Skip to content

Gaˇ kawˆ uˬ dzah deuˬ maˬ bi mawˇ laˇ˗eu

Yaw muiˬ jeˬ—Heu naˆ maˬ tseˇ aˬ joˆ˗ehˇ mˇ nya˗eu nga?

Yaw muiˬ jeˬ—Heu naˆ maˬ tseˇ aˬ joˆ˗ehˇ mˇ nya˗eu nga?

Aˬ dui yawˬ gʼaˬ na luꞈ aˬ cawˬ˗euˬ mehˬ shi yaw muiˬ tiˬ gʼaˬ pyeuꞈ mawꞈ˗eu meh. Ehˇ kʼawꞈ nymˬ˗mˇ iˬ nah, yaw muiˬ tiˬ gʼaˬ pyeuꞈ˗eu yaw awˬ maˬ ngeuˇ˗a. Aˬ jeˬ miˇ neh? Aˬ dui tiˬ jawˬ jawˇ˗eu deuˬ “yaw muiˬ jeˬ˗ahˇ muiˇ˗eu” miˇ neh meh. (2 Tiˆmoˇseˬ 3:3) Aˬ yawꞈ maꞈ yawˬ ha˗euˬ nui noeˬ geuꞈ˗awˇ, aˬ jeˬ tsaˬ˗eu hawˇ˗eu maˬ tsaˬ˗eu lehˇ yawˬ haˇ yawˬ ha noeˬ tsehˆ˗eu miˇ neh, “yaw doeˇ˗ahˇ yaw muiˬ noeˬ˗awˇ, yaw muiˬ˗ahˇ yaw doeˇ noeˬ˗eu” meh. (Iˇsaˬyaˇ 5:20) Kʼoeˇ uˬ taꞈ, aˬ dui maˬ byah kuꞈ˗eu miˇ neh muiˬ˗eu tsawˇ haˬ pyeuꞈ˗eu paˇ shaˬ˗eu meh. Kʼoeˇ naˇ aˬ dui dzeuˇ yaꞈ ngeh maˬ muiˬ˗eu jeˬ˗ahˇ ya tahˬ puˬ˗euˬ kʼawꞈ pyeuꞈ nya˗awˇ, mehˇ nmˇ Ehˬniˬ a loꞈ˗ehˇ noeˬ˗eu kʼawꞈ pyeuꞈ nya meh. Aˬ yawꞈ Miˬyehˇ gaˇ yaw myaˬ kʼoꞈ mˇ laꞈ˗euˬ kʼawꞈ, “Ngaˇ muiˬ˗eu tsawˇ haˬ tiˬ gʼaˬ pyeuꞈ nya meh lehˇ maˬ jah coeˇ nya” lehˇ ehˇ˗eu meh.

Maˇ diˇ naˇ aˬ dui yawˬ gʼaˬ na luꞈ muiˬ˗eu tsawˇ haˬ pyeuꞈ nya meh. Yaw muiˬ jeˬ heu naˇ, Miˬyehˇ˗euˬ muiˬ˗eu shawˇ˗eu yaw sahˇ laꞈ kʼoeˇ siˬ le˗eu aˇ siˬ pyeuꞈ meh. Muiˬ˗eu shawˇ˗eu yaw sahˇ heu naˇ, aˬ dui˗ahˇ muiˬ˗eu tsawˇ haˬ maˬ bi pyeuꞈ ni laˆ tsoeˬ˗eu yawˬ jeˬ na luꞈ naˆ maˬ tseˇ baoˬ kʼaˆ dzehˬ meh. Yaw muiˬ jeˬ lehˇ ehˇ˗eu heu, aˬ jeˬ˗ahˇ ehˇ mawꞈ nga, aˬ dui yaw muiˬ jeˬ heu naˆ maˬ tseˇ aˬ joˆ˗ehˇ mˇ nya nga lehˇ haw ma.

Yaw muiˬ jeˬ lehˇ ehˇ˗eu heu, aˬ jeˬ˗ahˇ ehˇ mawꞈ nga?

