1-2. Yeˬhawˇbaˬ aˬ yawꞈ˗euˬ tsawˇ myahˇ˗ahˇ bi ja bu ngeh aˬ yawꞈ˗ahˇ aˬ joˆ˗ehˇ gʼeh leˇ˗eu nga?

 Yaw jeˬ ma jeˬ nawˇ gaˬ dui dui˗eu tiˬ gʼaˬ nawˬ˗euˬ gaˇ kawˆ ja bu˗eu lehˇ ehˇ˗awˬ. Aˬ yawꞈ ehˇ˗eu teu naˇ maˬ ngeuˇ˗eu lehˇ nawˇ siˬ nya˗eu meh. Ehˇ kʼawꞈ aˬ cawˬ deuˬ naˇ, aˬ yawꞈ˗euˬ dawˬ˗ahˇ jah˗eu meh. Teu naˆ maˬ tseˇ paˇ doeˇ dzehˬ˗eu jeˬ naˇ, ya gaˬ˗euˬ deuˬ dawˬ tawˆ luꞈ tiˬ gʼaˬ˗ahˇ neh tiˬ gʼaˬ paˇ dzawˇ gaˬ gʼeh˗eu meh. Teu loꞈ˗ehˇ pyeuꞈ naˇ nawˬ˗ahˇ aˬ joˆ˗ehˇ gʼeh laˇ nya. Nawˇ aˬ cawˬ deuˬ˗ahˇ jaˬ myawꞈ mehˇ shuiˇ dawˬ teu˗ahˇ maˬ bi jah leˇ mawꞈ˗eu uˬ taꞈ, nawˬ˗euˬ tsawˇ myahˇ jiˇ maˬ bi cawˆ˗iˇ mawꞈ˗eu miˇ neh nui ma maˬ muiˬ˗eu yaw duˬ baw meh.—Dawˬdaˬ 22:1.

² Yaw jeˬ ma jeˬ heu naˇ, aˬ dui˗ahˇ Yeˬhawˇbaˬ aˬ yawꞈ˗euˬ tsawˇ myahˇ bi laˆ cawˆ ngeh aˬ yawꞈ˗ahˇ aˬ joˆ˗ehˇ gʼeh leˇ˗eu lehˇ bi siˬ laꞈ˗eu meh. Miˬyehˇ˗euˬ zaˬ tiˬ gʼaˬ Miˬyehˇ˗euˬ gaˇ kawˆ dahˬ beh˗euˬ zaˬ miˬ zaˬ pyeuꞈ˗eu Eˇbaˆ˗ahˇ jaˬ myawꞈ myawꞈ˗euˬ meh. Eˇbaˆ jiˇ jah leˇ˗euˬ meh. Aˬ nyaꞈ nyiˬ dzeˇ zaˬ luꞈ gm leˇ˗awˇ Yeˬhawˇbaˬ˗ahˇ puiˬ˗euˬ meh. Teu miˇ neh tsawˇ haˬ zaˬ yawˬ gʼaˬ na luꞈ iˬ baˇ zaˬ pyeuꞈ˗iˇ˗awˇ ya shiˇ˗eu meh. (Aˇdahˬbeh˗eu 3:1-6; Loˇmaˆ 5:12) Saˬdaˬ neh teu poˆ teu loꞈ˗ehˇ jaˬ myawꞈ myawꞈ˗euˬ miˇ neh miˇ tsaˬ kʼoeˇ taˆ shiˇ˗eu jeˬ, guiˇ deuˆ˗eu jeˬ, iˇ shaˬ shaˬ˗eu jeˬ hawˇ˗eu shaˬ zahˬ nui deuˬ pyeuꞈ doˆ laˇ˗euˬ meh. Teu naˇ Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ nui ma˗ahˇ deuˬ dui dui leˇ˗euˬ meh. Ehˇ kʼawꞈ aˬ yawꞈ nui ma naˇ naˇ˗ehˇ maˬ jawˇ˗a. Nymˬ˗mˇ iˬ nah keuˆ ni “laˬ kʼaˬ cehˇ˗eu Miˬyehˇ” pyeuꞈ luꞈ meh siˬ.—1 Tiˆmoˇseˬ 1:11, Miˇ shuiꞈ dawˬ paˇ Jaˇliꞈ.

3. Aˬ dui aˬ jeˬ˗euˬ muiˬ dui dui˗eu aˬ kawˬ˗aˬ za taˬ˗euˬ nga?

³ Aˬ dui Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ tsawˇ myahˇ muiˬ ni mˇ˗eu muiˬ dui dui˗eu aˬ kawˬ˗aˬ za taˬ˗euˬ ma. Aˬ dui ‘Sahˬpaˬ Miˬyehˇ˗euˬ tsawˇ myahˇ˗ahˇ ja ceuˬ˗euʼ heu neh teu loꞈ˗ehˇ jahˇ nya˗eu meh. (Ja ceuˬ 113:1) Aˬ dui Yeˬhawˇbaˬ nehˬ˗ehˇ taꞈ˗eu yaw tsaˬ yaw dawˇ gaˇ kawˆ aˬ cawˬ˗ahˇ dzawˇ nehˬ˗eu heu neh ja ceuˬ nya˗eu meh. Nawˬ˗ahˇ teu loꞈ˗ehˇ ja ceuˬ mawꞈ miˇ˗a laˬ? Aˬ dui˗ahˇ Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ tsawˇ myahˇ˗ahˇ nui ma gʼawˇ mawˇ dawˬ tawˆ luꞈ ja ceuˬ mawꞈ laˇ ni laˆ noeˬ nehˬ˗eu 3 jeˬ˗ahˇ ja sawˇ ma.

 Aˬ dui Miˬyehˇ˗euˬ tsawˇ myahˇ˗ahˇ ja ceuˬ ngeh, Yeˬhawˇbaˬ laˬ kʼaˬ cehˇ

4. Aˬ dui ja ceuˬ nehˬ ngeh Yeˬhawˇbaˬ laˬ kʼaˬ cehˇ˗eu teu naˇ aˬ jeˬ baˬ da neh nga? Yaw jeˬ ma jeˬ ehˇ haw. (Aˇ baˇ˗ahˇ jiˇ haw.)

