Skip to content

Gaˇ kawˆ uˬ dzah deuˬ maˬ bi mawˇ laˇ˗eu

Laˬ kʼaˬ cehˇ˗eu jeˬ—Miˬyehˇ neh biꞈ˗euˬ seuˆ dzeuꞈ aˇ gʼehˇ

Laˬ kʼaˬ cehˇ˗eu jeˬ—Miˬyehˇ neh biꞈ˗euˬ seuˆ dzeuꞈ aˇ gʼehˇ

Aˬ dui yawˬ gʼaˬ na luꞈ laꞈ kʼaˬ cehˇ mawꞈ˗eu meh. Ehˇ kʼawꞈ, aˬ dui aˇ saˬ saˬ˗eu saˇ ka˗ahˇ jawˇ luꞈ˗eu miˇ neh “shaˬ dui dui˗eu” gaˇ kawˆ deuˬ˗ahˇ ya tahˬ puˬ meh. (2 Tiˆmoˇseˬ 3:1) Tiˬ gʼaˬ na, maˬ tsaˬ maˬ dawˇ˗eu jeˬ˗ahˇ ya daˬ˗eu, naˇ˗eu gawˇ˗eu, gaˇ˗ahˇ neh ya doˆ iˇ˗eu, gaˬ˗eu gʼaˬ bi shiˇ˗eu heu deuˬ baˬ da neh, laꞈ kʼaˬ maˬ paˇ cehˇ˗euˬ meh. Kʼoeˇ naˇ, noeˬ shaˬ kʼahˬ lahˇ˗eu gaˇ kawˆ jaˆ˗eu miˇ neh laꞈ kʼaˬ cehˇ˗eu jeˬ bi byoˆ iˇ˗euˬ deuˬ jiˇ jawˇ˗awˇ, Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ gaˇ mˇ luꞈ˗eu deuˬ kʼawꞈ, laꞈ kʼaˬ cehˇ˗eu jeˬ tiˬ poˆ ui cuiˆ ui cuiˆ˗ehˇ bi byoˆ iˇ nya˗eu meh. Nawˇ teu loꞈ˗ehˇ gʼeh luꞈ˗eu tiˬ gʼaˬ naˇ, laꞈ kʼaˬ cehˇ˗eu jeˬ aˬ joˆ˗ehˇ bi jaˆ kʼoꞈ laˇ nya˗eu nga?

Dawˬ kʼoꞈ heu za˗eu gʼaˇ duˬ, maˇ diˇ laꞈ kʼaˬ cehˇ˗eu heu naˇ aˬ jeˬ nga, tiˬ gʼaˬ na shaˬ zahˬ˗ahˇ ya tahˬ puˬ kʼawꞈ aˬ jeˬ miˇ neh laꞈ kʼaˬ cehˇ nya nga siˬ lehˇ jeˬ hu ya siˬ nya˗eu meh. Kʼoeˇ naˇ, aˬ dui laꞈ kʼaˬ cehˇ˗eu jeˬ˗ahˇ aˬ joˆ˗ehˇ bo saˆ daˆ leꞈ nya˗awˇ, aˬ joˆ˗ehˇ bi lahˬ laˇ nya nga lehˇ jiˇ haw ma.

Laꞈ kʼaˬ cehˇ˗eu jeˬ, aˬ jeˬ nga?

Laꞈ kʼaˬ cehˇ˗eu jeˬ heu naˇ, byawˬ gʼa jeˬ nehˬ˗ehˇ maˬ duˇ leˇ˗a. Gaˇ kawˆ heu˗ahˇ shaˇ noeˬ haw sheˇ. Jiˇ ba yehꞈ˗eu tsawˇ haˬ tiˬ gʼaˬ, jiˇ ba yehꞈ ngeh˗aˬ byawˬ gʼa˗awˇ uiˇ uiˇ˗ehˇ teuˆ nya meh. Ehˇ kʼawꞈ, aˬ yawꞈ jiˇ baˬ yehꞈ˗eu beuˇ laˇ ngeh jawˇ, maˬ paˇ uiˇ˗eu uˬ taꞈ, gaˇ kawˆ gʼawˬ mya jeˬ jaˆ luꞈ gaˇ ya mawˇ˗eu meh. Aˬ yawꞈ neh byawˬ gʼa˗euˬ teu naˇ, tiˬ kʼehˇ laˇ kʼehˬ tehꞈ meh, maˇ diˇ laꞈ kʼaˬ cehˇ˗eu maˬ ngeuˇ˗a.—Dawˬdaˬ 14:13.

