Shiˬ˗aˬ aˇ yeˇ huiˬ dui dui meh. Shiˬ maˬ ahˇ naˇ yaw dehꞈ maˬ dehꞈ nya˗a. Miˬyehˇ˗aˬ Beh˗euˬ yaw sahˇ pyeuꞈ˗eu miˇ neh, shiˬ˗ahˇ aˬ joˆ˗ehˇ bi zmˬ˗eu lehˇ aˬ dui˗ahˇ ehˇ nehˬ˗eu aˬ kawˬ˗aˬ jaˆ˗eu meh. Shiˬ nehˬ˗ehˇ taꞈ leˇ˗awˇ Miˬyehˇ aˬ jeˬ ehˇ taˬ˗euˬ nga? Aˬ dui shiˬ dzaˬ˗eu za ngaˇ laˬ? Shiˬ dawˆ˗eu tawˇ neh za ngaˇ loˇ? Aˬ dui gaˇ kawˆ heu˗ahˇ yaw muiˬ˗ehˇ aˬ joˆ˗ehˇ noeˬ tsehˆ nya˗eu nga?

1. Yeˬhawˇbaˬ shiˬ˗ahˇ aˬ joˆ˗ehˇ noeˬ˗eu nga?

Yeˬhawˇbaˬ Jaˇliꞈ boꞈ˗euˬ saˇ ka˗ahˇ˗euˬ aˬ yawꞈ˗ahˇ uˬ duˬ tahˬ˗eu tsawˇ haˬ deuˬ˗ahˇ “Yaw dehꞈ kʼaˇ dehꞈ˗eu jeˬ dawˬ tawˆ luꞈ˗euˬ saꞈ laˇ˗aˬ, shiˬ laꞈ kʼoeˇ ahˇ˗eu meh” lehˇ ehˇ nehˬ˗euˬ meh. (Uˬduˬtahˬ˗eu 17:14) Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ mehˬ shi, shiˬ˗aˬ dehꞈ˗eu jeˬ pyeuꞈ meh. Dehꞈ˗eu jeˬ˗aˬ aˇ poeˬ baw dui dui˗eu Miˬyehˇ neh biꞈ˗euˬ laꞈ sawˬ pyeuꞈ meh. Teu miˇ neh shiˬ jiˇ aˇ poeˬ baw dui dui˗eu meh.

2. Miˬyehˇ shiˬ˗ahˇ aˬ jeˬ maˬ bi jahˇ˗eu nga?

Yeˬhawˇbaˬ Ka li zaˬ aˇ muˇ lehˇ maˬ jaˆ laˇ ngeh neh, aˬ yawꞈ˗ahˇ uˬ duˬ tahˬ˗eu tsawˇ haˬ deuˬ˗ahˇ shiˬ taˬ dzaˬ lehˇ ehˇ nehˬ˗euˬ meh. (Aˇdahˬbeh˗eu 9:4 hawˇ˗eu Uˬduˬtahˬ˗eu 17:10-ahˇ gui.) Kʼoeˇ naˇ Ka li zaˬ aˇ muˇ jaˆ laˇ˗awˇ neh jiˇ Yeˬhawˇbaˬ aˬ yawꞈ sheuˬ gʼeh˗eu laꞈ kʼoeˇ, uˆ lahˇ˗eu aˇ muˇ neh Ka li zaˬ deuˬ˗ahˇ “shiˬ taˬ dzaˬ [shiˬ˗ahˇ yahˇ˗awˬ, Miˇ shuiꞈ dawˬ paˇ Jaˇliꞈ]” lehˇ dzaˇ˗i tiˬ poˆ paˇ bi ehˇ nehˬ˗euˬ meh.—Gʼaˬkʼehˇ 15:28, 29-ahˇ gui.

