1-3. Miˬyehˇ˗euˬ gaˇ aˇ yamˬ tiˬ byah ni mˇ˗eu gʼawˬ mya gʼaˬ aˬ jeˬ miˇ neh gaˇ˗ahˇ neh ya doˆ iˇ˗eu nga?

 Lawˇbeuꞈ hawˇ˗eu Maˬliˇ Joˬ ehˇ˗eu, “Nga nyaꞈ miˇshaˬnaˬliˬ gaˇ 21 kʼoꞈ laˬ kʼaˬ tiˬ cehˇ mˇ byah laꞈ ngeh, nga nyaꞈ˗euˬ aˬ da aˬ ma naˇ laˇ˗euˬ meh. Nga nyaꞈ˗ahˇ aˬ da aˬ ma˗ahˇ ya haw laˇ˗euˬ laˬ kʼaˬ cehˇ miˇ˗a. Ehˇ kʼawꞈ, yawˬ ha˗euˬ iˇ kahˇ duˇ˗eu nga nyaꞈ gaˬ dui dui˗eu miˇ kʼahˬ˗ahˇ neh ya gʼawˬ iˇ˗eu miˇ neh, nui ma jiˇ cawˆ dui dui miˇ˗a.”

² Gʼoeˇliˬ˗amˬ hawˇ˗eu Tehˇliˬ ehˇ˗eu, “Jawˇ saˇ maˬ doˆ˗eu miˇ neh aˬ cawˬ˗euˬ miˇ kʼahˬ˗ahˇ Miˬyehˇ gaˇ maˬ paˇ mˇ˗iˇ nya ngaˇ lehˇ ya siˬ ngeh, nga nyaꞈ ngoeˇ˗euˬ ma. Aˬ cawˬ˗euˬ miˇ kʼahˬ˗ahˇ Miˬyehˇ gaˇ mˇ˗eu heu naˇ, nga nyaꞈ neh yuꞈ maˆ maˆ taˬ˗euˬ jeˬ pyeuꞈ ma. Ehˇ kʼawꞈ nymˬ˗mˇ naˇ jiˇ saw meh.”

³ Aˬlehˇsiˬ ehˇ˗eu, “Nga maꞈ Beˬdeˬlaˇ˗ahˇ jawˇ˗eu deuˬ, muiˇ˗eu deuˬ Beˬdeˬlaˇ˗ahˇ bi tehˬ mawꞈ meh lehˇ siˬ nya ma. Ehˇ loꞈ˗ehˇ maˇ diˇ toˆ˗ehˇ pyeuꞈ laˇ˗awˇ, Beˬdeˬlaˇ bi tehˬ˗awˇ nga maꞈ ya iˇ doˆ˗euˬ ma. Nga maꞈ˗ahˇ jeˬ˗iˬ shaˇ noeˬ˗eu maˬ doˆ nya.”

4. Aˬ dui heu kawˆ laꞈ kʼoeˇ aˬ jeˬ jeˇ naˇ haˬ˗eu jeˬ˗ahˇ ja sawˇ˗eu nga?

⁴ Beˬdeˬlaˇ nymˇ jiˇ deuˬ hawˇ˗eu mehˇ nmˇ nui deuˬ jiˇ gʼawˬ mya gʼaˬ, gaˇ poˆ laˇ paˇ laˇ gaˇ ya tahˬ puˬ˗eu meh. b Saˇ jaˇ ziꞈ˗eu mehˇ nmˇ heu deuˬ˗euˬ gʼaˇ duˬ, aˬ yawꞈ maꞈ gaˬ dui dui˗eu gaˇ˗ahˇ neh ya doˆ iˇ˗eu heu naˇ yaw awˬ maˬ ngeuˇ˗a. Gaˇ poˆ laˇ paˇ laˇ ngeh, aˬ yawꞈ maꞈ˗ahˇ caw ba nehˬ˗eu aˬ jeˬ nga? Aˬ dui aˬ yawꞈ maꞈ˗ahˇ aˬ joˆ˗ehˇ caw ba nya˗eu nga? Naˇ haˬ˗eu jeˬ heu deuˬ˗euˬ dawˬ kʼoꞈ, aˬ dui˗ahˇ dehꞈ ziˇ laꞈ kʼoeˇ poˆ laˇ paˇ laˇ ngeh, kamˬ daˬ nya ni caw ba nehˬ˗eu meh.