⁴ Aˬ dui Miˬyehˇ˗euˬ tsawˇ myahˇ˗ahˇ ja ceuˬ ngeh aˬ dui˗euˬ mˬ taˆ Aˬda nui kʼahˇ shiˇ˗eu meh. (Ja ceuˬ 119:108) Baoˬ huiˬ dui dui˗eu Miˬyehˇ naˇ, maˬ kuꞈ maˬ loꞈ˗eu miˇ neh bi ja ceuˬ mawꞈ˗eu tsawˇ haˬ zaˬ loꞈ˗ehˇ maˬ duˇ˗a. Yaw jeˬ ma jeˬ, aˬ buˇ zaˬ gʼaˬ aˬ da jawˇ gaˇ cehˆ laꞈ˗awˇ byaˇ tawꞈ˗awˇ, “Aˬ da˗oˇ nawˇ naˇ miˇ tsaˬ kʼoeˇ taˆ neh kʼaˇ muiˬ˗eu gʼaˬ pyeuꞈ ngaˇ” lehˇ ehˇ laˇ˗eu lehˇ ehˇ˗awˬ. Teu ngeh aˬ da gʼaˬ laˬ kʼaˬ cehˇ dui dui˗eu meh. Ehˇ kʼawꞈ aˬ dui aˬ da gʼaˬ maˬ kuꞈ maˬ loꞈ˗eu miˇ neh, gʼaˬ baˬ˗eu miˇ neh zaˬ neh ja ceuˬ nehˬ laꞈ˗eu jeˬ˗ahˇ noeˬ tmˬ nga lehˇ noeˬ paˬ˗ehˇ gʼeh ngaˇ laˬ? Maˬ, noeˬ paˬ˗ehˇ maˬ gʼeh˗a. Aˬ da gʼaˬ teu loꞈ˗ehˇ laˬ kʼaˬ cehˇ˗eu teu naˇ, zaˬ gʼaˬ aˬ yawꞈ˗euˬ nui ma laꞈ kʼoeˇ neh maˇ diˇ gaˬ˗awˇ, guiˬ lahˬ huiˬ˗eu lehˇ ya siˬ˗euˬ miˇ neh meh. Teu loꞈ˗ehˇ gaˬ nya˗awˇ guiˬ lahˬ huiˬ˗eu siˬ nya˗eu teu naˇ, huiˬ laˇ ngeh jiˇ aˬ yawꞈ˗euˬ aˬ buˇ˗ahˇ gaˇ dahˇ tsoeˬ meh lehˇ siˬ nya˗eu meh. Aˬ dui Yeˬhawˇbaˬ˗ahˇ ja ceuˬ nehˬ ngeh, huiˬ dui dui˗eu mˬ taˆ Aˬda Yeˬhawˇbaˬ laˬ kʼaˬ cehˇ˗eu teu jiˇ teu gaˇ duˇ leˇ˗eu meh.

5. Aˬ dui Yeˬhawˇbaˬ˗ahˇ ja ceuˬ ngeh aˬ jeˬ˗euˬ jaˬ myawꞈ mehˇ shuiˇ dawˬ˗ahˇ dawˬ kʼoꞈ biꞈ˗eu jeˬ pyeuꞈ nga?

⁵ Aˬ dui mˬ taˆ Aˬda Yeˬhawˇbaˬ˗ahˇ ja ceuˬ˗eu heu naˇ, Saˬdaˬ neh ngehˬ˗euˬ jeˬ jaˬ myawꞈ mehˇ shuiˇ pyeuꞈ meh lehˇ bi siˬ˗eu jeˬ pyeuꞈ meh. Saˬdaˬ tsawˇ haˬ aˬ geu gʼaˬ maˬ kaˬ lawˬ haw laˇ˗eu jeˬ˗ahˇ ya puˬ ngeh, Miˬyehˇ˗ahˇ saˇ jaˇ maˬ ziꞈ˗a. Aˬ yawꞈ˗euˬ tsawˇ myahˇ˗ahˇ maˬ haw piˇ˗a lehˇ ja bu˗eu meh. Kʼoeˇ naˇ yawˬ ha˗ahˇ muiˬ˗eu jeˬ maˬ jaˆ naˇ, Miˬyehˇ˗euˬ gaˇ˗ahˇ jiˇ maˬ mˇ˗a. Miˬyehˇ˗ahˇ jiˇ byehˇ dzeh meh lehˇ ja bu˗eu meh. (Yawˇbaˆ 1:9-11; 2:4) Saˇ jaˇ ziꞈ˗eu Yawˇbaˆ Saˬdaˬ neh ehˇ˗euˬ teu maˬ tsaˬ˗a lehˇ mˇ mawˇ nya˗euˬ meh. Aˬ dui yawˬ gʼaˬ na luꞈ jiˇ Miˬyehˇ˗euˬ gaˇ˗ahˇ saˇ jaˇ ziꞈ˗eu laꞈ kʼoeˇ mˇ˗eu heu neh aˬ yawꞈ˗euˬ tsawˇ myahˇ˗ahˇ haw piˇ nya˗awˇ, aˬ yawꞈ laˬ kʼaˬ cehˇ nui kʼahˇ shiˇ ni mˇ nya˗eu meh. (Dawˬdaˬ 27:11) Heu loꞈ˗ehˇ mˇ nya˗eu heu naˇ, muiˬ dui dui˗eu jeˬ pyeuꞈ meh.

