1-2. (a) Maꞈtehˬ 28:18-20-ahˇ ehˇ taˬ˗euˬ loꞈ˗ehˇ, Ka li zaˬ deuˬ˗euˬ gaˇ daˬ ma hmˬ naˇ aˬ geu hmˬ nga? (b) Aˬ dui heu kawˆ˗ahˇ aˬ jeˬ jeˇ naˇ haˬ˗eu jeˬ˗ahˇ ja sawˇ˗eu nga?

 Yeˬsuˇ gʼoꞈ dehꞈ laˇ gʼaˬ naˇ, aˬ yawꞈ gʼaˬ kʼehˇ deuˬ˗ahˇ gawˬ jawˬ kʼoeˇ taˆ kuˇ uiˬ ngeh, aˬ yawꞈ maꞈ aˇ naˆ ni nui ma cehˇ tahˬ tahˬ paˬ nga? (Maꞈtehˬ 28:16) Teu naˇ, “aˬ yuiꞈ aˬ nyiˇ ngaˬ yaˇ gʼaˬ dzehˬ ni˗ahˇ aˬ yawꞈ˗euˬ gʼawˇ mawˇ tiˬ poˆ bi mawˇ” ngeh pyeuꞈ gaˇ duˇ˗eu meh. (1 Gawˇliˬtu 15:6, YS97) Yeˬsuˇ aˬ jeˬ miˇ neh aˬ yawꞈ maꞈ˗ahˇ kuˇ laꞈ˗euˬ nga? Yeˬsuˇ aˬ yawꞈ maꞈ˗ahˇ nui ma cehˇ tahˬ tahˬ laˇ paˬ˗ehˇ gʼeh˗eu gaˇ biꞈ nehˬ˗eu gʼaˇ duˬ meh. Aˬ yawꞈ “miˇ tsaˬ tsawˇ jeuˬ dawˬ tawˆ luꞈ jawˇ gaˇ iˇ doe˗awˇ, ngaˬ˗euˬ zaˬ lahˇ pyeuꞈ laˇ ni mˇ˗iˇ˗awˬ” lehˇ ehˇ nehˬ˗euˬ meh.—Maꞈtehˬ 28:18-20-ahˇ gui.

² Dawˬ teu˗ahˇ ya gaˬ˗euˬ zaˬ lahˇ teu deuˬ aˇ nah naˇ, dahˬ beh˗eu Ka li zaˬ aˇ muˇ laꞈ kʼoeˇ˗euˬ tiˬ deuˬ pyeuꞈ laˇ˗euˬ meh. Aˬ yawꞈ maꞈ˗euˬ gaˇ daˬ ma hmˬ naˇ, Yeˬsuˇ˗euˬ zaˬ lahˇ b myaˬ laˇ ni mˇ˗eu heu meh. Nymˬ˗mˇ iˬ nah, miˇ kʼahˬ doe ni Ka li zaˬ maˇ diˇ deuˬ aˇ muˇ tiˬ seh muˇ dzehˬ ni jaˆ˗awˇ, aˬ yawꞈ maꞈ˗euˬ gaˇ daˬ ma hmˬ jiˇ ni gʼaˬ kʼehˇ pyeuꞈ laˇ ni mˇ˗eu heu pyeuꞈ meh. Heu kawˆ laꞈ kʼoeˇ naˇ haˬ˗eu jeˬ heu 4 kawˆ˗ahˇ ja sawˇ ma. (1) Zaˬ lahˇ pyeuꞈ laˇ ni mˇ˗eu gaˇ heu aˬ jeˬ miˇ neh aˬ yeˇ huiˬ˗eu nga? (2) Zaˬ lahˇ pyeuꞈ laˇ ni mˇ˗eu gʼaˇ duˬ, aˬ jeˬ jeˇ ya jahˇ˗eu nga? (3) Ka Ii zaˬ yawˬ gʼaˬ na luꞈ zaˬ lahˇ pyeuꞈ laˇ ni mˇ˗eu gaˇ˗ahˇ caw ba nya ngaˇ laˬ? (4) Zaˬ lahˇ pyeuꞈ laˇ ni mˇ˗eu gaˇ heu˗ahˇ, aˬ jeˬ miˇ neh nui ma ya mahˇ˗eu nga?