Yaw muiˬ jeˬ heu naˇ, yaw tsaˬ yaw dawˇ jeˬ nehˬ˗ehˇ taꞈ˗awˇ, yaw doeˇ jeˬ maˬ ahˇ gaˇ ehˇ mawꞈ˗eu meh. Muiˬ˗eu tsawˇ haˬ aˬ cawˬ˗ahˇ aˬ joˆ˗ehˇ caw ba nehˬ nya nga lehˇ haw˗awˇ, aˬ cawˬ˗euˬ gʼaˇ duˬ yaw muiˬ jeˬ mˇ nehˬ˗eu meh.

Tiˬ gʼaˬ na nymˇ jiˇ laꞈ kʼoeˇ hawˇ˗eu cawˬ deuˬ˗euˬ laꞈ taꞈ, muiˬ˗eu jeˬ mˇ nehˬ nga lehˇ˗aˬ, Miˬyehˇ˗euˬ mehˬ shi muiˬ˗eu tsawˇ haˬ tiˬ gʼaˬ pyeuꞈ˗eu lehˇ ehˇ mawꞈ˗eu maˬ ngeuˇ˗a. Tiˬ gʼaˬ˗iˬ ehˇ kʼaˇ maˬ za ni tiˬ byah tiˬ loꞈ maˬ mˇ muiˬ nya˗a. Jaˇliꞈ “yaw lehˬ tiˬ pawꞈ˗iˬ maˬ mˇ˗ehˇ, yaw dawˇ tehꞈ˗ehˇ mˇ˗eu tsawˇ muiˬ, miˇ taˆ tiˬ gʼaˬ˗iˬ maˬ jawˇ˗a” lehˇ ehˇ˗eu meh. (Dawˬtsoˆtsoˆ˗eu 7:20) Kuiˇ laꞈ Pawˇluˆ jiˇ dawˬ heu˗ahˇ nui ma tsaˬ˗eu meh. Aˬ yawꞈ “Shiˬ shaˬ jiˇ˗euˬ nui noeˬ pi luꞈ˗eu ngaˬ˗euˬ gʼawˇ mawˇ heu laꞈ kʼoeˇ yaw muiˬ jeˬ maˬ ahˇ nya lehˇ ngaˇ siˬ nya ma” lehˇ ehˇ˗eu meh. (Loˇmaˆ 7:18) Teu miˇ neh, aˬ dui muiˬ˗eu tsawˇ haˬ pyeuꞈ mawꞈ naˇ Yeˬhawˇbaˬ˗ahˇ ya dzaw geuꞈ˗eu meh.

‘Yeˬhawˇbaˬ muiˬ dui dui’

Yeˬhawˇbaˬ muiˬ˗eu jeˬ naˇ aˬ jeˬ pyeuꞈ˗eu lehˇ zahˇ jahˇ doˆ˗euˬ meh. Jaˇliꞈ˗ahˇ Yeˬhawˇbaˬ nehˬ˗ehˇ taꞈ leˇ˗awˇ, “Nawˇ aˇ naˆ ni muiˬ˗awˇ, aˇ naˆ ni gʼawˬ shaˬ gaˬ nya˗eu nga. Nawˬ˗euˬ zahˇ dawˬ kʼoꞈ dawˬ ngaˬ˗ahˇ mehˬ nehˬ laꞈ” lehˇ boꞈ taˬ˗euˬ meh. (Ja ceuˬ 119:68) Aˬ dui Jaˇliꞈ heu deuˆ˗ahˇ Yeˬhawˇbaˬ muiˬ˗eu gaˇ kawˆ˗ahˇ ngehˬ keuˆ taˬ˗euˬ nyiˬ kawˆ˗ahˇ haw ma.

