Skip to content

Gaˇ kawˆ uˬ dzah deuˬ maˬ bi mawˇ laˇ˗eu

Nawˇ nyiˬ g’aˬ yaw kaˬ-euˬ gaˇ kawˆ-ahˇ laˆ piˇ-awˇ tsaˬ leˇ dzoeˇ leˇ-eu jeˬ-ahˇ g’aˬ biꞈ ma loˇ?

Nawˇ nyiˬ g’aˬ yaw kaˬ-euˬ gaˇ kawˆ-ahˇ laˆ piˇ-awˇ tsaˬ leˇ dzoeˇ leˇ-eu jeˬ-ahˇ g’aˬ biꞈ ma loˇ?

Yeˬhawˇbaˬ Miˬyehˇ aˬ yawꞈ-ahˇ uˬ duˬ tahˬ-eu deuˬ-ahˇ bi tsaˬ bi dzoeˇ leˇ mawꞈ-awˇ tiˬ g’aˬ tiˇ g’aˬ nui saˇ oꞈ-eu laꞈ k’oeˇ bi jawˇ mawꞈ-eu meh. Aˬ yawꞈ maꞈ teu loꞈ-ehˇ jahˇ naˇ aˇ muˇ laꞈ k’oeˇ nui saˇ oꞈ-awˇ laꞈ nyiˇ paw jawˇ-eu deuˬ jiˇ ni aˇ muˇ laꞈ k’oeˇ ahˇ laˇ mawꞈ meh.

Yaw jeˬ ma jeˬ Meh daˇgaˇ-saˬkaˬ miˇ k’ahˬ-ahˇ jawˇ-eu nyiˇ paˬ tiˬ g’aˬ Yeˬhawˇbaˬ-euˬ tsawˇ haˬ deuˬ-euˬ laꞈ k’oeˇ tsaˬ leˇ dzoeˇ leˇ-eu jeˬ-ahˇ ya mawˇ ngeh ‘Ngaˇ zahˇ tawˬ mawꞈ naˇ zahˇ heu hmˬ-ahˇ tseˇ ma” lehˇ ehˇ-eu meh. Uˬ duˬ duˬ leˇ ngeh aˬ yawꞈ nehꞈ-ahˇ uˬ duˬ maˬ paˇ tahˬ ni byehˇ-awˇ oeˇ mˇ baˇ-eu gaˇ kawˆ laˆ tsaˬ g’aˬ naˇ tsaˬ leˇ dzoeˇ leˇ-eu Miˬyehˇ pyeuꞈ-eu Yeˬhawˇbaˬ-ahˇ uˬ duˬ tahˬ laˇ-euˬ meh.

Heu g’aˬ loꞈ-ehˇ duˇ ni yawˬ k’oꞈ na luꞈ yaw myaˬ heˇ g’aˬ Ka li zaˬ aˇ muˇ laꞈ k’oeˇ ahˇ laˇ-awˇ aˬ yawꞈ maꞈ geuꞈ mawꞈ dui dui-eu tsaˬ leˇ dzoeˇ leˇ-eu jeˬ-ahˇ ya mawˇ-euˬ meh. Ehˇ k’awꞈ Ka li zaˬ aˇ muˇ laꞈ k’oeˇ “myaˆ naˆ-eu jeˬ aˬ cawˬ-ahˇ nui ma naˇ-eu jeˬ” jaˆ naˇ cawˬ cawˬ-eu jeˬ-ahˇ laˆ cawˆ-awˇ gaˇ kawˆ doˆ laˇ nya meh lehˇ Jaˇliꞈ laꞈ k’oeˇ ehˇ taˬ-euˬ meh. (Yaˬkoˆ 3:14-16) Ehˇ k’awꞈ Jaˇliꞈ laꞈ k’oeˇ aˬ dui gaˇ kawˆ heu deuˬ-ahˇ yahˇ nya-awˇ mehˇ nmˇ deuˬ nehˬ-ehˇ tsaˬ leˇ dzoeˇ leˇ ni dehꞈ nya-eu dawˬ mehˬ dawˬ tsoˆ ehˇ nehˬ taˬ-euˬ meh. Dawˬ mehˬ dawˬ tsoˆ heu deuˬ maˇ diˇ aˬ joˆ-ehˇ zmˬ iˇ-euˬ nga lehˇ yaw jeˬ ma jeˬ tiˬ hmˬ na-ahˇ haw ma.

