Dzaw˗eu gaˇ kawˆ 42
Dawˬ caˇ 103 Yawˇ bo˗eu yaw sahˇ Miˬyehˇ neh biꞈ˗euˬ laꞈ sawˬ pyeuꞈ
Tsawˇ haˬ zaˬ pyeuꞈ˗eu “laꞈ sawˬ”˗ahˇ aˇ poeˬ taˬ baw
“Aˬ yawꞈ yaw goˇ˗ahˇ daˆ leˇ ngeh. . . . miˇ tsaˬ tsawˇ haˬ zaˬ˗ahˇ, laꞈ sawˬ biꞈ nehˬ˗euˬ meh.”—Eˇpeˇsu 4:8.
Yaw muiˬ˗ehˇ ya haw˗eu tsahˇ
Aˇ muˇ˗ahˇ sheuˬ gʼeh˗eu deuˬ hawˇ˗eu aˇ maꞈ˗ahˇ sheuˬ gʼeh˗eu deuˬ aˬ dui˗ahˇ aˬ joˆ˗ehˇ caw ba˗eu nga? Aˬ dui aˬ yawꞈ maꞈ neh mˇ˗euˬ jeˬ˗ahˇ guiˬ lahˬ huiˬ˗eu lehˇ aˬ joˆ˗ehˇ mˇ mawˇ nya˗eu nga?
1. Yeˬsuˇ aˬ dui˗ahˇ aˬ jeˬ jeˇ˗euˬ laꞈ sawˬ biꞈ˗eu nga?
Tsawˇ tsiˇ maˬ tsiˇ ni biꞈ˗eu paw tsawˇ haˬ tiˬ gʼaˬ˗iˬ Yeˬsuˇ˗ahˇ maˬ ciˬ tsehˆ leˇ nya˗a. Yeˬsuˇ miˇ tsaˬ kʼoeˇ taˆ jawˇ ngeh, tsawˇ haˬ deuˬ˗ahˇ caw ba˗eu gʼaˇ duˬ, aˬ yawꞈ˗euˬ baoˬ˗ahˇ tsawˇ tsiˇ maˬ tsiˇ ni zmˬ˗eu meh. (Luˇkaꞈ 9:12-17) Yeˬsuˇ aˬ yawꞈ˗euˬ dehꞈ ziˇ lawˇ nehˬ˗eu heu neh, aˬ dui˗ahˇ huiˬ dui dui˗eu laꞈ sawˬ biꞈ nehˬ˗euˬ meh. (Yoˇhaˬ 15:13) Yeˬsuˇ shiˇ˗awˇ gʼoꞈ dehꞈ laˇ gʼaˬ ngeh jiˇ aˬ dui˗ahˇ biꞈ nehˬ luꞈ meh siˬ. Yeˬsuˇ aˬ dui˗ahˇ mehˬ˗eu gʼaˇ duˬ hawˇ˗eu gʼaˬ biꞈ nehˬ˗eu gʼaˇ duˬ, Yeˬhawˇbaˬ jawˇ gaˇ neh muiˬ˗eu shawˇ˗eu yaw sahˇ shaˇ nehˬ ma lehˇ saˇ jaˇ dzaˬ taˬ˗euˬ loꞈ˗ehˇ shaˇ nehˬ luꞈ˗eu meh. (Yoˇhaˬ 14:16, 17; 16;13) Kʼoeˇ naˇ aˬ dui˗ahˇ miˇ kʼahˬ doe ni jawˇ˗eu tsawˇ haˬ deuˬ˗ahˇ zaˬ lahˇ pyeuꞈ laˇ ni caw ba nehˬ nya˗eu gʼaˇ duˬ, aˇ muˇ˗euˬ mehˬ bawˬ˗ahˇ neh dzaw nehˬ luꞈ˗eu meh.—Maꞈtehˬ 28:18-20.
2. Eˇpeˇsu 4:7, 8-ahˇ ehˇ taˬ˗euˬ loꞈ˗ehˇ, Yeˬsuˇ neh biꞈ˗euˬ tsawˇ haˬ zaˬ pyeuꞈ˗eu “laꞈ sawˬ” heu laꞈ kʼoeˇ aˬ suˇ suˇ gʼaˬ keuˬ˗eu nga?
2 Yeˬsuˇ dzaˇ˗i laꞈ sawˬ nui jeˬ jiˇ paˇ biꞈ˗a siˬ. Gʼaˬ kʼehˇ Pawˇluˆ Yeˬsuˇ mˬ kʼoeˇ taˆ gʼoꞈ daˆ leˇ dzeuˇ gʼaˬ ngeh, aˬ dui˗ahˇ tsawˇ haˬ zaˬ pyeuꞈ˗eu “laꞈ sawˬ” biꞈ nehˬ˗euˬ meh lehˇ ehˇ˗eu meh. (Eˇpeˇsu 4:7, 8-ahˇ gui.) Pawˇluˆ Yeˬsuˇ laꞈ sawˬ heu˗ahˇ biꞈ˗eu heu naˇ, aˇ muˇ deuˬ˗ahˇ gʼawˬ mya jeˬ lehˇ caw ba˗eu gʼaˇ duˬ pyeuꞈ meh lehˇ dzawˇ nehˬ taˬ˗euˬ meh. (Eˇpeˇsu 1:22, 23; 4:11-13) Nymˬ˗mˇ iˬ nah tsawˇ haˬ zaˬ pyeuꞈ˗eu “laꞈ sawˬ” heu laꞈ kʼoeˇ, aˇ muˇ˗ahˇ caw ba˗eu deuˬ hawˇ˗eu aˇ muˇ˗ahˇ sheuˬ gʼeh˗eu deuˬ uˬ taꞈ, aˇ maꞈ˗ahˇ sheuˬ gʼeh˗eu deuˬ jiˇ keuˬ˗eu meh. a Aˬ yawꞈ maꞈ maˬ byah kuꞈ˗eu iˬ baˇ zaˬ pyeuꞈ˗eu miˇ neh, mˇ lehˬ˗eu bawˬ˗eu meh. (Yaˬkoˆ 3:2) Ehˇ kʼawꞈ Yeˬsuˇ aˬ dui˗ahˇ bi caw ba˗eu gʼaˇ duˬ, aˬ yawꞈ maꞈ˗ahˇ zmˬ luꞈ˗eu meh. Aˬ yawꞈ maꞈ naˇ Yeˬsuˇ neh biꞈ˗euˬ laꞈ sawˬ pyeuꞈ meh.