6. Aˬ dui sahˬ paˬ Daˬbiˇ hawˇ˗eu Leˬbiˇ tsawˇ haˬ deuˬ˗ahˇ aˬ joˆ˗ehˇ dzaw geuꞈ nya˗eu nga? (Neˬhaˬmiˇ 9:5)

⁶ Yeˬhawˇbaˬ˗ahˇ gaˬ˗eu deuˬ naˇ, aˬ yawꞈ˗euˬ tsawˇ myahˇ˗ahˇ nui ma gʼawˇ mawˇ dawˬ tawˆ luꞈ ja ceuˬ˗eu meh. Sahˬ paˬ Daˬbiˇ “Ngaˬ˗euˬ nui ma˗oˇ, Sahˬpaˬ Miˬyehˇ˗ahˇ ja ceuˬ˗awˬ. Ngaˬ˗euˬ nui ma gʼawˇ mawˇ dawˬ tawˆ luꞈ aˬ yawꞈ˗euˬ muiˬ˗eu shawˇ˗eu tsawˇ myahˇ˗ahˇ ja ceuˬ˗awˬ” lehˇ boꞈ taˬ˗euˬ meh. (Ja ceuˬ 103:1) Daˬbiˇ tsawˇ myahˇ˗ahˇ ja ceuˬ˗eu heu naˇ, Yeˬhawˇbaˬ˗ahˇ ja ceuˬ˗eu jeˬ pyeuꞈ meh lehˇ siˬ nya˗eu meh. Aˬ dui Miˬyehˇ˗euˬ tsawˇ myahˇ˗ahˇ ya gaˬ˗eu nehˬ˗ehˇ, aˬ yawꞈ naˇ aˬ joˆ˗ehˇ gʼeh˗eu Miˬyehˇ pyeuꞈ˗eu, aˬ jeˬ˗euˬ seuˆ dzeuꞈ aˇ gʼehˇ ahˇ˗eu, aˬ joˆ˗ehˇ gʼeh˗eu zahˬ leˇ paˬ˗ehˇ gʼeh˗eu jeˬ jahˇ˗eu, lehˇ tiˬ poˆ tehꞈ˗ehˇ taˆ lehˇ noeˬ doˆ laˇ˗eu meh. Daˬbiˇ muiˬ˗eu shawˇ˗eu Miˬyehˇ˗euˬ tsawˇ myahˇ˗ahˇ yaw zeu baw˗awˇ ja ceuˬ mawꞈ˗eu meh. Aˬ yawꞈ “nui ma gʼawˇ mawˇ dawˬ tawˆ luꞈ” neh ja ceuˬ mawꞈ˗eu meh. Leˬbiˇ tsawˇ haˬ deuˬ jiˇ ni Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ tsawˇ myahˇ˗ahˇ ja ceuˬ mawꞈ˗eu meh. Aˬ yawꞈ maꞈ˗euˬ dawˬ heu naˇ, Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ tsawˇ myahˇ za geuˇ˗eu loꞈ˗ehˇ maˬ ja ceuˬ keuˆ nya˗a lehˇ taˬ aw˗eu laꞈ kʼoeˇ ha geuꞈ˗eu meh. (Neˬhaˬmiˇ  9:5-ahˇ gui.) Taˬ aw˗awˇ nui ma gʼawˇ mawˇ dawˬ tawˆ luꞈ ja ceuˬ gaˇ Yeˬhawˇbaˬ laˬ kʼaˬ cehˇ˗eu yaw duˬ baw meh.

7. Tsaꞈ gaˬ˗iˇ ngeh maˬ ehˇ, yawˬ yamˬ yawˬ˗ahˇ maˬ ehˇ, aˬ dui Yeˬhawˇbaˬ˗ahˇ aˬ joˆ˗ehˇ ja ceuˬ nya˗eu nga?

⁷ Aˬ dui Miˬyehˇ˗ahˇ aˇ naˆ ni gaˬ˗awˇ, aˬ yawꞈ˗ahˇ guiˬ lahˬ aˇ naˆ ni huiˬ˗eu gaˇ kawˆ aˬ cawˬ˗ahˇ dzawˇ nehˬ˗eu heu neh Yeˬhawˇbaˬ˗ahˇ laˬ kʼaˬ bi cehˇ leˇ nya˗eu meh. Aˬ dui tsaꞈ gaˬ˗eu gaˇ mˇ ngeh aˬ dui neh daˬ taˬ˗euˬ aˇ pyaˇ naˇ, tsawˇ haˬ deuˬ˗ahˇ Yeˬhawˇbaˬ˗ahˇ siˬ nya laˇ ni hawˇ˗eu Yeˬhawˇbaˬ˗ahˇ aˬ dui haw˗eu loꞈ˗ehˇ haw nya laˇ ni caw ba nehˬ˗eu heu meh lehˇ maˬ ya ngehˇ˗a. (Yaˬkoˆ 4:8) Teu miˇ neh aˬ dui tsawˇ haˬ deuˬ˗ahˇ Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ nui gaˬ, yaw tsaˬ yaw dawˇ, zaˬ siˬ nui gahˇ, baoˬ uˬ taꞈ, seuˆ dzeuꞈ aˇ gʼehˇ nui deuˬ gaˇ kawˆ Jaˇliꞈ laꞈ kʼoeˇ aˬ joˆ˗ehˇ pah mehˬ taˬ˗euˬ nga lehˇ laˬ kʼaˬ tiˬ cehˇ dzawˇ nehˬ˗eu ma. Kʼoeˇ naˇ aˬ dui kʼaˇ gʼeh nya gaˇ neh Miˬyehˇ˗ahˇ dzaw geuꞈ˗eu heu neh aˬ yawꞈ˗ahˇ ja ceuˬ˗awˇ aˬ yawꞈ˗ahˇ laˬ kʼaˬ bi cehˇ˗eu ma. (Eˇpeˇsu 5:1) Aˬ dui teu loꞈ˗ehˇ jahˇ naˇ, aˬ dui miˇ tsaˬ zaˬ deuˬ nehˬ˗ehˇ maˬ duˇ leˇ nga lehˇ haw doˆ nya˗awˇ, aˬ dui aˬ jeˬ miˇ neh beu gaˇ˗eu nga lehˇ siˬ nya mawꞈ laˇ nya˗eu meh. (Maꞈtehˬ 5:14-16) Tiˬ nah tiˬ nah aˬ dui kʼaˇ iˇ kʼaˇ laˇ gaˇ, kʼaˇ yehꞈ laˇ˗eu loꞈ˗ehˇ gaˇ kawˆ teu nehˬ˗ehˇ taꞈ leˇ˗awˇ dzawˇ nehˬ nya˗eu meh. Teu baˬ da neh nui ma yaw dawˇ deuˬ Yeˬhawˇbaˬ nehˬ˗ehˇ siˬ nya mawꞈ laˇ˗eu meh. Heu jeˬ˗ehˇ ja ceuˬ ngeh tiˬ jawˇ Yeˬhawˇbaˬ laˬ kʼaˬ cehˇ˗eu meh.—1 Tiˆmoˇseˬ 2:3, 4.

Aˬ dui Miˬyehˇ˗euˬ tsawˇ myahˇ˗ahˇ ja ceuˬ ngeh, Yeˬsuˇ laˬ kʼaˬ cehˇ

8. Miˬyehˇ˗euˬ tsawˇ myahˇ˗ahˇ ja ceuˬ˗eu paw Yeˬsuˇ naˇ aˬ jeˬ miˇ neh kʼaˇ dzaw geuꞈ paˬ˗ehˇ gʼeh˗eu gʼaˬ pyeuꞈ˗eu nga?

