Skip to content

Gaˇ kawˆ uˬ dzah deuˬ maˬ bi mawˇ laˇ˗eu

Dzaw deuˆ 09

Miˬyehˇ nehˬ˗ehˇ gʼoeˇ leˇ nya ni guiˬ lahˬ shaˇ

Miˬyehˇ nehˬ˗ehˇ gʼoeˇ leˇ nya ni guiˬ lahˬ shaˇ

Nawˬ˗euˬ dehꞈ ziˇ laꞈ kʼoeˇ sheuˬ gʼeh˗eu jeˬ˗ahˇ loˬ nya lehˇ noeˬ haw maˬ loˇ? Nawˇ siˬ nya mawꞈ˗eu aˇ yeˇ huiˬ˗eu gaˇ kawˆ jaˆ ma laˬ? Gʼaˬ biꞈ nehˬ laꞈ˗eu jeˬ˗ahˇ loˬ miˇ˗a loˇ? Yeˬhawˇbaˬ nehˬ˗ehˇ gʼoeˇ mawꞈ miˇ˗a laˬ? Heu deuˬ dawˬ tawˆ luꞈ za nya˗eu gʼaˇ duˬ, guiˬ lahˬ ya shaˇ˗eu meh. Toˆ˗ehˇ naˇ guiˬ lahˬ tsaˬ˗eu jeˬ˗ehˇ aˬ joˆ˗ehˇ ya shaˇ˗eu nga? Miˬyehˇ˗ahˇ guiˬ lahˬ aˬ geu jeˬ lehˇ shaˇ kʼawꞈ, aˬ yawꞈ naˇ haˬ ngaˇ laˬ? Aˬ yawꞈ nawˬ˗euˬ shaˇ dawˬ˗ahˇ naˇ haˬ˗eu lehˇ aˬ joˆ˗ehˇ siˬ duˬ nya˗eu nga? Gaˇ kawˆ heu deuˬ˗ahˇ haw ma.

1. Aˬ dui guiˬ lahˬ aˬ suˇ gʼaˬ˗ahˇ ya shaˇ˗eu nga? Aˬ jeˬ jeˇ˗euˬ gʼaˇ duˬ shaˇ nya˗eu nga?

Yeˬsuˇ aˬ dui mˬ taˆ Aˬda˗ahˇ tehꞈ˗ehˇ guiˬ lahˬ ya shaˇ meh lehˇ mehˬ˗eu meh. Yeˬsuˇ aˬ yawꞈ jiˇ Yeˬhawˇbaˬ˗ahˇ guiˬ lahˬ shaˇ˗eu meh. “Naw maꞈ guiˬ lahˬ shaˇ ngeh, heu loꞈ˗ehˇ shaˇ˗awˬ. ‘Mˬ kʼoeˇ taˆ jawˇ˗eu nga maꞈ˗euˬ Aˬda˗oˇ’” lehˇ shaˇ lehˇ mehˬ yaꞈ˗euˬ meh. (Maꞈtehˬ 6:9) Aˬ dui guiˬ lahˬ ngehˬ˗ehˇ shaˇ naˇ ngehˬ˗ehˇ Yeˬhawˇbaˬ nehˬ˗ehˇ gʼoeˇ leˇ˗eu meh.

Aˬ dui Yeˬhawˇbaˬ˗ahˇ aˬ yawꞈ nui ma tsaˬ˗eu loꞈ˗ehˇ yawˬ jeˬ na luꞈ shaˇ nya meh. Jaˇliꞈ˗ahˇ “aˬ yawꞈ nui ma tsaˬ˗eu loꞈ˗ehˇ aˬ dui shaˇ naˇ, aˬ dui kʼaˇ shaˇ˗eu jeˬ˗ahˇ aˬ yawꞈ naˇ haˬ nehˬ laꞈ tehꞈ˗a” lehˇ ehˇ taˬ˗euˬ meh. (1 Yoˇhaˬ 5:14) Yeˬsuˇ aˬ dui aˬ jeˬ jeˇ˗euˬ gʼaˇ duˬ shaˇ nya˗eu lehˇ yaw jeˬ ma jeˬ ehˇ nehˬ yaꞈ˗euˬ meh. (Maꞈtehˬ 6:9-13-ahˇ gui.) Aˬ dui yawˬ ha kʼahˬ lahˇ˗eu gaˇ kawˆ shaˇ nya˗awˇ, Miˬyehˇ neh mˇ nehˬ laꞈ˗euˬ jeˬ˗ahˇ guiˬ lahˬ huiˬ ma lehˇ shaˇ nya˗eu uˬ taꞈ, aˬ cawˬ˗euˬ gʼaˇ duˬ jiˇ shaˇ nehˬ nya meh.