3. Aˬ dui yawˬ gʼaˬ na luꞈ sheuˬ gʼeh˗eu aˬ yuiꞈ deuˬ˗ahˇ aˬ joˆ˗ehˇ caw ba nehˬ nya˗eu nga? Yaw jeˬ ma jeˬ ehˇ haw.
3 Yeˬsuˇ aˇ muˇ deuˬ˗ahˇ bi haw saˆ˗eu gʼaˇ duˬ, sheuˬ gʼeh˗eu deuˬ˗ahˇ gaˇ biꞈ nehˬ taˬ˗euˬ meh. (Eˇpeˇsu 4:12) Aˇ yeˇ huiˬ˗eu gaˇ heu˗ahˇ aˬ yawꞈ maꞈ yaw muiˬ˗ehˇ mˇ keuˆ nya˗eu gʼaˇ duˬ, aˬ dui yawˬ gʼaˬ na luꞈ caw ba nehˬ nya˗eu meh. Gaˇ kawˆ heu˗ahˇ Bawˬdzaˬnymˇ tsoˆ˗eu gaˇ kawˆ nehˬ˗ehˇ sheu cehˆ nya˗eu meh. Mehˇ nmˇ tiˬ deuˬ na Bawˬdzaˬnymˇ tsoˆ˗eu meh. Tiˬ deuˬ na naˇ, tsoˆ˗eu mehˇ nmˇ deuˬ˗ahˇ caw ba nehˬ˗eu gʼaˇ duˬ, dzaˬ dzaˬ dawˇ dawˇ lehˬ hmˬ˗eu meh. Tiˬ deuˬ na˗aˬ, tawˬ kʼoꞈ tawˬ sha mˇ nehˬ˗eu meh. Caw ba˗eu gaˇ nui jeˬ jiˇ paˇ jaˆ˗a siˬ. Teu gaˇ duˇ ni aˇ muˇ˗ahˇ haw saˆ luꞈ˗eu, aˇ muˇ˗ahˇ caw ba˗eu deuˬ hawˇ˗eu sheuˬ gʼeh˗eu deuˬ˗ahˇ maˬ ehˇ, aˇ maꞈ˗ahˇ sheuˬ gʼeh˗eu deuˬ˗ahˇ maˬ ehˇ, dawˬ neh maˬ ehˇ, mˇ jeˬ shaˇ kawˆ neh maˬ ehˇ, gʼaˬ biꞈ nehˬ nya˗awˇ caw ba nehˬ nya˗eu meh. Mehˇ nmˇ heu deuˬ neh mˇ˗euˬ jeˬ˗ahˇ neh, aˬ dui aˬ jeˬ muiˬ˗eu jeˬ za˗eu nga lehˇ haw˗awˇ, aˬ dui aˬ yawꞈ maꞈ hawˇ˗eu Yeˬsuˇ˗ahˇ aˇ poeˬ taˬ baw˗eu lehˇ aˬ joˆ˗ehˇ mˇ mawˇ nya˗eu nga lehˇ jiˇ haw ma.
“Aˬ cawˬ˗ahˇ caw ba nehˬ˗eu” aˇ muˇ˗ahˇ caw ba˗eu deuˬ
4. Dahˬ beh˗euˬ Ka li zaˬ saˇ ka˗ahˇ˗euˬ aˇ muˇ˗ahˇ caw ba˗eu deuˬ, aˬ joˇ joˆ˗ehˇ caw ba˗eu nga?
4 Dahˬ beh˗euˬ Ka li zaˬ saˇ ka˗ahˇ˗euˬ mehˇ nmˇ zaˬ yo aˬ li tiˬ gʼaˬ na, aˇ muˇ˗ahˇ caw ba˗eu gaˇ ya mˇ˗euˬ meh. (1 Tiˆmoˇseˬ 3:8) Aˬ yawꞈ maꞈ naˇ Pawˇluˆ neh ehˇ˗euˬ loꞈ˗ehˇ “aˬ cawˬ˗ahˇ caw ba nehˬ˗eu deuˬ” pyeuꞈ gaˇ duˇ˗eu meh. (1 Gawˇliˬtu 12:28) Teu ngeh yamˬ˗ahˇ aˇ muˇ˗ahˇ sheuˬ gʼeh˗eu deuˬ mehˬ˗eu gaˇ hawˇ˗eu bo saˆ˗eu gaˇ˗ahˇ yaw muiˬ˗ehˇ mˇ nya˗eu gʼaˇ duˬ, aˇ muˇ˗ahˇ caw ba˗eu deuˬ aˇ yeˇ huiˬ˗eu gaˇ nui deuˬ˗ahˇ caw ba nehˬ gaˇ duˇ˗eu meh. Yaw jeˬ ma jeˬ, aˇ muˇ˗ahˇ caw ba˗eu deuˬ Jaˇliꞈ boꞈ poˆ doˆ gaˇ caw ba nehˬ˗eu maˬ ngeuˇ naˇ, teu loꞈ˗ehˇ mˇ gaˇ loˬ˗eu keu ka deuˬ zeuˇ miˇ nehˬ˗eu kʼawꞈ pyeuꞈ nya meh.
5. Nymˬ˗mˇ iˬ nah aˇ muˇ˗ahˇ caw ba˗eu deuˬ aˬ jeˬ jeˇ lehˇ caw ba luꞈ˗eu nga?
5 Nymˬ˗mˇ iˬ nah aˇ muˇ˗ahˇ caw ba˗eu deuˬ jiˇ aˇ muˇ˗euˬ gaˇ laꞈ kʼoeˇ gʼawˬ mya jeˬ˗ahˇ caw ba˗eu meh. (1 Beˬtuˆluˆ 4:10) Aˬ yawꞈ maꞈ aˇ muˇ˗euˬ pyuˇ daˬ gaˇ kawˆ hawˇ˗eu tsaꞈ gaˬ duˬ˗ahˇ ya haw saˆ˗eu kʼawꞈ pyeuꞈ nya˗awˇ, aˇ muˇ˗euˬ paˇ dmˬ deuˬ˗ahˇ ya haw saˆ˗awˇ, caˆ keu ka deuˬ˗ahˇ ya nyehꞈ tehˬ˗eu kʼawꞈ pyeuꞈ nya meh. Kʼoeˇ naˇ daˬ yah ha gaˇ maˬ ehˇ, Bawˬdzaˬnymˇ˗ahˇ haw saˆ gaˇ maˬ ehˇ, ya mˇ˗eu kʼawꞈ pyeuꞈ nya meh. Heu naˇ aˇ muˇ yaw muiˬ˗ehˇ iˇ nya˗eu gʼaˇ duˬ, huiˬ dui dui˗eu gaˇ deuˬ pyeuꞈ meh. (1 Gawˇliˬtu 14:40) Kʼoeˇ uˬ taꞈ, Ka li zaˬ˗euˬ dehꞈ ziˇ hawˇ˗eu tsaꞈ gaˬ˗eu gaˇ mˇ˗eu mehˬ bawˬ˗ahˇ doˇ˗eu gaˇ deuˬ jaˆ˗awˇ, baˬ maꞈ˗euˬ mehˬ shi dawˬ mehˬ mehˬ˗eu jeˬ jiˇ jaˆ˗eu meh. Kʼoeˇ naˇ tsaꞈ gaˬ˗iˇ˗eu aˇ muˇ˗euˬ aˬ yuiꞈ ya geuꞈ˗eu kʼawꞈ pyeuꞈ nya˗awˇ, noeˬ dahˇ doe laˇ˗euˬ aˇ muˇ˗ahˇ caw ba˗eu deuˬ naˇ, aˇ muˇ˗ahˇ sheuˬ gʼeh˗eu deuˬ nehˬ˗ehˇ mehˇ nmˇ deuˬ˗ahˇ gʼaˬ biꞈ˗iˇ gaˇ caw ba iˇ˗eu kʼawꞈ pyeuꞈ nya meh.