Ehˇ kʼawꞈ, laꞈ kaˬ cehˇ˗eu jeˬ naˇ, aˬ dui yaw muiˬ jeˬ˗ahˇ za˗euˬ maˬ ngeuˇ naˇ, za meh lehˇ noeˬ tmˬ˗eu miˇ neh, nui ma laꞈ kʼoeˇ tmˬ jawˆ ni gʼeh˗eu jeˬ˗ahˇ ehˇ mawꞈ˗eu meh. Kʼoeˇ naˇ, dehꞈ ziˇ laꞈ kʼoeˇ muiˬ kʼawꞈ doeˇ kʼawꞈ laꞈ kʼaˬ cehˇ nui saˇ oꞈ luꞈ gaˇ jiˇ ehˇ mawꞈ˗eu meh. (1 Teˇsaˬloˇni 1:6) Maˇ diˇ naˇ aˬ dui gaˇ kawˆ tiˬ jeˬ na˗ahˇ nui ma cawˆ kʼawꞈ laꞈ kʼaˬ cehˇ nya˗a siˬ. Yaw jeˬ maˬ jeˬ, kuiˇ laꞈ deuˬ Yeˬsuˇ˗euˬ gaˇ kawˆ tsaꞈ gaˬ˗eu miˇ neh, diˬ gaˇ ya daˬ˗euˬ meh. Ehˇ kʼawꞈ, aˬ yawꞈ maꞈ “baꞈ dzah˗ahˇ neh gʼoꞈ doˆ le ngeh, laˬ kʼaˬ cehˇ˗eu meh. Aˬ jeˬ miˇ neh ehˇ naˇ, Yeˬsuˇ gʼaˇ duˬ shaꞈ dawˇ˗eu jeˬ˗ahˇ daˬ geuˇ˗eu tsawˇ haˬ lehˇ, aˬ yawꞈ maꞈ˗ahˇ Miˬyehˇ sawˇ nehˬ˗euˬ aˬ yawꞈ maꞈ siˬ nya˗eu meh.” (Gʼaˬkʼehˇ 5:41) Aˬ yawꞈ maꞈ bi diˬ˗euˬ miˇ neh laꞈ kʼaˬ cehˇ˗eu maˬ ngeuˇ˗a, Miˬyehˇ˗ahˇ saˇ jaˇ ziꞈ daˆ leꞈ nya˗eu miˇ neh meh.

Aˬ dui dehꞈ le ngeh neh laꞈ kʼaˬ cehˇ˗eu jeˬ ahˇ˗eu maˬ ngeuˇ˗eu uˬ taꞈ, tiˬ jeˬ maˬ jahˇ gaˇ jiˇ aˬ yawˇ yawꞈ ahˇ laˇ˗eu maˬ ngeuˇ˗a. Aˬ jeˬ miˇ neh nga? Maˇ diˇ laꞈ kʼaˬ cehˇ˗eu jeˬ˗aˬ, Miˬyehˇ˗euˬ muiˬ˗eu shawˇ˗eu yaw sahˇ˗ahˇ neh siˬ le˗eu jeˬ pyeuꞈ˗eu miˇ neh meh. Miˬyehˇ˗euˬ yaw sahˇ naˇ, aˬ dui˗ahˇ “yaw dehꞈ dehꞈ˗eu yaw shuiꞈ jeˬ” bi muiˬ daˆ laˇ ni caw ba nehˬ˗eu meh. Teu laꞈ kʼoeˇ laꞈ kʼaˬ cehˇ˗eu jeˬ jiˇ keuˬ˗eu meh. (Eˇpeˇsu 4:24; Gaˬlaˬtiˆ 5:22, MS) Aˬ dui laꞈ kʼaˬ cehˇ naˇ, shaˬ zahˬ˗ahˇ laˆ piˇ˗eu yaw awˬ meh.

