Aˬ dui ziˇ˗ahˇ aˇ poeˬ taˬ baw˗eu miˇ neh, shiˬ maˬ dawˆ˗eu sahˬ boꞈ aˇ taꞈ jahˇ˗awˇ, aˬ myah luꞈ pi˗awˇ  cah˗eu ma. b Sahˬ boꞈ aˇ taꞈ teu laꞈ kʼoeˇ shiˬ dawˆ˗eu gaˇ kawˆ nehˬ˗ehˇ taꞈ leˇ˗awˇ maˬ ehˇ, naˇ gawˇ laˆ saˆ˗eu gaˇ kawˆ nehˬ˗ehˇ taꞈ leˇ˗awˇ maˬ ehˇ, aˬ dui neh noeˬ tsehˆ taˬ˗euˬ jeˬ˗ahˇ boꞈ taˬ˗euˬ ma. Nawˇ sahˬ boꞈ aˇ taꞈ teu jaˆ ma laˬ? Nawˇ maˬ jaˆ˗euˬ siˬ naˇ, maˬ ngeuˇ naˇ yaw shuiꞈ jahˇ paˇ mawꞈ naˇ kawˇ ma˗ehˇ jahˇ˗awˬ tawˇ. Yawˬ ha neh noeˬ tsehˆ taˬ˗euˬ jeˬ˗ahˇ maˇ jawˆ ni boꞈ taˬ˗euˬ heu naˇ, maˬ loˬ gaˇ jaˆ gʼaˬ laˆ saˆ˗eu jeˬ nahˬ maˬ ga˗iˇ ni caw ba nehˬ˗eu meh. Kʼoeˇ naˇ saˬ laˬ gʼoˬ hawˇ˗eu aˬ yawꞈ˗ahˇ caw ba˗eu deuˬ˗ahˇ aˬ dui˗ahˇ maˬ bi laˆ saˆ lehˬ ni maˬ ehˇ, jaˆ gʼaˬ maˬ biꞈ lehˬ ni maˬ ehˇ, caw ba nehˬ˗eu meh. c

16. Nawˇ shiˬ maˬ dawˆ˗eu sahˬ boꞈ aˇ taꞈ˗ahˇ aˬ joˆ˗ehˇ ya boꞈ˗eu lehˇ maˬ siˬ nya naˇ aˬ joˆ˗ehˇ jahˇ nya˗eu nga?

¹⁶ Aˇ kʼoꞈ maˬ kʼawˆ laˇ˗euˬ deuˬ maˬ ehˇ, jawˇ saˇ doˆ˗eu deuˬ maˬ ehˇ, aˬ dui yawˬ gʼaˬ na luꞈ˗ahˇ lehˬ laˇ ca laˇ nya˗awˇ, naˇ laˇ gawˇ laˇ nya˗eu meh. (Dawˬtsoˆ 9:11) Teu miˇ neh shiˬ maˬ dawˆ˗eu sahˬ boꞈ aˇ taꞈ jahˇ taˬ˗eu heu naˇ, nui gahˇ ahˇ˗eu jeˬ pyeuꞈ meh. Nawˇ aˬ joˆ˗ehˇ ya jahˇ˗eu lehˇ maˬ siˬ nya naˇ, aˇ muˇ˗ahˇ sheuˬ gʼeh˗eu deuˬ˗ahˇ naˇ haˬ nya meh. Aˬ yawꞈ maꞈ nawˇ aˬ joˆ˗ehˇ ya jahˇ˗eu lehˇ gʼoˆ shaw nya ni caw ba nehˬ kʼawꞈ, nawˬ˗euˬ dah zaˇ nmˇ maˬ noeˬ tsehˆ nehˬ˗a. Gaˇ kawˆ teu˗ahˇ nawˇ yawˬ haˇ yawˬ ha ya noeˬ tsehˆ˗eu meh. (Gaˬlaˬtiˆ 6:4, 5) Ehˇ kʼawꞈ aˬ yawꞈ maꞈ nawˬ neh tseˇ˗euˬ jeˬ˗ahˇ gʼoˆ shaw nya ni maˬ ehˇ, nawˇ  aˬ joˆ˗ehˇ ya boꞈ˗eu lehˇ siˬ nya ni maˬ ehˇ, caw ba nehˬ˗eu meh.

17. Aˬ dui mawˇ do haw saˆ˗eu gaˇ kawˆ nehˬ˗ehˇ taꞈ leˇ˗awˇ gaˇ kahˇ dahˇ˗eu tiˬ gʼaˬ pyeuꞈ˗eu lehˇ aˬ joˆ˗ehˇ mˇ mawˇ nya˗eu nga?