3. Yoˇhaˬ 14:6 hawˇ˗eu 17:3-ahˇ haw ngeh, zaˬ lahˇ pyeuꞈ laˇ ni mˇ˗eu gaˇ heu aˬ jeˬ miˇ neh aˇ yeˇ huiˬ˗eu nga?

³ Zaˬ lahˇ pyeuꞈ laˇ ni mˇ˗eu gaˇ heu naˇ aˬ jeˬ miˇ neh aˇ yeˇ huiˬ˗eu nga? Tsawˇ haˬ deuˬ Yeˬsuˇ˗euˬ zaˬ lahˇ maˬ pyeuꞈ naˇ, tiˬ jeˬ gʼeh neh˗iˬ  Miˬyehˇ˗euˬ cawˬ maˬ pyeuꞈ nya˗a. Kʼoeˇ uˬ taꞈ, Yeˬsuˇ˗euˬ mehˬ nah caw teh˗eu deuˬ naˇ, nymˬ˗mˇ mi naˆ˗ehˇ muiˬ˗eu dehꞈ ziˇ za˗awˇ, mehˬ hu paw kʼawꞈ dehꞈ˗eu jeˬ za˗eu aˬ kawˬ˗aˬ jaˆ meh. (Yoˇhaˬ 14:6; 17:3-ahˇ gui.) Ka li aˬ dui˗ahˇ aˇ yeˇ huiˬ˗eu gaˇ biꞈ taˬ˗euˬ meh. Ehˇ kʼawꞈ aˬ dui tiˬ gʼaˬ tehꞈ˗ehˇ mˇ˗eu maˬ ngeuˇ. Gʼaˬ kʼehˇ Pawˇluˆ aˬ yawꞈ hawˇ˗eu Ka li zaˬ cawˬ deuˬ nehˬ˗ehˇ taꞈ leˇ˗awˇ, ‘Nga maꞈ Miˬyehˇ˗euˬ gaˇ mˇ cawˬ pyeuꞈ ma’ lehˇ ehˇ˗eu meh. (1 Gawˇliˬtu 3:9) Yeˬhawˇbaˬ hawˇ˗eu Yeˬsuˇ maˬ byah kuꞈ˗eu tsawˇ haˬ zaˬ˗ahˇ aˬ yawꞈ nyaꞈ˗euˬ gaˇ mˇ cawˬ pyeuꞈ˗eu aˬ kawˬ˗aˬ biꞈ˗eu heu naˇ, muiˬ dui dui˗eu jeˬ pyeuꞈ meh.

4. Aˬ dui Iˇbeˬ hawˇ˗eu Maˬtiˇdeuˬ˗euˬ gaˇ kawˆ˗ahˇ neh aˬ jeˬ dzaw geuꞈ nya˗eu nga?

⁴ Zaˬ lahˇ pyeuꞈ laˇ ni mˇ˗eu gaˇ heu naˇ, aˬ dui˗ahˇ laˬ kʼaˬ bi cehˇ dui dui˗eu meh. Kawˬlamˇbiˬ˗yaˬ miˇ kʼahˬ˗ahˇ˗euˬ Iˇbeˬ hawˇ˗eu Maˬtiˇdeuˬ aˬ yawꞈ nyaꞈ dzeˇ zaˬ˗euˬ gaˇ kawˆ˗ahˇ haw kaˇ˗euˇ. Aˬ yawꞈ nyaꞈ Deˇbiˬ lehˇ kuˇ˗eu zaˬ guˬ zaˬ tiˬ gʼaˬ˗ahˇ tsaꞈ gaˬ˗euˬ meh. Zaˬ guˬ zaˬ teu gʼaˬ “Ngaˇ dehꞈ poˆ dehꞈ paˇ mawꞈ nya, ehˇ kʼawꞈ maˬ jahˇ nya nya” lehˇ ehˇ˗eu meh. Deˇbiˬ naˇ, teˇ ceh ceh˗eu tsawˇ haˬ pyeuꞈ˗eu uˬ taꞈ, ya piˇ ya maˇ, jiˇ baˬ kʼawꞈ yaw kʼaˆ˗ehˇ dawˇ˗awˇ, jiˇ cehˇ maˬ baˇ˗euˬ gaˇ Ehˇliˇkaꞈ lehˇ kuˇ˗eu aˬ yawꞈ˗euˬ zaˬ kʼaˬ nehˬ˗ehˇ jiˇ jawˇ˗eu meh. Iˇbeˬ ehˇ˗eu “Nga nyaꞈ gaˇ mahˇ kaˬ dui dui gaˇ jaˆ˗eu pu˗ahˇ Deˇbiˬ˗ahˇ Jaˇliꞈ mehˬ iˇ˗eu gʼaˇ duˬ, liˇ yehˬ dziˬ˗awˇ naˬ liˬ gʼawˬ mya laꞈ, gaˇ ma yaw pyehˆ yaw lehˆ˗ehˇ gʼeh gaˇ ya cah˗eu meh. Aˇ nah naˇ Ehˇliˇkaꞈ aˬ yawꞈ˗euˬ zaˬ kʼaˬ dehꞈ jeˬ dehꞈ kawˆ hawˇ˗eu nui noeˬ paˇ laˇ gaˇ ya mawˇ˗awˇ, aˬ yawꞈ jiˇ Jaˇliꞈ dzaw laˇ˗euˬ meh.” Aˇ nah naˇ, Deˇbiˬ kʼaˇ ngeuˇ˗eu jeˬ daˇ jiˇ˗awˇ, Ehˇliˇkaꞈ nehˬ˗ehˇ jiˇ cehˇ baˇ˗euˬ meh. Maˬtiˇdeuˬ “Deˇbiˬ hawˇ˗eu Ehˇliˇkaꞈ 2016 kʼoꞈ˗ahˇ iˇ cuꞈ shawˇ ngeh, nga nyaꞈ˗ahˇ Deˇbiˬ neh ‘Ngaˇ dehꞈ poˆ dehꞈ paˇ mawꞈ nya, ehˇ kʼawꞈ maˬ jahˇ nya nya’ lehˇ ehˇ˗euˬ dawˬ˗ahˇ noeˬ doˆ laˇ˗awˇ, nga nyaꞈ maˬ jahˬ tehˬ coeˇ ni myaˆ biˇ doˆ le nya” lehˇ ehˇ˗eu meh. Ngeuˇ meh, aˬ dui tiˬ gʼaˬ na˗ahˇ Yeˬsuˇ˗euˬ zaˬ lahˇ pyeuꞈ laˇ ni ya caw ba nehˬ ngeh, laˬ kʼaˬ cehˇ dui dui laˇ˗eu yaw duˬ baw meh.