Gaˇ kawˆ hawˇ-eu laˆ piˇ-eu jeˬ

“Ngaˇ ngaˬ nehˬ-ehˇ gaˇ mˇ-eu mehˇ nmˇ tiˬ g’aˬ nehˬ-ehˇ maˬ tsaˬ leˇ nya. Nga nyaꞈ tiˬ g’aˬ tiˇ g’aˬ guˇ luꞈ ngeh tsawˇ haˬ nyiˬ g’aˬ cah ahˇ laꞈ-awˇ nga nyaꞈ ceh gaˇ mawˇ-euˬ meh.”—Kiˇ-suiˬ.

“Ngaˬ nehˬ-ehˇ tiˬ k’ehˬ maˬ taˬ tsaꞈ gaˬ iˇ-eu mehˇ nmˇ tiˬ g’aˬ saˇ suˬ ni Miˬyehˇ gaˇ mˇ luꞈ gaˇ neh maˬ paˇ ngehˬ cawˬ laˇ ni pyeuꞈ iˇ-euˬ meh. Aˬ jeˬ miˇ toˆ-ehˇ pyeuꞈ-eu lehˇ ngaˬ-ahˇ noeˬ-eu maˬ doˆ nya.”—Je neꞈ.

“Ngaˬ ha smˇ g’aˬ naˬ gaˬ neh ngehˬ cawˬ luꞈ-eu ma. Ehˇ k’awꞈ dahˬ beh-euˬ g’aˬ baꞈ ka ma lehˇ ehˇ-eu miˇ neh ngaˇ naˇ aˬ yawꞈ maˬ paˇ naˇ haˬ luꞈ meh lehˇ noeˬ-awˇ aˬ yawꞈ-euˬ maˬ muiˬ-eu gaˇ kawˆ nyaˆ taꞈ tiˬ g’aˬ-ahˇ ja nehˬ-euˬ ma. Ehˇ k’awꞈ dahˬ beh-euˬ g’aˬ naˬ gaˬ maˬ baꞈ taˬ nga siˬ.”—Maiˇkeuˬ.

“Nga maꞈ-euˬ aˇ muˇ laꞈ k’oeˇ huˬ mehˬ mehˬ-eu nyiˬ g’aˬ gaˇ kawˆ doˆ laˬ-euˬ meh. Aˬ yawꞈ nyaꞈ ceh-eu miˇ neh aˬ cawˬ-ahˇ jiˇ g’aˬ baˬ leˇ-euˬ meh.”—Keuˇliˬ.

Gaˇ kawˆ heu deuˬ teu naˆ naˆ-ehˇ huiˬ-eu gaˇ maˬ duˇ-k’awꞈ gaˇ kawˆ teu-ahˇ ya siˬ ya mawˇ-euˬ deuˬ-euˬ nui ma-ahˇ naˇ leˇ nya-awˇ aˇ muˇ laꞈ k’oeˇ-euˬ tsaˬ leˇ dzoeˇ leˇ-eu jeˬ-ahˇ laˆ cawˆ nya-eu meh. Mehˇ nmˇ heu deuˬ Jaˇliꞈ-euˬ dawˬ mehˬ dawˬ tsoˆ-ahˇ mˇ caw-awˇ tiˬ poˆ paˇ dzoeˇ k’oꞈ laˇ-euˬ miˇ neh laꞈ k’aˬ cehˇ laˇ paˬ-ehˇ g’eh-eu meh. Aˬ yawꞈ maꞈ-ahˇ caw ba nehˬ-eu Jaˇliꞈ dawˬ mehˬ dawˬ tsoˆ aˬ jeˬ nga lehˇ nawˇ noeˬ tehꞈ-a?