Yeˬhawˇbaˬ muiˬ dui dui. Yeˬhawˇbaˬ laꞈ kʼoeˇ ahˇ˗eu seuˆ dzeuꞈ aˇ gʼehˇ tiˬ jeˬ naˇ, yaw muiˬ jeˬ heu meh. Aˬ yawꞈ Moˇseˬ˗ahˇ “Ngaˬ˗euˬ yaw muiˬ yaw jaˬ jeˬ dawˬ tawˆ luꞈ nawˬ˗euˬ dawˬ peh bi oe tsehˆ” ma lehˇ ehˇ nehˬ gʼaˬ naˇ aˬ jeˬ pyeuꞈ laˇ˗euˬ nga? Yeˬhawˇbaˬ Moˇseˬ˗ahˇ aˬ yawꞈ˗euˬ yaw shehꞈ kʼahˬ sehˇ hawˇ˗eu yaw muiˬ jeˬ˗ahˇ bi mawˇ˗euˬ meh. Teu ngeh Moˇseˬ “Sahˬpaˬ Miˬyehˇ pyeuꞈ˗eu ngaˇ˗aˬ, gʼawˬ shaˬ gaˬ nya˗awˇ, caw ba nya˗eu ma. Yaw awˇ laꞈ˗ehˇ nui ma maˬ pehˇ˗eu uˬ taꞈ, gʼoeˇ˗eu gaˬ˗eu jeˬ tiˬ byah ni ahˇ˗awˇ, saˇ jaˇ ziꞈ dui dui˗eu Miˬyehˇ pyeuꞈ˗eu ma. Ngaˬ˗euˬ saˇ jaˇ˗aˬ, tsawˇ haˬ zaˬ˗euˬ ziˇ aˇ heˇ aˇ muiˇ ziˇ keuˆ ni ziꞈ˗awˇ, maˬ muiˬ maˬ jaˬ˗eu jeˬ hawˇ˗eu iˬ baˇ˗ahˇ ngaˇ oˇ dzeuˇ nya˗eu ma” lehˇ ehˇ gaˇ ya gaˬ˗euˬ meh. (Doˆ˗iˇ˗eu 33:19; 34:6, 7) Heu gaˇ haw ngeh Yeˬhawˇbaˬ ehˇ kʼaˇ maˬ za ni muiˬ ngaˇ˗aˇ lehˇ siˬ laˇ˗eu meh. Yeˬsuˇ tsawˇ haˬ zaˬ laꞈ kʼoeˇ neh ehˇ kʼaˇ maˬ za ni muiˬ˗eu tiˬ gʼaˬ pyeuꞈ kʼawꞈ, “Miˬyehˇ maˬ ngeuˇ naˇ, yaw muiˬ tiˬ gʼaˬ˗iˬ maˬ jawˇ˗a” lehˇ ehˇ˗eu meh.—Luˇkaꞈ 18:19.

Aˬ dui Yeˬhawˇbaˬ neh beh˗euˬ jeˬ˗ahˇ neh aˬ yawꞈ˗euˬ yaw muiˬ jeˬ˗ahˇ mawˇ nya

Yeˬhawˇbaˬ yaw muiˬ jeˬ tehꞈ˗ehˇ mˇ. Yeˬhawˇbaˬ neh kʼaˇ mˇ˗euˬ jeˬ yaw muiˬ tehꞈ meh. “Aˬ yawꞈ˗aˬ, yawˬ gʼaˬ na luꞈ kʼoeˇ taˆ muiˬ˗awˇ, aˬ yawꞈ neh kʼaˇ beh taˬ˗euˬ jeˬ dawˬ tawˆ luꞈ kʼoeˇ taˆ, gʼawˬ shaˬ gaˬ˗eu nui ma jaˆ˗eu meh” lehˇ Jaˇliꞈ ehˇ˗eu meh. (Ja ceuˬ 145:9) Yeˬhawˇbaˬ myaˆ pyawˬ huiˬ nyiˇ maˬ tseˇ ni yawˬ gʼaˬ na luꞈ˗ahˇ yaw muiˬ jeˬ mˇ nehˬ˗awˇ, dehꞈ ziˇ biꞈ˗eu uˬ taꞈ, yaw dehꞈ dehꞈ nya˗eu gʼaˇ duˬ jiˇ kʼaˇ loˬ˗eu jeˬ beh nehˬ taˬ˗euˬ meh. (Gʼaˬkʼehˇ 14:17) Kʼoeˇ naˇ aˬ yawꞈ aˬ dui˗ahˇ iˬ baˇ pyehˬ nehˬ˗eu heu neh yaw muiˬ jeˬ mˇ˗eu meh. Ja ceuˬ sahˬ boꞈ boꞈ˗eu gʼaˬ, “Nawˇ nga maꞈ kʼoeˇ taˆ muiˬ˗awˇ iˬ baˇ pyehˬ˗eu” meh lehˇ boꞈ taˬ˗euˬ meh. (Ja ceuˬ 86:5) Yeˬhawˇbaˬ “yaw tsaˬ yaw dawˇ jeˬ mˇ˗eu tsawˇ haˬ deuˬ kʼoeˇ taˆ, muiˬ˗eu guiˬ lahˬ tiˬ hmˬ˗iˬ maˬ bi dzeuˇ˗iˇ ni bi keuˆ le˗eu meh” lehˇ aˬ dui jah nya meh.—Ja ceuˬ 84:11.