5. Zaˬ lahˇ pyeuꞈ laˇ ni mˇ˗eu dahˬ beh˗eu jeˬ naˇ, aˬ jeˬ nga?

⁵ Dahˬ beh˗eu jeˬ naˇ, aˬ dui Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ gaˇ kawˆ siˬ nya mawꞈ˗eu deuˬ˗ahˇ ya “poˆ”˗eu meh. (Maꞈtehˬ 10:11) Aˬ dui yawˬ gʼaˬ na luꞈ˗ahˇ Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ gaˇ kawˆ tsaꞈ gaˬ ngeh, aˬ dui aˬ cawˬ˗ahˇ Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ Saˇ kiˇ pyeuꞈ˗eu lehˇ bi siˬ˗awˇ, aˬ dui Yeˬsuˇ neh tsaꞈ gaˬ˗iˇ lehˇ ehˇ˗euˬ dawˬ˗ahˇ mˇ caw ngeh, aˬ dui aˬ cawˬ˗ahˇ Ka li zaˬ maˇ diˇ pyeuꞈ˗eu lehˇ bi siˬ˗eu jeˬ pyeuꞈ meh.

6. Aˬ dui ngehˬ˗eu jeˬ˗ahˇ tsawˇ haˬ deuˬ naˇ haˬ mawꞈ ni aˬ joˆ˗ehˇ ya jahˇ˗eu nga?

⁶ Tiˬ deuˬ na Jaˇliꞈ˗euˬ yaw tsaˬ yaw dawˇ˗ahˇ dahˬ beh ngeh neh siˬ nya mawꞈ˗eu meh. Ehˇ kʼawꞈ, tiˬ deuˬ na nui ma yaw kʼaˆ˗ehˇ maˬ ahˇ˗a. Teu miˇ neh, aˬ dui aˬ yawꞈ maꞈ˗ahˇ nui ma ahˇ laˇ ni ya laˆ noeˬ nehˬ˗eu meh. Aˬ dui Miˬyehˇ gaˇ mˇ byah nya˗eu gʼaˇ duˬ, yaw muiˬ˗ehˇ ya lehˬ hmˬ˗eu uˬ taꞈ, tsaꞈ gaˬ duˬ˗ahˇ˗euˬ tsawˇ haˬ deuˬ aˬ geu jeˬ˗euˬ gaˇ kawˆ˗ahˇ nui ma ahˇ nga lehˇ jiˇ ya haw˗awˇ, gaˇ kawˆ teu aˬ yawꞈ maꞈ˗ahˇ aˬ jeˬ lehˇ ja nehˬ˗eu lehˇ ya lehˬ hmˬ taˬ˗eu meh.

7. Nymˇ sahˇ gʼaˬ˗ahˇ aˬ joˇ joˆ˗ehˇ naˇ haˬ nya˗eu nga? Nymˇ sahˇ gʼaˬ aˬ yawꞈ˗euˬ nui noeˬ ngehˬ gaˇ yaw muiˬ˗ehˇ naˇ haˬ˗eu aˬ jeˬ miˇ neh aˇ yeˇ huiˬ˗eu nga?