“Gaˇ pehˇ-ahˇ maˬ ya ja dzaˬ”-a. (Aˇdahˬbeh-eu 45:24) Yoˇsehˆ aˬ yawꞈ-euˬ aˇ doˆ deuˬ aˬ yawꞈ maꞈ-euˬ aˬ da jawˇ gaˇ g’oꞈ iˇ-eu lehˇ g’eh ngeh zaˬ siˬ nui gahˇ dawˬ heu ehˇ nehˬ-euˬ meh. Tsawˇ haˬ tiˬ g’aˬ yawˬ ha nui noeˬ-ahˇ maˬ g’aˬ leˇ ni nui ma bi cawˆ naˇ gaˇ kawˆ huiˬ dzehˬ laˇ-awˇ nui ma pehˇ laˇ nya-eu meh. Tiˬ poˆ na taˬ aw laꞈ k’oeˇ dawˬ mehˬ dawˬ tsoˆ-ahˇ mˇ cawˬ-eu shaˬ dui dui nya lehˇ Kiˇ-suiˬ ya siˬ-eu meh. Aˬ yawꞈ laˆ paˇ mawꞈ-eu miˇ neh aˬ yawꞈ nehˬ-ehˇ ceh-euˬ mehˇ nmˇ-ahˇ tahˬ shaˇ iˇ-euˬ meh. Aˬ yawꞈ yawˬ ha-euˬ nui maˬ-ahˇ g’aˬ leˇ-eu g’aˇ duˬ leh jeh dui dui-eu meh. Kiˇ-suiˬ leh jeh luꞈ gaˇ aˬ yawꞈ nehˬ-ehˇ ceh-euˬ mehˇ nmˇ g’aˬ ya mawˇ ngeh teu g’aˬ jiˇ leh jeh-euˬ meh. Nymˇ aˬ nyaꞈ tsaˬ leˇ dzoeˇ-eu leˇ-eu laꞈ k’oeˇ Yeˬhawˇbaˬ-euˬ gaˇ tiˬ kawˆ loꞈ-ehˇ mˇ luꞈ-eu meh.

“Suˇ dawˬ maˬ naˇ-aˬ yaw lehˬ myaˬ.” (Dawˬdaˬ 15:22) Je neꞈ aˬ yawꞈ-euˬ cawˬ dawˬ maˬ ngehˬ cawˬ laˇ ngeh dawˬ mehˬ dawˬ tsoˆ heu hmˬ-ahˇ mˇ caw-euˬ meh. Aˬ yawꞈ mehˇ nmˇ teu g’aˬ jawˇ gaˇ iˇ-awˇ ja cawˬ iˇ-euˬ meh. Ngaˇ nawˬ-ahˇ nui ma laˆ cawˆ-euˬ jeˬ jaˆ baw leˇ lehˇ naˇ haˬ iˇ-euˬ meh. Dahˬ beh ngeh aˬ nyaꞈ nyiˬ g’aˬ-euˬ gaˇ kawˆ-ahˇ maˬ ngehˬ keuˆ peuˬ-eu k’awꞈ aˬ lawˆ lawˆ-ehˇ ja cawˬ ngeh nui ma saˇ laˇ-euˬ meh. Mehˇ nmˇ heu g’aˬ dzeuˇ laˇ ngeh Je neꞈ-ahˇ noeˬ bahˬ nga lehˇ siˬ leˇ-awˇ aˬ yawꞈ neh noeˬ-euˬ loꞈ-ehˇ maˬ jahˇ ngaˬ lehˇ g’oˆ shaw-euˬ miˇ neh aˬ yawꞈ Je neꞈ-ahˇ tahˬ shaˇ iˇ-awˇ cawˬ paˇ pyeuꞈ k’oꞈ laˇ-euˬ meh. Nymˇ naˇ aˬ nyaꞈ Yeˬhawˇbaˬ-euˬ gaˇ tiˬ kawˆ loꞈ-ehˇ mˇ luꞈ meh.

“Nawˇ lawˇ duˬ k’oeˇ taˆ tiˬ jeˬ paˬ lawˇ-eu lehˇ g’eh ngeh nawˬ-euˬ mehˇ nmˇ nawˬ-ahˇ nui ma maˬ saˇ-eu gaˇ kawˆ tiˬ jeˬ na jaˆ gaˇ noeˬ doˆ laˇ naˇ lawˇ-eu shehˇ-eu jeˬ-ahˇ lawˇ duˬ mehˬ shi bi jaˆ yaꞈ-awˇ nawˬ-euˬ mehˇ nmˇ nehˬ-ehˇ jahˇ tsaˬ geuꞈ” iˇ. (Maꞈtehˬ 5:23, 24) Yeˬsuˇ gawˬ jawˬ k’oeˇ taˆ Dawˬ mehˬ mehˬ ngeh heu kawˆ mehˬ-euˬ meh. Maiˇkeuˬ maˬ shaˇ noeˬ ni mehˇ nmˇ-euˬ maˬ muiˬ-eu jeˬ-ahˇ ngehˬ dzeuˇ ngeh aˬ yawꞈ-ahˇ noeˬ shaˬ leˇ dui dui-euˬ meh. Aˬ yawꞈ gaˇ kawˆ heu-ahˇ laˆ muiˬ-eu g’aˇ duˬ k’aˇ jahˇ nya-eu jeˬ ya jahˇ nga lehˇ noeˬ tsehˆ-awˇ mehˇ nmˇ k’oeˇ g’aˬ jawˇ gaˇ iˇ-euˬ meh. Aˬ yawꞈ lehˬ iˇ miˬ-a lehˇ ehˇ nehˬ g’aˬ ngeh aˬ jeˬ pyeuꞈ laˇ-euˬ nga? “Ngaˬ-euˬ mehˇ nmˇ ngaˬ-ahˇ iˬ baˇ maˇ diˇ pyehˬ nehˬ laꞈ meh” lehˇ Maiˇkeuˬ ehˇ-eu meh. Aˬ yawꞈ nyaꞈ cawˬ paˇ pyeuꞈ k’oꞈ laˇ-euˬ meh.