Shiˬ˗ahˇ yahˇ˗eu lehˇ ehˇ˗eu heu naˇ, aˬ jeˬ˗ahˇ ehˇ mawꞈ˗eu nga? Saˬ laˬ gʼoˬ nawˬ˗ahˇ jiˇ baˬ˗ahˇ yahˇ˗awˬ lehˇ ehˇ naˇ nawˇ jiˇ baˬ maˬ dawˇ˗eu paˬ. Ehˇ kʼawꞈ ni nawˇ jiˇ baˬ keuˬ˗eu dzaˇ dzaˬ maˇ laˬ, maˬ ngeuˇ naˇ jiˇ baˬ nawˬ˗euˬ mawˇ do˗ahˇ tsawˆ ahˇ ma loˇ? Nawˇ teu loꞈ˗ehˇ maˬ jahˇ˗eu yaw duˬ baw meh. Teu gaˇ duˇ ni Miˬyehˇ aˬ dui˗ahˇ shiˬ˗ahˇ yahˇ˗awˬ lehˇ ehˇ˗eu heu naˇ, shiˬ˗ahˇ maˬ ya dzaˬ, maˬ ya dawˇ gaˇ ehˇ mawꞈ˗awˇ, shiˬ maˬ dzeˇ˗eu shaˬ jiˇ maˬ ya dzaˬ gaˇ jiˇ ehˇ mawꞈ˗eu meh. Kʼoeˇ naˇ shiˬ ahˇ˗eu dzaˇ maˬ ya dzaˬ gaˇ jiˇ ehˇ mawꞈ˗eu meh.

Shiˬ˗ahˇ naˇ gawˇ laˆ saˆ gaˇ zmˬ naˇ tawˇ neh? Naˇ gawˇ laˆ saˆ˗eu tiˬ jeˬ na, Miˬyehˇ˗euˬ zahˇ dawˬ˗ahˇ bahˬ˗eu meh. Shiˬ dawˆ˗eu jeˬ maˬ ehˇ, shiˬ laꞈ kʼoeˇ ahˇ˗eu shiˬ shiˬ neˇ, shiˬ shiˬ pyuˇ, shiˬ shiˬ tsiˇ, shiˬ shiˬ uiˇ, heu oeˬ jeˬ laꞈ kʼoeˇ neh tiˬ jeˬ na mawˇ do˗ahˇ dawˆ˗eu heu maˬ ehˇ, Miˬyeh˗euˬ zahˇ dawˬ˗ahˇ bahˬ˗eu meh. Ehˇ kʼawꞈ Miˬyehˇ˗euˬ zahˇ dawˬ laꞈ kʼoeˇ, naˇ gawˇ laˆ saˆ˗eu tiˬ jeˬ na˗ahˇ jahˇ nya˗eu hawˇ˗eu maˬ jahˇ nya˗eu lehˇ yaw duˬ duˬ˗ehˇ maˬ ehˇ taˬ˗aˬ. Yaw jeˬ ma jeˬ, shiˬ laꞈ kʼoeˇ˗euˬ teu oeˬ jeˬ˗ahˇ neh iˇ paˆ gʼeh˗eu tiˬ jeˬ na˗ahˇ zmˬ˗awˇ laˆ saˆ˗eu lehˇ jaˆ˗eu meh. Tiˬ poˆ na yawˬ ha˗euˬ shiˬ neh naˇ gawˇ laˆ saˆ˗eu jeˬ lehˇ jiˇ jaˆ˗eu meh. Heu loꞈ˗ehˇ laˆ saˆ˗eu jeˬ˗ahˇ naˇ, aˬ dui yawˬ ha naꞈ˗i ya noeˬ tsehˆ˗eu meh. a—Gaˬlaˬtiˆ 6:5.