6. Aˬ dui gaˇ˗ahˇ leh jeh˗eu aˇ muˇ˗ahˇ caw ba˗eu deuˬ˗ahˇ aˬ jeˬ baˬ da neh guiˬ lahˬ huiˬ˗eu nga?
6 Aˇ muˇ˗ahˇ caw ba˗eu deuˬ neh mˇ˗euˬ jeˬ, aˇ muˇ˗ahˇ aˬ joˆ˗ehˇ muiˬ˗eu nga? Bo liˇbiˬ˗yaˬ miˇ kʼahˬ˗ahˇ˗euˬ mehˇ nmˇ Biˬbeuˬliˬ b heu loꞈ˗ehˇ ehˇ˗eu meh. “Ngaˬ˗ahˇ mehˬ bawˬ˗ahˇ neh gaˇ dahˇ tsoeˬ˗eu jeˬ tiˬ byah tiˬ loˆ za nya˗eu miˇ neh, aˇ muˇ˗ahˇ caw ba˗eu deuˬ˗ahˇ guiˬ lahˬ huiˬ dui dui miˇ˗a. Aˬ yawꞈ maꞈ caw ba˗eu miˇ neh, mehˬ bawˬ laꞈ kʼoeˇ dawˬ caˇ caˇ nya˗awˇ, dawˬ kʼoꞈ biꞈ nya˗eu uˬ taꞈ, dawˬ mehˬ mehˬ gaˇ naˇ haˬ nya˗awˇ, aˇ baˇ biˬdiˬoˬ deuˬ˗ahˇ neh jiˇ dzaw geuꞈ nya˗eu meh. Aˬ yawꞈ maꞈ naˇ, mehˬ bawˬ˗ahˇ laˇ˗euˬ deuˬ˗ahˇ lehˬ laˇ ca laˇ˗eu jeˬ˗ahˇ neh haw piˇ nehˬ˗awˇ, mehˬ bawˬ˗ahˇ maˬ laˇ nya˗eu deuˬ˗ahˇ jiˇ biˬdiˬoˬ kawˬ˗ahˇ neh jiˇ daˆ laˇ nya ni caw ba nehˬ˗eu meh. Mehˬ bawˬ jiˇ naˇ jiˇ, laˆ luiˆ laˆ buˇ mˇ˗awˇ, pyuˇ daˬ jaˇ laˇ jahˇ˗awˇ, aˬ jeˬ jeˇ paˇ dmˬ loˬ˗eu nga lehˇ jiˇ paˇ haw˗eu meh. Ngaˬ˗ahˇ aˬ yawꞈ maꞈ˗ahˇ nui ma laꞈ kʼoeˇ neh guiˬ lahˬ huiˬ dui dui miˇ˗a.” Kawˬlamˇbiˬ˗yaˬ˗ahˇ˗euˬ aˇ muˇ˗ahˇ sheuˬ gʼeh˗eu miˬ zaˬ tiˬ gʼaˬ pyeuꞈ˗eu Leˇsaꞈliˬ heu loꞈ˗ehˇ ehˇ˗eu meh. “Ngaˬ˗euˬ kʼaˬ dzeˇ zaˬ, gaˇ deuˬ˗ahˇ aˇ muˇ˗ahˇ caw ba˗eu deuˬ caw ba˗eu miˇ neh yaw muiˬ˗ehˇ mˇ luiˆ nya˗eu meh. Aˬ yawꞈ maꞈ maˬ caw ba nmˇ gaˇ tiˬ byah ni jaˆ˗eu meh. Aˬ yawꞈ maꞈ laˬ kʼaˬ tiˬ cehˇ nui ma keuˆ˗awˇ caw ba nehˬ˗eu miˇ neh, guiˬ lahˬ huiˬ dui dui miˇ˗a.” Nawˬ˗ahˇ jiˇ aˇ muˇ˗ahˇ caw ba˗eu deuˬ˗ahˇ toˆ˗ehˇ noeˬ˗eu maˬ ngeuˇ nya loˇ?—1 Tiˆmoˇseˬ 3:13.
7. Aˬ dui aˇ muˇ˗ahˇ caw ba˗eu deuˬ˗ahˇ guiˬ lahˬ huiˬ˗eu lehˇ aˬ joˆ˗ehˇ mˇ mawˇ nya˗eu nga? (Aˇ baˇ˗ahˇ jiˇ haw.)
7 Aˬ dui aˇ muˇ˗ahˇ caw ba˗eu deuˬ˗ahˇ nui ma laꞈ kʼoeˇ neh guiˬ lahˬ huiˬ˗eu yaw duˬ baw meh. Ehˇ kʼawꞈ Jaˇliꞈ˗ahˇ “guiˬ lahˬ” huiˬ˗eu lehˇ mˇ mawˇ lehˇ gʼaˬ biꞈ taˬ˗euˬ meh. (Gawˇlawˇsehˇ 3:15) Kaˇ˗liˇsaꞈtawꞈ lehˇ kuˇ˗eu Piˇlehˬ miˇ kʼahˬ˗ahˇ˗euˬ aˇ muˇ˗ahˇ sheuˬ gʼeh˗eu tiˬ gʼaˬ heu loꞈ˗ehˇ ehˇ˗eu meh. “Ngaˇ aˇ muˇ˗ahˇ caw ba deuˬ˗ahˇ guiˬ lahˬ huiˬ˗eu lehˇ mˇ mawˇ˗eu gʼaˇ duˬ, sahˬ boꞈ aˇ taꞈ taꞈ zaˬ˗ahˇ sahˬ boꞈ yaw nymˇ nymˇ lehˇ boꞈ˗awˇ sha nehˬ˗eu ma. Jaˇliꞈ tiˬ deuˆ na jiˇ boꞈ ahˇ taˬ˗eu ma. Aˬ yawꞈ maꞈ˗euˬ baˬ da neh gʼaˬ aˬ joˆ˗ehˇ ahˇ laˇ˗awˇ, aˬ jeˬ baˬ da neh guiˬ lahˬ huiˬ˗eu lehˇ jiˇ boꞈ ahˇ nehˬ˗eu ma.” Niˬ˗yuˬ Kehˇliˬdoˬniˬ˗yaˬ miˇ kʼahˬ˗ahˇ jawˇ˗eu Paˇsaꞈ˗kaoˬ hawˇ˗eu Yaˬeˬ lehˇ kuˇ˗eu aˬ nyaꞈ dzeˇ zaˬ, aˇ muˇ˗ahˇ caw ba˗eu deuˬ˗euˬ gʼaˇ duˬ lehˇ guiˬ lahˬ shaˇ nehˬ˗eu meh. Paˇsaꞈ˗kaoˬ heu loꞈ˗ehˇ ehˇ˗eu meh. “Nymˬ˗mˇ kaˬ˗ahˇ guiˬ lahˬ shaˇ ngeh, aˇ muˇ˗ahˇ caw ba˗eu deuˬ˗ahˇ ngehˬ gʼeh caw ba nehˬ laꞈ lehˇ guiˬ lahˬ shaˇ ahˇ˗eu ma. Heu deuˬ biꞈ nehˬ taˬ˗euˬ miˇ neh Yeˬhawˇbaˬ˗ahˇ guiˬ lahˬ huiˬ dui dui miˇ˗a.” Heu loꞈ˗ehˇ gʼeh˗eu guiˬ lahˬ shaˇ dawˬ˗ahˇ Yeˬhawˇbaˬ dawˬ kʼoꞈ biꞈ nehˬ˗eu miˇ neh, aˇ muˇ muˇ lah ni gaˇ dahˇ tsoeˬ˗eu jeˬ za˗eu meh.—2 Gawˇliˬtu 1:11.