“Yaw muiˬ jeˬ mˇ˗eu dzaw˗awˬ”

Aˬ dui˗ahˇ Miˬyehˇ˗ahˇ duˇ ni beh taˬ˗euˬ miˇ neh, aˬ dui kʼawꞈ muiˬ˗eu tsawˇ haˬ pyeuꞈ nya˗awˇ yaw muiˬ jeˬ mˇ nya˗eu meh. (Aˇdahˬbeh˗eu 1:27) Jaˇliꞈ aˬ dui˗ahˇ “yaw muiˬ jeˬ mˇ˗eu dzaw˗awˬ” lehˇ gʼaˬ biꞈ˗eu meh. (Iˇsaˬyaˇ 1:17) Aˬ dui teu loꞈ˗ehˇ aˬ joˆ˗ehˇ mˇ nya nga lehˇ smˬ kawˆ˗ahˇ haw ma.

Tiꞈ, aˬ dui Miˬyehˇ˗euˬ mehˬ shi muiˬ˗eu tsawˇ haˬ pyeuꞈ nya˗eu gʼaˇ duˬ, Miˬyehˇ˗euˬ muiˬ˗eu shawˇ˗eu yaw sahˇ ya shaˇ˗eu meh. (Gaˬlaˬtiˆ 5:22) Miˬyehˇ˗euˬ muiˬ˗eu shawˇ˗eu yaw sahˇ heu naˇ, aˬ dui yaw muiˬ jeˬ˗ahˇ gaˬ˗awˇ, yaw doeˇ jeˬ˗ahˇ bye ni caw ba nehˬ˗eu meh. (Loˇmaˆ 12:9) Maˇ diˇ naˇ Jaˇliꞈ laꞈ kʼoeˇ Miˬyehˇ aˬ dui˗ahˇ “yaw muiˬ jeˬ mˇ nya shaˇ nya ngehˬ nya tmˇ nya ni” caw ba nehˬ nya˗eu meh lehˇ ehˇ˗eu meh.—2 Teˇsaˬloˇni 2:16, 17.

Nyiꞈ, aˬ dui Miˬyehˇ neh sheuˬ gʼeh˗eu laꞈ kʼoeˇ boꞈ˗euˬ Jaˇliꞈ ya gui˗eu meh. Aˬ dui Jaˇliꞈ gui naˇ, Yeˬhawˇbaˬ aˬ dui˗ahˇ “muiˬ˗eu jaˬ˗eu jeˬ hawˇ˗eu tsaˬ˗eu dawˇ˗eu jeˬ˗ahˇ siˬ nya laˇ” ni mehˬ nehˬ laꞈ˗awˇ, “yaw muiˬ jeˬ dawˬ tawˆ luꞈ˗ahˇ mˇ nya ni” jiˇ mehˬ nehˬ laꞈ˗eu meh. (Dawˬdaˬ 2:9; 2 Tiˆmoˇseˬ 3:17) Jaˇliꞈ gui˗awˇ shaˇ noeˬ shaˇ sawˇ˗eu heu naˇ, aˬ dui˗euˬ nui ma laꞈ kʼoeˇ Miˬyehˇ hawˇ˗eu aˬ yawꞈ neh noeˬ taˬ˗euˬ yaw muiˬ jeˬ ahˇ ni caw ba nehˬ˗awˇ, yaw muiˬ jeˬ heu zmˬ iˇ nya ni jiˇ caw ba nehˬ˗eu meh.—Luˇkaꞈ 6:45; Eˇpeˇsu 5:9.