2. Guiˬ lahˬ aˬ joˆ˗ehˇ shaˇ paˬ˗ehˇ gʼeh˗eu nga?

“Naw maꞈ˗euˬ shaˬ zahˬ dawˬ tawˆ luꞈ Miˬyehˇ˗ahˇ dzawˇ nehˬ˗awˬ” lehˇ Jaˇliꞈ ehˇ˗eu meh. (Ja ceuˬ 62:8) Teu miˇ neh aˬ dui nui ma laꞈ kʼoeˇ kʼaˇ jaˆ˗eu loꞈ˗ehˇ ya shaˇ˗eu meh. Aˬ dui nui ma laꞈ kʼoeˇ neh kʼawꞈ shaˇ nya˗awˇ, teˇ saˇ jiˇ shaˇ doˆ leꞈ nya meh. Aˬ geu jeˬ lehˇ jawˇ˗awˇ neh shaˇ kʼawꞈ, Miˬyehˇ˗ahˇ yaw zeu baw˗eu laꞈ kʼoeˇ shaˇ˗eu jeˬ ya bi pyeuꞈ meh. Aˬ geu ngeh yamˬ˗ahˇ kʼawꞈ shaˇ nya˗awˇ, aˬ gaˇ jawˇ˗awˇ neh kʼawꞈ shaˇ nya meh.

3. Miˬyehˇ aˬ dui˗euˬ shaˇ dawˬ˗ahˇ aˬ joˆ˗ehˇ dawˬ kʼoꞈ biꞈ laꞈ˗eu nga?

Miˬyehˇ aˬ dui˗euˬ shaˇ dawˬ˗ahˇ gʼawˬ mya paw neh dawˬ kʼoꞈ biꞈ laꞈ˗eu meh. Yeˬhawˇbaˬ aˬ dui˗ahˇ Jaˇliꞈ biꞈ taˬ˗awˇ aˬ dui siˬ nya mawꞈ˗eu gaˇ kawˆ deuˬ teu laꞈ kʼoeˇ ehˇ nehˬ taˬ˗euˬ meh. Ja ceuˬ 19:7-ahˇ Jaˇliꞈ˗aˬ “maˬ siˬ maˬ nya˗eu tsawˇ haˬ˗ahˇ, zaˬ siˬ tsawˇ gahˇ biꞈ lahˬ˗eu meh” lehˇ ehˇ taˬ˗euˬ meh. (Yaˬkoˆ 1:5-ahˇ gui.) Aˬ dui shaˬ zahˬ˗ahˇ ya tahˬ puˬ ngeh, Yeˬhawˇbaˬ aˬ dui˗ahˇ nui saˇ oꞈ˗eu jeˬ biꞈ nehˬ nya˗awˇ, aˬ yawꞈ˗ahˇ uˬ duˬ tahˬ˗eu tiˬ gʼaˬ na neh aˬ dui˗ahˇ bi caw ba laˇ˗eu kʼawꞈ pyeuꞈ nya meh.

Naꞈ suiˇ ni dzaw

Miˬyehˇ nui ma tsaˬ˗eu jeˬ˗ehˇ guiˬ lahˬ aˬ joˆ˗ehˇ ya shaˇ˗eu nga lehˇ haw˗awˇ, guiˬ lahˬ shaˇ˗eu heu naˇ nawˬ˗ahˇ aˬ joˆ˗ehˇ gaˇ dahˇ tsoeˬ nga lehˇ haw.