Leh jeh˗awˇ “naw maꞈ nehˬ˗ehˇ Miˬyehˇ gaˇ mˇ luꞈ˗eu” aˇ muˇ˗ahˇ sheuˬ gʼeh˗eu deuˬ
8. Pawˇluˆ dahˬ beh˗euˬ Ka li zaˬ saˇ ka˗ahˇ˗euˬ aˇ muˇ˗ahˇ sheuˬ gʼeh˗eu deuˬ ‘gaˇ˗eu mˇ leh jeh˗eu’ lehˇ aˬ jeˬ miˇ neh ehˇ˗eu nga? (1 Teˇsaˬloˇni 5:12, 13)
8 Dahˬ beh˗euˬ Ka li zaˬ saˇ ka˗ahˇ˗euˬ aˇ muˇ˗ahˇ sheuˬ gʼeh˗eu deuˬ, Ka li zaˬ aˇ muˇ deuˬ˗euˬ gʼaˇ duˬ leh jeh˗awˇ gaˇ mˇ˗eu meh. (1 Teˇsaˬloˇni 5:12, 13-ahˇ gui; 1 Tiˆmoˇseˬ 5:17) Aˬ yawꞈ maꞈ mehˬ bawˬ mˇ˗eu heu neh maˬ ehˇ, aˇ muˇ˗ahˇ sheuˬ gʼeh˗eu deuˬ nehˬ˗ehˇ uiˬ leˇ˗awˇ gaˇ kawˆ deuˬ˗ahˇ noeˬ tsehˆ˗eu heu meh maˬ ehˇ, Ka li zaˬ aˇ muˇ deuˬ˗ahˇ “sheuˬ gʼeh”˗eu meh. Aˬ yawꞈ maꞈ aˇ muˇ deuˬ˗ahˇ haw piˇ˗eu gʼaˇ duˬ, nui gaˬ keuˆ˗eu laꞈ kʼoeˇ nui noeˬ nui duˇ biꞈ˗eu heu neh mehˇ nmˇ deuˬ˗ahˇ “mehˬ nehˬ tsoˆ nehˬ luꞈ˗eu” meh. (1 Teˇsaˬloˇni 2:11, 12; 2 Tiˆmoˇseˬ 4:2) Aˬ yawꞈ maꞈ yawˬ ha˗euˬ nymˇ jiˇ˗ahˇ ya mˇ cu˗awˇ, yawˬ ha˗euˬ nui jah ziꞈ dah ni jaˆ ni jiˇ ya leh jeh˗eu meh.—1 Tiˆmoˇseˬ 3:2, 4; Tiˇtuˆ 1:6-9.
9. Nymˬ˗mˇ iˬ nah aˇ muˇ˗ahˇ sheuˬ gʼeh˗eu deuˬ aˬ jeˬ jeˇ˗euˬ gaˇ mˇ˗eu jaˆ˗eu nga?
9 Nymˬ˗mˇ iˬ nah˗euˬ aˇ muˇ˗ahˇ sheuˬ gʼeh˗eu deuˬ jiˇ gaˇ myaˬ dui dui˗eu meh. Aˬ yawꞈ maꞈ laˬ kʼaˬ cehˇ˗eu guiˬ lahˬ dawˬ tsaꞈ gaˬ˗eu deuˬ pyeuꞈ meh. (2 Tiˆmoˇseˬ 4:5) Aˬ yawꞈ maꞈ tsaꞈ gaˬ˗eu gaˇ˗ahˇ leh jeh˗awˇ sheuˬ gʼeh˗eu uˬ taꞈ, tsaꞈ gaˬ˗eu gaˇ˗ahˇ aˬ yawꞈ jeˬ yawꞈ˗ehˇ laˆ tsaˬ˗awˇ, mehˇ nmˇ deuˬ˗ahˇ yaw muiˬ˗ehˇ tsaꞈ gaˬ nya ni, mehˬ nehˬ nya ni dzaw nehˬ˗eu meh. Kʼoeˇ naˇ aˬ yawꞈ maꞈ myaˆ pyawˬ huiˬ nyiˇ maˬ tseˇ ni nui gaˬ keuˆ˗eu laꞈ kʼoeˇ aˇ muˇ laꞈ kʼoeˇ˗euˬ gaˇ kawˆ deuˬ˗ahˇ daˇ˗eu gaˇ jiˇ mˇ˗eu meh. Kʼoeˇ naˇ mehˇ nmˇ tiˬ gʼaˬ gʼaˬ huiˬ˗eu iˬ baˇ mˇ ngeh, aˇ muˇ˗ahˇ sheuˬ gʼeh˗eu deuˬ teu gʼaˬ˗ahˇ Yeˬhawˇbaˬ nehˬ˗ehˇ cawˬ cawˬ˗eu jeˬ muiˬ kʼoꞈ laˇ ni leh jeh˗awˇ caw ba nehˬ˗eu meh. Ka li zaˬ aˇ muˇ deuˬ muiˬ ni shawˇ ni ya leh jeh˗eu meh. (1 Gawˇliˬtu 5:12, 13; Gaˬlaˬtiˆ 6:1) Aˇ muˇ˗ahˇ sheuˬ gʼeh˗eu deuˬ˗euˬ gaˇ daˬ ma hmˬ naˇ, Miˬyehˇ neh a nehˬ taˬ˗euˬ yawˇ yawˇ maꞈ˗ahˇ bo saˆ˗eu heu pyeuꞈ meh. (1 Beˬtuˆluˆ 5:1-3) Aˬ yawꞈ maꞈ aˇ muˇ laꞈ kʼoeˇ baˬ maꞈ mehˬ shi dawˬ mehˬ mehˬ˗eu gʼaˇ duˬ yaw muiˬ˗ehˇ lehˬ hmˬ˗awˇ, aˇ muˇ laꞈ kʼoeˇ˗euˬ mehˇ nmˇ yawˬ gʼaˬ na luꞈ˗ahˇ siˬ nya laˇ ni leh jeh˗eu uˬ taꞈ, mehˇ nmˇ deuˬ jawˇ gaˇ iˇ˗awˇ gʼaˬ biꞈ iˇ˗eu meh. Aˇ muˇ˗ahˇ sheuˬ gʼeh˗eu tiˬ gʼaˬ na˗aˬ, tsoˆ˗eu gaˇ paw maˬ ehˇ, Bawˬdzaˬnymˇ laˆ saˆ˗eu gaˇ paw maˬ ehˇ, caw ba˗awˇ huiˬ˗eu mehˬ bawˬ mˇ gaˇ caw ba˗eu uˬ taꞈ, naˇ gawˇ laˆ saˆ˗eu paw˗euˬ gawˬmiˬtiꞈ hawˇ˗eu jawˇ saˇ maˬ doˆ˗eu deuˬ jawˇ gaˇ gʼa˗iˇ˗eu aˇ muˇ deuˬ laꞈ kʼoeˇ jiˇ gaˇ mˇ˗eu meh. Ya mˇ˗eu gaˇ nui deuˬ jiˇ paˇ jaˆ˗a siˬ. Aˇ muˇ˗ahˇ sheuˬ gʼeh˗eu deuˬ, aˬ dui˗euˬ gʼaˇ duˬ gaˇ leh jeh dui dui˗awˇ mˇ luꞈ˗eu deuˬ pyeuꞈ ngaˇ˗a.