Aˬ dui dzaw geuꞈ nya˗eu deuˬ

Yeˬhawˇbaˬ nymˬ˗mˇ aˬ dui mawˇ luꞈ˗eu yaw doeˇ jeˬ˗ahˇ maˬ ngeuˇ˗eu, miˇ tsaˬ kʼoeˇ taˆ yaw muiˬ jeˬ tehꞈ˗ehˇ bi pyeuꞈ laˇ mawꞈ meh. Tsawˇ haˬ deuˬ yaw haiˬ jeˬ mˇ kʼawꞈ, Yeˬhawˇbaˬ aˬ yawꞈ˗euˬ laꞈ kʼaˬ cehˇ˗eu jeˬ˗ahˇ maˬ bi byoˆ iˇ˗a. “Yawꞈ˗euˬ dawˬ peh tiˬ jawˬ . . . laˬ kʼaˬ cehˇ˗eu jeˬ byah meh” lehˇ Jaˇliꞈ ehˇ˗eu meh. (1 Laˬsaˬbaˬ 16:27) Kʼoeˇ naˇ, Yeˬhawˇbaˬ aˬ yawꞈ˗euˬ gaˇ mˇ zaˬ deuˬ yaw muiˬ jeˬ mˇ gaˇ ya mawˇ˗eu miˇ neh, laꞈ kʼaˬ cehˇ˗eu meh.—Dawˬdaˬ 27:11.

Aˬ dui neh noeˬ˗eu loꞈ˗ehˇ maˬ pyeuꞈ˗eu kʼawꞈ, laꞈ kʼaˬ cehˇ˗eu jeˬ maˬ bi byoˆ iˇ ni, aˬ dui jiˇ Yeˬhawˇbaˬ˗ahˇ dzaw geuꞈ nya˗eu meh. Aˬ dui noeˬ shaˬ kʼahˬ lahˇ ngeh to˗aˬ, nymˬ˗mˇ aˬ dui jaˆ˗eu muiˬ˗eu jeˬ˗ahˇ haw tsoˆ taˬ˗awˇ, mehˬ hu paw muiˬ dzehˬ˗eu jeˬ˗ahˇ nui ma gʼawˬ mahˇ ni taˬ˗eu laꞈ kʼoeˇ loꞈ nya meh. a—Ehˇ lahˬ˗ahˇ haw.

Jaˇliꞈ laꞈ kʼoeˇ shaˬ zahˬ˗ahˇ ya tahˬ puˬ kʼawꞈ laꞈ kʼaˬ cehˇ daˆ leꞈ nya˗eu gʼawˬ mya gʼaˬ˗euˬ gaˇ kawˆ ahˇ˗eu meh. Aˬbyaˬhaˬ guˆ laˇ paˬ˗ehˇ gʼeh˗eu jeˬ˗ahˇ ya tahˬ puˬ˗awˇ, aˬ cawˬ neh aˬ yawꞈ˗ahˇ laˆ shaˬ neh kʼawꞈ, laꞈ kʼaˬ cehˇ luꞈ˗a siˬ. (Aˇdahˬbeh˗eu 12:10-20; 14:8-16; 16:4, 5; 20:1-18; 21:8, 9) Aˬ yawꞈ aˬ jeˬ miˇ neh laꞈ kʼaˬ cehˇ nya˗eu nga? Aˬ yawꞈ Meˬsiˇya uˆ lahˇ˗eu miˇ yaw shuiꞈ˗euˬ gaˇ kawˆ˗ahˇ noeˬ mawˇ˗eu miˇ neh meh. (Aˇdahˬbeh˗eu 22:15-18; Heˬbyehˇ 11:10) “Ngaˇ oe˗eu aˇ nah˗ahˇ ya mawˇ tehꞈ˗a lehˇ noeˬ˗awˇ, naw maꞈ˗euˬ aˬ da Aˬbyaˬhaˬ laˬ kʼaˬ cehˇ˗euˬ meh” lehˇ Yeˬsuˇ ehˇ˗eu meh. (Yoˇhaˬ 8:56) Aˬ dui kʼawꞈ Aˬbyaˬhaˬ˗ahˇ dzaw geuꞈ˗eu laꞈ kʼoeˇ mehˬ hu paw noeˬ tmˬ˗eu jeˬ jaˆ meh lehˇ noeˬ mawˇ˗eu ma.—Loˇmaˆ 8:21.