⁷ Yaw jeˬ ma jeˬ, aˬ dui nymˇ sahˇ˗ahˇ “Nawˬ˗ahˇ aˬ joˆ˗ehˇ noeˬ nya? Aˬ dui puˬ luꞈ˗eu miˇ tsaˬ kʼoeˇ taˆ˗euˬ shaˬ zahˬ˗ahˇ laˆ byoˆ nehˬ nya˗eu sahˬ paˬ sahˬ ma jawˇ ngaˇ loˇ?” lehˇ naˇ haˬ˗awˇ, Daˬyeˬlaˇ 2:44-ahˇ ja sawˇ˗eu paˬ. Maˬ ngeuˇ naˇ, nymˇ sahˇ gʼaˬ˗ahˇ “Zaˬ deuˬ ehˇ dawˬ naˇ haˬ ni aˬ joˆ˗ehˇ ya jahˇ˗eu nga? Nawˬ˗ahˇ aˬ joˆ˗ehˇ noeˬ nya?” lehˇ naˇ haˬ˗awˇ, Dawˬmehˬmehˬ˗eu 6:6, 7-ahˇ ja sawˇ˗eu paˬ. Aˬ dui aˬ jeˬ˗euˬ gaˇ kawˆ˗ahˇ ja sawˇ kʼawꞈ, nymˇ sahˇ gʼaˬ Jaˇliꞈ mehˬ˗eu jeˬ˗ahˇ siˬ nya naˇ aˇ naˆ ni muiˬ˗eu nga lehˇ ya shaˇ noeˬ˗eu meh. Kʼoeˇ uˬ taꞈ, aˬ yawꞈ nehˬ˗ehˇ ngehˬ cawˬ ngeh, aˬ yawꞈ ngehˬ  gaˇ yaw muiˬ˗ehˇ naˇ haˬ nehˬ˗awˇ, aˬ yawꞈ˗euˬ nui noeˬ˗ahˇ yaw zeu baw nehˬ˗eu heu naˇ aˇ yeˇ huiˬ meh. Heu loꞈ˗ehˇ jahˇ˗eu heu naˇ, nawˇ aˬ yawꞈ˗ahˇ yaw muiˬ˗ehˇ siˬ nya laˇ˗awˇ, aˬ yawꞈ nawˇ ngehˬ gaˇ jiˇ naˇ haˬ laˇ˗eu meh.

8. Aˬ dui tiˬ kʼehˬ maˬ kaˬ aˬ jeˬ miˇ neh ya gʼa kʼoꞈ iˇ˗eu nga?

⁸ Tsawˇ haˬ tiˬ gʼaˬ Jaˇliꞈ dzaw laˇ˗eu lehˇ ehˇ˗eu heu naˇ, aˬ dui aˇ yamˬ ya zmˬ˗eu uˬ taꞈ, gʼa kʼoꞈ iˇ˗eu ya leh jeh˗eu meh. Aˬ jeˬ miˇ neh? Aˬ jeˬ miˇ neh ehˇ naˇ, aˬ dui gʼa kʼoꞈ iˇ ngeh aˬ yawꞈ iˇ kahˇ˗ahˇ maˬ jawˇ˗eu laˬ, maˬ ngeuˇ naˇ jawˇ gaˇ neh maˬ dah˗eu laˬ lehˇ maˬ siˬ˗ehˇ pyeuꞈ nya˗eu miˇ neh meh. Kʼoeˇ uˬ taꞈ, nymˇ sahˇ gʼaˬ Jaˇliꞈ dzaw mawꞈ˗eu nui ma ahˇ laˇ˗eu teu tiˆ˗ahˇ le keuˆ gʼaˇ duˬ naˇ, aˬ dui yawˬ mya poˆ ya gʼa kʼoꞈ leˇ˗eu kʼawꞈ pyeuꞈ nya˗eu meh. Aˇ bawˇ˗ahˇ iˇ cuꞈ aˬ myah luꞈ shehˬ naˇ, aˇ bawˇ huiˬ laˇ˗eu loꞈ˗ehˇ, nui ma ahˇ˗eu deuˬ˗ahˇ Yeˬhawˇbaˬ hawˇ˗eu Yeˬsuˇ˗ahˇ bi gaˬ laˇ˗eu gʼaˇ duˬ Jaˇliꞈ˗euˬ gaˇ kawˆ maˬ tsehˆ leˇ ni ya ja nehˬ˗eu meh.

9-10. Mehˇ nmˇ yawˬ gʼaˬ na luꞈ, nui ma yaw dawˇ deuˬ˗ahˇ poˆ gaˇ caw ba˗euˬ lehˇ aˬ jeˬ miˇ neh ehˇ nya˗eu nga?

⁹ Ka li zaˬ yaw gʼaˬ na luꞈ nui ma yaw dawˇ deuˬ˗ahˇ poˆ˗eu gaˇ˗ahˇ caw ba luꞈ˗eu meh. Aˬ dui gaˇ heu˗ahˇ zaˬ bi byoˆ˗iˇ˗awˇ poˆ˗eu nehˬ˗ehˇ sheu cehˆ nya˗eu meh. Gaˇ kawˆ heu aˬ joˆ˗ehˇ duˇ leˇ˗eu nga? Maˇ maˇ ni pyeuꞈ˗euˬ gaˇ kawˆ tiˬ kawˆ shaˇ noeˬ haw kaˇ˗euˇ. Smˇ kʼoꞈ byah laˇ˗euˬ aˬ li zaˬ tiˬ gʼaˬ byoˆ iˇ ngeh tiˬ jawˇ, tsawˇ haˬ 500 gʼaˬ dawˬ peh poˆ caw nehˬ laˇ˗euˬ meh. Naˬ liˬ 20 laꞈ dawˬ peh poˆ byah laꞈ ngeh, zaˬ teu gʼaˬ˗ahˇ aˇ du yaˇ˗ahˇ poˆ mawˇ˗euˬ meh. Zaˬ˗ahˇ poˆ mawˇ˗euˬ teu gʼaˬ, aˬ cawˬ ja ceuˬ laˇ ngeh tiˬ jawˇ laꞈ maˬ daˬ˗a. Aˬ yawꞈ “Zaˬ teu gʼaˬ˗ahˇ poˆ mawˇ˗euˬ teu naˇ, yawˬ gʼaˬ na luꞈ leh jeh˗awˇ poˆ caw˗eu miˇ neh meh lehˇ” ehˇ˗eu meh.