10. Aˬ dui aˬ jeˬ miˇ neh gaˇ˗ahˇ leh jeh˗awˇ mˇ˗eu aˇ muˇ˗ahˇ sheuˬ gʼeh˗eu deuˬ˗ahˇ guiˬ lahˬ huiˬ paˬ˗ehˇ gʼeh˗eu nga?
10 Yeˬhawˇbaˬ maˬ keuˆ laˇ mi naˆ˗ehˇ yawˇ bo˗eu yaw sahˇ aˬ dui˗ahˇ yaw muiˬ˗ehˇ ngehˬ gʼeh˗awˇ, aˬ dui “guˆ˗eu gaˆ˗eu jeˬ˗ahˇ maˬ paˇ ya tahˬ puˬ” meh lehˇ ehˇ taˬ˗euˬ meh. (Yeˬlaˬmiˇ 23:4) Piˇlehˬ miˇ kʼahˬ˗ahˇ˗euˬ Joˬhehˬnaˬ lehˇ kuˇ˗eu zaˬ miˬ aˬ buˇ tiˬ gʼaˬ, aˬ yawꞈ˗euˬ aˬ ma kʼaˆ dui dui˗eu naˇ gawˇ naˇ ngeh, ehˇ taˬ˗euˬ dawˬ teu˗ahˇ nui ma tsaˬ˗eu meh. Aˬ yawꞈ heu loꞈ˗ehˇ ehˇ˗eu meh. “Ngaˇ yawˬ ha˗euˬ shaˬ zahˬ gaˇ kawˆ dzawˇ doˆ nehˬ˗eu maˬ awˬ kʼawꞈ, ngaˇ yawˬ ha˗euˬ nui ma laꞈ kʼoeˇ pyeuꞈ luꞈ˗eu jeˬ dzawˇ doˆ nehˬ˗eu dah laˇ ngeh, aˇ muˇ˗ahˇ sheuˬ gʼeh˗eu deuˬ nui ma gʼawˬ mahˇ ni taˬ˗awˇ naˇ haˬ nehˬ laꞈ˗euˬ meh. Aˇ muˇ˗ahˇ sheuˬ gʼeh˗eu deuˬ ngaˬ nehˬ˗ehˇ guiˬ lahˬ shaˇ caw nehˬ laꞈ˗awˇ, Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ nui gaˬ˗ahˇ jah ziꞈ laˇ ni caw ba nehˬ laꞈ˗euˬ meh. Ngaˇ aˬ yawꞈ nehˬ˗ehˇ aˬ jeˬ ngehˬ˗euˬ lehˇ maˬ paˇ noeˬ taˬ nya miˇ˗a. Ehˇ kʼawꞈ teu ngeh ngaˬ˗euˬ nui ma˗ahˇ lmˇ boˬ ni gʼeh laˇ˗eu lehˇ nmˇ noeˬ luꞈ nya siˬ. Ngaˇ loˬ˗eu aˇ yamˬ˗ahˇ bi caw ba˗eu gʼaˇ duˬ, Yeˬhawˇbaˬ neh aˬ yawꞈ˗ahˇ kʼehˇ leꞈ˗euˬ lehˇ ngaˇ jah ma.” Nawˬ˗euˬ aˇ muˇ laꞈ kʼoeˇ tawˇ neh, aˇ muˇ˗ahˇ sheuˬ gʼeh˗eu deuˬ nawˬ˗ahˇ aˬ joˆ˗ehˇ caw ba nehˬ laꞈ˗a?
11. Aˬ dui aˇ muˇ˗ahˇ sheuˬ gʼeh˗eu deuˬ˗ahˇ guiˬ lahˬ huiˬ miˇ˗a lehˇ aˬ joˆ˗ehˇ mˇ mawˇ nya˗eu nga? (Aˇ baˇ˗ahˇ jiˇ haw.)
11 Aˇ muˇ˗ahˇ sheuˬ gʼeh˗eu deuˬ “aˬ yawꞈ maꞈ Miˬyehˇ gaˇ mˇ˗eu baˬ da neh” Yeˬhawˇbaˬ aˬ dui˗ahˇ aˬ yawꞈ maꞈ˗ahˇ guiˬ lahˬ bi huiˬ mawꞈ˗eu meh. (1 Teˇsaˬloˇni 5:12, 13) Piˇlehˬ miˇ kʼahˬ˗ahˇ˗euˬ Hehˬliˬyaˬdaˬ heu loꞈ˗ehˇ ehˇ˗eu meh. “Aˇ muˇ˗ahˇ sheuˬ gʼeh˗eu deuˬ aˬ cawˬ˗ahˇ nui ma keuˆ˗eu laꞈ kʼoeˇ caw ba nehˬ˗eu meh. Ehˇ kʼawꞈ heu naˇ, aˬ yawꞈ maꞈ aˬ cawˬ taꞈ˗ehˇ aˇ yamˬ hawˇ˗eu gʼaˬ jaˆ dzehˬ˗eu miˇ neh, shaˬ zahˬ˗ahˇ maˬ ya puˬ˗eu miˇ neh maˬ ngeuˇ˗a. Tiˬ poˆ na ngaˇ aˬ yawꞈ maꞈ˗ahˇ ‘Nawˇ siˬ nya ma laˬ, nawˇ naˇ muiˬ dui dui˗eu aˇ muˇ˗ahˇ sheuˬ gʼeh˗eu tiˬ gʼaˬ pyeuꞈ ngaˇ’ lehˇ ehˇ nehˬ˗eu ma.” Teuˬkiˬe c miˇ kʼahˬ˗ahˇ˗euˬ Seˇlaˬ jiˇ heu loꞈ˗ehˇ ehˇ˗eu meh. “Aˇ muˇ˗ahˇ sheuˬ gʼeh˗eu deuˬ gaˇ˗ahˇ mˇ daˆ leꞈ nya˗eu gʼaˇ duˬ gʼaˬ za˗eu loˬ meh. Teu miˇ neh ngaˇ aˬ yawꞈ maꞈ˗ahˇ guiˬ lahˬ huiˬ˗eu gʼaˇ duˬ, yaw nymˇ nymˇ lehˇ boꞈ nehˬ˗awˇ, aˬ yawꞈ maꞈ˗ahˇ hawˬ kuˇ dzaˬ˗eu uˬ taꞈ, aˬ yawꞈ maꞈ nehˬ˗ehˇ tiˬ kawˆ loꞈ˗ehˇ tsaꞈ gaˬ iˇ˗eu ma.” Nawˇ guiˬ lahˬ huiˬ mawꞈ˗eu aˇ muˇ˗ahˇ sheuˬ gʼeh˗eu tiˬ gʼaˬ gʼaˬ jawˇ ma laˬ? Jawˇ naˇ, aˬ yawꞈ maꞈ˗ahˇ guiˬ lahˬ huiˬ˗eu lehˇ aˬ joˆ˗ehˇ mˇ mawˇ nya˗eu nga?—1 Gawˇliˬtu 16:18.