5. Gaˇ poˆ laˇ paˇ laˇ˗eu heu naˇ, aˬ dui˗ahˇ aˬ joˆ˗ehˇ deuˬ˗eu nga?

⁵ Aˬ dui Miˬyehˇ gaˇ Beˬdeˬlaˇ˗ahˇ mˇ kʼawꞈ, tsaꞈ gaˬ duˬ˗ahˇ mˇ kʼawꞈ, tsawˇ haˬ deuˬ hawˇ˗eu jawˇ duˬ˗ahˇ gaˬ leˇ nya˗eu meh. Aˬ dui aˬ jeˬ baˬ da neh maˬ kaˬ gaˇ˗ahˇ neh ya doˆ iˇ ngeh, gʼawˬ shaˇ shaˬ˗ehˇ nui ma cawˆ nya˗eu meh. Aˬ dui jawˇ yaꞈ˗euˬ mehˇ nmˇ deuˬ˗ahˇ noeˬ mawˇ˗awˇ, kʼehˬ˗eu kʼaˆ˗eu jeˬ baˬ da neh teu gaˇ neh ya doˆ iˇ naˇ ngehˬ˗ehˇ dzehˬ, aˬ yawꞈ maꞈ˗ahˇ kʼahˬ lahˇ˗eu meh. (Maꞈtehˬ 10:23; 2 Gawˇliˬtu 11:28, 29) Kʼoeˇ uˬ taꞈ, yawˬ gaˇ yawˬ maˬ ehˇ, yawˬ ha˗euˬ miˇ kʼahˬ˗ahˇ maˬ ehˇ, paˇ ya jawˇ kʼoꞈ le˗euˬ kʼawꞈ, dehꞈ jeˬ dehꞈ kawˆ ya laˆ paˇ˗eu miˇ neh yaw shaˬ tiˬ jeˬ pyeuꞈ meh. Lawˇbeuꞈ hawˇ˗eu Maˬliˇ Joˬ ehˇ˗eu, “Nga nyaꞈ˗ahˇ yawˬ ha˗euˬ miˇ kʼahˬ˗ahˇ˗euˬ dehꞈ jeˬ dehꞈ kawˆ˗ahˇ maˬ daˬ laˇ˗eu uˬ taꞈ, yawˬ ha˗euˬ dawˬ neh tsaꞈ gaˬ˗eu jiˇ maˬ yehꞈ nya. Nga nyaꞈ aˬ cawˬ˗euˬ miˇ kʼahˬ˗ahˇ Miˬyehˇ gaˇ mˇ iˇ˗euˬ myahˇ laˇ˗euˬ miˇ neh, yawˬ ha miˇ kʼahˬ˗ahˇ gʼoꞈ le˗euˬ kʼawꞈ aˬ cawˬ˗euˬ tsawˇ haˬ˗ahˇ duˇ nya.” Gaˇ bi poˆ bi paˇ laˇ˗euˬ mehˇ nmˇ tiˬ gʼaˬ na, maˬ noeˬ gaˇ ja pyuˬ ni pyuˇ bi shaˬ laˇ˗awˇ, maˬ ziꞈ nya lehˇ noeˬ˗eu uˬ taꞈ, noeˬ guˆ˗awˇ, gʼaˬ baˬ nya˗eu meh. Aˬ yawꞈ maꞈ˗ahˇ caw ba nehˬ nya˗eu aˬ jeˬ nga?

6. Aˬ dui Yeˬhawˇbaˬ nehˬ˗ehˇ aˬ joˆ˗ehˇ gʼoeˇ daˆ leꞈ nya˗eu nga?

⁶ Yeˬhawˇbaˬ nehˬ˗ehˇ gʼoeˇ daˆ leꞈ. (Yaˬkoˆ 4:8) Aˬ dui teu loꞈ˗ehˇ aˬ joˆ˗ehˇ jahˇ nya˗eu nga? Yeˬhawˇbaˬ Miˬyehˇ aˬ dui˗euˬ ‘shaˇ dawˬ˗ahˇ naˇ haˬ nehˬ laꞈ’ meh lehˇ ya jah meh. (Ja ceuˬ 65:2) Ja ceuˬ 62:8-ahˇ “Naw maꞈ˗euˬ shaˬ zahˬ dawˬ tawˆ luꞈ aˬ yawꞈ˗ahˇ dzawˇ nehˬ˗awˬ” lehˇ ehˇ taˬ˗euˬ meh. Yeˬhawˇbaˬ ‘aˬ dui maˬ noeˬ keuˆ nya gaˇ keuˆ ni’ jahˇ nya˗eu meh. (Eˇpeˇsu 3:20) Aˬ yawꞈ aˬ dui neh guiˬ lahˬ shaˇ˗euˬ naˆ ni tehꞈ˗ehˇ maˬ ngeuˇ˗eu, aˬ dui maˬ noeˬ doˆ coeˇ gaˇ keuˆ ni paˇ caw ba nehˬ˗eu meh.