Smˇ, “yaw muiˬ jeˬ˗ahˇ tehꞈ˗ehˇ dzaw geuꞈ”˗eu gʼaˇ duˬ kʼaˇ gʼeh nya gaˇ neh leh jeh. (3 Yoˇhaˬ 11) Jaˇliꞈ laꞈ kʼoeˇ aˬ dui dzaw geuꞈ paˬ˗ehˇ gʼeh˗eu gʼawˬ mya gʼaˬ˗euˬ gaˇ kawˆ ahˇ˗eu meh. Teu laꞈ kʼoeˇ neh aˬ dui dzaw geuꞈ dui dui paˬ˗ehˇ gʼeh˗eu gʼaˬ naˇ, Yeˬhawˇbaˬ hawˇ˗eu Yeˬsuˇ pyeuꞈ meh. Ehˇ kʼawꞈ aˬ dui yaw muiˬ jeˬ mˇ˗euˬ nui deuˬ˗ahˇ jiˇ dzaw geuꞈ nya meh. Yaw jeˬ ma jeˬ, Daˬbiˇtaˆ hawˇ˗eu Baˬnaˬbaˇ. (Gʼaˬkʼehˇ 9:36; 11:22-24) Aˬ dui aˬ yawꞈ maꞈ˗euˬ gaˇ kawˆ˗ahˇ gui˗awˇ, aˬ yawꞈ nyaꞈ aˬ cawˬ˗ahˇ aˬ joˆ˗ehˇ caw ba˗euˬ nga lehˇ haw naˇ, gaˇ dahˇ tsoeˬ˗eu jeˬ za nya meh. Aˬ dui gui ngeh aˬ dui˗euˬ nymˇ jiˇ hawˇ˗eu aˇ muˇ laꞈ kʼoeˇ jawˇ˗eu deuˬ˗ahˇ, aˬ joˆ˗ehˇ caw ba nya nga lehˇ shaˇ noeˬ haw˗awˇ, Daˬbiˇtaˆ hawˇ˗eu Baˬnaˬbaˇ aˬ cawˬ˗ahˇ caw ba ngeh, aˬ jeˬ jeˇ yaw muiˬ jeˬ za˗euˬ nga lehˇ shaˇ noeˬ haw. Aˬ dui kʼawꞈ aˬ yawꞈ nyaꞈ loꞈ˗ehˇ pyeuꞈ nya meh.

Kʼoeˇ uˬ taꞈ aˬ dui nymˬ˗mˇ iˬ nah yaw muiˬ jeˬ mˇ˗eu mehˇ nmˇ deuˬ˗ahˇ jiˇ dzaw geuꞈ nya meh. Yaw jeˬ ma jeˬ, aˇ muˇ laꞈ kʼoeˇ gaˇ mˇ dui dui˗awˇ, “muiˬ˗eu jaˬ˗eu jeˬ˗ahˇ gaˬ˗eu” sheuˬ gʼeh˗eu deuˬ˗ahˇ dzaw geuꞈ nya˗awˇ, ngehˬ˗eu jeˬ hawˇ˗eu mˇ˗eu jeˬ neh “yaw muiˬ jeˬ mehˬ˗eu tsoˆ˗eu” saˇ jaˇ ziꞈ˗eu mehˇ nmˇ zaˬ miˬ aˬ buˇ deuˬ˗ahˇ jiˇ dzaw geuꞈ nya meh. (Tiˇtuˆ 1:8; 2:3) Loˇshiˬ˗liˬ lehˇ kuˇ˗eu mehˇ nmˇ zaˬ miˬ aˬ buˇ tiˬ gʼaˬ ehˇ˗eu, “Ngaˬ˗euˬ cawˬ tiˬ gʼaˬ mehˇ nmˇ deuˬ˗ahˇ caw ba˗awˇ, gʼaˬ biꞈ˗eu gʼaˇ duˬ leh jeh dui dui˗eu meh. Aˬ yawꞈ mehˇ nmˇ deuˬ aˬ jeˬ˗euˬ gaˇ kawˆ˗ahˇ ya tahˬ puˬ nga lehˇ shaˇ noeˬ˗awˇ, laꞈ sawˬ ui cuiˆ na biꞈ nehˬ˗eu, maˬ ngeuˇ naˇ tiˬ jeˬ na caw ba nehˬ˗eu meh. Ngaˬ˗euˬ laꞈ taꞈ aˬ yawꞈ muiˬ dui dui˗eu tiˬ gʼaˬ pyeuꞈ ngaˇ.”