Aˇ muˇ˗ahˇ sheuˬ gʼeh˗eu deuˬ gaˇ deuˬ˗ahˇ mˇ daˆ leꞈ nya˗eu gʼaˇ duˬ, nawˇ aˬ yawꞈ maꞈ˗ahˇ gʼaˬ biꞈ nehˬ nya (Aˇ deuˆ 7, 11, 15-ahˇ haw)
Aˇ maꞈ˗ahˇ sheuˬ gʼeh˗eu deuˬ, aˇ muˇ ziꞈ ni caw ba
12. Aˇ muˇ deuˬ ziꞈ ni caw ba˗eu gʼaˇ duˬ, Yeˬsuˇ mehˇ nmˇ aˬ geu deuˬ˗ahˇ paˇ zmˬ nga siˬ? (1 Teˇsaˬloˇni 2:7, 8)
12 Yeˬsuˇ Ka li mehˇ nmˇ zaˬ yo aˬ li tiˬ deuˬ na˗ahˇ tseˇ˗awˇ, Ka li zaˬ aˇ muˇ deuˬ˗ahˇ yawˬ jeˬ yawˬ lehˇ bi caw ba˗euˬ meh. Yeˬsuˇ Yeˬluˇsaˬlehˬ meuˬ˗ahˇ˗euˬ aˬ yuiꞈ aˬ tsu deuˬ˗ahˇ sheuˬ gʼeh˗awˇ neh, Pawˇluˆ hawˇ˗eu Baˬnaˬbaˇ uˬ taꞈ, nui deuˬ˗ahˇ aˇ maꞈ˗ahˇ sheuˬ gʼeh˗eu gaˇ bi mˇ˗euˬ meh. (Gʼaˬkʼehˇ 11:22) Aˬ jeˬ˗euˬ gʼaˇ duˬ nga? Aˇ muˇ˗ahˇ sheuˬ gʼeh˗eu deuˬ hawˇ˗eu aˇ muˇ˗ahˇ caw ba˗eu deuˬ loꞈ˗ehˇ duˇ ni, Ka li zaˬ aˇ muˇ deuˬ˗ahˇ ziꞈ ni caw ba˗eu gʼaˇ duˬ pyeuꞈ meh. (Gʼaˬkʼehˇ 15:40, 41) Aˇ maꞈ˗ahˇ sheuˬ gʼeh˗eu heu deuˬ, mehˇ nmˇ deuˬ˗ahˇ mehˬ nehˬ tsoˆ nehˬ˗eu gʼaˇ duˬ, gʼaˬ biꞈ˗eu gʼaˇ duˬ, gʼawˬ mya jeˬ˗ahˇ ya byehˇ dzeh˗awˇ ziˇ daˬ˗awˇ neh jiˇ mˇ˗eu meh.—1 Teˇsaˬloˇni 2:7, 8-ahˇ gui.
13. Aˇ maꞈ˗ahˇ sheuˬ gʼeh˗eu deuˬ aˬ jeˬ jeˇ˗euˬ gaˇ jaˆ˗eu nga?
13 Aˇ maꞈ˗ahˇ sheuˬ gʼeh˗eu deuˬ aˬ myah luꞈ gaˇ ma ya doˆ˗iˇ˗eu meh. Tiˬ poˆ na aˬ yawꞈ maꞈ aˇ muˇ deuˬ˗ahˇ gʼa iˇ˗eu gʼaˇ duˬ, gʼawˬ mya yaˇ laˇ kaˬ gaˇ ya cah˗eu meh. Yawˬ jaw na luꞈ aˇ maꞈ˗ahˇ sheuˬ gʼeh˗eu deuˬ, dawˬ mehˬ gʼawˬ myaˬ poˆ ya mehˬ˗eu meh. Mehˇ nmˇ deuˬ jawˇ gaˇ iˇ˗awˇ gʼaˬ biꞈ iˇ˗eu meh. Huˬ mehˬ mehˬ˗eu mehˬ bawˬ hawˇ˗eu aˇ muˇ laꞈ kʼoeˇ˗euˬ aˇ muˇ˗ahˇ sheuˬ gʼeh˗eu deuˬ˗euˬ mehˬ bawˬ uˬ taꞈ, tsaꞈ gaˬ iˇ˗eu gʼaˇ duˬ mehˬ bawˬ jahˇ˗eu, mehˬ bawˬ heu deuˬ˗ahˇ jiˇ ya sheuˬ gʼeh˗eu meh. Kʼoeˇ naˇ aˬ yawꞈ maꞈ tiˬ nah mehˬ bawˬ˗ahˇ maˬ ehˇ, smˬ nah mehˬ bawˬ˗ahˇ maˬ ehˇ, dawˬ mehˬ ya mehˬ˗eu uˬ taꞈ, huˬ mehˬ mehˬ˗eu dzaw nymˇ˗ahˇ jiˇ ya mehˬ˗awˇ, aˇ maꞈ laꞈ kʼoeˇ˗euˬ huˬ mehˬ mehˬ˗eu deuˬ˗euˬ mehˬ bawˬ hawˇ˗eu ya mˇ˗eu gaˇ nui deuˬ jiˇ jaˆ˗eu meh. Tiˬ poˆ na Beˬdeˬlaˇ˗ahˇ neh laˇ˗euˬ teh˗eu gaˇ deuˬ jiˇ za˗eu meh.
14. Gaˇ˗ahˇ leh jeh˗awˇ mˇ luꞈ˗eu aˇ maꞈ˗ahˇ sheuˬ gʼeh˗eu deuˬ˗ahˇ, aˬ dui aˬ jeˬ miˇ neh guiˬ lahˬ huiˬ paˬ˗ehˇ gʼeh˗eu nga?