7. (a) Yeˬhawˇbaˬ aˬ myah luꞈ nehˬ˗ehˇ yaw gʼoeˇ gʼoeˇ lehˇ jawˇ nya ni caw ba nehˬ˗eu aˬ jeˬ nga? (b) Heˬbyehˇ 6:10-12-ahˇ haw ngeh, aˬ dui Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ gaˇ˗ahˇ saˇ jaˇ ziꞈ˗eu laꞈ kʼoeˇ mˇ daˆ leꞈ naˇ, aˬ jeˬ za˗eu nga?

⁷ Aˬ dui aˬ myah luꞈ Yeˬhawˇbaˬ nehˬ˗ehˇ yaw gʼoeˇ gʼoeˇ lehˇ jawˇ˗eu gʼaˇ duˬ, Jaˇliꞈ yawˬ nah na luꞈ ya gui˗awˇ ya shaˇ noeˬ ya shaˇ sawˇ˗eu meh. Miˇshaˬnaˬliˬ geuꞈ haw˗euˬ mehˇ nmˇ tiˬ gʼaˬ “Nymˇ jiˇ uˬ duˬ tahˬ˗eu hawˇ˗eu mehˬ bawˬ˗euˬ gʼaˇ duˬ lehˬ hmˬ˗eu, gaˇ hu nawˇ gaˇ za taˬ ngeh mˇ˗euˬ loꞈ˗ehˇ yaw muiˬ˗ehˇ mˇ” lehˇ ehˇ˗eu meh. Kʼoeˇ uˬ taꞈ, aˇ muˇ yaw shuiꞈ nehˬ˗ehˇ kʼaˇ gʼeh nya gaˇ neh tsaꞈ gaˬ iˇ. Yeˬhawˇbaˬ saˇ jaˇ ziꞈ˗eu laꞈ kʼoeˇ aˬ yawꞈ˗euˬ gaˇ˗ahˇ mˇ daˆ leꞈ˗eu deuˬ˗ahˇ,  gaˇ hu loꞈ˗ehˇ maˬ paˇ mˇ nya˗euˬ kʼawꞈ maˬ ngehˇ˗a.—Heˬbyehˇ 6:10-12-ahˇ gui.

8. 1 Yoˇhaˬ 2:15-17-ahˇ˗euˬ dawˬ, aˬ dui yaw awˬ awˬ˗ehˇ dehꞈ nya ni aˬ joˆ˗ehˇ caw ba nehˬ˗eu nga?

⁸ Yaw awˬ awˬ lehˇ dehꞈ daˆ leꞈ. Saˬdaˬ˗euˬ miˇ tsaˬ˗euˬ noeˬ shaˬ kʼahˬ lahˇ˗eu jeˬ neh, aˬ dui Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ gaˇ mˇ gaˇ taˬ bi “uˆ tehˬ.” (Maꞈtehˬ 13:22) Miˬyehˇ gaˇ maˬ mˇ˗eu deuˬ˗euˬ dawˬ˗ahˇ taˬ naˇ haˬ. Cawˬ maˬ ehˇ, yuiꞈ nyiˇ maˬ ehˇ, dehꞈ dzaˬ laˇ˗eu gʼaˇ duˬ, pyuˇ poˆ˗eu leh jeh lehˇ yaw muiˬ noeˬ˗awˇ ehˇ laˇ nya˗eu meh. (1 Yoˇhaˬ 2:15-17-ahˇ gui.) Aˬ dui “kʼaˇ loˬ ngeh” caw ba nehˬ ma lehˇ saˇ jaˇ dzaˬ taˬ˗euˬ Yeˬhawˇbaˬ˗ahˇ nui ma taˬ luꞈ˗uˇ. Aˬ yawꞈ aˬ dui˗ahˇ nui jah paw maˬ ehˇ, nui ma paw maˬ ehˇ, pyuˇ shuiˇ myawˬ gahˬ paw maˬ ehˇ, ngehˬ gʼeh nehˬ laꞈ˗eu meh.—Heˬbyehˇ 4:16; 13:5, 6.

9. Dawˬdaˬ 22:3, 7-ahˇ haw ngeh, aˬ dui maˬ loˬ gaˇ dziˇ dzoˆ maˬ laˆ daˆ˗eu heu naˇ aˬ jeˬ miˇ neh aˇ yeˇ huiˬ˗eu nga? Aˬ dui˗ahˇ yaw muiˬ˗ehˇ noeˬ tsehˆ nya ni caw ba nehˬ˗eu aˬ jeˬ nga?