Yeˬhawˇbaˬ aˬ yawꞈ˗euˬ tsawˇ haˬ˗ahˇ “yaw tsaˬ yaw dawˇ jeˬ tehꞈ˗ehˇ mˇ˗eu gʼaˇ duˬ noeˬ tsoˆ taˬ˗awˬ” lehˇ gʼaˬ biꞈ˗eu meh. (Aˬmoˆ 5:14) Heu gaˇ haw ngeh Yeˬhawˇbaˬ aˬ dui˗ahˇ yaw tsaˬ yaw dawˇ˗ahˇ bi gaˬ mawꞈ˗eu uˬ taꞈ, laꞈ neh bi keuˆ mawꞈ ngaˇ˗aˇ lehˇ siˬ laˇ˗eu meh.

Aˬ dui muiˬ˗eu tsawˇ haˬ pyeuꞈ˗awˇ, yaw muiˬ jeˬ mˇ ni leh jeh

Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ mehˬ shi muiˬ˗eu tsawˇ haˬ pyeuꞈ˗eu gʼaˇ duˬ, aˬ dui aˬ cawˬ˗ahˇ yaw kʼaˆ˗ehˇ caw ba˗eu, maˬ ngeuˇ naˇ poeˬ dui dui˗eu laꞈ sawˬ zeuˇ nehˬ˗eu maˬ loˬ˗a. Yaw jeˬ ma jeˬ heu˗ahˇ shaˇ noeˬ haw sheˇ. Aˇ bawˇ bi huiˬ laˇ˗eu gʼaˇ duˬ aˬ dui tiˬ poˆ tehꞈ˗ehˇ iˇ cuꞈ gʼawˬ mya ni maˬ shehˬ˗a. Aˬ dui tiˬ poˆ cuiˆ cuiˆ˗ehˇ tiˬ kʼehˬ maˬ taˬ shehˬ˗eu meh. Teu gaˇ duˇ ni aˬ dui aˬ cawˬ˗ahˇ ui cuiˆ na tehꞈ˗ehˇ caw ba kʼawꞈ, gʼawˬ mya poˆ mˇ nehˬ naˇ aˬ dui muiˬ˗eu tsawˇ haˬ pyeuꞈ˗eu lehˇ ehˇ nya meh.