⁸ Boeˬ boeˬ luˆ luˆ laꞈ kʼoeˇ Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ gaˇ kawˆ˗ahˇ Yeˬsuˇ naˆ ni siˬ nya˗eu tiˬ gʼaˬ˗iˬ maˬ paˇ jawˇ meh. (Maꞈtehˬ 11:27) Yeˬsuˇ aˬ yawꞈ˗euˬ Aˬda Yeˬhawˇbaˬ˗ahˇ gaˬ dui dui˗awˇ, Miˬyehˇ˗euˬ tsawˇ myahˇ˗ahˇ ja ceuˬ˗eu paw aˬ dui dzaw geuꞈ dui dui paˬ˗ehˇ gʼeh˗eu tiˬ gʼaˬ pyeuꞈ meh. (Yoˇhaˬ 14:31) Yeˬsuˇ dehꞈ saˬ saˬ ngeh miˇ Yeˬhawˇbaˬ˗ahˇ guiˬ lahˬ shaˇ ngeh, “Ngaˇ aˬ yawꞈ maꞈ˗ahˇ nawˬ˗euˬ tsawˇ myahˇ dzawˇ mehˬ nehˬ dzeuˇ˗euˬ” lehˇ ehˇ˗eu meh. Heu naˇ Yeˬsuˇ neh miˇ tsaˬ kʼoeˇ taˆ dehꞈ ngeh mˇ˗euˬ jeˬ laꞈ kʼoeˇ neh aˇ yeˇ kʼaˇ huiˬ˗eu jeˬ pyeuꞈ meh. (Yoˇhaˬ 17:26, YB18) Yeˬsuˇ aˬ yawꞈ˗euˬ Aˬda˗euˬ tsawˇ myahˇ˗ahˇ aˬ joˆ˗ehˇ bi siˬ˗euˬ nga?

9. Yeˬsuˇ aˬ jeˬ˗euˬ yaw jeˬ ma jeˬ˗euˬ gaˇ kawˆ˗ahˇ zmˬ˗awˇ, Miˬyehˇ˗euˬ gaˇ kawˆ˗ahˇ dzawˇ maˇ nehˬ˗euˬ nga?

⁹ Yeˬsuˇ aˬ cawˬ˗ahˇ Miˬyehˇ˗euˬ tsawˇ myahˇ Yeˬhawˇbaˬ lehˇ meh lehˇ ehˇ nehˬ˗euˬ tehꞈ maˬ ngeuˇ˗a. Maˇ diˇ naˇ Yeˬsuˇ saˇ ka˗ahˇ˗euˬ Yuˇdaˆ tsawˇ haˬ deuˬ Miˬyehˇ˗euˬ tsawˇ myahˇ˗ahˇ siˬ nya luꞈ˗eu meh. Ehˇ kʼawꞈ Yeˬsuˇ “Miˬyehˇ aˬ suˇ gʼaˬ pyeuꞈ˗eu gaˇ kawˆ pah mehˬ le˗euˬ meh.” (Yoˇhaˬ 1:17, 18) Yaw jeˬ ma jeˬ, Heˬbyehˇ Jaˇliꞈ laꞈ kʼoeˇ Yeˬhawˇbaˬ naˇ gʼawˬ shaˬ gaˬ nya˗eu Miˬyehˇ pyeuꞈ meh lehˇ ehˇ taˬ˗euˬ meh. (Doˆ˗iˇ˗eu 34:5-7) Yeˬsuˇ byoˆ˗iˇ˗euˬ aˬ li˗euˬ yaw jeˬ ma jeˬ gaˇ kawˆ˗ahˇ zmˬ˗awˇ, mˬ taˆ Aˬda˗euˬ gaˇ kawˆ paˇ dzawˇ maˇ nehˬ˗euˬ meh. Aˬ da gʼaˬ aˬ yawꞈ˗euˬ aˬ li noeˬ poˆ noeˬ paˇ˗awˇ gʼoꞈ laˇ luꞈ gaˇ “gaˇ mahˇ kaˬ gaˇ” neh haw mawˇ˗awˇ, cehˆ gʼeh˗awˇ, byaˇ tawꞈ˗iˇ˗awˇ, iˬ baˇ pyehˬ nehˬ˗euˬ gaˇ kawˆ ya gui ngeh, aˬ dui˗ahˇ Yeˬhawˇbaˬ naˇ aˇ naˆ ni gʼawˬ shaˬ gaˬ nya˗eu Aˬda pyeuꞈ˗eu lehˇ mawˇ duˬ laˇ˗eu meh. (Luˇkaꞈ 15:11-32) Yeˬsuˇ neh ehˇ˗euˬ jeˬ heu naˇ, Yeˬhawˇbaˬ naˇ aˬ joˆ˗ehˇ gʼeh˗eu Miˬyehˇ pyeuꞈ˗eu lehˇ maˇ jawˆ ni siˬ laˇ mawˇ laˇ˗eu meh.

10. (a) Yeˬsuˇ Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ tsawˇ myahˇ˗ahˇ zmˬ˗awˇ aˬ cawˬ deuˬ˗ahˇ jiˇ bi zmˬ mawꞈ˗eu lehˇ aˬ joˆ˗ehˇ siˬ laˇ˗eu nga? (Maˬkuˆ 5:19) (Aˇ baˇ˗ahˇ jiˇ haw.) (b) Nymˬ˗mˇ iˬ nah Yeˬsuˇ aˬ dui˗ahˇ aˬ jeˬ bi jahˇ mawꞈ˗eu nga?