Pawˇluˆ hawˇ˗eu Siˬlaˆ jiˇ ni shaˬ zahˬ˗ahˇ ya tahˬ puˬ kʼawꞈ, nui jah ziꞈ dah ni gʼeh˗awˇ laꞈ kʼaˬ cehˇ˗eu meh. Yaw jeˬ ma jeˬ, Pawˇluˆ hawˇ˗eu Siˬlaˆ bi diˬ gʼaˬ˗awˇ, tawˬ˗ahˇ bi nyehꞈ ahˇ ngeh, “guiˬ lahˬ shaˇ shaˇ˗ehˇ Miˬyehˇ˗ahˇ ja ceuˬ˗eu caˇ dawˬ caˇ”˗euˬ meh. (Gʼaˬkʼehˇ 16:23-25) Aˬ yawꞈ nyaꞈ shaˬ zahˬ˗ahˇ ya tahˬ puˬ kʼawꞈ, mehˬ hu paw Miˬyehˇ neh saˇ jaˇ dzaˬ taˬ˗euˬ dawˬ˗ahˇ noeˬ mawˇ˗eu miˇ neh, kamˬ damˬ coeˇ˗eu meh. Aˬ yawꞈ nyaꞈ shaˬ zahˬ˗ahˇ ya tahˬ puˬ˗eu heu naˇ, Yeˬsuˇ˗euˬ gʼaˬ kʼehˇ pyeuꞈ˗eu miˇ neh meh lehˇ ya siˬ nya˗eu laꞈ kʼaˬ cehˇ˗eu meh. Aˬ dui kʼawꞈ saˇ jaˇ ziꞈ˗eu laꞈ kʼoeˇ Miˬyehˇ gaˇ mˇ˗eu gaˇ neh za˗eu muiˬ˗ahˇ jeˬ˗ahˇ shaˇ noeˬ ngeh, Pawˇluˆ hawˇ˗eu Siˬlaˆ˗ahˇ dzaw geuꞈ˗eu meh.—Piˇliˇpiˆ 1:12-14.

Nymˬ˗mˇ iˬ nah kʼawꞈ ni aˬ dui dzaw geuꞈ nya˗eu mehˇ nmˇ gʼawˬ mya ni jawˇ˗eu meh. Aˬ yawꞈ maꞈ˗euˬ dehꞈ ziˬ laꞈ kʼoeˇ shaˬ zahˬ˗ahˇ ya tahˬ puˬ kʼawꞈ laꞈ kʼaˬ cehˇ luꞈ˗a siˬ. Yaw jeˬ ma jeˬ, Tseˇ tiˬ siˬ ba la 2013-ahˇ Piˇliˇpaiˬ miˇ kʼahˬ laꞈ kʼoeˇ ja lehˇ lehˇ ma Haiˬyeˬ baw laˇ˗awˇ Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ Saˇ kiˇ˗euˬ nymˇ 1,000 nymˇ dzehˬ ni˗ahˇ baw pyaˆ˗euˬ meh. Tehˇkoˇbawˬ meuˬ˗ahˇ jawˇ˗eu mehˇ nmˇ Dzawˆ˗euˬ iˇ kahˇ dawˬ tawˆ luꞈ baw pyaˆ jiˇ˗euˬ meh. Aˬ yawꞈ ehˇ˗eu, “Heu loꞈ˗ehˇ gʼeh˗eu gaˇ kawˆ˗ahˇ ya tahˬ puˬ kʼawꞈ, mehˇ nmˇ deuˬ laꞈ kʼaˬ cehˇ˗eu meh. Nga maꞈ laꞈ kʼaˬ aˬ joˆ˗ehˇ cehˇ luꞈ˗eu lehˇ maˬ ehˇ nehˬ nya nya.” Yeˬhawˇbaˬ neh aˬ dui˗euˬ gʼaˇ duˬ mˇ nehˬ laꞈ˗euˬ jeˬ˗ahˇ noeˬ mawˇ˗awˇ, aˬ yawꞈ˗ahˇ guiˬ lahˬ huiˬ naˇ, kʼaˆ dui dui˗eu shaˇ zahˬ˗ahˇ ya tahˬ puˬ kʼawꞈ, laꞈ kʼaˬ cehˇ daˆ leꞈ nya meh. Yeˬhawˇbaˬ aˬ dui˗ahˇ laꞈ kʼaˬ bi cehˇ˗eu gʼaˇ duˬ aˬ jeˬ paˇ lehˬ hmˬ nehˬ taˬ nga siˬ?