“Tiˬ g’aˬ tiˇ g’aˬ oˇ-awˬ. Iˬ baˇ taˬ k’aˇ za laˇ ngeh tiˬ g’aˬ tiˇ g’aˬ iˬ baˇ pyehˬ-awˬ.” (Gawˇlawˇsehˇ 3:12-14) Miˬyehˇ gaˇ mˇ ngehˬ-ehˇ ceh-eu huˬ mehˬ mehˬ-eu k’oeˇ nyiˬ g’aˬ-euˬ gaˇ kawˆ-ahˇ noeˬ miˇ-a loˇ? Aˇ muˇ-ahˇ sheuˬ g’eh-eu g’aˬ g’awˬ shaˬ gaˬ-eu laꞈ k’oeˇ aˬ yawꞈ nyaꞈ neh jahˇ-euˬ jeˬ aˬ cawˬ nui ma cawˆ-awˇ nui ma maˬ saˇ nga lehˇ siˬ leˇ ni caw ba nehˬ-euˬ meh. tiˬ g’aˬ tiˇ g’aˬ ya oˇ-awˇ aˇ muˇ-euˬ tsaˬ leˇ dzoeˇ leˇ-eu jeˬ-ahˇ ya bo saˆ nga lehˇ ehˇ mawˇ nehˬ-euˬ meh. Aˬ yawꞈ nyaꞈ aˇ muˇ-ahˇ sheuˬ g’eh-eu g’aˬ neh mehˬ-eu jeˬ-ahˇ ha geuꞈ-awˇ mˇ caw-euˬ meh. Nymˇ aˬ nyaꞈ tsaˬ leˇ dzoeˇ leˇ-eu laꞈ k’oeˇ muiˬ-eu gaˇ kawˆ tsaꞈ gaˬ luꞈ meh.

Nawˬ-ahˇ nui ma laˆ naˇ-euˬ g’aˬ-ahˇ taˬ aw-eu laꞈ k’oeˇ iˬ baˇ pyehˬ nya-eu uˬ taꞈ gaˇ kawˆ teu-ahˇ ngehˇ nya ni caw ba nehˬ-eu nyaˆ taˆ dawˬ mehˬ dawˬ tsoˆ tiˬ hmˬ Gawˇlawˇsehˇ 3:12-14-ahˇ ahˇ-eu meh. Ehˇ k’awꞈ aˬ dui iˇ baˇ pyehˬ nehˬ-eu lehˇ leh jeh k’awꞈ maˬ jahˇ nya naˇ lawˇ neh aˬ joˆ-ehˇ ya jahˇ-eu nga? Aˬ dui-ahˇ caw ba nya-eu Jaˇliꞈ zahˇ Maꞈtehˬ 18:15-ahˇ ahˇ-eu meh. Yeˬsuˇ huiˬ-eu iˬ baˇ-ahˇ ehˇ keuˆ mawꞈ-eu k’awꞈ aˬ dui mehˇ nmˇ deuˬ nehˬ-ehˇ gaˇ kawˆ doˆ laˇ ngeh laˆ piˇ nya-eu tiˬ jeˬ na-ahˇ ehˇ keuˆ taˬ-euˬ meh. Taˬ aw-awˇ nah yu ni g’eh-eu jeˬ aˬ dui mehˇ nmˇ deuˬ nehˬ-ehˇ jaˆ-eu gaˇ kawˆ deuˬ-ahˇ ja cawˬ nya-awˇ laˆ tsaˬ nya-eu meh.