¹⁰ Yeˬsuˇ aˬ cawˬ˗ahˇ aˬ yawꞈ˗euˬ Aˬda˗euˬ tsawˇ myahˇ bi zmˬ mawꞈ ngaˇ laˬ? Bi zmˬ mawꞈ˗eu yaw duˬ baw meh. Ehˇ kʼawꞈ Yeˬsuˇ saˇ ka˗ahˇ˗euˬ zahˇ mehˬ˗eu saˬ laˬ deuˬ Miˬyehˇ˗euˬ tsawˇ myahˇ˗ahˇ maˬ kuˇ kʼmˬ˗a lehˇ noeˬ˗eu meh. Ehˇ kʼawꞈ Yeˬsuˇ Jaˇliꞈ˗ahˇ maˬ tsaˬ˗eu zahˇ sahˇ kʼoꞈ baˬ da neh Miˬyehˇ˗euˬ tsawˇ myahˇ˗ahˇ maˬ ja ceuˬ ni maˬ gʼeh˗aˬ. Yeˬsuˇ neh Geˬlaˬsaˬ miˇ kʼahˬ˗ahˇ jawˇ˗eu aˬ li tiˬ gʼaˬ˗ahˇ uˇ leˇ taˬ˗euˬ nehꞈ teh doˆ nehˬ˗euˬ gaˇ kawˆ˗ahˇ haw ma. Kʼoeˇ gaˇ jawˇ˗eu tsawˇ haˬ deuˬ pyeuꞈ laˇ˗euˬ gaˇ kawˆ˗ahˇ ya siˬ ngeh, guˆ˗eu miˇ neh Yeˬsuˇ˗ahˇ meuˬ˗ahˇ neh doˆ˗iˇ nehˬ laꞈ lehˇ shaˇ˗euˬ meh. Teu miˇ neh Yeˬsuˇ meuˬ˗ahˇ neh ya doˆ˗iˇ˗euˬ meh. (Maˬkuˆ 5:16, 17) Ehˇ kʼawꞈ Yeˬsuˇ teu gaˇ jawˇ˗eu tsawˇ haˬ deuˬ˗ahˇ Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ tsawˇ myahˇ bi siˬ nya mawꞈ˗eu meh. Teu miˇ neh Yeˬsuˇ aˬ li heu gʼaˬ˗ahˇ, aˬ yawꞈ neh aˬ jeˬ mˇ nehˬ˗euˬ lehˇ maˬ ngeuˇ ni Yeˬhawˇbaˬ neh aˬ jeˬ mˇ nehˬ˗euˬ lehˇ aˬ cawˬ deuˬ˗ahˇ dzawˇ nehˬ iˇ lehˇ ehˇ nehˬ˗euˬ meh. (Maˬkuˆ  5:19-ahˇ gui.) a Nymˬ˗mˇ iˬ nah Yeˬsuˇ aˬ dui˗ahˇ jiˇ teu loꞈ˗ehˇ bi jahˇ mawꞈ˗eu meh. Aˬ dui miˇ kʼahˬ zaˬ deuˬ˗ahˇ Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ tsawˇ myahˇ bi siˬ nya mawꞈ˗eu ma. (Maꞈtehˬ 24:14; 28:19, 20) Aˬ dui toˆ˗ehˇ jahˇ naˇ, aˬ dui˗euˬ Sahˬ paˬ Yeˬsuˇ˗ahˇ laˬ kʼaˬ bi cehˇ˗eu jeˬ pyeuꞈ meh.

11. Yeˬsuˇ zaˬ lahˇ deuˬ˗ahˇ aˬ jeˬ˗euˬ gaˇ kawˆ guiˬ lahˬ shaˇ lehˇ mehˬ˗euˬ nga? Heu aˬ jeˬ miˇ neh aˇ yeˇ huiˬ˗eu nga? (Yeˬsaˬgeˬlaˇ 36:23)

¹¹ Yeˬhawˇbaˬ aˬ yawꞈ˗euˬ tsawˇ myahˇ˗ahˇ ja bu taˬ˗euˬ dawˬ tawˆ luꞈ˗ahˇ yuˇ dzeh jiˇ mawꞈ˗awˇ, aˬ yawꞈ˗euˬ tsawˇ myahˇ˗ahˇ aˬ myah luꞈ muiˬ ni shawˇ ni jahˇ mawꞈ˗eu meh lehˇ Yeˬsuˇ siˬ nya˗eu meh. Teu miˇ neh Yeˬsuˇ aˬ yawꞈ˗euˬ zaˬ lahˇ deuˬ˗ahˇ “Mˬ kʼoeˇ taˆ jawˇ˗eu nga maꞈ˗euˬ Aˬda˗oˇ, nawˬ˗euˬ tsawˇ myahˇ˗ahˇ yaw zeu baw luꞈ˗uˇ” lehˇ guiˬ lahˬ shaˇ lehˇ ehˇ nehˬ˗euˬ meh. (Maꞈtehˬ 6:9) Gaˇ kawˆ heu naˇ huiˬ dui dui˗eu gaˇ kawˆ pyeuꞈ˗awˇ, beh taˬ˗euˬ yawˬ jeˬ na luꞈ˗ahˇ deuˬ˗eu jeˬ pyeuꞈ meh lehˇ Yeˬsuˇ siˬ nya˗eu meh. (Yeˬsaˬgeˬlaˇ 36:23-ahˇ gui.) Maˇ diˇ naˇ Miˬyehˇ˗euˬ tsawˇ myahˇ˗ahˇ yaw zeu baw ni Yeˬsuˇ loꞈ˗ehˇ tiˬ jeˬ˗iˬ, tiˬ gʼaˬ˗iˬ, maˬ mˇ nya˗a. Ehˇ kʼawꞈ Yeˬsuˇ bi nyehꞈ ngeh muiˇ˗eu deuˬ Yeˬsuˇ˗ahˇ aˬ jeˬ lehˇ dehˬ lehꞈ˗euˬ nga? Aˬ yawꞈ maꞈ Yeˬsuˇ˗ahˇ Miˬyehˇ˗ahˇ yehˬ bawˬ sehˇ lu˗ehˇ ehˇ nga lehˇ dehˬ lehꞈ˗eu meh. Yeˬsuˇ Miˬyehˇ˗euˬ tsawˇ myahˇ˗ahˇ yehˬ bawˬ sehˇ lu˗ehˇ ehˇ˗eu heu naˇ, huiˬ dui dui˗eu iˬ baˇ pyeuꞈ meh lehˇ siˬ nya˗eu yaw duˬ baw meh. Teu miˇ neh Yeˬsuˇ aˬ yawꞈ maꞈ neh teu loꞈ˗ehˇ bi ehˇ˗euˬ miˇ neh nui ma cawˆ dui dui˗eu meh. Teu baˬ da neh Yeˬsuˇ aˬ cawˬ aˬ yawꞈ˗ahˇ nyehꞈ laˇ˗eu jeˬ hu, aˬ yawꞈ “nui ma shaˬ zahˬ mˇ dui dui˗eu” meh.—Luˇkaꞈ 22:41-44.