⁹ Maˬ loˬ gaˇ dziˇ dzoˆ taˬ laˆ daˆ. (Dawˬdaˬ 22:3, 7-ahˇ gui.) Yawˬ gaˇ yawˬ pawˇ iˇ˗eu teu naˇ, pyuˇ gʼawˬ mya ni ya zmˬ˗eu miˇ neh dziˇ dzoˆ daˆ leˇ nya˗eu meh. Dziˇ dzoˆ yaw kʼaˆ˗ehˇ maˬ bi daˆ leˇ ni yahˇ. Maˇ diˇ maˬ loˬ gaˇ pyuˇ paˇ paˇ˗ehˇ taˬ zeuˇ. Aˬ dui uˬ duˬ kawꞈ laˇ paˬ˗ehˇ gʼeh˗eu gaˇ kawˆ˗ahˇ ya tahˬ puˬ ngeh, yaw jeˬ ma jeˬ nymˇ jiˇ laꞈ kʼoeˇ˗euˬ deuˬ naˇ laˇ ngeh, pyuˇ aˇ myaˆ ni ya paˇ˗eu lehˇ noeˬ maˬ doˆ ni pyeuꞈ nya meh. Teu loꞈ˗ehˇ pyeuꞈ laˇ ngeh, ‘guiˬ lahˬ shaˇ˗eu’ heu naˇ, aˬ dui˗ahˇ yaw muiˬ˗ehˇ noeˬ tsehˆ nya ni caw ba nehˬ˗eu meh. Yeˬhawˇbaˬ aˬ dui˗ahˇ kʼaˇ muiˬ˗eu jeˬ˗ahˇ tseˇ nya ni, nui ma laˆ saˇ nehˬ nya˗eu meh. Teu naˇ aˬ dui˗euˬ guiˬ lahˬ shaˇ dawˬ˗ahˇ dawˬ kʼoꞈ biꞈ˗eu jeˬ pyeuꞈ meh.—Piˇliˇpiˆ 4:6, 7; 1 Beˬtuˆluˆ 5:7.

10. Aˬ dui cawˬ yaw shuiꞈ aˬ joˆ˗ehˇ poˆ nya˗eu nga?

¹⁰ Nawˬ˗ahˇ muiˬ˗eu paw sheuˬ gʼeh˗eu deuˬ nehˬ˗ehˇ yaw gʼoeˇ gʼoeˇ˗ehˇ jawˇ daˆ leꞈ. Nawˬ˗euˬ gʼoeˇ˗eu cawˬ˗ahˇ nawˇ ya tahˬ puˬ luꞈ˗eu muiˬ˗eu jeˬ maˬ ehˇ, maˬ muiˬ˗eu jeˬ maˬ ehˇ ja nehˬ. Toˆ˗ehˇ naˇ, nawˬ˗euˬ nui ma saˇ laˇ meh. (Dawˬtsoˆ 4:9, 10) Gaˇ hu nawˬ nehˬ˗ehˇ gaˇ mˇ haw˗euˬ cawˬ deuˬ nawˬ˗euˬ cawˬ pyeuꞈ luꞈ˗a siˬ. Nymˬ˗mˇ gaˇ poˆ laˇ paˇ laˇ˗euˬ loꞈ˗ehˇ cawˬ yaw shuiꞈ jiˇ loˬ meh. Nawˇ cawˬ jawˇ laˇ˗eu gʼaˇ duˬ, nawˇ jiˇ aˬ cawˬ nehˬ˗ehˇ cawˬ cawˬ˗eu loˬ meh lehˇ taˬ ngehˇ. Toˆ˗ehˇ aˬ joˆ˗ehˇ jahˇ nya˗eu nga? Mehˇ nmˇ deuˬ˗ahˇ gaˇ hu nawˬ neh Miˬyehˇ gaˇ laꞈ kʼoeˇ ya puˬ˗euˬ muiˬ˗eu gaˇ kawˆ deuˬ˗ahˇ ja nehˬ˗awˇ, nawˇ Miˬyehˇ gaˇ ya mˇ˗eu aˇ naˆ ni laˬ kʼaˬ cehˇ˗eu lehˇ bi siˬ. Aˇ muˇ laꞈ kʼoeˇ nawˇ Miˬyehˇ gaˇ aˇ yamˬ tiˬ byah ni mˇ gaˇ aˬ jeˬ miˇ neh leh jeh sehꞈ˗eu nga lehˇ noeˬ˗eu deuˬ jawˇ˗eu loꞈ˗ehˇ, gʼoˆ shaw nehˬ˗awˇ nawˬ˗euˬ muiˬ˗eu cawˬ pyeuꞈ laˇ˗eu deuˬ jiˇ jawˇ˗eu meh. Ehˇ kʼawꞈ, yawˬ ha gaˇ kawˆ˗ahˇ tehꞈ˗ehˇ maˬ ehˇ, mˇ pyeuꞈ˗euˬ jeˬ˗ahˇ tehꞈ˗ehˇ maˬ ehˇ, maˬ muiˬ˗eu paw dzeˇ tehꞈ˗ehˇ maˬ ehˇ, aˇ dzehˬ˗ehˇ taˬ ja.