14 Aˇ maꞈ˗ahˇ sheuˬ gʼeh˗eu deuˬ neh mˇ˗euˬ jeˬ˗ahˇ neh, aˇ muˇ deuˬ aˬ jeˬ˗euˬ gaˇ dahˇ tsoeˬ˗eu jeˬ za˗eu nga? Teuˬkiˬe miˇ kʼahˬ˗ahˇ jawˇ˗eu mehˇ nmˇ zaˬ yo aˬ li tiˬ gʼaˬ, aˇ maꞈ˗ahˇ sheuˬ gʼeh˗eu gʼaˬ gʼa laˇ˗euˬ gaˇ kawˇ nehˬ˗ehˇ taꞈ leˇ˗awˇ heu loꞈ˗ehˇ ehˇ˗eu meh. “Aˇ maꞈ˗ahˇ sheuˬ gʼeh˗eu gʼaˬ kʼaˇ gʼa laˇ ngeh, ngaˬ˗ahˇ aˇ yamˬ zmˬ˗awˇ mehˇ nmˇ deuˬ˗ahˇ yaw muiˬ˗ehˇ caw ba nehˬ nya˗eu gʼaˇ duˬ, laˆ noeˬ nehˬ laꞈ miˇ˗a. Aˬ yawꞈ maꞈ kʼaˇ gʼa laˇ ngeh, aˬ yawꞈ maꞈ gaˇ myaˬ˗eu miˇ neh, ngaˬ nehˬ˗ehˇ ngehˬ cawˬ˗eu aˇ yamˬ maˬ jaˆ˗a lehˇ tiˬ jawˇ˗iˬ maˬ baw˗a.” Uˬ soe ngehˬ keuˆ taˬ˗euˬ mehˇ nmˇ Joˬhehˬnaˬ aˇ maꞈ˗ahˇ sheuˬ gʼeh˗eu gʼaˬ nehˬ˗ehˇ ya tsaꞈ gaˬ iˇ˗euˬ meh. Ehˇ kʼawꞈ iˇ kahˇ˗ahˇ nymˇ sahˇ tiˬ gʼaˬ˗i jawˇ gaˇ maˬ ya mawˇ˗aˬ. Aˬ yawꞈ heu loꞈ˗ehˇ ehˇ˗eu meh. “Ngaˇ aˇ maꞈ˗ahˇ sheuˬ gʼeh˗eu gʼaˬ nehˬ˗ehˇ ya tsaꞈ gaˬ˗iˇ˗euˬ teu nah˗ahˇ tiˬ jawˇ˗i maˬ ngehˇ leˇ nya. Teu ngeh ngaˬ˗euˬ aˇ yuiꞈ nyiˬ gʼaˬ yawˬ gaˇ yawˬ pawˇ iˇ˗euˬ tiˬ dehˬ pyeuꞈ˗eu miˇ neh, aˬ yawꞈ nyaꞈ˗ahˇ noeˬ mawˇ˗eu lehˇ˗aˬ. Aˇ maꞈ˗ahˇ sheuˬ gʼeh˗eu gʼaˬ, ngaˬ˗ahˇ nymˬ˗mˇ aˬ dui gaˬ˗eu nymˇ jiˇ laꞈ kʼoeˇ˗euˬ deuˬ nehˬ˗ehˇ maˬ ehˇ, cawˬ deuˬ nehˬ˗ehˇ maˬ ehˇ, maˬ ya jawˇ kʼawꞈ, miˇ shuiꞈ˗ahˇ aˬ dui aˬ yawꞈ maꞈ nehˬ˗ehˇ mˬ maˬ maˬ byaˆ zaˇ ziˇ ya jawˇ˗eu aˬ kawˬ˗aˬ jaˆ meh lehˇ gʼaˬ biꞈ laꞈ˗eu meh.” Nawˇ jiˇ aˇ maꞈ˗ahˇ sheuˬ gʼeh˗eu gʼaˬ neh, heu loꞈ˗ehˇ gʼaˬ biꞈ nehˬ laꞈ˗euˬ jeˬ˗ahˇ za haw˗euˬ maˬ ngeuˇ loˇ?—Gʼaˬkʼehˇ 20:37–21:1.
15. (a) 3 Yoˇhaˬ 5-8-ahˇ ehˇ taˬ˗euˬ loꞈ˗ehˇ aˬ dui aˇ maꞈ˗ahˇ sheuˬ gʼeh˗eu deuˬ˗ahˇ guiˬ lahˬ huiˬ˗eu lehˇ aˬ joˆ˗ehˇ mˇ mawˇ nya˗eu nga? (Aˇ baˇ˗ahˇ jiˇ haw.) (b) Aˇ muˇ˗euˬ gaˇ deuˬ˗ahˇ leh jeh˗awˇ mˇ luꞈ˗eu zaˬ yo aˬ li deuˬ˗euˬ miˬ zaˬ˗ahˇ aˬ jeˬ miˇ neh noeˬ keuˆ paˬ˗ehˇ gʼeh˗eu nga? Aˬ dui teu loꞈ˗ehˇ aˬ joˆ˗ehˇ jahˇ nya˗eu nga? (“ Aˬ yawꞈ maꞈ˗euˬ miˬ zaˬ˗ahˇ jiˇ noeˬ keuˆ” lehˇ ehˇ˗eu oeˬ coeˇ oeˬ bawˬ˗ahˇ haw.)
15 Gʼaˬ kʼehˇ Yoˇhaˬ gʼa laˇ˗euˬ mehˇ nmˇ deuˬ˗ahˇ “Miˬyehˇ nui ma tsaˬ˗eu loꞈ˗ehˇ aˬ yawꞈ maꞈ mehˬ hu paw gaˇ ma doˆ˗iˇ nya ni tiˬ poˆ caw ba nehˬ˗awˬ” lehˇ Gaˬyuˇ˗ahˇ gʼaˬ biꞈ nehˬ˗euˬ meh. (3 Yoˇhaˬ 5-8-ahˇ gui.) Aˬ dui teu loꞈ˗ehˇ jahˇ nya˗eu tiˬ jeˬ naˇ, aˇ maꞈ˗ahˇ sheuˬ gʼeh˗eu deuˬ˗ahˇ hawˬ kuˇ dzaˬ˗eu heu pyeuꞈ meh. Kʼoeˇ naˇ aˇ maꞈ˗ahˇ sheuˬ gʼeh˗eu gʼaˬ gʼa laˇ ngeh jaw˗ahˇ jawˇ nah yaw kaˬ˗ahˇ tiˬ kawˆ loꞈ˗ehˇ tsaꞈ gaˬ˗iˇ nya˗eu meh. Uˬ soe ngehˬ keuˆ taˬ˗euˬ mehˇ nmˇ Leˇsaꞈliˬ aˇ maꞈ˗ahˇ sheuˬ gʼeh˗eu deuˬ˗ahˇ guiˬ lahˬ huiˬ˗eu lehˇ yawˬ jeˬ yawˬ lehˇ jiˇ mˇ mawˇ˗euˬ meh. Aˬ yawꞈ heu loꞈ˗ehˇ ehˇ˗eu meh. “Ngaˇ aˬ yawꞈ maꞈ˗euˬ gʼaˇ duˬ, loˬ˗eu jeˬ˗ahˇ caw ba nehˬ laꞈ lehˇ Yeˬhawˇbaˬ˗ahˇ guiˬ lahˬ shaˇ˗euˬ maˬ. Nga nyaꞈ dzeˇ zaˬ aˬ yawꞈ maꞈ gʼa laˇ˗euˬ miˇ neh, aˬ jeˬ˗euˬ gaˇ dahˇ tsoeˬ˗eu jeˬ za˗euˬ lehˇ sahˬ boꞈ boꞈ nehˬ˗euˬ maˬ.” Aˇ maꞈ˗ahˇ sheuˬ gʼeh˗eu deuˬ jiˇ aˬ dui loꞈ˗ehˇ tsawˇ haˬ tiˬ gʼaˬ pyeuꞈ meh lehˇ maˬ ya ngehˇ˗a. Tiˬ poˆ na aˬ yawꞈ maꞈ jiˇ pyaˬ nya, naˇ nya, noeˬ shaˬ kʼahˬ lahˇ nya, nui ma gʼaˬ baˬ nya˗eu meh. Teu miˇ neh aˬ dui neh gʼawˬ shaˬ gaˬ˗eu laꞈ kʼoeˇ ngehˬ nehˬ˗euˬ dawˬ tiˬ dawˬ na maˬ ehˇ, laꞈ sawˬ ui cuiˆ na biꞈ nehˬ˗euˬ maˬ ehˇ, heu naˇ aˬ yawꞈ maꞈ˗euˬ guiˬ lahˬ shaˇ dawˬ˗ahˇ dawˬ kʼoꞈ biꞈ˗eu jeˬ kʼawꞈ pyeuꞈ nya meh.—Dawˬdaˬ 12:25.