12. Yeˬsuˇ aˬ yawꞈ˗euˬ Aˬda˗euˬ tsawˇ myahˇ aˬ myah luꞈ muiˬ ni shawˇ ni aˬ joˆ˗ehˇ jahˇ˗euˬ nga?

¹² Yeˬsuˇ Miˬyehˇ˗euˬ tsawˇ myahˇ aˬ myah luꞈ muiˬ ni shawˇ ni mˇ˗eu gʼaˇ duˬ lawˬ haw laˇ˗eu yawˬ jeˬ na luꞈ˗ahˇ ya daˬ˗euˬ meh. Dehˬ laˇ gaˇ maˬ ehˇ, maˬ shiˇ maˬ dehꞈ˗ehˇ jahˇ nehˬ laꞈ gaˇ maˬ ehˇ, ja bu laˇ gaˇ maˬ ehˇ, ya daˬ˗euˬ meh. Yeˬsuˇ Miˬyehˇ˗euˬ dawˬ˗ahˇ ehˇ kʼaˇ maˬ za ni naˇ haˬ˗eu heu naˇ shaꞈ dawˇ kʼaˇ maˬ za˗a lehˇ siˬ nya˗eu meh. (Heˬbyehˇ 12:2) Yeˬsuˇ shaˬ dui dui˗eu aˇ yamˬ laꞈ kʼoeˇ, Saˬdaˬ aˬ yawꞈ˗ahˇ deuˆ laˇ meh lehˇ siˬ nya˗eu meh. (Luˇkaꞈ 22:2-4; 23:33, 34) Saˬdaˬ Yeˬsuˇ˗ahˇ Yeˬhawˇbaˬ˗ahˇ saˇ jaˇ bi puiˬ mawꞈ˗eu meh. Ehˇ kʼawꞈ Saˬdaˬ maˬ mˇ pyeuꞈ nya˗aˬ. Yeˬsuˇ Saˬdaˬ˗aˬ, jaˬ myawꞈ mehˇ shuiˇ pyeuꞈ˗eu lehˇ mˇ mawˇ˗awˇ, dehꞈ ziˇ laꞈ kʼoeˇ aˇ naˆ ni kʼaˆ˗eu lawˬ haw laˇ˗eu shaˬ zahˬ˗ahˇ ya puˬ kʼawꞈ, Yeˬhawˇbaˬ saˇ jaˇ ziꞈ˗eu gaˇ mˇ zaˬ deuˬ jawˇ˗eu lehˇ mˇ mawˇ˗euˬ meh.

13. Aˬ dui˗euˬ Sahˬ paˬ Yeˬsuˇ laˬ kʼaˬ cehˇ ni aˬ joˆ˗ehˇ mˇ nya˗eu nga?

¹³ Nawˇ nawˬ˗euˬ sahˬ paˬ Yeˬsuˇ˗ahˇ laˬ kʼaˬ bi cehˇ mawꞈ miˇ˗a laˬ? Toˆ˗ehˇ naˇ Miˬyehˇ˗euˬ tsawˇ myahˇ˗ahˇ  ja ceuˬ daˆ leꞈ˗awˇ, aˬ cawˬ deuˬ˗ahˇ Yeˬhawˇbaˬ aˬ joˆ˗ehˇ gʼeh˗eu Miˬyehˇ tiˬ gʼaˬ pyeuꞈ˗eu lehˇ siˬ nya laˇ ni caw ba nehˬ. Nawˇ toˆ˗ehˇ jahˇ naˇ, Yeˬsuˇ˗ahˇ dzaw geuꞈ luꞈ˗eu jeˬ pyeuꞈ meh. (1 Beˬtuˆluˆ 2:21) Yeˬsuˇ loꞈ˗ehˇ duˇ ni nawˇ Yeˬhawˇbaˬ˗ahˇ laˬ kʼaˬ cehˇ leˇ ni mˇ luꞈ˗awˇ, Miˬyehˇ˗ahˇ muiˇ˗eu gʼaˬ pyeuꞈ˗eu Saˬdaˬ doeˇ dui dui˗eu jaˬ myawꞈ mehˇ shuiˇ gʼaˬ pyeuꞈ˗eu lehˇ mˇ mawˇ luꞈ˗eu jeˬ pyeuꞈ meh.

Aˬ dui Miˬyehˇ˗euˬ tsawˇ myahˇ˗ahˇ ja ceuˬ ngeh, tsawˇ haˬ deuˬ˗euˬ ziˇ˗ahˇ ka kʼoꞈ

14-15. Aˬ dui tsawˇ haˬ deuˬ˗ahˇ Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ gaˇ kawˆ mehˬ nehˬ ngeh, aˬ jeˬ˗euˬ zahˬ leˇ paˬ˗ehˇ gʼeh˗eu jeˬ˗ahˇ ya mawˇ˗eu nga?

¹⁴ Aˬ dui Miˬyehˇ˗euˬ tsawˇ myahˇ˗ahˇ ja ceuˬ ngeh tsawˇ haˬ deuˬ˗euˬ ziˇ˗ahˇ ka kʼoꞈ˗eu meh. Teu loꞈ˗ehˇ aˬ joˆ˗ehˇ pyeuꞈ nya˗eu nga? Saˬdaˬ “[tsawˇ haˬ zaˬ]˗euˬ nui ma˗ahˇ yaw zahˇ laꞈ kʼoeˇ piˬ lahˇ taˬ˗euˬ” meh. (2 Gawˇliˬtu 4:4) Teu miˇ neh yaw myaˬ gʼaˬ Miˬyehˇ maˇ diˇ maˬ jawˇ˗a. Miˬyehˇ aˬ dui nehˬ˗ehˇ gaˇ mahˇ kaˬ gaˇ jawˇ˗a. Tsawˇ haˬ zaˬ deuˬ˗ahˇ nui ma maˬ ahˇ˗a. Doeˇ dui dui˗awˇ mˇ bahˬ˗euˬ deuˬ˗ahˇ mˬ maˬ maˬ byaˆ zaˇ ziˇ kʼehˬ nehˬ kʼaˆ nehˬ meh lehˇ ehˇ˗eu jaˬ myawꞈ mehˇ shuiˇ dawˬ˗ahˇ jah leˇ˗euˬ meh. Jaˬ myawꞈ mehˇ shuiˇ heu deuˬ naˇ, muiˬ˗eu shawˇ˗eu Miˬyehˇ˗euˬ tsawˇ myahˇ˗ahˇ laˆ cawˆ˗awˇ tsawˇ haˬ deuˬ˗ahˇ Miˬyehˇ˗euˬ dawˬ peh maˬ jiˆ peh leˇ mawꞈ ni bi pyeuꞈ laˇ˗eu meh. Ehˇ kʼawꞈ aˬ dui mˇ˗eu gaˇ heu naˇ, Saˬdaˬ neh noeˬ taˬ˗euˬ jeˬ˗ahˇ laˆ tsoeˬ˗eu meh. Aˬ dui Yeˬhawˇbaˬ nehˬ˗ehˇ taꞈ leˇ˗awˇ maˇ maˇ ni gʼeh˗eu gaˇ kawˆ aˬ cawˬ deuˬ˗ahˇ mehˬ nehˬ˗awˇ, muiˬ˗eu shawˇ˗eu Miˬyehˇ˗euˬ tsawˇ myahˇ ja ceuˬ˗eu ma. Aˬ joˆ˗ehˇ pyeuꞈ laˇ˗euˬ nga?