¹⁰ Miˇ tsaˬ kʼoeˇ taˆ˗euˬ tsawˇ haˬ myaˬ ni, byoˆ iˇ˗euˬ zaˬ teu gʼaˬ˗ahˇ duˇ˗eu meh. Aˬ yawꞈ maꞈ noeˬ tmˬ˗eu jeˬ maˬ jaˆ˗a. Teu miˇ neh aˬ duiˬ aˬ yawꞈ  maꞈ˗ahˇ caw ba nehˬ paˬ˗ehˇ gʼeh˗eu meh. (Eˇpeˇsu 2:12) Nymˬ˗mˇ aˬ dui 8 lam gʼaˬ dzehˬ ni, nui ma ahˇ˗awˇ ha geuꞈ˗eu deuˬ˗ahˇ poˆ luꞈ˗eu ma. Nawˇ dzaw zaˬ tiˬ gʼaˬ˗iˬ maˬ poˆ mawˇ nya kʼawꞈ, Nawˬ nehˬ˗ehˇ tsaꞈ gaˬ luꞈ˗eu deuˬ poˆ mawˇ˗euˬ kʼawꞈ pyeuꞈ nya meh. Mehˇ nmˇ tiˬ gʼaˬ nui ma ahˇ˗eu tiˬ gʼaˬ˗ahˇ poˆ mawˇ˗awˇ aˇ nah naˇ Yeˬsuˇ˗euˬ zaˬ lahˇ pyeuꞈ laˇ ngeh, toˆ˗ehˇ gʼeh˗eu tsawˇ haˬ˗ahˇ poˆ˗eu mehˇ nmˇ deuˬ yawˬ gʼaˬ na luꞈ laˬ kʼaˬ cehˇ˗eu tsaˬ meh.

11. Nawˇ Jaˇliꞈ dzaw zaˬ maˬ jawˇ kʼawꞈ, zaˬ lahˇ pyeuꞈ laˇ ni mˇ˗eu gaˇ˗ahˇ aˬ joˆ˗ehˇ caw ba nya˗eu nga?

¹¹ Nymˬ˗mˇ nawˇ Jaˇliꞈ dzaw zaˬ maˬ jawˇ kʼawꞈ, gʼaˬ kʼehˇ pyeuꞈ laˇ ni mˇ˗eu gaˇ˗ahˇ caw ba nya meh. Yaw jeˬ ma jeˬ, nawˇ bawˬ dzaˬ gaˇ oe˗eu yaw shuiꞈ deuˬ˗ahˇ ha nya˗awˇ, aˬ yawꞈ maꞈ nehˬ˗ehˇ cawˬ cawˬ nya˗eu meh. Aˬ dui toˆ˗ehˇ jahˇ naˇ, aˬ dui Ka li zaˬ maˇ diˇ pyeuꞈ ngaˇ lehˇ aˬ yawꞈ maꞈ˗ahˇ siˬ leˇ˗eu meh. (Yoˇhaˬ 13:34, 35) Kʼoeˇ uˬ taꞈ, nawˇ dawˬ kʼoꞈ yaw nymˇ nymˇ lehˇ biꞈ˗eu heu jiˇ, yaw shuiꞈ deuˬ˗ahˇ nui ma laꞈ kʼoeˇ neh yaw zeu baw˗eu laꞈ kʼoeˇ dawˬ kʼoꞈ biꞈ nya ni caw ba nehˬ˗eu meh. Aˬ dui jahˇ nya˗eu dzaˇ˗i tiˬ jeˬ naˇ, tsaꞈ gaˬ˗eu yaw shuiꞈ deuˬ nehˬ˗ehˇ tiˬ kawˆ loꞈ˗ehˇ tsaꞈ gaˬ iˇ˗awˇ, nymˇ sahˇ nehˬ˗ehˇ Jaˇliꞈ zmˬ˗awˇ ja sawˇ nya ni caw ba nehˬ nya meh. Nawˇ toˆ˗ehˇ jahˇ˗eu teu naˇ, aˬ yawꞈ˗ahˇ Yeˬsuˇ˗ahˇ dzaw geuꞈ nya ni mehˬ nehˬ˗eu jeˬ pyeuꞈ meh.—Luˇkaꞈ 10:25-28.