Jaˇliꞈ-ahˇ g’awˬ mya jeˬ lehˇ mehˬ taˬ-euˬ meh. “Yaw sahˇ . . . laꞈ k’oeˇ siˬ le-eu aˇ siˬ deuˬ” mˇ mawˇ-eu g’aˇ duˬ myaˬ myaˬ ni naˇ Miˬyehˇ-euˬ muiˬ-eu shawˇ-eu yaw sahˇ-ahˇ g’oe-eu jeˬ nehˬ-ehˇ taꞈ-eu meh. Seh dzeuꞈ aˇ g’ehˇ heu deuˬ naˇ “g’oeˇ-eu gaˬ-eu laˬ k’aˬ cehˇ-eu nui saˇ oꞈ-eu nui ma g’awˬ mahˇ ni taˬ-eu g’awˬ shaˬ gaˬ-eu nui ma ahˇ-eu yaw muiˬ jeˬ mˇ-eu saˇ jaˇ ziꞈ-eu nui nahˬ nui yu ahˇ-eu yawˬ ha-euˬ nui ma-ahˇ g’aˬ leˇ-eu” heu deuˬ pyeuꞈ meh. (Gaˬlaˬtiˆ 5:22, 23) Yaw jeˬ ma jeˬ heu-ahˇ shaˇ noeˬ haw sheˇ. Caˆ laꞈ k’oeˇ-euˬ keu ka deuˬ tsiˇ lehꞈ naˇ gaˇ yaw muiˬ-ehˇ mˇ nya meh. Aˬ dui k’awꞈ Yeˬhawˇbaˬ jawˇ gaˬ neh laˇ-euˬ muiˬ-eu Seh dzeuꞈ aˇ g’ehˇ deuˬ-ahˇ mˇ caw naˇ gaˇ kawˆ laˆ piˇ nya-awˇ aˬ cawˬ nehˬ-ehˇ jiˇ cawˬ cawˬ nya-eu meh.

Seh dzeuꞈ aˇ g’ehˇ beu gaˇ-eu jeˬ aˇ muˇ-ahˇ laꞈ k’aˬ bi cehˇ dzehˬ laˇ

Aˬ dui yawˬ g’aˬ na luꞈ yawˬ ha-euˬ seh dzeuꞈ aˇ g’ehˇ jaˆ-eu meh. Seh dzeuꞈ aˇ g’ehˇ heu beu gaˇ-awˇ gaˇ kawˆ deuˬ-ahˇ haw-eu noeˬ-eu maˬ duˇ leˇ-a. Beu gaˇ-eu jeˬ heu naˇ aˬ dui-ahˇ laꞈ k’aˬ bi cehˇ laˇ-awˇ nui ma-ahˇ ahˇ laˇ paˬ-ehˇ g’eh-eu meh. Ehˇ k’awꞈ g’oˆ shaw bahˬ nya-awˇ maˬ tsaˬ maˬ dzoeˇ leˇ-eu k’awꞈ pyeuꞈ nya meh. Noeˬ dahˇ doe laˇ-euˬ aˬ muˇ-ahˇ sheuˬ g’eh-eu tiˬ g’aˬ yaw jeˬ maˬ jeˬ-ahˇ ehˇ mawˇ taˬ-euˬ meh. “Shaꞈ dawˇ-eu tsawˇ haˬ hawˇ-eu aˬ cawˬ nehˬ-ehˇ tsaˬ leˇ-eu tsawˇ haˬ cawˬ cawˬ taꞈ-eu yaw awˬ maˬ ngeuˇ-a. Beu gaˇ-eu jeˬ heu naˇ aˬ yehˇ maˬ huiˬ gaˇ duˇ k’awꞈ huiˬ-eu gaˇ kawˆ laˆ doˆ nya-eu meh.” Toˆ-ehˇ naˇ beu gaˇ-eu deuˬ maˬ keuˬ leˇ nya gaˇ ehˇ mawꞈ-eu nga laˬ? Kuiˇ laꞈ nyiˬ g’aˬ-eu gaˇ kawˆ-ahˇ haw ma. Aˬ dui Beˬtuˆluˆ-ahˇ noeˬ mawˇ ngeh nui ma laꞈ k’oeˇ k’aˇ ahˇ-eu jeˬ do do-ehˇ ngehˬ gaˇ noeˬ mawˇ meh. Ehˇ k’awꞈ aˬ dui Yoˇhaˬ-ahˇ noeˬ mawˇ ngeh naˇ yaw muiˬ-ehˇ shaˇ noeˬ-awˇ ngehˬ doˆ laꞈ-eu gaˬ laˇ paˬ-ehˇ g’eh-eu mehˇ nmˇ-ahˇ noeˬ mawˇ-eu meh. Aˬ yawꞈ nyaꞈ beu gaˇ-eu k’awꞈ Yeˬhawˇbaˬ-euˬ gaˇ tiˬ kawˆ loꞈ-ehˇ mˇ nya meh. (G’aˬk’ehˇ 8:14; Gaˬlaˬtiˆ 2:9) Nymˇ aˬ dui k’awꞈ teu gaˇ duˇ-eu meh. Ka li zaˬ deuˬ beu gaˇ-eu tsahˇ jaˆ k’awꞈ gaˇ tiˬ kawˆ loꞈ-ehˇ mˇ nya meh.