¹⁵ Jaˇliꞈ laꞈ kʼoeˇ˗euˬ yaw tsaˬ yaw dawˇ˗aˬ, baoˬ ahˇ dui dui˗eu meh. Aˬ dui aˬ cawˬ deuˬ˗ahˇ Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ gaˇ kawˆ hawˇ˗eu aˬ yawꞈ aˬ joˆ˗ehˇ gʼeh˗eu Miˬyehˇ tiˬ gʼaˬ pyeuꞈ˗eu lehˇ mehˬ nehˬ ngeh, aˬ dui zahˬ leˇ paˬ˗ehˇ gʼeh˗eu jeˬ˗ahˇ ya mawˇ˗eu meh. Saˬdaˬ neh tsawˇ haˬ zaˬ deuˬ˗euˬ myaˆ nuiˆ laˆ behꞈ taˬ˗euˬ jeˬ tiˬ poˆ cuiˆ cuiˆ˗ehˇ pah laˇ˗awˇ, mˬ taˆ Aˬda˗ahˇ aˬ dui haw mawˇ˗eu loꞈ˗ehˇ haw mawˇ laˇ˗eu meh. Aˬ yawꞈ maꞈ Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ huiˬ dui mahˇ dui dui˗eu baoˬ˗euˬ gaˇ kawˆ˗ahˇ ya siˬ˗awˇ zahˬ dui dui leˇ˗eu meh. (Iˇsaˬyaˇ 40:26) Aˬ yawꞈ maꞈ yaw tsaˬ yaw dawˇ˗euˬ Miˬyehˇ˗ahˇ jah ziꞈ laˇ˗eu meh. (Dawˬmehˬmehˬ˗eu 32:4) Aˬ yawꞈ maꞈ Miˬyehˇ˗euˬ zaˬ siˬ nui gahˇ baˬ da neh gʼawˬ mya jeˬ siˬ nya mawˇ nya laˇ˗euˬ meh. (Iˇsaˬyaˇ 55:9; Loˇmaˆ 11:33) Kʼoeˇ naˇ aˬ yawꞈ maꞈ Miˬyehˇ˗aˬ, gʼoeˇ˗eu gaˬ˗eu jeˬ pyeuꞈ˗eu lehˇ ya siˬ˗eu miˇ neh gʼaˬ za˗euˬ meh. (1 Yoˇhaˬ 4:8) Aˬ yawꞈ maꞈ Miˬyehˇ nehˬ˗ehˇ ngehˬ˗ehˇ gʼoeˇ laˇ naˇ ngehˬ˗ehˇ Miˬyehˇ˗euˬ zaˬ loꞈ˗ehˇ mˬ maˬ maˬ byaˆ zaˇ ziˇ dehꞈ gʼeh˗eu noeˬ tmˬ˗eu jeˬ maˇ dzehˬ laˇ˗eu meh. Tsawˇ haˬ deuˬ˗ahˇ mˬ taˆ Aˬda nehˬ˗ehˇ gʼoeˇ laˇ ni ya caw ba nehˬ˗eu heu naˇ muiˬ dui dui˗eu jeˬ pyeuꞈ ngaˇ. Aˬ dui tsawˇ haˬ deuˬ˗ahˇ heu loꞈ˗ehˇ caw ba nehˬ ngeh,  Miˬyehˇ aˬ dui˗ahˇ aˬ yawꞈ˗euˬ “gaˇ mˇ cawˬ” lehˇ sawˇ˗eu meh.—1 Gawˇliˬtu 3:5, 9.

16. Miˬyehˇ˗euˬ tsawˇ myahˇ˗ahˇ ya siˬ nya ngeh tiˬ jawˇ, tiˬ gʼaˬ na aˬ joˆ˗ehˇ poˆ laˇ paˇ laˇ˗euˬ nga? Yaw jeˬ ma jeˬ ehˇ haw.