Jaˇliꞈ aˬ dui˗ahˇ yaw muiˬ jeˬ mˇ˗eu gʼaˇ duˬ, “lehˬ hmˬ taˬ”˗awˇ “lehˬ hmˬ dah taˬ” lehˇ gʼaˬ biꞈ˗eu meh. (2 Tiˆmoˇseˬ 2:21; Tiˇtuˆ 3:1) Aˬ dui aˬ cawˬ aˬ jeˬ jeˇ˗ahˇ ya tahˬ puˬ luꞈ nga lehˇ haw naˇ, aˬ yawꞈ maꞈ ‘huiˬ laˇ mahˇ laˇ nya ni, aˬ yawꞈ maꞈ gʼaˇ duˬ muiˬ ni mˇ’ nehˬ nya˗eu jeˬ˗ahˇ mawˇ laˇ˗eu meh. (Loˇmaˆ 15:2) Heu naˇ aˬ dui jaˆ˗eu jeˬ biꞈ nehˬ gaˇ ehˇ mawꞈ˗eu meh. (Dawˬdaˬ 3:27) Yaw jeˬ ma jeˬ, aˬ dui aˬ cawˬ˗ahˇ gʼaˬ biꞈ˗eu gʼaˇ duˬ, hawˬ tiˬ byawˇ na bi dzaˬ nya˗awˇ, aˬ dui nehˬ˗ehˇ cawˬ bi cawˬ taꞈ laˇ nya˗eu meh. Aˬ dui tiˬ gʼaˬ na jawˇ saˇ maˬ doˆ˗eu lehˇ ya siˬ ngeh, sahˬ boꞈ boꞈ nehˬ nya˗awˇ, gʼa mawˇ iˇ nya˗eu uˬ taꞈ, naˬ gaˬ neh sahˬ boꞈ sha nehˬ nya˗awˇ ngehˬ jiˇ ngehˬ cawˬ nya˗eu meh. Maˇ diˇ naˇ aˬ dui aˬ cawˬ “loˬ˗eu jeˬ˗ahˇ caw ba nya˗awˇ bi huiˬ bi mahˇ laˇ nya˗eu gaˇ dahˇ tsoeˬ˗eu dawˬ ngehˬ”˗eu gʼawˬ mya yamˬ jaˆ˗eu meh.—Eˇpeˇsu 4:29.

Aˬ dui kʼawꞈ Yeˬhawˇbaˬ loꞈ˗ehˇ yawˬ gʼaˬ na luꞈ˗ahˇ yaw muiˬ jeˬ mˇ nehˬ nya ni leh jeh˗eu ma. Teu miˇ neh aˬ dui myaˆ pyawˬ huiˬ nyiˇ maˬ ya tseˇ˗a. Aˬ dui toˆ˗ehˇ jahˇ nya˗eu tiˬ jeˬ naˇ, yawˬ gʼaˬ na luꞈ˗ahˇ Miˬyehˇ Miˇkʼahˬ gaˇ kawˆ tsaꞈ gaˬ˗eu heu meh. Kʼoeˇ naˇ aˬ dui Yeˬsuˇ neh mehˬ˗euˬ loꞈ˗ehˇ aˬ dui˗ahˇ bye˗eu deuˬ˗ahˇ jiˇ yaw muiˬ˗ehˇ mˇ nehˬ˗eu ma. (Luˇkaꞈ 6:27) Aˬ cawˬ˗ahˇ gʼawˬ shaˬ gaˬ˗awˇ yaw muiˬ jeˬ mˇ nehˬ gaˇ, “laˆ tsoeˬ˗eu zahˇ dawˬ kʼoꞈ dawˬ tiˬ dawˬ˗iˬ maˬ jaˆ”˗eu miˇ neh yaw lehˬ jeˬ maˬ ngeuˇ˗a. (Gaˬlaˬtiˆ 5:22, 23) Aˬ dui aˬ dui˗ahˇ yaw doeˇ jahˇ laˇ˗eu deuˬ˗ahˇ yaw muiˬ jeˬ mˇ nehˬ˗awˇ, shaˬ zahˬ puˬ ngeh kʼawꞈ yaw muiˬ jeˬ mˇ naˇ, aˬ cawˬ deuˬ yaw tsaˬ yaw dawˇ˗ahˇ siˬ nya mawꞈ laˇ˗awˇ, Miˬyehˇ˗ahˇ ja ceuˬ laˇ nya˗eu meh.—1 Beˬtuˆluˆ 3:16, 17.