 Naꞈ suiˇ ni dzaw

3. Naˇ gawˇ laˆ saˆ ngeh Yeˬhawˇbaˬ nui ma tsaˬ˗eu jeˬ˗ehˇ noeˬ tsehˆ

Naˇ gawˇ laˆ saˆ ngeh Yeˬhawˇbaˬ nui ma tsaˬ˗eu jeˬ˗ehˇ aˬ joˆ˗ehˇ noeˬ tsehˆ nya˗eu nga? Biˬdiˬoˬ pah gʼaˬ naˇ, laꞈ oˆ ehˇ taˬ˗euˬ aˬ yawꞈ jeˬ yawꞈ˗ahˇ mˇ caw˗eu heu, aˬ jeˬ miˇ neh aˇ yeˇ huiˬ˗eu nga lehˇ ja sawˇ.

• Zaˬ siˬ nui gahˇ za˗eu gʼaˇ duˬ guiˬ lahˇ shaˇ.—Yaˬkoˆ 1:5.

• Jaˇliꞈ zahˇ˗ahˇ poˆ tseˇ˗awˇ aˬ joˆ˗ehˇ zmˬ˗iˇ nya˗eu nga lehˇ shaˇ noeˬ.—Dawˬdaˬ 13:16.

• Yawˬ ha˗euˬ jawˇ kʼahˬ˗ahˇ aˬ joˇ joˆ˗ehˇ laˆ saˆ nya nga siˬ lehˇ poˆ tseˇ.

• Aˬ joˆ˗ehˇ gʼeh˗eu naˇ gawˇ laˆ saˆ˗eu jeˬ˗ahˇ laꞈ maˬ daˬ˗eu lehˇ laˆ duˬ taˬ.

• Yawˬ ha˗euˬ siˬ nya˗eu nui ma shawˇ jehˆ ni bi gʼeh˗eu jeˬ˗ehˇ noeˬ tsehˆ.—Gʼaˬkʼehˇ 24:16. b

• Yawˬ ha˗euˬ siˬ nya˗eu nui ma nehˬ˗ehˇ taꞈ˗eu gaˇ kawˆ˗ahˇ ya noeˬ tsehˆ ngeh, yawˬ ha˗euˬ nymˇ dahˬ neh maˬ ehˇ, aˇ muˇ˗ahˇ sheuˬ gʼeh˗eu deuˬ neh maˬ ehˇ, Jaˇliꞈ mehˬ laˇ˗eu gʼaˬ neh maˬ ehˇ, aˬ joˆ˗ehˇ ya jahˇ˗eu lehˇ maˬ ya bi noeˬ tsehˆ˗a.—Loˇmaˆ 14:12.

• Yawˬ ha neh noeˬ tsehˆ˗euˬ jeˬ boꞈ taˬ.

4. Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ Saˇ kiˇ deuˬ naˇ gawˇ aˬ geu jeˬ lehˇ laˆ saˆ naˇ muiˬ dzehˬ nga lehˇ poˆ tseˇ

Shiˬ nehˬ˗ehˇ taꞈ˗eu Miˬyehˇ˗euˬ zahˇ dawˬ˗ahˇ mˇ caw˗awˇ, shiˬ maˬ zmˬ ni naˇ gawˇ yaw muiˬ˗ehˇ laˆ saˆ nya˗eu meh. Biˬdiˬoˬ pah.

Tiˇtuˆ 3:2-ahˇ gui gʼaˬ naˇ, naˇ haˬ˗eu jeˬ heu˗ahˇ ja sawˇ.

• Aˬ dui saˬ laˬ gʼoˬ deuˬ nehˬ˗ehˇ ngehˬ cawˬ ngeh, aˬ jeˬ miˇ neh yaw zeu ya baw˗awˇ nui ma nahˬ yu ni ya taˬ˗eu nga?