11. Nawˬ˗euˬ nymˇ jiˇ laˬ kʼaˬ cehˇ daˆ leꞈ ni aˬ joˆ˗ehˇ ya jahˇ˗eu nga?

¹¹ Nawˇ nawˬ˗euˬ nymˇ dahˬ baˬ da neh Miˬyehˇ˗euˬ gaˇ˗ahˇ neh ya iˇ doˆ naˇ, aˬ yawꞈ˗ahˇ taˬ toˇ. Yawˬ ha jawˇ saˇ maˬ doˆ miˇ neh ya iˇ doˆ naˇ jiˇ, yawˬ ha˗ahˇ iˬ baˇ taˬ taˬ. Nawˬ˗euˬ nymˇ dahˬ˗ahˇ  nui ma laˆ cawˆ nyaˬ lehˇ taˬ noeˬ. Naw nyaꞈ nyiˬ gʼaˬ luꞈ “tiˬ shiˬ tiˬ shaˬ tehꞈ˗ehˇ” pyeuꞈ˗awˇ, naw nyaꞈ aˬ jeˬ pyeuꞈ laˇ kʼawꞈ tiˬ gʼaˬ tiˇ gʼaˬ ngehˬ gʼeh ma lehˇ Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ mehˬ shi saˇ jaˇ dzaˬ dzeuˇ˗euˬ meh. (Maꞈtehˬ 19:5, 6) Maˬ noeˬ gaˇ zaˬ bi pi leˇ˗awˇ gaˇ˗ahˇ neh ya iˇ doˆ naˇ jiˇ, zaˬ˗ahˇ iˬ baˇ taˬ taˬ. Nawˇ zaˬ˗ahˇ nawˬ neh mˇ haw˗euˬ gaˇ deuˬ naˆ maˬ tseˇ aˇ yeˇ taˬ huiˬ˗eu lehˇ aˬ yawꞈ˗ahˇ bi siˬ˗awˇ, tiˬ kʼehˬ maˬ kaˬ zaˬ˗ahˇ nawˇ˗aˬ, Yeˬhawˇbaˬ neh biꞈ˗euˬ “laꞈ sawˬ” pyeuꞈ˗eu lehˇ ehˇ nehˬ. (Ja ceuˬ 127:3-5) Kʼoeˇ uˬ taꞈ, nawˬ neh Miˬyehˇ gaˇ laꞈ kʼoeˇ ya tahˬ puˬ˗euˬ muiˬ˗eu gaˇ kawˆ jiˇ ja nehˬ. Toˆ˗ehˇ naˇ, nawˬ˗euˬ zaˬ jiˇ nawˇ loꞈ˗ehˇ Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ gaˇ aˇ yamˬ tiˬ byah ni laˬ kaˬ tiˬ cehˇ mˇ mawꞈ laˇ˗eu meh.

12. (a) Aˬ dui Miˬyehˇ˗euˬ gaˇ aˇ yamˬ tiˬ byah ni mˇ˗eu mehˇ nmˇ deuˬ˗ahˇ, gaˇ mˇ daˆ leꞈ nya ni aˬ joˆ˗ehˇ caw ba nehˬ nya˗eu nga? (b) Aˬ dui aˬ yawꞈ maꞈ˗ahˇ poˆ laˇ paˇ laˇ˗eu jeˬ˗ahˇ, daˬ leˇ nya ni aˬ joˆ˗ehˇ caw ba nehˬ nya˗eu nga?