¹⁶ Dahˬ beh ngeh aˬ dui tsawˇ haˬ deuˬ˗ahˇ Miˬyehˇ˗euˬ tsawˇ myahˇ Yeˬhawˇbaˬ lehˇ tehꞈ˗ehˇ mehˬ nehˬ˗euˬ kʼawꞈ pyeuꞈ nya meh. Ehˇ kʼawꞈ nui ma yaw sui yaw dawˇ deuˬ naˇ, Miˬyehˇ˗euˬ tsawˇ myahˇ˗ahˇ ya siˬ˗euˬ tehꞈ˗ehˇ kʼawꞈ poˆ laˇ paˇ laˇ nya˗eu meh. Yaw jeˬ ma jeˬ, Aˬleˬyaˬ b lehˇ kuˇ˗eu aˬ buˇ zaˬ guˬ tiˬ gʼaˬ aˬ yawꞈ Ka li zaˬ nymˇ jiˇ laꞈ kʼoeˇ huiˬ laˇ˗euˬ maˬ ngeuˇ˗a. Aˬ yawꞈ aˬ yawꞈ tawˬ luꞈ˗eu zahˇ jiˇ gʼaˬ maˬ za ni pyeuꞈ luꞈ˗awˇ, Miˬyehˇ nehˬ˗ehˇ maˬ gʼoeˇ nya lehˇ jiˇ noeˬ˗eu meh. Ehˇ kʼawꞈ aˬ yawꞈ Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ Saˇ kiˇ deuˬ nehˬ˗ehˇ Jaˇliꞈ dzaw laˇ ngeh aˬ yawꞈ˗euˬ nui noeˬ nui ma paˇ˗iˇ˗awˇ, Miˬyehˇ˗ahˇ aˬ yawꞈ˗euˬ cawˬ tiˬ gʼaˬ loꞈ˗ehˇ haw laˇ˗euˬ meh. Kʼoeˇ naˇ aˬ yawꞈ Jaˇliꞈ yaw myaˬ dmˬ˗ahˇ Miˬyehˇ˗euˬ tsawˇ myahˇ yuˇ doˆ taˬ˗awˇ, Sahˬ paˬ Miˬyehˇ lehˇ kuˇ˗eu heu loꞈ˗ehˇ gʼeh˗eu aˇ yaˬ lawˬ muˇ neh boꞈ dah taˬ˗euˬ gaˇ ya mawˇ ngeh tsawˬ guˆ˗iˇ˗euˬ meh. Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ tsawˇ myahˇ˗ahˇ ya siˬ nya˗euˬ miˇ neh aˬ yawꞈ˗euˬ dehꞈ ziˇ paˇ˗iˇ˗euˬ meh. Aˬ yawꞈ heu loꞈ˗ehˇ ehˇ˗eu meh. “Ngaˬ˗euˬ gʼoeˇ˗eu cawˬ pyeuꞈ˗eu Miˬyehˇ tsawˇ myahˇ baw law hawˇ ngaˬ. Nymˬ˗mˇ ngaˬ˗euˬ nui ma lmˇ boˬ ni gʼeh laˇ nyaˬ. Tsawˇ myahˇ ya siˬ˗euˬ aˇ poeˬ baw dui dui miˇ˗a.” Yuˇdaˆ˗euˬ zahˇ˗ahˇ aˇ dzehˬ˗ehˇ taˬ huiˬ˗eu nymˇ jiˇ laꞈ kʼoeˇ huiˬ laˇ˗euˬ deuˇ˗mˬ diˬ zaˬ tiˬ gʼaˬ pyeuꞈ˗eu Saꞈ˗tiˆ˗euˬ gaˇ kawˆ˗ahˇ haw ma. Aˬ yawꞈ mehˬ shi tiˬ jeˬ naˇ kʼah tiˬ jeˬ lehˇ gʼeh˗eu deuˬ tehꞈ˗ehˇ ya mawˇ˗eu miˇ neh, tiˬ jeˬ˗euˬ zahˇ˗iˬ maˬ uˇ iˇ mawꞈ˗a. Ehˇ kʼawꞈ aˬ yawꞈ˗euˬ aˬ ma shiˇ ngeh Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ Saˇ kiˇ deuˬ nehˬ˗ehˇ Jaˇliꞈ dzaw laˇ˗euˬ meh. Aˬ yawꞈ Miˬyehˇ˗euˬ tsawˇ myahˇ ya siˬ nya ngeh, aˬ yawꞈ˗euˬ nui ma˗ahˇ zaw dui dui leˇ˗euˬ meh. Aˬ yawꞈ heu loꞈ˗ehˇ ehˇ˗eu meh. “Ngaˇ Miˬyehˇ˗euˬ tsawˇ myahˇ˗ahˇ tiˬ jawˇ˗iˬ maˬ gaˬ haw˗a siˬ. Heu poˆ naˇ, Miˬyehˇ maˇ diˇ jawˇ˗eu lehˇ ya siˬ nya beh beh˗euˬ poˆ pyeuꞈ ma. Nymˬ˗mˇ ngaˇ maˇ maˇ ni gʼeh˗eu cawˬ tiˬ gʼaˬ poˆ mawˇ ma.”

17. Nawˇ Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ tsawˇ myahˇ˗ahˇ ja ceuˬ daˆ leꞈ˗eu lehˇ aˬ jeˬ miˇ neh noeˬ tsehˆ taˬ de? (Aˇ baˇ˗ahˇ jiˇ haw.)

¹⁷ Nawˇ tsawˇ haˬ deuˬ˗ahˇ tsaꞈ gaˬ˗iˇ ngeh, mehˬ˗iˇ ngeh, muiˬ˗eu shawˇ˗eu Miˬyehˇ˗euˬ tsawˇ myahˇ ehˇ nehˬ maˬ laˬ? Yeˬhawˇbaˬ naˇ aˬ joˆ˗ehˇ gʼeh˗eu Miˬyehˇ tiˬ gʼaˬ pyeuꞈ nga lehˇ mehˬ nehˬ ma laˬ? Nawˇ toˆ˗ehˇ jahˇ naˇ, Miˬyehˇ˗euˬ tsawˇ myahˇ˗ahˇ ja ceuˬ luꞈ˗eu jeˬ pyeuꞈ meh. Nawˇ tsawˇ haˬ deuˬ˗ahˇ Yeˬhawˇbaˬ aˬ joˆ˗ehˇ gʼeh˗eu Miˬyehˇ tiˬ gʼaˬ pyeuꞈ˗eu lehˇ siˬ nya ni caw ba nehˬ˗eu heu neh Miˬyehˇ˗euˬ muiˬ˗eu shawˇ˗eu tsawˇ myahˇ˗ahˇ ja ceuˬ daˆ leꞈ luꞈ˗uˇ. Toˆ˗ehˇ jahˇ˗eu teu naˇ, tsawˇ haˬ zaˬ deuˬ˗euˬ dehꞈ ziˇ˗ahˇ ka kʼoꞈ˗eu jeˬ pyeuꞈ˗awˇ, sahˬ paˬ Yeˬsuˇ˗euˬ mehˬ nah caw teh luꞈ˗eu uˬ taꞈ, aˇ yeˇ huiˬ dzehˬ˗eu jeˬ naˇ mˬ taˆ Aˬda Yeˬhawˇbaˬ nui kʼahˇ shiˇ ni mˇ luꞈ˗eu jeˬ pyeuꞈ meh. ‘Miˬyehˇ˗euˬ tsawˇ myahˇ˗ahˇ mˬ maˬ maˬ byaˆ zaˇ ziˇ, li˗eu maˬ baw ni ja ceuˬʼ luꞈ˗uˇ.—Ja ceuˬ 145:2, YB18.