Ehˇ k’awꞈ nawˬ-euˬ aˇ muˇ laꞈ k’oeˇ jawˇ-eu mehˇ nmˇ tiˬ g’aˬ na nawˬ-euˬ nui ma-ahˇ maˬ laˇ-eu jeˬ ngehˬ laˇ naˇ lawˇ aˬ joˆ-ehˇ jahˇ paˬ nga? Ka li nawˬ-euˬ g’aˇ duˬ shiˇ-euˬ loꞈ-ehˇ aˬ yawꞈ-euˬ g’aˇ duˬ jiˇ shiˇ-euˬ meh lehˇ noeˬ taˬ-euˬ yaw muiˬ meh. K’oeˇ naˇ nawˇ nawˬ-euˬ mehˇ nmˇ-ahˇ ya gaˬ meh. (Yoˇhaˬ 13:34, 35; Loˇmaˆ 5:6-8) Teu g’aˬ nehˬ-ehˇ maˬ paˇ cawˬ dawˬ peh jiˇ maˬ paˇ jawˇ ma lehˇ noeˬ tsehˆ-eu teu naˇ maˬ tsaˬ-a. Teu loꞈ-ehˇ jahˇ ngeh to-aˬ yawˬ haˇ yaw haˬ heu loꞈ-ehˇ naˇ haˬ. ‘Mehˇ nmˇ heu g’aˬ Yeˬhawˇbaˬ-euˬ zahˇ dawˬ-ahˇ mˇ bahˬ-euˬ nga laˬ? Heu g’aˬ diˇ daˬ-ehˇ ngaˬ-ahˇ nui ma laˆ pehˇ laˇ-eu nga laˬ? Maˬ ngeuˇ naˇ ngaˬ nehˬ-ehˇ Seh dzeuꞈ aˇ g’ehˇ beu gaˇ-eu miˇ neh tehꞈ nga laˬ? Maˇ diˇ naˇ aˬ yawꞈ ngaˇ dzaw geuꞈ mawꞈ-eu jeˬ ahˇ nga laˬ?’

Yaw jeˬ ma jeˬ nawˇ ciˬ cuˇ ni g’eh-awˇ mehˇ nmˇ tiˬ g’aˬ dawˬ ja yaw nya naˇ nawˇ aˬ jeˬ miˇ neh aˬ yawꞈ nehˬ-ehˇ Miˬyehˇ gaˇ maˬ mˇ haw leˬ? K’oeˇ naˇ aˬ yawꞈ laꞈ k’oeˇ neh aˬ jeˬ dzaw geuꞈ nya nga lehˇ aˬ jeˬ miˇ neh maˬ haw le. Tsawˇ mawˬ deuˬ naˇ-eu deuˬ iˇ shaˬ zaˬ deuˬ-ahˇ caw ba-euˬ gaˇ neh laꞈ k’aˬ cehˇ-eu jeˬ za-euˬ gaˇ nawˇ mawˇ maˬ loˇ? Nawˇ jiˇ nui ma muiˬ dzehˬ laˇ ni aˬ yawꞈ-ahˇ neh dzaw geuꞈ ma loˇ? Aˇ yehˇ huiˬ dzehˬ-eu jeˬ naˇ nawˇ hawˇ-eu mehˇ nmˇ beu gaˇ k’awꞈ aˬ yawꞈ-euˬ muiˬ-eu seh dzeuꞈ aˇ g’ehˇ deuˬ-ahˇ haw nya meh. Nawˇ muiˬ dzehˬ-eu cawˬ maˬ pyeuꞈ nya k’awꞈ g’oeˇ dzehˬ leˇ nya meh. Heu loꞈ-ehˇ jahˇ naˇ nawˇ tehꞈ-ehˇ maˬ ngeuˇ-eu aˇ muˇ laꞈ k’oeˇ jiˇ nui saˇ oꞈ meh.