Aˬ dui aˬ jeˬ miˇ neh laꞈ kʼaˬ cehˇ nya˗eu nga?

Aˬ dui˗ahˇ laꞈ kʼaˬ bi cehˇ˗eu aˇ yeˇ huiˬ dzehˬ˗eu gaˇ kawˆ naˇ, Yeˬhawˇbaˬ nehˬ˗ehˇ cawˬ ya cawˬ˗eu heu meh. Aˬ dui boeˬ boeˬ luˆ luˆ kʼoeˇ taˆ˗euˬ Sahˬpaˬ˗ahˇ ya siˬ nya laˇ˗awˇ, aˬ yawꞈ aˬ dui˗euˬ Aˬda, aˬ dui˗euˬ Miˬyehˇ, aˬ dui˗euˬ cawˬ pyeuꞈ˗eu meh.—Ja ceuˬ 71:17, 18.

Kʼoeˇ naˇ, Miˬyehˇ aˬ dui˗ahˇ dehꞈ˗eu jeˬ beh nehˬ laꞈ˗awˇ, laꞈ kʼaˬ cehˇ nya ni jiˇ beh nehˬ laꞈ˗euˬ miˇ neh guiˬ lahˬ huiˬ miˇ˗a. (Dawˬtsoˆtsoˆ˗eu 3:12, 13) Kʼoeˇ uˬ taꞈ, Miˬyehˇ aˬ dui˗ahˇ aˬ yawꞈ jawˇ gaˇ sheuˬ laꞈ˗awˇ, aˬ yawꞈ aˬ dui˗ahˇ aˬ jeˬ bi mˇ mawꞈ˗awˇ, aˬ joˆ˗ehˇ bi dehꞈ mawꞈ˗eu lehˇ jiˇ bi siˬ˗eu meh. (Gawˇlawˇsehˇ 1:9, 10) Ehˇ kʼawꞈ, tsawˇ haˬ myaˬ˗eu tiˬ paˆ aˬ yawꞈ maꞈ dehꞈ ziˇ laꞈ kʼoeˇ noeˬ tmˬ taˬ˗eu jeˬ˗ahˇ maˬ siˬ nya˗a. Beu gaˇ˗eu gaˇ kawˆ heu˗ahˇ bi siˬ duˬ˗eu gʼaˇ duˬ, Pawˇ luˆ heu loꞈ˗ehˇ ehˇ˗eu meh. “Myaˆ nuiˆ maˬ mawˇ haw˗ehˇ, naˬ bawˇ maˬ gaˬ haw˗euˬ, maˬ noeˬ doˆ coeˇ˗eu jeˬ, Miˬyehˇ˗ahˇ gaˬ˗euˬ deuˬ gʼaˇ duˬ, Miˬyehˇ lehˬ hmˬ laˆ saˆ˗euˬ meh.” Miˬyehˇ aˬ yawꞈ˗euˬ baoˬ˗ahˇ zmˬ˗awˇ, aˬ dui˗ahˇ gaˇ kawˆ heu deuˬ pahˬ nehˬ laꞈ˗eu meh. (1 Gawˇliˬtu 2:9, 10) Yeˬhawˇbaˬ neh noeˬ taˬ˗euˬ jeˬ˗ahˇ siˬ nya˗eu heu naˇ, aˬ dui˗ahˇ laꞈ kʼaˬ bi cehˇ˗eu meh.