¹² Aˇ muˇ gʼawˬ mya gaˇ mehˇ nmˇ gʼawˬ mya gʼaˬ, Miˬyehˇ˗euˬ gaˇ aˇ yamˬ tiˬ byah ni mˇ˗eu mehˇ nmˇ deuˬ˗ahˇ, gʼaˬ biꞈ˗eu neh maˬ ehˇ, pyuˇ shuiˇ myawˬ gahˬ paw caw ba˗eu neh maˬ ehˇ, aˬ yawꞈ˗euˬ nymˇ jiˇ laꞈ kʼoeˇ˗euˬ deuˬ˗ahˇ ngehˬ gʼeh nehˬ˗eu neh maˬ ehˇ, aˬ yawꞈ maꞈ˗ahˇ doˇ˗eu gaˇ˗ahˇ mˇ daˆ leꞈ nya ni caw ba nehˬ luꞈ˗eu teu naˇ, ja ceuˬ dui dui paˬ˗ehˇ gʼeh˗eu meh. (Gaˬlaˬtiˆ 6:2) Miˬyehˇ˗euˬ gaˇ aˇ yamˬ tiˬ byah ni mˇ˗eu mehˇ nmˇ deuˬ nawˬ˗euˬ aˇ muˇ˗ahˇ jawˇ laˇ naˇ, aˬ yawꞈ maꞈ gaˇ˗ahˇ yaw muiˬ˗ehˇ maˬ mˇ˗eu, maˬ ngeuˇ naˇ tiˬ jeˬ paˬ mˇ lehˬ˗euˬ miˇ neh, ya iˇ doˆ ngaˬ lehˇ taˬ noeˬ. c Aˬ yawꞈ maꞈ˗ahˇ jawˇ byawˬ laˇ ni caw ba nehˬ. Aˬ yawꞈ maꞈ˗ahˇ yaw muiˬ˗ehˇ ha nehˬ˗awˇ, nymˬ˗mˇ aˬ yawꞈ maꞈ jawˇ saˇ maˬ doˆ˗eu miˇ neh Miˬyehˇ gaˇ yaw kʼaˆ˗ehˇ maˬ paˇ mˇ nya˗euˬ kʼawꞈ, aˬ yawꞈ maꞈ neh mˇ yaꞈ˗euꞈ jeˬ˗ahˇ ja ceuˬ nehˬ. Aˬ yawꞈ maꞈ˗ahˇ siˬ nya laˇ ni leh  jeh˗awˇ, aˬ yawꞈ maꞈ neh ya puˬ ya mawˇ ya dzaw˗euˬ zaˬ siˬ nui gahˇ deuˬ˗ahˇ dzaw geuꞈ.

13. Aˬ dui gaˇ poˆ laˇ paˇ laˇ˗eu deuˬ˗ahˇ aˬ joˆ˗ehˇ caw ba nya˗eu nga?

¹³ Dahˬ beh ngeh, gaˇ poˆ laˇ paˇ laˇ gaˇ ya tahˬ puˬ˗euˬ mehˇ nmˇ deuˬ, iˇ kahˇ gaˇ kawˆ maˬ ehˇ, iˇ˗eu laˇ˗eu gaˇ kawˆ maˬ ehˇ, mˇ dzaˬ kʼawꞈ dawˇ˗eu gaˇ kawˆ maˬ ehˇ, gaˇ kawˆ nui deuˬ maˬ ehˇ, aˬ dui neh bi caw ba mawꞈ˗eu meh. Aˬ yawꞈ maꞈ miˬ dzaˬ iˇ cuꞈ poeˬ lawˬ muˇ aˬ gaˇ ya biꞈ˗eu lehˇ siˬ nya mawꞈ˗eu kʼawꞈ pyeuꞈ nya meh. Aˬ yawꞈ maꞈ geuꞈ mawꞈ˗eu aˇ yeˇ kʼaˇ huiˬ˗eu jeˬ naˇ, gʼawˬ shaˬ gaˬ˗eu jeˬ maˬ ngeuˇ ni, aˬ yawꞈ maꞈ˗ahˇ bi gʼoˆ shaw nehˬ mawꞈ˗eu heu meh. Aˬ yawꞈ maꞈ maˬ ehˇ, nymˇ jiˇ laꞈ kʼoeˇ˗euˬ deuˬ maˬ ehˇ, jawˇ saˇ maˬ doˆ˗eu kʼawꞈ pyeuꞈ nya˗awˇ, gaˬ˗eu gʼaˬ bi shiˇ˗euˬ miˇ neh nui ma cawˆ luꞈ˗eu kʼawꞈ pyeuꞈ nya meh. Aˬ yawꞈ maꞈ maˬ ngehˬ maˬ mˇ doˆ laꞈ kʼawꞈ, mehˇ nmˇ deuˬ hawˇ˗eu cawˬ deuˬ nehˬ˗ehˇ ya gʼawˬ iˇ˗euˬ miˇ neh gʼawˬ shaˇ shaˬ˗ehˇ gʼeh nya meh. d Aˬ yawꞈ maꞈ duiˬ duiˬ daˬ daˬ˗ehˇ keuˆ le˗eu gʼawˬ mya jeˬ˗ahˇ daˬ leˇ nya˗eu gʼaˇ duˬ, aˇ yamˬ ya zmˬ˗eu meh.

14. Mehˇ nmˇ deuˬ, gaˇ poˆ laˇ paˇ laˇ˗euˬ jeˬ˗ahˇ ya tahˬ puˬ˗eu mehˇ nmˇ zaˬ miˬ aˬ buˇ tiˬ gʼaˬ˗ahˇ aˬ joˆ˗ehˇ caw ba nehˬ˗eu nga?