4. Miˬyehˇ naˇ haˬ nehˬ laꞈ˗eu shaˇ dawˬ

Miˬyehˇ aˬ dui˗euˬ shaˇ dawˬ˗ahˇ naˇ haˬ˗eu hawˇ˗eu maˬ naˇ haˬ˗eu heu naˇ aˬ jeˬ nehˬ˗ehˇ taꞈ˗eu nga? Biˬdiˬoˬ pah.

Yeˬhawˇbaˬ aˬ dui˗ahˇ aˬ yawꞈ˗ahˇ guiˬ lahˬ bi shaˇ mawꞈ˗eu meh. Ja ceuˬ 65:2-ahˇ gui gʼaˬ naˇ, naˇ haˬ˗eu jeˬ heu˗ahˇ ja sawˇ.

  • ‘Shaˇ dawˬ˗ahˇ naˇ haˬ nehˬ laꞈ˗eu’ Yeˬhawˇbaˬ, nawˬ˗ahˇ guiˬ lahˬ bi shaˇ mawꞈ˗eu lehˇ noeˬ miˇ˗a laˬ? Aˬ jeˬ miˇ neh teu loꞈ˗ehˇ noeˬ nya?

Aˬ dui˗euˬ shaˇ dawˬ˗ahˇ Miˬyehˇ bi naˇ haˬ mawꞈ naˇ, Miˬyehˇ˗euˬ zahˇ dawˬ˗ahˇ ya dehꞈ caw˗eu meh. Miˇkaˬ 3:4 hawˇ˗eu 1 Beˬtuˆluˆ 3:12-ahˇ gui gʼaˬ naˇ, naˇ haˬ˗eu jeˬ heu˗ahˇ ja sawˇ.

  • Yeˬhawˇbaˬ neh aˬ dui˗euˬ shaˇ dawˬ˗ahˇ bi naˇ haˬ˗eu gʼaˇ duˬ, aˬ dui aˬ jeˬ ya jahˇ˗eu nga?

Guiˇ deuˆ ngeh bi gʼaˬ leˇ nehˬ laꞈ lehˇ, nyiˬ paw luꞈ guiˬ lahˬ shaˇ˗eu meh. Ehˇ kʼawꞈ Miˬyehˇ aˬ yawꞈ maꞈ˗euˬ shaˇ dawˬ˗ahˇ naˇ haˬ ngaˇ laˬ?

5. Aˬ dui˗euˬ shaˇ dawˬ nui ma laꞈ kʼoeˇ neh doˆ le˗euˬ jeˬ pyeuꞈ paˬ˗ehˇ gʼeh

Guiˬ lahˬ shaˇ ngeh aˬ yawꞈ yaw oeˇ dawˬ˗ahˇ ngehˬ taꞈ˗ehˇ ngehˬ poˆ˗awˬ lehˇ tiˬ deuˬ na mehˬ˗eu meh. Ehˇ kʼawꞈ Miˬyehˇ aˬ dui˗ahˇ teu loꞈ˗ehˇ bi shaˇ mawꞈ ngaˇ laˬ? Maꞈtehˬ 6:7-ahˇ gui gʼaˬ naˇ, naˇ haˬ˗eu jeˬ heu˗ahˇ ja sawˇ.

  • Aˬ dui guiˬ lahˬ shaˇ ngeh, “gaˇ dahˇ maˬ tsoeˬ˗eu” aˬ yawꞈ yaw oeˇ dawˬ˗ahˇ ngehˬ taꞈ˗ehˇ maˬ ngehˬ poˆ ni aˬ joˆ˗ehˇ yahˇ nya˗eu nga?

Aˬ yawꞈ nah yawꞈ Yeˬhawˇbaˬ˗ahˇ guiˬ lahˬ huiˬ nya˗eu yaw muiˬ tiˬ jeˬ˗ahˇ shaˇ noeˬ˗awˇ, teu˗euˬ gʼaˇ duˬ guiˬ lahˬ huiˬ ma lehˇ shaˇ. Heu loꞈ˗ehˇ tiˬ jaw jahˇ naˇ aˬ yawꞈ yaw oeˇ dawˬ˗ahˇ tehꞈ˗ehˇ maˬ ya ngehˬ poˆ ni, guiˬ lahˬ shaˇ paˬ˗ehˇ gʼeh˗eu gaˇ kawˆ shiꞈ kawˆ jaˆ laˇ˗eu meh.