 5. Shiˬ laꞈ kʼoeˇ˗euˬ oeˬ jeˬ˗ahˇ neh iˇ paˆ gʼeh˗euˬ jeˬ˗ahˇ zmˬ˗awˇ naˇ gawˇ ya laˆ saˆ ngeh

Shiˬ laꞈ kʼoeˇ shiˬ shiˬ neˇ, shiˬ shiˬ pyuˇ, shiˬ shiˬ tsiˇ, shiˬ shiˬ uiˇ lehˇ heu oeˬ jeˬ ahˇ˗eu meh. Heu oeˬ jeˬ˗ahˇ neh gʼawˬ mya jeˬ lehˇ iˇ paˆ gʼeh nya˗a siˬ. Teu˗ahˇ shiˬ˗ahˇ neh iˇ paˆ gʼeh˗euˬ jeˬ lehˇ kuˇ˗eu meh. c Shiˬ˗ahˇ neh iˇ paˆ gʼeh˗euˬ tiˬ jeˬ na, naˇ gawˇ laˆ saˆ gaˇ maˬ ehˇ, shiˬ bi tsiˇ leˇ˗eu gaˇ maˬ ehˇ, zmˬ˗eu meh.

Shiˬ laꞈ kʼoeˇ˗euˬ kʼoeˇ oeˬ jeˬ˗ahˇ neh iˇ paˆ gʼeh˗euˬ jeˬ nehˬ˗ehˇ taꞈ leˇ˗awˇ ya noeˬ tsehˆ ngeh, Ka li zaˬ deuˬ Jaˇliꞈ nehˬ˗ehˇ tsaˬ˗eu yawˬ ha˗euˬ siˬ nya˗eu nui ma˗ahˇ dawˬ pehˬ taˬ˗awˇ yawˬ ha naꞈ˗i ya noeˬ tsehˆ˗eu meh. Tiˬ deuˬ na shiˬ laꞈ kʼoeˇ˗euˬ kʼoeˇ oeˬ jeˬ˗ahˇ neh iˇ paˆ gʼeh˗euˬ jeˬ˗ahˇ zmˬ˗awˇ naˇ gawˇ laˆ saˆ gaˇ laꞈ maˬ daˬ˗eu lehˇ noeˬ tsehˆ˗euˬ meh. Ehˇ kʼawꞈ yawˬ ha˗euˬ siˬ nya˗eu nui ma shawˇ˗eu miˇ neh, laꞈ daˬ˗eu lehˇ noeˬ tsehˆ˗euˬ deuˬ jiˇ jawˇ˗eu meh.

Yawˬ ha naꞈ˗i ya noeˬ tsehˆ ngeh, naˇ haˬ˗eu jeˬ heu˗ahˇ yaw muiˬ˗ehˇ shaˇ noeˬ.

• Shiˬ laꞈ kʼoeˇ˗euˬ kʼoeˇ oeˬ jeˬ˗ahˇ neh iˇ paˆ gʼeh˗euˬ jeˬ˗ahˇ ngaˇ aˬ jeˬ miˇ neh laꞈ daˬ˗eu, aˬ jeˬ miˇ neh laꞈ maˬ daˬ˗eu lehˇ saˬ laˬ gʼoˬ˗ahˇ aˬ joˆ˗ehˇ dzawˇ nehˬ paˬ nga?

 Kawˆ shawˆ

Yeˬhawˇbaˬ aˬ dui˗ahˇ shiˬ˗ahˇ aˇ poeˬ bi taˬ baw mawꞈ˗eu meh.

Ja sawˇ poˆ˗eu

• Yeˬhawˇbaˬ aˬ jeˬ miˇ neh shiˬ˗ahˇ aˇ poeˬ taˬ baw˗eu nga?

• Shiˬ˗ahˇ yahˇ lehˇ Miˬyehˇ neh ehˇ taˬ˗euˬ dawˬ heu naˇ, shiˬ dawˆ˗eu jeˬ nehˬ˗ehˇ jiˇ taꞈ˗eu lehˇ aˬ joˆ˗ehˇ siˬ laˇ˗eu nga?

• Shiˬ˗ahˇ zmˬ˗awˇ naˇ gawˇ laˆ saˆ˗eu jeˬ nehˬ˗ehˇ taꞈ leˇ˗awˇ, aˬ dui yaw muiˬ˗ehˇ aˬ joˆ˗ehˇ noeˬ tsehˆ nya˗eu nga?