¹⁴ Kʼoeˇ uˬ taꞈ, aˬ dui neh caw ba˗euˬ jeˬ hawˇ˗eu yaw muiˬ˗ehˇ dehꞈ˗eu heu jiˇ, aˬ yawꞈ maꞈ˗ahˇ bi daˬ laˇ˗eu meh. Yaw jeˬ ma jeˬ, aˬ cawˬ˗euˬ miˇ kʼahˬ˗ahˇ Miˬyehˇ gaˇ gʼawˬ myahˇ ni mˇ haw˗euˬ mehˇ nmˇ zaˬ miˬ aˬ buˇ tiˬ gʼaˬ ehˇ˗eu, “Ngaˇ gaˇ aˬ yawꞈ yaw oeˇ hmˬ mˇ ngeh, yawˬ nah na luꞈ Jaˇliꞈ mehˬ˗euˬ ma. Ehˇ kʼawꞈ, nymˬ˗mˇ naˇ Jaˇliꞈ mehˬ˗eu taˬ ehˇ, Jaˇliꞈ hawˇ˗eu biˬdiˬoˬ jiˇ maˬ ya pah˗a. Ehˇ kʼawꞈ, heu gaˇ˗euˬ mehˇ nmˇ deuˬ ngaˬ˗ahˇ gʼa kʼoꞈ iˇ gaˇ, Jaˇliꞈ mehˬ gaˇ kuˇ gʼeh˗eu meh. Saˇ jaˇ ziꞈ˗awˇ leh jeh˗eu mehˇ nmˇ deuˬ Jaˇliꞈ dzaw zaˬ deuˬ˗ahˇ huiˬ laˇ ni caw ba nehˬ luꞈ gaˇ ya mawˇ˗euˬ heu naˇ, yaw muiˬ paw haw laˇ ni caw ba nehˬ˗eu uˬ taꞈ, heu kʼahˬ˗ahˇ aˬ joˆ˗ehˇ ya ngehˬ dahˬ beh˗eu gaˇ kawˆ jiˇ siˬ laˇ˗euˬ meh. Teu miˇ neh, ngaˬ˗ahˇ gaˇ hu loꞈ˗ehˇ laˬ kʼaˬ paˇ cehˇ kʼoꞈ laˇ miˇ˗a.”

15. Nawˇ gaˇ poˆ laˇ paˇ laˇ˗euˬ kʼawꞈ, aˬ joˆ˗ehˇ mˇ byah nya˗eu nga?

¹⁵ Nawˇ gaˇ poˆ laˇ paˇ laˇ˗euˬ kʼawꞈ mˇ byah nya meh. Toˆ˗ehˇ paˇ laˇ˗euˬ teu naˇ, nawˇ maˬ muiˬ˗eu  miˇ neh, aˇ poeˬ yaw kʼaˆ˗ehˇ maˬ paˇ baw˗euˬ miˇ neh maˬ ngeuˇ˗a. Yeˬhawˇbaˬ nawˬ˗ahˇ nymˬ˗mˇ aˇ naˆ ni caw ba luꞈ nya lehˇ shaˇ noeˬ˗awˇ, tsaꞈ gaˬ daˆ leꞈ˗eu uˬ taꞈ, “yawˬ gaˇ na luꞈ guiˬ lahˬ dawˬ mehˬ mehˬ˗ehˇ cah˗euˬ” dahˬ beh˗euˬ saˇ jaˇ ziꞈ˗eu Ka li zaˬ deuˬ˗ahˇ dzaw geuꞈ. (Gʼaˬkʼehˇ 8:1, 4) Nawˇ leh jeh˗awˇ tsaꞈ gaˬ daˆ leꞈ naˇ yaw muiˬ jeˬ˗ahˇ ya puˬ meh. Yaw jeˬ ma jeˬ, huˬ mehˬ mehˬ˗eu mehˇ nmˇ gʼawˬ mya gʼaˬ, miˇ kʼahˬ tiˬ kʼahˬ˗ahˇ neh bi teh doˆ˗awˇ, dawˬ peh dawˬ dzeˇ jaˆ˗eu miˇ kʼahˬ˗ahˇ cehˆ iˇ ngeh, teu gaˇ aˬ yawꞈ maꞈ ngehˬ luꞈ˗eu dawˬ ngehˬ nya˗eu tsawˇ haˬ loˬ luꞈ˗eu meh. Teu miˇ neh, ba la yaw myaˬ siˬ maˬ gʼeh˗ehˇ, dawˬ teu jeˬ ngehˬ˗eu aˇ muˇ muˇ zaˬ yaw myaˬ muˇ jaˆ laˇ˗euˬ meh.