Dahˬ beh-euˬ Ka li zaˬ aˇ muˇ laꞈ k’oeˇ Iˇbawˇdiˇ hawˇ-eu Suˇtuˆ-oˇ lehˇ kuˇ-eu mehˇ nmˇ aˬ buˇ nyiˬ g’aˬ jawˇ-eu meh. Aˬ yawꞈ nyaꞈ seh dzeuꞈ aˇ g’ehˇ aˇ dzehˬ-ehˇ beu gaˇ gaˇ duˇ k’awꞈ Pawˇluˆ aˬ yawꞈ nyaꞈ-ahˇ “Yeˬsuˇ laꞈ k’oeˇ nui ma tiˬ gaˇ taꞈ-awˬ” lehˇ g’aˬ biꞈ-eu meh. (Piˇliˇpiˆ 4:2) Aˬ dui k’awꞈ mehˇ nmˇ nehˬ-ehˇ Yeˬhawˇbaˬ-ahˇ uˬ duˬ tiˬ kawˆ loꞈ-ehˇ tahˬ-awˇ aˇ muˇ laꞈ k’oeˇ-euˬ tsaˬ leˇ dzoeˇ leˇ-eu jeˬ-ahˇ g’aˬ biꞈ mawꞈ-eu ma.

Maˬ tsaˬ maˬ dzoeˇ-eu jeˬ taˬ bi jaˆ daˆ leꞈ

Aˬ dui aˬ cawˬ-ahˇ maˬ muiˬ-eu jeˬ-ehˇ noeˬ-eu nui ma aˬ jeˬ miˇ neh yaw kawˇ ma-ehˇ ya yuˇ dzeh-eu nga? Maˬ muiˬ-eu nui ma heu yaw-ehˇ muiˬ-eu yaˇ kmˇ laꞈ k’oeˇ dehꞈ laˇ-euˬ yaˇ moꞈ-ahˇ sheu cehˆ nya-eu meh. Aˬ dui yaˇ moꞈ heu maˬ g’eu dzeh naˇ yaˇ kmˇ kmˇ lah ni uˆ kaˬ jiˇ-eu meh. Teu gaˇ duˇ ni aˬ dui laꞈ k’oeˇ ahˇ-eu maˬ muiˬ-eu nui ma huiˬ laˇ naˇ aˇ muˇ muˇ lah-ahˇ deuˬ leˇ-eu meh. Ehˇ k’awꞈ aˬ dui Yeˬhawˇbaˬ hawˇ-eu mehˇ nmˇ deuˬ-ahˇ gaˬ naˇ aˬ dui k’aˇ g’eh nya gaˇ neh aˇ muˇ-euˬ tsaˬ leˇ dzoeˇ leˇ-eu jeˬ-ahˇ haw piˇ-eu meh.

Aˬ dui aˬ cawˬ nehˬ-ehˇ tsaˬ leˇ dzoeˇ leˇ ni leh jeh ngeh yaw muiˬ jeˬ za laˇ gaˇ zahˬ leˇ tehꞈ-a

Aˬ dui aˬ cawˬ nehˬ-ehˇ tsaˬ leˇ dzoeˇ leˇ ni leh jeh ngeh yaw muiˬ jeˬ za laˇ gaˇ zahˬ leˇ tehꞈ-a. Mehˇ nmˇ aˬ buˇ tiˬ g’aˬ gaˇ kawˆ heu-ahˇ tahˬ puˬ haw-euˬ meh. Aˬ yawꞈ-euˬ gaˇ kawˆ naˇ “Mehˇ nmˇ aˬ buˇ tiˬ g’aˬ ngaˬ-ahˇ zaˬ loꞈ-ehˇ jahˇ nehˬ laꞈ-eu miˇ neh ngaˬ-ahˇ nui ma tiˬ paw-iˬ ma saˇ nya. Ngaˬ-ahˇ nui ma pehˇ dui dui laˇ-eu miˇ neh aˬ yawꞈ-ahˇ yehˬ bawˬ sehˇ lu-ehˇ jahˇ nehˬ-euˬ ma. ‘Aˬ yawꞈ ngaˬ-ahˇ yaw zeu maˬ baw naˇ ngaˇ jiˇ aˬ yawꞈ-ahˇ yaw zeu maˬ baw.’”