12. Aˬ dui tsawˇ haˬ deuˬ˗ahˇ zaˬ lahˇ pyeuꞈ laˇ ni mˇ˗eu gʼaˇ duˬ, bym dui byehˆ dui dui˗eu loˬ ngaˇ laˬ?

¹² Aˬ dui tsawˇ haˬ deuˬ˗ahˇ Yeˬsuˇ˗euˬ zaˬ lahˇ pyeuꞈ laˇ ni mˇ˗eu gʼaˇ duˬ, aˬ dui ya bym ya byehˆ dui dui meh lehˇ maˬ ya noeˬ˗a. Aˬ jeˬ miˇ neh? Bo liˇbiˬ˗yaˬ miˇ kʼahˬ˗ahˇ jawˇ˗eu mehˇ nmˇ Pawˇsaꞈ˗tiˇnaˬ˗euˬ gaˇ kawˆ˗ahˇ haw ma. Mehˇ nmˇ deuˬ aˬ yawꞈ jawˇ gaˇ tsaꞈ gaˬ dahˬ beh˗iˇ ngeh aˬ yawꞈ sahˬ boꞈ maˬ gui nya˗a. Ehˇ kʼawꞈ, aˬ yawꞈ sahˬ boꞈ gui dzaw˗eu miˇ neh ui cuiˆ na gui doˆ nya laˇ˗euˬ meh. Nymˬ˗mˇ naˇ aˬ yawꞈ iˇ cuꞈ shawˇ dzeuˇ˗awˇ, Jaˇliꞈ gui gaˇ ya leˇ˗eu meh. Aˬ yawꞈ yawˬ jaw na luꞈ dzaw zaˬ 5 gʼaˬ˗ahˇ mehˬ˗awˇ, aˬ yawꞈ˗euˬ dzaw zaˬ deuˬ loꞈ˗ehˇ maˬ gui sheuˆ nya kʼawꞈ, dzaw zaˬ 6 gʼaˬ˗ahˇ iˇ cuꞈ shawˇ nya ni caw ba nehˬ nya˗euˬ meh.—Luˇkaꞈ 10:21.

13. Aˬ dui gaˇ myaˬ dui dui kʼawꞈ, zaˬ lahˇ pyeuꞈ laˇ˗eu gaˇ˗ahˇ mˇ naˇ aˬ jeˬ˗euˬ guiˬ lahˬ za˗eu nga?

¹³ Ka li zaˬ gʼawˬ mya gʼaˬ dehꞈ ziˇ laꞈ kʼoeˇ aˇ yeˇ huiˬ˗eu gaˇ yaw myaˬ jeˬ jaˆ˗eu miˇ neh, suˬ saˬ dui dui˗eu meh. Ehˇ kʼawꞈ, aˬ yawꞈ maꞈ aˇ yamˬ yuˇ doˆ˗awˇ, aˬ cawˬ˗ahˇ Jaˇliꞈ mehˬ˗eu miˇ neh laˬ kʼaˬ cehˇ dui dui˗eu meh. Aˬlaˇsaꞈ˗kaꞈ˗ahˇ jawˇ˗eu Mehˇlaˬniˬ˗euˬ gaˇ kawˆ˗ahˇ haw kaˇ˗euˇ. Aˬ yawꞈ naˇ zaˬ˗ahˇ tiˬ gʼaˬ tehꞈ˗ehˇ cu luꞈ˗eu aˬ ma pyeuꞈ˗awˇ, 8 kʼoꞈ byah laˇ˗euˬ aˬ buˇ zaˬ tiˬ gʼaˬ jawˇ˗eu uˬ taꞈ, gaˇ nah ga ni mˇ˗awˇ naˇ gawˇ gawˇ ma naˇ˗eu aˬ da gʼaˬ˗ahˇ jiˇ ya bo saˆ˗eu meh. Mehˇlaˬniˬ gaˇ mahˇ kaˬ gaˇ jaˆ˗eu meuˬ˗ahˇ jawˇ˗awˇ, teu gaˇ Saˇ kiˇ aˬ yawꞈ tiˬ gʼaˬ tehꞈ meh. Aˬ yawꞈ tsaꞈ gaˬ iˇ ngeh, yaw gaˆ gaˆ gaˇ kamˬ daˬ coeˇ ni caw ba nehˬ laꞈ lehˇ guiˬ lahˬ shaˇ˗eu meh. Teu naˇ, aˬ yawꞈ Jaˇliꞈ dzaw mawꞈ˗eu tiˬ gʼaˬ˗ahˇ poˆ mawˇ mawꞈ˗eu miˇ neh meh. Ehˇ loꞈ˗ehˇ tiˬ kʼehˬ naˇ, aˬ yawꞈ Miˬyehˇ˗euˬ tsawˇ myahˇ ya siˬ ngeh laˬ kʼaˬ cehˇ dui dui˗eu Saˬlaˇ˗ahˇ ya mawˇ˗awˇ, Saˬlaˇ jiˇ Jaˇliꞈ dzaw˗euˬ meh. Mehˇlaˬniˬ  ehˇ˗eu “Ngaˬ˗ahˇ ngaˬ nah ngeh nah uˬ ciꞈ paw gʼaˬ doeˇ doeˇ˗eu lehˇ miˇ˗a. Ehˇ kʼawꞈ nga nyaꞈ ma zaˬ Jaˇliꞈ mehˬ iˇ˗eu ma. Teu naˇ nga nyaꞈ ma zaˬ˗ahˇ gaˇ dahˇ tsoeˬ dui dui nya. Saˬlaˇ gʼawˬ mya jeˬ naˇ haˬ˗eu miˇ neh aˬ yawꞈ˗ahˇ dawˬ kʼoꞈ biꞈ laˇ˗eu gʼaˇ duˬ, ya poˆ tseˇ gaˇ nga nyaꞈ ma zaˬ˗ahˇ laꞈ kʼaˬ cehˇ˗awˇ, aˬ yawꞈ Yeˬhawˇbaˬ nehˬ˗ehˇ cawˬ cawˬ laˇ˗euˬ miˇ neh jiˇ laˬ kʼaˬ cehˇ miˇ˗a.” Saˬlaˇ laˆ tsoeˬ laˇ gaˇ ya daˬ kʼawꞈ, kʼaˬ duˬ ni kamˬ coeˇ˗awˇ, aˇ nah naˇ iˇ cuꞈ shawˇ˗euˬ meh.