16. Nawˇ gaˇ yaw shuiꞈ˗ahˇ laˬ kʼaˬ aˬ joˆ˗ehˇ cehˇ nya˗eu nga?

¹⁶ “Sahˬpaˬ Miˬyehˇ laꞈ kʼoeˇ laˬ kʼaˬ cehˇ˗eu jeˬ˗aˬ, naw maꞈ˗euˬ gʼaˬ meh.” (Neˬhaˬmiˇ 8:10) Aˬ dui laˬ kʼaˬ cehˇ˗eu jeˬ heu naˇ, aˬ dui˗ahˇ doˇ˗eu aˬ dui gaˬ˗eu gaˇ teu baˬ da neh maˬ ngeuˇ˗eu, Yeˬhawˇbaˬ nehˬ˗ehˇ gʼoeˇ˗eu jeˬ heu baˬ da neh bi pyeuꞈ paˬ˗ehˇ gʼeh˗eu meh. Teu miˇ neh, aˬ dui laˬ kʼaˬ cehˇ mawꞈ naˇ, Yeˬhawˇbaˬ nehˬ˗ehˇ ya gʼoeˇ daˆ leꞈ˗awˇ, aˬ myah luꞈ aˬ yawꞈ˗euˬ zaˬ siˬ nui gahˇ, sheuˬ gʼeh˗eu jeˬ, caw ba˗eu jeˬ, heu deuˬ˗ahˇ ya gʼoe˗eu meh. Nawˇ yaw beh˗euˬ gaˇ yaw oeˇ hmˬ˗ahˇ gaˬ˗eu teu naˇ, teu gaˇ˗euˬ tsawˇ haˬ deuˬ˗ahˇ kʼaˇ gʼeh nya gaˇ neh caw ba˗euˬ miˇ neh meh lehˇ noeˬ taˬ. Teu miˇ neh, gaˇ yaw shuiꞈ˗ahˇ kʼaˇ gʼeh nya gaˇ neh mˇ˗awˇ, Yeˬhawˇbaˬ nawˇ gaˇ teu˗ahˇ gaˬ laˇ ni aˬ joˆ˗ehˇ caw ba nehˬ nga lehˇ jiˇ haw.—Dawˬtsoˆ 7:10.

17. Nymˬ˗mˇ aˬ dui mˇ luꞈ˗eu gaˇ nehˬ˗ehˇ taꞈ leˇ˗awˇ, aˬ dui aˬ jeˬ ya noeˬ taˬ˗eu nga?

¹⁷ Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ gaˇ heu naˇ, aˬ myah luꞈ ya mˇ gʼeh˗eu gaˇ pyeuꞈ meh. Ehˇ kʼawꞈ, nymˬ˗mˇ aˬ dui mˇ luꞈ˗eu gaˇ heu˗aˬ tiˬ kʼehˇ laˇ kʼehˬ ya mˇ˗eu tehꞈ meh. Miˇ shuiꞈ˗ahˇ aˬ dui yawˬ gʼaˬ na luꞈ˗euˬ gaˇ poˆ laˇ paˇ laˇ nya˗eu meh. Heu kawˆ dahˬ beh laˇ gaˇ ehˇ keuˆ taˬ˗euˬ Aˬlehˇsiˬ, nymˬ˗mˇ ya tahˬ puˬ luꞈ˗eu jeˬ heu naˇ, mehˬ hu paw poˆ laˇ paˇ laˇ˗eu jeˬ˗euˬ gʼaˇ duˬ, lehˬ hmˬ deuˇ taˬ ni caw ba nehˬ nya lehˇ ehˇ˗eu meh. Aˬ yawꞈ ehˇ˗eu, “Ngaˇ Yeˬhawˇbaˬ maˇ diˇ jawˇ˗awˇ miˇ shuiꞈ gaˇ kawˆ jiˇ maˇ diˇ ngeuˇ meh lehˇ siˬ gʼeh laꞈ˗euˬ ma. Ehˇ kʼawꞈ, nymˬ˗mˇ hawˇ˗eu ngaˇ Yeˬhawˇbaˬ nehˬ˗ehˇ maˇ diˇ gʼoeˇ laˇ˗awˇ, miˇ shuiꞈ jiˇ keuˆ le tehˇ tehˬ luꞈ gaˇ duˇ nya.” (Gʼaˬkʼehˇ 2:25) Teu miˇ neh, aˬ dui˗ahˇ aˬ geu jeˬ˗euˬ gaˇ doˇ laˇ kʼawꞈ, aˬ myah luꞈ Yeˬhawˇbaˬ nehˬ˗ehˇ yaw gʼoeˇ gʼoeˇ lehˇ ya jawˇ˗eu meh. Aˬ yawꞈ aˬ dui˗ahˇ tiˬ jawˇ˗iˬ maˬ byehˇ dzeh˗eu uˬ taꞈ, aˬ dui aˬ gaˇ jawˇ˗awˇ, aˬ jeˬ˗euˬ gaˇ mˇ kʼawꞈ, aˬ dui laˬ kʼaˬ cehˇ nya ni caw ba nehˬ˗eu yaw duˬ baw meh.—Iˇsaˬyaˇ 41:13.