Aˬ dui tsawˇ haˬ zaˬ pyeuꞈ˗eu “laꞈ sawˬ” loˬ
16. Dawˬdaˬ 3:27-ahˇ ehˇ taˬ˗eu loꞈ˗ehˇ, mehˇ nmˇ zaˬ yo aˬ li deuˬ yawˬ ha˗ahˇ aˬ jeˬ ya naˇ haˬ˗eu nga?
16 Nymˬ˗mˇ iˬ nah miˇ kʼahˬ doe ni, tsawˇ haˬ zaˬ pyeuꞈ˗eu “laꞈ sawˬ” geuꞈ˗awˇ Miˬyehˇ gaˇ mˇ˗eu mehˇ nmˇ zaˬ yo aˬ li deuˬ loˬ dui dui˗eu meh. Nawˇ iˇ cuꞈ shawˇ dzeuˇ˗euˬ mehˇ nmˇ zaˬ yo aˬ li tiˬ gʼaˬ pyeuꞈ naˇ, “mˇ nehˬ nya” ma laˬ, caw ba nehˬ nya ma laˬ? (Dawˬdaˬ 3:27-ahˇ gui.) Nawˇ aˇ muˇ˗ahˇ caw ba˗eu tiˬ gʼaˬ pyeuꞈ laˇ ni leh jeh nya ma laˬ? Nawˇ aˇ muˇ˗ahˇ caw ba˗eu gʼaˬ pyeuꞈ laˇ shaw˗euˬ naˇ, aˇ muˇ˗ahˇ sheuˬ gʼeh˗eu gʼaˬ pyeuꞈ laˇ ni leh jeh nya ma loˇ? d Nawˇ Miˬyehˇ Miˇkʼahˬ gaˇ kawˆ tsaꞈ gaˬ˗eu Dzaw nymˇ˗ahˇ daˆ˗iˇ nya˗eu gʼaˇ duˬ, dehꞈ ziˇ tiˬ jeˬ na laˆ poˆ laˆ paˇ nya ma loˇ? Dzaw nymˇ heu naˇ, nawˬ˗ahˇ Yeˬsuˇ neh a nehˬ˗euˬ gaˇ˗ahˇ yaw muiˬ˗ehˇ mˇ nya laˇ ni caw ba nehˬ˗eu meh. Nawˇ maˬ mˇ keuˆ nya nya lehˇ noeˬ naˇ, Yeˬhawˇbaˬ˗ahˇ guiˬ lahˬ shaˇ˗awˬ. Nymˬ˗mˇ za luꞈ˗eu gaˇ deuˬ˗ahˇ mˇ byah nya ni caw ba nehˬ laꞈ lehˇ muiˬ˗eu shawˇ˗eu yaw sahˇ shaˇ˗awˬ.—Luˇkaꞈ 11:13; Gʼaˬkʼehˇ 20:28.
17. Tsawˇ haˬ zaˬ pyeuꞈ˗eu “laꞈ sawˬ” biꞈ˗eu heu naˇ, aˬ dui˗euˬ Sahˬ paˬ Yeˬsuˇ Ka li nehˬ˗ehˇ taꞈ leˇ˗awˇ aˬ jeˬ bi siˬ laꞈ˗eu nga?
17 Yeˬsuˇ aˬ dui˗ahˇ tsawˇ haˬ zaˬ pyeuꞈ˗eu “laꞈ sawˬ” biꞈ˗eu heu naˇ, aˇ saˬ saˬ˗eu aˇ nah aˇ yamˬ heu laꞈ kʼoeˇ aˬ yawꞈ aˬ dui˗ahˇ sheuˬ gʼeh luꞈ˗eu lehˇ bi siˬ˗eu jeˬ pyeuꞈ˗eu meh. (Maꞈtehˬ 28:20) Aˬ dui˗euˬ Sahˬ paˬ Yeˬsuˇ aˬ dui˗ahˇ gaˬ˗awˇ, tsawˇ tsiˇ maˬ tsiˇ ni biꞈ˗eu uˬ taꞈ, aˬ dui˗ahˇ ngehˬ gʼeh˗awˇ, aˬ dui˗ahˇ bo saˆ˗eu gʼaˇ duˬ, mehˇ nmˇ zaˬ yo aˬ li deuˬ biꞈ taˬ˗euˬ miˇ neh guiˬ lahˬ huiˬ dui dui˗eu maˬ ngeuˇ nya loˇ? Teu miˇ neh aˬ dui gaˇ deuˬ˗ahˇ leh jeh˗awˇ mˇ luꞈ˗eu zaˬ yo aˬ li heu deuˬ˗ahˇ guiˬ lahˬ huiˬ miˇ˗a lehˇ mˇ mawˇ˗eu gʼaˇ duˬ, leh jeh luꞈ˗uˇ. Kʼoeˇ naˇ aˬ dui˗ahˇ “muiˬ˗eu guiˬ lahˬ hawˇ˗eu byah˗eu laꞈ sawˬ dawˬ tawˆ luꞈ” biꞈ˗euˬ Yeˬhawˇbaˬ˗ahˇ guiˬ lahˬ huiˬ˗eu taˬ ngehˇ.—Yaˬkoˆ 1:17.
Dawˬ caˇ 99 Myaˬ dui dui˗eu mehˇ nmˇ aˇ maꞈ
a Tsawˇ haˬ zaˬ pyeuꞈ˗eu “laꞈ sawˬ” heu laꞈ kʼoeˇ, aˇ muˇ˗ahˇ sheuˬ gʼeh˗eu deuˬ pyeuꞈ˗eu Uˆ lahˇ˗eu aˇ muˇ, Uˆ lahˇ˗eu aˇ muˇ˗ahˇ caw ba˗eu deuˬ, Saˇ naˇ˗euˬ Gawˬmiˬtiꞈ, hawˇ˗eu gaˇ nui deuˬ mˇ˗eu mehˇ nmˇ zaˬ yo aˬ li deuˬ jiˇ keuˬ˗eu meh.
b Tsawˇ myahˇ tiˬ myahˇ na tsawˇ myahˇ myahˇ maˇ maˬ ngeuˇ˗a.
c Yaw beh˗aˬ, Tuˆlaˇkiꞈ lehˇ kuˇ˗eu meh.
d Aˇ muˇ˗ahˇ caw ba˗eu gʼaˬ maˬ ngeuˇ naˇ aˇ muˇ˗ahˇ sheuˬ gʼeh˗eu gʼaˬ geuꞈ nya˗eu gʼaˇ duˬ, aˬ jeˬ jeˇ lehˇ ya jahˇ˗eu nga lehˇ ya siˬ˗eu gʼaˇ duˬ, 2024 kʼoꞈ, Tseˇ tiꞈ siˬ ba la˗euˬ Loꞈ˗eu nymˇgoˇ laꞈ kʼoeˇ “Mehˇ nmˇ zaˬ yo aˬ li deuˬ˗oˇ, nawˇ aˇ muˇ˗ahˇ caw ba˗eu gʼaˬ geuꞈ˗eu gʼaˇ duˬ leh jeh luꞈ ma loˇ?” hawˇ˗eu “Mehˇ nmˇ zaˬ yo aˬ li deuˬ˗oˇ, nawˇ aˇ muˇ˗ahˇ sheuˬ gʼeh˗eu gʼaˬ geuꞈ˗eu gʼaˇ duˬ leh jeh luꞈ ma loˇ?” lehˇ ehˇ˗eu kawˆ˗ahˇ haw.