Yeˬhawˇbaˬ aˬ dui˗euˬ gʼaˇ duˬ heu naˆ maˬ tseˇ paˇ mˇ nehˬ˗a siˬ. Aˬ yawꞈ aˬ dui˗euˬ iˬ baˇ˗ahˇ pyehˬ nehˬ nya ni lehˬ hmˬ taˬ˗euˬ meh. (1 Yoˇhaˬ 2:12) Aˬ yawˬ aˬ dui˗ahˇ keuˆ laˇ luꞈ˗eu miˇ yaw shuiꞈ˗ahˇ ya dehꞈ˗eu meh lehˇ jiˇ noeˬ tmˬ˗eu jeˬ biꞈ laꞈ˗euˬ meh. (Loˇmaˆ 12:12) Nymˬ˗mˇ kʼawꞈ Yeˬhawˇbaˬ aˬ dui˗ahˇ aˬ yawꞈ˗ahˇ uˬ duˬ tahˬ˗eu cawˬ gʼawˬ mya ni bi jawˇ˗eu meh. (Ja ceuˬ 133:1) Aˬ yawꞈ aˬ dui˗ahˇ Saˬdaˬ hawˇ˗eu nehꞈ deuˬ˗ahˇ neh jiˇ haw piˇ nehˬ˗eu meh. (Ja ceuˬ 91:11) Aˬ dui Yeˬhawˇbaˬ neh biꞈ nehˬ laꞈ˗euˬ muiˬ dui dui˗eu heu deuˬ˗ahˇ shaˇ noeˬ naˇ, laꞈ kʼaˬ cehˇ˗eu meh.—Piˇliˇpiˆ 4:4.

Laꞈ kʼaˬ bi cehˇ dzehˬ laˇ nya˗eu jeˬ

Laꞈ kʼaˬ cehˇ luꞈ˗eu Ka li zaˬ deuˬ, laꞈ kʼaˬ aˬ joˆ˗ehˇ bi cehˇ dzehˬ laˇ nya˗eu nga? “Ngaˬ˗euˬ laˬ kʼaˬ cehˇ˗eu jeˬ naw maꞈ laꞈ kʼoeˇ ahˇ˗awˇ, naw maꞈ laˬ kʼaˬ cehˇ˗eu jeˬ byah laˇ ni, naw maꞈ˗ahˇ ngaˇ heu loꞈ˗ehˇ ehˇ nehˬ”˗eu ma lehˇ Yeˬsuˇ ehˇ˗eu meh. (Yoˇhaˬ 15:11) Heu gaˇ haw ngeh, aˬ dui laꞈ kʼaˬ cehˇ˗eu jeˬ bi lahˬ laˇ nya ngaˇ lehˇ siˬ laˇ˗eu meh. Aˬ dui˗euˬ laꞈ kʼaˬ cehˇ˗eu jeˬ˗ahˇ miˬ dzaˬ nehˬ˗ehˇ sheu cehˆ nya˗eu meh. Aˬ dui miˬ dzaˬ bi nyehˆ laˇ mawꞈ naˇ, miˬ dzaˬ ya dawˆ lahˬ˗eu meh. Miˬyehˇ˗euˬ muiˬ˗eu shawˇ˗eu yaw sahˇ aˬ dui˗ahˇ laꞈ kʼaˬ cehˇ˗eu jeˬ biꞈ˗eu lehˇ taˬ ngehˇ. Teu miˇ neh, aˬ dui laꞈ kʼaˬ cehˇ˗eu jeˬ bi lahˬ laˇ mawꞈ naˇ, guiˬ lahˬ shaˇ˗eu laꞈ kʼoeˇ Miˬyehˇ˗euˬ muiˬ˗eu shawˇ˗eu yaw sahˇ ya shaˇ˗eu meh. Kʼoeˇ naˇ, aˬ dui Miˬyehˇ˗euˬ baoˬ neh sheuˬ gʼeh˗eu laꞈ kʼoeˇ boˆ doˆ laꞈ˗euˬ, Jaˇliꞈ˗ahˇ jiˇ gui˗awˇ ya shaˇ noeˬ shaˇ sawˇ˗eu meh.—Ja ceuˬ 1:1, 2; Luˇkaꞈ 11:13.