Yaw muiˬ jeˬ˗euˬ guiˬ lahˬ

“Tsawˇ muiˬ mehˬ shi guiˬ lahˬ jaˆ tehꞈ˗a.” (Dawˬdaˬ 14:14) Aˬ jeˬ jeˇ guiˬ lahˬ za˗eu nga? Aˬ dui aˬ cawˬ˗ahˇ yaw muiˬ jeˬ mˇ nehˬ naˇ, aˬ cawˬ deuˬ jiˇ ni aˬ dui˗ahˇ yaw muiˬ jeˬ mˇ kʼoꞈ nehˬ laꞈ˗eu meh. (Dawˬdaˬ 14:22) Aˬ cawˬ aˬ dui˗ahˇ toˆ˗ehˇ maˬ mˇ kʼoꞈ nehˬ kʼawꞈ, aˬ dui yaw muiˬ jeˬ mˇ daˆ leꞈ naˇ, tiˬ nah aˬ yawꞈ maꞈ jiˇ aˬ dui˗ahˇ yaw muiˬ jeˬ mˇ nehˬ mawꞈ laˇ˗eu kʼawꞈ pyeuꞈ nya meh.—Loˇmaˆ 12:20.

Mehˇ nmˇ gʼawˬ mya gʼaˬ yaw muiˬ jeˬ mˇ˗awˇ yaw doeˇ jeˬ byehˇ dzehˬ˗euˬ miˇ neh, muiˬ˗eu jeˬ gʼawˬ mya jeˬ˗ahˇ ya mawˇ˗euˬ meh. Nehˇsiˬ ehˇ˗eu, “Ngaˇ yaw nyiˇ ngeh neh tiˬ gʼaˬ˗ahˇ˗iˬ maˬ ngehˬ gʼeh, ngaˇ dehꞈ bahˬ dehꞈ muˆ˗awˇ tiˬ gʼaˬ˗euˬ nui ma˗ahˇ˗iˬ maˬ noeˬ keuˆ nehˬ. Ehˇ kʼawꞈ ngaˇ Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ zahˇ dawˬ˗ahˇ ya siˬ˗awˇ mˇ caw ngeh, ngaˬ˗ahˇ laˬ kʼaˬ cehˇ dzehˬ laˇ˗euˬ meh. Nymˬ˗mˇ ngaˇ yawˬ haˇ yawˬ ha aˇ poeˬ taˬ baw nya laˇ˗awˇ yaw zeu baw laˇ miˬ˗aˇ.”

Aˬ dui yaw muiˬ jeˬ mˇ mawꞈ˗eu heu naˇ, Yeˬhawˇbaˬ˗ahˇ laˬ kʼaˬ bi cehˇ mawꞈ˗eu miˇ neh ma. Aˬ dui yaw muiˬ jeˬ mˇ ngeh tiˬ gʼaˬ˗iˬ maˬ mawˇ kʼawꞈ, Yeˬhawˇbaˬ mawˇ nya˗awˇ aˬ dui yaw muiˬ jeˬ noeˬ˗awˇ mˇ gaˇ aˬ yawꞈ siˬ nya˗eu meh. (Eˇpeˇsu 6:7, 8) Teu baˬ da neh aˬ dui aˬ jeˬ za˗eu nga? “Tsawˇ muiˬ˗ahˇ Sahˬpaˬ Miˬyehˇ nui kʼahˇ shiˇ”˗eu meh lehˇ Jaˇliꞈ ehˇ˗eu meh. (Dawˬdaˬ 12:2) Teu miˇ neh aˬ dui yaw muiˬ jeˬ heu naˆ maˬ tseˇ mˇ nya ni leh jeh kaˇ˗euˇ. “Yaw muiˬ jeˬ kʼaˇ mˇ˗eu tsawˇ haˬ dawˬ tawˆ luꞈ˗ahˇ, yaw shehꞈ kʼahˬ sehˇ hawˇ˗eu taˬ huiˬ taˬ mahˇ nehˬ˗eu jeˬ maˬ ehˇ, nui saˇ oꞈ˗eu jeˬ maˬ ehˇ, Miˬyehˇ biꞈ nehˬ tehꞈ˗a.”—Loˇmaˆ 2:10.

a Heu kawˆ laꞈ kʼoeˇ˗euˬ tsawˇ myahˇ tiˬ myahˇ na laˆ paˇ taˬ.