Muiˬ˗eu aˬ da deuˬ zaˬ˗ahˇ nui ma laꞈ kʼoeˇ pyeuꞈ luꞈ˗eu jeˬ bi ehˇ nehˬ mawꞈ˗eu loꞈ˗ehˇ, Yeˬhawˇbaˬ jiˇ aˬ dui˗euˬ nui ma laꞈ kʼoeˇ pyeuꞈ luꞈ˗eu jeˬ aˬ yawꞈ˗ahˇ bi ehˇ nehˬ mawꞈ

6. Guiˬ lahˬ shaˇ˗eu jeˬ Miˬyehˇ neh biꞈ˗euˬ laꞈ sawˬ pyeuꞈ

Guiˬ lahˬ shaˇ˗eu heu naˇ shaˬ zahˬ˗ahˇ ya tahˬ puˬ ngeh, aˬ dui˗ahˇ gʼaˬ aˬ joˆ˗ehˇ bi ahˇ laˇ˗eu nga? Biˬdiˬoˬ pah.

Guiˬ lahˬ shaˇ˗eu heu naˇ aˬ dui˗ahˇ nui ma bi saˇ laˇ meh lehˇ Jaˇliꞈ laꞈ kʼoeˇ saˇ jaˇ dzaˬ taˬ˗euˬ meh. Piˇliˇpiˆ 4:6, 7-ahˇ gui gʼaˬ naˇ, naˇ haˬ˗eu jeˬ heu˗ahˇ ja sawˇ.

  • Guiˬ lahˬ shaˇ˗eu heu naˇ yawˬ poˆ na luꞈ shaˬ zahˬ˗ahˇ maˬ bi byoˆ˗iˇ kʼawꞈ, aˬ dui˗ahˇ aˬ joˆ˗ehˇ caw ba nehˬ nya˗eu nga?

  • Nawˇ aˬ jeˬ jeˇ˗euˬ gʼaˇ duˬ guiˬ lahˬ shaˇ mawꞈ nya?

Nawˇ siˬ nya ma loˇ?

“Aˬ miˬ” maˬ ngeuˇ naˇ “aˬ meˬ” lehˇ ehˇ˗eu dawˬ heu naˇ “teu loꞈ˗ehˇ pyeuꞈ luꞈ˗uˇ” maˬ ngeuˇ naˇ, “maˇ maˇ ni” lehˇ ehˇ mawꞈ˗eu meh. Jaˇliꞈ saˇ ka˗ahˇ guiˬ lahˬ shaˇ gʼaˬ ngeh “aˬ miˬ” maˬ ngeuˇ naˇ “aˬ meˬ” lehˇ ehˇ˗eu meh.—1 Laˬsaˬbaˬ 16:36.

7. Guiˬ lahˬ shaˇ˗eu gʼaˇ duˬ aˇ yamˬ biˇ taˬ

Tiˬ poˆ na guiˬ lahˬ shaˇ˗eu aˇ yamˬ maˬ jaˆ gaˇ keuˆ ni gaˇ myaˬ˗eu kʼawꞈ pyeuꞈ nya meh. Guiˬ lahˬ shaˇ˗eu heu naˇ Yeˬsuˇ˗euˬ gʼaˇ duˬ aˇ naˆ ni aˇ yeˇ huiˬ˗eu nga? Maꞈtehˬ 14:23 hawˇ˗eu Maˬkuˆ 1:35-ahˇ gui gʼaˬ naˇ, naˇ haˬ˗eu jeˬ heu˗ahˇ ja sawˇ.

  • Yeˬsuˇ guiˬ lahˬ shaˇ˗eu aˇ yamˬ doˆ laˇ ni aˬ jeˬ jahˇ˗euˬ nga?