Aˬ dui˗ahˇ laꞈ kʼaˬ bi cehˇ dzehˬ laˇ˗eu nyaˆ taꞈ tiˬ jeˬ naˇ, leh jeh˗awˇ Yeˬhawˇbaˬ˗ahˇ laꞈ kʼaˬ bi cehˇ˗eu gaˇ mˇ˗eu heu meh. (Ja ceuˬ 35:27; 112:1) Aˬ jeˬ miˇ neh nga? “Miˬyehˇ˗ahˇ guˆ˗awˇ, aˬ yawꞈ˗euˬ dawˬ naˇ haˬ geuꞈ˗awˬ. Aˬ jeˬ miˇ neh ehˇ naˇ, tsawˇ haˬ zaˬ˗ahˇ beh taˬ˗euˬ˗aˬ, kʼoeˇ loꞈ˗ehˇ bi mˇ˗eu gʼaˇ duˬ meh” lehˇ Jaˇliꞈ ehˇ˗eu meh. (Dawˬtsoˆtsoˆ˗eu 12:13) Miˬyehˇ aˬ dui˗ahˇ aˬ yawꞈ neh noeˬ taˬ˗euˬ jeˬ bi mˇ˗eu lehˇ beh taˬ˗euˬ meh. Teu miˇ neh, Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ gaˇ mˇ˗eu heu naˇ, aˬ dui˗ahˇ maˇ diˇ laꞈ kʼaˬ cehˇ˗eu jeˬ biꞈ˗eu meh. b—Ehˇ lahˬ˗ahˇ haw.

Laꞈ kʼaˬ cehˇ˗eu jeˬ gaˇ dahˇ tsoeˬ

Aˬ dui laꞈ kʼaˬ cehˇ dzehˬ laˇ naˇ, gaˇ dahˇ yaw myaˬ jeˬ tsoeˬ˗eu meh. Yaw jeˬ ma jeˬ, aˬ dui shaˬ zahˬ˗ahˇ ya tahˬ puˬ kʼawꞈ laꞈ kʼaˬ tiˬ cehˇ Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ gaˇ mˇ daˆ leꞈ naˇ, Yeˬhawˇbaˬ nui kʼahˇ shiˇ˗eu meh. (Dawˬmehˬmehˬ˗eu 16:15; 1 Teˇsaˬloˇni 5:16-18) Kʼoeˇ naˇ aˬ dui maˇ diˇ laꞈ kʼaˬ cehˇ˗eu miˇ neh, dehꞈ ziˇ laꞈ kʼoeˇ pyuˇ shuiˇ myawˬ gahˬ˗ahˇ aˇ dzehˬ˗ehˇ aˇ yeˇ maˬ taˬ huiˬ˗a, Miˬyehˇ Miˇkʼahˬ˗euˬ gʼaˇ duˬ gaˇ mˇ dzehˬ laˇ˗eu meh. (Maꞈtehˬ 13:44) Aˬ dui gaˇ heu mˇ˗eu laꞈ kʼoeˇ yaw muiˬ˗eu jeˬ˗ahˇ ya mawˇ ngeh, laꞈ kʼaˬ paˇ cehˇ dzehˬ laˇ˗eu meh. Teu ngeh, aˬ dui yawˬ haˇ yawˬ ha nui kʼahˇ shiˇ˗awˇ, aˬ cawˬ˗ahˇ jiˇ laꞈ kʼaˬ bi cehˇ dzehˬ leˇ˗eu meh.—Gʼaˬkʼehˇ 20:35; Piˇliˇpiˆ 1:3-5.