14. (a) Zaˬ lahˇ pyeuꞈ laˇ ni mˇ˗eu gaˇ heu naˇ, ngaˬ shaˬ poˆ˗eu jeˬ nehˬ˗ehˇ aˬ joˆ˗ehˇ duˇ leˇ˗eu nga? (b) Nawˬ˗ahˇ 2 Tiˆmoˇseˬ 4:1, 2 laꞈ kʼoeˇ˗euˬ Pawˇluˆ˗euˬ dawˬ˗ahˇ aˬ joˆ˗ehˇ noeˬ nya?

¹⁴ Nawˇ Jaˇliꞈ dzaw mawꞈ˗eu deuˬ˗ahˇ maˬ poˆ mawˇ˗euˬ kʼawꞈ, leh jeh˗awˇ poˆ daˆ leꞈ luꞈ˗uˇ. Yeˬsuˇ˗euˬ zaˬ lahˇ pyeuꞈ laˇ ni mˇ˗eu gaˇ˗ahˇ ngaˬ shaˬ poˆ˗eu jeˬ nehˬ˗ehˇ sheu cehˆ taˬ˗euˬ lehˇ ya noeˬ taˬ˗eu meh. Ngaˬ shaˬ nyehꞈ˗eu tsawˇ haˬ ngaˬ shaˬ nyehꞈ za˗eu gʼaˇ duˬ, naˬ liˬ gʼawˬ mya laꞈ ya zmˬ˗awˇ, uˬ ciꞈ sehˇ gʼahˇ maˬ ngeuˇ naˇ, yaw naꞈ˗ehˇ ya doˆ iˇ˗eu uˬ taꞈ, lawˬ gaˇ mahˇ kaˬ gaˇ ya dziˬ gʼeh˗eu kʼawꞈ pyeuꞈ nya meh. (Luˇkaꞈ 5:5) Teu gaˇ duˇ ni mehˇ nmˇ gʼawˬ mya gʼaˬ, aˇ yamˬ aˇ law maˬ duˇ leˇ ni yaw myaˬ gaˇ iˇ˗awˇ, tsawˇ haˬ˗ahˇ poˆ˗eu gʼaˇ duˬ naˬ liˬ aˇ laꞈ gʼawˬ mya ni zmˬ˗eu meh. Aˬ jeˬ miˇ neh nga? Aˬ jeˬ miˇ neh ehˇ naˇ, tsawˇ haˬ gʼawˬ mya ni˗ahˇ ya mawˇ˗eu gʼaˇ duˬ meh. Heu loꞈ˗ehˇ leh jeh˗eu deuˬ, nui ma ahˇ˗eu tsawˇ haˬ˗ahˇ ya mawˇ˗eu miˇ neh, guiˬ lahˬ za˗eu meh. Nawˇ leh jeh˗awˇ tsawˇ haˬ˗ahˇ ya mawˇ˗eu aˇ yamˬ hawˇ˗eu jawˇ duˬ˗ahˇ tsaꞈ gaˬ iˇ˗eu za meh loˇ?—2 Tiˆmoˇseˬ 4:1, 2-ahˇ gui.