  • Nawˇ tawˇ neh, guiˬ lahˬ aˬ geu ngeh shaˇ nya paˬ˗ehˇ gʼeh˗eu nga?

Tiˬ gʼaˬ na ehˇ˗eu: “Guiˬ lahˬ shaˇ maˬ shaˇ kʼawꞈ tiˬ jeˬ˗iˬ gaˇ dahˇ maˬ tsoeˬ˗a, ngaˬ˗euˬ shaˇ dawˬ˗ahˇ Miˬyehˇ maˬ naˇ haˬ nehˬ laꞈ˗a.”

  • Nawˬ˗ahˇ tawˇ neh aˬ joˆ˗ehˇ noeˬ nya?

Kawˆ shawˆ

Guiˬ lahˬ shaˇ˗eu heu naˇ Miˬyehˇ nehˬ˗ehˇ gʼoeˇ leˇ ni maˬ ehˇ, nui ma saˇ laˇ ni maˬ ehˇ, Miˬyehˇ nui kʼahˇ shiˇ˗eu jeˬ mˇ˗eu gʼaˬ ahˇ laˇ ni maˬ ehˇ, caw ba nehˬ˗eu meh.

Ja sawˇ poˆ˗eu

  • Aˬ dui guiˬ lahˬ aˬ suˇ gʼaˬ˗ahˇ ya shaˇ˗eu nga?

  • Aˬ dui guiˬ lahˬ aˬ joˆ˗ehˇ ya shaˇ˗eu nga?

  • Guiˬ lahˬ shaˇ˗eu heu naˇ, gaˇ dahˇ aˬ joˆ˗ehˇ tsoeˬ˗eu nga?

Ngaˇ mˇ˗eu lehˇ noeˬ taˬ˗euˬ jeˬ

Haw lahˬ

Guiˬ lahˬ shaˇ˗eu gaˇ kawˆ nehˬ˗ehˇ taꞈ leˇ˗awˇ tsawˇ haˬ deuˬ siˬ nya mawꞈ˗eu jeˬ˗ahˇ Jaˇliꞈ aˬ joˆ˗ehˇ ehˇ taˬ˗euˬ nga lehˇ haw.

“Guiˬ lahˬ shaˇ˗eu jeˬ nehˬ˗ehˇ taꞈ leˇ˗awˇ siˬ nya paˬ˗ehˇ gʼeh˗eu shiꞈ jeˬ” (Loꞈ˗eu nymˇgoˇ, 2010 Tseˇ siˬ ba la 1)

Aˬ dui aˬ jeˬ miˇ neh guiˬ lahˬ shaˇ paˬ˗ehˇ gʼeh˗eu nga, guiˬ lahˬ shaˇ˗eu jeˬ muiˬ daˆ laˇ ni aˬ joˆ˗ehˇ ya jahˇ˗eu nga lehˇ haw.

“Ngaˇ aˬ jeˬ miˇ neh guiˬ lahˬ shaˇ paˬ˗ehˇ gʼeh˗eu nga?” (Iˇteuꞈnehꞈ laꞈ kʼoeˇ˗euˬ gaˇ kawˆ)

Aˬ suˇ gʼaˬ˗ahˇ guiˬ lahˬ ya shaˇ˗eu nga lehˇ Jaˇliꞈ mehˬ˗eu jeˬ˗ahˇ ja sawˇ.

“Miˬyehˇ˗ahˇ maˬ ngeuˇ˗eu, nui deuˬ˗ahˇ guiˬ lahˬ shaˇ paˬ˗ehˇ gʼeh ngaˇ laˬ?” (Iˇteuꞈnehꞈ laꞈ kʼoeˇ˗euˬ gaˇ kawˆ)

Dawˬ caˇ heu bymˇ naˇ aˬ dui aˬ gaˇ jawˇ˗awˇ aˬ geu ngeh kʼawꞈ guiˬ lahˬ shaˇ nya˗eu lehˇ bi mawˇ laˇ.

Guiˬ lahˬ aˬ myah luꞈ shaˇ nya (1:22)