Kʼoeˇ naˇ, aˬ dui ngehˬ˗ehˇ laꞈ kʼaˬ cehˇ naˇ, ngehˬ˗ehˇ jawˇ saˇ doˆ˗eu meh. Jaˇliꞈ laꞈ kʼoeˇ “nui ma saˇ˗eu jeˬ jaˆ gʼaˬ” pyeuꞈ meh lehˇ ehˇ taˬ˗euˬ meh. (Dawˬdaˬ 17:22) Aˬmeˬliˇkaˬ miˇ kʼahˬ, Neˬbaˇ˗suiˬkaꞈ Yuˬniˬbeuˇciˬtiꞈ˗ahˇ jawˇ˗eu shiˬ shaˬ gaˇ kawˆ˗ahˇ pyehˆ tseˇ˗eu tiˬ gʼaˬ kʼawꞈ, Jaˇliꞈ heu deuˆ neh ehˇ˗euˬ jeˬ˗ahˇ nui ma tsaˬ˗eu meh. Aˬ yawꞈ ehˇ˗eu, “Nymˬ˗mˇ nawˇ laꞈ kʼaˬ cehˇ˗awˇ, kʼaˇ jaˆ˗eu jeˬ˗ahˇ nui kʼahˇ shiˇ naˇ, mehˬ hu paw yaw muiˬ jawˇ saˇ doˆ˗eu meh.”

Teu miˇ neh, aˬ dui uˬ duˬ kawꞈ laˇ paˬ˗ehˇ gʼeh˗eu saˇ ka˗ahˇ jawˇ luꞈ kʼawꞈ, guiˬ lahˬ shaˇ˗eu laꞈ kʼoeˇ Miˬyehˇ˗euˬ muiˬ˗eu shawˇ˗eu yaw sahˇ za˗eu uˬ taꞈ, Jaˇliꞈ gui˗awˇ shaˇ noeˬ shaˇ sawˇ naˇ, maˇ diˇ laꞈ kʼaˬ cehˇ nya˗eu meh. Kʼoeˇ naˇ, aˬ dui Miˬyehˇ neh mˇ nehˬ laꞈ˗euˬ yaw myaˬ jeˬ˗ahˇ shaˇ noeˬ˗awˇ, aˬ cawˬ˗euˬ nui jah˗ahˇ dzaw geuꞈ˗eu uˬ taꞈ, Miˬyehˇ nui kʼahˇ shiˇ˗eu jeˬ mˇ naˇ laꞈ kʼaˬ cehˇ dzehˬ laˇ˗eu meh. Aˬ dui teu loꞈ˗ehˇ jahˇ ngeh, Yeˬhawˇbaˬ “Miˬyehˇ neh mˇ˗euˬ jeˬ baˬ da neh, yaw tsaˬ yaw dawˇ tsawˇ haˬ dawˬ tawˆ luꞈ laˬ kʼaˬ cehˇ tehꞈ˗a” lehˇ ehˇ˗eu Ja ceuˬ 64:10, aˬ dui˗ahˇ jiˇ pyeuꞈ laˇ tehꞈ˗a.

a Nyaˆ taꞈ kawˆ˗ahˇ aˬ dui nui ma gʼawˬ mahˇ ni taˬ˗eu jeˬ˗ahˇ ja sawˇ ma. “Miˬyehˇ neh biꞈ˗euˬ seu dzeuꞈ aˇ gʼehˇ” lehˇ ehˇ˗eu jaˆ tawˆ˗eu gaˇ kawˆ˗ahˇ haw nya meh.

b Laꞈ kʼaˬ bi cehˇ dzehˬ laˇ˗eu jeˬ˗ahˇ siˬ nya mawꞈ naˇ, “ Laꞈ kʼaˬ bi cehˇ dzehˬ laˇ˗eu mˇ jeˬ mˇ kawˆ nui jeˬ” lehˇ ehˇ˗eu oeˬ coeˇ oeˬ bawˬ˗ahˇ haw.