Menˇ nmˇ heu g’aˬ aˬ yawꞈ noeˬ luꞈ-eu jeˬ-ahˇ shaˇ noeˬ haw-euˬ meh. “Ngaˇ yawˬ ha-euˬ yaw lehˬ mawˇ-awˇ yawˬ haˇ yawˬ ha nui ma cawˆ-eu lehˇ miˇ-a. Ngaˇ ngaˬ-euˬ nui noeˬ ya paˇ nga lehˇ ya siˬ-euˬ ma. Gaˇ kawˆ heu nehˬ-ehˇ taꞈ leˇ-awˇ Yeˬhawˇbaˬ-ahˇ guiˬ lahˬ shaˇ g’aˬ naˇ laꞈ sawˬ ui cuiˆ na yuˇ-awˇ nawˬ-ahˇ maˬ muiˬ jeˬ-ehˇ noeˬ-euˬ tahˬ shaˇ maˬ de lehˇ sahˬ boꞈ boꞈ nehˬ-euˬ ma. Nga nyaꞈ tiˬ g’aˬ tiˇ g’aˬ byaˇ cuꞈ-awˇ gaˇ kawˆ heu-ahˇ ngehˇ ma lehˇ ja tsaˬ-euˬ ma. K’oeˇ gaˇ neh naˇ nga nyaꞈ tiˬ jeˬ gaˇ kawˆ maˬ paˇ jaˆ-euˬ ma.”

Yawˬ g’aˬ na luꞈ tsaˬ leˇ dzoeˇ leˇ ni jawˇ mawꞈ meh. Ehˇ k’awꞈ guˆ-eu maˬ ngeuˇ naˇ maˬ gaˇ maˬ lehˇ noeˬ-eu heu naˇ maˬ tsaˬ maˬ dzoeˇ leˇ-eu jeˬ jahˇ nya meh. Miˇ tsaˬ k’oeˇ taˆ gaˇ kawˆ heu zahˬ leˇ paˬ-ehˇ g’eh-eu jeˬ maˬ ngeuˇ-a. Ehˇ k’awꞈ Yeˬhawˇbaˬ aˬ yawꞈ-ahˇ uˬ duˬ tahˬ-eu deuˬ-ahˇ aˬ cawˬ nehˬ-ehˇ bi beu gaˇ mawꞈ meh. Yeˬhawˇbaˬ Pawˇluˆ-ahˇ bi noeˬ doˆ leˇ-awˇ “Miˬyehˇ naw maꞈ-ahˇ kuˇ . . . -euˬ aˇ tiˆ k’oeˇ tiˆ-ahˇ dehꞈ keuˆ-awˬ” lehˇ ehˇ-awˇ “aˬ myah luꞈ nui nahˬ nui yu ahˇ-awˇ laꞈ oꞈ awꞈ-eu laꞈ k’oeˇ nui ma g’awˬ mahˇ ni taˬ-awˬ. Goeˇ-eu gaˬ-eu laꞈ k’oeˇ tiˬ g’aˬ tiˇ g’aˬ oˇ-awˬ. Naw maꞈ-ahˇ tsaˬ leˇ dzoeˇ leˇ-eu jeˬ neh gahˇ dzahˬ-eu laꞈ k’oeˇ Yaw sahˇ Miˬyehˇ neh biꞈ-euˬ nui ma tiˬ siˬ tehꞈ-ehˇ taˬ-eu jeˬ-ahˇ k’aˇ g’eh nya-eu loꞈ-ehˇ jeˬ hmˬ geuꞈ-awˬ” lehˇ g’aˬ biꞈ-eu meh. (Eˇpeˇsu 4:1-3) “Tsaˬ leˇ dzoeˇ leˇ-eu jeˬ neh gahˇ dzahˬ-eu” heu naˇ Yeˬhawˇbaˬ-euˬ zaˬ lahˇ deuˬ ya leˇ-eu jeˬ pyeuꞈ meh. Teu miˇ neh aˬ dui k’aˇ g’eh nya gaˇ neh heu-ahˇ bi huiˬ bi mahˇ laˇ-awˇ mehˇ nmˇ deuˬ nehˬ-ehˇ jaˆ-eu gaˇ kawˆ deuˬ-ahˇ laˆ tsaˬ kaˇ-euˇ.