¹⁷ Aˬ dui mawˇ do˗ahˇ haw saˆ˗eu gaˇ kawˆ nehˬ˗ehˇ taꞈ leˇ˗awˇ maˬ ehˇ, naˇ gawˇ laˆ saˆ˗eu gaˇ kawˆ nehˬ˗ehˇ taꞈ leˇ˗awˇ maˬ ehˇ, noeˬ tsehˆ ngeh Jaˇliꞈ˗ahˇ neh dzaw taˬ˗euˬ yawˬ ha˗euˬ siˬ nya˗eu nui ma ehˇ˗eu loꞈ˗ehˇ noeˬ tsehˆ˗eu ma. (Gʼaˬkʼehˇ 24:16; 1 Tiˆmoˇseˬ 3:9) Aˬ dui gaˇ kawˆ teu deuˬ˗ahˇ noeˬ tsehˆ ngeh maˬ ehˇ, aˬ cawˬ nehˬ˗ehˇ ja sawˇ ngeh maˬ ehˇ, Piˇliˇpiˆ 4:5-ahˇ “Tiˬ gʼaˬ tiˇ gʼaˬ nui ma nahˬ yu ni taˬ˗awˬ” lehˇ ehˇ taˬ˗euˬ loꞈ˗ehˇ mˇ caw˗eu ma. Aˬ dui gaˇ kahˇ dahˇ˗eu tiˬ gʼaˬ pyeuꞈ naˇ, mawˇ do laˆ saˆ˗eu gaˇ kawˆ nehˬ˗ehˇ taꞈ leˇ˗awˇ aˇ dzehˬ dzeuˇ ni maˬ kʼahˬ lahˇ˗eu uˬ taꞈ, aˬ cawˬ˗ahˇ yawˬ ha loꞈ˗ehˇ noeˬ ni jiˇ maˬ ka tiˇ˗a. Aˬ dui tiˬ gʼaˬ tiˇ gʼaˬ noeˬ tsehˆ˗eu jeˬ maˬ duˇ leˇ kʼawꞈ, aˬ dui mehˇ nmˇ deuˬ˗ahˇ gaˬ˗awˇ yaw zeu baw˗eu ma.—Loˇmaˆ 14:10-12.

18. Aˬ dui Miˬyehˇ neh biꞈ˗euˬ laꞈ sawˬ pyeuꞈ˗eu ziˇ˗ahˇ aˇ poeˬ taˬ baw˗eu lehˇ aˬ joˆ˗ehˇ mˇ mawˇ nya˗eu nga?

¹⁸ Aˬ dui ziˇ˗ahˇ yaw muiˬ˗ehˇ haw saˆ˗eu heu neh maˬ ehˇ, Yeˬhawˇbaˬ˗ahˇ yawˬ ha laꞈ kʼoeˇ neh kʼaˇ muiˬ˗eu jeˬ biꞈ˗eu heu neh maˬ ehˇ, ziˇ˗euˬ iˇ byo pyeuꞈ˗eu Yeˬhawˇbaˬ˗ahˇ guiˬ lahˬ huiˬ˗eu lehˇ mˇ mawˇ˗eu ma. (Pah mehˬ˗eu 4:11) Nymˬ˗mˇ aˬ dui naˇ˗eu gawˇ˗eu jeˬ hawˇ˗eu shaˬ zahˬ yaw myaˬ jeˬ˗ahˇ ya puˬ luꞈ˗eu meh. Ehˇ kʼawꞈ teu naˇ Beh˗euˬ yaw sahˇ neh noeˬ taˬ˗euˬ jeˬ maˬ ngeuˇ˗a. Gʼawˬ myahˇ maˬ gʼeh˗ehˇ Miˬyehˇ naˇ˗eu gawˇ˗eu jeˬ hawˇ˗eu shiˇ˗eu jeˬ maˬ jaˆ˗eu mˬ maˬ maˬ byaˆ zaˇ ziˇ dehꞈ˗eu jeˬ biꞈ nehˬ˗eu meh. (Pah mehˬ˗eu 21:4) Aˇ yamˬ teu maˬ keuˆ le yaw kaˬ˗ahˇ aˬ dui yaw dehꞈ ya dehꞈ˗awˇ, mˬ taˆ Aˬda Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ gaˇ ya mˇ˗eu heu naˇ, muiˬ dui dui˗eu jeˬ pyeuꞈ miˇ˗a.