15. Jaˇliꞈ dzaw zaˬ˗ahˇ mehˬ ngeh, aˬ jeˬ miˇ neh nui ma ya mahˇ˗eu nga?

¹⁵ Jaˇliꞈ mehˬ ngeh aˬ jeˬ miˇ neh nui ma ya  mahˇ˗eu nga? Aˬ jeˬ miˇ neh ehˇ naˇ, aˬ dui dzaw zaˬ˗ahˇ Jaˇliꞈ˗euˬ dawˬ kawˬ˗ahˇ siˬ nya˗awˇ gaˬ ni tehꞈ˗ehˇ maˬ ngeuˇ˗eu, Jaˇliꞈ˗euˬ yaw sahˇ pyeuꞈ˗eu Yeˬhawˇbaˬ˗ahˇ siˬ nya laˇ˗awˇ, gaˬ laˇ ni jiˇ ya caw ba nehˬ˗eu miˇ neh meh. Kʼoeˇ uˬ taꞈ, aˬ dui Jaˇliꞈ dzaw zaˬ˗ahˇ Yeˬsuˇ aˬ yawꞈ˗euˬ zaˬ lahˇ deuˬ˗ahˇ aˬ jeˬ bi jahˇ mawꞈ˗eu nga lehˇ tehꞈ˗ehˇ mehˬ˗eu maˬ ngeuˇ˗eu, Ka li zaˬ maˇ diˇ deuˬ loꞈ˗ehˇ aˬ joˆ˗ehˇ dehꞈ˗eu lehˇ jiˇ siˬ nya laˇ ni ya caw ba nehˬ˗eu meh. Aˬ dui aˬ yawꞈ maꞈ Jaˇliꞈ zahˇ˗ahˇ mˇ caw˗eu leh jeh ngeh, nui ma ya mahˇ nehˬ˗eu meh. Dzaw zaˬ tiˬ gʼaˬ na nui noeˬ nui ma ba la yaw myaˬ siˬ maˬ gʼeh˗ehˇ beˬ paˇ nya kʼawꞈ, tiˬ gʼaˬ na naˇ yaw myaˬ siˬ ga leˇ˗eu meh.

16. Nawˇ Laˆuˆ˗euˬ gaˇ kawˆ˗ahˇ neh aˬ jeˬ ya siˬ deˬ?

¹⁶ Peˆlu miˇ kʼahˬ˗ahˇ miˇshaˬnaˬliˬ geuꞈ luꞈ˗eu mehˇ nmˇ tiˬ gʼaˬ, nui ma gʼawˬ mahˇ ni taˬ˗eu miˇ neh yaw muiˬ jeˬ˗ahˇ ya mawˇ˗euˬ meh. Aˬ yawꞈ ehˇ˗eu “Ngaˇ Laˆuˆ˗ahˇ paˇ dmˬ nyiˬ dmˬ mehˬ jiˇ˗euˬ kʼawꞈ, aˬ yawꞈ laˆ paˇ paˬ˗ehˇ gʼeh˗eu jeˬ gʼawˬ mya ni jaˆ luꞈ˗a siˬ. Aˬ yawꞈ aˬ yawꞈ˗euˬ miˬ zaˬ nehˬ˗ehˇ gaˇ kawˆ jaˆ˗awˇ, maˬ muiˬ˗eu dawˬ ngehˬ˗eu uˬ taꞈ, zaˬ˗euˬ mehˬ shi jiˇ yaw zeu baw laˇ paˬ˗ehˇ maˬ dehꞈ˗a. Ehˇ kʼawꞈ aˬ yawꞈ bawˬ dzaˬ gaˇ aˬ myah luꞈ laˇ˗eu meh. Teu miˇ neh ngaˇ aˬ yawꞈ pehˬ˗euˬ nymˇ jiˇ˗ahˇ caw ba˗eu gʼaˇ duˬ, gʼa kʼoꞈ˗iˇ luꞈ ma. Aˇ nah naˇ, dzaw dahˬ beh˗euˬ nah˗ahˇ neh 3 kʼoꞈ naˇ, aˬ yawꞈ iˇ cuꞈ shawˇ nya laˇ˗euˬ meh.”

17. Aˬ dui nyaˆ taꞈ kawˆ˗ahˇ aˬ jeˬ˗euˬ gaˇ kawˆ ja sawˇ˗eu nga?

¹⁷ Yeˬsuˇ aˬ dui˗ahˇ “tsawˇ jeuˬ dawˬ tawˆ luꞈ jawˇ gaˇ iˇ doe˗awˇ, ngaˬ˗euˬ zaˬ lahˇ pyeuꞈ laˇ ni mˇ˗iˇ˗awˬ” lehˇ dawˬ biꞈ˗euˬ meh. Gaˇ heu˗ahˇ mˇ byah nya˗eu gʼaˇ duˬ, aˬ dui yaw myaˬ poˆ aˬ dui nehˬ˗ehˇ nui noeˬ beu gaˇ dui dui˗eu deuˬ nehˬ˗ehˇ ya ngehˬ cawˬ˗eu meh. Yaw jeˬ ma jeˬ, tiˬ jeˬ zahˇ maˬ tawˬ˗eu deuˬ nehˬ˗ehˇ maˬ ehˇ, Miˬyehˇ˗ahˇ maˬ jah˗eu deuˬ nehˬ˗ehˇ maˬ ehˇ, ya ngehˬ cawˬ˗eu meh. Nyaˆ taꞈ kawˆ˗ahˇ, aˬ dui heu loꞈ˗ehˇ gʼeh˗eu tsawˇ haˬ deuˬ˗ahˇ laˬ kʼaˬ cehˇ˗eu guiˬ lahˬ dawˬ aˬ joˆ˗ehˇ tsaꞈ gaˬ nya˗eu nga lehˇ ja sawˇ ma.